دستگاه شمارنده سلولی خودکار (سل کانتر)

صفحه 1:


صفحه 2:
دستكاه شمارنده سلولي خودكار (سل كان اصول کالیبراسیون . کنترل كيفي و خطاهاي دستگاه‌هاي شمارشگر سلولي اتوماتیک دکتر آذر برادران ~ 

صفحه 3:
لین دستگاه ها امروزه قادر به اندازه گیری ۸ ۲۰ شامل متغیرهای جدیدی که مشلبه آنها در روش دستی وجود ندارد. می باشند. اخیراً دستگاه هایی مجهز به امکاناتی نظیر شناسایی نمونه (از طریق بار کد) . تعیین کافی بودن حجم نمونه. تعیین؛ شمارش وجود یا عدم وجود لخته. تعیین مخلوط تست وف وه سار ‎a ee eae)‏ شده که در آزمایشگاه ها مورد استفاده قرارمی گيرند. Po 

صفحه 4:
این دستگاه ها قادر به شناسایی تمام اختلالاتی که توسط انسان شناسایی می گرشند. نبوده و بنظر میرسد کاربرد آنها برای نمونه های طبیعی و يا دارای اختلالات جزئی قابل اطمینان می باشد. Po 

صفحه 5:
در موارد وجود اختلالات بارز در نمهنه با علاد احتمال خطا بصورت ‎yw flagging‏ دستگاه را آگاه نموده قا با بازبینی اسلاید یا انجام مجدد آزمایش . اختلالات ‏ شناسایی و برطرف گردند. Po 

صفحه 6:
دستگاه های دیگر متفاوت می باشند ولی حالاقی نظیر وجودا سلولهای بلاست. گرانولوسیتهای نابالغ» 13196 لنفوسیتهای آتیپیکت. پلاکتهای بزرگ یا تجمع یافته. عدم امکان جداسازی کلبولهای قرمز از پلاکتها به هر دلیل و نهایاً هر دلیلی که منجربه جواب غیر قلبل قبول گردد. از جمله مشخصات غیر طبیعی هستند که ۴ ‎flagging‏ می کردند. 

صفحه 7:
چک لیست ارزیابی آزمایشگاه هماتو Po 

صفحه 8:
آیا دستگاه شمارنده سلولی خودکار دارای تأبيديه هاى معتبر داخلى يا بين المللى است ؟ Po 

صفحه 9:
آیا سوابق کالیبراسیون دستگاه شمارنده سلولی هنگام راه اندازی توسط شرکت پشتیبان موجود است ؟ Po 

صفحه 10:
آیا سوابق نگهداري . سرویس و تعمیر در دسترس بوده و قابل استفاده برای پرسنل فنی که با دستگاه کار مي کنند مي باشد ؟ Po 

صفحه 11:
آیا پس از هربار تعمیر . سرویس و يا قابل قبول نبودن نتایج کنترل روزانه ۰ بررسي کالیبراسیون دستگاه انجام می گیرد و سوابق آن موجود است ؟ Po 

صفحه 12:
‎LT‏ سوابق کالیبراسیون دوره اي دستگاه هاي ‏شمارنده سلولی هر 6 ماه موجود می باشد ؟ ‎Po 

صفحه 13:
‎ui‏ سوابق بررسی عدم دقت دستگاه شمارنده ‏سلولي به طور ماهیانه موجود است ؟ ‎Po 

صفحه 14:
آیا در صورت عدم استفاده از کالیبراتور جهت کالیبراسیون اولیه از نمونه خون تازه (حداقل ۳ نمونه) استفاده شده ۱ 

صفحه 15:
آيا براى کنترل کیفی روزانه از خون کنترل استفاده می گردد 1 

صفحه 16:
آیانمودار کنترل کیفی دستگاه بهمنظور تشخیص و رفع اشکال در عملکرد به طور مناسب ثبت یا رسم می کردد 1 

صفحه 17:


صفحه 18:
آیا سوابق اقدام اصلاحی در صورتی که نتیج کنترل کیفی خارج از محدوده ورد تظار باشد. موجود می بان 

صفحه 19:
آبا در صورت وجود کلبول های قرمز هسته دار به تعداد زياد روش مکتوبی برای اصلاح شمارش کلبول های سفید باد 

صفحه 20:
دوش ار ماسب جيت شا ور مرج یا هی لب هت ,وود | از لب از ولو یش وین موب هشب یل هیقر ده سينو ديد ب یت ی دا ی ون نوی ی 

صفحه 21:
‎Ad FLY UE GS SIF I Se eT‏ خولى ايج رید سا رس ميكووسكوس متش وى اجام م بود وساي الام آن موجود اس ‎ 

صفحه 22:
آيا ننايجى كه خارج از محدوده بالا و بايين تعريف شده براى هر پارامتر در دستگاه قرار مى كيرند , قبل از كزارش بررسى و تأنيد مى شود 4 

صفحه 23:
آیا در صورتیکه در آزمایشگاه بیش از دو دستگاه سل کانتر وجود دارد تایح آنها به طور دوره ای با یکدیگر مقايسه ميكره 

صفحه 24:
اساس کار دستگاه های شمارشگر سلولی اتوماتیک ~ 

صفحه 25:
آنایزورهای هماتولوئٍی چکونه سلول ها را شمارش و پارامترهای خون را محاسبه می کنند؟ Po 

صفحه 26:
غللب آنالیزورهای هماتولوئی بر مبنای امپدلنس و پراکنش نور قادر به شمارش سلول های خونی و طبقه بندی آنها هستند. Po 

صفحه 27:
سلول های خون در انالیزورهای امپدانس مانند آنالیزورهای کولتروسیسمکس و ...یه عنوان علیق بیولوژیک عمل کرده و در هنكام عبور از روزنه اى كه در دو طرف كن توسط دو الكترود جريان ثلبت الکتریسیته از طریق محلول ایزوتون برقرار است موجب افزلیش مقاومت یا ایجاد نبض الکتریکی می گرهند که دامنه آن متناسب با حجم سلول است. 

صفحه 28:
سنجش حجم سلول در آنالیزورهای امپدانس تحت. لثر فا کتور شکل, عبور سلوا از مركز یا اطراف روزنه و انعطاف پذبریب سلول قرار می گیرد. سلول ها حین! عبور از روزنه دستگاه کشیده و سیگاری شکل می گردند. از اینرو گلبول های بسیار هیپو کروم به علت کشیده شدن بيش از حد در حجمی کمتر از مقدار واقعی و گلبول های اسفروسیت به دلیل غیر انعطاف پذیری در حجمی بیشتر از واقعی قرانت می شوند. Po 

صفحه 29:
در آنالیزورهای برپلیه براكنش نور (33220 56216186 110128) از اين ‎١‏ ‏استفاده مى شود كه هنكامى كه يك شعاع نور متمركز مانند نور ليزر به يكثا سلول در یک فلوسل ‎(Flow cell)‏ ©« عبور سلول هابه صورت تك لايه است برخورد کند موجب پخش نور در تمامی جهات می شود. پارامترهای سلول مانند اندازه. لوبولاسیین هسته و گرانول ها روی پر کنش نور در زوایای مختلف اثر می گذارند. برای مثال سنجش پراکنش نور در زاویه روبرو نسبت به نور تابشی با حجم سلول و پراکنش نور در زاویه ‎٩۰‏ درجه 16 6106) با ساختار سلولی در ارتباط استد 

صفحه 30:
هر روز شمارش زمینه با 0۲0111901 392616 دس ارزيابي و در صورت امکان ثبت و نگهداري شود. Po 

صفحه 31:
اصول کالیبراسیون» کنترل کیفی و خطاهای دستگاه های شمارشگر سلولی اتوماتیکك Po 

صفحه 32:
جهت کالیبراسیون دستگاه ها کالیبراتورهای تجارتی وجود دارد که مقادیر هدف با مورد نظر در آنها با استفاده از خون کامل و جوسیله روشهای مرجع کالیبره شده اند. Po 

صفحه 33:
موفقیت روند کالیبراسیون را بلید بوسیله سه نمونه کنترل (در دامنه های پایین؛ طبیعی و بالا/ مقایسه نتلیج دستگاه با انجام روشهای مرجع و روی چند نمهنه خون در صورت امکان و کنترل دقیسق میانگینهای متحرک در مورد شاخصهای کلبولهای قرمز تایید نمود. Po 

صفحه 34:
5 1 7 ‎an i‏ عدم دسترسی جه کالیبراتورهای تجارتی یا وجود هر گونه شکی نسبت به ارزش آن استفاده از خون کامل جهت کالیبراسیو 0 لیبراسیون ضروری می باشد. Po 

صفحه 35:
تفاوت بين خون کنترل و خون کالیبره چیست؟ Po 

صفحه 36:
خون کالیبره خهنی است که دارای شمارش گلبولی و پارامترها دقیق بوده و دستگاه آنالیزور روی آن مقاهیر تنظیم می گردد. برای کالیبراسیون احتیاج به نمونه های خون تازه است که شمارش سلولی و پارامترهای آن توسط روش های مرجع بدست آمده است. برای تنظیم آنالیزورها بایستی نمونه خون کالیبره شبیه به خون بیماران باشد به لین مفهوم که محلول فیکساتیو به نمهنه اضافه نشده P=. 

صفحه 37:
خون کنترل خونی است که کالیبراسیون آالیزور را روزلنه تحت کنترل می آورد و زمانیکه از کالیبراسیون خارج کردد ایجاد علامت خطا در چارت کنترل می کند. خون کنترل را می توان از خون فیکس شده ابا مخلوط ذرات لاتکس در اندازه های مختلف معادل حجم های گوناگون سلولی یا حتی از مخلوط فیکس ‎ond‏ گلبول قرمز هسته دار خون محیطی بوقلمون به عنوان گلبول سفید و گلبول قرمز انسان به عنوان گلبول قرمز استفاده کرد. 

صفحه 38:
حون های کنترل بایدر وده و ایراتور را فادر میا كه نوسانات روزلنه دستككاه را ثبت كند. كنترل كية روزانه با كراف لوى جنينكك و كيوسام احتياج به خون كنترل فيكس شده دارد. Po 

صفحه 39:
در حالی که کنترل کیفی روزانه با چارت ! و چارت مضاعف و میانگین متح رک بول نیازی به خون فیکس شده نداشته و با نمونه بیماران کالیبراسیون آنالیزور بررسی ‎SP‏ Soe Po 

صفحه 40:
اگر امکان تهیه خون کالیبره نبود چگونه آنالیزور خود را کالیبره کنیم؟ Po 

صفحه 41:
در این حللت می توان از یک آزمایشگاه مطمتن جا آنالیزور کالیبرا نمونه خون تازه که به دستگاه داده لند انتخاب کرد و پارامترها و شمار سلولی نمنه ها رابه عنوان مرجع فرض کرد و آنالیزور خود تنظیم کرد. در این کونه موارد می توان حتی نمونه های خون تازه جهت کالیبراسیون از شهرستانی دیگر که دارای آنالیزور کالیبره است تهیه کرد و نمونه ها ر[ در ظرف خنک به محل آزمایشگاه خود منتقل کرد. 

صفحه 42:


دستگاه شمارنده سلولي خودکار (سل کانتر) اصول کاليبراسيون ،کنترل کيفي و خطاهاي دستگاه‌هاي شمارشگر سلولي اتوماتيک دکتر آذر برادران 2 (تيرماه )1389 اين دستگاه ها امروزه قادر به اندازه گيري 8تا 20پارامتر ک ه شامل متغيرهاي جديدي که مشابه آنها در روش دس تي وج ود ندارد ،مي باشند .اخيرًا دستگاه هايي مجه ز ب ه امکان اتي نظ ير شناسايي نمونه (از طري ق بارک د) ،تع يين ک افي ب ودن حجم نمونه ،تعيين ،شمارش وجود يا عدم وجود لخته ،تعيين مخل وط شدن کافي نمونه شمارش رتيکولوسيت و تهيه اساليد نيز ساخته شده که در آزمايشگاه ها مورد استفاده قرارمي گيرند. 3 اين دستگاه ها قادر ب ه شناسايي تمام اختالالتي ک ه توسط انسان شناسايي مي گردند ،نبوده و بنظر ميرس د ک اربرد آنها ب راي نمون ه هاي طبيعي و يا داراي اختالالت جزئي قابل اطمينان مي باشد. 4 در موارد وجود اختالالت بارز در نمونه با عاليم احتمال خط ا بص ورت flaggingک اربر دستگاه را آگاه نموده تا با بازبيني اس انجام مج دد آزمايش ،اختالالت ،شناسايي و برطرف گردند. 5 اليد يا اختالالتي که در هر دس تگاه منجرب ه اعالم falgمي گردن د با دستگاه هاي ديگر متف اوت مي باش ند ولي حاالتي نظ ير وج ود س لولهاي بالس ت ،گرانولوس يتهاي نابالغ ،NRBC ،لنفوس يتهاي آتيپيک ،پالکتهاي بزرگ يا تجمع يافت ه ،ع دم امک ان جداسازي گلبولهاي قرمز از پالکتها به هر دليل و نهايتًا هر دليلي ک ه منجرب ه جواب غير قابل قبول گردد ،از جمله مشخصات غير طبيعي هس تند که منجربه flaggingمي گردند. 6 چک ليست ارزيابي آزمايشگاه هماتولوژي 7 آيا دستگاه شمارنده سلولي خودکار داراي تأييديه هاي معتبر داخلي يا بين المللي است ؟ 8 آيا سوابق کاليبراسيون دستگاه شمارنده سلولي هنگام راه اندازي توسط شرکت پشتيبان موجود است ؟ 9 آيا سوابق نگهداري ،سرويس و تعمير در دسترس بوده و قابل استفاده براي پرسنل فني که با دستگاه کار مي کنند مي باشد ؟ 10 آيا پس از هربار تعمير ،سرويس و يا قابل قبول نبودن نتايج کنترل روزانه ،بررسي کاليبراسيون دستگاه انجام مي گيرد و سوابق آن موجود است ؟ 11 آيا سوابق کاليبراسيون دوره اي دستگاه هاي شمارنده سلولي هر 6ماه موجود مي باشد ؟ 12 آيا سوابق بررسي عدم دقت دستگاه شمارنده سلولي به طور ماهيانه موجود است ؟ 13 آيا در صورت عدم استفاده از کاليبراتور جهت کاليبراسيون اوليه از نمونه خون تازه (حداقل 3نمونه) استفاده شده است ؟ 14 آيا براي کنترل کيفي روزانه از خون کنترل استفاده مي گردد ؟ 15 آيا نمودار کنترل کيفي دستگاه به منظور تشخيص و رفع اشکال در عملکرد به طور مناسب ثبت يا رسم مي گردد ؟ 16 در صورت عدم دسترسي به خون کنترل از روش هاي زير جهت کنترل کيفي دستگاه استفاده مي گردد ؟ - Duplicate test - - Check test - ‏Delta Check - 17 ‏T-Britin ‏Patient Mean آيا سوابق اقدام اصالحي در صورتي که نتايج کنترل کيفي خارج از محدوده ورد انتظار باشد ،موجود مي باشد ؟ آيا در صورت وجود گلبول هاي قرمز هسته دار به تعداد زياد ،روش مکتوبي براي اصالح شمارش گلبول هاي سفيد بادستگاه وجود دارد ؟ آيا روش اجرايي مناسب جهت شناخت و برخورد با نتايج غيرطبيعي که ناشي از خطاهاي کاذب دستگاه است ،وجود دارد ؟ (مانند ماکروسيتوز کاذب ناشي از رولوفورميشن يا آگلوتيناسيون ک ه منج ر به کاهش کاذب تعداد گلبول هاي قرمز شده ،يا لکوسيتوز شديد که باعث ايجاد خطا در اندازه گيري ميزان هموگلوبين مي گردد) آيا براي جلوگيري از گزارش خطاهاي کاذب ناشي از شمارش دستگاهي ،هم خواني نتايج غيرطبيعي با استفاده از بررسي ميکروسکوپي گسترش خوني انجام مي گيرد و سوابق انجام آن موجود است ؟ آيا نتايجي که خارج از محدوده باال و پايين تعريف شده براي هر پارامتر در دستگاه قرار مي گيرند ،قبل از گزارش بررسي و تأئيد مي شوند ؟ آيا در صورتيکه در آزمايشگاه بيش از دو دستگاه سل کانتر وجود دارد نتايج آنها به طور دوره اي با يکديگر مقايسه ميگردد ؟ اساس کار دستگاه هاي شمارشگر سلولي اتوماتيک 24 آناليزورهاي هماتولوژي چگونه سلول ها را شمارش و پارامترهاي خون را محاسبه مي کنند؟ 25 غالب آناليزورهاي هماتولوژي بر مبناي امپدانس و پراکنش نور قادر به شمارش سلول هاي خوني و طبقه بندي آنها هستند. 26 سلول هاي خون در اناليزورهاي امپ دانس مانن د آناليزورهاي کولتروسيسمکس و ...به عنوان عايق بيولوژيک عمل کرده و در هنگام عبور از روزنه اي که در دو طرف آن توسط دو الک ترود جريان ثابت الکتريسيته از طريق محلول ايزوتون برقرار اس ت موجب افزايش مقاومت يا ايجاد نبض الکتريکي مي گردند ک ه دامنه آن متناسب با حجم سلول است. 27 سنجش حجم سلول در آناليزورهاي امپدانس تحت اثر فاکتور شکل ،عبور سلول از مرکز يا اطراف روزنه و انعطاف پذيري سلول قرار مي گيرد .س لول ها حين عبور از روزنه دستگاه کشيده و سيگاري شکل مي گردند .از اي نرو گلب ول هاي بسيار هيپوکروم به علت کش يده ش دن بيش از ح د در حجمي کم تر از مق دار واقعي و گلبول هاي اسفروسيت به دليل غير انعطاف پذيري در حجمي بيش تر از واقعي قرائت مي شوند. 28 در آناليزورهاي برپايه پراکنش نور ( )light Scatteringاز اين اص ل استفاده مي شود که هنگامي که يک شعاع نور متمرکز مانند نور ليزر به ي ک سلول در يک فلوسل ( )Flow cellکه عبور سلول ها به صورت تک الي ه است برخورد کند موجب پخش نور در تمامي جهات مي شود .پارامترهاي سلول مانند اندازه ،لوبوالسيون هسته و گران ول ها روي پ راکنش ن ور در زواياي مختلف اثر مي گذارند .براي مثال س نجش پ راکنش ن ور در زاوي ه روبرو نسبت به نور تابشي با حجم سلول و پراکنش ن ور در زاوي ه 90درج ه )side scatteبا ساختار سلولي در ارتباط است. 29 هر روز شمارش زمينه يا Back groundدستگاه ارزيابي و در صورت امکان ثبت و نگهداري شود. 30 اصول کاليبراسيون ،کن ترل کيفي و خطاهاي دستگاه هاي شمارشگر سلولي اتوماتيک 31 جهت کاليبراسيون دس تگاه ها کاليبراتورهاي تجارتي وجود دارد که مقادير ه دف يا م ورد نظر در آنها با استفاده از خون کام ل و بوس يله روشهاي مرجع کاليبره شده اند. 32 موفقيت روندکاليبراسيون را بايد بوسيله سه نمونه کن ترل (در دامنه هاي پايين ،طبيعي و باال) ،مقايسه نتايج دس تگاه با انجام روش هاي مرج ع و روي چن د نمون ه خ ون در صورت امک ان و کن ترل دقي ق ميانگينهاي متحرک در مورد شاخصهاي گلبولهاي قرمز تاييد نمود. 33 در صورت ع دم دسترس ي ب ه کاليبراتورهاي تجارتي يا وجود هر گونه شکي نسبت به ارزش آن اس تفاده از خ ون کامل جهت کاليبراسيون ضروري مي باشد. تفاوت بين خون کنترل و خون کاليبره چيست؟ 35 خ ون ک اليبره خ وني اس ت ک ه داراي ش مارش گلب ولي و پارامترهاي دقيق بوده و دستگاه آناليزور روي آن مق ادير تنظيم مي گردد .براي کاليبراسيون احتياج به نمونه هاي خ ون ت ازه است که شمارش س لولي و پارامترهاي آن توس ط روش هاي مرجع بدست آمده است. براي تنظيم آناليزورها بايستي نمونه خون کاليبره شبيه ب ه خ ون بيماران باشد به اين مفهوم که محلول فيکساتيو ب ه نمون ه اض افه نشده باشد. 36 خون کنترل خوني است که کاليبراسيون آناليزور را روزانه تحت کن ترل مي آورد و زمانيکه از کاليبراسيون خ ارج گردد ايجاد عالمت خط ا در چارت کنترل مي کند. خون کنترل را مي توان از خون فيکس شده يا با مخل وط ذرات التکس در اندازه هاي مختلف معادل حجم هاي گون اگون س لولي يا ح تي از مخلوط فيکس شده گلبول قرمز هس ته دار خ ون محيطي بوقلم ون ب ه عنوان گلبول سفيد و گلبول قرمز انسان به عنوان گلب ول قرمز اس تفاده کرد. خون هاي کنترل پايدار بوده و اپراتور را قادر ميسازد که نوسانات روزانه دستگاه را ثبت کند .کنترل کيفي روزانه با گراف ل''وي جنين''گ و کيوسام احتياج ب''ه خون کنترل فيکس شده دارد. 38 در حالي ک ه کن ترل کيفي روزان ه با چارت tو چارت مضاعف و ميانگين متحرک بول نيازي به خون فيکس ش ده نداشته و با نمونه بيماران کاليبراسيون آن اليزور بررس ي مي شود. 39 اگر امکان تهيه خون کاليبره نبود چگونه آناليزور خود را کاليبره کنيم؟ 40 در اين حالت مي توان از ي ک آزمايش گاه مطمئن با آن اليزور ک اليبره 5 نمونه خون تازه که به دستگاه داده اند انتخاب کرد و پارامترها و ش مارش سلولي نمونه ها را به عنوان مرجع فرض کرد و آناليزور خود تنظيم کرد. در اين گون ه م وارد مي ت وان ح تي نمون ه هاي خ ون ت ازه جهت کاليبراسيون از شهرستاني ديگر که داراي آناليزور کاليبره است تهيه کرد و نمونه ها را در ظرف خنک به محل آزمايشگاه خود منتقل کرد. 41 42