درآمدی بر اپیدمیولوژی مازنر

درآمدی بر اپیدمیولوژی مازنر

اسلاید 1: 1By: Dr K. Mirzaei

اسلاید 2: By: Dr K. Mirzaei2 میزان ، نسبت ، سهممرجع: درآمدی بر اپیدمیولوژی( مازنر)

اسلاید 3: 3By: Dr K. Mirzaeiنسبت Ratio نسبت عبارت است از:رابطه بین دو عدد (X:Y یا X/Y )در نسبت لزومی ندارد که صورت و مخرج از یک جنس باشند و باهم ارتباط داشته باشندمانند: نسبت تولد های دختر به پسر

اسلاید 4: 4By: Dr K. Mirzaeiسهم Proportionسهم نوعی خاص از نسبت است که صورت کسر آن در مخرج کسر مستتر است مقدار منتج معمولا بصورت درصد بیان می شودمانند: سهم تولد های پسر ( از تولد های زنده) تعداد پسرها تعداد تولد زنده ( پسر + دختر)نکته:سهم همان نسبت است با این تفاوت که صورت جزئی از مخرج است

اسلاید 5: 5By: Dr K. Mirzaeiمیزان Rateمیزان شکل خاصی از سهم است که در آن زمان مشخص شده است ( اگر در سهم عامل زمان را دخیل کنیم میزان حاصل می شود)در اپیدمیولوژی میزان مهمترین ابزار اندازه گیری بیماریها است زیرا سنجشی است که احتمال یا خطر بیماری را در جامعه معینی در دوره زمانی خاصی به روشنی بیان می کندمیزان بصورت زیر تعریف می شود: تعداد حوادث در دوره معینی از زمان جمعیت در خطر این حوادث در دوره معینی از زمان

اسلاید 6: 6By: Dr K. Mirzaeiمیزانهای بروز وشیوعدر بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی از میزانهای مختلف ابتلا و بیماری استفاده می شود که تمام آنها در دو گروه اساسی زیر قرار می گیرند: - میزان بروزIncidence Rate - میزان شیوعPrevalence Rate

اسلاید 7: 7By: Dr K. Mirzaeiمیزان بروزIncidence Rate میزان بروز این احتمال را که در دوره معینی از زمان افراد سالم بیمار شوند را اندازه گیری می کندبنابراین میزان بروز: تعداد موارد جدید بیماری در دوره معینی از زمان در یک جامعه است تعداد موارد جدید یک بیماریمیزان بروز= در دوره ای از زمان جمعیت در معرض خطر

اسلاید 8: 8By: Dr K. Mirzaeiمیزان شیوع Prevalence Rate میزان شیوع تعداد موارد موجود یک بیماری را در یک جمعیت در زمان خاصی اندازه می گیرد تعدادموارد موجود یک بیماریمیزان شیوع= در لحظه ای از زمان کل جمعیت

اسلاید 9: 9By: Dr K. Mirzaeiمقایسه بروز وشیوعبروز به ما می گوید که موارد جدید بیماری در جامعه معینی که قبلا فاقد بیماری بوده به چه میزانی اتفاق می افتدشیوع این احتمال را که افرادی ، در لحظه خاصی از زمان بیمار باشند را اندازه گیری می کندبنابراین شیوع به دو عامل بستگی دارد : - تعداد افرادی که در گذشته بیمار شده اند( بروز قبلی) - طول دوره بیماری در آنان رابطه شیوع با بروز و دوره بیماری بصورت زیر است: شیوع ≈ بروز X دوره بیماری

اسلاید 10: 10By: Dr K. Mirzaeiمقایسه بروز وشیوع...فرمول فوق گویا تغییر مستقیم شیوع در نتیجه تغییر بروز یا دوره بیماری است اگر در یک دوره زمانی طولانی ، بروز و دوره بیماری ثابت باشند می توان رابطه فوق را بصورت زیر نوشت :شیوع = بروز X دوره بیماری

اسلاید 11: 11By: Dr K. Mirzaeiنکاتی در مورد بروزبرای تعیین بروز لازم است گروه معینی از افراد را بطور آینده نگر پیگیری نمود و میزانی را که در آن موارد جدید بیماری ظاهر می شود تعیین کرد در هنگام محاسبه میزان بروز باید شروط زیر را رعایت نمود:1- اطلاع از وضعیت سلامت جامعه تحت بررسی2- زمان شروع بررسی3- مشخصات صورت کسر بروز4- مشخصات مخرج کسر بروز5- دوره مشاهده

اسلاید 12: 12By: Dr K. Mirzaeiاطلاع از وضعیت سلامت جامعه تحت بررسیباید زمینه کافی وجود داشته باشد که در آن سلامت افراد یک جمعیت ارزیابی شود و افراد تحت مطالعه را در یکی از دو گروه ” بیمار“ یا ” غیر بیمار“ قرار داد.

اسلاید 13: 13By: Dr K. Mirzaeiزمان شروع بررسیبرای مطالعات بروز تعیین تاریخ شروع بیماری بسیار ضروری است نکته: در مواردیکه تعیین تاریخ شروع بیماری به راحتی امکان پذیر نباشد ، ظهور اولین علامت قطعی و مشخص بیماری را می توان به عنوان زمان شروع بیماری به حساب آورددر مورد سرطانها ، زمان شروع بیماری“زمان تشخیص قطعی“ بیماری است ( نه زمان آغاز علائم یا شک به آن)در مورد بیماریهای روانی سرپایی ”زمان اولین مراجعه ”به درمانگاه یا ”زمان شروع درمان“ را بعنوان ملاک زمان شروع بیماری محسوب می کنند

اسلاید 14: 14By: Dr K. Mirzaeiمشخصات صورت کسر بروزدر بعضی شرایط در یک زمان محدود یک واقعه بیش از یکبار در یک فرد رخ می دهد مانند: ابتلا به سرماخوردگی یک نفر دوبار در طول یکسالدر این حالت دو میزان برای فرد قابل محاسبه است: تعداد افرادی که سرماخورده اند در یکسال جمعیت در معرض خطر تعداد موارد سرماخوردگی در یکسال جمعیت در معرض خطر

اسلاید 15: 15By: Dr K. Mirzaeiمشخصات صورت کسر بروز... تعداد افرادی که سرماخورده اند در یکسال جمعیت در معرض خطرمیزان اول احتمال ابتلاء هر فرد به سرماخوردگی در طی یکسال است تعداد موارد سرماخوردگی در یکسال جمعیت در معرض خطر میزان دومتعداد موارد سرماخوردگی است که در آن سال برای گروهی از مردم انتظار می رود

اسلاید 16: 16By: Dr K. Mirzaeiمشخصات مخرج کسر بروزدر رابطه با مخرج کسر میزانهای بروز دو نکته اساسی باید مد نطر قرار گیرد:1- در صورتی که جمعیت در معرض خطر در طی یک دوره زمانی تغییر کند ، ساده ترین راه برای حل این مساله استفاده از جمعیت وسط سال آن دوره بعنوان متوسط جمعیت در معرض خطر است 2- در مخرج کسر ( جمعیت در معرض خطر ) نباید افرادی که بیمار ند ، یا بیمار بوده اند و یا قبلا مصون سازی شده اند و مستعد ابتلا به بیماری نیستند ، را قرار داد

اسلاید 17: 17By: Dr K. Mirzaeiدوره مشاهدههمیشه باید میزانهای بروز را در رابطه با دوره مشخصی از زمان بیان کرد نکته1: دوره ای که میزان درآن محاسبه می شود باید به اندازه کافی طولانی باشد تا وقایع مورد انتظاردر آن اتفاق افتدنکته 2: وقتی دوره مطالعه تمام دوره همه گیری است از واژه خاصی برای توصیف همه گیریهای بیماریهای عفونی استفاده می شود در این صورت بجای میزان بروز از واژه “ میزان حمله Attack Rate” استفاده می شودنکته 3: برای دوره های مشاهده نابرابر از “ شخص – زمان “ است می کنیم

اسلاید 18: 18By: Dr K. Mirzaeiشخص – زمان استفاده از مخرج کسر شخص – زمان فقط تحت سه شرط زیر معتبر است :1- خطر مرگ یا بیماری در تمام دوره مطالعه ثابت باشد( این فرض در غالب موارد صحیح نیست مانند در بیماریهایی که دوره کمون طولانی دارن ، در این حالت میزان بروز در اواخر دوره مشاهده ممکن است نسبتا بالا باشد در چنین مواردی گاهی لازم می شود دوره مشاهده را به زیر دوره های کوتاهتری تقسیم کرد)

اسلاید 19: 19By: Dr K. Mirzaeiشخص – زمان....2- میزان بیماری یا مرگ در بین کسانیکه در پیگیری گم شده اند ، باید مشابه کسانی باشد که هنوز تحت مشاهده هستند ( شرط بسیار مهم)3- اگر بیماری تحت مطالعه بقدری به سرعت کشنده باشد که افراد معینی در کمتر از واحد کامل از زمان تحت مشاهده قرار می گیرند ، در انصورت میزان بصورت مصنوعی زیاد خواهد شد

اسلاید 20: 20By: Dr K. Mirzaeiشیوع لحظه ای – شیوع دوره ایدو نوع میزان شیوع وجود دارد: - شیوع لحظه ای تعداد موارد موجود بیماری شیوع لحظه ای = در لحظه ای از زمان کل جمعیت - شیوع دوره ای تعداد موارد موجود بیمار شیوع دوره ای = در دوره یا فاصله ای از زمان متوسط جمعیتنکته : شروط ساختن یک میزان شیوع مشابه خصوصیات مطرح شده برای میزان بروز است

اسلاید 21: 21By: Dr K. Mirzaeiنکات شیوع دوره ای سنجش مرکبی است از مجموع: 1- شیوع در لحظه ای از زمان ( شیوع لحظه ای) 2- موارد جدید( بروز) 3- موارد عود بیماری در دوره بعد از آن در تحلیل اطلاعات بیماریهای روانی غالبا استفاده از شیوع دوره ای بر شیوع لحظه ای و یا بروز ارجعیت دارد

اسلاید 22: 22By: Dr K. Mirzaeiاختلاف بین میزانهای بروز وشیوع1- در مطالعه شیوع دانستن زمان شروع بیماری لازم نیست2- در میزانهای شیوع همیشه مخرج کسر شامل تمام جمعیت مربوطه است ( زیرا صورت کسر شامل موارد “ جدید” و” قدیم” است

اسلاید 23: 23By: Dr K. Mirzaeiموارد استفاده از بروز وشیوعمیزان شیوع : - در تعیین حجم کار خصوصا در بیماریهای مزمن حائز اهمیت است ( وسیله مفیدی برای برنامه ریزی نیازهای تسهیلاتی و انسانی است) - شیوع برای پایش برنامه های کنترل برای حالات مزمن ( مانند بیماریهای روانی) می تواند مفید باشد - برآورد متناوب شیوع لحظه ای در پیگیری تغییرات در الگوهای بیماری با گذشت زمان مفید است

اسلاید 24: 24By: Dr K. Mirzaeiموارد استفاده از بروز وشیوعمیزان بروز: - وسیله ای اساسی برای مطالعات سبب شناسی بیماریها ( حاد و مزمن) می باشد زیرا نشانگر مستقیم خطر بیماری در جامعه است -

اسلاید 25: 25By: Dr K. Mirzaei نکات مهم

اسلاید 26: 26By: Dr K. Mirzaeiشیوع را تنها با انجام یک بررسی می توان بدست آورد در حالیکهبرای تعیین بروز بصورت دقیق حداقل به دو بررسی بر روی یک گروه مشابه نیاز است : 1- مطالعه اول در ابتدای مطالعه برای شناخت افراد بیمار یا افرادی که قبلا بیمار بوده اند 2- بررسی مجدد دیگر روی افراد غیر بیمار برای تعیین تعداد افراد غیر بیماری که در طول مدت مطالعه بیمار شده اند

اسلاید 27: 27By: Dr K. Mirzaeiاطلاعات شیوع در مطالعات مقطعی از محدودیت ویژه ای برخوردار است :در چنین مطالعاتی علت و معلول به صورت همزمان در یک لحظه معین اندازه گیری می شوند

اسلاید 28: 28By: Dr K. Mirzaei بیماریهای مزمن راغیر واقعی ( زیادتر)نشان می دهد میزانهای شیوع بیماریهای حاد یا کشنده راغیر واقعی ( کمتر)نشان می دهد

اسلاید 29: 29By: Dr K. Mirzaei