درس هفتم ادبیات سوم راهنمایی
اسلاید 1: درس هفتم ادبیات سوم راهنمایی
اسلاید 2: فهرستمعنی شعرتاریخ ادبیاتخود ارزیابی دانش های زبانی و ادبی
اسلاید 3: بامدادی که تفاوت نکند لیل و نهار خوش بود دامن صحرا وتماشایِ بهاربامداد: سپیدهدم، اوّل صبح لیل و نهار: شب و روز(آرایهی تضاد دارد). دامنِ صحرا: اضافهی استعاری سپیده دمِ روز اوّل فروردین که روز و شب با هم برابر است؛ دامنهی صحرا، و تماشای زیباییهای بهار بسیار خوشایند است.
اسلاید 4: آفرینش همه تنبیه خداوند دل است دل ندارد، که ندارد به خداوند اقرارآفرینش: عالم هستی تنبیه: بیدارباش خداوند: صاحب،دارنده خداوندِ دل: صاحبدل، عارفزیباییهای جهانهستی وسیلهی بیدار باش کسانی هستند که دل دارند و هرکس به وجود خداوند اعتراف نکند دل ندارد (انسان نیست).
اسلاید 5: این همه نقش عجب بر در و دیوارِ وجود هر که فکرت نکند، نقش بُود بر دیوارنقش عجب: زیباییهای عجیب، تصاویر شگفتانگیز در و دیوارِ وجود: اضافهی استعاریفکرت: تفکر، اندیشه تکرار «نقش» و «دیوار» به جهت تأکید مطلب و «آرایهی تکرار» است.با اینهمه زیباییهای عجیب که بر در و دیوار عالم هستی خلق شده است، اگر کسی در وجود خداوند اندیشه نکند، مانند نقاشی روی دیوار، بیجان و مُرده است.
اسلاید 6: کوه ودریا و درختان همه درتسبیحاند نه همه مستمعی فهم کند این اسرارکوه و دریا و درختان: آرایهی مراعات نظیر تسبیح: خدا را به پاکی یاد کردن، سبحان الله گفتن.مستمع: شنونده، شنوا اسرار: رموزتمام عناصر جهان از کوه، دریا و درختان همه خدا را به پاکی یاد میکنند ولی هر شنوندهای قادر به درک این اسرار نیست.
اسلاید 7: خبرت هست که مرغان سحر میگویند آخِر ای خفته، سر از خوابِ جهالت بردار؟خبرت هست: آیا خبر داری؟ مرغان سحر: خروسِهایی که سحرگاهان میخوانندخفته: خوابیده خوابِ جهالت:اضافهی تشبیهیآیا خبر داری که خروس سحری به بانگ بلند میگوید: ای کسی که خوابیدهای، سر از خواب نادانی و بیخبری بردار؟
اسلاید 8: تا کی آخر چو بنفشه سرغفلت در پیش حیف باشد که تو در خوابی و نرگس بیدار«بیداری» برای«نرگس» و «غفلت» برای «بنفشه»تشخیص یا جانبخشی است. سرِ غفلت: اضافهی استعاریخواب و بیدار: آرایهی تضاد بنفشه و نرگس: تناسب یا مراعات نظیر دارند حیف: ستم تا به کی مانند بنفشه در عالم بیخبری عمر خود را صرف کنی؟ این ستم زیادی است که تو خوابیده باشی، در حالیکه نرگس بیدار است.
اسلاید 9: که تواند دهد میوهی الوان از چوب؟ یا که داند که بر آرد گلِ صد برگ از خار؟الوان:رنگارنگ،متنوّع چوب:درخت دانستن:(در اینجا) توانستن.بر آرد: بهوجود آورد، ایجاد کند گل و خار: آرایهی تضاد سؤال بیت از نوع «تأکیدی» است.چه کسی میتواند از چوب میوههای رنگارنگ و متنوّع تولید کند، یا چه کسی میتواند از بوتهی خار، گل صد برگ بوجود آورد؟
اسلاید 10: عقل حیران شود از خوشهی زریّن عنب فهم عاجز شود از حقّهی یاقوت انارحیران: متحیّر عنب: انگور زرّین: طلایی عاجز: ناتوانعقل انسان از زیبایی خوشه انگور شگفتزده میماند و فهم انسان ازدرک درخشندگی و زیبایی جعبهی یاقوترنگِ انار، عاجز است.
اسلاید 11: ایهام: در لغت به معنی «به گمان افکندن» و در اصطلاح ادبی، به آوردن یک واژه در دو معنای متفاوت، ایهام می گویند.عقل حیران شود از خوشهیِ زرّینِ عنب فهم عاجز شود از حقّهیِ یاقوتِ انارحقّه: 1) صندوقچه جواهرات 2) مکر و فریبفهم عاجز شود از حقّهیِ یاقوتِ انارمعنی اوّل مصراع: درک انسان از دریافتِ زیباییِ صندوقچهی یاقوتهای انار، ناتوان است.معنی دوم مصراع: انسان از درک فریبی که از دانههایِ یاقوت رنگ انار میخورد، ناتوان است
اسلاید 12: پاک و بی عیب خدایی که به تقدیر عزیز ماه و خورشید مسخر کند لیل و نهارتقدیر: سرنوشت، اندازه گرفتن. عزیز: گرانقدر، کمیاب، نادر. مُسخّر: رام، مُطیع، فرمانبرماه و خورشید و لیل و نهار: مراعات نظیر(شبکهی معنایی) دارند. «ماه و خورشید» و «لیل و نهار»: آرایهی تضاد خداوند پاک و بی عیبی که به فرمان او، ماه و خورشید، و روز و شب، مطیع و رام او هستند.
اسلاید 13: تا قیامت سخن اندر کرم و رحمت او همه گویند و یکی گفته نیاید ز هزاراندر: حرف اضافه رحمت: مهربانی کرم: سخاوت، بخشندگی تا روز قیامت همهی انسانها از بخشندگی و مهربانی خداوند سخن میگویند؛ درحالی که یک هزارم آنچه را لازم است، بجا نمیآورند
اسلاید 14: نعمتت بار خدایا، زِ عدد بیرون است شکرِ انعامِ تو هرگز نکند شکرگزارزِ عدد بیرون است: بیشمار است انعام: بخشش، دهش، نعمت بخشیدنخدایا، نعمتهایی که به ما دادی بیشمار است و هیچ فرد سپاسگزاری نمیتواند سپاس نعمتهای تو را به جای آورد.
اسلاید 15: سعدیا، راست رُوان گوی سعادت بردند راستی کن که به منزل ترسد کج رفتارراست رُوان: روندگانِ راهِ راست گویِ سعادت بردند: به خوشبختی و سعادت رسیدندگویِ چیزی را بردن: کنایه از موفّقیّت در چیزی. راست و کج: آرایهی تضادای سعدی، روندگان راه راستی و درستی به کامیابی و خوش بختی رسیدند؛ تو نیز راهِ راست را پیش بگیر، زیرا کجرفتار به مقصد نمیرسد.
اسلاید 16: سعدیمشرف الدین مصلح بن عبدالله شیرازی شاعر و نویسنده ی بزرگ قرن هفتم است .سعدی در شیراز به کسب علم پرداخت و سپس به بغداد رفت و در مدرسه ی نظامیه به تحصیل مشغول شد ودرسال 655ه.ق بوستان را به نظم درآورد و در سال بعد گلستان را تالیف کرد . علاوه بر این ها قصاید و غزلیات قطعات و ترجیع بند و رباعیات و مقالات و قصاید عربی داردکه همه را در کلیات وی جمع کرده اند .
اسلاید 17: خود ارزیابی3-پیام بیت پایانی درس را توضیح دهیدپیام بیت پایانی این است که انسان باید راستگو و درست کار باشد چراکه کسانی که دروغ گو و درستکار نیستند هرگز به هدف خود نمی رسند (توصیه به راستگویی و درست رفتار کردن)1-چند نمونه از جلوه های زیبایی آفرینش و نعمت های خدا را در شعر بیان کنید:زیبایی طبیعت و فصل بهار ،میوه های رنگارنگ و...2-مفهوم ایه ی 44 سوره ی اسرا با کدام بیت درسس تناسب دارد؟با بیت :کوه و دریا و درختان همه در تسبیح اند نه همه مستمعی فهم کند این اسرار
اسلاید 18: دانش های زبانی و ادبی نکته ی 1باز گردانی:یعنی امروزی کردن شعر به نثر . مقصود از امروزی کردن نوشته های قدیم آن است که محتوا و پیام آن ها را به زبانی ساده و قابل فهم مطرح کنیم.در شعر برای زیبایی و تاثیر گذاری و با حفظ وزن و آهنگ شعر جای اجزای سخن تغییر می یابد. دانستن«جایگاه درست اجزای سخن» ما را در فهم دقیق معنای شعر کمک می کند .مثال:دیده ای نیست نبیند رخ زیبای تو را دیده ای وجود ندارد که رخ زیبای تو را نبیندنیست گوشی که همی نشنود اوای تورا گوشی وجود ندارد که آوای تو را نشود
اسلاید 19: آن چه که در بازگردانی باید رعایت شود:1)مفهوم شعر به خوبی رعایت شود.2)بعضی از کاربرد های تاریخی با توجه به دستور زبان امروزی معادل سازی شود.3)به جای بعضی از واژه ها و اصطلاحات دشوار یا کهنه معادل های امروزی قرار داده شود.
اسلاید 20: ادبیات اندرزی یا تعلیمی ، ادبیاتی است که هدف آن رسیدن به سعادت و زندگی بهتر است .این گونه شعر هارا مواعظ یا شعر های حکمی می گویند.مواعظ و اندرزها در شعر ،گاه به شیوه ی غیر مستقیم در قالب داستان ها و حکایت ها به خصوص در مثنوی ها و گاه به صورت مستقیم در قطعه،قصیده وغزل بیان شده اند.شعری که خواندید از بخش مواعظ کلیات سعدی است .سعدی در این قسمت از سروده هایش در قالب غزل و قصیده به ستایش خداوند و موعظه و اخلاق پرداخته است.
اسلاید 21: سپاس که ما راهمراهی کردید!
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.