جامعه شناسی شهری

صفحه 1:
تبهیه کننده: مینا محمدخان خیرآبادی 

صفحه 2:
نام درس : جامعه شناسي شهري قابل استفاده برای دانشجویان رشته علوم اجتماعی 

صفحه 3:
فصل اول : کلیات و تعاریف هدف كلى : آشنايي با موضوع و تعريف جامعه شناسي و جامعه شناسي شهر و شناخت شهر به صورت كلي 

صفحه 4:
مطالعه علمي واقعیت هاي اجتماعي ۰ يعني پدیده هاي اصيلي که نتیجه زندگي و کنش و واکنش گروهي و جمعي است . 

صفحه 5:
جنبه های مختلف واقعیات اجتماعی : الف : جنبه ريخت شناسي ب : جنبه سازماني ج : جنبه فرهنكي و رواني د : انواع مختلف كروه هاي اجتماعي كروه كوجك © كروه كسترده 

صفحه 6:
الف : جنبه ريخت شئاسى مشتمل است بر اطلاعات آماري و جغرافيايي مربوط به جمعية:واشغالقضابي,وتاسيسانتا واتجهيزات فت زندگی اجتماعي مانند رابطه انسان با محيط مسكوني و محيط شناسي انساني 

صفحه 7:
مشتمل بردو قوع واقعیت است: الف : ساخت جامعه : يعني مجموعه واحد ها و عناصر اجتماعي كه كروهها و روابط كروهي را تشكيل مي دهد مانند : روابط اجتماعى در خانواده يا كارخانه 

صفحه 8:
ادامه ب : كاركردهاي اجتماعی : یعنی مساعی و فعالیت هاي جمعي که گروه های انسانی در قالب نهادها و سازمانها انجام می دهد مانند : مدرسه و ارتش 

صفحه 9:
رابطه ساخت گروه با وظایف گروهي : ساخنت اجتماعی ممکن است موخب بروز مشکلاتی ذر وظایف شده و در مقابل تغییرات عامل مقاومي به حساب مي آید . 

صفحه 10:
ج : جنبه فرهنگي و رواني مجموعه اي از طرز رفتار » پندار و احساسات مشترك بين اعضاء يك كروه معين قابل انتقال به اعضاء جديد جامعه و به خودي خود به افراد جامعه تحميل مي شود . 

صفحه 11:
د :انواع كروه هاي اجتماعي 8 گروه کوچك مانند : خانواده و كاركاه " گروه وسیع مانند : شهر و طبقات اجتماعي 

صفحه 12:
موضوع جامعه شناسي شهري : تجزیه و تحلیل شهر به عنوان يك واقعیت اجتماعي ینابر اين جامعه شناسي شهري کلیه مسائل اجتماعي جامعه شهر نشین را در بر خواهد گرفت . 

صفحه 13:
الف : از جنبه مادي و خارجي : شهر شامل انبومي از افراد انساني و فضايي که در آن سکونت كزيده ند مى كرد . به جمعيت شهري ۰ طرز يراكندكي و قرار كرفتن جمعيت در © فضاي شهر مي پردازد . 

صفحه 14:
ب : از جهت دیگر شهر يك سازمان اجتماعي پیچیده است . نه فقط تجمع افراد نیست . گروه هاي مختلف اجتماعی مانند خانواده ۰ طبقات و ... شرایط آنها و تنوع ايف نسبت به روستا مورد توجه است . 

صفحه 15:
ج : از بعد پدیده هاي فرهنگي : . ‏به روحیه شهري یا فرهنگ شهرنشيني توجه کرد‎ ole ab ‏سبك زندگي ۰ شیوه فکر کردن » بروز احساسات و عواطف‎ در آن نسبت به سایر جوامع متفاوت است . 

صفحه 16:
د : شهر واحد مستقل و مجزا ازجامعه نیست چون : * شهر با منطقه اي که در آن واقع شده ارتباط دارد . شهر با کشور و کل اجتماع رابطه دارد . # شهر با نوع تمدن و نظام اجتماعي آن رابطه دارد . 

صفحه 17:
فصل دوم : ربخت شناسي ( مرفولوژي ) شهري هدف کلی : آشنايي با بحث جمعیت در شهرها و چگونگي پیدایش و رشد جمعیت شهر نشین در جهان به طور كلي و كشورهاي در حال توسعه 

صفحه 18:
در بحث از جمعیت شهري بايستي به دو نکته توجه کرد : 9 شهر يك تجمع دائمی است . © ويژگي جمعیت شهري . حجم و تراکم آن است . 

صفحه 19:
ملاكهاي شناسايي شهر : جمعیت تراکم جمعیت سیما و ظاهر شهر نوع فعالیت اقتصادي طرز زندگي » رفتار و روحیه مردم وجود سازمان هاي اداري ۰ سياسي و خدماتي 

صفحه 20:
5000000 4 سابقه شهرنشيني در جهان : 6 اولین شهرها در مناطقي چون بين النهرین » سند و .. شکل گرفت . 6 رشد تمدن با توسعه زندگي شهري قرین بوده است . © پیدایش جوامع شهرنشین با عبور انسان از مرحله شکار به دوره بهره برداري از زمین همراه است . 

صفحه 21:
با توسعه صنعت در قرن 19 شاهد ظهور شهرهاي بزرگ هستیم . توسعه تجارت و صنعت در اروپا . نیاز به توزیع و مصرف ‎WS‏ ‏توسعه علوم . رشد بهداشت و .. سبب سرازیر شدن جمعیت از روستا به شهر شد . 

صفحه 22:
دوره هاي رشد حمعیت جهان از نظرجمعیت شناسان سازمان ملل متحد : . قبل از سال 1750 یا پیش از انقلاب صنعتي 2 . از سال 1750 تا 1830 یا دوران تحول و آگاهي 

صفحه 23:
ادامه دوره های رشد : * از سال 1830 تا 1930 یا دوران انتقالي و آغاز کاهش موالید 3 از سال 1930 تا 1970 یا دوران تعادل مجدد بین زاد و ولد و 

صفحه 24:
گرایش به سوي شهرها و اثرات اجتماعي آن : رشد شهرها و توسعه شهر نشيني و مهاجرت روستاییان آسيبهايي چون : حاشیه نشيني . افزایش جرم » افزایش مهاجرین غیر ماهر ۰ بيكاري پنهان و ... را به دنبال دارد . 

صفحه 25:
‎i‏ شور است و این پدیده منظور رشد جمعیت شهرها در يك منطقه یا کشور است و نظور رشد جمعي ‏شهرنشيني در عصر جديد تا قرن بسيار قديمي است . ليكن توسعه شهرنشيني در ‏نوزدهم سابقه نداشته است . ‎ 

صفحه 26:
رشد جمعیت كشورهاي صنعتي : افزايش سریع جمعیت كشورهاي صنعتي ۰ مخصوصا اروپا غربي حدود نیم قرن قبل از سایر نقاط آغاز شد زرا بهبود وضع بهداشت و کم شدن مرگ و میر در آنجا خيلي پیش از سایر نقاط ان شروع شد . 

صفحه 27:
توقف رشد جمعیت مناطق پیشرفته : مناطق بيشرفته صنعتي كه شهرنشینی تا واسط قرن 19 با سرعت رشد مي یافت در قرن بیستم رشد آن کند شد و از آن پس رشد اصلي جمعیت مربوط به كشورهاي غیر صنعتي پا توسعه نیافته است . 

صفحه 28:
سرعت رشد جمعیت : سهم جمعیت مناطق شهري در افزایش جمعیت جهان به سرعت در حال فزوني است بیشتر جمعیت شهرنشین جهان اکنون در کشورهاي در حال توسعه زندگي مي کنند . 

صفحه 29:
فصل سوم :منشا جمعیت شهرنشین هدف کلي : شناخت منشا اوليه جمعيت شهرنشيني و مهاجرت به شهرها و آشنايي با نتایج جامعه شناختي توسعه شهرنشيني 

صفحه 30:
عوامل موّثر در رشد عمومي جمعیت شهري : 0 افزایش طبيعي جمعيت © كوج الف: از مناطق روستايي به شهر ب : از شهرهاي کوچك به شهرهاي بزرگ ج : از كشورهاي دیگر 3 _افزایش طبيعي جمعیت روستاهاي ادغام شده در شهر 

صفحه 31:
منشا عمده و اصلي توسعه شهر نشيني در جهان : حرکت مهاجرتي از روستا به طرف شهرها است . 

صفحه 32:
دلایل مهاجرت 1 . کمبود کار و فقر عمومي روستا 2 . جاذبه زندگي شهري 3 بالا رفتن منزلت و موقعیت هاي اجتماعي 

صفحه 33:
ادامه دلثیل مهاجرت : ترجیح مشاغل صنعتي یا بازرگاني ( تمیزتر ۰ مرتب ۰ ساعات کار ثابت ) تامین آینده بهتر براي خود و فرزندان 0 توزیع نامناسب امکانات بهداشتي . آموزشي و تفربحي 

صفحه 34:
انواع کوج از نظر سازمان ملل : ۱ درازمدت + ۴ مه 

صفحه 35:
دلیل عمده رشد فزاینده شهرنشینی: به خصوص. در كشورهاي در حال توسعه . دفع جمعیت از مناطق روستايي و جذب آن به طرف شهرها بوده است . 

صفحه 36:
مهاجرت کنندگان : در کشورهاي صنعتي بیشتر جوانان و زنان از روستا به شهر مهاجرت مي کنند . در ایران مهاجرت زنها نسبت به مرد ها ضعیف تر است . 

صفحه 37:
آهنگ مهاجرت : يعني افزایش و کاهش مهاجرت که تابع ادوار توسعه و گشایش امور زراعي از يك سو و ساير امور اقتصادي از سوي دیگر است . 

صفحه 38:
مهاجرت چند درجه اي : مهاجرین روستايي غالبا در مرحله اول در شهرهاي کوچك و یا حومه شهرهاي بزرگ با حتي در شهر مركزي متوسطي که در منطقه روستايي آنها واقع است توقف مي كنند و پس ازمدتي اقامت ‏ به شهر بزرگتر مهاجرت مي کنند . 

صفحه 39:
الف : تاثيرات جمعیتی تغيير تركيب جمعيت شهرها مانند افزايش تعداد مجردين و جوانان در شهرها . 

صفحه 40:
ب : - تاثیر توزیع خاص جمعیت بر مرگ و میر و میزان باروري جمعیت شهرنشین - کاهش مرگ و مير در شهرها - كاهش اميد به زندكي در شهرهاي بزرك نسبت به روستاها ( بيشتر در كشورهاي صنعتي ) 

صفحه 41:
ج : موالید کاهش موالید در شهرها نسبت به روستاها به دلایل مانند : 7 بالا رفتن سطح تحصیلات ۶ آگاهي نسبت به روش هاي ضد بارداري 7 به تاخیر افتادن ازدواج به علت مشکلات " سربار بودن فرزند در شهر 

صفحه 42:
تحول در جمعیت فعال و شاغل : روش هاي بسیار مدرن وارد كشاورزي شده است . گرایش جمعیت به اشتغال به بخش صنعت و خدمات و کاهش نيروي فعال در بخش كشاورزي است . 

صفحه 43:
فصل چهارم : توسعه شهرها و شهرنشيني در ایران هدف کلی : شناخت تحول جمعیت شهرنشین ایران و عواقب این رشد در ايران 

صفحه 44:
عوامل دگرگوني در سي سال گذشته جامعه ایران : برخي عوامل عام و قهري عوامل ناشی از تحولات سریع جامعه » بروز انقلاب . جنگ , نوسانات اقتصادي و سياسي و تغییر در ارزشها و فرهنگ . 

صفحه 45:
تحول جمعیت شهرنشین ایران : جمعیت ایران با سرعتي بالاتر از نرخ متوسط رشد جمعیت جهان در 0 سال اخير افزايش يافته است . نتيجه آن مهاجرت هاي رو و رشد شهرنشيني است . 

صفحه 46:
نسبت جمعیت شهري و روستايي : جمعیت روستايي از دو سوم به يك سوم کل جمعیت کاهش يافته و جمعیت شهري از يك سوم به دو سوم کل جمعیت افزایش يافته است. 

صفحه 47:
+ عوامل موّثر در تغییرات جمعیت شهرهاي ایران : افزایش ناشي از رشد طبيعي مهاجرين خارج از كشور ( افغانها ) افزايش ناشي از تبديل وضع روستاها به شهر افزايش ناشي از مهاجرت جمعيت ساكن روستاها به شهرها 

صفحه 48:
نقش مهاجرت در لیجاد تغییر : مهاجرت از روستاها به شهرها و مراکز استانها و از آنجا به شهر تهران مي تواند يکي از عوامل عمده برهم خوردن سازمان زندگي سنتي و و گرفتن در فرآيند جامعه صنعتي و شهرنشين تلقي شود . 

صفحه 49:
دليل جذب مهاجران به شهر تهران : شهر تهران » بیشترین تعداد مهاجر را در سالهاي اخیر به خود جذب کرده است انبوه کارخانه ها و مسسات تولیدی و غیر توليدي در داخل و اطراف تهران و کرج از عوامل مهم 2 مهاجران مي باشند. . 

صفحه 50:
علل گرایش مهاجران به تهران : تفاوتهاي چشم كير سطح درآمد . امکانات بهداشتي و تفريحي و سایر خدمات شهري تهران و تجمع و تمرکز بي رویه سرمایه گذاریها در تهران 

صفحه 51:
عواقب رسد سه رسيي درايران : با رفتن سطح مصرف بيكاري ‎٠‏ بيكاري پنهان و مشاغل کاذب رشد و توسعه آسيبهاي اجتماعي در محیط شهري افزایش انحرافات و جرائم در محیط هاي مهاجرپذیر توسعه حاشیه نشيني 

صفحه 52:
نتیجه منفي مهاجرت : مهاجرت ها . خاصه مهاجرتهاي روستايي بیشتر گرایش به سمت جرائم را موجب مي شود و هر قدر فاصله ي فرهنگي بین مبدا و مقصد بیشتر باشد ء احتمال جرم زا بودن مهاجرت بیشتر است . 

صفحه 53:
اثرات جنگ تحمیلی : عمده ترين عوارض اجتماعي آن که پيامدهاي فرهنگي ديگري در بر داشت نابساماني و بي خانماني مردم بر اثر تخریب شهرها و مسکن مردم بودکه منجر به مهاجرت هايي دسته جمعي گردید . 

صفحه 54:
از نظر حضور مهاجرین جنگي در شهرها »دو نوع مهاجر دیده می شود : مهاجرت به منظور استقرار مستمر در يك محل _ مهاجرتهاي موقتي و موضعي 

صفحه 55:
مشکلات مهاجرین اولیه جنگ ین اولیه جنگ تحميلي با مشکلات عا سکو معیشت م . نت ء زندكى ک ی 53 ست به كريبان بودند . 

صفحه 56:
گروه دوم مشکلات مهاجرین : علاوه بر مشکلات اولیه با مسائل و اثر تغییر محیط هم روبرو بودند مانند نامانوس بودن با محیط جدید . توقعات تازه در محیط شهرهاي بزرگ . زندگي بدون وسائل و امکانات كافي 

صفحه 57:
دو نکته اساسي در مورد مهاجرین جنگ تحميلي : 9 فاصله جغرافيايي و فاصله اجتماعي * طول مدت اقامت در محیط جدید و تغیرات طبيعي و اجتماعي ناشي از آن 

صفحه 58:
ترین نکته در رابطه بانتصمیم به بازگشت خانواده وضعیت شغلي و مسکن آنهاست . نداشتن و یا داشتن هر کدام از آنها در محیط جدید مي تواند بر تصمیم گيري براي بازگشت موثر باشد . 

صفحه 59:
اجتماعي اقتصادي 

صفحه 60:
فصل پنجم :مباني نظري جامعه شناسي شهري هدف کلي : آشنایی با انواع نظریه ها در رابطه با شهر و جامعه شناسي شهري 

صفحه 61:
نظربات مربوط به شهر و نظام شهرنشيني : © توجه به منشا شهرنشيني و تعیین علل و عوامل موثر درآن * توجه به چگونگي تنظیم نظام و تشکیلات شهرنشيني و تاثیر آن بر روابط اجتماعى و شيوه اداره شهرها 

صفحه 62:
نظريه هاي مطرح شده در اين فصل : 1 شهر آرماني با اوتوپیا 2 نظریه هاي تاريخي و تكاملي شهر 3) تعریف شهر به مثابه يك نهاد اقتصادی 

صفحه 63:
ادامه نظریات : * نظریه وابستگي * نظریه نظام جهاني * نظریه روان شناختي شهر 4) مکتب اكولوژي ( زیست محيطي ) 

صفحه 64:
1 5 ۲ )۰ 0# : ) شهر آرماني يا اوتوبيا مبتني بر تصور خوشبینانه نسبت به امکان ایجاد شهرهايي است که از هر جهت نظام یافته و زیر نظارت دولت يا سازمان هاي خاص ديني . سياسي و حقوقي قرار داشته یا بوسیله فلاسفه و حکما اداره مي شود . 

صفحه 65:
ویژگی های نظام مدینه فاضله افلاطون : محدودیت تعداد جمعیت شهر ( 5040 نفر ) منطقه بندي بر حسب طبقات اجتماعی محدودیت ازدواج ها و موالید ساکنین شهر آموزش و پرورش همگاني و دولتي جابه جا كردن جمعيت اضافي بر حسب نظر حقوقدانان و فلاسفه 

صفحه 66:
محدودبت جمعیت شهر : كرايش محافظه كاري در يونان موجبات محدود کردن جمعیت را فراهم مي کرد برعکس : افرادي چون پرودن و مارکس اضافه جمعیت را که منجر به فساد و هرج ومرج و نهایتا انقلاب مي شود محدود مي دانستند . 

صفحه 67:
2( نظریه هاي تاربخي و تكاملي شهر : اين نظریه با مطالعه شهر در كذر زمان و تاريخ ‎٠‏ چگونگي پیدایش ۰ عوامل مؤثر در توسعه . مراحل رشد و روند شکل گيري را بررسي کرده و سعي مي کند آینده شهر را بر اساس گذشته آن پیش بيني 

صفحه 68:
بر اساس نظریه تاريخي شهر : پیدايش و رشد جامعه شهرنشین مربوط به دوره انقلاب نئوليتيك است يعني بهره برداري انسان از زمین 

صفحه 69:
صاحب نظر مشهور نظریه تاربخي شهر : " فوستل دوکولانژ " است . به نظر او . مسئله اصلي اجتماع پیش از شهرنث نشيني ۰ رده بود . 

صفحه 70:
گلوتس تاریخ نهادهاي يوناني شهر را به سه گروه تقسیم کرد : # شهر از خانواده ها تشکیل می شود . © شهر. خانواده ها را به خود وابسته دانسته و آنها را واحدهاي آزاد شده میداند . # فرد گرايي سبب آشوب و شهر را به ويراني کشاند . 

صفحه 71:
انواع زندگي از نظر ابن خلدون 

صفحه 72:
خلدون : نوع زندگي بادیه نشيني و شهرنشيي را مطرح مي کند . نظر او ء اساس تشکیل شهرها و جمعیت آنها از بادیه نشینان است . 

صفحه 73:
از نظر ما بن : شهر يك ساختار قانونى است كه بيشتر مبتنى بر تماميت ارضي و قرارداد است تا خانواده و خويشاوندي او توجه يزوهش كران را از نظر شهر به روند تكامل قانوني کشاند . 

صفحه 74:
3( تعریف شهر به مثابه يك نهاد اقتصادي : این نظریه عمدتا بوسیله مارکس و پیرن مطرح شد . از نظر پیرن دو خصلت ویژه در تشکیلات شهر مهم است : سازمان اجتماعي 

صفحه 75:
تعریف شهر از نظر ماکس وبر : مکان یا زیستگاه ساكناني است که در درجه اول از راه بازرگاني و نه كشاورزي زندگي مي کنند . 

صفحه 76:
انواع شهر از نظر ماکس وبر : 

صفحه 77:
از نظر وبر . براي آنکه سکونتها . شهرتلقي مي شوند . بايد داراى چند خصیصه باشند : © قلعه و بازار © دادكاه مدني تقريبا مستقل © سلكها و انجمنهاي متكي بر انتخاب آزاد افراد © استقلال نسبي و حقوق سياسي شهروندان و منشور شهري 

صفحه 78:
4 نظریه وابستگي سوال مطرح این است که آیا فرآیند شهري شدن و توسعه شهرنشيني در مغرب زمین و كشورهاي توسعه نیافته یکسان است یا تنها در ظاهر شبیه به هم هستند ؟ 

صفحه 79:
ديد گاههاي مختلف در نظریه وابستگي : در ياسخ به اين سؤال به ديدكاه هاي مختلف بر مي خوريم كه هركدام از زاويه خاصي به موضوع وابستكي يا عقب ماندكي شهرهاي جهان سوم توجه كرده اند . 

صفحه 80:
رائول پره : بیش معتقد است که قالب هاي رسمی توسعه . ابزار توجیه سلطه غرب بر ملل محروم امريكاي لاتین منجر به سلطه مر کز بر حاشیه مي شود . 

صفحه 81:
سمیر امین سه شیوه تولید جهاني را مطرح مي کند : * خانواده و شیوه هاي كموني 3 شيوه خراج كذاري ۶ شیوه سرمایه داري 

صفحه 82:
از نظر سمیر امین : شهرنشيني جهان سوم با جهان پیشرفته تنها از نظر افزایش شمار شهرنشینان و رشد شهرها مشابه است . لیکن شهر نشيني در شرایط وابستگي جهان سوم آن را به كلي از جهان غرب مجزا مي کند . 

صفحه 83:
به نظر سمیر امین: شهرنشيني جهان توسعه نیافته نه به دلیل اشباع بخش كشاورزي و صنعت و نیاز اين دو . بلکه به خاطر گسترش بي برنامه بخش سوم اقتصاد ( تجارت ) رونق ظاهري مي يابد . 

صفحه 84:
عامل رشد شهر در كشورهاي صنعتي : به طور كلي توسعه و ترقي شهرهاي كشورهاي صنعتي ناشی از پیشرفت صنعت و افزایش خدماتی است که در اطراف آن به وجود آمدند . 

صفحه 85:
عامل توسعه شهردر كشورهاي جهان سوم : توسعه شهر وابسته به عواملی است که از خارج شهر بر آن تحمیل مي شود مانند مهاجرت بي حد و حساب روستاییان . 

صفحه 86:
5( نظریه نظام جهاني : چهره شاخص این نظریه ایمانوئل مالر شتاین است که تلوري "مرکز _پیرامون " را مطرح کرد . 

صفحه 87:
: از نظر والر شتاین مادر شهرهاي اصلي كشورهاي پیشرفته . مراكز كنترل جهاني اند و دست يابي به منافع كشورهاي فقير را هدایت مي کنند.. استعمار توسعه شهرهاي صنعتي مستعمرات را به تاخیر انداخت و جهت آن را تغییر داد. 

صفحه 88:
بر اساس نظریه نظام جهاني : توسعه شهرنشيني در عصر جدید با دگرگوني هاي كلي جهاني در ارتباط است و در طي شکل گيري و گسترش نظام سرمایه داری رشد کرده است . سرمایه داري نیازمند رشد و حرکت جمعیت به طرف شهر آشنتانه 

صفحه 89:
نشانه شهرنشيني در نظام سرمایه داري صنعتي : از نشانه هاي شهرنشيني امروز و رابطه آن با نظام سرمایه داري صنعتي » توسعه مفهوم " کالا گونگي یا کالا شدن همه چیز در محدوده شهرها است . 

صفحه 90:
6( نظریه روانشناختي شهر : ابن خلدون در تقابل بادیه نشيني و حضارت بر ويژگي هاي روان شناختي تاکید مي ورزد و اين ويژگي ها را عمده ترين وجوه مميزه اين دو نوع اجتماع مي داند. 

صفحه 91:
از نظر ابن خلدون : در شهر عصبيت به كاستي مي كرايد و ويزكي هايي رواني ‎food: wile‏ يرستي ‎٠‏ تقليد . تكيه بر نكاهبانان و حكومت و ضعف رواني در برابر هجومها و ناملایمات بوجود مي آید . 

صفحه 92:
فردیناند توئیس : دو نوع زندگي اجتماعي به نام اجتماع و جامعه را معرفي و بر جنبه هاي مثبت اجتماع در برابر جنبه هاي منفي نوع دوم که جامعه عقلانی و صنعتی ‎par‏ جدید و کلانی شهرها است ‏ تاکید مي ورزد . 

صفحه 93:
ملور خلاصه نظرات زیمل را درپنج موضوع اساسي مطرح مي کند : 0 ساکنین شهرهاي بزرگ تحت تاثیر تحرك فضاي شهر و محرك هاي زيستي 7 رواني و اجتماعي آن . شخصیت نو مي پذیرد . 2 سیطره اقتصاد يولى در کلان شهر خصلت معامله . محاسبه و عقلائیت را به افراد منتقل می کند . 

صفحه 94:
دنباله بحث ملور : * تاکید بر اقتصاد پولي ‏ جهان را کمیت گرا مي سازد وآدمیان وقت شناس مي شوند . * در شهر تقسیم کار اجتماعي و اقتصادي بر اساس تخصص به حد اعلای خود می رسد . 3) نتیجه آن استقلال جدید فرد در کلان شهر ها است . 

صفحه 95:
انتقادات وارد بر نظریه زیمل : - خصايص نظام اجتماعي - اقتصادي و سياسي دنياي سرمایه داري صنعتي را به فضاي شهر نسبت داده است . اين ديدكاه در مورد کلان شهرهاي جوامع توسعه نيافته صدق نمي کند . 

صفحه 96:
انتقاد دورکیم بر نظریه تونیس و تاحدي زیمل : او معتقد است که جوامع سنتی و صنعتی تنها از لحاظ تقسیم کار با یکدیگر تفاوت دارند و نمي توان يکي را بر ديگري برتر دانست . ما با دو تیپ اجتماعي با دو نوع تقسيم كار اجتماعي با كاركردهاي متفاوت سر و كار داريم . 

صفحه 97:
3 500 ( توجه است : هیافث در مکتب شیکاگو دز مطالعات مربوط به شهز موره توجه دو رهی ر مکتب شیپ + رهیافت زیست محيطي یا بوم شناختي ( اكولوزي ) 2 ف Heal alee ae ‏رهیافت شهرنشيني به منزله راه زندگي‎ * 

صفحه 98:
زمینه هاي اجتماعي ظهور مکتب شیکاگو و تاسیس آن : 9_رشد جمعیت شهر شیکاگو در فاصله سالهاي 1900 تا 1930 ‎٩‏ _مهاجرت مردماني با فرهنگ هاي مختلف به این شهر © زندگي گروه هاي قومي و اجتماعي در کنار هم 

صفحه 99:
دنباله زمینه هاي ظهور مکتب شیکاگو : * افزایش جرائم و بزهكاري ها در اين شهر * تاسیس دانشگاه شیکاگو در سال 1892 * فعالیت گروه جامعه شناسي و مطالعه شهر به عنوان موجود زنده ‎QD‏ شکل گيري مکتب شیکاگو در آن 

صفحه 100:
علت شهرت مکتب جامعه شناسي شیکاگو: 1( مطالعات جامعه شناسي شهري آن 2 _ ابداع روشی که کنش متقابل نمادین نامیده شد . 

صفحه 101:
مطالعات دانشگاه شبکاگو در رابطه با شهر : از دیدگاه بوم شناسي ( اکولوژيك ) بود .آنها به نواحي که مند بودند . 

صفحه 102:
در دیدگاه اکولوژيك : گرچه شهر بر طبیعت انساني استوار است لیکن پس از ایجاد . چون عنصري مستقل بر حیات شهروندان اثر می گذارد و به زندگی آنان شکل می بخشد . 

صفحه 103:
بر اساس دیدگاه اکولوژيك : شهر متغيري مستقل مي.شود كه توضيح دهنذه فرآيندهاي شهري و شيوه كذران زندكي در «وجدوده شهر به شمار مي آيد . 

صفحه 104:
براي بنیانگذاران مکتب شیکاگو : آدمیان در جامعه از يك سو درگیر رقابت دائمي هستند که در توزیع مكاني افراد و كروه هاي متكي به هم نمودي عيني مي يابد . از سوي ديكر و جود اجماع و وفاق بر يايه نظام اخلاقي است . 

صفحه 105:
جامعه كه از تجمع جمعيت حاصل شده است . داراي جهار جوب بوم الشناختن اسث :وبر اين پایه شرف سانظتا های اقتضاای:: سياسى و اخلاقى استوار مى شوند تا براي فضاي قابل استفاده به رقابت بپردازند . 

صفحه 106:
يكي از وظایف جامعه شناسي شهر و شهرنشيني از دیدگاه اکولوژيك بررسي رابطه اجتماعي و سکونتگاه به نحوه هجوم به شهر و توالي گروه ها در مکان و کشف قانونمندي هاي جدايي گزيني مكاني ۰ بین گروه ها و طبقات درون شهري است . 

صفحه 107:
2 € 5 | + x پس مکتب اکولوژيك در پي آن است که بگوید : صور زندگي اجتماعي با فضا و مکان اشغال شده رابطه اي تنگاتنگ داشته ۰ توزیع مکانی جمعیت از ارتباط دائمي رقابت و اجتماع در چهارچوبي مكاني شکل مي كيرد . 

صفحه 108:
مباحث كليدي جامعه شناسي شهري از ديدكاه مكتب اكولوزيك 1) كاربردهاي زمين در فضاي شهر 2 تمايز و جدايي كروه ها و طبقات 

صفحه 109:
دنباله مباحث کلیدی : * تراکم و پراكندگي و نتایج احتمالي حاصل در آن 3) رابطه تراکم و پراكندگي جمعیت و نحوه توزیع و رابطه آن با آسیب هاي اجتماعي 

صفحه 110:
ارنست برگس : مدل دوایر متحد المرکز یا حلقه هاي انضمامي را ارائه مي دهد که در آن : توسعه نظام هاي درون شهري از اين فرضيه مايه مى كيرد كه رقابت و همسازى تعيين كننده ([#اندازه و سازمان اكولوذيك اجتماع انساني است . 

صفحه 111:
مدل توسعه فضا در شهر شیکاگو: ارنست برگس مرکز تجاري منطقه گذر و محله فقیرنشین و محله چيني ها منطقه مسكوني كاركري و محل سكونت نسل دوم مهاجرین منطقه مسكوني اعيان نشين و هتل ها 

صفحه 112:
لوئیس ورث : در مقاله " شهرنشيني به عنوان شیوه اي از زندكي “مي نویسد : شهر جايكاه نسبتا بزرك ‎٠‏ متراكم و دائمي سكونت افراذي است که به لحاظ اجتماعي ( فرهنكي ) ناهمكونند . 

صفحه 113:
مستر ث: ‎aa‏ 3 ك شهرها از نظر و ‎es‏ مه ويژگي ازه - تعداد زيادي از جمعي 7 اندازه 0 فشرده | 0 ختلف در كنار ۳ مهاجران و افراد از نواحي مختلف ءَإزبذاكي مهاج 0 ناهمكني - : يكذيكر 

صفحه 114:
سایر دیدگاه هاي ورث : ~ خاصیت جزئي و سود جویانه روابط بین افراد در شهر وجود دارد . " تراکم ۰ قیمت زمین .اجاره ‏ دسترسي به خدمات و ... بر انتخاب محل سکونت شهروندان تاثیر مي گذارد . 

صفحه 115:
دنباله موارد : -زندگي جمعي فشرده افراد بدون عواطف خاص نسبت به هم . رقابت و بهره كشي متقابل را رواج مي دهد . - افراد در گروه ها وسازمانهاي داوطلبانه و اجباري متعددي عضویت دارند و امکان برنامه ريزي در زمینه اي مختلف وجود دارد . 

صفحه 116:
دنباله موارد : - جمعیت و تراکم زیاد موجب جداسازي گروه هاي اجتماعي بر اساس قوميت .رنگ پوست و ... مي شود . - افراداز نظر مكانى به هم نزديك ولى به لحاظ فاصله اجتماعي از يكديكر دورند . 

صفحه 117:
دنباله موارد : - شهرنشيني فرد را حسابگر و عقلگرا مي کند و به دلیل تغیرات سریع دچار تعارض مي شود . - شهرتشيني ابزار کنترل رسمي را جایگزین گنترل 

صفحه 118:
انتقادات آنتوني گیدنز به نظریه ورث : 1 شهر کاربرد عمومي ادعا شده را ندرد و قابل تعمیم به قبل از دوران صنعت در نقاط مختلف جهان نیست. 222 این نوع بندي متاثر از زیمل و تونیس و حرکت از اجتماع به سوي جامعه است . ادامه 

صفحه 119:
3) شهر به تنهايي بیان کننده ويژگي هاي شهرنشيني نیست « شهر جزئي از جامعه وسیع تر است . 4) این دیدگاه نیز دیدگاهی اکولوژيك است و محدودیت های الگوی طبیعت گرایانه و جبر گرایانه محيط را با خود دارد . 

صفحه 120:
مشخصات بارز کار مکتب شیکاگو : مطالعه تجربي با استفاده از روش هاي مشاهده اي . اسنادي . تاريخي و آماري تاکید خاص بر شهر شیکاگو مطالعه در چهارچوب نظریه بوم شناختي تمرکز بر شهر و مسائل اجتماعي آن 

صفحه 121:
تفكيك يا ترکیب نظربه ها در جامعه شناسي شهري : فلاناگن مکاتب را در دو گروه اصلي جا مي دهد : 1 فرهنگ گراها 

صفحه 122:
ويژگي ها و مشخصات عرصه شهري : فرهنگ گرا : اندازه و تراکم شهر موجب شیوه هاي متمایز اندیشه . تعامل و سازمان متفاوت اجتماعي مي شد ساخت گرا : شهرها معرض تمرکز نيروهاي سياسي اقتصادي و روابطي است که در سطح جهان 

صفحه 123:
ايدئولوژي : فرهنگ گرا : صورت شهري نشان دهنده پیشرفت مترقیانه و منعکس کننده تجدد و سازمان پیشرفته و تكنولوژي نوین است . ساخت گرا : شهر مرکز ثروت و امتیاز و محصول تراکم سرمایه است . 

صفحه 124:
نیروهای شکل دهنده محیط : فرهنگ گرا :تاكيد بر عوامل زیست محيطي (اكولوژي ) و اجتماع محلي با امکانات محيطي است . ساخت گرا : تاکید بر اقتصاد سياسي شهرو کانون هاي فرا سرزمينتي است . 

صفحه 125:
توسعه و توسعه نيافتكي : فرهنگ كرأ : در تتوري مدرنیزاسیون شهرموجد لحظات و امکانات توسعه است و این توسعه از طریق گسترش دیدگاه هاي مدرن و تکنولوژي و صور سازمان يافته صورت مي كيرد . 

صفحه 126:
توسعه و توسعه نيافتكي : ساخت گرا : اقتصاد سياسي معتقد است که شهرها در جهان سوم حالت انكلي دارد و طرفدار این فکر هستند که توسعه نا برابر جهاني وجود دارد . 

صفحه 127:
در مورد قشر بندي : فرهنگ گرا : تز فرهنک فقر به ارزش گذاشته شده و غالب مي شود . ساخت گرا : برابري ساختاري ريشه در دگرگوني هاي نظم اقتصاد جهاني دارد و الگوهاي منطقه اي رشد و انحطاط بر ارزش غلبه دارد . 

صفحه 128:
فصل ششم : تحقیقات اکولوژيك در شهرها هدف کلي : آشنايي با شیوه بررسي و پاره اي نتایج تحقیقات شهري 

صفحه 129:
فصل ششم داراي دو قسمت اصلي است : قسمت اول : اكولوزي و ساخت اجتماعي شهر قسمت دوم : میکرو اكولوژي ( روابط بوم شناسي فرد ) 

صفحه 130:
اكولوژي شهر : پس از مسئله عدد جمعیت شهر ‏ نکته قابل توجه دیگر فضاي شهر است يعني جمعیت شهر به جه ترتيبي در روي زمین توزیع شده و هر بخش شهر چه وظیفه و نقش اجتماعي بر عهده دارد . 

صفحه 131:
جریانات اکولوژيك : بحث روابط انسان با محیط او و تحول و تغييراتي که در زمانهاي گوناگون رخ مي دهد را از نظر جامعه شناسان نات اکولوژيك مي نامند . 

صفحه 132:
جریانات اکولوژيك عبارتند از : هجوم توالي گروه ها در يك محل تراكم فعاليت ها و مشاغل معين در كنار هم در نقاط خاص جدايي مكاني 

صفحه 133:
روي آوري مردم به مراکز سياسي و اداري و اقتصادي مملکت را هجوم مي نامند مانند روي آوري روستاییان به شهرها هجوم 

صفحه 134:
توالي گروه ها در يك محل : رها کردن محل قديمي بوسیله افراد داراي وضع اقتصادي مطلوب تر و روي آوري به محلات بالاتر و در مقابل جايگزيني افراد به جاي آنها در محله هاي قديمي 

صفحه 135:
تراکم فعالیت ها و مشاغل معین در کنار هم و در نقاط خاص : به طوري که در بازارها و خیابان هاي مختلف نوع خاصي از مشاغل متمرکز مي شود که گاه جنبه سنتي و گاه جنبه مدرن دارد مثل بازار طلافروشان 

صفحه 136:
جدایی مکانی : جمع شدن اقلیت هاي قومي ‏ نژادي . مذهبي و یا حتي طبقاتي در يك منطقه یا محله خاص . علت غالبا ترس نیست . بلکه همشهري و هم کیش بودن اهمیت دارد . 

صفحه 137:
موقعیت و فاصله : به عنوان دو عامل موّثر در تمایز ساخت اجتماعي و تحول (اميك شهرها شناخته شده اند . 

صفحه 138:
موقعیت مركزي : نقطه ای است که کلیه فواصل اطراف تا آن نقطه دارای فاصله متوسطی است .که این قسمت داراي مزاياي بيشتري است . 

صفحه 139:
منظور از فاصله : - فاصله مكاني ( خام) تا مرکز فاصله عملي كه به سهولت رفت و آمد مربوط مي شود . براي موقعیت مركزي فاصله عملي مهم تر از فاصله جغرافيايى است . 

صفحه 140:
نسبت به مرکز مهمترین متغیر اکولوژيك است که موجب قیمث زمین. «میران مرگ ومیر #طلاق ‎adic ail...‏ الق مختلف شهر تا مرکز هستند . 

صفحه 141:
تمایز فضا از نظر وظیفه و کارکرد : الف : مرکز که وظایف مهم اداري » مالي و : تجاري در آن متمرکز است . نب : محله هاي اطراف و حواشي شهر ج : محل استقرار صنايع 

صفحه 142:
تمایز فضاي شهر از نظر جامعه شناسي : الف : تمرکز جمعیت در محله هاي مختلف نب : جدايي محل کار و سکونت 

صفحه 143:
انواع طرح هاي توسعه شهري : © نمونه طرح دوایر متحد المرکز ۴ طرح محوري ۴ طرح قطايي * طرح چند هسته اي 

صفحه 144:
طرح دوابر متحد المرکز : این طرح منطبق بر منحني هاي هم فاصله اي است که نسبت به ناحیه مركزي ترسیم مي شود. مشخصات مختلف جامعه شناسي ( مانند تراکم . تحرك » میزان مرگ . جرائم و ... ) بر حسب فاصله تا مرکز تغییر می کند . 

صفحه 145:
طرح محوري : توسعه مراکز شهري در طول محورهاي خطوط ارتباطي شكل مي كيرد . 

صفحه 146:
طرح قطاعي : شهر از قطعه هاي مختلف تشکیل شده که هر کدام به فعالیت خاصي اختصاص رافته است. أن قطعداها بيرامون مركز ‎ya‏ توسعة 

صفحه 147:
طرح چند هسته ای : در اين طرح فرض مي شود که شهرها داراي نواحي کم و بیش مستقلي است که هر يك براي خود هسته جداگانه اي دارد ولي هر منطقه بر رشد و توسعه مناطق پیرامون خود نیز تاثیر مي گذارد . 

صفحه 148:
ارزيابي طرح هاي شهري : اين طرح ها بر اساس شرایط بعضي مناطق خاص از جمله امریکا طراحي شده و داراي نواقصي به شرح زیر است : " به شهرهاي جدید که طبق نقشه منظم تهیه شده اند توجه شده است . 

صفحه 149:
ادامه ارزيابي طرحهاي شهري : ‎tals 5 Giles als ane‏ آنیا تویجهتقده اسگ:. - بر مبناي اقتصاد رقابت آزاد در امریکا طراحي شده و به عوامل روان شناسي جمعي توجه نشده است . 

صفحه 150:
میکرو اكولوژي : در این بحث رابطه فرد با محیط زندگي شخصي اش مورد بررسي قرار مي گیرد . مانند زندگي در محله و یا آپارتمان و روابط با ديكران در اين محيط ها 

صفحه 151:
‎٩‏ واحدهاي اجتماعي واقعي که 9_ تا اندازه اي نا خود آگاه بوجود آمده اند و © در مدت كم و بيش طولاني شكل ثابت و يايداري به خود گرفته و ‏© وهر كدام داراي محدوده و شكل معيني شده اند . ‎ 

صفحه 152:
در تعریف محله هاي شهري باید متوجه بود که : - محله با محدوده اداري اشتباه نشود . 7 محله در معناي حقيقي . همزيستي كروه محلي بر اساس همسايكي و ايجاد منافع مشترك است . 

صفحه 153:
a منافع مشترك بین اعضاي محله : منافع مشتر ك مادی : مانند خرید از مغازه ها و استفاده از حمل و نقل عمومي منافع مشترك معنوي : مانند استفاده از تاسیسات آموزشي و مذهبي و تفريحي مشترك 

صفحه 154:
عوامل موّثر در قدرت سنجي محله ها : " درجه تمرکز مکان هايي که مردم به یکدیگر برخورد مي کنند مانند میدان - ثبات و استقرار ساکنین يك محله " تجانس اجتماعي ساکنین 

صفحه 155:
اهميت جامعه شناختی محله : 7 ایجاد محیط مساعد برای برقرار شدن روابط اجتماعی 7 بوجود آمدن گروه هاي اجتماعي فرعي 

صفحه 156:
تاثير مجاورت مكاني در روابط همسايگي( در آپارتمان ها ) طرز استقرار انسان در مكان در ماهيت وقوع روابط اجتماعى كه اقراد با گیگ برفرآرسی امه کین می شود ولي مجاورت مکاني همواره منجربه همسايكي و آشنايي نمي شود . 

صفحه 157:
انواع نزديكي مكاني : - نزدیکی با فاصله فیزیکی : اندازه دوري ‎Soph‏ که با متر سنجیده مي شود . - نزدیکی با فاصله عملی : با توجه به میزان دسترسي از نقطه اي به نقطه دیگر اندازه گيري مي شود . 

صفحه 158:
فاصله عملی: در روابط اجتماعي عامل تعیین کننده محسوب مي شود . طرح معماران ۰ غلب موجب ایجاد فواصل دور و نزديك بین ساکنین است . 

صفحه 159:
در تاثیر مجاورت مكاني باید : اثر منزلت اجتماعي اشخاص يا خانواده ها را از مجاورت مكاني جدا نمود . براي جدا کردن عامل مجاورت از همساني شان اجتماعي که بر روابط اجتماعي حاکم است از دو روش استفاده مي شود : 

صفحه 160:
دنباله بحث : روش اول : مطالعه اجتماعات افراد هم شان و منزلت اجتماعی که به طور تصادفي در يك مجموعه زندگي مي کنند . روش دوم : مطالعات اجتماعی نا همگن ( سیاه و سفید ) و مطالعه تغییر روابط همسايکي بر حسب شان اجتماعي 

صفحه 161:
در شهرها و كشورهاي مختلف مطالعات متعددي در این زمینه ها صورت گرفته که تاثیر مجاورت مكاني را بر نوع روابط و تغییر در آن a 

صفحه 162:
فصل هفتم : بنیان هاي زندگي شهري . تشکیلات اجتماعي شهرها و تحول آن : هدف کلی : آشنايي با سیر تحولات تشکیلات اجتماعي سياسي و فرهنگي شهرهاي ایران در چند دوره مختلف 

صفحه 163:
ادوار مختلف تاريخي براي مطالعه زندگي شهري " عهد باستان - دوران اسلامي Ogden pecs 

صفحه 164:
دوران باستان به چند عصر تقسیم مي شود : 1( رشد شهرها در دوران ماد و هخامنشي و ایجاد شهرهايي مانند : هگمتانه » شوش و تخت جمشید ادامه 

صفحه 165:
2) توسعه شهرهاي خود فرمان به سبك شهرهاي يوناني در عصر سلوکیان و پارت ها 3) دوره ساساني و رشد شهرها با استفاده از تجربه سلوکیان و 9 جا شهرهايي مانند مدائن و استخر 

صفحه 166:
کارکرد شهر در دوره های مختلف : 7 در دوره اول باستان شهرها بیشتر مراکز اداري یا پایتخت بودند . - در دوره سلوکیان شهرهايي با رواج بازرگاني توسعه یافت . @ دوره ساسانیان شهرها هر دو کارکرد را داشتند . 

صفحه 167:
شهر در دوره اسلامی : شهرهاي ايراني عهد ساساني با شهرهاي ايراني دوره اسلامي بسیارشبیه هستند مهمترین عامل رشد شهرنشيني در دوران إتلامي ‎٠‏ كسترش بازارهاي داخلي و توسعه بازرگاني و داد و ستد 

صفحه 168:
اجزاي اصلي شهر در دوران اسلامي : مبازار کهندژ 9 کشتزارها کاروان سراها 9سازمان هاي دینی مانند مساجد 9محله هاي مخصوص هر حرفه 

صفحه 169:
شهرهاي بزرگ دوران اسلامي : بغداد . مدينه . كوفه . سامره . بصره . كربلا . نجف درايران نيز شهرهاي : شیراز » قم : كاشان :مشهد وري 

صفحه 170:
مردم اصناف تشکیلات شهرهاي اسلامي : انجمن هاي سري مدارس 

صفحه 171:
بنیان های اجتماعي زندگي شهر در دوره ۵ محله ها * انجمن هاي صنفي 8 انجمن هاي اخوت 6 اجتماعات مذهبي © مساجد و مدارس © انجمن هاي سري اسلامي شامل : 

صفحه 172:
شهر در دوره اسلامی : موجوديت مستقل سياسي نداشت و وابسته به حكومت مركزي بود . فعاليت عمده شهرنشينان كسب و ييشه و تجارت و صنايع دستي بود . 

صفحه 173:
شهرنشيني در عصر جدید : با توسعه شهرهاي مدرن در كشورهاي صنعتي و حال و هواي تجددگرايي در ایران . از اواسط دوران قاجار و اواخر قرن سیزدهم هجري تغییرات در شهرهاي ایران ایجاد و از مشروطیت به بعد شثون زندگي شهري دگرگون شد . 

صفحه 174:
فصل هشتم : ويژگي هاي برخي گروه هاي اجتماعي هدف کلی : آشنايي با شرایط و خصوصیات برخي گروه هاي اجتماعي مانند جوانان و بزهكاري آنان 

صفحه 175:
خصوصیات اجتماعی جوانان در شهرها : دو فرضیه در رابطه با رفتار جوانان : > فشار مسائل دروني و بروني به جوانان باعث عزلت و دوري از جمع مي شود . " همراهي با سایرین و ایجاد گروه هاي جوان براي مقابله با اجتماع و بزرگترها 

صفحه 176:
دلیل توجه به رفتار جوانان : رفتار جوانان چه به صورت انفرادي و چه به صورت دسته جمعي . غالبا به دلیل مشكل آفرين بودن براي حامعه . موضوع بحث و مطالعات متعدد قرار گرفته است . 

صفحه 177:
محیط دو طور کل از جوان امروز ب خصوص 3 هاى يٍِ 9 2 شهر جهت است : ‎ee Je‏ 2 تاراق 8 نسل + 3 د دي به ترا تعداد و کمیت . " از نظر کم کیفیت " از نظر كيفي 

صفحه 178:
از نظر کمیت به دلیل : * زياد شدن رقم جوانان * مهاجرت جمعيت جوانان ( براي كار و تحصيل ) * مشكلات عديده مانند : كار . تحصیلات . امکانات ازدواج و ... توجه به مسائل جوانان زیاد است . 

صفحه 179:
از نظر کیفیت : جوانان با مسائل متفاوتی مواجه هستند : تعارض فرهنگي نسل جوان با نسل هاي موجود ۲ حساسیت جوانان در مقابل مشکلات جامعه 

صفحه 180:
ادامه مسائل كيفي جوانان : ۲ تحول در نيازهاي زيستي جوانان ۲ نداشتن تکیه گاه اجتماعي 7 غوطه وري در آرمانهاي بزرگ و دور از دسترس مشکلات شغلي و .. 

صفحه 181:
تنوع گروه هاي جوانان و طبقه بندي آنها بر اساس : " سن 7 گروه هاي اجتماعي " توزیع جغرافيايي - وضع اقتصادي 

صفحه 182:
از نظر سني : فاصله سنين 12 تا 25 سالكى به جند دوره قابل تقسيم است : ‎ale 12 610‏ ( نوجوان ) ادامه 

صفحه 183:
2 تا 15 ساله ‎(ally‏ 5 تا 18 ساله (رشید) یز سالهبه الا از نظر شخصيتي شکل گرفته اند 

صفحه 184:
از نظر گروه هاي اجتماعي : محصلان ۰ کارگران . کشاورزان یا گروه هاي ديگري که در داخل یا خارج این گروه ها هستند . هر کدام مسائل خاصي دارند . 

صفحه 185:
از نظر توزیع جغرافيايي : جوانان شهري و روستايي هر کدام خصوصیات فكري و تمایلات خاصي دارند . 

صفحه 186:
و از نظر وضع اقتصادي : كروه بي نياز 3 ي نياز متوسط الحال و نيازمندان را بايد از يكديكر تفكيك ان را بايد از يكديكر تفكيك نمود . 

صفحه 187:
براي پرورش فكري و شخصیت اجتماعي جوانان توجه به نکات زیر ضرورت دارد : 7 شرکت در انجمن ها و گروه هاي مختلف > توجه به تفریج و سرگرمي آنها ادامه 

صفحه 188:
7 آموزش شیوه تفکر منطقي و تجزیه و تحلیل صحیح به جوانان 7 توجه به جوانان روستايي . کارگر و محروم جهت هماهنگي با جوانان شهري و تحصیل کرده . ۲ توجه به سنتها در پرورش جوانان ادامه 

صفحه 189:
< توجه به صفات خوب و پرورش اراده و واکنش هاي صحیح در مقابل مسائل در پرورش جوانان * راهنمايي شغلي و تحصيلي و اجتماعي به جوانان < توجه به بزهكاري جوانان 

صفحه 190:
هر دسته يا گروهي از جوانان صورت كوچکي از يك اجتماع است . وجود سلسله مراتب و سازمان ابتدايي . مقررات و مناصب و معیاد مین در آنها دیده مي شود . 

صفحه 191:
خصوصیت رفتاري جوانان: خصوصیت مهم يك دسته نوجوان همبستگي دروني و همدردی اعضا نسبت به یکدیگر است . مشخصه دیگر حالت تهاجم و پرخاشگري است که لاقل . ‏نسیت به عالم خارج از خود نشان مي دهند‎ AM 

صفحه 192:
تشکبا گروه ها و دسته هاي جوانان در شهرها : نقش مهمي در جایگزین ساختن و سازگار نمودن آنان با دگرگوني ‎cle‏ عصر ما ایفا مي کند . زیرا جامعه بزرگسالان دائما مرز ‏زو سالي را به عقب مي برند . 

صفحه 193:
مخالفت جوانان با بزررگسالان : دسته هاي جوان ممکن است کانون و ابزاري براي ابراز مخالفت با اجتماع بزرگسالان گردد که درجات آن از مرتبه ضد اجتماعي ( مخفیانه ) تا گانگستري جنايي پیش برود . 

صفحه 194:
در طرح مسئله جوانان در سالهاي اخیر دو پدیده غلبه دارد : - رشد سریع جمعیت جوانان در اکثر كشورهاي در حال توسعه " افزایش میزان بزهكاري جوانان به خصوص در محیط هاي حومه شهري 

صفحه 195:
علت مسائل جوانان در شهرهاي اقماري و حومه شهر هاي بزرگ : ناشي از رشد سریع جمعیت جوانان است که به افزايش میزان بزهكاري آنان و سایر عوامل نابهنجار منجر مي شود که ويژگي هاي منحصر به فرد خود را دارد . 

صفحه 196:
مسائل جوانان در شهرهاي اقماري : مسير حركت رفت و آمد - مدت زيادي در مسير تلف مي شود . " فعالیت و کار < کار مناسبی ندارد - تفريحات و فراغت در حومه - براي تمديد اعصاب نياز به فراغت دارند . 

صفحه 197:
گذران فراغت : 1 در خانه : قرائت و مطالعه . تماشاي تلویزیون یا شنیدن . پرداختن به امور متفرقه تفريحي و هنري @ خارج از منزل 

صفحه 198:
انگیزه هاي تفربحات خارج از منزل : انكيزه هاي تفرد كفت و5 " نیاز به تماس و گفت وگو 7 تمایلات جنسي به شناخت و خود نما ي © " احتیاج ب 

صفحه 199:
هدف کلي : آشنايي با مسائل كلي مسکن در محیط هاي شهري 

صفحه 200:
مطالعات مسکن در دو جهت صورت گرفته است 7 تعیین تعدادمسکن نسبت به حجم جمعیت کیفیت مسکن براي مصرف کنندگان ( موقعیت مكاني . قیمت ۰ طرح + وسعت . وضع ساختمان و .۰) 

صفحه 201:
فونکسیون هاي مسکن در موارد زیر قابل بررسي است : ~ پيچيدگي و انعطاف پذيري نيازهاي انساني 7 تشخیص نيازهاي انسان به مسکن - چگونگي ارضاي نيازهاي خانواده عصر حاضر 

صفحه 202:
توجه انسان شناسان و جامعه شناسان به مسائل 7 بعد اجتماعي مسکن " رابطه مسکن و خانواده ها 7 اهمیت و ارزش سمبوليك مسکن " تغیر نیازها بر حسب طبقات اجتماعي 

صفحه 203:
توجه به مسکن : فلاسفه . شعرا و روان شناسان » به معناي عمیق مسکن توجه کرده و روابط نزديك آن را با زندگي خانوادگي روشن ساخته اند . 

صفحه 204:
نيازهاي مربوط به مسکن : نزديكي و صمیمیت و زندگي خودماني 7 نیاز به استراحت و آسایش نظم در دکوراسیون منزل 

صفحه 205:
ادامه نيازهاي مربوط به مسکن : - نیاز به برقراري روابط اجتماعي با خارج از منزل - نیاز بر حسب طبقات مختلف اجتماعی يتحول نيازها همراه با تحول سلول خانواده 

صفحه 206:
خصوصیت مسکن ناسالم و معیوب : 7 وضع بهداشتي 7 تراکم جمعیت نسبي در مسکن ( تراکم بیش از دو نفر ساکن ) 

صفحه 207:
تاثیر مسکن ناسالم بر سلامتي و بهداشت خانواده : 7 هزینه نگه داري این مکان زیاد است . 7 نسبت مرگ و میر در این نوع مسکن بالاست . ادامه 

صفحه 208:
همبستگي شديدي بين ناسالم بودن مسکن 9 بزهکاري كودكان و نوجوانان ديده مي شود . - امراض رواني در نواحي ناسالم و مساكن ير جمعيت زياد 

صفحه 209:
سطوح مراکز تصمیم در مورد سبك مسکن : - در سطح تصمیمات کلی : خارج از اراده فرد و در اختیار اداره کنندگان عمومی زندگن - در سطح تصميمات جزئي 2 در اختیار فرد . 

صفحه 210:
فصل دهم : مسائل و مشکلات برنامه ريزي شهري و طرح هاي جامع شهري هدف كلى : آشنايي با برنامه ريزي شهري و طرح هاي جامع و مسائل مربوط به آنها 

صفحه 211:
به نظر برخي جامعه شناسان : توسعه زندگي شهري ريشه بسياري از نابساماني هاي كنوني است و عمومیت یافتن نوع زندگي شهري . نيرويي براي بر هم زدن تعادل هاي اجتماعي بوجود خواهد آورد. 

صفحه 212:
هر شهر فضايي را اشغال مي کند که در طول زمان و بر حسب سير تاريخى و حوادث كوناكون دائما تفيير يافته esl 

صفحه 213:
سرعت گسترش و توسعه شهرنشيني در عصر جدید سبب شده که ما با دو پدیده روبرو باشیم : پدیده اول : محیط شناخته شده یا مانوس شهر پد یده دوم : گسترش یا محیط نامانوس 

صفحه 214:
در پدیده گسترش یا محيط نا مانوس : مفهومي مانند مرکز شهر» موقعیت و عملکرد ثابت خود را از دست داده و اين مفهوم دیگر معرف و سمبل گذشته نیست و روابطش با کل جامعه دگرگون مي شود . 

صفحه 215:
در پدیده محیط مانوس شهر : توسعه شهر بدون اينکه به رویط قبلي شهر صدمه اي بزند : دامه مي يافت . ممكن بود توسعه جدید شهر موجب جابه جايي برخي مراکز داخلي گردد ولي در استخوانبندي شهر تغييري حاصل نمی گردد . 

صفحه 216:
رابطه توسعه شهر و روستا : توسعه شهر هم شهر و هم روستا را در بر مي گیرد و روابط جديدي میان این دو مستقر مي گردد اقتصاد شهر و روستا نظام مشتركي پیدا مي کند و ادغام آنها به یکدیگر روز به روز تشدید 

صفحه 217:
يك پدیده اجتماعي کامل یا تام است که صورت گذشته شهر را که خود يك پدیده اجتماعي تام بود . منفجر ساخته است تا از آن پدیده هاي اجتماعي جزء بوجود آورد . 

صفحه 218:
تجمع و تمرکز در محیط شهر : موجب انفجار در محیط شهري مي گردد . به این ترتیب آثار و فرآورده هاي شهر . مراکز شهري را در خود حل ده و نشانه هاي زندگی درون شهري را دچار تغییر کرده است . 

صفحه 219:
روش هاي حل مسائل شهري : " تهیه طرح و نقشه شهر " برنامه ريزي شهري مسئله شهر قبل از هر چیز مسقله سازمان دادن به فضاست 

صفحه 220:
حقیقت زندگي شهري : در این است که رشد مناسب و به هم پیوسته کلیه عناصري را که این مجموعه انساني را در فضا تشکیل مي دهد باید (اخت و به تحقق نزديك ساخت . 

صفحه 221:
طرح هادي : طرح هاي هادي براي شهر همانند برنامه ريزي براي توسعه شهري هر دوي این روش ها . نشان از يك دخالت ارادي دارد ولي این امر ارادي در هر دو مورد جهت گيري واحدي ندارد . 

صفحه 222:
طرح هاي شهري : منطبق بر دید بالنسبه ابتي است و با در نظر گرفتن حد و حدود معین سعي دارد يك نوع تعادل بین عناصر زندگي هاي برقرار سازد . 

صفحه 223:
نقيصه طرح هادي : جنبه ايستا داشته و نمى تواند براي رشد حقيقى شهر ييش بينى هاى لازم را داشته باشد و در مقابل تغییرات بنيادي راه هاي چاره جويي © ضعیفی را ارائه دهد . ادامه 

صفحه 224:
يك طرح شهري بدون اينکه کاملا در مجموعه روابط منطقه اي جایگزین شود و از طرفي به پدیده رشد و سه عمومى توجه نشان دهد . نمى تواند تهيه و بياده 

صفحه 225:
شهر در شبکه اقتصاد منطقه ای و سراسری : بر این اساس ۰ سلسله عوامل مختلف محیط شهري طوري به هم آميخته شده که روابط آنها پیش از آنکه تابع نيروي دروني شهر باشد ادامه 

صفحه 226:
تابع نظمي است که از خارج براي آن تعبیه شده است . این دیدگاه بیان اقتصاد سياسي ‎Cul‏ که به ساخت گرايي )= یافتف است . ادامه 

صفحه 227:
برنامه ريزي » طرح ريزي شهري و منطقه اي علي رغم تفاوت در مورد آینده شهر مشترکند و آن اينکه شهر در همه آنها به عنوان نقطه ای در فضای بی نام و نشان در نظر گرفته می شود . ادامه 

صفحه 228:
در این بحث . ترکیب نهايي و به هم پیوستن عناصر ( در شهر ) در این میان مورد غفلت قرار گرفته یا به كلي فراموش © مي گردند ۱ ادامه 

صفحه 229:
این طرح : هیچ راه حل عملي به دست نمي دهد . بايستي متخصصین ديگري مانند شهرسازان و معماران پیدا شوند و شهر را ند ادامه 

صفحه 230:
طرحهاي هادي منطقه اي مانند هر برنامه ريزي » از يك برنامه ريزي مركزي منشا مي گیرد . ادامه 

صفحه 231:
تحقق طرحهای هادی در عمل ایجاب می کند که اشتراك مساعي بین مسئولین امور و کارگزاران شهري بوجود آید و هر دو به منظور تامین حداکثر منافع مصرف کنندگان با یکدیگر هم دست گردند . 

صفحه 232:
فصل يازدهم : برخي ويژگي هاي رواني و رفتاري هدف کلی : آشنايي با رفتارها و روحیات شهرنشینان و نظرات بعضي از متفکران در اين زمینه 

صفحه 233:
رفتار شهرنشيني : علاوه بر شرايطي مانند کار جمعي . تراکم ثروت و وسائل رفاه . مشاغل صنعتی و ابداعات در شهر روحیه تجمل پرستي و رفاه طلبي و ظرافت خواهي و روابط اجتماعي اي دیده مي شود که آنرا روحیه و رفتار شهرنشيني 

صفحه 234:
اخلاق و رفتار شهرنشینان از دبدگاه اين خلدون : تجمل پرستي و تفنن گرايي " رباخواري ‏ قمار بازي . احتکار و تقلب ۰ حیله ورزي و فريبكاري و سوگند شکنی ادامه 

صفحه 235:
7 حرص و زیاده طلبي - خروج از نيك سيرتي طبيعي و اولیه بادیه نشيني ‎Odd LG‏ روح عصبیت و همبستگي اجتماعي ‎ 

صفحه 236:
دید منفي نسبت به شهرنشيني : علاوه بر ابن خلدون . افراد ديگري هم به صفات و ويژگي هاي شهرنشينى با ديد منفى و بدبينانه نكريسته اند . حتي افراد ساكن و مايل به زندكي در شهر نيز از مشکلات و گرفتاريهاي زندگي شهري نالیده اند . 

صفحه 237:
ويژگي هاي منفي زندگي شهري در عصر جدید : بي نام و نشان ماندن علي رغم تراكم شديد جمعيت روابط رسمي و غير شخصي 7 ازهم كسيختكي بيوندهاي اجتماعي فشارهاي عصبي و روحي 

صفحه 238:
زیمل : کلان شهرها را مرکز پیچیده ترین مسائل زندگي مدرن می داند که شخصیت فرد را شدیدا تحت فشار قرار می دهد و او را به این سو و آن سو مي کشاند . 

صفحه 239:
خصلت هاي کلان شهرها از نظر زیمل : " خصلت پیچیده کلان شهرها - سلطه عقلائیت و حسابگري در شهرها 8 دلزدكي ويك نواختي ادامه 

صفحه 240:
- احتیاط و محافظه کاري در کلان شهر - کلان شهر » مرکز تحول فرهنگ مدرن © عدم تجانس و ناهمكوني شهرها ادامه 

صفحه 241:
< توسعه محلات فقیر نشین و فرهنگ فقر - تراکم و آلودگي محیط ‎sD‏ فرهنگي و عدم هماهنگي ‎ 

صفحه 242:
بخش دوم : مطالعات شهري فصل دوازدهم : زمینه هاي پژوهش تازه در جامعه شناسي شهري هدف كلي : آشنايي با مطالعات انجام شده در زمینه شهر و شهرنشيني 

صفحه 243:
هدف از پژوهش در مورد شهرها : در اکثر موارد ایجاد زمینه مساعد براي برنامه ريزي شهري آلست:. 

صفحه 244:
پژوهش در آمور شهري : در بسياري از بررسي ها جایگاه وسيعي به مطالعات علوم انساني اختصاص يافته ولي قلمرو نفوذ آن به درستي روشن نشده و تعریف معینی از حدود کار آن به عمل نیامده است . 

صفحه 245:
مهمترین بررسي ها به لحاظ جامعه شناسي : بر محور يك مسئله اساسي يعني روابط میان سبك زندگي و تحول شهرسازي دور مي زند . 

صفحه 246:
تحول صور زندگي و توسعه شهرنشيني : بررسي هاي مختلف . صور زندگي را به عنوان يك الگوي مطلوب و ثابت که متاثر از زندگي روزمره و مظاهر مختلف آن است مورد توجه قرار مي دهد و مشخصات زندگي انفرادي و تنوع تاريخي را از آن مستثني مي سازد . 

صفحه 247:
محور اصلي این پژوهش ها عبارتند از : " خصوصیات جمعیت و فعالیت هاي زندگي گروهي " امکانات و تسهیلات زندگيی ادامه 

صفحه 248:
- رابطه آنها با کار و فعالیت 7 وضع مسکن 7 توزیع درآمد و مصرف و - روابط اجتماعي ناشي از آن 

صفحه 249:
پژوهش هاي شهري : در بررسي هاي خد مختلف بیش از آنکه " جامعه شناسي شهري " مورد نظر باشد مي توان كفت كه بررسي هاي جامعه شناسی در محدوده شهرها مطرح ‎San‏ ¢ 

صفحه 250:
دسته دیگری از مطالعه : در باب توسعه شهرنشيني و شهرگرايي است که فرآیند توسعه و گسترش شهرهاست و توجه به آن » شهرها را به عنوان مراکز توليدي و رهبري و هدایت و به عنوان موفقیت 408 و طرز استفاده از زمین مورد نظر قرار مي دهد . 

صفحه 251:
حاصل مطالعات شهری : براي درك مكانيسمهاي اقتصادي و توسعه تاريخي تحول شهرسازي و معماري مفید است . اما برقراري ارتباط ميان این نمونه ها و طرز عمل جامعه شهري ( بخصوص سبك 7 @ شهري ) دشوار مي نماید . 

صفحه 252:
پژوهش هاي شهري به سوي دو محور اصلي كرايش بيدا مي كند : " فهم صور زندكي 7 توسعه شهرنشيني واقعیت شهر بوسیله ترکیب این دو خصوصیت مي توان شناخت . 

صفحه 253:
اجزاي متشکل سبك زندگي عبارتند از : 1 ) الگوهایی که منشا و ماخذ رفتار هستند و در جامعه عمیقا ريشه دوانیده آند . مانند نهاد خانواده و محرومیت 2 ) عناصر بي ريشه و متحرکتر که در مقابل تاثیرات عوامل خارج آسیب پذیر هستند .( مانند برخي از نواع مصرف که دائما تفییر مي یاب .) 

صفحه 254:
شکل زندگي : به دشواري مي توان شکل زندگي را به صورت يك کل که مجموعا و یکپارچه تحول مي یابد و جابه جا مي شود در نظر بگيريم . بر عکس بي نظمي ‏ نوسانات و امکان تغییر دائمي وگن زمینه يك قانده كلي و عمومي است . 

صفحه 255:
برقراري رابطه بین صور زندگي اجتماعي و توسعه شهرنشيني : مي توان به رابطه بين نوع خريد و مراكز خريد و شيوه معماري و تبلیغات در شهر و غربت در شهر و ... با توسعه شهرنشيني توجه کرد . ادامه 

صفحه 256:
مي توان نتیجه گرفت که تحول سبك زندگي کل ‎drole‏ ‏عملا از توسعه شهرنشيني و سبك زندگي شهري تبعیت می کند . 

صفحه 257:
نحوه تحول صور زندگي و توسعه شهرنشيني : در عصر جدید . صور زندگي آرام و بالنسبه کند دگرگوني مي پذیرد . ولي رشد شهري و توسعه شهرنشيني در ارتباط با نيروهاي اقتصادي . جمعيتي و سياسي با سرعت چشمگيري پیشرفت مي کند . 

صفحه 258:
ادامه بحث : در تحلیل این حقیقت تائید می شود که توسعه شهرنشيني و شهر سازي همانند سبك زندگي شهري 

صفحه 259:
توسعه شهر در كشورهاي صنعتي : در کشورهاي سرمایه داري صنعتي ۰ توسعه و تراکم وجود شهرهايي قبل از ظهور صنعت جدید را نمي توان 5 گرفت . 

صفحه 260:
تغییر در سبك زندگي و شهرسازي : دخالت در سبك شهرسازي . آسانتر از دخالت در تحول سبك زندگي است که از آن نتایج بالنسبه متفاوتي حاصل 

صفحه 261:
در كشورهاي صنعتي اروپاي شرقي : شهرهاي جدیدالتاسیس و شهرهاي قديمي در کنار هم به چشم مي خورد . در گروه شهرهاي جدیدالتاسیس ۰ توسعه سریع صنعت » رشد شهرنشيني و گسترش مناطق شهري ارا به دنبال داشته است . 

صفحه 262:
ادامه بحث : در شهرهاي قديمي تر مانند مسکو » رابطه سبك زندگي و توسعه شهرى بسيار ييجيده است » زیرا تاسیسات جديدى كه به خاطر استفاده هاى جمعى طرح ريزى شده ء براى استفاده انفرادى كه در حال افزايش است ‎٠‏ . ‏كافي ندارد‎ why 

صفحه 263:
: ‏نوع خلا در زندگي شهري در كشورهاي در حال توسعه‎ go . ‏توسعه شهرسازي به توسعه صنعتي پيشي گرفته است‎ - 1 2 - در سبك زندكي نسبت به شهرسازي كامهاي سريعتر برداشته شده است . 

صفحه 264:
در كشورهاي در حال توسعه : شهر منعکس کننده رشد صنعت نیست . و این امر سبب ناهماهنگي و نابرابري در وضع شغلي ساکنین این شهرهاست . ( رشد خدمات در این شهرها ) 

صفحه 265:
فصل سیزدهم :مطالعات و برنامه ريزي در ایران هدف کلی : آشنايي با مطالعات و كارهاي انجام شده در زمینه برنامه ريزي شهري ايران 

صفحه 266:
اولین مطالعات شهري : این مطالعات را مي توان محصول کار جغرافیدانان مسلمان دانست .در آثاری که جغرافیدانان و سفرنامه نویسان در قرون میانه نوشته اند » اطلاعات زيادي در مورد ویژگی هاي فلهرهاي ‎Gly!‏ در دوره هاي تاريخي گذشته بدست مي آید . 

صفحه 267:
ادامه بحث : در سفرنامه هاي جهانگردان خارجي ( عمدتا اروپاییان ن ) نیز در قرون جدید اطلاعاتي در مورد شهرها و مناطق ایران رد دارد . 

صفحه 268:
مطالعات شهري در دوره هاي معاصر : در اواخر زمامداري رضا شاه مطالعات شهري به معناي شناخت و طراحي براي شهرها براي اولین بار پدیدار مي شود .هدف مطالعات اخیر فقط جغرافيايي نبوده بلکه جنبه #‌رسازي و برنامه ریزی شده داشتند . 

صفحه 269:
آندره گدار : اولین كسي بود که به تهیه طرح هاي شهري براي ايران پرداخت و به مطالعه معماري یزد و کاشان پرداخت و موزه هاى ايران و دانشكده هنرهاى زيبا را بنیان گذاشت . 

صفحه 270:
اولین شهرهاي داراي طرح جامع : تهران و شیراز بودند . بعدها این طرح دامنه ي وسيعي کرد و کم کم شهرهاي بيشتري را در بر كرفت ‎٠‏ 

صفحه 271:
ادامه بحث : علاوه بر مطالعات شهرسازي و برنامه ريزي شهري و تبعات جغرافيايي و تاريخي ‏ جامعه شناسان نیز به تدریج به مطالعه شهرها علاقه مند شده و به پژوهش در زمینه ##سائل شهري پرداختند . 

صفحه 272:
دلیل عدم موفقیت طرحهاي شهري ابران : با وجود سابقه طولاني کشور ما در تهیه طرح هاي شهري . در مجموع مي توان گفت که این طرح ها ناموفق بوده اند به این دلیل که با واقعیت انطباق ندارند و قادر نبوده اند 

صفحه 273:
عدم درك روش از فرآیند برنامه ربزي شهري را در دو جنبه مي تون ملاحظه کرد : 1( سطح برخورد با مسائل شهري : تمرکز روز افزون جمعیت در کانون هاي اصلي شهر فقط مشکلات شهري بوجود نمي آورند بلکه بحرانها و مسائل بزرگ شهري از آنها زائیده می شود . 

صفحه 274:
2 محتواي طرح هاي شهري : ما به طرح نیاز داریم ولی طرح ‎ole‏ که اسنادی آگاهی بخش باشند یعنی . ‏واقع بینانه با مسائل شهری داشته باشند‎ om 

صفحه 275:
فصل چهاردهم :روش شناسي تحلیل شهرها هدف كلي : آشنايي با مباحث مربوط به تجزیه و تحلیل و طبقه بندي اجتماعات 

صفحه 276:
عوامل تعیین کننده وضعیت شهرها : 7 عوامل جمعیت ‎ate v‏ ۳ 2 مرفولوژي و رشد جمعیت ” جمعيت فعال و شاغل ادامه 

صفحه 277:
۷ جمعیت فعال بر حسب بخش ها و رشته هاي مهم فعالیت ۲ آمو 9 زش و پرورش مسکن و خانوار