تئوری حسابداری ۲

تئوری حسابداری ۲

اسلاید 1: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات گلستان تئوری حسابداری 2 فصل 16 هندریکسن دارایی های جاری جناب آقای دکتر صفری

اسلاید 2: دارایی های جاری دارایی های جاری را بدین گونه تعریف میکنند:وجوه نقد و سایر دارایی ها یا منابعی که معمولا تحت این عنوان ارائه می شوند و انتظار می رود طی چرخه عملیات عادی شرکت به پول نقد تبدیل شوند،به فروش یا به مصرف برسند-از این دیدگاه ها تحقیق یابند.

اسلاید 3:

اسلاید 4: دارایی های جاری پولی عبارتند از:ادعا نسبت به مبلغ مشخصی پول(دلار)که دارای قدرت خرید عمومی است،در دسترس قرار میگیرد و می توان برای عملیات جاری ،در چرخه عملیاتی شرکت یا حداکثر یکسال به مصرف رسانید. اینها عبارتند از پول،در شکل های مختلف آن،و ادعا نسبت به پول.معمولا این ادعاها جنبه رسمی دارند یا طبق قراردادهای غیر رسمی مشخص می شوند.طرف قرارداد باید در تاریخی مشخص در یک دوره محدود زمانی(که معمولا این دوره زمانی بر اساس نوع فعالیت عادی شرکت تعیین می شود)مبلغ مشخصی پول پرداخت کند.

اسلاید 5: دارایی های جاری پولیدارایی های جاری و پولی عبارتند از ادعا به مبلغ مشخصی پول(دلار) که در یک چرخه عملیاتی یا حداکثر یکسال تحقق خواهد یافت.وجوه نقد،حسابهای دریافتنی و اسناد دریافتنی در این گروه قرار می گیرند.مقررات نسبتا خاصی برای گنجاندن هر یک از اقلام مزبور در این گروه وجود دارد. هر یک از آنها را باید بر حسب ارزش فعلی وجوه نقدی که تحقق خواهد یافت(و با منظور کردن ریسک مربوطه) ثبت کرد.

اسلاید 6: داراییهای جاری پولی 1- پول2- مطالبات3سرمایه گذاریهای پولی

اسلاید 7: پول وجوه نقد و شکل های مختلف پول که بر حسب ارزش جاری بیان(گزارش)شوند و مقدار آنها مشخص است.از این رو هر نوع سود یا زیان غیر عملیاتی ناشی از مبادله سایر دارایی ها در ازای مبلغ مشخص وجه نقد یا شکل دیگری از پول باید شناسایی شده باشد. در سایه نگهداری وجوه نقد و سایر شکل های پول نباید هیچ سود یا زیان غیر عملیاتی شناسایی کرد،به جز در مواردی که احتمال داشته باشد با توجه به تغییر در سطح عمومی قیمت ها طی دوره های زمانی خاص قدرت خرید ناشی از سود و زیان غیر عملیاتی(متعلق به این اقلام)مورد توجه قرار گیرد.

اسلاید 8: مطالبات از آنجا که وجوه نقد حاصل از اقلام دریافتنی در دسترس نیست و باید برای یک دوره زمانی منتظر ماند،مطالبات نمیتوانند دارای ارزش متعلق به زمان سررسید باشند(مبلغی که در نهایت طبق قرارداد در سررسید پرداخت میشود).از این رو،به بیانی دقیق تر باید ارزش فعلی همه مطالبات و اوراق بهاداری که در زمانی در آینده به صورت نقد دریافت خواهند شد، محاسبه کرد. در بیشتر موارد مبلغ بهره بسیار ناچیز است و از این رو در محاسبه سود خالص شرکت مربوط به سال اثر زیادی نمی گذارد. در نتیجه بیشتر مطالبات را بر مبنای ارزش آنها در سررسید گزارش میکنند(در مورد مطالبات بدون بهره این مبلغ برابر با عددی میشود که بر روی سند یا ورقه نوشته شده است-ارزش اسمی آن).

اسلاید 9: مطالبات1- وجوه نقد حاصل از مطالبات2- ذ خیره مطالبات مشکوک الوصول 3- روش قسطی

اسلاید 10: وجوه نقد حاصل از مطالبات گاهی شرکت ها به پول نقد نیاز دارند و نمی توانند تا زمان سررسید حساب های دریافتنی منتظر بمانند. از این دیدگاه چندین راه پیش پای آنها قرار دارد.امکان دارد آنها حسابهای دریافتنی را به سازمان های تامین مالی که در ایران آنها را شرخر می نامند بفروشند.شرکت فروشنده ممکن است طبق قرار داد ریسک مربوط به پرداخت نشدن این حساب ها در سر رسید را بپذیرند و بدین گونه حسابهای پرداختنی را با حق ارجاع به فروش می رسانند.

اسلاید 11: می توان هنگام فروش حساب های دریافتنی همه ریسک های مربوط را به خریدار یا کسی که این حسابها به او منتقل میشود،واگذار کرد که این اقدام را فروش بدون حق ارجاع می نامند. فروش حساب های دریافتنی بدون حق ارجاع را فروش می نامند.فروش حسابهای دریافتنی با حق ارجاع را واگذاری می نامند.معمولا اسناد دریافتنی را با حق ارجاع می فروشند و این اقدام را تنزیل می نامند.از سوی دیگر امکان دارد شرکتی وام بگیرد و حساب های دریافتنی را وثیقه قرار دهد.

اسلاید 12: گرفتن وام و فروش بدون حق ارجاع در زمره معامله هایی قرار می گیردکه بدون دردسر می باشد.فروش با حق ارجاع باعث مطرح شدن این پرسش می شود که آیا در واقع فروش انجام شده است و یا اینکه این رویداد مالی از نظر محتوایی نوعی وام به حساب می آید.در استاندارد شماره 77 بیان شد که اگر همه شرایط زیر وجود داشته باشد می توان رویداد مالی را به عنوان فروش منظور کرد:

اسلاید 13: 1.انتقال دهنده کنترل منافع اقتصادی آینده گنجانده شده در حساب های دریافتنی را به دیگری منتقل کند.(اگر انتقال دهنده این حق برای خود نگه داشته باشد که در تاریخی در آینده حساب های دریافتنی را باز خرید کند،میتوان گفت که کنترل این حساب ها منتقل نشده است). 2.تعهدات انتقال دهنده طبق مفاد قرارداد با حق ارجاع را بتوان،به شیوه ای معقول،برآورد کرد. 3.کسی که حساب ها به او انتقال داده شده است نباید حق داشته باشد که انتقال دهنده را ناگزیر به بازخرید این اوراق بکند مگر اینکه طبق مفاد قرارداد حق ارجاع وجود داشته باشد. اگر یکی از این شرط ها وجود داشته باشد،باید رویداد مالی را به عنوان یک وام تلقی و مبلغ دریافتی حاصل از انتقال حساب های دریافتنی را به عنوان یک بدهی منظور کرد.

اسلاید 14: ذخیره مطالبات مشکوک الوصول در فرآیند تعیین ارزش مطالبات یک عامل مهم عبارتست از منظور کردن میزان عدم اطمینان یا ریسک مربوط به وصول این اقلام.درآمد را باید با توجه به مبلغ مورد انتظاری که وصول خواهد شد،تعیین کرد.در اجرای روش مستقیم،حسابهای سوخت شده یا وصول نشدنی را از سود کم می کنند و این اقدام از دیدگاه تئوری هیچ مبنایی ندارند. در روش منظور کردن ذخیره درآمد را براساس منظور کردن مبلغی به عنوان ذخیره مطالبات مشکوک الوصول تعدیل میکنند.

اسلاید 15: تعیین ارزش مطالبات در ترازنامه باید بر مبنای انتظاراتی قرار گیرد که در رابطه با ترکیب خاص حساب های موجود در تاریخ تهیه ترازنامه وجود دارد.روش پذیرفته شده و متداول برای ثبت اصلاحی مربوط به هزینه های سال جاری در رابطه با زیان های ناشی از سوخت شدن مطالبات(از نظر اشتباه در برآورد در سال های پیش)با دیدگاهی که در زمان کنونی در مورد سود عملیاتی وجود دارد سازگار نیست مگر اینکه مبالغ مورد بحث اهمیت نداشته باشند.

اسلاید 16: هر گاه شواهد قابل تایید یا معتبر در مورد ارزش دارایی دریافتنی در ازای محصول وجود داشته باشد باید درآمد را گزارش کرد.از آنجا که معمولا مطالبات را بر حسب مبالغ پولی گزارش می کنند برای تعیین مقدار آنها شواهد و مدارک معتبر یا قابل تایید وجود دارد و از این رو (درآمد را باید در زمان فروش یا پیش از آن گزارش کرد پس از دوره ای که فروش در آن صورت گرفته است،هر نوع تغییری در سود خالص فقط می تواند ناشی از بهره(ضمنی یا واقعی)باشد که در

اسلاید 17: دوره انتظار یا ناشی از وصول(مربوط به اشتباه در برآورد مبالغ غیر قابل وصول)است. اصولا اشتباهات ناشی از وصول مطالبات دوره قبل که به عنوان اقلام سوخت شده تلقی شده اند باعث می گردند که ثبت حساب های دریافتنی(که مقداری از آنها حذف شده) معکوس شود و حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول افزایش یابد.

اسلاید 18: روش قسطی بیانیه شماره 10از هیئت اصول حسابداری ابراز میکند که گزارش کردن درآمد به روش قسطی قابل قبول نیست به جز در موردی که وصول مبلغ مربوط به فروش قطعی باشد. معمولا نمی توان این جنبه استثنا را توجیه کرد. اگر شرکتی در رابطه با این اقدام داده هایی براساس تجربه های خود نداشته باشد داده های مربوط به وصول انواع مطالبات و وام ها در دسترس است.یک نمونه مربوط به زمانی است که فروش قسطی در مورد املاک و مستغلات باشد که استانداردهای حسابداری آن را جایز دانسته اند.

اسلاید 19: ماهیت فروش قسطی این است که می توان گزارش کردن سود را به تاخیر انداخت تا اینکه پول نقد دریافت شود.از این رو در زمان فروش حساب دریافتنی جای موجودی کالا را می گیرد و مبلغ حساب دریافتنی را باید بر مبنای ارزش محصول (ارزش اقلام ورودی)تعیین کرد و نه بر اساس ارزش فعلی حساب های دریافتنی (ارزش اقلام خروجی)منظور کردن سود ناویژه انتقالی یا به تاخیر افتاده به عنوان یک بدهی نمی تواند بر فرآیند محاسبه سود ناشی از فروش اقساطی اثر بگذارد،ولی می تواند رابطه بین دارایی ها و بدهی ها را مخدوش کند.

اسلاید 20: سرمایه گذاری های پولی اوراق بهادار پولی(مانند اوراق قرضه دریافتنی و اسناد دریافتنی)با مبلغ و تاریخ سررسید مشخص را باید همانند حساب های دریافتنی ثبت و گزارش کرد.یعنی جایی که نرخ بهره را بر اساس نرخ رایج بازار منظور می کنند باید آنها را بر مبنای خالص ارزش فعلی گزارش کرد.اغلب این کار به طریق زیر انجام می شود:

اسلاید 21: در نظر گرفتن یک حساب برای تعیین ارزش صرف یا کسر این اسناد و اوراق قرضه. باید ریسک مربوط به وصول آنها را در نظر گرفت و مبالغ را بر آن اساس اصلاح کرد،ولی اغلب چنین کاری انجام نمی شود.بهره بر اساس نرخ بازار باید به صورت بهره حساب دریافتنی منظور شود و مقدار آن برابر باشد با تفاوت بین بهره تعلق گرفته و بهره دریافتنی از بابت تعیین ارزش (مبلغ)حساب مزبور.

اسلاید 22: در اجرای حسابداری متعارف،اوراق بهادار(که شرکت آنها را به عنوان سرمایه در گردش نگهداری می کند)معمولا بر مبنای اقل بهای تمام شده یا بازار ثبت و گزارش میکنند. گذشته از این استفاده از قیمت های رایج بازار در مورد همه اوراق بهادار قابل فروش دارای مزیت های زیر است:

اسلاید 23: 1.در بیشتر موارد می توان ارزش بازار را همانند بهای تمام شده ی اقلام تایید کرد(به استثنای مواردی که بازار کم رونق یا غیر فعال باشد).این مقادیر می تواند اطلاعات مفیدتری به سرمایه گذاران ارائه کنند. 2.در مورد اثر اوراق بهاداری که شرکت نگهداری میکند،این قیمت ها می توانند اطلاعات بهتری ارائه کنند.سود و زیان غیرعملیاتی ناشی از نگهداری اوراق بهادار دارای اهمیت برابر با اهمیت سود و زیان غیر عملیاتی ناشی از فروش آنها هستند.

اسلاید 24: 3.هنگامی که شرکت اوراق بهادار همانندی به قیمت های مختلف می خرد،چنین به نظر می رسد که معقول است برای آنها ارزش همانندی در نظر گرفت. 4.هنگامی که همه اقلام بر حسب ارزش جاری گزارش شوند،دارایی های جاری همگن تر هستند.از این رو،می توان با استفاده از طبقه بندی اوراق بهاداری که شرکت در آنها سرمایه گذاری کرده است ،آنها را بهتر تفسیر کرد و احتمال بیشتری وجود دارد که این اطلاعات بتوانند برای پیش بینی جریان های نقدی کمک های بیشتری بنمایند.

اسلاید 25: سرمایه گذاری های غیر جاری هنگامی که شرکتی اوراق قرضه بلند مدت قابل فروش را با صرف یا کسر خریداری می کند و آنها را به عنوان سرمایه گذاری های کوتاه مدت نگهداری می نماید،ارزش این اوراق در سررسید نمی تواند نشان دهنده مبلغی باشد که هنگام فروش اوراق قرضه دریافت خواهد شد. از این رو روش مناسب این نیست که صرف یا کسر این دسته از اوراق قرضه در بازار اطلاعات بهتری ارائه می کنند،نه فقط بدان سبب که انتظار می رود ای اوراق قرضه در آینده نزدیک به فروش برسند بلکه بدان سبب که قیمت جاری آنها در بازار نشان دهنده تغییراتی است که در نرخ بهره رایج بازار رخ داده است،در حالی که استهلاک بر مبنای یک نرخ ثابت انجام می شود.

اسلاید 26: هنگامی که اوراق قرضه یا اسناد شرکتها به عنوان سرمایه گذاری های بلند مدت نگهداری می شود روش پذیرفته شده این است که کسر یا صرف این اوراق قرضه را طی عمر باقی مانده آنها مستهلک کرد و از روشی استفاده نمود که آن را روشی مبتنی بر بهره می نامند.معمولا در چنین حالتی از قیمت رایج بازار یا اقل بهای تمام شده یا بازار استفاده نمی کنند.ولی بیانیه شماره 21 مقرر کرده است زمانی که اوراق قرضه یا اسناد در ازای اموال یا خدماتی دریافت شود که دارای قیمت مبادله (قیمت بازار)نباشند،اسناد را باید بر مبنای ارزش فعلی آنها ثبت و در این راستا از نرخ بهره جاری و تلویحی استفاده کرد.

اسلاید 27: دارایی های جاری غیر پولیدارایی های جاری غیر پولی عبارتند از:ادعا به مبلغی که در زمان کنونی نمیتوان مقدار آن را تعیین کرد. اوراق بهادار مالکانه(سهام) قابل فروش،پیش پرداخت ها و موجودی کالا در این گروه قرار می گیرند.اینها هم همانند وجوه نقد و حساب های دریافتنی در یک چرخه عملیاتی،یا حداکثر،یک سال تحقق می یابند.

اسلاید 28: همچنین همانند دارایی های جاری و پولی برای اینکه بتوان این اقلام را در گروه خاصی قرار داد و یا قرار نداد باید در مورد هر یک از آنها مقررات ویژه ای اعمال کرد. به ویژه موجودی کالا از دیدگاه نظری(تئوریک) موجب بروز مشکلات زیادی می شوند،مبنی بر اینکه چه اقلامی را باید در این گروه قرار داد و اینکه ارزش آنها را باید بر مبنای بهای تمام شده یا بر مبنای دیگری تعیین کرد.

اسلاید 29: دارایی های جاری غیر پولی دارایی های جاری غیر پولی عبارتند از حقوق یا ادعاهایی که نمی توان در یک تاریخ مشخص آینده به مبلغ مشخصی دلار تبدیل کرد.متداول ترین نمونه ها عبارتند از سرمایه گذاری در سهام عادی شرکت های دیگر،موجودی کالا و پیش پرداخت هزینه ها. این اقلام دارای یک ویژگی مشترک هستند که با ویژگی دارایی های پولی متفاوت است(از این دیدگاه که نمیتوان ارزش فعلی مبالغی که در آینده دریافت خواهند شد و نیز میزان ریسک مربوط به وصول آنها را تعیین کرد).ولی آنها دارای ویژگی های مشترک و همگن میباشند.

اسلاید 30: سرمایه گذاری در سهام عادی قابل فروش مشابه سرمایه گذاری در دارایی های پولی است از این دیدگاه که می توان هنگامی که به پول نقد نیاز است آنها را به صورت مستقیم به پول نقد تبدیل کرد.تبدیل موجودی کالا به پول نقد مستلزم این است که آنها را از مجرای عملیات بازار یابی شرکت به فروش رسانید.

اسلاید 31: و سرانجام مطالبات را وصول کرد.نمی توان پیش پرداخت هزینه ها را به صورت مستقیم به پول نقد تبدیل کرد. این منافع را شرکت از مجرای استفاده این اقلام در فعالیت های عادی به دست خواهد آورد.ولی از دیدگاه رویه حسابداری،موجودی کالا و پیش پرداخت هزینه ها را همانند مبالغی ثبت می کنند که در آینده به حساب هزینه دوره تخصیص می یابند.

اسلاید 32: انواع دارائیهای جاری غیر پولی : 1-اوراق بهادار مالکانه قابل فروش 2- پیش پرداخت هزینه 3- موجودی کالا

اسلاید 33: اوراق بهادار مالکانه ( سهام) قابل فروشاستاندارد شماره 12 مقرر میکند که همه اوراق بهادار مالکانه قابل فروش چه جاری و چه غیر جارای بر اساس اقل بهای تمام شده و با زار گزارش شوندکاربرد قاعده اقل بهای تمام شده یا بازاردر موردیک مجموعه اوراق بهادار (ونه در مورد هر یک از این اقلام ) با تئوری پرتفوی سازگار است.یعنی بازده این اقلام به شرکت برابر بازده پرتفوی است زیرا اگر سرمایه گذار در اوراق بهادار گوناگون سرمایه گذاری نکند (مجموع سرمایه گذاری های خود را متنوع نسازد )به هیچ پاداش یا بازده دست نخواهد یافت .کاهش در قیمت بازار پرتفوی یا مجموعه اوراق بهادار جاری در صورت سود وزیان به عنوان زیان تحقق نیافته ناشی از نگهداری این اوراق گزارش می شود افزایش در قیمت بازار پرتفوی نسبت به بهای بعای تمام شده اولیه را در صورت سود وزیان به عنوان باز یافت زیان گزارش میکنند.

اسلاید 34: پیش پرداخت هزینه هاپیش پرداخت هزینه ها عبارت اند از منافعی که شرکت در اینده در قالب خدمات به دست خواهد اورد . انها شامل اقلامی مانند ملزومات دفتری وکارخانه . پیش پرداخت اجاره .بیمه منقضی نشده .پیش پرداخت بهره وپیش پرداخت مالیات می شوند.اگر چه انواع مختلف پیش پرداخت هزینه ها دارای ویژگی های مشترک هستند واز این رو میتوان انها را در یک طبقه قرار داد . ولی دارای وجوه اختلاف عمده . هم می باشند .برخی نشان دهنده دارائیهای مشهود خاص (مانند ملزومات ) هستند

اسلاید 35: برخی نشان دهنده حق استفاده از دارائیهای متعلق به دیگران (مانند پیش پرداخت اجاره )هستند وباز اینکه برخی رابطه نزدیکتر با سایر دارائیها یابدهی ها دارند

اسلاید 36: موجودی کالاعبارت موجودی کالا در بر گیرنده کالاها یی است که شرکت قصد دارد در فعالیت های عادی خود به فروش برساند ومواد وملزوماتی را که باید در فرایند تولید محصول برای فروش مورد استفاده قرار دهد .با توجه به این تعریف سنتی موجودی کالا در زمره داراییهای جاری قرار می گیرد زیرا طی یک چرخه به پول نقد یا داراییهای دیگر تبدیل می شود.ولی موجودی کالای غیر قابل فروش در این گروه قرار نخواهد گرفت مگر اینکه شرکت بتواند در دوره های عادی عملیات انها را به فروش برساند

اسلاید 37: با تشکر از توجه شما ارزو دارم نوروزی که پیش رو دارید اغاز روزهایی باشد که ارزو دارید