برنامه های بهبود وضعیت تغذیه

برنامه های بهبود وضعیت تغذیه

اسلاید 1: برنامه های بهبود وضعیت تغذیه کارگاه آموزشی کارآموزی بهداشت 1391زینت سالم عضو هیئت علمی گروه پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی رفسنجانکارگاه توجیهی کارآموزی بهداشت (دانشجویان پزشکی1391)برنامه های بهبود وضعیت تغذیهزینت سالم عضو هیئت علمی گروه پزشکی اجتماعی دانشکده پزشکی

اسلاید 2: يکي از اهداف PHC تلاش در جهت بهبود وضعیت تغذيه جامعه مي باشد از جمله بخش هاي طراحي شده در سيستم بهداشت، واحد تغذيه و بهداشت خانواده مي باشد که عمده فعاليت بخش تغذیه، اجراي اقداماتي است که  به بهبود تغذيه در سطح جامعه و خصوصا گروههاي آسيب پذير کمک مي کند

اسلاید 3: يكي از مهمترين عوامل شكل دهنده الگوي غذايي جامعه، مجموعه عادات و فرهنگ غذا و تغذيه ای افراد آن جامعه است اين عادات از بدو تولد در درون خانواده شكل مي گيرد كه خود وابسته به بستري است كه جامعه فراهم مي آورد. اما مجموعه عواملي كه اين بستر را مي سازد از فرهنگ و آداب و سنن هر جامعه گرفته شده است كه خود تحت تأثير وضعيت جغرافياي، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و آگاهيهاي تغذيه اي در افراد جامعه است

اسلاید 4: در حال حاضر در كشور ما روند بيماري هاي مزمن هشدار دهنده است. از دلايل عمده آن تغيير الگوي مصرف و رفتارهاي نامطلوب غذايي است. از بعد دیگر سوتغذیه از نوع کمبودهای تغذیه نیز همچنان از مشکلات جامعه میباشد

اسلاید 5: حوزه معاونت بهداشتی ( دفتر سلامت خانواده و جمعیت )در راستای بهبود تغذيه جامعه برنامه های زير را در دست اجرا دارد:                                1) برنامه بهبود تغذيه گروههای آسیب پذیر 2) برنامه پيشگيري و كنترل اختلالات ناشي ازکمبود ريز مغذيها  3) برنامه ارتقا سلامت دانش آموزان از طريق آموزش تغذيه و آهن ياری4) برنامه کاهش درصد شیوع اختلال رشد و سوء تغذیه در کودکان زیر 6 سال 

اسلاید 6: دربرنامه کودکان1.       آموزش کارکنان بهداشتی در زمینه تغذیه دوران بارداری و شیردهی2.       مشاوره مادران باردار که به دلیل توده بدنی نامناسب ارجاع داده میشوند 3.       آموزش جهت ارتقاء آگاهی زنان در سنین بارداری و زنان باردار در زمینه تغذیه دوران بارداری

اسلاید 7: برنامه ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه و بهبود شیوه زندگی1.  برگزاری جلسات و برنامه های آموزشی جهت کارکنان بهداشتی در خصوص مطالب کار بردی تغذیه ای2.  نظارت بر وضعیت تغذيه اماكن عمومي و ارتقاء كيفيت تغذيه از طريق آموزش 4

اسلاید 8: 3- آموزش پرسنل بهداشتي در زمينه مصرف صحيح روغن، 4- طراحی مطالب آموزشی در مورد استفاده بیشتر از سبزیجات و 5.   برگزاري کارگاههای آموزشي در سطوح مختلف در زمينه مصرف صحيح روغن6. طراحي مطالب آموزشي مناسب براي جامعه در مورد اصول صحيح تغذيه

اسلاید 9: برنامه مشاوره تغذيه به گروه هاي آسيب پذير1.       پيگيري جهت تامين وسايل و تجهيزات مورد نياز(ترازو، قد سنج،وزنه  و...) 2.       تهيه متون آموزشي مناسب 3.       جلب مشاركت مادران در برنامه آموزشي و استفاده از تجارب آنان 4.       برگزاري كلاسهاي عملي تغذيه تكميلي براي مادران 5.       آموزش و مشاوره با مادران در زمينه مسائل تغذيه اي كودكان از جمله تغذيه تكميلي ،نحوه مقوي كردن و مغذي كردن غذا و... 6.       ارائه مشاوره و برگزاري كلاس هاي آموزشي جهت مادران باردار و شيرده 7.       ارائه مشاوره و برگزاري كلاس آموزشي جهت تغذیه  میانسالان , سالمندان و .....  

اسلاید 10: بر نامه پيشگيري و كنترل اختلالات ناشي از كمبود يد1.       هماهنگي لازم براي اجراي برنامه ساليانه پايش يد در دانش آموزان 8-10 ساله2.       برنامه آموزشي پرسنل جديد و بازآموزي رده هاي مختلف بهداشتي در خصوص پيشگيري و اختلالات ناشي از كمبود يد 3.       نظارت بر فعاليت بهورزان در مناطق روستايي در زمينه مصرف نمك يد دار به طور مستمر      

اسلاید 11:  شرح وظايف دربرنامه مکمل یاری آهن1.       آموزش رده هاي مختلف بهداشتي در زمينه كم خوني فقر آهن  علل و عوارض بيماري، ميزان دوز مصرفي مكمل آهن در گروههاي در معرض خطر(كودكان زير دو سال، مادران باردار،دختران در مقطع راهنمائی، دبيرستاني و ساير افراد كم خون) 2.       آموزش گروههاي مختلف مردم در زمينه كم خوني فقر آهن بازدید از مدارس شهرستان در خصوص نحوه اجرای طرح آهن یاری  

اسلاید 12: شرح وظایف در برنامه ترویج تغذیه با  شیرمادر. برنامه ریزی در زمینه خدمات کودکان وتغذیه با  شیر مادر- نظارت بر کیفیت و کمیت خدمات برای کودکان و شیرخواران - تجزیه و تحلیل و ارزشیابی اطلاعات برنامه کودکان و شیر مادر- اجرای برنامه های آموزشی برنامه کودکان و شیر مادر در سطوح مختلف  

اسلاید 13: همکاری در اجرای طرح های تحقیقاتی کودکان ، شیرمادر خواران ، شیر مادر و - بررسی موارد فوت نوزادان و مرگ کودکان 59-1 ماهه

اسلاید 14: همکاری واحد تغذیه با بهزیستی در روستا مهدهای موجود ( برای هر کودک 5000 ریال توسط بهزیستی منظور میشود ) برنامه حمایتی با همکاری کمیته امداد امام خمینی استفاده از سبد غذائی برای خانوارهای فقیر و کم درآمد در روستاهای شهرستان انجام میشود ( سه روستای کشکوئیه ،انار و نوق )

اسلاید 15: هدف این دوره ارتقا سطح مهارت دانشجو: شناسائی و غربالگری زنان باردار مراجعه کننده به مراکزبهداشتی روستائی و خانه های بهداشتی از نظر عوامل خطر شناسائی زنان در معرض خطر سو تغذیه آموزش مطابق با نیازهای تغذیه ای در دوران بارداری و .....آموزش مناسب تغذیه بر اساس گروههای غذائینحوه کنترل و پی گیری وزن گیری با ثبت وزن و منحنی وزن گیریآموزش تغذیه بر اساس نمایه توده بدنی

اسلاید 16: شناسائی و غربالگری کودک در معرض خطر با ابزار مناسب آموزش مادر مطابق با نیازهای تغذیه ای کودک با استفاده از دستورالعملهای موجود و بر حسب شرایط اقتصادی و اجتماعی خانواده ....آموزش مناسب تغذیه بر اساس گروههای غذائی به مادران دارای نوزاد و کودک تا سن 9 سال نحوه کنترل و پی گیری کودک با مراقبت ویژه یا بر اساس نوع مداخله آموزش تغذیه بر اساس کارت رشد و یا نمایه توده بدنی

اسلاید 17: ابتلا به بیماریهای سیستمیک مزمن یا استفاده از رژیم های خاص قبل از بارداری بایستی به پزشک ارجاع داده شوند جهت تامین ذخیره کافی املاح و ویتامینها رعایت فاصله بین موالید ضروری است ( حداقل 3 سال )

اسلاید 18: در صورت ابتلا به دیابت و چاقی، کاهش وزن تا رسیدن نمایه توده بدن به محدوده طبیعی ضرورت دارد

اسلاید 19: تنظیم برنامه غذائی : رژیم مناسب : تعادل در دریافت انرژی و مواد مغذی با در نظر گرفتن تفاوتهای فردی ، عادات غذائی و امکانات ، موقعیت اجتماعی و شرایط فیزیولوژیک تغذیه ( دکتر سید ضیا الدین مظهری . )

اسلاید 20: رژیم متعادل : تامین نیازهای انرژیتیک ، نگهداری ، سنتز ترمیم و تنظیم فرایندهای بدنتغذیه ( دکتر سید ضیا الدین مظهری . )

اسلاید 21: توصیه های تغذیهای برای زنان باردار خیلی مشابه با رژیم سایر بالغین با کمی استثنا است . توصیه اصلی خوردن یک رژیم سالم و متعادل است اما بعضی توصیه های خاص نیز وجود دارد مثل دریافت مکمل اسید فولیک هم جنین توصیه های دیگر شامل مصرف غذای ایمن .

اسلاید 22: شاخص مهم تغذیه ای مادر برای وزن هنگام تولد 1- سایز مادر 2-افزایش وزن در دوره بارداری

اسلاید 23: بهترین معیار محدوده وزن گیری مناسب در دوران بارداری با استفاده از نمایه توده بدنی بر پایه وزن قبل از بارداری و یا حداکثر قبل از 12 هفته اول بارداری میباشد

اسلاید 24: در زنان با نمایه توده بدن کمتر از حد طبیعی ( سنین باروری ) تنوع غذائی رعایت شود از غذاهای پر انرژی استفاده شود میان وعده ها اضافه شود ( نان و پنیر، خرما، گردو ، انواع مغزها ، میوه های تازه )برای تهیه سالاد از روغن های مایع( مثل زیتون ) اضافه شود سبزیجات و میوه زیتون اضافه شود از انواع چاشنیها استفاده شود

اسلاید 25: طبق دستورالعمل کشوری شروع مکمل اسید فولیک از سه ماه قبل از بارداری یا حداقل یک ماه قبل از بارداری در غیر اینصورت از بدو تشخیص بارداری اسید فولیک موجود در سبزیجات در اثر پختن از از بین میرود .

اسلاید 26: طبق دستورالعمل کشوری شروع مکمل قرص آهن از پایان 16 هفتگی تا سه ماه پس از زایماندر کم خونی شدید دوز درمانی 4-5 میلی گرم / کیلو گرم وزن توصیه این دوز 2-3 ماه باید ادامه یابد تا ذخائر آهن تامین شود افزابش هموگلوبین پس از چندین روز ایجاد اماباید اطمینان حاصل شود که ذخیره فریتین به مقدار طبیعی رسیده است در مورد زنان تالاسمی طبق برنامه کشوری مکمل آهن توصیه می شود

اسلاید 27: مکمل ویتامینی از پایان 16 هفتگی تا سه ماه پس از زایمان مولتی ویتامین ساده یا همراه با مینرال

اسلاید 28: معیارهای وزن گیری نامناسببعد از هفته 15 زن باردار چاق کمتر از نیم کیلوگرمافزایش وزن در ماه داشته باشد بعد از هفته 15 زن باردار با وزن طییعی کمتر از یک کیلوگرم افزایش وزن در ماه داشته باشد

اسلاید 29: بعد از هفته 20 زن باردار بیشتر از از 3 کیلوگرمافزایش وزن در ماه داشته باشد افزایش وزن بیش از از یک کیلوگرم در هفته در طول بارداری داشته باشد

اسلاید 30: علل وزن گیری نامناسب راهکار پیشنهادی عدم دسترسی معرفی جانشینهای غذائی در هر گروه غذائی خرافات غذائی شناسائی خرافات غذائی منطقه و اصلاح نگرش با ارائه آموزش مناسبافسردگی و بی اشتهائی ناشی از آن مشاوره با مادر جهت علت یابی– ارجاع به پزشک مشکلات مالی معرفی به کمیته امداد با هماهنگی مرکز بهداشت بیماریهای زمینه ای تشخیص نوع بیماری و درمان آن و درصورت نیاز ارجاع به پزشک بعد از هفته 15 زن باردار با وزن طییعی کمتر از یک کیلوگرم افزایش وزن در ماه داشته باشد

اسلاید 31: علل وزن گیری نامناسب راهکار پیشنهادی ناآگاهی تغذیه ای آموزش چهره به چهره و ارائه متون آموزشی سادهتهوع و استفراغ بارداری در صورت شدید بودن ارجاع به پزشک متخصص استراحت ناکافی و افزایش فعالیت روزانه مشاوره با همسر و سایر اعضای خانواده جهت کمک به او و کاهش حجم کار و استراحت بیشتر استعمال سیگار مشاوره جهت قطع سیگار و آموزش در زمینه مضرات آن

اسلاید 32: ابزار آموزش تغذیه ای هرم تغذیه سالم

اسلاید 33:

اسلاید 34: تغذیه در دوران شیردهی : اهداف تا سال 201075% شروع شیردهی پس از زایمان ، 50 % تا شش ماهگی 25 % تا یکسالگی شیر بدهند ( فروزانی )

اسلاید 35: نیاز به مواد مغذی و انرژی؟نیاز به ویتامینها و مواد معدنی؟ نیاز به روی در این دوره نسبت به دوره بارداری بیشتر است در مادران با کمبود روی حداقل برای 2 ماه اول شیردهی با افزایش جذب و کاهش دفع میزان آن در بدن نگه داری میشود کمبود ویتامین D شایع است

اسلاید 36: ویتامین و املاح :بجز آهن و کلسیم نیاز به بقیه مواد معدنی نسبت به دوره بارداری بیشتر است

اسلاید 37: تغذیه دوران شیردهی با وجودیکه شیردهی نیاز به تمام مواد مغذی را افزایش میدهد ولی نیاز را میتوان با یک رژیم متعادل تامین نمود استفاده از مکملها بجز در موارد کمبود نیازی نیست استفاده از هرم تغذیه سالم کمک کننده خواهد بود.

اسلاید 38: ارزیابی وضعیت تغذیهاز فعالیتهائی است که برای شناسائی افراد یا گروههای در معرض خطر یا نیازمند به مداخله به کارمیرود روش به کار رفته برای ارزیابی افراد بر حسب وضعیت سنی و فیزیولوژیک آنها باید از حساسیت کافی برخوردار باشد

اسلاید 39: ارزیابی آنتروپومتری بدست آوردن اندازه های جسمانی و فیزیکی فرد و مقایسه با استاندارد رشد و تکامل استتغذیه ( دکتر سید ضیا الدین مظهری .)

اسلاید 40: پنج شاخص مورد استفاده برای ارزیابی :وزن برای قد دورسر برای قد وزن برای سن قد برای سن شاخص توده بدن