خانواده درمانی اسلامی

صفحه 1:
سلا خانواده درمانى با رويكرد لك می ly 

صفحه 2:
خانواده درمانی اسلامی : آنچه در روبکرد خانواده درمانی اسلامی می آموزیم ۴ مقدمه *خانواده اسلامی چیست؟ *عوامل موثر بر تعارضات خانواده؟ *راه های پیشگیری از تعارضات از دیدگاه اسلامی *راهکارهای حل تعارضات خانواد کی براساس تعالیم اسلامی *فنون اختصاص مشاوره ازدید گاه اسلامیی 

صفحه 3:
فصل اول مقدّمات خانواده درمانى اسلامى خانواده یکی ازنهادهای مهم بشری است که زیربنایی ترین و اولین نواداجومساعي به ۱ تاثيرخانواده ----- تعادل وشكوفايى افراد وجامعه به حدی انست که هيج صاحب نظری نمیتواند آن را انکارکند.ادیان الهی به جهت نقش مهم دراحلاق ومعنویت انسانها آموزه های مهمی دراین زمینه اراته کرده اند درهمین راستا آخرين دين الهی (اسلام) درابعاد مختلف زندگی خانوادگی,دستورها ارت اهای میتی رنه رده است. دراین دین ازدواج وخانواده محبوب ترین وعزیزترین نهادیشری استاد «دکتر عطاری 

صفحه 4:
فصل اول استاد : دكتر عطا, ‎genres‏ 000 ا تعريف خانواده با رويكرد اسلامى تعريف خانواده: كروه كوجك است كه حدفاصل بين فردوجامعه قراركرفته است.براساس تعالیم اسلام خانواده مجموعه ای است ازافراد بارابطه های سببی ونسبی,که این افراد نسبت به هم متناسب بانوع نسبت وارتباط,مسوولتهایی اجتماعی,حقوقی,تربیتی,رفتاری,اقتصادی ودینی دارند خانواده به عنوان گروه,اعشایشان رابااحساس صمیمیت,همکاری وتشریک مساعی به هم پیوند میدهدیعنی رابطه اعضای خانواده برپایه صمیمیت وزند اجتماعی در داخل گروه استوار است. یت مشخصه اصل وغیرقابل تفکیک خانواده است وهمین صفت آن ‎eae‏ حتف باه ریت اه ری 

صفحه 5:
فصل اوّل استاد : دکتر عطا مقدّمات خانواده درمانی اسلامی اد : دکتر عطاری عوامل موثر بر تس واختلافهای خانوادگی عولمل‌ش ناختم‌ناز عولمل‌موثردر(1 اختلافاتوناشویی سائلش ناختی للح لك مار ا تحولاجتماعی‌وعقللنوبه ‎ls‏ ‏ديكر عدم م0 ‎eras‏ ال اط مختلفميشود.درخيلىازموارد افراد آكاهمكافوازحقوقو وظايفمتقابل ندارند به همينجهدهررعايتحقوق ‎alsa LSS‏ .تفاوتهوشى دربيززو جه اد رصتلة حت دوك ‎ae) |‏ > & 1 8 8 1 < 

صفحه 6:
فصل او ‎J 3‏ استاد : دکتر عطا مقدّمات خانواده درمانى اسلامى ااا 2)عوامل اجتماعى وفرهنكى:زن وشوهر در دوخانواده جدا رشديافته اندكه تفاوتهاى فرهنكى,علاقه هاوسلايق كوناكون دارند.درنتيجه در روندسازكارى زوجين بایدبرخی ازويزكى هاوسليقه هارايذيرفت وبرخی دیگر راکنارگذاشت كه عدم توجه ‎Css] el lie‏ واسارکاری را دارد. عامل فرهنگی دیگری که دراختلافات زوجین نقش دارد دخالتهای دیگران درتصمیها وامورخانواده جدید میباشد به طوری که۹۵27 متقاضیان طلاق درایران eine eel oe A Ae ‏ات دا‎ 

صفحه 7:
‎eo‏ فصل اول خانواده ‎Peele‏ ‎ ‏عوامل اجتماعی مهمی که میتواند بنیان خانواده راتخريت كتدشا مل درفب سرت زندگی صنعتی وتاثیر عمیق آن برفضای ای تاداس درو ثرا صورت هوشیار یا ناهوشیار,ویژگی ‎sb‏ ‏شناختى وعاطفى ورفتارى ديكر آن رادرخود جاى داده وباآنها همانندسازى ميكتند درتعاليم اسلام نيز نوع معاشرت تاثیرعمیق آن موردتوجه قرار .ارديكرتائيرات مهم محيط وه نقش رسانه هامخصوصا تلويزيون ‏ات ورحالی که ی ار واه ها ید ادا ور یوم وتیتتها باییند هنن ‎ ‎ 

صفحه 8:
‎aa‏ 0 5 اک سح معد مات خانواده درمانى ‎Pentel‏ ‎aa‏ عسات وو ‏ازعوامل موثربراختلاف درخانواده سازگاری های جدی تر رامی طلبد که ممکن است اعضای خانواده توانایی سازگاری باآنهارا نداشته باشند به طورمثال نازایی زن یامردممکن است به سردی فضای ‎wa‏ خانواده بینجامد یااینکه ‎ 

صفحه 9:
فصل او ‎ee‏ ول استاد : دکتر عطا خانواده درمانی اسلامی ی 4 عوامل .يدى عدم توجه اعضاى خانواده به باورهاى دينى وانجام رفتارهاى خارج ازمحدوده مجاز شرعى,زمينه اى براى ضربه به روابط عاطفى مثبت خانواده وبروز اختلافات ميشود.همه روابط,حالات عاطفى وصفاتى كه در دين اسلام گناه محسوب ميشود به روابط مناسب اعضاى خانواده آسيب ميرساند مثلاشراب خوری که موجب رفتارهای ‎oa‏ ‏وپیامدهای نامطلوب بهداشتی ودرنهایت روانی بو ات ال سل ‎aS cpl‏ رفتارهامیتواند ازدوجهت به خانواده آسیب ساند:در روابط زوجین وتنظیم روابط جنسی 

صفحه 10:
فصل اول خانواده درمانى اسلامى ادامه تعاليم اسلامى خانواده ترک وظایف دینی,به ویژه نماز,خواه ناخواه برزندگی فرد آثار ناخوشایند برجای میگذارد.غیبت کردن,در واقع ظاهرنمودن نقصهای فرد درغیاب اواست که باعیب جویی ومحاکمه غیابی حرمت فرد شکسته میشود وبه روابط بين فردی ‎wo eel‏ رساندکه قران این رفتار رابه خوردن گوشت برادرمرده تشبیه کرده است (حجرات 12) سخن چینی میتواند روابط بین فردی رااشفته نماید وشعله اختلاف راافروخته استاد : دکتر عطاری 

صفحه 11:
فصل دوم راههای پیشگیری ازاختلافهای خانوادگی م دراموزه هاى ‎١‏ تمام عوامل موثر دراختلاف خانواده هاكه به آنهااشاره شده ميتوان نخست به ناسازگاری سپس به برداشت منفى ییازان ‎Wale‏ ‏درروابط کلامی وغیرکلامی وگاهابه تعمیم اختلاف وگاه طولانی شدن آن ودرنهایت به جدایی عاطفی وقانونی زن وشوهر منجرشود که دراین بخش به راهبردهای پیشگیرانه اشاره خواهدشد که میتوانند مانع ‎oS‏ ‏ا 0 ۱ هر و ۳[ 

صفحه 12:
فصل دوم راههای پیشگیری همسر و 00 وظيفه مهم دخترويسر دراستانه ازدواج,شناخت شرايط لازم براى همسروتطبيق ان برفردموردنظر است.انجام اين وظيفه بسيارى ازاختلافهای بعدی ل لات روهمسرتوجه خاصى مبذول ميدارد به طورى كه تاكيد برهمان همسرى ياهم ---- بودن درتعاليم اسلام ميتواند اختلافهاى ناشى ازتفاوت دربهره هوشى و امور فرهنكى کر تاره در ترا دا للطیبین والطیبون للطیبت > نور 26 درواقع 

صفحه 13:
‎eo‏ فصل دوم خانواده درمانی اسلامی ‎ ‏2آموزش زوجین: ‏بسیاری ازمشئلات کانواده ها باشی ازعدم سا ل ‎aby ays‏ وروش حل مسائل است یکی از راهبردهای مهم حل مسائل خانوادگی رویکرد روا ورس ات سمل مرا زیراست ‏الف)روشن شدن اهداف وارزشها ب)آموزش ارتباط وتبادل نظر ‏ج)آموزش مهارتهای مذاکره وقرارداد بستن (اصل انصاف و روابط برابر ورضایت بخش) د)فنون تنظیم وقت وتعیین اولویت هاو برنامه ریزی امورخانواده ‏ه)فنون کنترل فشار روانی 

صفحه 14:
or ‎Sel‏ تفس اعتقادات دينى در امور زتدفی وحل مشکلات واختلافات برای پیشگیری ازبرخی از اختلافات دارای اهمیت است بنابرین شناخت وظایف وحقوق متقابل اعضای خانواده براساس اسلام برای عمل به آنها ‎ul Sse‏ رای ال اسلام بای کترل خشم درخانواده توصیه ای دارد ‏اگرفرد خشمناکی قادربر رفتار پرخاشگرانه باشد وخشم خودرا فرونشاند خداوند درقیامت ‎wae‏ اورا ازارامش وایمان سرشار خواهدکرد ‎ 

صفحه 15:
4)رعایت حدود ومرزها درخانواده: ‎ence‏ ا ل 0 نسبت به رعايت حدود ومرزهايى ناشى 115 سات سحت راتسا ار است.به اين ترتيب که رعایت حدود روابط زن ومرد مهارتهای چشمی و روابط کلامی معنادار درپیشگیری از اختلافات نقشی مهم دارد به طوری که تحقیقات نشان داده اند پوشاندن زیبایی های زن مانع افزایش آستانه ادراکی مردان ودرنتیجه کاهش اختلافات زناشویی است زیرا باافزایش آستانه ادراکی مردبه محرکهای درون خانواده دیرتر پاسخ میدهد وزمینه برقراری روابط عاطفی لذت بخش فراهم نمیشود(منطقی-مرتضی-چکیده تازه های تحقیقی-38 ش -3 ص 

صفحه 16:
استاد : دکتر عظاری 5)توجه به اصل مشورت: تطابق رفتارها وتصميم كيريها دربرخى موارد انا ریبادت ‎ety‏ ‏اسان است دراین وضعیت روشن شدن تطابق یک رفتاریا تصمیم بااصول عقلی وشرعی وتبیین وتوجیه آن برای اعضای خانواده به روش مناسب وظيفه والدين درخانواده است بااين وجود درمواردبسيارى خانواده هابارفتارها وتصميمهايى روبرو مودک لين وا بامواری ای وشرعی دشوار است .خانواده دراین گونه مواردمانند سایرگروه هابه شیوه های گوناگونی میتواندتصمیم بگیرد باتوجه به ‎cern‏ 

صفحه 17:
بيامبر نيزتوصيه میفرماید<وشاورهم فی الامر>درجایی دیگر ازفران ‎odol‏ است<پس بشارت بده بندکان مرا به آنانکه آسخنانرامیشنوند وازنيكوترين انها بيروى ميكنند؛ انها كسانى هستند كه خدا هدايتشان كرده وانها خردمندانند>زمر 17 

صفحه 18:
اهکارهای حل تعارضات خانوادگی براساس تعالیم اسلام ذ برشووتعهدنسب رپس سس مرلتمجخانوادمز ی کوازکاربردهاءل 1 ثرسلسله مرلتمدرخانوادی حلم شکادرمواردعلستکه لعضای‌خانوادم پسرازبحث وبررسیوارلثه دلابلمتعلدبه تصمیم ی کسانی نمی رسند ولختلالهمچناناقی سک رچنین ‎Pl le Bu Dea rst yoo alps‏ پسیروعزنازشوهر مناسبتسرینرله سمکن الما ‎ae ee ee‏ وار اتح يي كندبارشد كودكازورسيدنآنهابه مرحله نوجولنىوجولنىكام درخانوادم ها لختاههابىي دید می‌آید که به عدم رعایسلقتدار وا .ینیب ازمی‌گردد.ب رلساس تعاسلم لسلم فرزندلندرهرمرحله سنیب_اجایگاه اجتماعی(ن_هج | لاف حکمت ۹ب اید بسرلیهید گاه هاوواك رخودارزش قانلشوند ودرحللمکانازنظریاآنهاپیروی کنند مگ رآنکه ایرپمرمستازم 7 خافاوقولنیرجبنیلل_قما:۴۵)وعرفیباشد 

صفحه 19:
مشکلاعاطفییجنسیگاهی رولبطمردوزنبه عل تیفتارهاین اماسل2 ‎apt bed ng DIS ey DL Ss SHE yl‏ سردعهیگرلید درچنین اردیب کش وصیه لساسیبه مرد آنلستکه باهمسرخود مدارلکندلیزٍص لک لی‌مرد | وا می‌دارد که به صرفیکوفتارنامناسنب او کنشیت ند رولبط رلنا خوشایند ننکندوازطرفدیگر مرد رلبه لیذ کته متوجه می‌سازددکه زذلمانت لس رلیای که بلرفتاریوستم ن سب تسه اوم و جبغشم خداوند میشود.درچنیزهواردیتوصیه شده لس که زوجینامهار خویشهربرلبر رفتار نامناسهمس‌همه جنبه های ثبتوولبط ‎RS‏ رازریرسوا-لنسبرد وپذیرشمعنر تخولهی‌همسر ود رگیرعدرلیززمینه خودداری ‎hs.‏ ‏ق رآزوحلختلافاتخانواددگی‌یقتی کی اهر دوعز وجیراز لیفایوظاینهسری* خودداریمیکنند ق رآنازلیرلمر به نشوز وشقاقان سا؛۳۵)تعبیر کرده لستدشوز زن عبار لس از خوددارعاز ب رآور دنت یازهایعا طفیٍجنسی‌مرد آماده ن کرد نزمینه مناسب برلعوولبطعاطفی ی جنسی‌مرد» آماده ن کرد ززمینه مناسپس رای ولبط عاطفی لت مانند رها کردنآرلیشو‌خروج از تزلبدونافنچهره دره مک شید زوبلزبان ی که قرا برلیحلم شکلیجهادنزنب» سووزند گیم تداول‌خانواگیوابفایوظایف همسری‌شیوه لیسه مرحله لعارلئه کرده لست ‎ ‎ ‎ ‎3 

صفحه 20:
دوییک ردنا زبستر: در صور تس ودمندنبودذروشب .له رآ( 2 بسه دوریکردناز زندربستر لشاره میکند پشتکردندربستر تس رک رولبطجنسییقطع رولبط ک اامی‌یمعاشرسزشیده هاییلسنکه تس رآن ‎dle peel yo‏ لستفاده شود.لین‌جدیی‌عاطفی‌تا حد وزترلبه تسفکر دربارم رفتارخود وا می‌دارد وزمینه لیرلعلصلاح رفتارونوعیتنبیه برلعاوبه شمر می‌آید که لینتسنبیه نبایدمنجربه جلیی بسترولتاق خواب بینجامد زیرا ممکن است به ناسا زگاری بیشتربینجامد ۳ تیه ندراین مرحله تبیه مطرح میشود البه قبل ار اجرای این روش به سوالات زیر باید پاسخ دهیم:۱-ماهیت تنبیه چیست ۲-شدت و کیفیت این تنبیه چگونه است و... در دید گاه اسلام تنهادرمورد عدم همراهی زن دروظایف همسری توصیه شده است.برخی از روایات اسلامی نیزشرایط استفاده ازاین روش رامحدودتر کرده درصورت ارتکاب فحشا ازسوی زن آن راتجویز نموده اند وشرط دیگر استفاده ازاین روش کارآمد نبودن راه های مسالمت آمیز دیگر واحتمال تاثیر گذاری آن است(هاشمی رفسنجانی +تفسیر راهتماوج ۳ص ۳۶۹ البته به طوری که تنبیه به عنوان تنبیه بدنی برداشت میشود بایدطوری باشدبدنی ودرعین حال ضعیف وبازدارنده ودرواقع تنبیه ویادآوری است نه تنییه وآزاررسانی 

صفحه 21:
من اهلها آن ریدا اصحا یوفق الّه بینهما <انسا۳۵>) اگر وضعیت خانواده به گونه ای است که احتمال دشمنی زن وشوهر وجود دارد دخالت دیگران برای اصلاح بین آنها ضروری است دراین حالت توصیه میشود دو داور ازبستگان زن ومرد انتخاب شوند تابه اختلاف رسید گی کنند * جدایی زن وشوهر:آخرین شیوه برخورد بامشکلات خانوادگی جدایی رسمی زن وشوهریاطلاق است. گاهی ادامه زند گی خانوادگی نه تنها موجب نشاط و آرامش و کارآیی بیشتر اعضانمیشود بلکه به آسیب روانی وبروز رفتار نابهنجار می انجامد.درشرایطی که همه راههای اصلاح وحفظ بنیاد خانواده به بن بست میرسد‌جدایی رسمی زن وشوهر راه حلی برای خاتمه مشکلات وتند گی های اعضای خانواده است.ازنظر اسلام جدایی زن وشوهرامری ناخوشایند است و گفته شده که منفورترین امور نزدخداوند خانه ای است که به واسطه طلاق وجدایی ویران شود. 

صفحه 22:
: فنون اختصاص مشاوره ازدید گاه اسلام Lette te SS 

صفحه 23:
+ نتیجه گیری :در یک خانواده مطلوب سلسله مراتب به خوبی رعایت میشود پدرومادر اقتدار ویژه ای دارند وفرزندان درنوجوانی وحتی میان سالی احترام خاصی برای والدین قائل اند. درمنظومه زن وشوهری وظایف به خوبی انجام میشود و مودت ورحمت بين زا وشوهر برقرار ونیازهای عاطفی دوطرف موردتوجه است.والدین باشوروشوق به وظایف خودعمل میکنند وبرارزش خود آگاه اند.اصل محوری در روابط اعضای خانواده دراسلام مدارای آنان بایکدیگر است. کفر وهم ردیف بودن زن وشوهر عاملی مهم دربنا گذاری یک خانواده مطلوب و کا رآمد ازنظر اسلام است.خانواده مطلوب ازنظر اسلام ازهرمشکل واختلافی مصون نیست.ولی در اختلافها حریمها شکسته نمیشود و افرادپس ازفرونشستن هیجانات.به دنبال حل مشکل وحتی اصلاح وجبران ضعفها ورفتارهای نامناسب خودهستند.افزون براین باورهای دینی پایدار عدالت محوری ومدارا یه مفهوم مر کزی خانواده مطلوب ازدید گاه اسلام است 

صفحه 24:
‎oy lh edged ng‏ وخانوادهم درمانیبا رویکرد لسلمی‌ت-هرلن انتشارلت- .لمیر کبین ۱۳۹۲ ‏ا لاعف محطرضا خانوا درنكرش إساه و رولنشناسی قم :لنتشارادته ‎x‏ ‏992 ‎ ‎ 

صفحه 25:
موفق و پیروز باشید !