بیماری های قارچی پوستی

بیماری های قارچی پوستی

اسلاید 1: بیماری های قارچی سطحی

اسلاید 2: پوست، وسيعترين عضو زنده بدن، متشکل از سه لایه اصلی اپیدرم ، درم و بافتهای زیر جلدی اپیدرم از عمق به سطح از 4 لایه تشکیل شده است .1- لایه بازال که لایه زاینده است و از سلولهای بازال و ملانوسیت تشکیل شده است.2- لایه خاردار یا مالپیگی 3- لایه دانه دار یا گرانولر 4- و لایه شاخی یا استراتوم کورنئوم، لایه ای محافظ برابر عوامل شیمیایی ، باکتریایی ، ویروسی و قارچی سرشار از پروتئین غیر محلول کراتین ( که در مو و ناخن هم یافت می شوند) ، خارجی‌ترین لایه سطح اپیدرم قرار گرفته است و بشترین قسمت آنرا تشکیل می دهد، مملو از سلول‌های مرده و فاقد هسته و اندامک‌ یاخته‌ای یا ارگانل که مرتباً از پوست جدا می شوند . در اپیدرم غدد عرق ، غدد سباسه و ضمائمی مانند ناخن و مو وچود دارد. غدد عرق (sweet gland): مسئول ترشح عرق که محتوی 99 درصد آب، اسید لاکتیک ، اوره ، نیتروژن ، کلر، دی اکسید کربن ، ترکیبات کربوکسیلی و .. به دو شکل اکرین که در سراسر پوست وجود دارد و آپوکرین که در نواحی زیر بغل ، پرینه ، نوک پستان و حول آن وجود دارد ، می باشد.

اسلاید 3: غدد سباسه یا چربی پوستSebaceous gland) )غددی میکروسکوپی در پوست بوده که یک ماده مومی به نام سبوم تولید می‌کنند که عمدتاً از تری گلیسرید ، اسکوالن ، ترکیبات مومی و متابولیتهای چربی می باشد و به میزان 1 تا 2 گرم در روز ترشح می شود.غدد چربی یا سباسه در بیشتر سطح بدن جای دارندبه خصوص در پیشانی، صورت و چانه (در کف دست و پا وجود ندارد ).نکته : قارچ مالاسزیا با ترشج لیپاز ، سبوم را به اسیدهای چرب مانند اسید اولئیک ،اسید آراشیدونیک تجزیه می کند که این اسیدها موجب تکثیر غیر طبیعی سلولهای کراتینوسیت و به هم خوردن سیکل طبیعی ریزش این سلولها می گردد . ضمن آنکه اسید آراشیدونیک موجب التهاب و آسیب در لایه شاخی می گردد.

اسلاید 4: مو از سه جزء مشخص تشکیل شده است :ریشه که واجد سلوولهای زنده می باشد ، ساقه که حاوی سلولهای کراتنیزه است ، مغز مو که به شکل مناطقی تیره رنگ در وسط ساقه مو به طور طولی قرار می گیرد. و ریشه و انتهای تحتانی مو پیاز مو نام دارد که قسمت زیر پوستی مو را تشکیل می دهد و در محلی واقع شده است که به آن فولیکول مو اطلاق می گردد. کنار ریشه مو هر تار مو قسمت کوچکی از درم به داخل پیاز مو نفوذ کرده که به آن پاپی (papila) نامیده می شود که کارش خون و عصب رسانی به مو می باشد. موی سر به طور متوسط روزانه 0/37 میلی متر رشد می نماید. مراحل رشد مو عبارتند ازآناژن یا مرحله رشد فعال ،تلوژن یا مرحله استراحت و مرحله بینابینی یا کاتاژن درم : از دو قسمت پاپیلر و شبکه ای یا رتیکولر تشکیل شده اند.قسمت پاپیلر در مجاورت اپیدرم قرار دارد و حاوی برجستگی های پاپی است .قسمت رتیکولر هم حاوی بافت پیوندی است. در درم بافت همبند ، سلولهای متعدد ، عروق خونی ، اعصاب ، عضلات ، عروق لنفاوی هم قرار دارد.

اسلاید 5: بیماریهایی که حاصل حمله عوامل قارچي و باکتریایی به طبقه شاخي اپيدرم پوست Stratum corneum) ) و يا كوتيكول موهايي كه خارج از فوليكول مو هستند. در این قبیل بیماریها چون ارگانیسمهای قارچی و یا باکتریایی از بافت زنده به دور می باشد لذا میزبان در بیشتر موارد فاقد هرگونه واکنش سلولی بوده و یا عارضه با واکنش مختصر میزبان همراه است و بیشتر از لحاظ زیبایی و گاهی هم خارش مورد توجه است.مهمترین این عوامل قارچی و باکتریایی عبارتند از : تينا ورسيكالر يا پي تي ريازيس ورسيكالر (Pityriasis versicolor)پيدرا (Piedra)كچلي سياه (Tinea nigra)تريكوميكوز آگزیلاریس (Trichomycosis Axillaris)اريتراسما (Erythrasma)درمایتوفیلوزیس(Dermatophylosis)عفونت قارچي گوش (Otomycosis)عفونت قارچي چشم (Keratomycosis)کراتولیز حفره ای

اسلاید 6: پی تی ریازیس ورسیکالرPityriasis versicolor معروف به اسامی تینه آ ورسی کالر( به علت تغییر رنگ) ،تینه آ فلاوا، کروموفیتوزیس ، لکه های کبدی (Liver spots)، عارضه مزمن و آرام لایه شاخی پوست است که با ایجاد ضایعات ماکولر پوسته دار صاف یا کمی برجسته مشخص می شود ، گاهی هم این ضایعات ماکولر به هم متصل شده و قسمتهای وسیعی را در بر می گیرد. در افرادی که پوست سفید دارند ، رنگ لکه ها کرم مایل به قهوه ای است و بعلکس در افراد با پوستهای تیره رنگ لکه ها واجد رنگ روشن تری از پوست زمینه هستند( زیرا قارچ عامل و فرآورده هایش مانع از عبور نو ماوراء بنفش از این سطوح شده و از ساخته شدن ملانین توسط ملانوسیتها جلوگیری می کند) ، با این وجود گاهی در یک بیمار لکه های روشن و تیره به صورت توام موجود است که لکه های روشن نماینده ضایعات جدیدتر و لکه های تیره نشانگر ضایعات قدیمی تر می باشند.

اسلاید 7: عامل بيماري:مخمری چربی دوست( ليپوفيل) ،ساکن طبیعی پوست، فرصت طلب به نام مالاسزيا ( بر گرفته از نام لویس چارلز مالاسز ) ، بر طبق آخرین طبقه بندی توسط گوئهو(Gueho) و همکاران 7 گونه زیر شناسایی شدند: اخیراً چند گونه جدید ﻣﺎﻻﺳﺰﯾﺎ ﺩﺭﻣﺎﺗﯿﺲ (M. Dermatis ) ، ﻣﺎﻻﺳﺰﯾﺎ ﻧﺎﻧﺎ ( M. Nana) ، ﻣﺎﻻﺳﺰﯾﺎ ﺟﺎﭘﻮﻧﯿﮑﺎ ( M. japonica) مالاسزیا اکوئی ( M. equi )وﻣﺎﻻﺳﺰﯾﺎ ﯾﺎﻣﺎﺗﻮﺍﻧﺴﯿﺲ (M. Yamatoensis) معرفی شدند. عوامل مستعد كننده: علل ژنتيكي، فقر بهداشتي، استرس، هيپر هيدروز، تجمع گلیکوژن خارج سلولی، سوء تغذيه، پوشش هاي تنگ و نايلوني، مصرف آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف و... از لحاظ انتشار: در کل جهان( بیشتر در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر و در فصول گرم شایع تر است ) منتشر می باشد، در همه گروه های سنی هم شایع است ، به خصوص در مردان جوان و به ویژه پس از دوران بلوغ به علت بالا بودن میزان دهیدروتستوسترون که به افزایش ترشح سبوم منجر می شود. مالاسزیا گلوبوزا یا گلوبوسا (Malassezia globosa )مالاسزیا فورفور(M. Furfur )ﻣﺎﻻﺳﺰﯾﺎ ﺍﺑﺘﻮﺯﺍ (M. Obtuse)مالاسزیا پاکی درماتیس(M. pachydermatis)مالاسزيا سيمپودياليس(M. sympodialis)مالاسزیا اسلوفیه(M. slooffiae) مالاسزیا رستریکتا(M. Restricta)

اسلاید 8: مراحل تشخیص1- توجه به علائم بالینی:ضایعات لکه ای : ضایعات خود را با لکه های صاف یا کمی برجسته که اغب از پوسته های ریز و آردی شکل پوشیده شده اند، مشخص می نمایند. این لکه ها در اوایل کوچک و محدود بوده اما به تدریج بزرگ شده به هم پیوسته و به اشکال نامنظم در می آیند. ضایعات به رنگهای کرم ، زرد رنگ ، زرد قهوه ای ، قهوه ای روشن ، خرمایی ، قهوه ای تیره و گاهی قرمز و به ندرت ملتهب دیده می شوند. ضایعات در نقاطی از بدن که غنی از غدد سباسه هستند مانند گردن ، سینه و پشت در دستها و قسمت پایین تنه کمتر و به ندرت زیر بغل و کشاله ران دیده می شوند. گاهی ضایعات پاپولر هم مشاهده می شوند که غالباً در اطراف فولیکولهای مو می باشند.در برخی از بیماران ضایعات همراه با سوزش بوده و در بعضی از آنها هم توام با خارش می باشند.بیماری عمدتاً منشاء اندوژن داشته ، ولی عفونت از طریق البسه مشترک ، تماسهای مستقیم و مستمر سرایت می کند. دوره کمون بیماری بین یک یا دو ماه است.تینه ورسیکالر آلبا : که به آن آکرومیا پارازیتیکا هم می گویند، عاضه ای است که معمولاً در نوزادان مناطق تحت حاره ای رخ می دهد ، ضایعات بیرنگ ( دپیگمانته) که معمولاً از نواحی که توسط پوشک پوشیده شدند ، شروع می شود.

اسلاید 9:

اسلاید 10: درماتیت سبوروئیک(Seborrhoeic dermatitis)شوره سر : پوست سر انسان مانند باقی مناطق دیگر مرتب در حال نوسازی است و سلولهای پیر ریخته و با سلولهای جوان جایگزین می شوند. این عمل یک زمان مشخصی دارد و اگر سرعت جدا شدن سلولهای مرده به طور غیر طبیعی زیاد شود ، سلولهای مرده به طور غیر طبیعی زیاد شده ، به هم می چسبند و به شکل پوسته های سفید ، خاکستری یا زرد و یا حتی کرم کمرنگ بر روی پوست و موها دیده می شوند. این پوسته ها را شوره یا در اصطلاح پزشکی پیتیریازیس کپیتیس می نامند. شوره ها بر دو نوع هستند : خشک ، چرب - در انواع خشک ،شوره‌ها قابل دیدن و به شکل لایه‌هایی از پوست سر می‌باشند. سفید، مسطح، و به آسانی جدا شونده هستند. بیشتر کسانی که به این نوع شوره دچار می‌شوند موهای خشکی دارند و از خارش فوق العاده ای شکایت می کنند.- در انواع چرب ، ذرات کوچکتر، گرد تر و کمی زرد رنگ هستند. به صورت ذرات چربی به پوست سر چسبیده و جدا کردن آنها سخت تر و باعث زخم‌شدن می‌شود.سبب احساس خارش زیادی می‌شوند و اغلب موجب ریزش مو می گردند.

اسلاید 11: این عارضع یکی از مشکلات متداول پوست و مو در میان جوانان است. شوره از سن بلوغ آغاز شده و پس از 20 سالگی شدت می یابد. معمولاً بیماران زمینه ژنتیکی دارند، نوعی انحراف در سیستم ایمنی آنها می شود ، در آقایان شایع تر از خانمهاست ، تحت شرایط محیطی و فصلی مانند هوای سرد و خشک و فصول پاییز و زمستان، انواع نقص ایمنی مانند ایدز ، انواع استرس و فشارهای عصبی و بی خوابی افزایش می یابد. معمولاً شوره ها محدود به موهای سر نیست و در ابروها و مژه ها ، محاسن ، موها و پوست جلوی قفسه سینه و حتی داخل مجرای گوش هم دیده می شود. اما در مورد شوره چرب همانطور که پیشتر ذکر شد ، بیمار علاوه بر شوره ، از خارش سر ، سوزش شکایت دارد و معمولاً به علت ترکیبات اسید آراشیدونیک و یا خارش سر ، منطقه ملتهب همراه با زخم و دلمه می باشد. و مانند دیگر انواع شوره ها به سر محدود نبوده و به ابروها ، موهای صورت و دیگر مناطق می تواند گسترش پیدا کند از جمله لبه پلکها نیز ممکن است گرفتار بوده و دچار قرمزی و التهاب باشند که به این حالت بلفاریت حاشیه ای (marginal blepharitis )می گویند . به مجموعه این عوارض درماتیت سبوروئیک می گویند. عده ای از محققین هم بر این عقیده هستند که مالاسزیاها ( به ویژه انواع گلوبوسا و رستریکتا ) در ایجاد انواعی از موارد درماتیت سبوروئیک نقش دارند . در شیرخواران پوسته ریزی زرد یا قهوه ای رخ می دهد که یکنوع از همین بیماری بوده و به آن cradle cap می گویند .