صفحه 1:
( ix جامعه شنالی آموزش ویرورش Rd Soa ‏لک کت حاون بن‎ ais ‏مولف :دكتر على‎ ۳

صفحه 2:
۱ جایگاه درس درس جامعه شناسی آموزش و پرورش یکی از دروس و ل ا ‎Ce‏ ‎ea)‏ ا ا 1 .دبستانى معادل ©واحد درسى است

صفحه 3:
در نظام آموزش و پرورش ایران»درس جامعه شناسی .آموزش و پرورش از اهمیت چندانی برخوردار- نیست ... دلایل چندی مثل شمار اندک واحدهای این درس و ,بریاین و اقعیت گواهی دارند

صفحه 4:
اهداف درس هدف کلی هدف کلی درس آشنایی دانشجویان رشته علوم تربیتی با ضرورت و اهمیت جامعه شناسی در آموزش وپرورش , ونقش و اهمیت آن در نظام آموزشی است

صفحه 5:
اهداف رفتاری درس :دانشجو بعد از مطالعه درس باید بتواند سوالات زیر را پاسخ گوید ضرورت آموزش جامعه شناسى آموزش و يرورش راتوضيح دهد؟ رابطه بين جامعه و آموزش و يرورش را توضيح دهد؟ ويزكى آموزش و يرورش به عنوان نهاد اجتماعى راتوضيح دهد؟ كاركردهاى اجتماعى آموزش و يرورش راشرح دهد؟

صفحه 6:
ابطه آموزش و پرورش وتغییر اجتماعی را شرح دهد؟ رویکردهای جامعه شناختی به آموزش و پرورش را نام برده وتو ضيح دهد؟ جكونكى بيدايى و تحول رشته جامعه شناسى آموزش و برورش را توضيح دهد؟

صفحه 7:
ویکردهای نوین در جامعه شناسی آموزش و پرورش ‎faS Ghul‏ رویکرد سیستمی به جامعه شناسی آموزش و پرورش را تحلیل کند ۴ 9

صفحه 8:
9 اهداف رفتارى فصل اول 0 ‏ا ا‎ ny ‏محتوا و روش جامعه شناسى را توضيح دهد؟‎ رابطه جامعه شناسى و آموزش و يرورش را بيان كند؟

صفحه 9:
جامعه شناسى آموزش و يرورش ريا توضيح دهد؟ اصول جامعه شناسى آموزش و يرورش را نام برده و مختصر توضيح دهد؟

صفحه 10:
ضرورت پرداختن و آموزش جامعه شناسی آموزش و پرورش را تشریح کند؟ اهداف کلی کتاب و طرح آن را بیان کند ؟

صفحه 11:
9 2: ا ل 3000 . اهميت و اعتبار جندانى ندارد Se ‏ا ا ل‎ rsce 0e" ا ا ام ا ‎Bye bY per nee‏ ل ا 00 .تخصصى در رشته جامعه شناسى محسوب مى شود

صفحه 12:
۱ Breyer nena ees r) wah Cpa game oad dy ‏در اين راستا همكارى مشتركى جامعه شناسان ومتخصصان‎ ‏آموزش وبرورش مى تواند راه را براى بزوهشكران هموار‎ 007

صفحه 13:
پرورش درایران استاد دکتر غلامحسین صدیقی دکتر عیسی مهدوی دکتر غلام عباس توسلی دکتر شاپور راسخ 9

صفحه 14:
استاد دکتر امیرحسین آریانپور ‎Case‏ 0 3 0۰ دكتر احسان نراقى

صفحه 15:
فصل اول ,آموزش و پرورش فراگردی از گهواره تا گور است ,آموزش و پروش یک پدیده ی اجتماعی است .آموزش و يرورش مورد مطالعه جامعه شناسى است ا

صفحه 16:
جامعه شناسی به زبان ساده »مطالعه پدیده های اجتماعی است -۰«ِِ_ِ رفتاری نیز با زندگی گروهی و اجتماعی انسان سروکار دارند

صفحه 17:
فهم درست تر و سنجيده تر رفتار انسان در موقعيت هاى ‎eee)‏ ا ل ل 5 ل 2 ‎Gal eee Ga‏ ۱۹ ‏روت تن‎ LN a ee Oo MV ‏ا‎

صفحه 18:
اینکلس" در کتاب "جامعه شناسی چیست؟" محتوای جامعه* شناسی را به واضح ترین شکل در چهار بخش اصلی با اين #شرح خلاصه می کند تحلیل‌جامعه شناختی 7 ولس‌های ص نگ لجتمای و نهادهایلجتماعی‌لصلی 2 فرلگردهایاجتماعیب نیلای ب4 &

صفحه 19:
تکایج حاصل از تهلیل جامعه شناختی ساختارها وکارکردهای آموزشی مفید برلی‌جامعه شناسان‌و کارشناسانآموزش‌وپرورش 7 ۳ ‏و۱‎ CN Pie Sp Te STP es) Peele Sen EUs me SEE Te ST 2

صفحه 20:
UT ‏ا‎ OT ONE) PEO eg yen COON yer PEL PEOny Ey ‏,«شناسییرلی‌آموزش وپرورش‌لست‎ 9

صفحه 21:
جامعه شناسی علم است در مطالعه پدیده های اجتماعی ازروش علمی بهره می .جويد .مطالعه و پژو هش جامعه شناختی» مبتنى بر نظريه است we

صفحه 22:
(ویژگی‌هاین ظریه) «نظریه به تحقیق‌جهتمی‌دهد - 7 ,دادم هایمورد نیاز رلبرلی‌جمع. آوری‌معین‌میک ند .2 9 ,تفسیر دادم ها را تحتقائير قرار می‌دهد -و

صفحه 23:
جامعه شناسی و آموزش و پرورش جامعه شناسان: آموزش و پرورش اصلا "یک موضوع اجتماعی راست آموزش و پرورش جنبه خاصى از فعاليت هاى اجتماعى است كه ,همواره در جامعه معمول بوده است

صفحه 24:
‎Ce eee‏ به آأموزش و يرورش به ويزيه يس از كسترش أموزش و يرورش در جهان واهميت بيدا .كردن كاركردهاى مختلف آن افزايش بيدا كرد

صفحه 25:
جذابیت آموزش و پرورش دردوران جدید به طورهمزمان » از رز ايش آهمیت و کاهتل وضوح آن ناش مي شود

صفحه 26:
‎Sats‏ 00 مد م2 مه اهميت اموزش و يرورش ناشى از كسترش كاركردهاى ان است اموزش و يرورش ۱ عادى دشوارتر مى شود. جامعه شناسى در كذشته اعتناى جندانى به يزوهش در آموزش و ء پرورش نداشت. ولی اینک با علاقه و جدیت به آن روی آورده است ‎9

صفحه 27:
جامعه شناسی آموزش و پرورش تعریفی دیگر از جامعه شناسی آموزش و پرورش آ.پ SOPs PON EOS er BRE Ain pn SO Nine ,نظام آموزش‌و پرورش‌دخالتدارند

صفحه 28:
آن است که پدیده های آموزش و پرورش, نحوه تشکل و سازمان پذیری » ,و کارکردهای عمومی آن را در زندگی اجتماعی مطالعه کند اه

صفحه 29:
¢ 2 Sone: ‏آ0آشناسیجا‎ پرورش [لآلآموزش 0 با کستون اپریکا ردو روشهای ال و وا رو اه شناسي > لور ر بر بر را سر 39 ۳ ی بررر ربا را را ۳۳۳ آموزث زر ‎eee.‏

صفحه 30:
- دانش و معرفتحاصله مبتنىبر روشهاي 0 ی بدسنمماآید , بایدر بر فراگردهاي آموزش و پرویش جامعه ۰ متمرکز باشد 9

صفحه 31:
- ويژگي‌هایروابط اجتماعیمیان‌افراد و گروههايي کم مورد مطاللم قرار مي‌گیرند ‎Cee‏ ‎٠‏ مشخ ص كندة جلطه مالفا ني درن شه لسك 9

صفحه 32:
ضرورت آموزش جامعه شناسي آموزش و پرورش 7 آموزان كوناكون ‎jl‏ 0 اي ‎eee Pee‏ ال ل ‎Pepe‏ 9

صفحه 33:
ضرورتليجاد بینش کامل‌تري2 تبه مدرسه , جامعه و دانش آموزان كه دروسي مثل روانشناسي تربيتي, .امورؤش و يرورش و تاريخ موزش و يروورش بص تنهايي ا ‎tina‏ #9

صفحه 34:
‎Pree |‏ 2001 اموس 3 تربیت» -2 بدون‌تکیه بر ‎ea)‏ هاي‌علمي ‏ریس || ۳ و فنون‌جدید ‎eae‏ 57 ‎9

صفحه 35:
2 جامعه 2 و يرورش + كاركزاران نظام ار از ۱۱۰ 0010 از 0 تنگ‌نظري‌ها 9و ‎wiles pew lias‏ 3 ذيرا ‎ao‏ ‎bolska .‏ را معنا دار میسازد 9

صفحه 36:
ا الا 7 ‎Le peed BED Sw)‏ ا 0 و پروش, از نيروهاياجتماعي مونر بر لموزش و پرووش شدم و با لشرلف 9

صفحه 37:
جامعم ۳ مه کمك ميکند قا کارگزاران‌نظام آموزشي در رلبطه با ‎Shoal‏ أموزشو يرووش تصوير درستي ‎a od‏ آوردم 3 ضرورت ‎Usiil yy. Sia lew‏ ۳7| . درك کنند ‎9

صفحه 38:
rare) eer) ۱ yuils elul_—w diet coal cota eres 3 ‏رولنشناسي‌تربيفي‌ و‎ ‏آموزش و پرووش می‌تواند در‎ ‏اهداف‌رفتاري‌و عمليمدرسد و‎ ‘ awl, ۳ Pre 9

صفحه 39:
فصل دوم «جامعم و آمونيشو يرويش» 0 ا 000 9103 ها و ... به نسل هاي coo

صفحه 40:
- اأموزش و يرورش به معناي اعم . مترادف جامعه پذيري است - نظام اموزش و يرورش يديدة اجتماعي عام است که در تمام 9

صفحه 41:
00 a Pe Pe rT) ore eer eet eee be eel eri ‏آگاهانه اي نداشت‎ , - پيچيدگي روزافزون زندگي موجب تنوع و كثرت تقسيم كار اجتماعي إديد

صفحه 42:
تقدم آموزش و پرورش رسصي بر مدرسه هدايت آكاهانه امر يادگيري 90 بيدايي مراكز رسمي اموزشي اغاز شده ‎cowl ۰‏ aor cell slinic yo ub yo «I jlel pw - ‏نهادها همین خانواده جستجو کرد‎ . 9

صفحه 43:
اولين كوششهاي منظم انتقال و دستاوردهاي 0105 ‎Cn‏ نسل جوان 02 ار 000 اعتقادات و اعمال ديني شكل 9

صفحه 44:
آموزش امور و مهارت هاي مورد ۳( اجتماعي به ۳ ‎ool 0006‏ و يا كاهن مي كفتند . رسميت ۹ ‎9

صفحه 45:
1 rele cal belert ay at LU ‎obisyl ¢ sLaSl, puslyo slol wile sap -‏ اعضاي جديد و القاي اين باور بود كه 2 جامعه و رهبران ‎ol‏ و اقتدار سنت .. مطلق و اطاعت از آنها واجب است ‏یه

صفحه 46:
‎Shy ۳‏ 22 ال م تشریفات ‎Peers) eC Fk Or Oe ee ered Prk‏ اندازه كاركرد نهاد آموزش وپرورش در فرهنگ ‎ae‏ ‏پیشرفته امروزي رسمیت ۱ دارد ۰(بنديك 0194 ‎9

صفحه 47:
تاثيرييدايي و تكامل خط و نوشتار بر اموزش ويرورش - اختراع خط امر آموزش ويرورش را بسیار تحت تاثیر قرار داد تا در نهایت ‎a.‏ پيدايي مراکز آموزشي انجامید 9

صفحه 48:
بقاي میراث فرهنگي جامعه و انتقال شفاهي يا به اصطلاح 9

صفحه 49:
از اين رو » با پیدایش خط و نوشتار , سنت ها و قوانین اجتماعي بر سنگ , سفال یا 9

صفحه 50:
مفاهیم آموزش و پرورش در جامعه جدید >5 ا ‎poets s‏ 1 7 | . آن دستخوش تغيير و دكركوني شده است در جامعه متمدن كنوني جامعه نيازمند نهادي خاص به نام نظام اموزش رسمي يا مدرسه است بزیرا نهادهای قديمي دیگر جوابگو . نبودند

صفحه 51:
2ك 20 ‏ل ا‎ eT pl ‏آموزشگاهي 3 موقعي امکان‎ 3 ‏واقعیت امر آموزش‎ aS wwl » ‏پرورش را در وسیع ترين معناي آن‎ 52 مسئولیت جامعه ‎nal‏ كنيم 9

صفحه 52:
Cre me eae a ree TUT dN اموزش و يرورش هر فرد ييش از تولد هر فرد آغاز مي شود و ‎ul cro aclal 95355 pawl pw yo.‏ fo ST Dee ‏ل ا‎ eee) Lola . a2 wo Se Sere ae Se Ee eT og

صفحه 53:
Faeroe Tear a Reo فهم درست آموزش و پرورش رسمي آموزشگاهي , موقعي امکان پذیر است كه واقعيت امر | ‎Pere‏ و ‎Fire] ee eer Serr eee bi eT ee‏ erS sili arol> culgine. 9

صفحه 54:
آموزش و يرورش بيش از مدرسه آموزش و يرورش هر فرد بيش از تولد هر فرد آغاز مي سبلي از مدرسه بخش از تمامیت این تجربه را تشکیل مي دهد . ‎Peeled‏ ‎dgait noi Egat a yr0 L Ysa 9 Uvigel .‏

صفحه 55:
‎he 1‏ 9 35 و " آموزش و پرورش دوران مدرسه ‎See wes)‏ ا ا ‎o Ne CoE‏ ا 20 © ماه طول بكشد » هر كودك دانش آموز قريب 000000 ساعت از سال را در مدرسه سيرى مى كند .همجنين اكر اوقات بيدارى كودك درروز ©) ساعت باشد .

صفحه 56:
او قريب (2©6©0(0ساعت در سال » ساعت بيدارى دارد ‎Teron‏ ا ل للا 9 ‎ED Re ne)‏ ا ا ل ا ا ات وقتى كه د رمدرسه حضور می یابد » لذا آ پ مدرسه ای جزئی است . 9

صفحه 57:
roe OS SISO ee ST Ce tar ae * انواع تجربه هاى نامنظم اجتماعى را به ا ل 0 9

صفحه 58:
ار خانه و خانواده ا اهل محله بازیها Cap

صفحه 59:
0 0 0 0 ete Ere We wn 00 ‏خیابانها ی شهر‎ مسافرت

صفحه 60:
‎e Set ee Bee srt etary‏ ها ‏شرايط زندكى شهرى و يا به اطلاح مدنى زيبائيها و زشتيهاى محيط اطراف ۳ ‏۰ ۰ تجربه هایی که از اعمال قدرت و اقتدار ناشی م "

صفحه 61:
" لنولع تجربه هایآموزشو پرورشی‌در زندگی‌لجتماعی" ۳ Pp eae me Wate eer en eet lea e OBB re Str ane مطالعه روزنامه هاء مجلات » كتابها و غيره

صفحه 62:
تعریف آموزش و پرورش * از آموزش و پرورش تعاریف متعددی شده است , ل ‎ee cre‏ ۹ eae وجهی بودن امر آموزش و پرورش است . 9

صفحه 63:
جامعه ‎wre Sy nme‏ غالبا به عنوان يك نهاد اجتماعى مورد مطالعه قرار مى دهد * امروزه آموزش و پرورش به عنوان یک فراگرد اجتماعی محسوب می شود .

صفحه 64:
فصل سوم ۱ ‏ا‎ ‎Peete BLE ‏ا‎ C3 تشكيل مى دهند عبارتند از :

صفحه 65:
كاركرد فابى كه ميد نهاد كردهايى كه مبناى بيدايى نهادهاى اصلى جامعه را تشكيل مى دهند 3 ‎a‏ تربیت اعضای جدید و انتقال فرهنگ جامعه از تسلی ‎Benen a)‏ ‏توليد و توزيع كالاها و خدمات

صفحه 66:
كاركردفايى كه مبناى بيدابى د كردهايى كه مبناى بيدايى نهادهاى اصلى جامعه را تشكيل مى دهند تدارك براى استفاده مشروع ار اقذرق ‎slp‏ ا ۹ ۳ array pe meg er 4b)

صفحه 67:
an Oar ee ie اصطلاح نهاد به هرنوع اعتقاد » ارزش » ‎Oe wee er Re TOS Skee ce‏ ای که طی شرایط و فراگردهای تاریخی با ‎SSD eer) Se ee ey‏ 0 7 كاركردهاى و كنش هاى مشخص شده 1 ‏شود‎ enw

صفحه 68:
" مفهوم وساختار نهاد " ‎Rien]‏ اولا مفهوم وثانيا ساختار ‎vis‏ ساختار نهاد اشاره دارد به : سارمن و تکیت و رسای و الرار مورداستفاده 9

صفحه 69:
" ساختار نهاد لشاره دارد بسه " رسوم؛ قواعد » هنجارها» و روشهای لازم برای ایفای وظایف و کارکردهای نهاد افرادی که در خدمت نهاد هستند

صفحه 70:
۱ ۳ Re Sanrio rs ST ess EST tn ay panty pee le Pp) 9

صفحه 71:
" ویژگیهاونهاد لجتماعی" 20000 اا ا شن 05101000 تضعيف قدرت والدين بر فرزندان

صفحه 72:
۱ 0 Pc wee 2 ECS CCE on EOE Aon SPS rae Sa 9

صفحه 73:
ف د ‎Or‏ " ویژگیهای ذلتینهاد "

صفحه 74:
0 ce ‏ویژگیهای‎ 0 8 4 ‎eR Uy ESRI AGP‏ ار ويه دارند و فراكريدهاى آلن به مرور زمان ‘ ۱

صفحه 75:
((تحلیل نهادی )) * "سر جامکی " مفهوم نهاد را در سطوح چهار گانه * زیر تعریف کرده است : * )- نظام فرهنكى * ©- اصول هنجارى ‎WS G-O °‏ ا ۳ 9

صفحه 76:
"تحلیل نهادی آموزش و پرورش" * نظام آموزش و پرورش ایران * نظام أموزش و يرورش ايران از كودكستانها » دبستانها » مدارس راهنمائى » دبيرستانها و دانشكا ها تشكيل شده است .

صفحه 77:
“ نظام آموزش و برورش ايران “ تا زمان مشرو طيت و حتى جند دهه بعد از ‎ence ah)‏ را و آموزش و پرورش محسوب می شدند . بعد از تعليمات مكتبى ‎٠»‏ خانواده هاى مرفه با معلم ‎Vers‏ ل 0 9

صفحه 78:
" نظام آموزش و پرورش ايران * ييش از مشروطيت و سالهاى بعد از آن » تعداد معدودى مدارس جديد به وسيله میسیونرهای مذهبی و تحصیل کردگان خارج » فرهنكق دوستان و دولت تشكيل شد .

صفحه 79:
0 Te STi در حدود سال (0©©)0 هجرى شمسى » تقريبا هفده مدرسه ابتدائى جديد در تهران و ساير شهرستانها وجود داشت كه أموزش و ۱ خانواده هاى مرفه را ‎Beer‏ م 9

صفحه 80:
0 Te STi دوره بعد از مشروطيت تا زمان ظهور رضا خان را مى توان دوره ثبات اوضاع سیاسی و خرابی اقتصاد کشور دانست . از مشخصات نظام آموزش و پرورش در این دوره اعمال کنترل دولت بر تمام مدارس و آموزشگاههای خصوصی و دولتی است . ۱

صفحه 81:
* نظام آموزش و پرورش ایران * ». ايجاد سازمانى با قدرت متمركز ©.اجراى بررنامه هاى آموزشى مشكل و زمان كير

صفحه 82:
‎LS Se Oe Tee E Te Sr tr‏ تا ‎eee eS eS a‏ ‎ee Rey eke peeves ne‏ ۱ (©. توزيع نامناسب فرصتهاى آموزش و يرورشى ‏ا ل ا ل ل

صفحه 83:
تحول نظام آموزش و پرورش ايران از زمان مشروطیت تا انقلاب اسلامی 667) * ل | (©. عدم تناسب ميان سطوح مختلف تحصيلى ‎١‏ كت ا 9

صفحه 84:
تحول نظام آموزش و پرورش ابران از زمان مشروطیت تا انقلاب اسلامی 68 * 1.ناتوانى در اشاعه فرهنك و ارزشهاى اجتماعى ©).كوتاهى در آشنا كردن متعلمان با حقوق و مسئوليتهاى خود (©1).كوتاهى در امر تربيت معلم

صفحه 85:
ات یت سا إ). تاکید بر سودآموزی و تعمیم آموزش اجباری ابتدانی + پرورش نیروی انسانی ماهر و متخصص (©. يرورش سياسى بر امر مشاركت فعال در زندكّى سياسى اجتماعى

صفحه 86:
تحول نظام آموزش و برورش ايران از زمان مشروطيت تا انقلاب سس اتا پرورش ذوق هنری ‎el‏ ۳ poles! ‏ا‎ py aS 9

صفحه 87:
۹ sd OAS esl Ailele eledaa “ \ ل ل 1 (. جلوگیری از تمرکز و تصمیم گیری برای حل مسائل در عمل ey St ee! = oS ENE ‏ا‎

صفحه 88:
4 wx " متزالت نهد آموزش و بپروررش "

صفحه 89:

صفحه 90:

صفحه 91:

صفحه 92:

صفحه 93:

صفحه 94:

صفحه 95:

صفحه 96:

صفحه 97:

صفحه 98:
\ تا 0 9

صفحه 99:
eles ‏يرورش‎

صفحه 100:

صفحه 101:

صفحه 102:

صفحه 103:

صفحه 104:

صفحه 105:

صفحه 106:

صفحه 107:

صفحه 108:

صفحه 109:

صفحه 110:

صفحه 111:

صفحه 112:

صفحه 113:

صفحه 114:

صفحه 115:

صفحه 116:

صفحه 117:

صفحه 118:

صفحه 119:
4 خود ايينه اى ال / 3 ‎ee self‏ 0 011 0 0 eo (eTS) موثر دانسته است: 424 هو AJ MA

صفحه 120:
‎Pe FES BTS Sor Wee es ee ere ar (|‏ می کنند. 0 ©- تصور شخص از جلوه اى كه او نزد ديكران دارد ‏2- عاطفه ى خصوصى خوش يا نا خوش (مثلا نخوت يا حقارت )نسبت به ان جلوه

صفحه 121:
دیگران به طور اعم(دگر عام) ا ۱( ۱93 ‎De Sucre order perro‏ دیگران به طور اعم نامیده است . 9

صفحه 122:
0 0 ‏ا ا ل‎ IPS ewe] ‏اى‎ که فرد به ان وسیله به خودیگانه ای دست مییابد. به قت ا ا ل ا 1 اجتماعى به طور كلى است. 9

صفحه 123:
انچه موجد خود سازمان یافته ای برای فرد می ا ا ا ا 510 مشترك كروهى است.كودك با تقليد ديكربان به .تدريج به كفتكوى درونى با خود مى يردازد 9

صفحه 124:
0 acy در كفتكو هاى كودك باديكران » افراد معتبر يا اشخاصی که 9 See Oe eS ee NSP oes.) ‏دارند.‎ مادر مهمترين شخص ديكر در اين راستا محسوب مى شود.

صفحه 125:
رشد خود يا 0 وت در فعاليت هاى 50 در فعاليت هاى جمعى مشابه بازيها »به انواع مختلف » در كك 0 ‏ل ل ل‎ re ORE وبه خود را دارد

صفحه 126:
دیگران به طور اعم " برای همه یکسان نیست.فرد " بازیچه ای نیست که هميشه از دیگران به طور اعم تبعيت مى كند و خود سهمى در فرا كرد شكل كيرى .شخصيت خود ندارد

صفحه 127:
9- تجربه بی همتای شخصی -تجربه ی هر کس بی همتاست . ‎ese Si‏ ل ل ا ل بلكه به شكل منحصر به فردى »همساز ويكانه مى شوند. ‎9

صفحه 128:
جامعه يذيرى از راه نقش هاى اجتماعى بخش مهمی ازجا معه پذیری نقش های اجتماعی صورت می پذیرد 1 On eevee 0- یادگیری انجام دادن وظایف و تکالیف نقش و ادعای امتیازات و حقوق مرتبط باآن © كسب نكرثن هاء احساسات وانتظاراة ومتناسب با نقش .

صفحه 129:
۱ نقّش:مجموعه ای از وظایف و فعالیت هاست پایگاه: مقام اجتماعی با رزشی است که ایفای آن وظایف وفعلیت هاء ایجاد مى كند.

صفحه 130:
:نقش ها و پایگا ههای اجتماعی دو گونه اند eee ES Dek ‏پا‎ 1۱ ‏ل‎ eo)

صفحه 131:
(جامعه يذيرى و كنترل اجتماعى ) أنظم اجتماعى مستلزم كنترل يا نظارت اجتماعى است. طرق اصلی وآشنایی که جامعه بدان وسیله 1۱ ar ers moe | NS 9 موجبات انتظام یا نظم اجتماعی را فراهم می سازند» عبارتند از:

صفحه 132:
لجتماعی‌کردن(عضا ۰ بسه طوریکه لنان‌ب خولهند که مطابق-) ‎bee‏ ۳ Ors ‏رت‎ od pay 8 lel ا لات

صفحه 133:
‎keene Osa ae‏ ی( .لجتماعی‌شدن‌به رسوم. » عادلتو ارزوهایما شکل‌می‌دهد - ‎SESE De Corn eee ier oi Ce ee ence is ‎9

صفحه 134:
MPP US Sees meh Terese Sep eer ese: Rp ere re eer :كروهها به طور كلى بر دو نوع هستند گروهاون خستین ©- كروههاءودومين-0) 9

صفحه 135:
‎EES‏ ا ل کوچک.رویاروبی»صمیمی وغیر رسمی هستند. ‎[0 oe Wore OCIS Ee OES ‎Riche pe i eee ee ET

صفحه 136:
پرورش سیاسی

صفحه 137:

صفحه 138:
کودکانو جولنان» ک یفیانتو ویژگیهایشهرون ۳ ‎re‏ جه 5 ‎as‏ زیستی اس ل ‎eo PONTO‏ نع

صفحه 139:
س(1906) دشواری ارائه پاسخ به سوالات شهروندی را ‎Ie SYS) is Pe ree tare‏ 9

صفحه 140:
لموزشو يرورششهر وندومفهوم ذهنىمبهمىي ود. -2 ©- در اغبمطالهاتييشين» شهروندویر حسب 2 گستردم لی که از پیش‌فرض‌شده بود» برلی 9 Rene panier Tipe mn Rice YO pte

صفحه 141:
تعريفه يرورش سياسى

صفحه 142:

صفحه 143:

صفحه 144:
| | Ee) به منظور ارضاءئنيازهاىعاطفى

صفحه 145:
(ele ty Lae

صفحه 146:

صفحه 147:
ترش دلمنه ى فعا لإتهاوادارى قانونىو سياسىويه-2 تمام قلمروهاىجامعه ©- عهدم دار شدنكروههاىبيشترودر جامعه در رلبطه باقدرتسياسى <- ا خبگان‌سنتیو حق‌حکمرانی‌لنها 9

صفحه 148:

صفحه 149:

صفحه 150:
:اين كار كردها عبارتند از

صفحه 151:
1 ernee ©6- ليجاد زمينه برلىتشكي[سازمانهاييكه كه 20 هاىوسياسىليفا مىكنند (لنجمنهاىحرفه لىلتحاديه هاى 9 معلمان»دانشجويانو ... .)

صفحه 152:

صفحه 153:
وقت صحبت از يكانكى سياسى يك ملت به ميان مى ايد »شكاف نخبكان - توده مردم فقط يكى از مشكلات ‎Pe‏ ا ا ا ل ل 9

صفحه 154:
مدارس از ریاه فراگرد های جامعه پذیری ضمنی یا برنامه های ييورش سیاسی اشکار ءمی توانند کودکان را طوری بار اورند که نسبت ‎a‏ ‏سیاسی وخط مشی های انان دید انتقادی داشته باشند یا بر ۳ ۱

صفحه 155:
ا ل 0۳

صفحه 156:

صفحه 157:
تحقيق 0؛ (0©2©00) : دانش اموزيان امرريكايى بيشتر از دانش اموزان شوروى سابق در معرض اموزش هاى سياسى لمات ا

صفحه 158:
تحقيق ©: كتابهاى درسى مدارس دانش اموزان طبقات مررفه در ا ل ا و ا لك .دموكرات را تعليم ميدهد

صفحه 159:

صفحه 160:
“اموزش ويرورش و تفسير اجتماعى” no 3 9

صفحه 161:
در قلمرو جامعه شناسی .مطالعه رابطه ی میان اموزش .وپرورش و تغییر اجتماعی جائز اهمیت است ‎ya:‏ ابا ‎ES eS SE Te See eS

صفحه 162:
Bene CRE ap erg een ‏ا ا‎ pees ‏.سرعت انها تفاوت داريند‎ ر جامعه شناسی» مفهوم تغییر لجتماعییر هر - ,تغییر یلطاق‌ن میشود 9

صفحه 163:
تغییر اجتماعی وتغییر فرهنگی لازم و ملزوم یکدیگر ‎aS Wee OCLC SWS TSS RCE rete)‏ اولى: تغيير در ساختار و روابط اجتماعى جامعه دومی: تغییر در فرهنگ جامعه

صفحه 164:
"فرا گرد های تغییر" RONAN ETS CME OT WEE SS ete ‏چگونه تغییر پیدا می کنند؟‎ eae IRS Tobe sev E SS Woe 2e0) :عبارتند از

صفحه 165:
1 ‏ا‎ ‎meat ات لشاعه © 0 be لصلاح لجتماعى © وات

صفحه 166:
اكتشاف: واقعيت يا رابطه اى است كه قبل از .كشف » موجود ولى نا شناخته بوده است 9

صفحه 167:
اختراح: تركيب جديد يا استفاده و كاربرد تازه ‎Coy‏ ال ل ‎OI RTS Nes‏ , جامعه 9

صفحه 168:
0 رابطة متقابل » ‎Cried‏ ا ا ا ل 2 لك «مى يردازند 9

صفحه 169:
تغييرات اجتماعى از طريق برنامه ريزى اجتماعى » اصلاح و انقلاب ,صورت می گیرد برنامه ریزیلجتماعی- قانون‌گذاریو لصلاحات. .روشها و وسائل ایجاد تغییر در یک نظام مستفر به شمار می روند

صفحه 170:
عوامل تغییر اجتماعی " Sa ete ONS OTB Spare vera ۱ ec anit. Verney 9

صفحه 171:
‎ere 3 3‏ در محيط طبيعى به ندرت صورت مى كير تغيير در 9 =“ / 7 ‏اگر اتفاق بیفتد بر ‏۵ 5000 زندكى اجتماعى اجبارا تاثير خواهد كذاشت .را 9 2

صفحه 172:
تغییر ات جمعیتی ee ‏ا و‎ Se) ere we ae ‏.شود‎ “روابط ميان جامعه ها ” ا ا 7 .مى كيرد

صفحه 173:
ختار جامعه و فرهنگ " 00 ‏و را‎ a (GPU ‏که اقتدار را به قثبر اجتماعی خاصی مثل سالمندان می سپارد‎ ‏احتمالا به محافظه کاری و ثبات گرایش دارد‎ ». 9

صفحه 174:
نگرش ها و ارزش ها" جوامع از. لحاظ نگرش کلی به امر تغییر اجتماعی بسیار متفاوت هستند » مردمى كه كذشته كرا هستند » اجداد و نيا كان خود رامى پرستند . جامعه در حال تحول و دگرگونی » نگرش متفاوتی به . تغییر دارند

صفحه 175:
۳ we SS) . تحت تاثیر قرار می دهند 55-6 See See ‏ل ل ات ا‎ ee ee Ce SOS rete Bere ‏اا‎

صفحه 176:
اس فرهنگی ۰ب | دانش هاء معلومات »فنون و تكنيك ها و وسايل است كه فرهنك فراهم آورده و به مدد آنها نو آورى » اكتشاف و ساير ‎See eS ae‏ 9

صفحه 177:
‎sn‏ اجتماعى و بس افتادكى فرهنكى ‏فرهنگ مجموعه ای است از عناصری که با هم روابط . متقابل دارند ‏يس افتادكى فرهنكى بر عقب ماندن نسبى يك عنصر . فرهنكى ان عنصر فرهنكى ديكر اطلاق مى شود ‎9

صفحه 178:
نقش آموزش و پرورش در تغییر اجتماعی آموزشو پرورشبه عنولن‌یکنهاد لجتماعی-) محافظطه کار ا ب ات 9

صفحه 179:
لموزشو يرورشبه عنوانمدد كار تغيير-2 لجتماعى لمروزم رولبط لموزش‌و پرورش‌با سایر نهاد ‎parent een)‏ vee e شدم ضمن‌تغییر در خود » به تغيير لنها 9

صفحه 180:
براى اينكه آموزش و يرورش در نقش عامل تغيير عمل کند لازم است كه آشكارا به صورت هدف يا كاركرد نظام آموزشى در » جهت كيرى ها برنامه ها و فرا كرد هاى آموزش و يرورش باز تاب بيدا 9

صفحه 181:
‎e SE eae Er‏ ل 0 عن ‎ie Benen Eg a en cena)‏ 7 تغيير لساسىدر ساختار لجتماعىجامعه » يقيناتمام نهادهاولجتماعىرا تحتقاثير قرار مىدهد ‎9

صفحه 182:
اموزش و يرورش و توسعه ى اجتماعى منظور از توسعه ی اجتماعی » تغییر اجتماعى سنجيده و ‎Eas les Shee is vente‏ ۱ ‎REO wpe eS Weve ee‏ 9

صفحه 183:
توسعه ی اجتماعی از طریق برنامه ریزی آموزشی » هنكامى تغييرات مطلوب به بار مى آورد ۱ ل ۳ صورت گیرد

صفحه 184:
در اغلب کشور های در حال رشد » تقاصا بر ای آموزش و پرورش مدرسه ای رو به افزون است » ‎CL A ams i5‏ ۱ تر » شرط لازم تلقی می شود 9

صفحه 185:
با وجود تمهیداتی که به منظور تضمین نتایج برنامه ‎PE aS Serer ewe SENT SEES)‏ محتمل است كه آنها (جوامع ) با ناكامى يا نتايج نا ‎RY EN pew Rin oa‏ 9

صفحه 186:
نتیجه گیری 9 ۱ iS Bio kone) ‏پویاست . نظام های آموزشی به دلیل سازمان یافتگی » هر چند‎ ‏قادرند تا اندازه ای اهداف خود را تحقق بخشند ولی کنترل آنها‎ . مشكل است

صفحه 187:
00 سوم 200 6 م رویکرد های جامعه شناختی به آموزش و پرورش

صفحه 188:
آموزش و پرورش در تحقیقات انسان شناسان و قوم شناسان جاى خاصى دارد . روانشناسان پدیده ى آموزش و يرورش را متفاوت از جامعه شناسان . بررسى مى كنند 9

صفحه 189:
‎eS‏ ا ال له یک پدیده ی اجتماعی » ‏همزمان باگسترش و رواج تفکر. علمی و پیدایی جامعه ۳ ‏در قرن نوزدهم آغاز شد و با بررخورداری از اهمیت ‏,روز افزیون ادامه یافت

صفحه 190:
‎a ern or Sere mecnen‏ ات لك ‎ew‏ ‏ا ل ل ‎STOP ene‏ بپ ا ا ا ل اى ‎53170001

صفحه 191:
۳ wre ST) ار کر ری ی در ‎Galea Ten‏ . اتفاق می افتد » اصطلاحا آموزش و پرورش نام دارد آموزش و پرورش در اين معنا مشخصا یک پدیده ی oe PEON TOE DOOM BTR TOW PPT)

صفحه 192:
2 SE Tes ‏جانعه شناسان عمومامتفق الفول اند که تسین بار امیل خوررکیم‎ ۱ ‏ل‎ آموزش و يرورش را مطرح ساخت . وى آموزش و يرورش ,را اساسا یک امر ااحتعاعی 0000

صفحه 193:
آگوست کنت کنت»" آموزش و پرورش را به منزله ی تهذیب و تزکیه ی" آدمى مى داند و معتقد است ترقى انسانيت بيش از همه مرهون و مديون تعليم و تربيت است

صفحه 194:
ببرت اسپنسن اسينسر “ غايت اموزش و يرورش را تدارك و تامين زندكى” ‎Le Es Tes en)‏ ا ‎cee err Ce cram‏ ل ال ‎Ey) NICD Fe‏ ۹[

صفحه 195:
" ‏*لستروارد‎ ‎Usp uli dada GUS SLEGI L (JOOS) «als رویکرد تازه ای نسبت به اموزش و پرورش و اثرات فردی و اجتماعى ان مطرح ساخت . او ا.ب را وسيله تغييرو حاصل .ان را سعادت فريدى ميدانست

صفحه 196:
ويكردهاى نظرى در جامعه شناسى اموزش و برورش” . مطالعات جامعه شناسى اموزش و يرورش در سه زمينه ى مهم تمر كز يافته اند 2000 cn] ‏نهاد هولموزشی‌خاص.2‎ Fone reson

صفحه 197:
اين مطالعات » از لحاظ رويكرد و جار جوب » نظری » از رویکرد های مهم جامعه شناسی پیروی کرده سطح تحليل و يوشهاى متفاوتى را بكار مى برند 9

صفحه 198:
سه رویکرد مهم جامعه شناسی" " ا ۳ ©9- رويكرد 9 تك

صفحه 199:
۳ اين رويكريد نظرى كه از ان به عنوان نظرییه 0 جامعه را متشكل از اجزاى همبسته اى مى داند که در پیوند با یکدیگر فعالیت كريده و هر كدام كار كرد معينى را براى بقاى ‎erieg‏ ا ا ا 9

صفحه 200:
الكوى كلى روابط متقابل بين اجزاى نظام اجتماعى ۳ تشكيل مى دهد. در اين ساختار » هر يك از اجزا كاركرد يا نقش 0 ‏ا‎ ee Ce TALS .عهده دارند

صفحه 201:
از اين دیدگاه » نظام اموزشی به عنوان بخش لا ینفکی از کل نظام جامعه تلقی می شود ۱ 1 ED POPC Oe Toit N Tee NEE CEC مبرای حفظ نظام اجتماعی انجام می دهد

صفحه 202:
‎EE‏ کر وپرورش را مطالعه می کنند » غالبا ان را نهاد اجتماعى و ازلحاظ ساختار و كار كرد هاى سازمانى » نان ها ور فعایت:های سازمانیا ور تحتق هافو ‏مقاصد ان مد نظر قريار مى دهند

صفحه 203:
منتقدين اين روش ” منتقدين اين روش بر ان اند كه رويكرد كاربردى ارمانها » ارزشها » علايق و انتظارات كروهها ى مختلف و متضاد را در ارتباط با اهداف و برنامه هاى نظام اموزشى » ناديده RBS ‏.می‎ 9

صفحه 204:
"نظریه های ستیز" در حالیکه نظریه های توافقی بر یگانگی و بات اجتماعی تاکید می ورزند » نظریه های ستیز بر ماهیت اجبار و تغییردر ۹۹[ 0

صفحه 205:
ا ل ل ‎Te Seen Sve‏ متمایز دارا و ندار و سلسله گرا و سلطه بر تفکیک می کنند » رابطه ی میان اين دو گروه معارض » تایر بر و استتماری ات 9

صفحه 206:
| ۱ ‎aaiae‏ ا ا 0 - ستيز ميان كروه ها ء كاهى ينهان ولى غالبا fae ‏ا ا‎ CO

صفحه 207:
تعامل كرايى اين رويكرد جامعه شناختى » به تعامل بين افراد مى . يردازد »زيرا حداقل مستلزم دو شخص است تعامل » فراكرد سازكارى متقابل رفتارى است 9

صفحه 208:
1 EAs Sele wre te) : يرورش سودمندند عبارتند از ‎ee‏ ل ‏نظريدى مبادله -.©

صفحه 209:
00 ‏ی‎ COP ESES SES) ‏سو به طور روز افزون رواج و شهرت يافته بر‎ ‏مسائل روانى - اجتماعى تاكيد مى كند‎ . 9

صفحه 210:
برچسب زدن : اگر به کودکی به کرات گفته شود کودن است و پیشرفتی نخواهد کرد او ممکن است اين بيجسب را به عنوان وجهى از خود انكاريبى خويش يذيرفته و همانكونه كه برجسب القا مى كند , رفتار 9

صفحه 211:
مبادله : اين نظريه بر اين فيض استوار است كه كنش هاى متقابل ما » متضمن هزينه ها و ياداش هاست » مثلا دانش آموزان ياد مى كيرند و معلم ياداش دريافت مى 9

صفحه 212:
۱ ۱ 9۱۱ ۱ دررکیم: پدیده هایی که جامعه شکاسی باید مطالعه کند وقایع یا حقايق اجتماعى اند و حقايق So ead OS RUSS nen Ye eS BS BT vere ee ere eS eS ere ee) ‏فرذي الزامات .و قيوذى .را اعمال مى كلند‎

صفحه 213:
نقش آموزيش و يرورش در جامعه آن است كه كودكانى راكه هنوز اجتماعى نشده اند » متناسب با نظام 9 | ‎SOO ENED SS OUP DTTC Oy‏ خاص اجتماعی شان آنها را به هنجارها » رسوم و . عادات مقتضى مجهز مى كند

صفحه 214:
دوركيم » همخوانى و مطابقت ساختار آموزش ‎g)‏ ا ا 6 6 ‎Pen‏ ‏ى ابتدائى با جامعه ى ييجيده ى صنعتى به خوبى نشان . داده است

صفحه 215:
2 ‏ا‎ et ES ee SETS ET ‏است . یعنی پیدانی‎ اين احساس در مردم که همه ی آنان اعضای یک پیکرند و با یکدیگر پیوند دارند 9

صفحه 216:
: دورکیم از دو نوع همبستگی نام برد هبستگی‌مکانیکی-1 همبستگی‌ارگانیکی 0

صفحه 217:
همبستگی مکانیکی » همبستگی از راه همانندی است » همبستگی ارگانیکی شبكدى بيجيدة رز ار ار » تعقل و قانون 5-0000 9

صفحه 218:
ل ا ا ل ان جوانب اجتماعى آن ابعاد جامعه شناختى أموزش و برورش را به عنوان كار ويزه RICE SEPT SYNC! fe EPPO eRe

صفحه 219:
‎cee‏ ( سح ‎ea eC Se we SiC eee eee Sl ‏و فرففنكى

صفحه 220:
00 SSIES BCS E eee پژوهش‌دربارم ی کاش‌درسو مدرسه به عنوان‌یکنظام لجتماعی‌در حاله یشرفت

صفحه 221:
1 ve ‏ل‎ Se eee ke eS eee ee Tae Tay ملاحظه مى كرد اودر جامعه شناسى سياسى خود » سه نوع آرمانى اقتداررا مشخص 5

صفحه 222:

صفحه 223:
اقتدار فرمند : مبتنی است بر اعتقاد و سر سپردگی به یک شخص خارق العاده به خاطر واجد بودن صفات نمونه اقتدار سنتی : اعتقاد به امتیازات سیاسی گروه نخبگان که به انحصاری شدن Sete ee Te koa tet ee

صفحه 224:
فد عقلائی - قانونی اين اقتدار بر قوانین و مقررات عقلانی که برای نظم اجتماعی وضع می شوند » استوار است به اين ترتيب و بر سه نوع آموزش ويرورش را متمايز مى كند

صفحه 225:
و 000 به اعتقاد مانهایم » اموزش و پرورش ؛ فی نفسه یک تکنیک اجتماعی و وسیله مت ‎Grd eben reyes‏

صفحه 226:
به اعتقاد مانهايم » اموزش و يرورش بخشى از فراكرد تاثير كذارى بر انسان است . فهم اين فرا گرد هنگامی به خوبی میسر می شود که بدانیم افراد براى جه جامعه اى و براى جه مذهب و موقعيت اجتماعى تربيت .مى شوند

صفحه 227:
ييدايش و تحول رشته ى جامعه شناسى اموزش ويرورش 6 “مباحث عمده ی جامعه شناسی تربیتی*

صفحه 228:
در مرور و برسى مباحث و موضوعات كه تحت عنوان جامعه شناسى ‎ieee Sige mle esa Lan ane eas‏ ۹ SIS Tes E Ono

صفحه 229:
PAC SION BCS eee ert ee eS Peo ronly ‏کاربرد جامعه شناسی‌در لموزشو پرورش‎ -9 0 ESM Se aver SE CSIP TCS

صفحه 230:
را ار ‎eee ere‏ 9

صفحه 231:
مباحث جامعه شناسى اموزش ويرورش

صفحه 232:
رویکرد های نوین در جامعه شناسی اموزش و يرورش

صفحه 233:
نظریه هایلموزش وپرورشلموزشگاهی- الكو هاوزبانو بيشرفتة حصيلى- مدرساه و سرمایه داری‌صنعتی- 9

صفحه 234:
ی 1 درباره ی اموزش وپرورش شهره ی افاق شد و در مجامع تربیتی و ۱

صفحه 235:
ایلیچ معتقد است که مدرسه برای ایفای وظایف خود یعنی چهار وظیفه ی ‎eae pe Peer pe‏ مولظبتلجبارى-) ‎ES ESB To]‏ كت یادگیریارزشهای‌سلط -9 ] eer BE ED e wet rere

صفحه 236:
برنامه ی درسیینهان- 0 ۳

صفحه 237:
0 bs ees (REEDS) فرلیند (چرخه ی عملیال -8 يت باز خورد -6

صفحه 238:
تحلیل های جامعه شناختی در زمینه ی اموزش و پرورش عمدتا در در 5 ‎ee OE Ss‏ 00 0 encon)

صفحه 239:
Pe EO ee ert ee Cee eel eB ener on oan ‏بروندادى‎ 00-0

صفحه 240:

وپرورش آموزش وپرورش شناسی آموزش جامعه شناسی جامعه درس :جامعه شناسی آموزش وپرورش مولف :دکتر علی عالقه بند تهیه کننده :دکتر محمدرضا سرمدی انتشارات :نشرروان تعداد واحد :سه واحد جایگاه درس در(س جامعه شناسی آموزش و پرور(ش یکی از دروس اصلی ر(شته علوم تربیتی است که در هر دو گرایش مدیریت و برنامه ر(یز(ی آموزشی دبستانی و پیش .دبستانی معادل 3واحد درسی است در نظام آموزش و پرورش ایران،درس جامعه شناسی .آموزش و پرورش از اهمیت چندانی برخوردار( نیست ...دالیل چندی مثل شمار( اندک واحدهای این در(س و .بر(این واقعیت گواهی دارند اهداف درس هدف کلی هدف کلی درس آشنایی دانشجویان ر(شته علوم تربیتی با ضرور(ت و اهمیت جامعه شناسی در آموزش وپرور(ش .ونقش و اهمیت آن در نظام آموزشی است اهداف رفتاری درس :دانشجو بعد از مطالعه درس باید بتواند سواالت زیر را پاسخ گوید ضرورت آموزش جامعه شناسی آموزش و پرورش راتوضیح دهد؟ رابطه بین جامعه و آموزش و پرورش را توضیح دهد؟ ویژگی آموزش و پرورش به عنوان نهاد اجتماعی راتوضیح دهد؟ کارکردهای اجتماعی آموزش و پرورش راشرح دهد؟ رابطه آموزش و پرورش وتغییر اجتماعی را شرح دهد؟ رویکردهای جامعه شناختی به آموزش و پرورش را نام برده و توضیح دهد؟ چگونگی پیدایی و تحول رشته جامعه شناسی آموزش و پرورش را توضیح دهد؟ رویکردهای نوین در جامعه شناسی آموزش و پرور(ش ر(ابیان کند؟ ر(ویکرد سیستمی به جامعه شناسی آموزش و پرورش را تحلیل کند ؟ فصل یکم اهداف رفتاری فصل اول :دانشجو بعد از مطالعه فصل باید به سواالت زیر پاسخ گوید محتوا و روش جامعه شناسی را توضیح دهد؟ رابطه جامعه شناسی و آموزش و پرورش را بیان کند؟ جامعه شناسی آموزش و پرورش ر(ا توضیح دهد؟ اصول جامعه شناسی آموزش و پرورش را نام برده و مختصر توضیح دهد؟ ضرورت پرداختن و آموزش جامعه شناسی آموزش و پرورش را تشریح کند؟ اهداف کلی کتاب و طرح آن را بیان کند ؟ :پیشگفتار در برنامه ریزی آموزشی دانشگاه های ایران درس جامعه شناسی آموزش و پرورش .اهمیت و اعتبار چندانی ندارد .این درس به عنوان 3واحد در رشته علوم تربیتی تدریس می شود بیش از یک قرن است که امیل دورکیم ضرورت مطالعه جامعه شناسی آموزش و پرورش رامطرح ساخته است.امروزه جامعه شناسی آموزش و پرورش یک شاخه .تخصصی در رشته جامعه شناسی محسوب می شود نیاز به مطالعات جامعه شناسی در آموزش وپر(ورش کشور ما به شدت محسوس است. در این راستا همکاری مشترک جامعه شناسان ومتخصصان آموزش وپرورش می تواند راه را برای پژوهشگران هموار .سازد پیشگامان جامعه شناسی آموزش و پرورش درایران استاد دکتر غالمحسین صدیقی دکتر عیسی مهدوی دکتر غالم عباس توسلی دکتر شاپور راسخ استاد دکتر امیرحسین آریانپور دکتر منوچهر افضل دکتر علی محمد کاردان دکتر احسان نراقی فصل اول مقدمه .آموزش و پرور(ش فر(اگردی از گهواره تا گور است .آموز(ش و پروش یک پدیده ی اجتماعی است .آموزش و پرورش مورد مطالعه جامعه شناسی است جامعه شناسی به ز(بان ساده ،مطالعه پدیده های اجتماعی است عالوه بر جامعه شناسی،ر(شته های دیگر( علوم اجتماعی و رفتاری نیز( با زندگی گروهی و اجتماعی انسان سروکار دارند فهم درست تر و سنجیده تر رفتار انسان در موقعیت های اجتماعی مستلزم استفاده از( رویکردهای میان رشته ای یا چند رشته ای است میانرشته( ا(ی=Interdisciplinary چند رشته( ا(ی=Multi-disciplinary محتوا و روش جامعه شناسی اینکلس” در کتاب “جامعه شناسی چیست؟” محتوای جامعه“ شناسی را به واضح ترین شکل در چهار بخش اصلی با این :شرح خالصه می کند (ناختی 1 – ت(((حلیلج(امعه( ش( (جتماعی 2 – وا(حدهاین((خستینزندگ(یا (صلی 3 ن (ه(ادهایا(جتماعیا – ب(((نیادی 4 – ف(((را(گردهایا(جتماعی نتایج حاصل از( تحلیل جامعه شناختی ساختارها وکار(کردهای آموزشی مفید ب(((را(یج(امعه( ش((ناسانو ک(((ارشناسانآ(موزشوپرورش– 1 (جتماعی 2 – ارتباط آ(موزشوپرورشب(((ا وا(حدهاین((خستینزندگ(یا آ(موزشوپرورشب(((ه( عنوا(نی((کیاز ن (ه(ادهایا(جتماعیا(صلی3 - ب(((نیادی 4 – ق((ابلمشاهده( ب(((ودنف(((را(گر(دهایا(جتماعی موارد چه(ارگانه( ف(((وق ،دلیلمددکار ب(((ودنج(امعه( .ش((ناسیب(((را(یآ(موز(شوپرورشا(ست جامعه شناسی علم است در مطالعه پدیده های اجتماعی از(روش علمی بهره می .جوید .مطالعه و پژوهش جامعه شناختی ،مبتنی بر نظریه است )ویژگ(یهاین((ظریه(( .ن((ظریه( ب(((ه( ت(((حقیقجهتمیدهد 1 - .داده( هایمورد ن((یاز را(بر(ا(یجمع( آور(یمعینمیک(((ند –2 .ت(((فسیر( داده( ها را ت(((حتت(((اثیر ق((رار میدهد 3- جامعه شناسی و آموزش و پرورش جامعه شناسان :آموزش و پرورش اصال ”یک موضوع اجتماعی .است آموزش و پرورش جنبه خاصی از فعالیت های اجتماعی است که .همواره در جامعه معمول بوده است توجه جامعه شناسان به آموزش و پر(ورش به ویژ(ه پس از گسترش آموزش و پرورش در جهان واهمیت پیدا .کردن کارکردهای مختلف آن افزایش پیدا کرد :برتون کالرک ()1964 جذابیت آموزش و پرورش دردوران جدید به طورهمزمان ،از .افزایش اهمیت و کاهش وضوح آن ناشی می شود اهمیت آموزش و پرورش ناشی از گسترش کارکردهای آن است آموزش و پرورش غامضترو فهم واقعیت های آن از راه مشاهدات سطحی یا به مدد شعور عادی دشوارتر می شود. جامعه شناسی در گذشته اعتنای چندانی به پژوهش در آموزش و .پرورش نداشت ،ولی اینک با عالقه و جدیت به آن روی آورده است جامعه شناسی آموزش و پرورش تعریفی دیگر از جامعه شناسی آموزش و پرورش آ.پ ت(((حلیلعلمیا((لگوها و ف(((را(گردهایا(جتماعیا(یک(((ه( در : .ن((ظام( آ(موز(شو پ(((رورشدخا((لتدارند هدف جامعه شناسی آ.پ به طور کلی آن است که پدیده های آموزش و پرورش ،نحوه تشکل و سازمان پذیری ، .و کارکردهای عمومی آن را در زندگی اجتماعی مطالعه کند آشناسيجامعهاصول پرورشوموزش ‏باكستونپريكاردو روشهاي مطالعه و محتواي دروس جامعه شناسي آموزش و پرورش ب ه عنوان ي ك رشت ه دانشگاهي بس يار متغي ر بوده و ب ا رويكردهاي متفاوتي در آموزشگاهها آموزش داده مي شود روشهاي 1 ـ دان ش و م ع رف تحاص له م بتنیب ر .ت حقيق عينيب اشد ـ دانشي ا م هارتهاييك ه ب دستم يآيد ،ب ايد2 ب ر ف راگردهاي آموزش و پ رورش جامعه .م تمركز ب اشد م د ن ظر3 ـ ب ايد ن وع جمعيتيم ناسبب رايم طا لعه ّ .ق رار گ يرد روههايي 4 ـ ويژگيهايروابط اجتماعيم يانافراد و گ ك ه م ورد م طا لعه ق رار م يگ يرند چهارمينعامل .م شخصك نندة حيطه م طا لع اتياينرشته است ضـرورت آموزش جامعه شناسي آموزش و پرورش 1گ سترشروزافزونآموزشو پ رورش ،دانش1- آموزان گ وناگون از خاس تگاه هاي اجتماعي ...م ختلفب ا ت فاوتهايف رديو ... 2ض رورتايجاد ب ين ش ك املت ري2- ن س بتب ه م درس ه ،جامعه و دان ش آموزان ك ه دروس ي م ثل روانشناس ي ت ربيت ي ،ف لسفه آموزش و پ رورش و ت اريخ آموزش و پ رورش ب ه ت نهايي ..ب ه آنق ادر ن يستند 3امروزه ك ار آموزش و ت ربيت3- ، ب دونت كيه ب ر ي افته هايعلمي و آشناييب ا روشها و ف نونجديد ..ف اقد اثر ب خشیال زم است 4م طا لع ه جامع ه ش ناسيآموزش4- و پ رورش ،ك ارگزاران ن ظام آموزشي را از ل حاظ ن گرش و رفتار ،از ق يد ت ن گن ظريها و عص باتم يرهاند ،زيرا ت جربه ت ّ ..هايآنها را م عنا دار م يس ازد 5ك ارگزاران ن ظام آموزش يب ه 5- م دد دان شجامعه ش ناسيآموزش و پ رورش ،از ن يروهاياجتماعي م ؤثر ب ر آموزش و پ رورش م طل ّ ع ش ده و ب ا اشراف ..ب يشتريعملم يك نند 6جامعه ش ناسيآموزشو پ رورش6- ك مكم يك ند ت ا ك ارگزارانن ظام آموزش ي در رابط ه ب ا اهداف آموزشو پ رورشت صوير درستي ب ه دست آورده و ض رورت هماهنگ يب ي نانتظاراتم ختلفرا ..دركك نند 7س رانجام دان ش جامع ه ش ناسي7- آموزش و پ رورش همراه ب ا روانشناس يت ربيت يو ف لسفه آموزش و پ رورش م يت واند در هميناهدافو خط م شيها ي آ .پ ،اهدافرفتاريو عمل يم درسه و ..ك الس ،م ددكار ب اشد فصل دوم ‌‌»» جـامـعهـ و آموزـشو پــرورـش«« اس تمرار و بقاي ه ر جامعه اي وابس ته ب ه آ ن اس ت ك ه مجموعه باوره ا ،ارزشه ا ،رفتارها و گراي ش ه ا و ...ب ه نسل هاي ..جديد منتقل شود ـ آموزش و پرورش به معناي اعم ..مترادف جامعه پذيري است ـ نظام آموزش و پرورش پديدة اجتماع ي عام اس ت كه در تمام ..جوامع امروز يافت مي شود آموزشـ و پرورش در جوامع ابتدايي ـ در اي ن جوامع آ .پ هدف و منظور ..آگاهانه اي نداشت ـ پيچيدگ ي روزافزون زندگ ي موجب تنوع و كثرت تقس يم كار اجتماعي ..گرديد تقدم آموزش و پرورش رسمي بر مدرسه ـ هدايت آگاهانه امر يادگيري بسيار جلوتر از پيداي ي مراك ز رس مي آموزشي آغاز شده ..است ـ سرآغاز آ .پ را بايد در منشاء اصلي همه ..نهادها همين خانواده جستجو كرد تشكيل نظام تربيتي اولي ن كوششهاي منظم انتقال و دستاوردهاي گروه به نسل جوان تر ، احتماال ً در هاله اي از ّ تقدس و حول اعتقادات و اعمال دين ي شكل ..پذيرفته است آموزش امور و مهارت هاي مورد نياز گروه اجتماعي به وسيله افرادي كه به آنها جادو گر ،حكيم يا كاهن مي گفتند ،رسميت ..يافت تشريفات پاگشايي در مقام آموزش و پرورش رسمي ـ هدف غائي اجراي مراسم پاگشائي ،ارشاد اعضاي جدي د و القاي اي ن باور بود كه اقتدار جامع ه و ره بران آ ن و اقتدار سنت ها و ...مطلق و اطاعت از آنها واجب است .. كاركرد اجتماعي تشريفات ـ پاگشايي در فرهنگ هاي ساده به اندازه كاركرد نهاد آموزش وپرورش در فرهنگ هاي پيشرفت ه امروزي رسميت و اهميت دارد(.بنديك)1949، تاثيرپيدايي و تكامل خط و نوشتار بر آموزش وپرورش ـ اختراع خ ط امر آموزش وپرورش را بسيار تحت تاثير قرار داد تا در نهايت ..به پيدايي مراكز آموزشي انجاميد بقاي ميراث فرهنگ ي جامعه و دوام آن نمي تواند صرفا ً به انتقال شفاه ي ي ا ب ه اصطالح ..سينه به سينه وابسته باشد از اين رو ،با پيدايش خط و نوشتار ،سنت ها و قوانين اجتماعي بر سنگ ،سفال يا .پاپيروس نگاشته شد مفاهيم آموزش و پرورش در جامعه جديد در جوامع جديد ،مفهوم آ‌ .پ و كاركردهاي ..آن دستخوش تغيير و دگرگوني شده است در جامع ه متمدن كنون ي جامع ه نيازمند نهادي خاص ب ه نام نظام آموزش رس مي ي ا مدرسه اس ت ،زيرا نهادهاي قديم ي ديگ ر جوابگو ..نبودند آموزش و پرورش در اجتماع فه م درس ت آموزش و پرورش رسمي آموزشگاه ي ،موقع ي امكان پذير اس ت ك ه واقعي ت امر آموزش و پرورش را در وسيع ترين معناي آن ، ..مسئوليت جامعه تلقي كنيم آموزش و پرورش پيش از مدرسه آموزش و پرورش هر فرد پيش از تولد هر فرد آغاز مي شود و ..در سراسر زندگي ادامه مي يابد مدرسه بخشی از تماميت اين تجربه را تشكيل مي دهد .بنابراين ..آموزش و پرورش با مدرسه شروع نمي شود آموزش و پرورش در اجتماع فه م درس ت آموزش و پرورش رسمي آموزشگاه ي ،موقع ي امكان پذير اس ت ك ه واقعي ت امر آموزش و پرورش را در وسيع ترين معناي آن ، ..مسئوليت جامعه تلقي كنيم آموزش و پرورش پيش از مدرسه آموزش و پرورش هر فرد پيش از تولد هر فرد آغاز مي شود و ..در سراسر زندگي ادامه مي يابد مدرسه بخش از تماميت اين تجربه را تشكيل مي دهد . بنابراين ..آموزش و پرورش با مدرسه شروع نمي شود ” آموزش و پرورش دوران مدرسه ” اگر هر روز تحصیلی 5 ،ساعت ،هفته تحصیلی 6روز و سال تحصیلی 9ماه طول بکشد ،هر کودک دانش آموز قریب 1100ساعت از سال را در مدرسه سپری می کند .همچنین اگر اوقات بیداری کودک درروز 15 ساعت باشد . او قری(ب 5400س(اعت در س(ال ،س(اعت بیداری دارد .بدی(ن تر(تی(ب چنی(ن کودک(ی قری(ب 4300س(اعت از س(ال ر(ا بیر(ون از( مدرس(ه م(ی گذران(د یعن(ی چهار برابر( وقتی که د رمدرسه حضور می یابد ، لذا آ پ مدرسه ای جز(ئی است . " ا(نوا(ع ت(((جربه( هایآ(موزشو پ(((رورشیدر زندگ(یا(جتماعی" • انواع تجربه های نامنظم اجتماعی را به اختصار بر می شماریم : " ا(نوا(ع ت(((جربه( هایآ(موزش((یو پ(((رورشیدر زندگ(یا(جتماعی" .1خانه و خ(انواده .2همسایگان و اهل محله .3بازیها .4طبیعت " ا(نوا(ع ت(((جربه( هایآ(موزش((یو پ(((رورشیدر زندگ(یا(جتماعی" .5نهادها و فعالیتهای دینی .6کار وشغل .7خیابانها ی شهر .8مس(افرت " ا(نوا(ع ت(((جربه( هایآ(موزش((یو پ(((رورشیدر زندگ(یا(جتماعی" .9شرایط زندگی شهری و یا به اطالح مدنی .10زیبائیها و زشتیهای محیط اطراف .11عضویت در گروهها .12تجربه هایی که از اعمال قدرت و اقتدار ناشی می شوند " ا(نوا(ع ت(((جربه( هایآ(موزشو پ(((رورشیدر زندگ(یا(جتماعی" .13بیماریها ،تصادفات و پیشامدها .14تنبیهات و تشویق ها ،خطاها و جرایم .15امیدهاو آرزوها ،دوستیها .16مطالعه روزنامه ها ،مجالت ،کتابها و غیره “ تعریف آموزش و پرورش ““ از آموزش و پرورش تعاری((ف متعددی شده اس(ت .ای(ن تعاری(ف ناش(ی از پیچیدگ(ی و چن(د وجهی بودن امر آموزش و پرورش است . جامع(ه شناس(ی ،آموزش و پرورش را غالب(ا ب((ه عنوان ی((ک نهاد اجتماع((ی مورد مطالع((ه قرار می دهد • امروزه آموزش و پرورش ب(((ه عنوان ی(((ک فراگرد اجتماعی محسوب می شود . فصل سوم آموزش و پرورش ب((ه عنوان ی((ک نهاد اجتماعی کارکردهای(ی ک(ه مبنای پیدای(ی نهادهای اص(لی جامع(ه را تشکیل می دهند عبارتند از : کارکردهایی که مبنای پیدایی نهادهای اصلی جامعه را تشکیل می دهند .1تولید نسل و تعیین خویشاوندی .2تربیت اعضای جدید و انتقال فرهنگ جامعه از نسلی به نسل دیگر .3تولید و توزیع کاالها و خدمات کارکردهایی که مبنای پیدایی نهادهای اصلی جامعه را تشکیل می دهند .4تدارک برای استفاده مشروع از قدرت برای استقرار و حفظ نظم اجتماعی .5رابطه انسان با ماوراء طبیعت تع(ریف((ه(اد " ن " اص((طالح نهاد ب((ه هرنوع اعتقاد ،ارزش ، مفهوم ،س((ازمان و ی((ا بطور کل((ی ه((ر پدیده ای ک(ه ط(ی شرای(ط و فراگردهای تاریخ(ی ب(ا مجموع((((((((ه ای از اهداف کارکرده((((((((ا ، کارکردهای و کن(((((ش های مشخ(((((ص شده اطالق می شود (اد "" وساختار نن((هه(اد (وم(م( وساختار "" مفمفهه(و نهاد اوال مفهوم وثانیا ساختار دارد. ساختار نهاد اشاره دارد به : .1سازمان و تشکیالت و وسایل و ابزار مورد استفاده ب(((ه(ه( "" دارد ب((( (شاره( دارد (اد اا(شاره( (اختار نن((هه(اد "" سس(((اختار .2رس(((وم ،قواع(((د ،هنجاره(((ا ،و روشهای الزم برای ایفای وظایف و کارکردهای نهاد .3افرادی که در خدمت نهاد هستند (جتماعی"" (اد اا(جتماعی (اینن((هه(اد ویژگ(یهه(ای "" ویژگ(ی • هف((ت مورد زی((ر ویژگیهای((ی اس((ت ک((ه عموم((ا آنه((ا را ذاتی نهادها می نامند : .1کارکردها (جتماعی"" (اد اا(جتماعی (اینن((هه(اد ویژگ(یهه(ای "" ویژگ(ی کارکردها یا آشکارند یا نهان " برخی از کار(کر(دهای نهان و ضمنی " .1دورنگهداشتن جوانان از بازار( کار .2تضعیف قدرت والدین بر فرزندان (منی"" ض(((منی (انوو ض ک(((ارکردهاینن((هه(ان از ک(((ارکردهای ب(((رخیاز "" ب(((رخی .3ایجاد همنوائی بین خرده فرهنگهای جامعه .4ایجاد یکپارچگی و وحدت ملی .5دگر(گون سازی نظام طبقاتی جامعه (اد "" (تینن((هه(اد (ای ذذاا(تی ویژگ(یهه(ای "" ویژگ(ی .2کارگزار .3روابط متقابل با سایر نهادها .4ساختار .5قواعد ومقرات رفتاری (اد "" (تینن((هه(اد (ای ذذاا(تی ویژگ(یهه(ای "" ویژگ(ی .6منزلت اجتماعی .7مقاومت در برابر تغییر نهادهای اجتماع(ی ساختار ،اهداف و کارکردهای ویژ(ه دارن(د و فراگر(دهای آ(ن به مرور زمان رسمیت یافته اند • • • • • • ((تحلیل نهادی )) ” سر جامکی ” مفهوم نهاد را در سطوح چهار( گانه ز(یر تعر(یف کرده است : -1نظام فرهنگی -2اصول هنجاری -3نهادی کردن -4نهادها در نظم اجتماعی پرورش” آموزش وو پرورش” نهادی آموزش “تحلیل نهادی “تحلیل “ نظام آموزش و پرورش ایران “ نظام آموزش و پرورش ایران از کودکستانها ، دبس(تانها ،مدارس راهنمائ(ی ،دبیرستانها و دانشگا ها تشکیل شده است . ایران “ پرورش ایران آموزش وو پرورش نظام آموزش ““ نظام ت(ا زمان مشرو طی(ت و حت(ی چن(د ده(ه بعد از آ(ن مکت(ب خان(ه های س(نتی ،عوامل عمده آموزش و پرورش محسوب می شدند .بعد از تعلیمات مکتب(ی ،خانواده های مرف(ه ب(ا معلم خصوصی فرزاندنشان را آموزش می دادند . ایران “ پرورش ایران آموزش وو پرورش نظام آموزش ““ نظام پی(ش از مشروطی(ت و س(الهای بع(د از آن ، تعداد معدودی مدارس جدی((د ب((ه وسیله میس(یونرهای مذهب(ی و تحصیل کردگان خارج ،فرهنگ دوستان و دولت تشکیل شد . ایران “ پرورش ایران آموزش وو پرورش نظام آموزش ““ نظام در حدود س(ال 1280هجری شمسی ، تقریب(ا هفده مدرس(ه ابتدائ(ی جدید در تهران و س(ایر شهرس(تانها وجود داش(ت که آموزش و پرورش فرزندان قلیل(ی از شهرنشی(ن ها و خانواده های مرفه را عهده دار بودند . ایران “ پرورش ایران آموزش وو پرورش نظام آموزش ““ نظام دوره بع(د از مشروطی(ت تا زمان ظهور رض(ا خان را می توان دوره ثبات اوضاع س(یاسی و خراب(ی اقتص(اد کشور دانست .از مشخص(ات نظام آموزش و پرورش در این دوره اعمال کنترل دولت بر تمام مدارس و آموزشگاههای خصوصی و دولتی است . ایران “ پرورش ایران آموزش وو پرورش نظام آموزش ““ نظام نتایج تحول نظام آموزش و پرورش ایران از زمان مشروطیت تا انقالب اسالمی : 1357 .1ایجاد سازمانی با قدرت متمرکز .2اجرای بر(نامه های آموزشی مشکل و زمان گیر اسالمی ““ 1357 انقالب اسالمی مشروطیت تاتا انقالب زمان مشروطیت از زمان ایران از پرورش ایران آموزش وو پرورش نظام آموزش تحول نظام نتایج تحول ““نتایج .3اقتدار بخشیدن به معلم .4انتقال صرف معلومات از معلم به شاگردان .5توزیع نامناسب فرصتهای آموزش و پرورشی .6اهتمام در پرورش گروه روشنفکران برگزیده و نخبه اسالمی ““ 1357 انقالب اسالمی مشروطیت تاتا انقالب زمان مشروطیت از زمان ایران از پرورش ایران آموزش وو پرورش نظام آموزش تحول نظام نتایج تحول ““نتایج .7عدم تناسب بین دانش آموزان دختر و پسر .8عدم تناسب میان سطوح مختلف ت(حصی(لی .9عدم تناسب میان رشته های نظری وفنی .10عدم هماهنگی آموزش و پرورش ب(ا نیازهای عموم(ی اقتصاد کشور اسالمی ““ 1357 انقالب اسالمی مشروطیت تاتا انقالب زمان مشروطیت از زمان ایران از پرورش ایران آموزش وو پرورش نظام آموزش تحول نظام نتایج تحول ““نتایج .11ناتوان(ی در اشاع(ه فرهن(گ و ارزشهای اجتماعی .12کوتاه((ی در آشن((ا کردن متعلمان با حقوق و مسئولیتهای خود .13کوتاهی در امر تربیت معلم ““اولویت اهداف آموزش و پرورش از سال 1345به بعد “ .1تاکی(د بر س(ودآموزی و تعمی(م آموزش اجباری ابتدائی .2پرورش نیروی انسانی ماهر و متخصص .3پرورش س(یاسی بر ام(ر مشارک(ت فعال در زندگی سیاسی اجتماعی ““نتایج تحول نظام آموزش و پرورش ایران از زمان مشروطیت تا انقالب اسالمی “ 1357 .4پرورش ذوق هنری .5پرورش جسمی .6تاکید بر اخالق و فلسفه اجتماعی ““ هدفهای منطقه ای کردن آموزش و پرورش “ .1 مشارکت در امر آموزش و پرورش .2جلوگیری از تمرکز و تصمیم گیری برای حل مسائل در عمل .3تجهیز منابع محلی .4تعیین اولویت های محلی و کمک به رشد اجتماعی پرورش ”” آموزش وو پرورش نهاد آموزش منزلت نهاد ”” منزلت نظام آموزش و پرورش در مقام ی(ک نهاد اجتماع(ی از منزلتی همتراز با نهادهای دیگر برخوردارنیست .این نظام کارکردهای جامع(ه پذیری و فرهن(گ پذیری را بر عهده دارد ک(ه بسیار ..دارای اهمیت است بخش دوم ” ” ” کارکردهای اجتماعی آموزش و پرورش ” ” فصل چهارم ” :کارکردهای آموزش و پرورش برخی از کارکردهای آموزش و پرورش نقش محافظه کارانه و بعضی دیگر نقش .نوآورانه دارند :انتقال فرهنگ منظور از انتقال فرهنگ ،پاسداری و بزرگداشت سنتها .و ارزشهاست ک(((ارکرد ا(نتق(ا((لف(((رهنگب(((سیار محافظه( ک(((ارا(نه( ا(ست- در فراگرد انتقال فر(هنگ ،ممکن است به ارز(شهای - تحقیق و انتقاد بذل توجه شود و از این طریق باز(ساز(ی .فرهنگ و دگرگونی در آن میسر گر(دد ” جامعه پذیری ” اساس جامعه پذیری بر( این واقعیت استوار است که انسان به صور(ت شخص زاده نمی شود ،بلکه از طریق پرورش و آموزش اجتماعی به یک شخص تبدیل .میشود ” گزینش و تخصیص ” تربیت حرفه ای و تخصصی افرادجامعه سبب آماده کردن آنان .برای جذب نیروی کار این کارکرد بین نظام های آموزشی ،سیاسی و اقتصادی .هماهنگی بوجود می آورد ” نظارت اجتماعی ” آموزش و پرورش با القای ارزشهای وفاداری به نهادهای جامعه ،به عنوان ساخت و کار کنتر(ل اجتماعی عمل می کند و لذا آموزش و پرور(ش رسمی خودمداری .فردی ر(ا کاهش می دهد ” یگانگی اجتماعی ” آموزش و پرورش رسمی ،وسیله مهم تبدیل یک جامعه نامتجانس به جامعه یگانه و یکپارچه ،از طریق توسعه .و تقویت فرهنگ و هویت مشتر(ک است “نوآوری و تغییر ” جامعه سنتی گرایش به گذشته داشته و بر حفظ میراث فرهنگی تاکید می کند .یکی از کارکردهای مهم آموزش و پرورش اشاعه .باورهای علمی به جای باورهای سنتی است ” پرورش و رشد شخصی ” آموز(ش و پرورش رسمی ،نگرشها ،ارز(شها ، ساز(گاریهای ذهنی رفتارها و مهارتهایی در فرد ایجاد می کند که شاید در ز(مینه های اجتماعی دیگری غیر از مدرسه ،انجام پذیر .نباشد ” کارکرد سرمایه گذاری ” آموزش و پر(ورش ،کلیدی است که در را به سوی نوسازی جامعه می گشاید ،در( اغلب کشورها سهم نسبتا مهمی از( بودجه ملی به بخش آموز(ش و پرورش .اختصاص می یابد ” پرورش سیاسی ” پر(ورش سیاسی ،فراگردهای القای فرهنگ سیاسی است . این مفهوم اشاره دارد به فراگردی که از راه آن افراد جامعه نگرشها و احساسات مر(بوط به نظام سیاسی و .نقش خود را در آن کسب می کنند :سه عنصر مهم این فراگرد عبارتند از (ناخت1 ش( – ا(حساس– 2 ‏cognition ‏feeling (یاسی 3 حسش((ایستگیس( – ‏political competence فصل پنجم ” ” ” ” جام(عه پذیری یا اجتماعی شدن ی((کیاز ک(((ارکردهایعمومیآ(موزشو پ(((رور(ش ،ا(جتماعی- .ک(((ردنا(فراد ج(امعه( ا(ست مدرسه مواد خام ( دانش آموز(ان ) را تحویل گرفته - ، می پرور(د و محصول معینی ( دانش آموختگان ) را .بیرون می دهد ” تعریف جامعه پذیری ” اجتماعی شدن به معنای همساز(ی و همنوایی فرد با ارزشها ،هنجارها و نگرشهای گروهی و اجتماعی است ،به عبارتی فراگردی است که به واسطه ی آن فرد دانش و مهارتهای الز(م ر(ا بر(ای ز(ندگی اجتماعی .کسب می کند ” هدفهای اجتماعی شدن ” (ظامات1 – ی((کیاز مقاصد ج(امعه( پ(((ذیریآ(موزشق((وا(عد و ن( ا(ساسی ،از آدا(بو ع(ادا(تو رفتار روزمره( گ(((رفته( ت(((ا .روشه(ایعلمیب(((ه( ا(فر(اد ا(ست (ت2 ف(((ر(ا(گرد ج(امعه( پ(((ذیریب(((ه( همانمیزا(نک(((ه( ع(ادا – و رفتار( ف(((ر(د را مطابقهنجارهایا(جتماعی ،ت(((حت ن((ظم( و ا(نضباط در میآورد ،ب(((ه( او ا(مید و آرزو .میدهد ف(((را(گرد ج(امعه( پ(((ذیر(یاز طریقب(((رآوردنخ(وا(ستها3 – ، آرزوها ،ا(میدها و س((ودا(هایف(((ردیی((ا ممانعتاز( دستیابی .ب(((ه( آ(نه(ا ،ب(((را(یف(((رد هویتمیآ(فریند :هویتidentity ف(((را(گرد ج(امعه( پ(((ذیری ،ن((قشهایا(جتماعی4 - ‏social roles و نگرشها ،انتظارات و گرایش های مربوط به آن نقشها .را به فرد می آموزد هدفدیگر ف(((ر(ا(گرد ج(امعه( پ(((ذیریآ(موختنمه(ارته(ا 5 - است ،فقط با اکتساب و یاد گیری مهارتهاست که افر(اد .می توانند ،در جامعه منشاء اثر( واقع شوند فرهنگ ،جامعه پذیری و ” “شخصیت فرهنگ ،شاخص نحوه و روش زندگی است که هر جامعه ای برای رفع نیاز(های اساسی خود از حیث دوام .و بقاء و انتظام امور( اجتماعی اختیار( می کند ” فرهنگ پذیری ” افراد هر( جامعه ای از ر(اه یادگیر(ی و جذب و درونی .کردن نظام ارزشهای جامعه ،فرهنگ پذیر می شوند فرهنگ پذیری جریانی است که فرد را عمیقا و از( جهات .فراوان با فرهنگ جامعه همانند می کند ” شخصیت ” .این مفهوم هم به طرق مختلف( تعر(یف شده است شخصیت عبارتست از :تمامیت رفتار( فر(د که با نظام گرایش معینی که دارد ،در کنش و واکنش متقابل با .وضعیتهای محیطی است نیاز به کنش های متقابل ” ” ”” نیاز به مهر و محبت ” نیاز به آموز(ش زبان ” ” عوامل رشد شخصیت ” عواملی که در رشد شخصیت انسان دخالت دارند :عبارتند از طبیعی 1 – – 2محیط ورا(ثت ف(((ر(هنگ -4ت(((جر(به( گ(((روهی3 - (خصی 5 – ت(((جر(به( ب(((یهمتایش( زیستی 1 – :ورا(ثت وراثت به منزله ی مواد خام شخصیت است.برخی ازهمانندی های موجود در شخصیت و فرهنگ انسان .ناشی از وراثت است طبیعی 2 – :محیط با توجه به تحقیقات بعمل آمده می توان اذعان داشت که در تشکل رفتار انسان ،نقش سنتها بیشتر از( نقش محیط طبیعی ،اهمیت دارد محیط طبیعی برای رشد فر(هنگ محدودیت ایجاد می کند . محیط طبیعی ،عامل نافذ و موثر است ولی به ندرت .عامل مسلط و کنترل کننده به شمار می رود (خصیت3 – :ف(((رهنگو ش( از تجربه های اجتماعی مشترک بین اعضای یک جامعه ی معین یک صور(ت بندی ویژه ی شخصیتی پدید می آید که شاخص و معرف شخصیت بیشتر اعضای آن .جامعه است خود ایینه ای ‏Looking-glass self (کولی)،در فراگرداگاهی به خود ،سه عامل یا سه مرحله را موثر دانسته است: -1تصور شخص از قضاوتی که دیگران درباره ی او جلوه می کنند. -2تصور شخص از جلوه ای که او نزد دیگران دارد -3عاطفه ی خصوصی خوش یا نا خوش (مثال نخوت یا حقارت )نسبت به ان جلوه دیگران به طور اعم(دگر عام) ”جرج هربرت مید“ فراگرد جذب یا درونی کردن نگر(شها ی دیگران ر(ا توصیف وتحلیل کر(ده وان را دیگران به طور اعم نامیده است . این مفهوم اشاره می کند به گروه اجتماعی سازمان یافته ای که فرد به ان وسیله به خودیگانه ای دست مییابد .به عبار(ت دیگر ،نگر(ش دیگران به طور( اعم همان نگرش گر(وه اجتماعی به طور کلی است. انچه موجد خود ساز(مان یافته ای برای فرد می شود ،تشکل ونظام یافتن نگر(ش هاوداوری های مشترک گروهی است.کودک با تقلید دیگر(ان به .تدریج به گفتگوی درونی با خود می پردازد ”مادر به عنوان شخص دیگر “ در گفتگو های کودک بادیگران ،افراد معتبر یا اشخاصی که در( محیط ز(ندگی او بر(ایش مهم جلوه می کنند ،نقش دارند. مادر مهمترین شخص دیگر در این راستا محسوب می شود. رشد خود یا شخصیت ،از طریق مشارکت در فعالیت های مشترک در فعالیت های جمعی مشابه بازیها ،به انواع مختلف ،در جوامع صورت می پذیرد .هر جامعه ای ارزشها و ویژگیهای مربوط .به خود را دارد دیگر(ان به طور اعم “ برای همه یکسان نیست.فرد ” بازیچه ای نیست که همیشه از دیگر(ان به طور اعم تبعیت می کند و خود سهمی در فرا گرد شکل گیری .شخصیت خود ندارد -5تجربه بی همتای شخصی تجربه ی هر( کس بی همتاست . تجر(به های فر(دی روی هم انباشته نمیشوند ،بلکه به شکل منحصر به فردی ،همساز ویگانه می شوند. جامعه پذیری از راه نقش های اجتماعی بخش مهمی ازجا معه پذیری نقش های اجتماعی صورت می پذیرد اموختن یک نقش حداقل دو وجه دارد: -1یادگیری انجام دادن وظایف و تکالیف نقش و ادعای امتیازات و حقوق مرتبط باآن -2کسب نگرش ها ،احساسات وانتظارات ومتناسب با نقش . از دو وجه ذکر شده ،دومی اهمیت بیشتری دارد. نقش:مجموعه ای از وظایف و فعالیت هاست پایگاه :مقام اجتماعی با ارزشی است که ایفای ان وظایف وفعالیت ها ،ایجاد می کند. :نقش ها و پایگا ههای اجتماعی دو گونه اند -1انهایی که بر حسب جنس ،سن،نژاد یا سایر ویژگیها به فرد محول میشود. -2انهایی که از طریق انتخاب و تالش فردی ،محقق می شوند. (جامعه پذیری و کنترل اجتماعی ) نظم اجتماعی مستلزم کنترل یا نظارت اجتماعی است. طرق اصلی وآشنایی که جامعه ،بدان وسیله کنترل ونظارت بر اعضای خود اعمال کرده ، موجبات انتظام یا نظم اجتماعی را فراهم می سازند ،عبارتند از: ا(جتماعیک(((ردنا(عضا ،ب(((ه( طوریک(((ه( ا(نانب(((خوا(هند ک(((ه( مطابق1- .انتظارات جامعه رفتار کنند ا(عما((لف(((شار گ(((روهیب(((ر ف(((رد ب(((را(یهمنوا(ییوسازگاری2- ک(((نترلوتسلط از را(ه( ا(عما((لزور و ق((درت3- .ک(((نترلمردم( ا(ساسا از طریقا(جتماعیک(((ردنت(((حققمیی((ابد - .ا(جتماعیش((دنب(((ه( رسوم( ،ع(ادا(تو ارزوهایما ش((کلمیدهد - .ا(عضایی((کج(امعه( ادا(بو رسوم( ی((کسانیرا میا(موزند - جامعه شناسان :کنترل اجتماعی اعمال فشار ازسوی گروهی است .که به ان تعلق دارد :گروهها به طور کلی بر دو نوع هستند گ(((ر(وهاین((خستین -2گ(((روهه(ایدومین1- گروههای نخستین مثل خانواده و جرگه ی دوستان که کوچک،رویار(ویی،صمیمی وغیر رسمی هستند. گروههای دومین مثل انجمن های حر(فه ای ،بزرگتر ، .غیر( شخصی و رسمی هستند فصل ششم پرورش سیاسی از گذشته های دور( موضوع شهروندی مور(د عالقه ی .دانشمندان ،فالسفه و ...بوده است :سواالتی که در این زمینه مطر(ح هستند عبارتند از چیست 1- ش (ه(ر( وندی ؟ جنبه( هایمثبتو منفیش (ه(روندیک(((دا(مند؟ 2- ک(((ودکانو ج(وا(نان ،ک(((یفیاتو ویژگ(یه(ایش (ه(روندیرا 3- چگونه( ک(((سبمی ک(((نند؟ -4چه( ع(وا(ملمهم( زیستی،ش((خصیو ا(جتماعیدر( ف(((را گ(((یریهنجارهایش (ه(روندیموثر ن((د؟ ماسیاالس( )1969دشواری ارائه پاسخ به سواالت شهروندی را :در گذشته ناشی از دالئل زیر می داند ت(((اثیر ا(تف(((ضایک(((لیمدرسه( و ف(((ع(ا((لیتهایب(((یروناز مدرسه( و 1- س((ایر ع(وا(مل .جامعه پذیری چندان مورد توجه نبودند ا(موزشو پ(((ر(ور(شش (ه(ر وندیمفه(وم( ذهنیمبهمیب(((ود2- . -3در ا(غلبمطا((لع(اتپ(((یشین ،ش (ه(ر(وندیب(((ر حسب ویژگ(یه(ایا(نسانی گ(((سترده( ا(ی ک(((ه( از پ(((یشف(((رضش((ده( ب(((ود ،ب(((را(ی همگانمطلوبو ق((ابل .ق((بولهستند،ت(((ع(ریفش((ده( ب(((ود تعریف( پرورش سیاسی در سالیان اخیر بر اثر کوششهای جامعه شناسان و علمای ،سیاسی مفهوم پرورش سیاسی جایگزین مفهوم شهروندی شده .است هدف( اشکار( پر(ورش سیاسی،شکل دادن رفتارهای .کودکان به اقتضای قالب های اجتماعی و سیاسی است فراگردی است که شخص از( طر(یق ان جهت گیری .اساسی خود ر(ا در محیط جامعه کسب می کند یادگیری ارز(شهای سیاسی به تشخیص (لیواین) از طریق ساخت و کار :هایس (ه( گ(((انه( زیر( ص((ورتمیگ(((یر(د )مکانیسم(( ت(((قلید از ن((قشهایب(((زرگ(سا((الندر محیط زندگ(یب(((الفصل1- ا(موزشدر زمینه( ا(یدئولوژیه(ا ی س((یاسیرسمی2- -3ا(نگیزه( ی((ادگ(یریدرباره( ی مسائلو ا(مور س((یاسی ب(((ه( منظور ارضاین((یاز(هایع(اطفی )مطا((لع(اتپ(((رورشس((یاسی( الموند“ نظام سیاسی را به عنوان نظام کنش های متقابلی ” تعریف می کند که در( همه جامعه های مستقل یافت می .شود ماسیاالس ()1969به ویژگیهای عمومی تحول و تجدد نظام های سیاسی ،به شرح زیر( :اشار(ه کر(ده است س((اختار( س((یاسیت(((فکیکش((ده( وبسیار متمایز 1- گ(((سترشدا(منه( ی ف(((ع(ا((لیتهایادار(ی ،ق((انونیو س((یاسیب(((ه( 2- ت(((مام( ق((لمروهایج(امعه( -3عه(ده( دار ش((دنگ(((روهه(ایب(((یشتریدر ج(امعه( در را(بطه( ب(((ا ق((درتس((یاسی -4ت(((ضعیفن((خبگانس((نتیو حقحکمرا(نیا(نه(ا ” فرهنگ سیاسی ” :فرهنگ سیاسی ممکن است دارای جهت گیریهای زیر باشد ش((ناختی1- ع(اطفی2- ارزیابانه( 3- “نقش اموزش و پرورش در نظم سیاسی ” “کارکرد های سیاسی اموزش و پرورش ” اغلب پژوهندگانی که در کتاب از انها نام برده شده است ،اعتقاد دارند که اموزش وپرورش رسمی کارکرد های .مهمی برای نظام سیاسی انجام می دهد :این کار کردها عبارتند از ج(امعه( پ(((ذیر(یس((یاسیو ا(شنا س((از(یا(نانب(((ا 1- ف(((ر(هنگس((یاسی گ(((زینش ،ج(ذبو ا(موزشرهبرا(نو ک(((ارگزارا(ن2- س((یاسی ا(یجاد ی((گانگیس((یاسیدر( ج(امعه( 3- -4ا(یجاد زمینه( ب(((را(یت(((شکیلس((از(مانه(اییک(((ه( ک(((ه( در( ج(امعه( ن((قش هایس((یاسیا(یفا میک(((نند (ا(نجمنهایح(رفه( ا(یا(تحادیه( های معلمان،دا(نشجویانو ). ... ی((ک((ظام( س((یاسی،مستلزم( حمایتش (ه(روندا(ن- پ(((ایداری ن .ا(ست ا(موزشو پ(((رورشهمچنینمیت(((وا(ند ب(((ه( ت(((غییر در - ن((ظام( س((یاسیاز طریقک(((ارکرد ت(((ربیتا(عضایج(دید ک(((مک .ک(((ند وقت صحبت از یگانگی سیاسی یک ملت به میان می اید ،شکاف( نخبگان – توده مردم فقط یکی از مشکالت .مردم است .مشکل مهم دیگر وحدت قومی است مدار(س از( ر(اه فراگرد های جامعه پذیری ضمنی یا بر(نامه های پر(ورش سیاسی اشکار ،می توانند کودکان ر(ا طوری بار اورند که نسبت به نظام سیاسی وخط مشی های انان دید انتقادی داشته باشند یا بر .عکس ” مرور یافته های چند تحقیق ” حجم تحقیقات درباره ی پرورش سیاسی در چند دهه اخیر افزایش قابل .مالحظه ای پیدا کرده است با وجود اینکه مولفین ،مدارس ابتدائی را به عنوان مهم ترین عوامل پرورش سیاسی معرفی کرده اند ولی پیش از تثبیت این اهمیت .تحقیقات بیشتری ضرورت دارند پرورش سیاسی کارکرد عمومی همه ی نظام های .ا.پ است محتوا وتفسیر های ارائه شده در( اموز(شهای .سیاسی ،از کشوری به کشور دیگر متغیر( است تحقیق : )1960( ،1دانش اموز(ان امر(یکایی بیشتر از دانش اموز(ان شوروی سابق در معرض اموزش های سیاسی قرار( .می گیرند تحقیق :2 کتابهای درسی مدارس دانش اموز(ان طبقات مر(فه در مدار(س امریکایی ،عناصر و مفاهیم ازادی و حکومت .دموکرات را تعلیم میدهد با وجود تحقیقات گوناگون درباره ی نقش اموزش وپرورش در سیاسی کردن جوانان ،انها شواهد قطعی چندانی در(باره سئواالت .مهم پر(ورش سیاسی ار(ائه نمیکنند “ فصل هفتم ” “اموزش وپرورش و تفسیر اجتماعی” ” ”social change در قلمرو جامعه شناسی ،مطالعه رابطه ی میان اموزش .وپرورش و تغییر اجتماعی جائز اهمیت است “تغییر اجتماعی ” .هر جامعه و فرهنگی در تغییر و دگر گونی مداوم است تغییرات اجتماعی اجتناب نا پذیر بوده ،فقط جهت و .سر(عت انها تفاوت دار(ند در ج(امعه( ش((ناسی ،مفه(وم( ت(((غییر ا(جتماعیب(((ر هر - .ت(((غییریا(طالقن((میشود تغییر اجتماعی وتغییر فرهنگی الزم و ملز(وم یکدیگر هستند ولی با وجود این وجه تمایز ی هم دارند:. اولی :تغییر در ساختار و روابط اجتماعی جامعه دومی :تغییر در فرهنگ جامعه “فرا گرد های تغییر” سوال :انگار(ه های فرهنگی و ساختارهای اجتماعی ، چگونه تغییر پیدا می کنند؟ مهم تر(ین فراگرد های تغییرات فرهنگی و اجتماعی :عبارتند از :مهم ترین فرا گرد ها ا(ک(تشاف1- ا(خترا(ع 2- ا(شاعه( 3 ب(((رنامه( ریزیا(جتماعی4- ا(صالح ا(جتماعی5- ا(نقالبا(جتماعی6- اکتشاف( :واقعیت یا رابطه ای است که قبل از .کشف ،موجود ولی نا شناخته بوده است اختراع :ترکیب جدید یا استفاده و کاربر(د تازه معلومات .فنون و دانش های موجود در فرهنگ . جامعه اشاعه :اشاعه یک امر( متقابل اجتماعی است .بر اثر این رابطه متقابل ، جامعه ها و گروهها به مبادله و اخذ ویژگیهای فرهنگی .می پردازند تغییرات اجتماعی از طریق برنامه ریزی اجتماعی ،اصالح و انقالب .صورت می گیرد ب(((رنامه( ریزیا(جتماعی- ق((انونگ(((ذاریو ا(صالحات- .روشها و وسائل ایجاد تغییر در یک نظام مستقر به شمار می روند “عوامل تغییر اجتماعی ” چیست - علتپ(((یدا(یشف(((را(گردهایت(((غییر ا(جتماعی ؟ ک(((نشهایمتقابلچه( ع(وا(ملیب(((ه( ت(((غییر ا(جتماعیمنجر میش((ود؟ - “محیط طبیعی ” تغییر در محیط طبیعی به ندرت صورت می گیرد ولی اگر اتفاق بیفتد بر( .زندگی اجتماعی اجبار(ا تاثیر خواهد گذاشت “تغییرات جمعیتی ” هر تغییر مهمی در اندازه ،ترکیب و توزیع جمعیت موجب تغییرات اجتماعی می .شود “روابط میان جامعه ها ” جامعه ای که با جوامع دیگر تماس دارد در معرض تغییرات اجتماعی بیشتری قرار .می گیرد “ساختار جامعه و فرهنگ ” ساختار جامعه بر( میز(ان تغییر( اجتماعی موثر است جامعه ای که اقتدار ر(ا به قشر اجتماعی خاصی مثل سالمندان می سپارد ،.احتماال به محافظه کار(ی و ثبات گرایش دارد “ نگرش ها و ارزش ها” جوامع از( لحاظ نگرش کلی به امر تغییر اجتماعی بسیار متفاوت هستند ،مر(دمی که گذشته گرا هستند ،اجداد و نیا کان خود ر(امی پرستند .جامعه در حال تحول و دگرگونی ،نگرش متفاوتی به .تغییر دارند ارزش ها و نگرش های حاکم بر جامعه ،میزان و جهت تغییر اجتماعی را .تحت تاثیر قرار می دهند “ احساس نیاز به تغییر ” نیاز ها جنبه ی ذهنی دارند و وقتی واقعیت پیدا می کنند ،ضرورت نو آوری و .تغییر اجتماعی را پیش می آورند اساس فرهنگی منظور از اساس فرهنگی ،مجموعه و ذخیر(ه ارز(ش ها ، دانش ها ،معلومات ،فنون و تکنیک ها و وسایل است که فرهنگ فراهم آورده و به مدد آنها نو آوری ،اکتشاف و سایر تغییر(ات میسرمی شوند تغییر( اجتماعی و پس افتادگی فرهنگی فرهنگ مجموعه ای است از عناصری که با هم روابط .متقابل دار(ند پس افتادگی فرهنگی بر عقب ماندن نسبی یک عنصر .فرهنگی از( عنصر( فرهنگی دیگر اطالق می شود نقش آموزش و پر(ورش در تغییر( اجتماعی ی((ک (ه(اد ا(جتماعی1- آ(موزشو پ(((ر(ور(شب(((ه( عنوا(ن ن محافظه( ک(((ار( . ی((ک (ه(اد منفعل2- آ(موزشو پ(((رورشب(((ه( عنوا(ن ن آ(موزشو پ(((ر(ور(شب(((ه( عنوا(نمدد ک(((ار ت(((غییر 3- ا(جتماعی ا(مروزه( روا(بط آ(موزشو پ(((رورشب(((ا س((ایر ن (ه(اد ها پ(((یچیده( ت(((ر ش((ده( ض((منت(((غییر در خ(ود ،ب(((ه( ت(((غییر آ(نه(ا ک(((مکمیک(((ند برای اینکه آموزش و پر(ورش در( نقش عامل تغییر عمل کند الزم است که آشکارا به صورت هدف( یا کارکرد نظام آموزشی در ،جهت گیری ها برنامه ها و فرا گرد های آموزش و پرورش باز تاب پیدا .کند آ(موزشو پ(((رورشغ(ا((لبا ممکنا(ستب(((ه( عنوا(نت(((اثیر 4- ، ن((تیجه( ی((ا معلولت(((غییر ا(جتماعیق((لمداد ش((ود .دگرگونیو ت(((غییر ا(ساسیدر س((اختار( ا(جتماعیج(امعه( ،ی((قیناتمام( ن (ه(ادهایا(جتماعیرا ت(((حتت(((اثیر( ق((ر(ار میدهد آموزش و پر(ورش و توسعه ی اجتماعی منظور از توسعه ی اجتماعی ،تغییر اجتماعی سنجیده و مبتنی بر برنامه ر(یز(ی است .برنامه ریزی آموزشی به . .تغییرات اجتماعی مدد می ر(ساند توسعه ی اجتماعی از طریق برنامه ریزی آموز(شی ، هنگامی تغییرات مطلوب به بار می آورد که هماهنگ و همگام با تغییرات در سایر اجزای ساختار اجتماعی صورت گیر(د در( اغلب کشور( های در( حال رشد ،تقاضا برای آموز(ش و پرورش مدرسه ای رو به افزون است ، زیرا که برای دست یابی به مقام و پایگاه اجتماعی باال تر ،شرط الز(م تلقی می شود با وجود تمهیداتی که به منظور تضمین نتایج برنامه ریزی های آموزشی صورت می گیر(د ،هموار(ه محتمل است که آنها (جوامع ) با ناکامی یا نتایج نا .طلبیده مواجه شوند نتیجه گیری مساعدت آموزش و پرورش به توسعه ی اجتماعی چند وجهی و پویاست .نظام های آموزشی به دلیل سازمان یافتگی ،هر چند قادرند تا اندازه ای اهداف خود را تحقق بخشند ولی کنترل آنها .مشکل است بخش سوم جامه شناسی و آموزش و پرورش فصل هشتم رویکرد های جامعه شناختی به آموزش و پرورش آموزش و پرورش در تحقیقات انسان شناسان و قوم شناسان جای خاصی دارد .روانشناسان پدیده ی آموزش و پرورش را متفاوت از جامعه شناسان .بررسی می کنند کوشش برای مطالعه ی آموزش و پر(ورش به عنوان یک پدیده ی اجتماعی ، همزمان باگستر(ش و رواج تفکر( علمی و پیدایی جامعه شناسی در قرن نوزدهم آغاز( شد و با بر(خورداری از اهمیت .روز افز(ون ادامه یافت بنا بر اصول جامعه شناسی ،علی رغم تفاوت موجود میان فرهنگ ها ،موجودیت وبقای انها به واسطه تعاون و همیاری اجتماعی سازمان یافته ،حفظ می شودکه نشان گر پاره ای .شباهت های کلی میان فرهنگ هاست آموزش و پرورش = پدیده ی اجتماعی این امر که از طریق یک سلسله کنش ها ی متقابل اجتماعی .اتفاق می افتد ،اصطالحا آموزش و پرورش نام دارد آموزش و پرورش در این معنا مشخصا یک پدیده ی اجتماعی است زیرا متضمن کنش های اجتماعی است امیل دورکیم و رویکرد جامعه شناختی جامعه شناسان عموما متفق القول اند که نخستین بار امیل دورکیم برای اولین بار ضرورت رویکرد جامعه شناختی در مطالعه ی آموزش و پرورش را مطرح ساخت .وی آموزش و پرورش .را اساسا یک امر اجتماعی می داند آگوست کنت کنت “،آموزش و پر(ورش را به منزله ی تهذیب و تزکیه ی” آدمی می داند و معتقد است ترقی انسانیت بیش از همه مر(هون و مدیون تعلیم و تربیت است هر(برت اسپنسر( اسپنسر( “ غایت اموزش و پرورش را تدارک و تامین زندگی” بهتر برای فرد در جامعه دانسته و نظر یه تربیتی فرد گرایانه ا ی ر(ا ساخته و پر(داخته است .نظریه وی استوار بر نظریه ی تکامل اجتماعی است “لستروارد ” وارد )1883( ،با انتشار( کتاب جامعه شناسی پویا ، رویکرد تازه ای نسبت به اموزش و پرورش و اثرات فردی و اجتماعی ان مطرح ساخت .او ا.پ را وسیله تغییرو حاصل .ان را سعادت فر(دی میدانست “رویکردهای نظری در جامعه شناسی اموزش و پرورش” .مطالعات جامعه شناسی اموزش و پرورش در سه زمینه ی مهم تمر کز یافته اند ن((ظامه(ایب(((زرگا(موزشو پ(((رورش1- ن (ه(اد هایا(موزشیخ(اص2- ت(((ع(املدر محیط هایا(موزشی3- این مطالعات ،از( لحاظ ر(ویکرد و چار چوب ،نظری ،از رویکر(د های مهم جامعه شناسی پیروی کرده سطح تحلیل و ر(وشهای متفاوتی را بکار می برند سه رویکرد مهم جامعه شناسی“ ” -1رویکرد کار کرد گرایی -2رویکرد ستیز -3رویکرد تعاملی “کار کرد گر(ایی” این رویکر(د نظری که از( ان به عنوان نظر(یه توافق نیز نام برده می شود ،نظام جامعه را متشکل از اجزای همبسته ای می داند که در( پیوند با یکدیگر فعالیت کر(ده و هر کدام کار کرد معینی را برای بقای جامعه انجام می دهند الگوی کلی روابط متقابل بین اجزای نظام اجتماعی ساختار ان ر(ا تشکیل می دهد .در این ساختار ،هر( یک از اجزا کارکرد یا نقش ویژه ای در ارتباط با سایر اجزا و کل نظام بر .عهده دارند . از این دیدگاه ،نظام اموزشی به عنوان بخش ال ینفکی از کل نظام جامعه تلقی می شود که کار کرد هایی نظیر انتقا ل فرهنگ و جامعه پذیری را، .برای حفظ نظام اجتماعی انجام می دهد جامعه شناسانی که به شیوه ی کارکردی ،اموزش وپر(ور(ش ر(ا مطالعه می کنند ، غالبا ان را نهاد اجتماعی و ازلحاظ ساختار و کار( کرد های سازمانی ، نقش ها و فعالیت های ساز(مانها و تحقق اهداف و مقاصد ان مد نظر( قر(ار می دهند “منتقدین این روش ” منتقدین این روش بر ان اند که رویکرد کاربردی ارمانها ، ارزشها ،عالیق و انتظارات گروهها ی مختلف( و متضاد را در ار(تباط با اهداف و برنامه های نظام اموزشی ،نادیده .می گیرد “نظریه های ستیز(” در حالیکه نظریه های توافقی بر یگانگی و ثبات اجتماعی تاکید می ورزند ،نظریه های ستیز بر ماهیت اجبار و تغییردر .جامعه تاکید می کنند ‏Coercion / change نظریه های ستیز ،نظام های اجتماعی ر(ا به دو گروه متمایز دارا و ندار و سلسله گرا و سلطه بر تفکیک می کنند ،رابطه ی میان این دو گروه معارض ، نابرابر و استثمار(ی است گروه سلطه گر از راه تبلیغ ،تلقین و جعل اسطور(ه ها ی اجتماعی می کوشد که اقتدار خود را مشر(وعیت ببخشد . ستیز میان گروه ها ،گاهی پنهان ولی غالباآشکار( و خشونت آمیز( است تعامل گرایی این رویکرد جامعه شناختی ،به تعامل بین افراد می .پردازد ،زیر(ا حداقل مستلزم دو شخص است تعامل ،فراگرد سازگار(ی متقابل رفتاری است دو نظریه ی مهم تعامل گرا که در قلمرو جامعه شناسی آموزش و :پرورش سودمندند عبارتند از ن((ظریه( ی ب(((رچسبزدن1- ن((ظریه( ی مبادله( 2- رویکرد تعاملی که از جنگ دوم جهانی به این سو به طور روز افزون رواج و شهر(ت یافته بر( .مسائل روانی – اجتماعی تاکید می کند برچسب زدن :اگر به کودکی به کرات گفته شود کودن است و پیشرفتی نخواهد کرد ،او ممکن است این بر(چسب را به عنوان وجهی از خود انگار(ی خویش پذیرفته و همانگونه که برچسب القا می کند ،رفتار .کند مبادله :این نظریه بر این فر(ض استوار( است که کنش های متقابل ما ،متضمن هزینه ها و پاداش هاست ،مثال دانش آموزان یاد می گیرند و معلم پاداش دریافت می .کند آموزش و پرورش در جامعه شناسی دورکیم دورکیم :پدیده هایی که جامعه شناسی باید مطالعه کند وقایع یا حقایق اجتماعی اند و حقایق .اجتماعی را باید به عنوان ( چیز ) تلقی کرد از لحاظ دور کیم ،حقایق و امور اجتماعی نسبت به فرد ،بیرونی بوده و بر رفتار فردی الزامات و قیودی را اعمال می کنند نقش آموز(ش و پرورش در جامعه آن است که کودکانی راکه هنوز اجتماعی نشده اند ،متناسب با نظام اجتماعی بار آور(ده و برای ساز(گاری با محیط خاص اجتماعی شان آنها ر(ا به هنجارها ،رسوم و .عادات مقتضی مجهز می کند دورکیم ،همخوانی و مطابقت ساختار آموزش وپر(ور(ش با ساختار( جامعه را در مقایسه با جامعه ساده ی ابتدائی با جامعه ی پیچیده ی صنعتی به خوبی نشان .داده است به بیان دورکیم ،هر جامعه ی انسانی مستلزم همبستگی است .یعنی پیدائی این احساس در مردم که همه ی آنان اعضای یک پیکر(ند و .با یکدیگر پیوند دارند :دورکیم از دو نوع همبستگی نام برد همبستگیمکانیکی1- همبستگیارگانیکی2- همبستگی مکانیکی ،همبستگی از راه همانندی است ،همبستگی ارگانیکی شبکه ی پیچیده ای از ر(وابط قرار دادی است که بر اساس ،تعقل و قانون .تشکل و تداوم پیدا می کند دورکیم در نوشته های تربیتی خود ،ضمن تعریف آموزش وپرورش و تحلیل جوانب اجتماعی آن ابعاد جامعه شناختی آموزش و پرورش را به عنوان کار ویژه :جامعه شناسان آینده مشخص کرده است ش((ناختو ت(((شخیصوا(قعیتهایآ.پ و ک(((ارکرد ج(امعه( ش((ناختیآ(نه(ا 1- -2ش((ناختو ت(((شخیصروا(بط میانآ(موزشو پ(((رورشو ت(((غییر ا(جتماعی و ف(((رهنگی ت(((حقیقو مطا((لعه( ی ت(((طبیقیو میانف(((رهنگیدر ا(نوا(ع گ(((ونا گ(((ون3- ن((ظام( هایآ(موزشو پ(((رورش. ی((ک((ظام( -4پ(((ژوهشدرباره( ی ک(((السدرسو مدرسه( ب(((ه( عنوا(ن ن ا(جتماعیدر ح(ا((لپ(((یشرفت آموزش و پرورش در جامعه شناسی ماکس وبر ،وبر ،تغییر اجتماعی را در پرتو تغییرات سلطه و اقتدار در جامعه مالحظه می کرد اودر جامعه شناسی سیاسی خود ،سه نوع آرمانی اقتداررا مشخص :کرده که عبارتند از ا(قتدار ف(((رمند1- ( )Charismatic ا(قتدار س((نتی2- ( )Traditional ا(قتدار عقالئی– ق((انونی3- ( )Rational-legal اقتدار فرمند :مبتنی است بر اعتقاد و سر سپردگی به یک شخص خارق العاده به خاطر واجد بودن صفات نمونه اقتدار سنتی :اعتقاد به امتیازات سیاسی گروه نخبگان که به انحصاری شدن .موروثی قدرت در این قشر منجر می شود :اقتدار( عقالئی – قانونی این اقتدار بر قوانین و مقررات عقالنی که برای نظم اجتماعی وضع می شوند ، استوار است به این ترتیب و بر سه نوع آموزش وپرورش را متمایز می کند “ آموزش وپرورش از دیدگاه مانهایم” به اعتقاد مانهایم ،اموزش و پرورش ،فی نفسه یک تکنیک اجتماعی و وسیله .مناسب نظارت اجتماعی است به اعتقاد مانهایم ،اموزش و پرورش بخشی از فراگرد تاثیر گذاری بر انسان است .فهم این فرا گرد هنگامی به خوبی میسر می شود که بدانیم افراد برای چه جامعه ای و برای چه مذهب و موقعیت اجتماعی تربیت .می شوند فصل نهم” پیدایش و تحول رشته ی جامعه شناسی اموزش وپرورش “ جامعه شناسی تربیتی” “مباحث عمده ی جامعه شناسی تربیتی” در مرور و برسی مباحث و موضوعات که تحت عنوان جامعه شناسی :تربیتی پدید امده با عناوینی به شرح زیر مواجه میشویم ت(((حلیلا(موزشوپرورشب(((ه( عنوا(نوسیله( ی پ(((یشرفتا(جتماعی1- (ف(موزشو پ(((رورش 2- ج(امعه( ش((ناسیت(((ربیتیدر مق(ام( ت(((عیینک(((ننده( ا(هدا ا -3ک(((اربرد ج(امعه( ش((ناسیدر ا(موزشو پ(((رورش -4ا(موزشوپرورشب(((ه( منزله( ی ف(((را گ(((رد ا(جتماعیش((دن ا(موزشج(امعه( ش((ناسیب(((ه( معلمان5- ، مربیانو محقق(انت(((ربیتی مباحث جامعه شناسی اموزش وپرورش “ فصل دهم ” رویکرد های نوین در جامعه شناسی اموزش و پرورش ن((ظریه( هایا(موزشوپرورشا(موزشگاهی- ا((لگو هایزبانو پ(((یشرفتت(((حصیلی- مدرسه( و س((رمایه( داریص((نعتی- مدرسه زدایی از جامعه در اوایل دهه 1970ایوان ایلیچ با اندیشه های اقتصادی و انقالبی خود درباره ی اموزش وپرورش شهره ی افاق شد و در مجامع تربیتی و .دانشگاهی جنجال بر انگیخت ایلیچ معتقد است که مدرسه برای ایفای وظایف خود یعنی چهار وظیفه ی :اصلی توسعه یافته است موا(ظبتا(جباری1- ت(((وزیع( مردم( ب(((ه( ن((قشهایش((غلی2- ی((ادگ(یریارزشه(ایمسلط 3- ک(((سبدا(نشو مه(ارتهایمورد پ(((سند ا(جتماعی4- ب(((رنامه( ی درسیپ(((نه(ان- ا(موزشو پ(((رورشو ب(((از ا(فرینیف(((رهنگی- رویکرد س((یستمیب(((ه( ا(موزشو پ(((رورش- “عناصر یا اجزای سیستم ” درونداد 1- عملیات 2- ) ف(((را(یند (چ(رخه( ی ب(((رونداد 3- ب(((از خ(ورد 4- تحلیل های جامعه شناختی در زمینه ی اموزش و پرورش عمدتا در در 3 :سطح متمایز صورت می گیرد ت(((حلیلا .پ ب(((ه( ص((ورتی((کک(((ل1- ت(((حلیلا.پ ی((ا مدرسه( ب(((ه( عنوا(نی((کس((یستم( ب(((از ی((ا س((یستم( دروندادی– 2- ب(((روندادی -3ت(((حلیل در ک(((السی((ا مدرسه( پایان•

51,000 تومان