تحریم
اسلاید 1: عنوان : تحریم
اسلاید 2: چکیده در عصر حاضر، پایدارترین رشد اقتصادی در جهان مربوط به اقتصادهای دانایی محور است و در این بین موتور محرک این اقتصادها شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان هستند با این حال مشکلات متعدد فرا روی این شرکت‌ها، منجر به نرخ بالای شکست آنها در همان سال‌های اولیه می‌گردد. بدیهی است در شرایط تحریم و التهاب اقتصادی، این موسسات کانون تأثیرات مختلف محیطی خواهند بود. این مطالعه بر اساس یک پارادایم پراگماتیسم و با رویکردی کیفی و کاربردی به بررسی اثرات تحریم بر عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان پرداخته است. هدف از پژوهش حاضر یافتن پاسخ مناسب این سؤال است که تحریم‌های اقتصادی غرب چه آثار منفی و مثبتی بر عملکرد شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان کشور جهت تداوم و توسعه فعالیت‌های آنها می‌گذارند؟کلید واژه ها: شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان، تحریم‌های اقتصادی، تهدیدها و فرصت‌ها، روش دلفی
اسلاید 3: 1- مقدمه در دنیای پر تحول امروز، دانش و نوآوری اساسی‌ترین عامل پیشرفت در عرصه‌های صنعتی و اقتصادی محسوب می‌گردد. بر اساس مطالعات انجام گرفته توسط APEC پایدارترین اقتصادها در جهان مربوط به اقتصادهای دانش محور است. و در این میان شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان موتور محرک و توسعه این اقتصادها هستند. با توجه به نقش کلیدی که شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)تا کنون در عرصه پیشرفت فناوری در دنیا ایفا نموده‌اند، در اقتصاد دانایی محور نیز رویکرد ویژه ای به چنین مؤسساتی شکل گرفته است. بر اساس بررسی‌های انجام شده، نوآوری‌ها و پیشرفت‌های صنعتی طی دهه‌های اخیر در سطح جهان حاصل فعالیت‌های نوآورانه شرکت‌های کوچک نوآور و دانش محور بوده است. علاوه بر این محققین، اشتغال در بنگاه‌های کوچک به ویژه شرکت‌های فناور را در دوران رکود و التهاب اقتصادی، پایدارتر از اشتغالی می دانند که توسط بنگاه‌های بزرگ ایجاد شده است.
اسلاید 4: با تمام ویژگی‌های منحصر به فرد شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان و نقش اصلی آنها در توسعه پایدار جوامع و رشد اقتصادی در جهان، متأسفانه این شرکت‌ها درمقایسه با شرکت‌های بزرگ از احتمال شکست بسیار بالاتری برخوردارند. ب راین اساس نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعه فناوری، رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال تنها در صورت بقاء آنها مفهوم می یابد چرا که شرکت تازه وارد باید بتواند بقاء یافته و فعالیت خود را در مدت زمان قابل توجهی ادامه دهد. به علاوه، در شرایط تحریم و التهاب اقتصادی، این مؤسسات در معرض تأثیرات مختلف محیطی خواهند بود. بنابراین مؤسسات کوچک دانش‌بنیان از یک سو موتور اصلی رشد اقتصادی و توسعه فناوری کشورها محسوب شده و از سوی دیگر شدیداً مستعد و ابتلاء به مشکلات متعدد و ترخ بالای شکست هستند. از سوی دیگر، مسأله ای که توجه به این شرکت‌ها را برای کشو ما در دو چندان می کند توان تقابل شرکت‌های دانش‌بنیان با تحریم‌های اقتصادی و قدرت تحمل و مرتفع نمودن شرایط رکود در یک کشور است. . APEC: Asia- Pacific Economc Cooperatin
اسلاید 5: 2- تعاریف و تحلیل اصطلاحات با وجود آنکه عبارت شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) به علت کارکردهای ویژه آن، سال‌هاست در ادبیات مدیریتی و اقتصادی جهان جایگاه خاصی داشته است اما واژه شرکت‌های دانش‌بنیان یا فناوری محور عبارت نسبتاً جدیدی محسوب می‌شود به طوری که هنوز بسیاری از کشورها تعریف روشنی از آن ارائه نکرده‌اند. برخی محققین واژه مؤسسات دانش‌بنیان را مؤسساتی نامیده‌اند که از دارایی‌های دانشی خود به عنوان منبع اصلی مزیت رقابتی استفاده می‌کنند. در تحقیق دیگری مشخصات مؤسسات دانش‌بنیان بدین شکل خلاصه گردیده است: نسبت نیروهای متخصص به کل کارکنان در این مؤسسات زیاد است، تغییرات فناوری در این مؤسسات نسبت به صنایع سنتی زیادتر است، در این مؤسسات تحقیق و توسعه بیشتری صورت گرفته و رشد و توسعه در آنها بیشتر متکی بر توسعه فناوری است، علاوه بر این مزیت رقابتی آنها عمدتاً نوآوری در فناوری‌هاست و نهایتاً این شرکت‌ها بازارهای جدیدرا به سرعت تسخیر می‌کنند. اتحادیه اورپا نیز برای تعریف شرکت‌های کوچک فناورانه، ویژگی‌های مشابهی را به عنوان خصوصیات متمایزکننده در این تعریف این مؤسسات ارائه نموده است.
اسلاید 6: در ایران بر اساس ماده یک قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان مصوب 1389، و شرکت‌های دانش‌بنیان به این صورت تعریف شده است: «شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان، شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقیق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) درحوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوطه تشکیل می‌شود.»از آنجا که تعریف قانونی فوق کاستی‌ها و مشکلات اساسی در ترسیم مؤسسات دانش‌بنیان کشور دارد، (ایراداتی نظیر ابهام در ارزش افزوده فراوان و عدم صحت همیشگی آن به عنوان ویژگی این موسسات، عدم اشاره به بدنه کارشناسی، لزوم حرکت در حوزه فناوری‌های برتر بدون اشاره به نیازهای واقعی صنعت در یک کشور در حال توسعه و عدم اشاره صریح به کوچک و بودن مؤسسات دانش‌بنیان)، بنابراین چنین تعریفی نمی‌تواند مبنای تحلیل های این پژوهش قرار گیرد. در این مقاله با توجه به شرایط اقتصادی و فناوری کشور یک تعریف تحلیلی مناسب برای مؤسسات دانش‌بنیان ارائه می‌شود:
اسلاید 7: شرکت‌های دانش‌بنیان مؤسسات کوچک و متوسط بخش خصوصی هستند که با هدف توسعه فناوری، تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات، کاربردی کردن تحقیقات و بومی‌سازی فناوری‌های مورد نیاز کشور توسط کارشناسان خبره تشکیل می‌گردند. در این شرکت‌ها تحقیق و توسعه هسته مرکزی فعالیت ها بوده و مزیت اساسی این شرکت‌ها دانش فنی و توانایی‌های علمی پرسنل آن است.جایگاه مؤسسات موچک و دانش‌بنیان در صنعت و اقتصاد کشور از آنجا که عموماً مؤسسات دانش‌بنیان جزء شرکت‌های کوچک محسوب می‌شوند و مشکلات ساختاری صنایع کوچک به هر نحوی گریبانگیر شرکت‌های دانش‌بنیان نیز خواهد بود، لذا در اینجا جایگاه شرکت‌های کوچک در صنعت و اقتصاد کشور به صورت مقایسه ای نسبت به کشورهای دیگر بررسی می‌گردد. شرکت‌های کوچک بیش از 90٪ اقتصاد بسیاری از کشورها را شامل می‌شوند. این شرکت‌های کوچک یا صادرات قابل توجه خود نقش مؤثری در توسعه اقتصاد کشورهای خود ایفا می‌کنند. در ایران نیز مؤسسات صنعتی کوچک 96٪ کل صنعت کشور را شامل می‌شوند. در جدول شماره 2 ویژگی‌ها و جایگاه مؤسسات کوچک و متوسط در توسعه صنعتی کشورهای مختلف بر اساس تلفیق آمارها درج گردیده است.
اسلاید 8: جدول 2) جایگاه شرکت‌های کوچک و متوسط در توسعه صنعتی کشورهای مختلفکشور سهم از کل ارزش افزوده صنعتی (٪)تعداد SME ها ازکل واحدهای صنعتی ژاپن 5789کشورهای اروپایی7099استرالیا4980کره جنوبی 4373مالزی 3793هند 4079ترکیه 3790ایران 1796
اسلاید 9: مقایسه تعداد مؤسسات کوچک و متوسط در ایران و عملکرد و تأثیر اقتصادی آنها نسبت به سایر کشورهای منتخب وضعیت مناسبی را نشان نمی‌دهد. با وجود آن که تعداد این واحدها در ایران در سطح سایر کشورهاست اما کارکرد این مؤسسات کوچک در مقایسه با سایر کشورها در شاخصه‌هایی نظیر سهم از ارزش افزوده صنعت یا سهم از صادرات بسیار ضعیف است. این مطلبی است که در بسیاری از تحقیقات دقیقاً بدان اشاره شده است. در تحقیقی نشان داده شد که وضعیت مالی این واحدها اعم از موفق و ناموفق توأم با بحران بوده است. در حالی که این شرکت‌ها بیش از 95٪ بنگاه‌های اقتصادی کشور را تشکیل داده و 63٪ از شاغلین کشور را در خود جای داده است. اما این واحدها تنها حدود 30٪ از ارزش افزوده کشور را به خود اختصاص داده‌اند در حالی که به طور مثال سهم این بنگاه ها از ارزش افزوده در اقتصاد اروپا در حدود 70٪ است. در مجموع بررسی‌ها نشان می‌دهد صنایع کوچک ما به عنوان بستر شکل گیری نوآوری و فن‌آفرینی و نیز فضای پژوهشی و اقتصاد نوآوری در ایران دچار مشکلات متعدد ساختاری و مدیریتی است. بنابراین فارغ از هر گونه تحریم، مؤسسات کوچک دانش‌بنیان در کشور ما با این مشکلات ساختاری دست به گریبان خواهند بود، اما تحریم‌های اقتصادی نیز با تشدید این مشکلات ساختاری از یک سو و ایجاد تهدیدها و فرصت‌های جدید از سوی دیگر عملکرد مؤسسات دانش‌بنیان کشور را تحت تأثیر قرار خواهند داد که در ادامه به این موضوع پرداخته خواهد شد.
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.