تئوری سازمان مدرن، نمادین تفسیری و پست مدرن

تئوری سازمان مدرن، نمادین تفسیری و پست مدرن

اسلاید 1: بنام خداوند جان و خرد کزین برتر اندیشه بر نگذردپست مدرنیسم:ttجان و خرد مفاهیم ذهنی اند ، عینی نیستند.از کجا معلوم که اندیشه بر نگذرد؟“بنام“ غلط است و ”به نام“ درست.من از رنگ این اسلاید خوشم نمی آید. 1

اسلاید 2: فصل چهارماستراتژی و اهداف2تئوری سازمان مدرن، نمادین تفسیری و پست مدرنماری جوهج / ترجمه: دکتر حسن دانایی فردسحرمساح لیلا حاجی پورگلشنی مسعود عسگریاستاد: آقای دکتر قلیزاده

اسلاید 3: مفهوم استراتژی3معناشناسی استعاره نظامیمانور و نبردتاکتیک و استرتژی

اسلاید 4: رقیبدشمنگروههای ذینفع خاصتغییرات فن آورانهواضحان مقررات دولتیتهدیدات محیطمنابع سازمانی:سرمایهفن آوریکارکناننیروهای مبارزاتیبازارکارزار4

اسلاید 5: استراتژي‌، تعيين‌ هدفهاي‌ اساسي‌ و بلند مدت‌ يك‌ سازمان‌ و گزينش‌ اقدامات‌ و تخصيص‌منابع‌ لازم‌ براي‌ دستيابي‌ به‌ اين‌ هدفهاست‌ (Chandler 1962, 13).استراتژي‌، برنامه‌اي‌ يكپارچه‌، جامع‌، منسجم‌ و هماهنگ‌ است‌ كه‌ مزيتهاي‌ استراتژيك‌ سازمان‌را به‌ چالشهاي‌ محيطي‌ آن‌ مرتبط‌ مي‌سازد. استراتژي‌ براي‌ ايجاد اطمينان‌ از اينكه‌ هدفهاي‌ اساسي‌سازمان‌ از طريق‌ اقدامات‌ مناسب‌ تأمين‌ خواهند شد، طراحي‌ مي‌گردد. (Jauch and Glueck 1988, 11).استراتژي‌، الگو يا برنامه‌اي‌ است‌ كه‌ هدفهاي‌ بنيادي‌، سياستها و زنجيرة‌ اقدامهاي‌ يك‌ سازمان‌را در قالب‌ يك‌ مجموعة‌ منسجم‌ نظام‌ مي‌بخشد (Quinn 1999, 5)5

اسلاید 6: 6استراتژي‌ به‌ معناي‌ طرح‌ و نقشه‌

اسلاید 7: 7استراتژي‌ به‌ معناي‌ الگو

اسلاید 8: 8استراتژي‌ به‌ معناي‌ موضع

اسلاید 9: 9استراتژی به معنای دیدگاه

اسلاید 10: استعاره ی استراتژی سازمانی در پیوند با تئوری سازمانتئوری سازمان مدرنیست:تلاش های طرح ریزی شده مدیریت عالی برای تحت تاثیر قرار دادن ره آوردهای سازمانی از طریق مدیریت روابط سازمان با محیطتئوری نمادین- تفسیری سازمان:فرآیندهای وضع یا نقش استراتژی در ساخت اجتماعی سازمانتئوری پست مدرنیست سازمانبه علت همدستی یا تبانی پژوهشگران استراتژی با مدیریت عالی 10

اسلاید 11: تناسب استراتژیک11تئوری وابستگی منابعتئوری بوم شناسی جمعیتتئوری نهادیمدرنیستنمادین- تفسیریپست مدرنیست

اسلاید 12: 12توجه به استراتژیخودآگاهی نیت مندیتئوری بوم شناسی جمعیتتئوری نهادیتئوری وابستگی منابعآگاهی نسبت به الگوهای فرآیند انتخاب و بقاتقلیدجذب عوامل تهدید کننده سازمان-سرمایه گذاری مشترکتاسیس واحدهای روابظ عمومی – تقلید از شرکتهای موفق

اسلاید 13: سه دیدگاه مختلف استراتژی مدل عقلائی و نقادان آن به ترتیب نمایندگان مدیریت کلاسیک و نگاههای نمادین-تفسیری تئوری سازمان هستنند.هر کدام با یک نگاه ذهنی متفاوت13

اسلاید 14: بهترین استراتژی ممکن برای سازمان در موقعیتهای خاص ؟14

اسلاید 15: بهترین استراتژی ممکن برای رسیدن به مقصد چیه؟15

اسلاید 16: 16

اسلاید 17: Make Money17

اسلاید 18: 18

اسلاید 19: فرآیند استراتژی به عنوان تصمیم گیری عقلاییورودی پردازش خروجیبازخور19

اسلاید 20: مدل عقلایی فرآیند استراتژی در تئوری مدیریت کلاسیک 20تدوین استراتژیارزیابی خارجیتهدیدات و فرصت های محیطیعوامل کلیدی موفقیتارزیابی و انتخاب استراتژیاجرای استراتژیارزیابی داخلینقاط قوت و ضعف سازمانقابلیتهاارزشهای مدیریتیمسئولیت اجتماعی

اسلاید 21: ارزیابی داخلی آشکار شدن نقاط قوت و ضعفظرفیت سازمان برای برآورده کردن تقاضاهای محیطی وضعیت کمی و کیفی منابع مالی،انسانی و تسهیلات فیزیکی (نیروی انسانی،ساختارسازمانی،فرآیندهای سازمانی،فرهنگ سازمانی، مدیریت،بازاریابی،امور مالی/حسابداری،تولید/عملیات،سیستم اطلاعات، تحقیق و توسعه،دامنه کالا و خدمات، شبکه توزیع محصولات،توزیع جغرافیایی فعالیتها،سیستم تدارکات)21

اسلاید 22: ابعاد بررسی عوامل داخلی سازمان22سيستم اطلاعاتي سيستم بازاريابيسيستم مديريت فضاي داخلي سازمانسيستم تحقيقاتي سيستم توليدي سيستم مالي سيستم منابع انسانی

اسلاید 23: ارزیابی خارجی شناسایی فرصت و تهدیدهدف نشان دادن موضع سازمان در رابطه با رقبا و دیگر بازیگران کلیدی در شبکه بین المللیمحیط عملیاتیعوامل و شرایط درون صنعت و وضعیت رقابت عملیاتی خارج از شرکتمحیط دورعوامل و شرایطی که خارج از حیطه و بدون توجه به محیط عملیاتی شرکت(عوامل سیاسی،اقتصادی،اجتماعی و فن آوری)(وارد شدن پیشرفته ترین تجهیزات فن آوری)محیط بین المللیعوامل و شرایط بین المللی موثر بر فعالیتهای شرکت(جنگ و...)23

اسلاید 24: ”محیط عمومی سازمان خود را تحلیل کنیم“24 شرايط سياسي شرايط اقتصادي شرايط تكنولوژيعوامل اجتماعي، فرهنگي و محيطيمقررات دولتي شرايط رقبا

اسلاید 25: بررسی نقاط قوت،ضعف؛فرصت و تهدید SWOTبه شیوه 25

اسلاید 26: SWOTماتریس = SWOTچهار دسته استراتژی حاصل از بررسی 26

اسلاید 27: ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک و تعیین استراتژی کلان27توان مالی تهاجمی محافظه کارانهتوان صنعت مزیت رقابتی رقابتی تدافعی ثبات محیطی

اسلاید 28: استراتژی رقابتیرهبری هزینه (تولید با هزینه کمتر و قیمت موجوددر صنعت= سود بیشتر)متمایز سازی(نوعی محصول یا تصویر ذهنی منحصر بفرد در اذهان مشتریان= درخواست فوق العاده بها برای محصولات و خدماتش)تمرکز کردن(بازارش را تقسیم و فقط برای ارائه خدمات اثربخش به بخش خاصی از بازار متمرکز می شود)28

اسلاید 29: مراحل سه گانه فرآیند استراتژی29

اسلاید 30: تنظیم و تدوین استراتژی 1- بررسی جریان اقدامات2- تدوین معیارهایی برای انتخاب یکی از جریانهای اقدامات3- مقایسه و انتخاب جریان اقدامات مشابه30

اسلاید 31: تدوین استراتژی در سازمانهای بزرگ و کوچکدر سازمانهای کوچک؛ استراتژی سطح کسب و کار(ورود به نواحی و مناطق فروش جدید- ساخت کارخانجات یا دفاتر جدید-برنامه های کاهش هزینه- متمایز سازی کالاها یا خدمات و بالابردن کیفیت)در سازمانهای بزرگ؛ استراتژی سطح شرکت+ استراتژی سطح کسب و کار(تصمیم گیری در زمینه ی تنوع و گونه گونی ساختن محصولات و خدمات – تملک شرکتهای دیگر – ورود به سرمایه گذاریهای مشترک – سازماندهی مجدد در زمانهایی که محیط تهدیدهای بیشتری نسبت به فرصت داردو .....)31

اسلاید 32: اجرای استراتژی1- تخصیص منابع برای حمایت از راهکارهای انتخاب شده 2- ایجاد سیستم کنترل3- ایجاد ساختارها و خط مشی های منابع انسانی32

اسلاید 33: 33تخصیص منابعبرانگیختن کارکنانخط مشی هااهداف سالانهاجرای استراتژی

اسلاید 34: مدیریت کلاسیکاستعاره ماشین از تئوری مدیریت کلاسیکمدل عقلایی سازمان را به مثابه ابزاری در دست مدیریت عالی می بیند. استراتژی : فرایند طراحی سازمان(طراحی ابزار، ماشین)برای تحقق هدف غایی Image Pre-defined purpose34

اسلاید 35: مدرنیست استعاره سیستم بیولوژیک موجود زنده-انطباق پذیر-استراتژی خود جوشانطباق پذیری: پاداش و شکست در انطباق پذیری : تنبیهOrganizational struggle to survive35

اسلاید 36: نمادین-تفسیری استعاره فرهنگی استفاده از نمادهای فرهنگ کسب و کار (مثل استراتژی) برای حمایت از فعالیت های خودش 36

اسلاید 37: پست مدرن پرده نقاشیcollageتاکنون به مبحث استراتژی ورود نکرده است37

اسلاید 38: واقعیت خارجی؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ چیزی شبیه به این مدل اصولا واقعیت خارجی یا سازمانی ندارد.پس چرا مطالعه؟38

اسلاید 39: دلیل نخست1.دهه ١9٧٠ موج طرح ریزی استراتژیک بر مبنای مدل عقلایی 1.Historical appreciationبه جهت تفسیر درست پدیده ها وتصمیم گیری درست در آینده39

اسلاید 40: دلیل دوم٢.نمی توانیم براحتی کنارش بگذاریم مدل عقلایی هنجاری است یعنی هدف اصلی آن جهت دهی توجه استراتژیک در سازمانها به طرف ارزش طرح ریزی است نه توصیف آنچه به صورت واقعی در بستر تصمیم گیری استراتژیک رخ می دهد که احتمالا ترکیبی از تصمیم گیری عقلایی ، سیاست و فرهنگ سازمانی خواهد بود عقلانیت جهت میدهد.توصیف آنچه انجام شده نیست40

اسلاید 41: دلیل سوم٣.اصولا عقلانیت نماد قدرتمند مدرنیته است و با این زودی کنار گذاشته نمی شودPractical limitations را باید شناخت 41

اسلاید 42: حال با ٢ سوال مواجه می شویم١.پس چه زمانی مدل عقلایی فرایند استراتژی احتمالا مفید هست،کی مفید نیست؟٢.چه زمانی راهکارهای جایگزین ارائه شده توسط نگاه نمادین و استراتژی خود جوش قابل استفاده اند؟این مبحث در قالب دیدگاه پست مدرن پی گیری می شود 42

اسلاید 43: عدم اطمینان و فرایند استراتژیگریز به تئوری اقتضایی:سازمانهای ماشینی و ارگانیکیمحیط های پایا-- پویادر محیط های پایا پیچیدگی، تمرکز و رسمیت بالاست.سیستم ماشینی کارایی داردMechanistic organizationsدر محیط پویا تغییرات شدت دارند، عدم تمرکز افزایش می یابد چون کارمندان تشویق می شوند از مهارتهای بالای خود استفاده کنندOrganic organizations 43

اسلاید 44: Organic organizationsدارای رسمیت، تمرکز و پیچیدگی به نسبه پایین تری هستندارتباط های افقی و مورب بیشتر استموجود زنده سعی در سازگاری با شرایط متغیر داردGeorge StalkerTom Burns44

اسلاید 45: استراتژی در سطوح متغیر عدم اطمینان در یک چارچوب تئوری اقتضایی کمزیادتغییرات محیطیپیچیدگیکمزیادهمه چیز آرام-زمان بسیار-مسولیت اجرای استراتژی به دیگران ضعف ادراک موقعیت---تکیه بر دیگرانمینتزبرگ نوعی استراتژی جمعی را توصیه می کندتفسیر دیدگاه عقلایی—مجری استراتژی را تدوین می کنداهمیت نگاه استراتژی خود جوش اینحا پدیدار می شود.توصیه به مشارکتسطح متوسط اطمیناننیاز به واکنش سریع –فشار زمان---عدم وجود زمان کافی برای ابلاغ استراتژی (خودتان اجرا می کنید)مینتز برگ:استراتژیست و سازمان یکی می شوندگاهی درهمه سازمانها رخ میدهد.(وقتی نوعی تغییر کاملا غیر منتظره در محیط رخ می دهد.)در برخی سازمانها بسیار رخ می دهد(سلزمانهای متکی به فناوریهای جدید)مینتز برگ کمک اندکی ارائهمی دهد.:دست به عصا حرکت کنید، خود را با اوضاع محیطی سازگار کنید تا زمانیکه همه چیز آرام گیرد وفرایندهای استراتژی عقلایی از نو شکل گیرد.استراتژی نمادین پیشنهاد دیگری دارد:نقش مشروعیت بخشی، یافتن خرد مایه برای حفظ سازمان در برابر تقاضاهای غیر ممکن رعایت عقلانیت از جانب محیط و اعضای سازمانآستفاده از استراتژی به عنوان ابزار معنا بخشییعنی اجازه میدهیم اعضا از خود واکنش نشان دهند و نظم را از درون آشفتگی تجارب خود ایجاد کنند.45

اسلاید 46: Henry MintzbergPerceived uncertaintyUnexpected shiftFormulatorSophisticated expertiseHigh technology firmsCollective basisDichotomyحلقه های پیوند بین عدم اطمینان درک شده و فرایند های استراتژی46

اسلاید 47: پست مدرن و استراتژیاستراتژی یعنی معنا سازی این واژگان عینی نیستند بلکه ذهنی اند نفش آفرینان برای معنا بخشی به تجربه ی خود و دیگران از طریق جهت گیریهای ذهنی ، آنها را عینی سازی(شی گونه) می کنند. پست مدرن می گوید این واژه های تصنعی را فراموش کنیممسوولیت رهاورد های خود را جدی تر بگیریم بدنبال آندسته از هویت های جایگزین باشیم که ممکن است اقدامات خودمان و سازمانهامان را اصلاح کند 47

اسلاید 48: چالش های فراروی مدل عقلایی48

اسلاید 49: چالش های فراروی مدل عقلاییسلسله مراتب کار49محیطمدیران عالیمدیران میانیسرپرستان و کارکنانتدوین استراتژیاجرای استراتژیفعالیتهای روزانه سازمان در جهت تحقق اهداف استراتژیک

اسلاید 50: مشارکت در فرآیند طرح ریزی، عموما به عنوان داروی حل مشکلات مدیریت بالا به پایین تصور می شود50محیطاستراتژیهدف هدف هدفاقدامات

اسلاید 51: استراتژی های خودجوش(ناگهان ظهور)51پيشنهادات جديد، گفتگوهاي جديد، احساسات جديد،ديدگاه هاي جديد و تجارب جديد.محیطاستراتژیهدف هدف هدفاقدامات

اسلاید 52: استراتژی به عنوان اقدامی نمادین 52استراتژی نمادی قدرتمند است که انتظارات عقلانیت گرایی را برای رهبری محقق می سازد.القاء اطمینان به اقدامتشویق فعالیت حاضرجوابی

اسلاید 53: تقدم اهداف بر استراتژی یا استراتژی بر اهداف ؟53

اسلاید 54: استراتژی واهداف مفاهیم به هم وابستهاستراتژی: ابزار یا طرحی برای تحقق اهداف یااهداف: یکی ازعناصر درگیر در فرایند ساخت استراتژی 54

اسلاید 55: دو نگاهنگاه اهداف: مبتنی بر طراحی ره آوردها. دست یافتن به استراتژی مشخص از طریق برآورده شدن اهداف نگاه فرایند استراتژی: از طریق استراتژی، اهداف تعیین و محقق می شوند.55

اسلاید 56: 56پيش بيني روند پذيرهدفهاي عملياتياجرا توسط واحدهاهدفهاي اساسيچشم انداز هاعملكرد عملياتيهدفهاي استراتژيكبرنامه. بودجه عملياتياجرابرنامه.بودجه استراتژيكاجرانظارت استراتژيكنظارت عملياتيبرنامه ريزي بلند مدتبرنامه ريزي استراتژيك

اسلاید 57: اهداف از نگاه استراتژی عقلایی و استراتژی خودجوشعقلایی: اهداف جهت دهنده سازمان به منظورانجام اثر بخش امورمی باشند.خودجوش: ارائه دهنده سیما و ظاهر به سازمان تا افراد بدانند مشغول چه کاری هستند.57

اسلاید 58: جدایی ناپذیری اهداف و استراتژی برای رسیدن به تناسب استراتژیک58

اسلاید 59: انواع اهداف سازمانی 59

اسلاید 60: تقسم بندی بر اساس ادعای نظریه پردازان مدرنیسترسمی: مبهم و کلی، ترسیم اهداف رسمی توسط مدیریت عالی. در گزارشات سالانه، منشورنامه ها، بیانیه های عمومی مدیران اجرایی و سخنگویان سازمان دیده می شوند.عملیاتی: مشخص و واضح، خط مشی ها، رویه های عملیاتی، مستلزم تلاش واحد ها یا نفرات خاص می باشد، معیارهایی برای ارزیابی عملکرد می باشند.60

اسلاید 61: ارتباط اهداف رسمی و عملیاتی:از نگاه عقلایی:اهداف رسمی چارچوب اهداف عملیاتی و کانون تمرکز تمام فعالیتهای سازمان میباشند. رابطه آبشارگونه از مدیریت عالی تا فرد دارند.61

اسلاید 62: رابطه آبشارگونه اهداف رسمی و عملیاتی62

اسلاید 63: از دیدگاه نمادین: چون اهداف رسمی دارای مخاطبان عام هستند، دارای اهداف ثانویه دیگری یعنی آگاهی بخشی و الهام بخشی به ذینفعان جهت تضمین تعهد سازمانی و مشروعیت اجتماعی می باشند.63

اسلاید 64: اهداف چندگانه و متعارضذینفعان: افراد و سازمانهایی که در فعالیتها و ره آوردهای سازمان منافعی دارند: دولت، کارمندان، اتحادیهای صنفی، محلی، مشترکان، مصرف کنندگان تنوع ذینفعان موجب تضاد و تعارض خواسته ها و افزایش فشارهای بیرونی می شودمثال: ایجاد مدیریت پساب های صنعتی توسط سازمان محیط زیست: کارخانه داران و مردم محلی دچار تضاد منافع می شوند.64

اسلاید 65: راه حلها1. تفکیک واحدها: جهت تولید منافع متضاد برای رفع دغدغه های گروههای مختلف معایب: الف: تناقض های محیطی از بین نمی روند تنها به صورت مسکن عمل می کنند (درونی شدن). ب: ایجاد تناقضات جدید درون سازمان که به تعارضات عمده ای منجر می شود.65

اسلاید 66: 2. توجه ترتیبی: در دوره های زمانی به تدریج منافع ذینفعان یکی پس از دیگری تامین می شود. گروه ها در مقاطعی و نه همیشه از منافع بهره مند می شوند.66

اسلاید 67: 3. رویکرد رضایتبخش: منافع همه ذینفعان در همه مقاطع اما نه به صورت کامل تامین می شود.67

اسلاید 68: تغییر ماهیت منافع متعارضبه واسطه تغییر تدریجی اهداف سازمان، تعارضات و تناقضات جدیدی ایجاد می شوند که موجب پیچیدگیهای فراتر از ذهن در روشهای حل تعارضات منافع می شود. مدیریت همواره با تناقضات جدید روبه رو می شود پس باید راه حلهایی ارائه کند که این راه حلها خود موجب تعارضات و تناقضات جدید می شوند که در فصل 10 به آن خواهیم پرداخت.68

اسلاید 69: پیچیدگی حاصل ازاهداف متعارض و چندگانه69محیطستراتژیاستراتژیاستراتژیهدفهدفهدفهدفاقدامات

اسلاید 70: برای کشتی بدون مقصد هیچ باد موافقی نمی وزد.70