تکنیکهای خلاقیت

تکنیکهای خلاقیت

اسلاید 1: هوالخلاق

اسلاید 2: كارگاه آشنايي با تكنيكهاي خلاقيت

اسلاید 3: 1 -آشنايي شركت كنندگان با مفهوم خلاقیت ، موانع و منابع آن.2-آشنايي شركت كنندگان با گزيده اي از كاربردي ترين تكنيكهاي خلاقيت .3- افزايش توان ايده پردازي شركت كنندگان جهت دستيابي به راه حلهاي بهترجهت حل مسايل.اهداف آموزشی کارگاه:

اسلاید 4: خلاقیت چیست؟1-توانایی حل مسایلی که فرد قبلا حل آنها را نیاموخته است(Weisberg)2-فرآیندی که نتیجه آن کار تازه ای باشد که توسط گروهی در یک زمان مفید و ارزشمند تلقی شود.(Stein) توانايي ايجاد ايده هاي جديد داراي ارزش براي مشتري.

اسلاید 5: ابتكار: ايده نو و تازه اي كه قبلاً وجود نداشته است.نوآوري: به مرحله عمل رساندن ايده خلاقانه و توليد انبوه آن.ابتکار و نوآوری:

اسلاید 6: تفکر منطقی - تفکر خلاق:1-وسعت عمل2-مسیر و جهت عمل3-توالی اعمال4-مواجهه با مسایل نامربوط و اشتباهات

اسلاید 7: ضرورت خلاقیت:دنیای امروز به قدری پیچیده ، پویا و نامطمئن است که ما مجبوریم برای رشد ، پیشرفت و حتّی بقا هر لحظه مشکل جدیدی را حل کنیم.

اسلاید 8: سخنان يك كشيش در بستر مرگ: وقتي بچه بودم، دلم مي خواست دنيا را عوض كنم. بزرگتر كه شدم گفتم دنياخيلي بزرگ است،كشورم را تغييرمي دهم. در نوجواني گفتم: كشور خيلي بزرگ است بهتر است شهرم را دگرگون سازم. جوان كه شدم گفتم شهر خيلي بزرگ است ،‌محله ام را تغيير مي دهم ،‌ به ميان سالي كه رسيدم گفتم: از خانواده ام شروع مي كنم ، اما در اين لحظه هاي آخر عمر مي بينم كه بايد از خودم شروع مي كردم. اگر تغيير را از خودم شروع كرده بودم، خانواده ام، محله ام، شهرم , كشورم و دنيا را به قدر توانم تغيير مي دادم.“

اسلاید 9: کاربرد های تفکر خلاق:1-بهبود2-حل مساله3-ارزش و فرصت4- آینده5-انگیزش

اسلاید 10: روزانه ، هزاران سيب در اطراف ما به زمين مي افتند ولي چيزي كه وجود ندارد، ديدگاه نيوتني است! نگاه بهبود ياب:

اسلاید 11: منابع خلاقیت:1-معصومیت

اسلاید 12: منابع خلاقیت:2-تجربه

اسلاید 13: منابع خلاقیت:3-انگیزش

اسلاید 14: منابع خلاقیت:4-داوری تنظیم شده

اسلاید 15: منابع خلاقیت:5-اتفاق ، پیشامد و اشتباه

اسلاید 16: منابع خلاقیت:6-سبک

اسلاید 17: منابع خلاقیت:7-رهایی

اسلاید 18: منابع خلاقیت:8-گریز اندیشی

اسلاید 19: 1- قالبهاي ذهني : تعصب پیش فرض ها ، عاداتموانع اصلي خلاقيت:

اسلاید 20: 2- هوش(مهارت رانندگی)موانع اصلي خلاقيت:

اسلاید 21: 1-مدل منطقي و فوري در هر مورد. 2- نياز به هميشه حق داشتن و مقبول بودن. 3-ترجيح كاربرد نقادانه هوش به كاربرد سازنده آن. 4- سرعت انتقال بالا بنابراين زود به نتيجه ميرسندو جزييات را از دست مي دهند. 5-ترجيح زيركي به حكمت. 6-بزرگترين گناه با هوشها : خودبيني و به حساب نياوردن ديگران تله هوشمندي:

اسلاید 22: 3- تحصيلات و دانشموانع اصلي خلاقيت:

اسلاید 23: استراحت (15 دقیقه)خسته نباشید!

اسلاید 24: تكنيك 6 كلاه فكري: شش جنبه يا سبك فكري را تعريف كرده و براي هر يك كلاه رنگي خاصي را به عنوان سمبل تعيين مي كند.

اسلاید 25: كلاه سفيد: با موضوعات و شكل هاي واقعي سروكار دارد . بدون هيچگونه قضاوتي فقط واقعيت ها مورد جستجو قرار مي گيرد.

اسلاید 26: كلاه سرخ: براي بيان و جستجوي جنبه هاي هيجاني ،‌ احساسي و غيراستدلالي و براي اظهار نظرات با اين كلاه دليلي خواسته نمي شود.

اسلاید 27: كلاه سرخ: 1-ابزار مناسبي براي بيرون ريختن احساسات هيجانات، استقرارها، حدسها، دركهاي شهودي و اموري كه احتياج به استدلال نداشته باشد. 2-اگر در فرآيند تفكر و صحبت ها به اين گونه امور توجهي نشود آنها در پس پرده، پنهان شده و به صورت مخفي بر تمام تفكر فرد و مذاكرات اثر مي گذارند. 3-با استفاده از اين كلاه پي گيري يا حدس زدن احساسات ديگران لزومي پيدا نكند و بنابراين مقاومت، ستيزه جويي و سوءتفاهمات كاهش مي يابد و از طرف ديگر از پافشاري و وسوسه براي توجيه عواطف كاسته مي شود. 4-هنگام گفتن با كلاه سرخ گوينده احساس شرم، گناه يا غيرمنطقي بودن نمي كند.

اسلاید 28: كلاه سياه: براي بيان و جستجوي جنبه هاي منفي، بدبينانه اما واقعي (مشابه گروههاي مخالف خوان).

اسلاید 29: كلاه زرد: براي بيان و جستجوي جنبه هاي مثبت ، ‌خوش بينانه،امّا و اقعي.

اسلاید 30: كلاه زرد: 1-معجوني است از كنجكاوي ، لذت و ميل به عملي كردن چيزها. 2-فرصت ديدن موضوعاتي كه به نظر ديگران تهديد مي آيد. 3-تلاشي آگاهانه و سنجيده براي مثبت فكر كردن.

اسلاید 31: كلاه سبز: براي بيان و جستجوي جنبه هاي جديد، خلاقانه و تازه

اسلاید 32: كلاه سبز: با اين كلاه ( تفكر جانبي ) مي تو ان بسيا ري اوقات براي تحريك ذهن خلاق ديگران ، عمداً فكرهاي غيرمنطقي بيان كنيم. اين افكار حتي اگر برانگيزنده هم نباشند، براي پيشگيري از انجماد فكرهاي ناشي از كلاه سياه لازم و مفيدند.

اسلاید 33: كلاه آبي: براي تنظيم و ساماندهي فرآيند برنامه ريزي براي تفكر و استفاده ازكلاههاي ديگر (كلاه نظارت)

اسلاید 34: كلاه آبي: به اصل موضوع فكر نمي كنيم ، بلكه به سبك تفكري فكر مي كنيم كه براي بررسي و پژوهش موضوع لازم است. تعيين مرحله هاي مختلف فكري و اولويت آنها ارزيابي اولويت ها، فهرست كردن محدوديت ها، تعيين حد تمركز و يا نشان دادن هدف .

اسلاید 35: تكنيك 6 كلاه فكري: 1-فرد در اثر تعويض كلاههاي فكري، نقشش را در گروه تغيير مي دهد و نهايتاً تنوع و كثرت اين تغييرها باعث رشد خلاقيت فرد مي شود. 2-هنگام بازي كردن نقش ها، فرد فكرش از ”من“ خود يا قالب هاي ذهني جدا شده و به سمت نقش هدايت مي شود.

اسلاید 36: تكنيك 6 كلاه فكري: 3-افراد به فكر خود مسلط مي شوند و تنها چيزهايي را كه مي خواهند، فرامي خوانند. 4-يكي از محدوديت هاي اصلي در فكر كردن، مقابله و مقاومت ”من“ انسان است كه باعث اشتباهاتي در تفكر مي گردد.

اسلاید 37: اهداف اصلي اين تكنيك: 1-ساده كردن تفكر: پرداختن جداگانه به عواطف، منطق، اطلاعات، اميد و خلاقيت تفكري ساده تر،دقيق تر،شفاف تر،سريع تر و اثربخش تر. 2-فراهم كردن زمينه جهت تغيير آگاهانه الگوهاي ذهني به منظور استفاده از تمامي ظرفيت هاي ذهني.

اسلاید 38: تکنیک بارش افکار وسیله ای برای ایده یابی گروهی و سازمان یافته

اسلاید 39: قوانین بارش افکار : 1- هیچ کس حق قضاوت، ارزیابی یا انتقاد ندارد. 2-هر چه ایده ها دورتر از ذهن، جسورانه تر، و عجیب تر باشد بهتر است. 3-هرچه تعداد ایده ها بیشتر ، بهتر 4-هرچه ترکیب ایده ها بیشتر ، بهتر

اسلاید 40: 1-روانی یا سیالی2-انعطاف پذیری3-ابتکارمعرفی چند شاخص:

اسلاید 41: POSITIVE: مثبت ها POSSIBLITIES: احتمالات (گسترش و تعميم ) CONCERNS: نگراني ها تكنيك P.P.C

اسلاید 42: P.P.C 1-تغيير و اصلاح واكنش افراد نسبت به ايده هاي جديد ديگران. هر يك ازمادرمعرض ايده هاي ديگران هستيم :دوست،همكار،همسايه،اقوام همسفر، همكلاسي...

اسلاید 43: P.P.C 2-ايجاد، تقويت و رشد و توسعه استعداد و فرهنگ خلاقيت در فرد، خانواده، سازمان و جامعه.

اسلاید 44: P.P.C 3 -براي افراد يا سازمانهايي كه مستمراً با ايده ها و پيشنهادات ديگران سروكار دارند و يا برخورد آنان در سرنوشت ايده و انگيزه پيشنهاد دهنده تأثير مي گذارد. مثال : مديران ، والدين، اساتيد دانشگاه، معلمان، قضات ، صدا و سيما و ...

اسلاید 45: کار گروهی (90 دقیقه)

اسلاید 46: هوالخلاق

اسلاید 47: كارگاه آشنايي با تكنيكهاي خلاقيت

اسلاید 48: 1 -آشنايي شركت كنندگان با مفهوم خلاقیت ، موانع و منابع آن.2-آشنايي شركت كنندگان با گزيده اي از كاربردي ترين تكنيكهاي خلاقيت .3- افزايش توان ايده پردازي شركت كنندگان جهت دستيابي به راه حلهاي بهترجهت حل مسايل.اهداف آموزشی کارگاه:

اسلاید 49: خلاقیت چیست؟1-توانایی حل مسایلی که فرد قبلا حل آنها را نیاموخته است(Weisberg)2-فرآیندی که نتیجه آن کار تازه ای باشد که توسط گروهی در یک زمان مفید و ارزشمند تلقی شود.(Stein) توانايي ايجاد ايده هاي جديد داراي ارزش براي مشتري.

اسلاید 50: ابتكار: ايده نو و تازه اي كه قبلاً وجود نداشته است.نوآوري: به مرحله عمل رساندن ايده خلاقانه و توليد انبوه آن.ابتکار و نوآوری:

اسلاید 51: 1-بهبود2-حل مساله3-ارزش و فرصت4- آینده5-انگیزشسالار ارزیدهکاربرد های تفکر خلاق:

اسلاید 52: 1-مدل منطقي و فوري در هر مورد. 2- نياز به هميشه حق داشتن و مقبول بودن. 3-ترجيح كاربرد نقادانه هوش به كاربرد سازنده آن. 4- سرعت انتقال بالا بنابراين زود به نتيجه ميرسندو جزييات را از دست مي دهند. 5-ترجيح زيركي به حكمت. 6-بزرگترين گناه با هوشها : خودبيني و به حساب نياوردن ديگران تله هوشمندي:

اسلاید 53: تكنيك 6 كلاه فكري: شش جنبه يا سبك فكري را تعريف كرده و براي هر يك كلاه رنگي خاصي را به عنوان سمبل تعيين مي كند.

اسلاید 54: تکنیک بارش افکار وسیله ای برای ایده یابی گروهی و سازمان یافته

اسلاید 55: 1-روانی یا سیالی2-انعطاف پذیری3-ابتکارمعرفی چند شاخص:

اسلاید 56: POSITIVE: مثبت ها POSSIBLITIES: احتمالات (گسترش و تعميم ) CONCERNS: نگراني ها تكنيك P.P.C

اسلاید 57: تكنيك ”چرا“: چراهاي دوران كودكي : زير سؤال بردن نادانسته ها! چراهاي دوران بزرگسالي : زير سؤال بردن دانسته ها و يادگرفته ها! مثال: رشوه خواری در ادارات

اسلاید 58: تکنیک ارتباط اجباری:مبدع آن چارلز، اس ، وایتینگبر قراری ارتباط بین موضوعات کاملا نامرتبطمبنی بر رهایی از ”فرضیه ضبط اطلاعات زمینه ای“مثال: محصولات شیشه ای و اسباب بازی لوازم خانگی و بازیها ارتباطات و پنیر دستگاه زیراکس و بوها

اسلاید 59: تكنيك درنگ خلاق: *زماني كه دلیل موجهی براي توقف نيست؛ ولي بايد توقف كنيم(سرمایه گذاری در خلاقیت). * سري كه درد نمي كند را دستمال مي بندیم! * به كمك آن از برخي عادت ها دست مي كشيم و مسأله يا مشكلي را كشف مي كنيم. *نشان دهنده تلاش آگاهانه ما برای خلاق بودن است. * مثال: مشتريان هتل دوست دارند غذا براي آنها تهيه و سرو شود. برگزاری کارگاه به شیوه کنونی مطلوب است.

اسلاید 60: تكنيك درنگ خلاق: كشف نيازهاي پنهان و شناخته نشده كه مشتريان ابرازنمي كنند. مثال: رانندگي اتومبيل بدون سرنشين

اسلاید 61: 3- وارونه سازي مسأله: با ورود اطلاعات به ذهن از آنجا كه ذهن ”سيستم الگوساز خود سازمان دهنده“ است، سعي مي كند در كمترين زمان اطلاعات ورودي را در نزديكترين ، شبيه ترين و آشناترين قالب ذهني قرار دهد.

اسلاید 62: تكنيك وارونه سازي مسأله: چون در اين تكنيك اطلاعات وارونه وارد ذهن مي شوند ، احتمال اينكه وارد قالب جديدي شوند افزايش مي يابدودر نتيجه خروجي قالب، با گذشته تفاوت خواهد داشت.اين درك جديد ماده اوليه براي مراحل بعدي فرآيندتفكر است و موجب خلاقيت مي شود. تمرين : عادات جسمي و فيزيكي خود را حتي براي مدت كوتاهي به شكل معكوس يا متفاوت با گذشته انجام دهيد. مثال: درهم كردن دستها

اسلاید 63: فايده وارونه سازي مسأله: 1-استفاده از اين تكنيك كمك شاياني به شناسايي قالبهاي ذهني پنهان خود و ديگران مي كند. 2-در ضمن ترس از شكست فرد كاهش و توان فرد براي فرارازنگرش به شيوة متداول افزايش مي يابد. مثال: فروشگاههای زنجیره ای تنش های روانی در منزل و محل کار

اسلاید 64: استراحت (15 دقیقه)خسته نباشید!

اسلاید 65: Substitute Combine Adapt(adopt) Modify(magnify) Put to other uses Eliminate Rearrangement2-تکنیک اسکمپر SCAMPER

اسلاید 66: Substitute چه موادی را می توان به جای مواد قبلی به کار برد؟ مثال: هنگام بارندگیاز چه طریقی می توان مانع خیس شدن موی سرشد؟(غیر از چتر ، کلاه...)

اسلاید 67: ترکیب دو نوع عدسی و ساخت عینکهای دو تکه،برس بزرگ با یک لوله آب درون آن برای شستن پنجره قطار .Combine

اسلاید 68: Adapt(adopt) این به چه چیزی شبیه است؟ تلویزیون را شبیه چه چیزی میتوان ساخت؟ ساخت هلی کوپتر از روی سنجاقک

اسلاید 69: Modify(magnify) چطور است شکل و رنگش را عوض کنیم؟ چرا آن را چند برابر نکنیم؟ تولید لاستیکهای پهن 10 چیز بگویید که با بزرگتر شدن فروششان بالا می رود. 10 چیز بگویید که با معطر شدن فروششان بالا برود. بازی فوتبال با 2 توپ با رنگهای متفاوت

اسلاید 70: Put to other uses با محصولات خراب شده چه کنیم؟ با طرحهای تحقیقاتی که به نتیجه نرسیده اند چه کنیم؟ استفاده دیگر از پوست پسته ؟ اشعه x ، پیدا کردن عموها

اسلاید 71: * ساده سازی فرایندهای سازمان * امواج صوتی با طول موج کوتاهتر * موتور انژکتوری به جای دیزلی برای سبک کردن ماشین 10 چیز بگویید که با کوچک شدن فروششان افزایش می یابد.Eliminate

اسلاید 72: * طراحی اتومبیل با موتور پشت * تغییر ساعات کار ادارات جهت کنترل ترافیکRearrangement

اسلاید 73: 1-شناسایی مکانها و زمانهای تحریک کننده خلاقیت.2-به آهنگهای الهام بخش گوش کنید؛مثلا: آهنگ باران!3-از مکانهای رویایی مثل موزه ها و آثار باستانی بیشتر دیدن کنید.4-به جاهایی که تا به حال نرفته اید بیشتر سفر کنید.5-اشیای محل کار تان و روی میزتان را از اشیای پیچیده و عجیب و غریب انتخاب کنید.توصیه های عمومی برای پرورش خلاقیت:

اسلاید 74: 6- سعی کنید مخالف عادتهای خود رفتار کنید.7-دکوراسیون منزل و محل کار خود را مرتب تغییر دهید.8-همیشه از نمایشگاه اختراعات و اکتشافات دیدن کنید.9-از افراد غریبه ، بی خبر و حتی بچه ها در حل مساله تان کمک بگیرید.10-برای خلق ایده ها حداقل تعیین کنید؛ مثلا 50 ایده حداقل11-معما زیاد حل کنید.12- مراقب وسوسه ارزیابی اقتصادی قبل از موعد باشید.توصیه های عمومی برای پرورش خلاقیت:

اسلاید 75: 13-تکنیکهایی را که در خلال کارگاه آموختید تمرین کنید.14-سعی کنید تکنیک شش کلاه فکری را در منزل ،محل کارو بین دوستان خود رایج کنید.15- به مشکلات به عنوان فرصت نگاه کنید.16-اگر مساله ای دو راه حل دارد آن را از راه سوم حل کنید!توصیه های عمومی برای پرورش خلاقیت:

اسلاید 76: 1-اینها فرضیه است، اهل عمل باش!2-اشتباه چیز بدی است.3-بازی عملی لغو و بیهوده است.4-این مشکل و مساله به من مربوط نیست.5-احمق(ابله) نشو!6- شوخی موقوف!7- من نمی توانم!سم های کشنده خلاقیت:

اسلاید 77: کار گروهی (90 دقیقه)