بخش بستری بیمارستان

بخش بستری بیمارستان

اسلاید 1: به نام یگانه معمار هستی

اسلاید 2:

اسلاید 3: تعریف نحوه پذیرش بیماران در بخش بستریموقعیت بخش بستری در بیمارستانانواع بخش های بستریفرم های مختلف بخش بستریانواع بخش بستری از نظر فرم پلانفضاهای فیزیکی بخش بستری

اسلاید 4: اصلی ترین هسته هر بیمارستان را بخش بستری آن تشکیل می دهد و از جهت مساحت نیز بیشترین میزان زیربنای هر بیمارستان متعلق به همین بخش می باشد و تمامی عملکردهای درمانی و تشخیصی و پشتیبانی یک بیمارستان حول این بخش شکل می گیرند . بخش های بستری یک بیمارستان به فضاهایی اطلاق می شود که بیمار به دستور پزشک مربوطه و برای تشخیص و نگهداری و انجام روش های درمانی در آنجا بستری می شود . بخش بستری:

اسلاید 5: نگرش حاکم بر طراحی اتاقهای بستری در ایران دگرگون شود . اساس طراحی این اتاقها در کشور صرفا تامین تخت بستری می باشد . در حالی که پژوهش های بی شماری نشانگر آن است که محیط بستری یک بیمارستان تاثیر بسزایی در پروسه درمان دارد . بخش بستری:

اسلاید 6: اولین طراحی های صورت گرفته برای بخش بستری، نشان از تاثیرپذیری ساخت آنها از زمان خود دارند.طراحی اولین بخش های بستری با محدودیت در توسعه عمومی و نیازهای تهویه و نور طبیعی در مرکز ساختمان ، بر مبنای ساخت و ساز کلیسا صورت گرفته است . مهمترین تغییرات تکنولوژی تاثیر گذار بر طراحی بخش بستری ،که در اواخر قرن نوزدهم روی داد، استفاده گسترده از فولاد در ساخت و ساز ، آسانسورها و سیستم هوا رسانی می باشد .بخش بستری:

اسلاید 7: از قرن سیزدهم طراحان بیمارستان ها تخت های بستری را به صورت ردیفی و در سمت نمای ساختمان قرار می دادند. بخش های بستری قدیمی پر سرو صدا بودند و از لحاظ بصری امکان جداسازی بیماران وجود نداشت. چنین بخش های جای خود را به اتاق های کوچک تر واقع در دو طرف راهرو دادند.امروزه در چیدمان صورت گرفته جدید شاهد فرم های بهم فشرده، دایره ای، مربع و هشت ضلعی هستیم که همه بیماران از ایستگاه پرستاری مرکزی قابل رؤیت می باشند.بخش بستری:

اسلاید 8: پذیرش بیمار از طریق درمانگاه بیمارستان پذیرش بیمار از بخش اورژانسپذیرش بیمار در بخش های بستری از خارج بیمارستان (اعزام بیمار از سایر مراکز درمانی)بیماران پس از پذیرش اولیه به رختکن مرکزی بیماران راهنمایی می شوند و در صورت نیاز پس از استحمام و پوشیدن لباس بیماران بستری، به بخش مربوطه منتقل می شوند.

اسلاید 9: بهترین حالت ،طراحی دو بخش بستری به صورت همجوار می باشد ، به صورتی که ایستگاه های پرستاری هر بخش در مسافت نزدیکی از دو بخش قرار می گیرد و یک فضای آزاد یا راهرو این دو بخش را به یکدیگر متصل می نماید این دو بخش کاملا از هم مجزا هستند و هر یک ورودی و پلکان مستقل را دارا می باشند .

اسلاید 10: بستری داخلیبستری جراحیبستری زنان و زایمانبستری کودکان

اسلاید 11: این بخش طیف گسترده ای از بیماری های داخلی را در بر می گیرد . به دلیل پیچیده بودن مراحل درمان ، بیماران بستری در این بخش مدت زمان بیشتری را نسبت به بیماران بخش های دیگر ،در بیمارستان سپری می کنند ، که این موضوع باید در طراحی اتاق ها و تعیین تعداد تخت های این بخش مورد توجه قرار بگیرد .

اسلاید 12: بیمارانی که مورد عمل جراحی قرار می گیرند در این بخش بستری می شوند .به طور کلی در این بخش دو نوع بستری پیش از جراحی و پس از جراحی صورت می پذیرد. بستری پیش از جراحی جهت انجام آزمایش ها و تصویر برداری های تشخیصی و بررسی آمادگی بیمار برای عمل صورت می گیرد.بهتر است که بخش بستری جراحی و بخش اعمال جراحی در یک طبقه طراحی شوند.

اسلاید 13: عملکرد این بخش منحصر به زنانی است که یا دچار بیماری مختص زنان هستند ویا برای زایمان به بیمارستان مراجعه کرده اند . بهتر است بخش بستری زنان و زایمان با بخش اعمال زایمان در یک طبقه طراحی شوند .

اسلاید 14: این بخش اختصاص به بیماری های داخلی کودکان دارد . بخش کودکان باید طوری طراحی شود که مقیاس کودکانه داشته باشد . دید به فضای بیرون در صورت وجود مناظر زیبا ، استفاده از رنگ های متنوع و اشکال زیبا درداخل اتاق ، باعث بهبود روند درمان کودک و همچنین آرامش خانواده کودک بیمار می شود .در بخش گاهی اتاقی برای بازی کودکان درنظر گرفته می شود .

اسلاید 15:

اسلاید 16: یک عامل مهم که بویژه در بیمارستان های ایران نقش تعیین کننده در تعداد و شکل بخش های بستری دارد تفکیک جنسیتی بیماران است .(بخش زنان و بخش مردان)عامل بسیار مهم دیگر ، توجه به رابطه شکل بخش و تاثیر آن بر نحوه خدمات رسانی و سلامت کارکنان بخش ،می باشد .کارآمدی انواع مختلف پلان های بخش بستری به طور شگفت انگیزی به شکل طراحی بستگی دارد . هر چه میزان فشردگی و بویژه متحداالمرکز بودن یک پلان بیشتر باشد ،به طور کلی کارآیی آن بیشتر خواهد بود .

اسلاید 17: بخش بستری باز (نایتینگل)بخش بستری با یک راهرو و یک ایستگاه پرستاریبخش بستری با یک راهرو و دو ایستگاه پرستاریبخش بستری با دو راهروبخش بستری با دو راهرو و حیاط داخلیبخش بستری با فرم صلیبیبخش بستری با فرم شعاعی

اسلاید 18: از اولین اشکال بخش بستری می باشد که در آن همه بیماران در یک سالن وسیع نگهداری می شدند.عدم کنترل محیط ، زیر پا گذاشته شدن حریم خصوصی بیماران ، انتشار عفونت ، کیفیت پایین محیط ، آلودگی صوتی و عدم در نظر گرفتن نقش خانواده در درمان ، از معایب اصلی این پلان هستند .معمولا فضاهای پشتیبانی در ابتدای بخش درنظر گرفته می شد .در این نوع پلان موقعیت ایستگاه پرستاری در مرکز طرح قرار دارد ،جهت حداکثر کنترل و خدمات رسانی به بیماران .بخش بستری باز:

اسلاید 19: بخش بستری باز:

اسلاید 20: در این بخش بیماران در اتاق های خصوصی و یا چند تختی بستری می شوند . یک کریدور اصلی در داخل بخش نقش ارتباطی بین فضاهای پشتیبانی و پرسنل را با اتاق های بستری ایفا می کند . این نوع پلان ،فرمی است که در سالهای اخیر رایج ترین نوع بخش بستری بوده است .

اسلاید 21:

اسلاید 22: تنها تفاوت این فرم با مورد قبل ، برخورداری از دو ایستگاه پرستاری می باشد که به تبع آن حجم خدمات پرستاری نیز تقسیم می شود .از این فرم برای بخش هایی با تعداد زیادی اتاق بستری و تخت های می باشد .

اسلاید 23:

اسلاید 24: این شکل بخش نیز از انواع رایج بخش بستری در بیمارستان سازی است . در این طرح دو کریدور ساختار اصلی بخش را تشکیل می دهد ، که بین دو کریدور را که امکان تامین نور طبیعی وجود ندارد ، فضاهای پشتیبانی و ایستگاه پرستاری قرار میگیرند.از معایب مهم این فرم عدم دسترسی نور طبیعی در فضاهای پشتیبانی می باشد .بخش بستری با دو راهرو:

اسلاید 25: بخش بستری با دو راهرو:

اسلاید 26: بخش بستری با دو راهرو:

اسلاید 27: این فرم ،شکل دیگری از سیستم قبلی است که مسئله نور رسانی در اتاق های پشتیبانی تا حد زیادی با بهره گیری از یک حیاط مرکزی حل شده است .بخش بستری با دو راهرو و حیاط داخلی:

اسلاید 28: بخش بستری با دو راهرو و حیاط داخلی:

اسلاید 29: اساس شکل گیری این فرم ،تغییر در فرم های رایج بخش بستری برای دستیابی به حجمی زیباتر بوده است . با این حال تاثیرپذیری از اعتقادات مذهبی جهت خلق فرم صلیبی ،انکارناپذیر است . در این فرم فضاهای مرکزی اختصاص به بخش های پشتیبانی و پرسنل دارد و اضلاع بیرونی بخش به اتاق های بستری بیماران مربوط می شود.عیب این طرح عدم نور گیری بخش مرکزی پلان و بخش های پشتیبانی است ،که با درنظر گرفتن حیاط مرکزی می توان این مسئله را حل کرد .

اسلاید 30: بخش بستری با فرم صلیبی:

اسلاید 31: بخش بستری با فرم صلیبی:

اسلاید 32: فرم اولیه این نوع بخش ها به صورت دایره ای می باشد که می تواند در قالب چند ضلعی نیز سازماندهی شود .در این طرح هم ،قسمت مرکزی پلان مربوط به فضای پشتیبانی بخش است . فضای پرت این فرم نسبت به سایر فرم ها بیشتر است .بخش بستری با فرم شعاعی:

اسلاید 33: بخش بستری با فرم شعاعی:

اسلاید 34: بخش بستری با فرم شعاعی:

اسلاید 35: فضاهای اصلی بخش های بستری را می توان در قالب حوزه های زیر معرفی نمود:حوزه ی بستری بیمارانحوزه ی پشتیبانی

اسلاید 36: اتاق بستری یک تختخوابی (خصوصی)اتاق بستری ایزولهاتاق های بستری دو تختخوابی (نیمه خصوصی)اتاق های بستری عمومی

اسلاید 37: حداقل ابعاد خالص این اتاق بدون در نظر گرفتن حمام و سرویس بهداشتی، 12 مترمربع می باشد. هر اتاق بستری خصوصی باید دارای سرویس بهداشتی و دوش مجزا باشد. امروزه اتاق های بستری به صورت انعطاف پذیر طراحی می شوند تا در آن ها و در هر زمان، امکان ارائه هرگونه خدمات تخصصی فراهم باشد. برای این منظور باید از اتاق های خصوصی با میزان بیشتری از فضا بهره گرفت تا بتوان از کلیه تجهیزات پزشکی و درمانی در اتاق به راحتی استفاده نمود .امروزه طراحی فضاهای داخلی بیمارستان به ویژه اتاق های بستری بر مبنای ایجاد فضای بهتر و صمیمی تر صورت می گیرد .

اسلاید 38: مزیت های استفاده از اتاق های خصوصی:بیمار کنترل بیشتری بر محیط خویش دارد و می تواند بدون مزاحمت بیمار دیگر به استراحت بپردازد.به جهت اینکه بیماران در اتاق های خصوصی کمتر جابه جا می شوند، خطاهای پزشکی به طور چشمگیری کاهش می یابد.با طراحی مناسب، امکان حضور خانواده بیمار به صورت موثر تامین می شود .

اسلاید 39: به نوعی از اتاق های خصوصی اطلاق می شود که بیماران با شرایط خاص که نیاز به جداسازی از دیگر بیماران و پرسنل را دارند ، در آنها بستری می شوند.هر بخش بستری باید حداقل 2 اتاق ایزوله داشته باشد .این اتاق باید نزدیک ایستگاه پرستاری واقع شود .اتاق ایزوله یک پیش ورودی دارد ،که از ورود هوای اتاق به داخل بخش جلوگیری می کند . (فضایی جهت پوشیدن روپوش و ماسک و شستشوی دستها و...)

اسلاید 40: در صورتی که امکان سرمایه گذاری برای ساخت بخش های بستری با اتاق های خصوصی وجود نداشته باشد، از این نوع اتاق های بستری استفاده می شود.آنچه که ابعاد دقیق این نوع از اتاق ها را تعیین می کند ، تخت بیماران و نحوه قرارگیری آنها در کنار یکدیگر می باشد . معمولا تخت های بیمارستانی ابعادی در حدود 90 در 200 سانتی متر دارند و باید حداقل فاصله محور تا محور تخت های بیماران که در کنار یک دیگر قرار می گیرند 200 تا220 سانتیمتر باشد.بهترین اندازه برای اتاق های بستری دو تخته بدون احتساب سرویس بهداشتی ، 3/6 در 4/8 متر می باشد .

اسلاید 41: جهت حفظ حریم شخصی بیمار در اتاق های بستری دو تخته و عمومی و به ویژه در مواقع معاینه ، باید پرده سقفی به دور تخت بیمار در نظر گرفته شود .

اسلاید 42: به اتاق های بستری بیش از دو تخت ، واژه عمومی اطلاق می شود. این اتاق ها که به صورت سه و چهار تختخوابی می باشند ، دارای معایبی همچون انتشار عفونت و برهم خوردن حریم و کنترل می باشند.به طور کلی قرار دادن سرویس بهداشتی و دوش در داخل اتاق های بستری عمومی مرسوم نمی باشد ، اما می توان در بین دو اتاق بستری عمومی ، یک سرویس بهداشتی و دوش برای استفاده مشترک پیش بینی نمود .

اسلاید 43: ایستگاه پرستاریاتاق سرپرستار بخشاتق معاینه و درماناتاق وان درماناتاق روز بیماراناتاق دارو و کار تمیزاتاق نظافتانبار تجهيزات و وسايل

اسلاید 44: مهمترین فضای حوزه پشتیبانی بخش بستری، ایستگاه پرستاری می باشد .هر ایستگاه پرستاری امکان ارائه خدمات به حداکثر 30 تخت را دارد .معمولا ایستگاه پرستاری در مرکز بخش بستری قرار می گیرد ،به طوریکه پرستاران بتوانند از آنجا کل بخش را تحت کنترل داشته باشند .ایستگاه پرستاری:

اسلاید 45: دید به ورودی بخش از اولویت هایی است که باید درنظر گرفت،به طوریکه پرستاران امکان مشاهده و کنترل ورود و خروج به بخش را داشته باشند . در مجاورت ایستگاه پرستاری باید اتاق های دارو ، کار تمیز و اتاق سرپرستار درنظر گرفته شود .ایستگاه پرستاری:

اسلاید 46: ایستگاه پرستاری باید دارای ویژگی هایی باشد ، از جمله :کانتر پرستاری به اندازه ای باشد که حداقل فضای لازم برای کار 3 پرستار تامین شود .ارتفاع کانتر از سمت راهرو بخش 115 سانتیمتر و با عرض 30 سانتیمتر ، و از سمت داخل ایستگاه 70 سانتیمتر درنظر گرفته می شود .امکاناتی همچون سیستم صوتی و پیج ، ساعت و تابلوی اعلانات، سیستم کنترل گازهای طبی بخش،در داخل ایستگاه پرستاری پیش بینی می شود .فضای لازم در داخل ایستگاه برای قرار گیری میز گزارش نویسی ، ترولی مخصوص پرونده های پزشکی ، ترولی اورژانس و میز منشی بخش باید درنظر گرفته شود .

اسلاید 47: این اتاق محل فعالیت اداری و مدیریتی سرپرستار بخش می باشد .این اتاق بهتر است در مجاورت ایستگاه پرستاری قرار گیرد و با پنجره ای دارای پرده به داخل ایستگاه پرستاری دید داشته باشد .میز کار ، مبلمان مناسب ، کتابخانه و رایانه از جمله امکاناتی است که در این اتاق باید درنظر گرفت .

اسلاید 48: هدف از طراحی این اتاق ایجاد فضایی مناسب جهت انجام معاینات کامل پزشکی و انجام دستورات پزشکی مانند ،تعویض پانسمان ، شستشوی معده و... می باشد .در این اتاق باید فضای کافی برای قرارگیری تخت معاینه متحرک، میز پزشک، و سایر تجهیزات تامین شود. این اتاق دارای نور طبیعی بوده و مجهز به دستشویی بیمارستانی ، نگاتوسکوپ ، میز پزشک و تخت معاینه متحرک می باشد .

اسلاید 49: این اتاق در بخش های بستری جراحی در نظر گرفته می شود. عرض درب این اتاق 150 سانتی متر می باشد که به صورت دو لنگه طراحی می شود.وان درمان که طول آن 190 سانتی متر می باشد، در وسط اتاق قرار می گیرد و سه طرف آن باز می باشد. این اتاق دارای سرویس بهداشتی و قفسه ای برای نگهداری وسایل مورد نظر می باشد.

اسلاید 50: این اتاق معمولا در نزدیکی ورودی بخش و یا نزدیک ایستگاه پرستاری در نظر گرفته می شود. معمولا بیمارانی که وضعیت مساعدی دارند و یا این که دوران نقاهت خویش را می گذرانند، ساعاتی از روز را در این اتاق به تماشای تلویزیون ، خواندن روزنامه و یا کتاب و مراوده با سایر بیماران می پردازند . دید به بیرون، مبلمان مناسب و طراحی داخلی زیبا از موارد مهم طراحی این اتاق می باشد.

اسلاید 51: يكي از فضاهاي بسيار موثر در جلوگيري از انتشار عفونت ، وجود اتاق دارو و كار تميز است . محل آن نزديك ايستگاه پرستاري طراحي شود كه كاملا تحت كنترل پرستاران قرار گيرد .

اسلاید 52: اتاق نظافت پايگاه نظافت گر بخش بستري محسوب مي شود .جمع آوري رخت كثيف با تفكيك رخت كثيف عادي و رخت كثيف عفوني كه در كيسه هاي مارك دار قرارگرفته . ترولي رخت كثيف عادي و رخت كثيف از جنس برزنتي و دردار مي باشدتجهيزات و وسايلي كه كثيف است و بايد براي نظافت به بخش هاي ديگر بيمارستان فرستاده شود .ميز تقكيك از فولاد زنگ ناپذير و محل پارك ترولي زباله و رخت كثيف .

اسلاید 53: وجود انبارهاي مختلف در منظم نگه داشتن بخش و نظافت بخش تاثير زيادي دارد. انبار رخت تميز انبار كوچكي براي كليه ملافه ها ، رو تختي ها، روبالشي ها و رو پوش ها و غير ه كه شسته شده هستند پيش بيني شود . وجود انبار رخت تميز ازپراكنده شدن و آلوده شدن رخت تميز جلوگيري مي كند.

اسلاید 54: عرض خالص راهروهای بستری باید حداقل 240 سانتیمتر باشند و بهتر است گوشه های راهرو به صورت پخ طراحی شوند .توصیه می شود که از مصالحی مانند سنگ در دیوارها و کف که سبب انعکاس صدا در اتاق های بستری بیماران و یا راهروها می شوند خودداری شود .برای پوشش سقف ها ،استفاده از مصالحی که خاصیت جذب صدا دارند توصیه می شود.

اسلاید 55: حداکثر فاصله بین تخت بیمار و توالت کمتر از 12 متر باشد .حداکثر فاصله بین ایستگاه پرستاری و دورترین تخت بستری ،باید کمتر از 20 باشد .تخت ها باید موازی با پنجره چیده شوند .با توجه به آیین نامه ایمنی بیمارستان ،سطح پنجره اتاق های بستری نباید بیش از 20 درصد سطح دیواری که پنجره روی آن قرار دارد را اشغال کند .

اسلاید 56: اتاق معاینه 12 مترمربعاتاق دارو 8 مترمربعاتاق کار کثیف 9 مترمربعاتاق پزشک 9 مترمربعاتاق کنفرانس مترمربعانبار تجهیزات مترمربعرختکن پرسنل 12 مترمربعآبدارخانه 10 مترمربعسرویس بهداشتی مترمربعفضای انتظار 28 مترمربعفضای پارک برانکار 4 مترمربعاستراحت پرستاران 15 مترمربع

اسلاید 57: اساتید محترم: دانشجویان:با تشکر از توجه شما