حواس

حواس

اسلاید 1: AUDITORY SYSTEMWelcome

اسلاید 2: حواسIn the name of god

اسلاید 3: حواس ما، ما را از تمام جنبه های محیط خود آگاه می سازند. چشم ها اطلاعات بینایی را فراهم می کنند، گوش ها صوت را تشخیص می دهند و در تعادل نیز نقش دارند، بینی و زبان به ترتیب به بوها و مزه های مختلف پاسخ می دهند و اعصاب حسی پوست، ما را قادر به احساس تماس فیزیکی (لمس)، تغییرات دما و درد می کنند. در هر مورد اطلاعات محیطی که به وسیله اعضا و گیرنده های حسی تشخیص داده می شود، به وسیله اعصاب به مغز منتقل می شوند و در آنجا مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.

اسلاید 4: حس های پیکری تماسی(سوماتیک)حس بیناییحس شنواییحس تعادلیحس چشاییحس بویاییحس عضوی حواس{حس های پیکری مکانیکی حس های پیکری حرارتی(گرما و سرما)حس درد{حس های تماسی: لمس، فشار، خارش، قلقلک، ارتعاشحس های وضعی: طرز قرار گرفتن اندامها نسبت به همدیگر(استاتیک)، حس مربوط به حرکت اندامها( دینامیک) ( حس حرکتی=حس های وضعی)

اسلاید 5: حس های پیکری Extroceptive : درد، ارتعاش، فشار، تماس و ... حس های پیکری Introceptive : ( از بخشهای درونی به CNS می رسند. ) حس های پیکریProprioceptive: ( از عضلات و زردپی ها به CNS می رسند. ) حس های پیکری

اسلاید 6: پایانه عصبی آزاد ( رسپتور احساسهای فشار، لمس، خارش، درد، قلقلک و ...) اجسام مایسنر( رسپتورهای کپسول دار)پایانه عصبی داخل آن پیچ خوردهاختصاصی برای درک لمس دقیق و حرکت اجسام بسیار سبکتوزیع در نواحی بدون موی بدن مثل نوک انگشتان، لبها و ...دیسکهای مرکل ( رسپتورهای با انتهای متسع) : درک لمس خام ( در نواحی مودار)اجسام رافینی ( رسپتورهای کپسول دار)پایانه عصبی داخل آن منشعب شدهمسئول دریافت گرما ( در بافتهای سطحی)مسئول درک فشار( لمس شدید) ( در بافت های عمقی) گیرنده های کراوز : درک سرما اجسام پاچینی : تخصص جهت حس ارتعاش و فشاررسپتورهای قاعده موها: مطلع شدن حرکات مو رسپتورهای تماسی

اسلاید 7: رسپتورهای تماسی

اسلاید 8: حس های پیکری

اسلاید 9: رسپتورهای درد انواع درد: درد سریع ( درد سوزنی، درد الکتریکی، درد گزشی)درد کند ( درد سوزشی، درد مبهم) انتقال درد (درد سریع در فیبرهای قطور Aσ و درد کند در فیبرهای نوع C) عدم سازش پذیری رسپتورهای درد درد انتشاری درد و سیستم های کنترل آن در بدن

اسلاید 10: سیستم انکفالینی:1- ناحیه خاکستری دور قنات سیلویوس(دارای نورون های انکفالینی)2- هسته بزرگ رافه (در بخش خلفی Pons) : سیناپس نورونهای انکفالینی با نورونهای سروتونرژیک)3- کمپلکس مهار درد (در ناحیه خلفی ماده خاکستری نخاع): دارای ورونهای انکفالینی سیناپس با نورونهای حسی انتقال دهنده درد  مهار درد مهار انتقال درد توسط سیگنالهای تماسی=اصل مهار جانبی سیستم های مهار درد(Analgesia)

اسلاید 11: مسیر قدامی جانبی (Ventrolateral=Spinotalamic) مسیر ستون خلفی ( Lemniscal )  انتقال سریع  انتقال در فیبرهای ضخیم مسیرهای انتقال سیگنالهای سوماتیک به CNS( لمس دقیق، حس های ارتعاشی، فشار دقیق، حسهای وضعی ( Properioseptive)

اسلاید 12: مسیر Spinotalamic

اسلاید 13: مسیر Lemniscal

اسلاید 14: آدمک حسی

اسلاید 15: ساختمان چشم

اسلاید 16:

اسلاید 17: شبكيه و لايه هاي آنلايه پيگمان دارلايه استوانه ها و مخروط هاغشاء پوشاننده خارجيلايه هسته دار خارجيلايه پلكسيفرم خارجيلايه هسته دار داخليلايه پلكسيفرم داخليلايه سلولهاي گانگليونرلايه فيبرهاي عصب بيناييغشاء محدود كننده داخلي

اسلاید 18: فتورسپتورها(Photoreseptors) مخروط ها(Cones) 2 يا 3 نوع (در شبكيه بعضي پستانداران بيش از چند نوع) مخروط ها حساس به رنگ هستند و براي ديد رنگي و ديدن جزﺋيات بكار مي روند . حساسيت آنها پايين است. استوانه ها( Rods) 1 نوع استوانه ها حساس به نورهاي بين آبي- سبز با طول موج 500 نانومتر بوده , براي ديد در تاريكي بكار مي روند , حساسيت آنها بسيار بالا مي باشد.

اسلاید 19: بخشهاي تشكيل دهنده فتورسپتورها1- قطعه خارجي ( داراي مولكولهاي رنگيزه بينايي و ديسكهاي حاوي مولكولهاي اپسين)2- قطعه داخلي ( داراي ميتوكندري . ريبوزوم و دستگاه گلژي)3- جسم سلولي ( داراي هسته )4- پايانه سيناپسي ( داراي نوروترانسميتر براي سيناپس با نورونهاي دسته دوم)

اسلاید 20: مقايسه سلولهاي مخروطي و استوانه اي مخروط ها درشت تر و نوك آنها مخروطي شکل است. جسم سلولي آنها درست در قسمت زير غشاء محدود كننده خارجي قرار گرفته است كه به طرف فضاي ساب رتينال اپي تليوم لايه رنگي بر آمدگي پيدا كرده است. استثناء: مخروطهاي لكه زرد نازك تر مي باشند(5/1 ميكرون) استوانه ها نازک تر ، بلند تر و ساختمان آنها بصورت استوانه اي است. جسم سلولي آنها در لايه هسته دار داخلي و در زير جسم سلولي مخروط ها قرار دارد. قطعات داخلي و خارجي استوانه ها (در شبکيه پستانداران) معمولا نازک تر (μm2در شبکيه محيطي ) از قطعات داخلي و خارجي مخروطها (μm6 در شبکيه محيطي) مي باشد. سرعت پاسخ به محرکها در استوانه ها آرامتر از مخروطها مي باشد.

اسلاید 21: مقايسه سلولهاي مخروطي و استوانه اي

اسلاید 22: قطعه خارجي(Outer segment) توليد قطعه خارجي :تورفتگي و غلاف دار شدن يک مژک يا بخش زاينده لايه پيگمان دار نقش کيسه اي خارجي (ايجاد شده از غشاء پلاسمايي سلول فتورسپتور): اين قسمت از غشاء بصورت صفحاتي گسترش يافته و به شکل ديسکهاي مواج و شناوري از غشاء قطعه خارجي غلاف استوانه ها جدا مي شوند، درصورتيکه در غلاف مخروطها، ديسکهاي قطعه خارجي بصورت متصل به قطعه خارجي باقي مي مانند.

اسلاید 23: قطعه خارجي(Outer segment)توليد قطعه خارجي(Outer segment)

اسلاید 24: توليد قطعه خارجي(Outer segment)

اسلاید 25: 1- توليد ديسکهاي جديد در بخش قاعده اي قطعه خارجي در مژک2- حذف و فاگوسيتوزي ديسکهاي قديمي بوسيله اپي تليال سلولهاي پيگمان دار فاگوسيتوزي ديسکها بيشتر در حضور نور و بخصوص صبحها صورت مي گيرد.فاگوسيتوزي قطعات خارجي

اسلاید 26: فاگوسيتوزي قطعات خارجي

اسلاید 27: رنگيزه : اپسين حساس به طول موجهاي مختلف( با توجه به ساختار مولکول اپسين آنها) پايه ديد رنگي موجودات زنده ( با توجه به حساسيت و مسير عصبي آنها به طرف مغز) با توجه به وجود انواع مخروط ها: مونو کروماتيک دي کروماتيک تري کروماتيک تترا و پنتا کروماتيک فتورسپتورهاي مخروطي

اسلاید 28: انواع فتورسپتورهاي مخروطي در انسان1- L – Cones (حساس به نور قرمز =nm 564 )2- M – Cones (حساس به نور سبز = nm533 )3- S – Cones (حساس به نور آبي =nm 437 )

اسلاید 29: تشخيص انواع فتورسپتورهاي مخروطي در لاک پشت:وجود قطرات روغني در انواع مختلف مخروط ها در شبکيه لاک پشت

اسلاید 30: تشخيص انواع فتورسپتورهاي مخروطي در پرماتها و انسان تکنيکهاي هيستوشيميايي مطالعات جذب رنگ استفاده از آنتي بادي Anti-visual pigment

اسلاید 31: مورفولوژي فتورسپتورهاي مخروطي نوع S قطعات داخلي آنها بلندتر از دو نوع ديگر است. در فضاي ساب رتينال بيشتر مشهود هستند. قطر قطعه داخلي آنها در مقطع عرضي کل شبکيه زياد تغيير نمي کند. در لکه زرد نسبت به دو نوع مخروط ديگر بلندتر و چاق تر ولي در شبکيه محيطي نازک تر هستند. پديکل آنها نسبت به دو نوع ديگر متفاوت تر و کوتاه تر است.

اسلاید 32: 8% در کل شبکيه 5-3% در لکه زرد 15% در ناحيه شيب دار لکه زردتراکم فتورسپتورهاي مخروطي نوع S در شبکيهموزاييک هگزانونال مخروط ها

اسلاید 33: مور فولوژي و تراکم فتورسپتورهاي مخروطي نوع M و L در شبکيهتراکم مخروط هاي نوع L و M: نوع L : 33% در کل شبکيه نوع M : حد اکثر 64% در لکه زرد – 52 تا 59 % در کل شبکيه درصد تراکم مخروطهاي نوع M و L در افراد مختلف متفاوت است.

اسلاید 34: تراکم فتورسپتورهاي مخروطي و استوانه اي در شبکيه انسانلکه زرد : فقط مخروط ها به شکل موزاييک هگزاگونالشبکيه محيطي: مخروط ها و استوانه ها با تراکم يکنواخت احاطه شدن مخروط ها بوسيله حلقه هايي از استوانه هانقطه کور : خالي از رسپتور

اسلاید 35: رنگيزه بيناييبخشهاي تشکيل دهنده رنگيزه : ا - بخش اپسيني : توليد در دستگاه گلژي قطعه داخلي و انتقال به کمک G - پروتئين به غشاء خارجي مژک 2- بخش خارجي(رتينال) : توليد از ويتامين A در اپي تليوم ديسکها و انتقال به کمک پروتئين هاي باند شونده به رتينال (IRBP) به غشاء خارجي مژک انواع رنگيزه: 1- ردوپسين ( در استوانه ها) 2- فتواپسين ( در مخروط ها)

اسلاید 36: قرار گيري رنگيزه بينايي در فتورسپتوررنگيزه هاي بينايي در غشاء دولايه اي ( ليپيد دو لايه) ديسکها در قطعه خارجي قرار گرفته و به نور پاسخ مي دهند.

اسلاید 37: مدل ساختاري ردوپسين50 درصد اپسين در داخل غشاء دولايه قرار گرفته و به حلقه هاي خارجي يک پروتئين کوتاه متصل مي شود. هر مولکول ردوپسين در غشاء دولايه داراي 7 پروتئين ترانس ممبران در اطراف کروموفور(11-سيس رتينال) مي باشد.کروموفور در غشاء بصورت افقي قرار گرفته و به اسيد آمينه ليزين در هليکس هفتم متصل مي شود.در يک قطعه خارجي تعداد زيادي مولکول رنگيزه وجود دارد که به محض برخورد فوتون نوراني فرايندي به نام bleach در آنها آغاز مي شود.

اسلاید 38: فرايند Breach (سيکل بينايي)در فتورسپتورمتاردوپسين ІІ باعث فعال شدن G- پروتئين و در نهايت واکنشهاي آبشاري مي شود:نور رسيده به رنگيزه بينايي: فوتونها-ردوپسين-ردوپسين فعال شده( متاردوپسينІІ )- يک GTP متصل به پروتئين- آنزيم هيدروليزکنندهcGMP(cGMP فسفودي استراز) – بسته شدن کانال کاتيوني غشايي cGMP

اسلاید 39: سيکل تاريکي و روشنايي در فتورسپتورکاتيونهايي که نقش دارند: Na+ ( 80%) Ca2+ ( 15%) Mg2+ (5%) تاريکی: دپلاريزهروشنايي : هيپرپلاريزه

اسلاید 40: مکانيسم عمل در فتورسپتورها

اسلاید 41: خروج پيام از چشم

اسلاید 42: حس شنواییگوش}خارجیمیانیداخلی(لابیرنت){استخوانی= حفرهغشایی{بخش دهلیزی( vestibule )بخش دهلیزی( vestibule ){Semicircular ducts (مجاری نیمدایره)Utricle ( اتریکول)Saccule ( ساکول){Scala vestibuli (نردبان دهلیزی)Reissner‘s membrane (غشاء رایسنر)Scala media ( نربان میانی)Basilar membrane ( غشاء پایه)Scala tympani ( نردبان صماخی)

اسلاید 43: حس شنوایی

اسلاید 44: حس شنوایی

اسلاید 45: حس شنوایی

اسلاید 46: مکانیسم تحریک گیرنده های شنوایی

اسلاید 47: حس تعادل

اسلاید 48: آمپول در مجاری نیمدایره

اسلاید 49: تحریک ماکولا

اسلاید 50: حس چشایی

اسلاید 51: مکانیسم تحریک گیرنده های چشایی

اسلاید 52: حس بویایی

اسلاید 53: مکانیسم تحریک گیرنده های بویایی

اسلاید 54: Thank