خانه رجائی

خانه رجائی

اسلاید 1: خانه رجائی

اسلاید 2: موقعيت طبيعي اثر:مشهد ، مرکز استان پهناور خراسان ، اکنون با حدود دویست کیلومتر مربع و دو میلیون جمعیت دومین شهر ایران پس از تهران است . این شهر میان دو رشته کوه هزار مسجد و بينالود قرار گرفته است. شهر مشهد در ساحل راست کشف رود و شمال شرقی ایران و خراسان واقع است. میانگین ارتفاع آن از سطح دریا حدود یکهزار متر و طول و عرض جغرافیایی آن از نصف النهار گرینویچ59 درجه و 38 دقيقه و از خط استوا در شمال 36 درجه و 16 دقيقه است. هوای آن بسیار متغیر و باران سالانه اش بین 20 تا 60 سانتیمتر است.شهر مشهد بر روي خط زلزله قرار دارد.شهرستانهای همسایه مشهد در مشرق سرخس ،در شمال غرب شهرستانهای درگز و چناران و در غرب و جنوب شهرستانهای نیشابور و فریمان است.به سبب وجود حرم مطهر امام علی بن موسی الرضا (ع) در مشهد همه ساله بیش از جمعیت آن زائروارد این شهر می شوند . جمعيت زائر کنونی مشهد حدود چهار ده میلیون نفر در سال است که عمده در ایام نوروز و تابستان براي زیارت و سیاحت عازم مشهد می شوند.

اسلاید 3: محله های مشهوری که سیاحان از آنها ذکری نکرده اند محله های اطراف حرم مطهر و بالا خیابان و پایین خیابان ، دو خیابان عمده شهر و همان بازار سرشور بوده است و دست کم بقیه نقاط و محله ها تا اواخر عصر قاجار دارای تمرکز جکعیت بسیاری نبوده است.آنچه از کتابهای تاریخی درباره محله های شهر مشهد به دست می آید این است که مشهد تا اواخر عصر ناصری (1313 هجری) دارای چند محله مشهور بوده است:1- محله سرشور 2- محله سراب 3- محله چهارباغ 4- محله نوقان 5- محله خیابان سفلی (بالا خیابان)زیرا در کتابهای تاریخی دیگر از محله های قدیمی مشهد این چنین نام برده شده است.1- بالا خیابان 2- پایین خیابان 3- سراب 4- نوقان 5- سرشور 6- عیدگاه 7- ارگ 8- پاچنار 9- سه سوق 10- مرویها 11- سرحوضان 12- تپ المحله (ته پل محله)13- سیاوون 14- کشمیریها 15- چهنو 16- چهارباغ که دو محله عیدگاه و نوقان از محلات قدیم شهر محسوب می شده است.

اسلاید 4: خانه های ساخته شده در این محله ها بیشتر از همان مصالح ابتدایی خاک، خشت خام و چوب ساخته شده و اکثر آنها درای کوچه های دالان مانند و کم عرض بوده اند.از تمام خانه های شهر آنها که در اطاف حرم مطهر قرار داشته زیباتر و مستحکم تر ساخته شده است و به قول فریزر لااقل اسباب و اثاث ساکنان خانه با خانه ها تناسب دارد. بقیه خانه های شهر در نقاط دورتر حالت مخروبه داشته است. بیشتر خانه ها از سطح کوچه پایین تر وگوتر بوده اند . بارنز به این فکر افتاده است که شاید مردم مشهد از کندن زمین خوششان می آید . البته بعدها دریافت که مردم با کندن خاک وسط حیاط های خود خاک حاصله را به مصرف تعمیرات و یا ساختن اتاقهای جدید می رسانند. خانیکوف سیاح روسی خانه های مشهد را همانند دیگر سیاحان از سطح کوچه عمیق تر و دهلیز خانه ها را نیز عمیق و تنگ و تاریک می نوسید.ولی از این کوچه های تنگ و باریک و دهلیزهای عمیق ساکنان این خانه ها به محیط دلگشایی وارد می شده اند که هر مهمانی مخصوصاً اگر از غرب آمده باشد آرزوی دیدن این محیط را می کرده است:حیاطی وسیع با سطحی سنگ فرش و یا آجر فرش شده حوضی زیبا و گود با آبی زلال و ماهیهای قرمز، اتاقهایی روشن که پنجره هایش هر روز صبح به طرف اشعه های خورشید مسحور کننده شرق باز می شود و گلدانها و گلهای شمعدانی و رز و محمدی که معطر کننده این خانه ها بوده است.و براستی که خانه های شرقی نیز همانند صاحبان آنها براحتی و از روی ظاهرشان قابل شناسایی نبوده اند و این از خصوصیات مردم مشرق زمین بوده که در معماری آنها نیز نقش بسته است.

اسلاید 5: موقعيت فعلي اثر : منزل مسكوني آقاي رجايي در خيابان خسروي نو ـ كوچة سرشور ـ سرشور 20 ( كوچة پرتو ) و پلاك واقع است. تاريخچه و وجه تسميه اثر: منزل مسكوني آقاي رجايي در حدود 70 ـ 60 سال پيش ساخته شده است و طبق شواهد در دست، با توجه به نوع تزئينات آن و همچنين اظهارات مالك، زمان ساخت بنا به اواخر دوران قاجار و اوايل دوران پهلوي مي گردد.مالك بنا آقاي رجايي مي باشند و شغل فرش فروش مشغولند. با توجه به اينكه اين بنا اكنون به مسافرخانه تغييركاربري داده است و آقاي اسفرايني به مدت 2 سال آنرا اجاره كرده اند و همچنين عدم دستيابي به مالك اصلي ( آقاي رجايي ) اطلاعات دقيقتري نسبت به زمان ساخت و شخص سازنده بنا در دست نمي باشد.اين بنا از 2 قسمت تشكيل شده است كه قسمت جديد ساز آن حدود 35 ـ 30 سال عمر دارد و 2 طبقه مي باشد. نوع و توضيحات مالكيت اثر در حال حاضر اين بنا در مالكيت فرزند آقاي رجايي مي باشد كه اين منزل را مدت 2 سال به آقاي اسفرايني اجاره داده اند.

اسلاید 6: مشخصات اثر: منزل مسكوني رجايي در داخل كوچة پرتو و بعد از گذر از يك پيچ در مسير راه باريك قرار گرفته است . بنا داراي يك ورودي مي باشد كه از كوچة پرتو ( سرشور 20 ) باز مي گردد . درب ورودي آهني بوده و در سالهاي اخير تعويض شده است. بعد از ورود از درب اصلي اول نماي اصلي و بزرگ خانه كه متقارن مي باشد ديده مي شود. همراه با حوض و 3 باغچه بزرگ كه در داخل حياط قرار دارند. حياط كفپوشهايي آجري به صورت مربع و لوزي دارد كه رنگ سيمان خاكستري دارند و به نام آجر قداقي معروف هستند. مسافحت كل حياط تقريباً 800 مترمربع است.در سمت راست ورودي ( ضلع غربي بنا ) يك ساختمان دو طبقه وجود دارد كه در حدود 30 سال پيش ساخته شده است. اين خانه داراي پنجره هاي چوبي بزرگي مي باشد كه 2 يا 3 لت هستند و در داخل هم چند اتاق به همراه آشپزخانه و سرويسها وجود دارد.در ضلع شرقي بنا نيز دستشويي هايي براي مسافرين احداث شده است و در كنار آن نيز يك اتاق كوچك جهت نگهباني و سرايداري وجود دارد. نماي اصلي بنا داراي گچكاري مي باشد كه رنگ آميزي زيبايي شده است. در بالاي نما نيز قرنيز زيبايي با آجر كاري به چشم مي خورد كه براي حفاظت از نما و شستگي آن به وسيلة باران و … احداث شده است.در داخل بناي اصل 2 پلكان در 2 طرف ارتباط با طبقة بالا را فراهم مي آورند، در طبقة همكف يك حوضخانه و دو اتاق در 2 طرف آن به چشم مي خورد كه در پشت يكي از آنها مطبخ قرار دارد و در پشت اتاق ديگر انباري مي باشد.در طبقة بالا نيز چندين اتاق تو در تو و همچنين راه پله پشت بام قرار گرفته اند.

اسلاید 7: برون گرایی شاید از بزرگ ترین و قدیمی ترین مشخصه های معماری گذشته ایران که آن را دیگر مکتب ها به ویژه معماری غربی متمایز می سازد پدیده درون گرایی است . این ویژگی که یا به دلیل وضع جغرافیایی خاص بسیاری از مناطق ایران یعنی خشکی،‌ بادهای مختلف ، شن های روان و.... که امکان ساخت بناهای برون گرا نبود،‌ وجود داشته است و یا اینکه به خاطر عدم امنیت و با توجه به امنیت و نیز محرومیت یک معماری درو گرا شده است، چنان وسیع بوده است که به عنوان یک اصل انکارناپذیر رعایت شده است. اگر پذیرفته شود که اهمیت فرهنگی – اجتماعی و به عبارتی موضوع اعتقادی این پدیده به مرور زمان بر درجه امنیتی آن اولویت پیدا کرده و این امر بیشتر در حوزه عمومی و سکونتی رایج شده است نباید نادیده گرفت که در آثار معماری نظیر مساجد و متعلقات آن و نیز کوشک و باغ توجه به معماری برون گرا هم وجود داشته است.توضیحات مربوط به معماری دوره پهلوی

اسلاید 8: معماری برون گرا با قراردادن عناصر و اندامهای معماری در حول یک حیاط ارتباط مستقیم یک بنا را به داخل حیاط برقرار و ارتباط آن را با بیرون با بکارگیری دیوارهای بلند بنا جدا ساخته و تنها فضای ارتباطی داخل با خارج به وسیله هشتی و درب ورودی انجام می شود.شکل گیری و حضور این پدیده کهن در معماری ایران قاطعانه تا پایان دوره قاجار ادامه داشت. اولین بناهای حکومتی و یا دولتی اواخر قاجار و نیز تحولات عقیدتی و اجتماعی در آغاز دوره پهلوی اول مهم ترین خصلت معماری گذشته ایران را نیز تغییر داد و بناها در همه حوزه ها و دسته بندی های ساختمانی به ناگهان از درون به بیرون چرخش داده شدند. این گردش به طوری بنیادین بر دیگر عناصر معماری ایران و پیدایش مواردی جدید در حوزه معماری و شهر سازی نظیر خیابانها،‌ کوچه ها، پنجره ها، نماها و به عبارتی فضاهای تازه و نوین تاثیر گذاشت. . برون گرایی شاخص ترین پدیده معماری در دوره پهلوی اول بود که یا به دلایل گوناگون و سریع تحولات این دوره نخواست خود را با درون گرایی معماری گذشته ایران تطبیق دهد و یا معماری سنتی ایران نتوانست خود را با این پدیده همگام گرداند. پدیده ای که زاییده تفکر مدرن و پیوند خورده با فرآیند تجدد گرایانه بود.

اسلاید 9: پلاناگر معمار ی معاصر ایران در دوره قاجاریه نخستین تغییرات را در عناصر تزئینی و ظاهری بنا به خود گرفت و گامهای این تاثیر پذیری را به آرامی و با تلفیقی مناسب برداشت و این تغییر تقریباً‌ کمترین تاثیر را در پلان و نقشه ها معماری آن داشت،‌ در دوره پهلوی اول بر عکس بیشترین تاثیرات و شاید شدیدترین تغییران درحوزه پلان بنا صورت گرفت. به دلیل حضور سریع و بدون وقفه عملکردهای جدید در معماری پلانها عیناً و بدون تطبیق محلی و فرهنگی وارد حوزه معماری ایران گردید و رشد این پدیده بدون پیشینه بیشتر در حوزه آموزشی نظیر مدارس و دانشگاهها و حوزه اداری و حکومتی نظیر وزارتخانه ها، پست و شهرداری و شهربانی و بانکها صورت پذیرفت، پدیده ای که به طور کامل از غرب وارد معماری ایران شد. در این میان پله ها و راهروها از اهمیتی بالا در تنظیم روابط و عملکرد فضاهای داخلی برخوردار شدند.

اسلاید 10: در این دوره چنانچه ظاهر بناها بعضاً توانست گذشته معماری را به خود بگیرد ولی داخل بنا نتوانست روابط فضایی پیشین را در خود جای دهد. در این میان پله ها و راهروها از اهمیتی بالا در تنظیم روابط و عملکرد فضاهای داخلی برخوردار شدند و عناصر دیگر نظیر آب و آب نما و باغچه و گیاه به بیرون ساختمان کشانده شدند. ساختمان بستهبه عملکرد و مقیاس آنها به دو یا چند هال تقسیم شدند که راهروهای طویل و یکنواخت با اتاقهای فراوان در طرفین از ویژگی های اصلی آن شد. ویژگی فوق را در پلان های معماری دوره اول می توان از فضای کارخانه ها تا کاخها دید و این خصوصیات در کوچکترین واحد آن مثل دبستانها تا بزرگ ترین آنها نظیر وزارت دارایی، وزارت خارجه ، وزارت جنگ و بنای بزرگ شهربانی اشکارا مشهود است. پدیده برون گرایی در معماری معاصر باعث گردید کارکرد بناهای سنتی را که با قرار گیری یک حیاط مرکزی در وسط به شکل شعاعی عمل می کرد به پلانی تبدیل نماید که فعالیتش توسط راهروها و به شکل خطی صورت بگیرد. راهروها طولانی ترین فضاهایی بودند که در یک مکان بسته تاکنون در معماری ایران به وجود آمده بودند و تنها وظیفه آنها نقش عملکردی – ارتباطی با نه چندان جذابیت فضایی – معماری بود.معماری دوره پهلوی

اسلاید 11: شناخت، مواد و مصالحنمونه های متعدد بناهای دوره پهلوی اول به ویژه آثاری که در دهه اول ساخته شدند نشان می دهد که ساخت آنها ترکیبی از مواد و مصالح مختلف است. این مصالح ساختمانی شامل کاشی، آجر و سنگ و پنجره ها و درهای چوبی و نیز نرده ها و محافظهای پنجره ها و بعضاً سقفها، فلزکاری است. ترکیبی که علی الاصول بیشترین نقش را در این آزمایش ساختمانی دارد، آجر است. به طور مشخص هر یک از مواد و مصالح به تناسب استفاده در جای خود قرار دارد و این ترکیب به معنی مخلوط نیست. سنگها عمدتاً در پایین و در پایین و در نقش ازاره های بلند مخصوصاً در ساختمان های بزرگ دولتی و تاار تفاع نزدیک به قد یک انسان ، علاوه بر درک درست در استفاده از آن یادآور بناهای بزرگ گذشته سنتی نظیر مساجد است. اگر چه ساختمانهای حکومتی دهه اول پهلوی غالباً نمایی آجری دارد و هنوز نشن های معماری سنتی را می توان در آنها یافت اما دهه دوم رویکرد به بناهایی است که از نمای سنگی و یا سیمانی شکل گرفته اند و ظاهراً تاثیرگرفته از معماری غرب را می توان در آنها مشاهده نمود - بناهای دوره پهلوی اول در تاثیر از معماری غرب کمترین و دیرترین بهره گیری را تکنولوژی ساخت و سیستمهای ساختمانی داشته است هنگامی که در اروپا و آمریکا کاربرد فلز بتون و سیستمهای نوین سازه ای مورد استفاده قرار می گرفت.ساختمانهای این دوره در ایران هنوز به شیوه های سنتی و با خشت و آجر اجرا می شد

اسلاید 12: بالاتر قرار گرفتن ساختمان از زمین و نیز نمایش آشکار آن در وسط و محل ورودی ساختمان تقریباً در تمامی بناهای دوره پهلوی اول مشاهده می گردد. برآمدن بنا از سطح زمین تعمداً و نه به علت وضعیت سایت علاوه بر اینکه یک اثر را نسبت به اطراف خود بهتر بیان می کند و آن را به طور شاخص از محیط اطرافش جدا می سازد با ایجاد ارتفاعی کاذب و البته دلپذیر بر سیما و نمای آن تاکید می نمایداین تنوع روانی در فرم و فضا که باعث قطع تداوم یکنواخت بصری می گردد از خصوصیات بناهای این دوره است ورودی های بلند و ستون های مرتفع و کشیده در بناها اگر چه از یک نگاه به معماری دوره قدرت گرایی آلمان و آغاز قرن بیستم و از نگاه دیگر به عظمت و قدرت باستان گرایانه ایران کهن و به تعبیری نئو کلاسی سیسم ایرانی نظر دارد هرچه باشددر پی اقتدار و عظمت است نمای بناهای دوره ستون ها و پنجره ها بیشترین نقش را در این کاربرد داشته اند را از نشانه ها و عناصر خطی- عمودی برده استنما

اسلاید 13: پنجره و بالکن طبیعی بود که پنجره ها اینک با طرح هایی که ضوابط آن را نظان شهر سازی بلدیه اجرا و نظارت می کردبه شکل پنجره هایی جدید وبعضا همراه با بالکن به کوچه وخیابان روی گرداندند . تکنون حریم خانه ها تبدیل به حریم کوچه ها و حریم محله تبدیل شده بود . در این دوره برای نخستین بار پنجره ها یکی پس از دیگری به روی کوچه ها و خیابانهای جدیدالاحداث گشوده می شدند ، دیوارهای حیاطها کوتاهتر می شوند و چون باز شدن پنجره ها به کوچه ها و خیابانها حرمتی تازه به آنها می بخشد و برای نخستین بار از طریق پنجره ها راهی به درون خانه های خود می یابند از آرایش بیشتری برخوردار می شوند . بالکن نیز که پیش از این کارکردی شاهانه داشت به عنوان یک پدیده وارداتی در این دوره به شدت در عملکرد خانه های شخصی و کاربرد اجتماعی قرار می گیرد. در اینجاست که معمار سنتی دقت سلیقه و ذوق بیشتری را در اجرای این عنصر جدید در معماری به خرج می دهد.پنجره ها علاوه بر کاربرد چوب و شیشه در شکلی ساده و اجرایی تر برای اولین بار فلز را در شکل نرده و محافظ به کار می گیرند به همین دلیل هماهنگ با نرده های بالکن ها فلز کاری با طرح و نقوش جدید زیبنده بناها و نماهای شهر می گردد. تاثیری که مستقیماً از غرب می گیرد.

اسلاید 14: تزئیناتتزئینات بنا در دوره پهلوی اول شکل متفاوتی نسبت به گذشته پیدا کرد . در دوره قاجار که هنوز بیشترین یادگار را از معماری سنتی در خود داشت اولین تغییرات به شکل غربی در حوزه عناصر صوری، ظاهری و تزئینی بنا پدیدار گشت. به غیر از بناهای حکومتی خانه های مسکونی عهد قجر در تهران و شهرستانها نمونه های متعدد و مشخص از کاربرد تاثیرات تزئینی غرب در معماری ایرانی این دوره است ، تغییراتی که به طور مستقیم نظیر گچبریها، نقاشی دیوار و سقف و قوسهای نیم دایره ای دهانه ها و یا به طور غیر مستقیم و ترکیب شده با فضای معماری ایرانی نظیر آینه کاری و تزئینات در و پنجره یا شیشه های رنگی پدیدار گشت. استفاده از آجر در بنا به دلیل سرعت و سهولت باعث گردید که تزئینات آجری نیز نقش بیشتر و تازه تری پیدا کند.

اسلاید 15: معماری این دوره در استفاده بجا از تزئینات هرچند ساده و مختصر متحول شده هنوز نگاه در گذشته دارد . این بناها اعم ا دولتی و مردمی سردر ورودی ها، نبش ها، پخ ها لبه ها و انتها فوقانی بناها حاشیه و بالای پنجره ها را بدون توجه رها نکرد و با تزئیناتی که گاه الگو در معماری باستانی و گاه نگاه مدرن دارد و نیز بعضاً مبتنی بر تزئینات دوره اسلامی است از آ فضا استفاده کرد. نمای بنا هرچند مختصر و کوچک اشاره به اندیشه های متفاوت و گوناگون سازند گان عهد خود می کند. در این آثار تزئینات آجری، سنگی، کاشی و فلزی به تناسب زمان و مکان استفاده از آن همگی وجود دارند. به طور تقریب تمام بناهای این دوره در تهران و شهرستانها دارای یک چنین تزئیناتی است. اتفاق تازه در این دوره رویکرد به عناصر حجمی و مجسمه سازی است که باز نگاه دوگانه باستانی و غربی به خوبی قابل تشخیص است تا پیش از این دوره به جهت نکوهش تندیس ها انسانی گرایش به تزئینات در قالب تصاویر 2 بعدی و ملهم از تعابیر مذهبی و تفاسیر عرفانی بود که با نام نقوش اسلیمی و هندسی آرایش دهنده بنا بود و مساجد به سبب جایگاه ممتاز آن نقشی ویژه در بکارگیری این نگاره ها و به تعبیر امروز گرافیک ایرانی اسلامی داشتند تزئینات

اسلاید 16: ظهور پدیده برون گرایی در مقابل مهم ترین صفت معماری گذشته یعنی درون گرایی، اصلی ترین عامل محتوایی بود که باعث تغییرات شکلی در معماری این دوره گردید. شاید از میان عوامل متعدد این چرخش مهم ترین عامل چرخش بینش فرهنگی اجتماعی بود . بدیهی بودکه دلیل این تغییر شکل در عناصر معماری تعریف دیگری بود که از این عناصر می شداهمیت و اولویت پلان در طراحی معماری به دلیل روابط عملکردی در دو یا چند بال به خصوص در ساختمان های بزرگ آموزشی،‌ دولتی، حکومتی و حل روابط عملکردی به شکل خطی.اهمیت مکانی پله ها در معماری جدید چه در آستانه ورودی بنا با شکل عریض و طرح تشریفاتی آن و چه در داخل بنا در مهم ترین فضای مرکزی بنا و بیشتر به صورت دو طرفه و یا منحنی شکلماندگاری نظام سنتی ساخت و ساز در این دوره و کمترین و دیرترین بهره گیری از تکنولوژی و سیستمهای ساختمانی نسبت به دیگر ره آوردهای غربورودی های بلند همراه با ستون های مرتفع، کشیده و متعدد با بیانی از تفاخر و عظمت،‌ هم به شکل باستان گرایی ایرانی و هم به شیوه اکپرسیونیستی و اوایل مدرن اروپاخلاصه از معماری دوره پهلوی

اسلاید 17: چرخش جهت پنجره ها از درون به بیرون و تعریف تازه ای از محرمیت در مقیاس محله و شهر و نیز شکل جدیدی از پنجره در حوزه مسکونی و پنجره های بلند و مکرر در بناهای بزرگ دولتی.شکل گیری بالکن و پدیده بالکن سازی در نماهای خیابان ها(هم در ساخت خانه ها و هم به شکل بزرگ تر و ایوانی در بناهای حکومتی) و پیوند جدید حوزه داخلی با کوچه و خیابان که پیش از این در معماری سنتی به شکل ایوان و رو به حیاط داخلی قرار داشت.رویکرد عمومی به نمای تزئینی آجری و استفاده از نقوش و حجاریهای کلاسیک ایرانی (باستانی)‌ و کلاسیک غربی در دهه اول و اوایل دهه دوم و گرایش به تزئینات کم و ساده در اواخر این دوره . همچنین به تناسب زمان و مکان استفاده متنوع از تزئینات آجری، سنگی، کاشی و فلزی، هم در طرح و هم در مصالح.احداث خیابان و خیابان کشی به شیوه اروپایی قرن نوزدهم در مقیاس وسیع و ظهور پدیده معماری خیابانی بدون توجه به تنها سابقه باغ- خیابان (چهارباغ) در شهرسازی گذشته.تغییر نمادهای شهر سازی از بنهای فرهنگی و مذهبی در گذشته به بناهای بزرگ دولتی و حکومتی در این دوره.تنوع سبکهای معماری در مدتی کم با سه شیوه سنتی باستانی و مدرن و هر کدام با دو گرایش و یا دو گونه متمایز و در نهایت رونق و پیشگامی سبک معماری مدرن بویژه در سالهای بعد از 1320.

اسلاید 18: اقدامات انجام شده در مورد حريم : تا كنون اقدامي در مورد تعيين حريم براي اين بنا انجام نشده است ولي با توجه به قرارگيري آن در بافت قديمي و كوچه هاي باريك و بافت متراكم ساختمان منطقه كه در حال نوسازي مي باشد بازار سرشور ضرورت تعيين حريم براي بنا احساس مي شود.ويژگي اثر : خانة مورد نظر از 2 قسمت تشكيل شده و قسمت جديد ساز آن در حدود 30 سال پيش ساخته شده است و 2 طبقه مي باشد كه كاملاً متقارن است. حياط با كفپوشهاي آجري به صورت مربع و لوزي پوشيده شده و در نماي اصلي بنا در بالاي قسمت ورودي و همچنين 2 طرف بنا نمونه هايي از گچكاري بسيار زيبا به چشم مي خورد كه جلوه اي خاص به اين بنا داده است. از ويژگيهاي اين بنا مي توان به تزئينات نماي اصلي آن اشاره نمود.نوع بهره برداري ازاثر ( قبلي ، فعلي ، پيشنهادي ) : اين بنا از زمان ساخت تا 2 سال پيش مسكوني بوده و خانواده آقاي رجايي در آن سكونت داشته اند ولي از 2 سال قبل تا كنون به عنوان مسافرخانه مورد استفاده قرار مي گيرد كه به اين علت فضاهايي مانند دستشويي و توالت به خاطر مسافرين به بنا در داخل حياط اضافه شده است.

اسلاید 19: توضيح دخل و تصرفات انجام شده و مشهود در اثر: مهمترين دخل و تصرف انجام شده در اين بنا الحاق يك ساختمان جديد ( حدوداً 30 ساله ) به بناي اصلي مي باشد كه در سمت مقابل ساختمان اصلي در طرف ديگر حياط قرار گرفته است. علاوه بر آن به دليل تغيير كاربري بنا از سكوي به مسافرخانه، فضاهاي كمبود به آن اضافه گرديده اند از جمله دستشويي و توالت كه در كنار حياط ايجاد شده است.توضيح تعميرات گذشته اثر : در اين تعميرات زيادي انجام نگرفته است تنها مي توان به مواردي از جمله تراشيدن آجركاري و قسمت پايين بناي اصلي و سيمان كردن آن به خاطر رطوبت، و تعمير حوض و سطر حياط و گچكاري داخل بنا و تعميرات فرد ديگر اشاره نمود.

اسلاید 20: ـشرح وضعيت موجود، خطر پذيري و آسيبهاي وارده : با توجه به تغيير كاربري منزل از مسكوني به مسافرخانه آقاي رجايي براي براي جذب مسافر، بخشهاي آسيب ديده را ترميم نموده و در نگهداري از ساختمان تلاش مي كند. در نتيجه در حال حاضر ساختمان در وضعيت خوبي به سر مي برد و تنها در بخشهايي از ديواره هاي حياط و طبقة همكف آثاري از رطوبت به چشم مي خورد.توضيحات ضروري و اختصاص اثر : نظر به اينكه منزل رجايي داراي قدمت زياد و تزئينات زيبا مي باشد و همچنين تخريب و نوسازي بناهاي اطراف آن به نظر مي رسد ثبت آن در فهرست آثار ملي ضروري باشد.منابع و مآخذ گذارش : -تحقیقات میدانی -تو ضیحات مالکین وکسبه

اسلاید 21: سایت پلان

اسلاید 22: موقعیت بنا درنقشه شهر مشهد

اسلاید 23: عکس ازبازارسرشور و داخل کوچه

اسلاید 24: پلان طبقه همکفعناصر تکراری و مجرد

اسلاید 25: پلان طبقه اولپلان ها برعکس نما ها غیره قرینه هستند

اسلاید 26: نماتعاد ل و تقارن در نما

اسلاید 27: برش

اسلاید 28: نمای ازبنا مسکونی رجائی که درحال حا ضر مهمانسرا

اسلاید 29: نمای از گچبری های بکار رفته در بنا

اسلاید 30: گچبری داخل بنا

اسلاید 31: نمای از گچبری بیرون

اسلاید 32: پلان طبقه همکففضامسجد

اسلاید 33:

اسلاید 34: نام موضوعخرپشته بامعضوآجر چینیشماره عکس1-2عارضهفرسودگی مصالحعلت مخللگذشت زمان بارندگیدرمانبند کشی12

اسلاید 35:

اسلاید 36:

اسلاید 37:

اسلاید 38:

اسلاید 39:

اسلاید 40:

اسلاید 41:

اسلاید 42:

اسلاید 43:

اسلاید 44:

اسلاید 45:

اسلاید 46:

اسلاید 47:

اسلاید 48: اجرای طاق وقوس وقالب بندی