روش تحقیق در علوم توانبخشی

روش تحقیق در علوم توانبخشی

اسلاید 1: روش تحقيق درعلوم توانبخشي

اسلاید 2: دکتر محمد کمالیاستاديار دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ايرانwww.mkamali.comkamali@mkamali.comhttp:/www.mkamali.com/research/ تهران - صندوق پستی 183-17445

اسلاید 3: اهداف درسشما درپايان اين درس قادرخواهيد بود :تا نسبت به شناسايي مسايل و مشکلات در حيطه کاري خود اقدام کنيدتا به سوالات خود درمورد يک مسئله به صورت علمی بيانديشيد روش علمی برای تحقيق وانواع و ويژگی های آنرا را تعريف کنيدطرح تحقيق مورد نظر خود را تهيه و تدوين کنيد

اسلاید 4: اهداف درسنسبت به بررسي ادبيات موضوع و جستجو در بانکهاي اطلاعاتي اقدام کنيد متقاعد خواهيد شد برای بررسی های علمی و دقيق نيازمند يادگيری روش تحقيق علمی می باشد

اسلاید 5: نحوه ارزشيابيحضور درکلاس شرکت در مباحثتهيه و تدوين طرح تحقيق (پيرامون يک موضوع دلخواه)

اسلاید 6: منابعBowlling, A. (2000). Research Method in Health. Open University Press. BuckinghamJenkins j. Price C J. Straker L. (1998).The Researching Therapists. Churchill Livingstone. New YorkFurlong,N. Lovelace, E. Lovelace, K.(2000). Research Methods and Statistics. Harcourt College Publisher. Orlando

اسلاید 7: منابعگروه مترجمين .(1378) .تحقيق در سيستم هاي بهداشتي . معاونت پژوهشي وزارت بهداشت . تهران آصف زاده ،سعيد. (1380). ده گام پژوهش . معاونت تحقيقات و فنآوري . تهرانمحمدي ،محمدرضا . (1381).معيارهاي تعيين اولويت هاي پژوهش علوم پزشکي. مرکز ملي تحقيقات علوم پزشکي کشور. تهران

اسلاید 8: منابعمارشال ، کاترين راس من ،گرچن . (1381). روش تحقيق کيفي . ترجمه علي پارسائيان و سيد امير اعرابي.دفتر پژوهشهاي فرهنگي . تهران استاپلتون ، پل . (1372). شيوه نگارش مقالات پژوهشي. ترجمه شعله بيگدلي. د.ع.پ. ايران. تهران کوهن ،لوئيس هاليدي ،ميشل . (1378).آمار در علوم تربيتي و تربيت بدني. ترجمه علي دلاور.انتشارات رشد. تهران

اسلاید 9: اهداف درس ( جلسه اول) چرا و چه زمانی تحقيق آغاز می شود؟ تحقيق به روش علمی را تعريف کنيد     انواع روش تحقيق را مشخص نماييد نحوه شناسايي مسايل و مشکلات را فراگرفته و چند مسئله يا مشکل را در حيطه کاري خود تعيين کنيد روش هاي مختلف تجزيه و تحليل مسئله را بيان کنيد بتوانيد مسئله مورد نظر را تجزيه و تحليل کنيد

اسلاید 10: سابقههمراهي تحقيق با آدمی در طول تاريخ شيوه ها و روش های مختلف انجام آن ضرورت تحقيق از ديدگاه فردی و ديدگاه اجتماعی ضرورت انجام تحقيق از ديدگاه علمی تحقيق را  مايه حيات علم دانسته اند و بدون انجام تحقيق علم همچون آبی که در جائی مانده باشد دچار گنديدگی و تبديل شدن به لجنزار خواهد شد. 

اسلاید 11: معناي تحقيقتحقيق در لغت به معنای درست و راست گردانيدن،پيدا کردن ، يافتن يا جستجوی حقيقت آورده شده است تعاريف بعمل آمده از تحقيق و پژوهش فراوانند تحقيق به روش علمی را مجموعه مقررات و قواعدی دانسته اند که چگونگی جستجو برای يافتن حقايق مربوط به يک موضوع را نشان مي دهد در جاي ديگر آنراحقيقت پژوهی ناميده اند تحقيق عملی منظم است که در نتيجه آن پاسخ هائی برای سوالات مندرج در موضوع تحقيق بدست خواهد آمد

اسلاید 12: آغاز تحقيقجان ديوئی معتقد است: اولين مرحله تحقيق احساس وجود يک مشکل  است؛ به اين معنی که پژوهشگر در کار خويش با مانع يا مشکلی روبرو گرديده است که در حل آن ابهام يا ترديد دارد و نمی تواند در مقابل آن ساکت بماند.” بنابراين اين نقطه آغازين در انجام هرگونه پژوهش يا تحقيقی بسيار مهم است و نقش آموزش افراد برای مسئله يابی که در برخی نظام های آموزش و پرورش برآن بسيار تاکيد می شود نيز از همين امر نشات می گيرد. هرچه ضرورت پرسش در هنگام تدريس برای فراگير بيشتر مطرح شود و از او خواسته شود تا ذهن خود را برای طرح سوالات بيشتر فعال سازد می توان انتظار داشت که در آينده نياز به تحقيق و پيشرفت در او ارتقا يابد.

اسلاید 13: آغاز تحقيق بنابراين اين نقطه آغازين در انجام هرگونه پژوهش يا تحقيقی بسيار مهم است و نقش آموزش افراد برای مسئله يابی که در برخی نظام های آموزش و پرورش برآن بسيار تاکيد می شود نيز از همين امر نشات می گيرد. هرچه ضرورت پرسش در هنگام تدريس برای فراگير بيشتر مطرح شود و از او خواسته شود تا ذهن خود را برای طرح سوالات بيشتر فعال سازد می توان انتظار داشت که در آينده نياز به تحقيق و پيشرفت در او ارتقاء يابد.

اسلاید 14: مساله مسأله يا مشكل پديده اي است غيرعادي ، كه در روند كار سيستم وجود دارد و چون اخلال و بي نظمي ايجاد مي كند سبب افت يا كاهش كمي و كيفي جريان كارها و بازده سيستم مي گرددمسأله يا مشكل عبارت است از شكاف بين وضعيت موجود و آنچه بايد باشد.

اسلاید 15: شناسايي مشکل Generate Possible QuestionsCreate ListEvaluate Possible QuestionsSelect Priority QuestionLiteratureKnowledgeareaOtherResourceAvailableTheResearchingTherapistAnalyze Current Situation

اسلاید 16: شناسايي مشکل آغاز يک تحقيق با احساس وجود يک مشکل همراه است. در اين مرحله آن احساس بايد به صورت ” يک پرسش در آيد و بيان شود بديهی است اين پرسش از مسائل روزمره تا مباحث و فرضيات پيچيده علمی را دربرگيرد، مهم آنست که به شيوه ای علمی و صحيح بيان شودبا در نظر گرفتن دو تقسيم بندی مهم در زمينه علائق علمی و احتياج عملی شما ممکن است تحقيقی بنيادی يا کاربردی را در نظر بگيريد

اسلاید 17: روش هاي پيداكردن مساله روش هاي غيرفعال كنترل و ارزيابي توسط سرپرستان بازرسي واقعه بحراني بروز شكايت و انتقاد

اسلاید 18: روش هاي پيداكردن مساله روش هاي فعال ساده كردن كارها كنترل آماري مقايسه آمار ادواري مقايسه با ساير سازمانها مقايسه با شاخص ها

اسلاید 19: روش هاي پيداكردن مساله نيازسنجي مصاحبه افراد كليدي مصاحبه گروهي مصاحبه جمعي مشاهده مستقيم

اسلاید 20: روش هاي پيداكردن مسالهاستفاده از تجارب استنتاج از نظريه ها و فرضيه ها استفاده از متون درسی و مجلات تخصصی دولت ها ، دانشگاه ها وموسسات پژوهشی خصوصی

اسلاید 21: روش هاي پيداكردن مساله مطالعه مورد يا موارد پايش يا كنترل گلوگاه (نقاط كليدي) کنترل مالي بررسي فرآيند زمان انتظار مرور متون و اطلاعات علمي شركت دردوره هاي آموزشي وهمايشهاي علمي

اسلاید 22: روش هاي پيداكردن مساله پيش آگهي رويدادها پيش آگهي قضاوتي پيش آگهي روند پيش آگهي علت و معلول

اسلاید 23: نمونهتصور نمائيد صبح زود قصد داريد به محل کار خودعازم شويد.اتومبيل شما روشن نمی شود. (احساس وجود مشکل) . حال شما تلاش خواهيد کرد تاعلت / علتها را بيابيد.بنابراين به جستجو می پردازيدتا مشکل اصلی که همانا قطع سيم برق می باشد پيدا می کنيد و با اتصال مجدد آن به رفع مشکل پرداخته و با زدن استارت مجددو روشن شدن خودرو موضوع را پايان يافته تلقی می کنيد.

اسلاید 24: نمونهتازه به سن 18 سالگی رسيده ايد . به رانندگی علاقمند بوده ايد وتصميم می گيريد با خودرو پدرتان رانندگی نمائيد.متوجه می شويد برای اين کار نياز به گواهينامه رانندگی داريد. ( احساس وجود مشکل ) راه حل چيست؟ به مطالعه و جستجو می پردازيد.از دوستان و آشنايان راه و روش اخذ گواهينامه را می پرسيد. کتاب آئين نامه راهنمائی و رانندگی را تهيه می کنيد.فهرستی از مدارک مورد لزوم برای ثبت نام واخذگواهينامه را بدست می آوريدودرنهايت با شرکت در آزمون کتبی و عملی موفق به دريافت گواهينامه رانندگی می شويد.

اسلاید 25: نمونهدر طول سال های تحصيل در يکی ازدانشکده های توانبخشی متوجه می شويددر هنگام کار با افراد دارای معلوليت معمولا مربيان به تنهائی و بدون حضور خانواده / مادران به ارائه خدمات توانبخشی به کودکان / معلولان می پردازند.برای شما اين سوال مطرح می شود در حاليکه اعضای خانواده / مادران می توانند در طول ساعات روز به ارائه تمرينات برای افراد فوق اقدام کنند چرا در برنامه درمانی و توانبخشی جايگاهی برای آنان در نظرگرفته نمی شود. ( احساس وجود مشکل ) طرحی برای مطالعه علت فقدان آموزش خانواده ها در برنامه توانبخشی معلولان نوشته و به بررسی موضوع از ديد والدين و مربيان می پردازيد.نتايج حاصل از تحقيق را به استادان و مسئولان دانشکده برای بهبود وضعيت ارائه خدمات توانبخشی تسليم میکنيد.

اسلاید 26: نمونهمعلولان و جانبازان دريافت کننده پروتز های رو و بالای زانو از کلينيک ارتوپدی فنی شما اظهار می کنندعدم چرخش مفصل زانو در پروتز مشکلاتی را برای نشستن آنها در خانه ( عدم امکان نشستن به صورت دو يا چهار زانو) بوجود آمورده است.ضمن اينکه آنهادر هنگام  انجام فريضه نماز می بايد پای خود را به حالت مستقيم قرار داده و امکان چرخش آن به هنگام نشستن وجود نداردو اين باعث دغدغه خاطر آنان شده است. ( احساس وجود مشکل) شماباطراحی و آزمون يک چرخنده که برروی مفصل نصب می گردد اقدام به حل مسئله می نمائيد.

اسلاید 27: نمونه هامشکل :نداشتن گواهينامه براي رانندگيپرسش :چگونه مي توان گواهينامه رانندگي دريافت کردمدارک مورد نيازبراي دريافت آن کدامندآزمون براي دريافت گواهينامه شامل چه مراحلي استعنوان : بررسي نحوه دريافت گواهينامه رانندگي

اسلاید 28: نمونه هامشکل :روشن نشدن خودرو به هنگام صبحپرسش : دلايل بالقوه براي روشن نشدن خودرو کدامند؟انجام بررسي عيني از موتور و نجهيزات برقي آنرفع نقص و راه اندازي خودروعنوان : بررسي علل روشن نشدن خودرو

اسلاید 29: نمونه هامشکل :افزايش دانشجويان غير بومي در استان يزدپرسش : مشکلات دانشجويان غير بومي کدامند؟ مشکلات ايجاد شده بوسيله دانشجويان غير بومي کدامند؟ مزاياي احتمالي حضوردانشجويان غير بومي کدامند؟عنوان : بررسي چالشها و پيامدهاي افزايش دانشجويان غير بومي در يزد

اسلاید 30: معيارها براي اولويت بندي معيارهاي اولويت مسأله عبارتند از : مناسبت اجتناب از دوباره کاري ارتباط مستقيم مقبوليت اهميت زماني توانايي هزينه – فايده

اسلاید 31: کاربردهاي تحقيقحل مسئله خاصکاربرد آموزشيپيشگيري از حوادث و اتفاقاتکاهش هزينه ها (سازمانها و جامعه)ارزش باليني و درمانيتوسعه دانش و علمترکيبي از موارد فوق

اسلاید 32: عنوان تحقيقدر هنگام نوشتن عنوان بايد خصوصياتی که برای يک عنوان خوب برشمرده می شونددر نظر گرفت . اين موارد عبارتند از:از کلمات کوتاه ، رسا ودر حد امکان از يک زبان استفاده شودعبارت گويا باشد و گيج کننده نباشد.ازاختصارات که ممکن است مخفف عبارات مختلفی باشند پرهيز شود.در تحقيقات توصيفی بيان مکان و زمان تحقيق در عنوان ضرورت دارد.در عنوان دقيقا آنچه محقق بدنبال تعيين آن است بيان شود.سعی شود دامنه تحقيق محدود در نظر گرفته شود.عنوان را غير سوالی مطرح نمائيد.از کلمات مناسب ومطلوب استفاده شود.

اسلاید 33: تجزيه و تحليل مسالهروش هاي نموداري شناسايي عوامل ايجاد كننده كه مسأله عبارتند از: شبكه عليت نمودار استخوان ماهي نمودار شش كلمه اي

اسلاید 34: نقش دوره تکميلي در ارتقاء کيفي کارکنانزمان آموزشفراگيران طريقه تدريسامکانات آموزشيمدرسين مدت آموزشامکانات رفاهي خوابگاه تغذيه فوق برنامه .... سن جنس رسته شغل تحصيلات.... سخنراني بحث گروهي نمايش ... کلاسها سمعي و بصريجزوات ....شبکه عليتمکان آموزش

اسلاید 35:

اسلاید 36: ساکنينامکلنات رفاهينحوه تغذيهعوامل جمعيت شناسيمسافت تادانشگاهنوع مديريت استخوان ماهيرضايت از خوابگاه دانشجويي

اسلاید 37: شش کلمه استفهامکه ؟ who?کي ؟ when? کجا ؟ where?چگونه؟ How?چي؟ what?چرا ؟ why?

اسلاید 38: بيان مساله تحقيقدر بيان مسئله نكات زير آورده مي شود: اطلاعات زمينه اي توصيف دقيق مسأله نحوه بروز يا وقوع وسعت و شدت عوامل دخيل در بروز مسأله نحوه برخورد فعلي با مشكل فوايد پژوهش چه نتايجي از حل مشكل انتظار مي رود

اسلاید 39: مروری بر  بررسی های قبلیبرای کسب اطلاعات در زمينه مورد تحقيق می بايد به منابع مرجع مراجعه نمود منظور از منابع مرجع هر فرد يا هر چيزی است که به عنوان ماخذ اطلاعات مورد مراجعه قرار می گیرد کتابهای مرجع معمولا به گونه ای تاليف می شوند که هر کسی می تواند اطلاعات مورد نياز خود را به راحتی و سرعت در آنها پيدا کند. مهمترين منابع دردسترس عبارتند از: نظرات افراد متخصص و صاحب نظران منابع منتشر شده

اسلاید 40: مروری بر  بررسی های قبلی مراجع ادواری کتابشناسی های دوره اي فهرست های مندرجات کتاب نشریات ادواری مثل ژورنالها - منابع منتشر نشده پایان نامه ها گزارش های فنی و گزارش تحقیق آمارها پروانه های ثبت اختراعات صورت جلسه ها مشاهدات فردی - بانکهای اطلاعاتی همچون  در اینترنت مراجع غیر ادواری کتابشناسی ها دانشنامه ها فرهنگ ها دستنامه ها درسنامه ها دستور نامه ها سالنامه ها اطلس ها نشان نامه ها سرگذشت نامه ها

اسلاید 41: اهداف بررسي هدف پژوهش به ما مي گويد به كجا مي خواهيم برسيم هدف كلي پژوهش را مي توان به اهداف كوچكتر (ويژه - اختصاصي) تقسيم كرد اهداف پژوهش بايد : - از بطن مسأله استخراح شده باشند - واقع بينانه باشند - قابل دسترس باشند - قابل اندازه گيري يا سنجش باشند

اسلاید 42: تهرانگرمسارسمناندامغانشاهرودسبزوارنيشابورمشهدپاکدشتايوانکيسرخهميامي

اسلاید 43: اهداف بررسي براي نوشتن اهداف از افعالي نظير تعيين كردن ، محاسبه كردن ، شناسايي كردن ، توصيف كردن و شرح دادن استفاده كرد. هدف كاربردي به ما مي گويد، فايده حاصل از پژوهش براي چيست؟

اسلاید 44: فرضيه فرضيه حدسي است علمي كه محقق براي نتيجه تحقيق خود مي زند. فرضيه نشان مي دهد كه چرا يك يا چند عامل ، عوامل ديگر را تحت تأثير قرار مي دهند.فرضيه تحقيق را يک حدس علمی يا پيش داوری دانست که بوسيله ی جمع آوری حقايقی که منجر به قبولی يا رد آن فرضيه می شود مورد آزمايش قرار می گيرد به عبارت ديگر فرضيه را راه حل پيشنهادی محقق برای مسئله تحقيق و يا نتيجه تحقيق دانسته اند.

اسلاید 45: بيان فرضيهگاهی اوقات از يک فرمول برای بيان فرضيه استفاده می شود، بدين شکل که: اگر چنين و چنان رخ دهد چنين و چنان خواهد شد محقق صرفا قصد آزمايش فرضيه را دارد نه اثبات آن

اسلاید 46: فرضيهايده هاتئوري هاافکارپذيرفته شده به عنوان حقيقتاثبات نشدهتحقيق مبتني بر فرضيات است

اسلاید 47: فرضيهفرضيات علميواضح ، شفاف و کليقابل فهمتوانايي پوشش کامل موضوعدانش ناکافيتحقيق بدان بيافزايدتحقيق به شيوه علمي انجام مي شوديک راه براي رويکرد به مسئلهيک راه براي تفکر

اسلاید 48: فرضيهتفکر علميهمه ايده ها قابل آزمايش هستنداطلاعات جديد مي تواند درايده تغيير ايجاد کند

اسلاید 49: بيان فرضيهدر هنگام بيان فرضيه محقق به بررسی روابط بين متغيرها می پردازد. به طور متداول اين بيان به سه شکل صورت خواهد گرفت  بررسی رابطه علت و معلولی بين دو يا چند متغير  بررسی همبستگی و شدت آن بين دو يا چند متغير  بررسی و مقايسه ميزان تفاوت تاثير دو يا چند متغير بر يک يا چند متغير

اسلاید 50: سوالات راهنمادر تحقيقات توصيفي كه صرفا“ به بيان آنچه در جامعه مي گذرد پرداخته مي شود نيازي به ارائه فرضيات نسبت و از سؤالات مهم براي رسيدن به اهداف استفاده مي شود.