زبان رنگ ها

صفحه 1:
مریم پاری دبير زبا ن و اد بیات فار سی کاشان اردیبهشت 4909 

صفحه 2:
در درون خود بیفزا درد را کی ببیتی سبز و سرخ و بور را لیک چون د ررنگ گم شد هوش تو چونکه شب آن رنگ ها مستور بود نیست دید رنگ بی نور برون این برون از آفتاب و ازسها ست نور نور چشم خود نور دل است باز نور نور دل / نور خدا ست تا ببینی سرخ و سبز و زرد را تا نبينى بيش | ز این سه نور را شد ز نور آن رنگ ها روپوش تو يس بدیدی دید رنگ از نور بود همچنین رنگ خیال اند رون وان درون از عکس انوار علاست نور جشم از نور دل هاحاصل است كو زنورعقل وحس ياك و جدا ست مولا نا جلا الد ين بلخى دفتراول - مثنوی 

صفحه 3:
9 مقد مه رنگ ها جا یگاه ویژه ای در زند گی انسان دارند . هر روز ما را احاطه می کنند وچنان با محیط اطراف ما عجین شده اندکه تنها زمانی پی به وجودشان می بریم که یکباره خود را نشان دهند. وقتی رنگ مورد علا قه مان را انتخاب می کنیم احساس خاصی را در ما به وجود می آورد. با کمک رنگ ها می توان هماهنگی بین جسم وروان را به دست آورد. گوناگونی رنگ ها به اندازه روزهایی است که از عمر زمین می گذرد . رنگ بیانگر وبازتاب احساسات ما ست. به همان اندازه هم سمبلی معتبر است و ارتباط محسوسی با زندگی ما دارد. رنگ چون طول موج دارد در حیطه علم نیز بررسی می شود با اين حال مانند روان انسان غیر ملموس است.رنگ ها را می توان هم سمبل زندگی دانست وهم سمبل مرگ ."گوته * احساس انسان را نسبت به رنگ در این جمله آورده است: * به طور کلی رنگ ها شادی آفرین هستند . * 

صفحه 4:
برای نمونه: رنگ آبی سمبل روان ( چون انسان را به درون خویش می برد ) رنگ ارغوانی سمبل اشراف رنگ زرد سمبل روح و منبع نور وروشنایی رنگ قرمز سمبل مرگ وگاهی هم جسم و زندگی رنگ ها بیاتگرنگرانی ها و ناراحتی های روحی وذهنی هستندحالت هایی که جرات بيان أثرا به ديكران نداریم. رنگ ها به ما تعادل روحی می دهند واین چیزی جز سلامت روانی نیست . با رنگ ها احساس نزديکي می کنیم چون در زندگی معاشرت و درمان دردها تا ثیر مطبوعی بر ما می گذارند . رنگ ها قادرند ما را تسخیرکنند و مى توانند كارى كنند كه به احساس درون خود توجه كليم . نقاشى كردن در كودكى اولين اش ناخودآكاه ما برای استفاده از نیروی درمانی رنگ ها است . تصور جهان بدون رنگ غیر ممکن است چرا که رنگ پدیده ای است که در همه جا حضوردارد و نقش وموثری بازی می کند. ارتباطات به کمک رنگ ها صورت می گیرد و تمام دريافت های عینی ازطریق رنگ ها حاصل می شود . رنگ ها پدیده ی شگفتی هستند به ویژه زمانی که به طلوح و غروب آفتاب نظر بیندازیم . رنگ ها نقش مهمی د ر زندگی عاطفی و معنوی انسان ایفا می کنند . ما به د رخشش روزهای آفتابي و شادابی رنگ ها تمایل بیشتری داریم و از هوای ابری و خاکستری خسته می شویم . رنگ های پر زٍرق و برق ما را آ شفته می سا زند و رنگ های ملا یم و هماهنگ برا یمان خوشا یند ند . پا رچه های رنگین آشیای خوشرنگ را نیزمتل گل ها / درختان سرسبز/ آسمان لاجورد ین و تپه های بنفش رنگ می ستاییم . رنگ ها به همان اندازه که امروز برای ما جالب و ضروری است برای اقوام بتدایی نیزلازم و ضروری بوده است. 

صفحه 5:
انسان ها ی ا ولیه کلبه ها ی محقر خود را با انواع رنگ ها می آراسته اند و ابزار و ظروف مورد نیا زشان را با رنگ های گونا گون آ را یش می دادند آ نان ما نند ا نسان ۱ مروزی زینت آلات مختلف به دست و گرد ن خود می آ ویختند و هر گاه به میدان جنگ می رفتند خود را با تجهیزات و لباس ها ی جنگی الوا ن و د رخشنده زینت می د اد ند تا حیرت و وحشت را درد ل دشمن بر | نگیزند. حال پس ۱ ز مطا لب فوق به زبان نما دين رنگ ها مى پردازیم . درا ین نوشته به بررسی مورد ی چها ررنگ | صلی که برا ی سلا متی مفید هستند می پردازیم : زرد /آبی , قرمز , سبز 

صفحه 6:


صفحه 7:
رنگی که مفهوم رابطه و اتصال با خدا را دارد . در یونان باستان الهه ها و دو شیزگان باکره را با پیراهن زرد زعفرانی نقاشی می کردند . الهه عطارد همانند فرشتگان مقرب به رنگ زرد ظاهر می شود که خود سمبلى از روح است اين رنك به دليل نور و طول موجى كه دارد به عنوانرنگ ارتباط بین انسان ها و راه چاره ای برای فراراز گوشه گیری مطرح است . بی دلیل نیست که رنگ زرد سمبل اداره پست بزرگ ترین وسیله ارتباط جمعی است و در کار هایی که تفکر و خلاقیت در آنها نقش دارد سودمند است . از نظر مردم عادی * ديدن نور ‎ “‏ تحقق واقعیتی است که پیشتر پنهان بوده است . وقتی گفته می شود که فلانی " روشن * است منظور هوش و آگاهی اوست . 

صفحه 8:
بنا براين زرد روشن ترین رنگ هاست که به ,گونه ای سمبلیک با فهم و دانایی ارتباط دارد در بین پیش گویان قدیمی رنگ زرد توصیفی از شیر و خورشید " سلطان ستارگان * آنها زرد بودن شیر را تنها عاملی می دانستند که او را در بین دوازده تیره از حیوانات سلطان کرده است این رنگ حد و مرزی ندارد و به سا د گی د ر دیگر رنگ ها محو می شود . كيميا گرا ن نهایت خلوص رنگ زرد را لیمویی می دانستند به | ین ترتیب چشم خود را با آب زرد رنگ شستشو می‌د اد ند تا اسرا ر کیمیا گری را بهتر بشنا سند , 

صفحه 9:
آبی همواره متوجه درون است ودر انسان نوعی حس قضاوت درونی به وجود می آورد و باعث می شود به خود و احساساتش بیندیشد . اشخاصی که آبی را ترجیح می دهند بیشتر پوستی رنگ باخته دارند و گردش خونشان ضعیف است ولی دارای اعصابی قوی و محکم هستند . براساس اصول رنگ شناسی آبی حس ارتفاع وعمق را در بیننده به وجود می آورد ارتفاعی به اندازه ی آسمان گسترده و عمقی به اندازه ژرفای دریا . 

صفحه 10:
آبی در طبیعت رنگی نیرومند است وفصل خود نمایی آن زمستان است . ‎ee ee Ss‏ جوانه ها خوابیده اند رنگ آبی زندگی خود را آغاز می کند و جلوه و شکوه می یاید . آبی هميشه سایه دار است و همولره ميل دارد در تاریکی خود تمایی کند در طبیمت آبی از روشن ترین تا تاریک ترین مایه وجود دارد . آبی جنبه های گوناگون روحی را نشان می دهد در فکر و روح اتسان داخل می شود با روان او پیوند می خورد و تا اعماق وانتهای روح نفوذ می کند ‏ 

صفحه 11:
آبی مفهوم ایمان را می رساند و اشاره ای است به فضای لایتناهی و روح . و در نقاشی کلیساها به مفهوم احساسات عمیق و نشانه ای از شکو فایی اعتقاد و طبق آيين مرسوم پیراهن مریم مقدس آبی آسمانی می باشد که نمادی از جاودانگی اوست و نشان از محفوظ بودن جان او . وقتی آبی تاریک شود تنزل و سقوط می کند و معنی وهم و ترس / غم و اندوه و مرگ و نیستی را به خود می گیرد اما هميشه نشان دهنده فکری برتر است و به عالم بالا اشاره می کند . تواضع در برابر خداوند ب a 

صفحه 12:
دکتراسلا می ند وشن نیزرنگ های آبی و لاجوردی و ...را مبین آسمان و گا هی هم آب می داند .. لو می گوید : رنگ ها درمعماری بناها و کا شی کاری ها ی اصفهان همان معنای کنایه ای مینورا درخود می نما ید. در کتاب " عهد عتیق " آمده که : وقتى خداوند در كوه سينا خود را به موسی نمایاند موسی روی یک تخته سنگ آبی رنگ ایستاده بود این تخته سنگ درخشان بوده و رنگ آبی آن ما نگ آبی ‎CK), cule pod‏ وسیله پی بردن به اسرار د رون است و موسی عظمت خدای بزرگ را درون خود دید . رنگ آبی دلخواه اکثر ما بزرگ سالان جامعه وحدود 00 درصد افرا د مسن است . 

صفحه 13:
قرمز از لحاظ وا ژه شنا سی تا ریخی با زند گی و خوان هم ريشه است قر مز نماد حيات و زند گی ابت و ها مل مو ثرى در سازند كى و تشد يد رويش كيا هان بوده و بیان كننده هيجان و شورث, طم و جنگ و شيا طين بوده و نشانی از مبا رزه و انقلا ب است نمادی از جهنم است و در مذاهب بهود یت و مسیحیت رنگ گناه است و در فرون وسطی تقوم برگ بردم و ات آن ارره زد ای قرمز به تن می کرد ند 

صفحه 14:
گوثه می گو ید * قرمز درمقا یسه با رنگ های زرد وأبی علا مت. مرك و اتيس ا منت و در روز قامت رس ید رنگ قرمز ۱ ست ش از دورا ن مصر یان با ستان از رنگ قرمز برای محا فظت ازا تش بهره می گر فتند. هنوز هم ‎th‏ نشان هاو ما شین های آ تش نشانی قرمزا ست . د رزمان های قد یم اززما ن زند گی ‎abs‏ ای تا قرون وسطی وقتی کسی به جنگ یا شکار می رفت نقا شی ها یی با رنگ قرمز روی بدن خود می کشید این رنگ نه فقط نیروی جسمانی, او را ا فزون می کرد بلکه در برا بر مرگ و زخمی شدن از او محافظت می کرد ag 

صفحه 15:


صفحه 16:
قر مز همیشه نمادی از آتش / جنگ / شهو ت و خشم و غضب وجنگ و چها د یا زیا ن خون ظا هر شد ه است و شیا طین و د یو سیرتا ن در لبا س قر مزرنگ در نظر آ مده | ند علا وه براین رنگ سرخ از حیث زییابی گاه سر امد رنگ ها محسو ب می گر د د چنا نچه در زبا ن رو سی مفا هیم سرخ و ز یبا به هم نز دیک اند ‎١‏ صلى تر ين رنك قر مز از ريشه كيا ه رونا س وان رذق ذا نه هاى شت ) نقيز أن يه د بيت مى أيد ‏كسى كه لباس قر مز مى يوشد احساسن . سر زندكى و نشاط و جوان بودن مى كند ‎06 ‎ 

صفحه 17:
سبز رنگ د نیا ی سبز یجات و حا صل فراً ند فتو ستتز در گیا هان است . وقتی زمین را رو شنی فر امی گیرد و ذرات آب و هوادر ‎pis she UU‏ دم ژد سبز نما د ارضا / آرا مش و امید وا ری است و آمیز شی از دا نش و ایمان . بنابر این ر نگ سمبو لیسم جا ود ا نگی و نیکو یی است که صو رتش از عا لم طبیعت و محسو س | خذ شد.ه !ما معنا بش ازعا نم معا نی ونا محسو مس . وقتی سبز متمایل به زرد می‌شو داحساس جو ا نى و نير وى بها رى را بو جو د مى أ ورد . در بهار و تابستان که رانك سبزفراوان a 

صفحه 18:
است شاد ی و لذ ت برد ن ازا ین روز ها وصف انا شد نی | ست . جنا نجه سبز به أ بى متما يل شو د حا لت روحا نيت أن | فزا يش مى يا بد . ‎Sawa bal pase gay‏ در سا حت هنر توا م بو ده است چنا نکه سبز و سفید و آبی مظا هر تازگی / پاکی و بی تعلقی است | ما درهنرد ینی و ۱سا طیری حد مظهریت رنگ ها از این فرا تر می رود . قی | لمثل در فرهنگ | سلا می سمبلیسم سبزمتضمن عا لی ترین معا نی عرفا نی | ست و به این صورت بالاخص در ۱ طرا ف نام حضرت خضر( ع ) تجلی مى كند . خطس سبز يُوثن جا ويد | مث . عطار د رمنطق ا لطير از قول طوطی می گو ید : خضرمرغا نم ازآنم سبزپوش تا توانم کرد آب خضرنوش 06 

صفحه 19:
سيا ه و سفيد ا ل ل ال ا 0 می پردازیم : شب و روز مظهر سیا هی و سفید ی هستند که در زند گی انساان و در طبیعت د و قطب مهم و أساسى محسوب مى شوند . سياهترين رنكاها مخمل سياه و سفيد ترين رنك ها سو لفات با ریت است . رنگ سیاه در عر ف عام با تیر ه گی و پر یشا نی روز گار و فلا کت و بد بختی قر ین است . 9 1 Our es) لبا س بر خی رو حا نیا ن مسلمان و مسیحی و لبا س تیر ه ی کا هنان با بلی از معنا ی مثبت آن ۱ در محافل آشر | فی قد یم رنگ سیاه رنگ رسمی لبا س ها بو ده است خلعت سیا ه از زمره است هنو ز هم | فراد ی که لبا س سیاه و سفید می پو شند | فرا دی شیک پوش هستند . پو ثش سیاه‌در عز او عر و سی و علم ها ی سیاه صر فا به معنى مرك نيست بلكه به معنی تجد ید حیات د نیو ی و ا خروی و مظهر انقلاب روحی انسان ها است . 70100 

صفحه 20:
ظلما ت بد ست مى أ يد و مقام شب قدر نشا نهى تعالى شب ‎١‏ ز روز ا ست . شب هنكا م خلوت ا ست ‎we ey‏ 0 نور سیاه از نهایت قر ب به حق برای آدمی ظا هر می شو د و این حکایت از نها یت ظیو ر جمال حق مى كند كه سا لى ‎١‏ ز شدات ظهو ر مى سوزد . منا سب | ين مقام شيخ محمد لاهيجى ‎١‏ ز مشا هدات ‎rs ye |‏ 0 " دیدم که در عالم لطیف نو رانیام و کو ه و صحرا تمام از الو ان انوار است از سرخ و زرد ‎Be er ren near‏ دیدم که همه ی عالم را نور سیا ه فرو گرفت و زمین و هو ۱ هر چه بود تما م همین نور سیا ه شد و این 

صفحه 21:
22 ایتن / جوهانز / 1960-6606 /کتاب رنگ / ترجمه ی محمد حسین حلیمی | تهران + آیت‌الهی / حبیب ال .../ 4906 /مبانی رنگ و کاربرد آن/ تهران + برند فلمار/ کلا وس / رنگ ها و طبیعت شفا بخش آنها /ترجمه ی شهرناز آذ رنیوش 0 محمد زاده/ جعفر / مبانى رنك د ر نقشه فرش (4) ادا ره تد وین متون آموزشی ترويجى مركز نشر و تصوير / تهران ۰ اسلا مى ند وشن / محمد على / صفير سيمرغ ‎٠‏ رازى/نجمالدين/مرصادالعباد ‎eq 

:تنظیم مر یم یا ری دبیر زبا ن و ا د بیا ت فا ر سی کاشان اردیبهشت 1385 1 د ر د رون خود بیفزا د رد را کی ببینی سبز و سرخ و بور را لیک چون د ررنگ گم شد هوش تو چونکه شب آن رنگ ها مستور بود نیست د ید رنگ بی نور برون ا ین برون ا ز آفتا ب و ازسها ست نور نور چشم خود نور دل ا ست با ز نور نور دل /نور خدا ست تا ببینی سرخ و سبز و زرد را تا نبینی پیش ا ز ا ین سه نور را شد ز نور آن رنگ ها روپوش تو پس بدیدی د ید رنگ ا ز نور بود همچنین رنگ خیا ل ا ند رون وان درون ا ز عکس انوار عالست نور چشم از نور دل هاحاصل است کو زنورعقل وحس پاک و جدا ست موال نا جال الد ین بلخی دفتراول – مثنوی 2 مقد مه رنگ ها جا یگاه ویژه ای در زند گی انسان دارند .هر روز ما را احاطه می کنند وچنان با محیط اطراف ما عجین شده اندکه تنها زمانی پی به وجودشان می بریم که یکباره خود را نشان دهند .وقتی رنگ مورد عال قه مان را انتخاب می کنیم احساس خاصی را در ما به وجود می آورد. با کمک رنگ ها می توان هماهنگی بین جسم وروان را به دست آورد. گوناگونی رنگ ها به اندازه روزهایی است که از عمر زمین می گذرد . رنگ بیانگر وبازتاب احساسات ما ست .به همان اندازه هم سمبلی معتبر است و ارتباط محسوسی با زندگی ما دارد .رنگ چون طول موج دارد در حیطه علم نیز بررسی می شود با این حال مانند روان انسان غیر ملموس است.رنگ ها را می توان هم سمبل زندگی دانست وهم سمبل مرگ ”.گوته “ احساس انسان را نسبت به رنگ در این جمله آورده است: “ به طور کلی رنگ ها شادی آفرین هستند “ . 3 برای نمونه: رنگ آبی سمبل روان ( چون انسان را به درون خویش می برد ) رنگ ارغوانی سمبل اشراف رنگ زرد سمبل روح و منبع نور وروشنایی رنگ قرمز سمبل مرگ وگاهی هم جسم و زندگی رنگ ها بیانگرنگرانی ها و ناراحتی های روحی وذهنی هستند حالت هایی که جرات بیان آنرا به دیگران نداریم. رنگ ها به ما تعادل روحی می دهند واین چیزی جز سالمت روانی نیست .با رنگ ها احساس نزدیکی می کنیم چون در زندگی معاشرت و درمان دردها تا ثیر مطبوعی بر ما می گذارند .رنگ ها قادرند ما را تسخیرکنند و می توانند کاری کنند که به احساس درون خود توجه کنیم .نقاشی کردن در کودکی اولین تالش ناخودآگاه ما برای استفاده از نیروی درمانی رنگ ها است . تصور جهان بدون رنگ غیر ممکن است چرا که رنگ پدیده ای است که در همه جا حضوردارد و نقش وموثری بازی می کند .ارتباطات به کمک رنگ ها صورت می گیرد و تمام دریافت های عینی ازطریق رنگ ها حاصل می شود . رنگ ها پدیده ی شگفتی هستند به ویژه زمانی که به طلوع و غروب آفتاب نظر بیندازیم . رنگ ها نقش مهمی د ر زندگی عاطفی و معنوی انسان ایفا می کنند .ما به د رخشش روزهای آفتابی و شادابی رنگ ها تمایل بیشتری داریم و از هوای ابری و خاکستری خسته می شویم .رنگ های پر زرق و برق ما را آ شفته می سا زند و رنگ های مال یم و هماهنگ برا یمان خوشا یند ند .پا رچه های رنگین و اشیای خوشرنگ را نیزمثل گل ها /درختان سرسبز /آسمان الجورد ین و تپه های بنفش رنگ می ستاییم . رنگ ها به همان اندازه که امروز برای ما جالب و ضروری است برای اقوام ابتدایی نیزالزم و ضروری بوده است. 4 ا نسا ن ها ی ا ولیه کلبه ها ی محقر خود را با ا نواع رنگ ها می آ راسته ا ند و ا بزا ر و ظروف مورد نیا زشا ن را با رنگ های گونا گون آ را یش می دادند آ نان ما نند ا نسان ا مروزی زینت آالت مختلف به دست و گرد ن خود می آ ویختند و هر گا ه به میدان جنگ می رفتند خود را با تجهیزات و لباس ها ی جنگی ا لوا ن و د رخشنده زینت می د ا د ند تا حیرت و وحشت را درد ل دشمن بر ا نگیزند. حا ل پس ا ز مطا لب فوق به زبان نما دین رنگ ها می پردازیم . د را ین نوشته به بررسی مورد ی چها ررنگ ا صلی که برا ی سال متی مفید هستند می پردازیم : زرد /آبی /قرمز 5 / سبز زرد زرد روشن ترین رنگ در میان همه ی ته رنگ ها و به طور کلی نشان روشنی و نور است .زردطالیی رنگی است نورانی با درخششی مالیم ( .طالیی رنگی است که در گذشته به جای نور و روشنی به کار می رفته است) . درگنبدهای طالیی مساجد بیزانس و زمینه نقاشی های استادان قدیمی از این رنگ به منزله ی نماد آخرت / پادشاهی و سلطنت /نور و خورشید استفاده شده است . ها له ی طالیی که هیکل مقدسین را نورا نی می ساخت بهترین کاربرد این رنگ است . در کلیسا ها فرشتگان مقرب در گاه خدا را با رنگ زرد رنگ آمیزی می کردند . 6 رنگی که مفهوم رابطه و اتصال با خدا را دارد . در یونان باستان الهه ها و دو شیزگان باکره را با پیراهن زرد زعفرانی نقاشی می کردند . الهه عطارد همانند فرشتگان مقرب به رنگ زرد ظاهر می شود که خود سمبلی از روح است این رنگ به دلیل نور و طول موجی که دارد به عنوانرنگ ارتباط بین انسان ها و راه چاره ای برای فراراز گوشه گیری مطرح است . بی دلیل نیست که رنگ زرد سمبل اداره پست است . پست بزرگ ترین وسیله ارتباط جمعی است و در کار هایی که تفکر و خالقیت در آنها نقش دارد سودمند است . از نظر مردم عادی “ دیدن نور “ تحقق واقعیتی است که پیشتر پنهان بوده است . وقتی گفته می شود که فالنی “ روشن “ است منظور هوش و آگاهی اوست . 7 بنا براین زرد روشن ترین رنگ هاست که به .گونه ای سمبلیک با فهم و دانایی ارتباط دارد در بین پیش گویان قدیمی رنگ زرد توصیفی از شیر و خورشید “ سلطان ستارگان “ بود آنها زرد بودن شیر را تنها عاملی می دانستند که ا و را د ر بین دوازده تیره از حیوانات سلطان کرده است . ا ین رنگ حد و مرزی ندارد و به سا د گی د ر د یگر رنگ ها محو می شود . کیمیا گرا ن نها یت خلوص رنگ زرد را لیمویی می دانستند به ا ین ترتیب چشم خود را با آب زرد رنگ شستشو می د ا د ند تا ا سرا ر کیمیا گری را بهتر بشنا سند . 8 آبی آبی همواره متوجه درون است ودر انسان نوعی حس قضاوت درونی به وجود می آورد و باعث می شود به خود و احساساتش بیندیشد . اشخاصی که آبی را ترجیح می دهند بیشتر پوستی رنگ باخته دارند و گردش خونشان ضعیف است ولی دارای اعصابی قوی و محکم هستند .براساس اصول رنگ شناسی آبی حس ارتفاع وعمق را در بیننده به وجود می آورد ارتفاعی به اندازه ی آسمان گسترده و عمقی به اندازه ژرفای دریا . 9 آبی در طبیعت رنگی نیرومند است وفصل خود نمایی آن زمستان است . زمانی که طبیعت خاموش می شود و تمام جوانه ها خوابیده اند رنگ آبی زندگی خود را آغاز می کند و جلوه و شکوه می یابد . آبی همیشه سایه دار است و همواره میل دارد در تاریکی خود نمایی کند در طبیعت آبی از روشن ترین تا تاریک ترین مایه وجود دارد .آبی جنبه های گوناگون روحی را نشان می دهد در فکر و روح انسان داخل می شود با روان او پیوند می خورد و تا اعماق وانتهای روح نفوذ می کند . 10 آبی مفهوم ایمان را می رساند و اشاره ای است به فضای الیتناهی و روح . و در نقاشی کلیساها به مفهوم احساسات عمیق و نشانه ای از شکو فایی اعتقاد و تواضع در برابر خداوند بود .طبق آیین مرسوم پیراهن مریم مقدس آبی آسمانی می باشد که نمادی ازجاودانگی اوست و نشان از محفوظ بودن جان او . وقتی آبی تاریک شود تنزل و سقوط می کند و معنی وهم و ترس /غم و اندوه و مرگ و نیستی را به خود می گیرد اما همیشه نشان دهنده فکری برتر است و به عالم باال اشاره می کند . 11 دکتراسال می ند وشن نیزرنگ های آبی و الجوردی و ...را مبین آسمان و گا هی هم آ ب می داند . او می گوید :رنگ ها درمعماری بناها و کا شی کاری ها ی اصفهان همان معنای کنایه ای مینورا درخود می نما ید. در کتاب “ عهد عتیق “ آمده که : وقتی خداوند در کوه سینا خود را به موسی نمایاند موسی روی یک تخته سنگ آبی رنگ ایستاده بود این تخته سنگ درخشان بوده و رنگ آبی آن مانند رنگ آ بی آسمان می درخشیده است .رنگ آبی وسیله پی بردن به اسرار د رون است و موسی عظمت خدای بزرگ را درون خود دید .رنگ آبی د لخواه اکثر ما بزرگ ساالن جامعه وحدود 38درصد ا فرا د مسن است . 12 قرمز قرمز از لحاظ وا ژه شنا سی تا ریخی با واژه های زند گی و خو ن هم ریشه است . قر مز نماد حیات و زند گی است و عا مل مو ثری در سازند گی و تشد ید رویش گیا هان بوده و بیا ن کننده هیجان و شورش است . عال مت جها ن متالطم و جنگ و شیا طین بوده و نشا نی از مبا رزه و انقال ب است . مریخ با رنگ قرمزش عال مت مرد ا نگی است . قر مز سمبلی از شهید ان مسیحی و در عین حال نمادی از جهنم ا ست و در مذاهب یهود یت و مسیحیت رنگ گناه ا ست و در قرون وسطی به مفهوم مرگ بوده و قضا ت آن دوره رد ای قرمز به تن می کرد ند . 13 گوته می گو ید : “ قرمز درمقا یسه با رنگ های زرد وآبی عال مت مرگ و نیستی ا ست و در روز قیا مت زمین به رنگ قرمز ا ست “ . پیش از دورا ن مصر یا ن با ستا ن از رنگ قرمز برای محا فظت ازآ تش بهره می گر فتند .هنوز هم لبا س آ تش نشا ن ها و ما شین های آ تش نشا نی قرمزا ست .د رزما ن های قد یم اززما ن زند گی قبیله ای تا قرون وسطی وقتی کسی به جنگ یا شکا ر می رفت نقا شی ها یی با رنگ قرمز روی بد ن خود می کشید این رنگ نه فقط نیروی جسما نی او را ا فزون می کرد بلکه در برا بر مرگ و زخمی شد ن ا ز او محا فظت می کرد . 14 د ر گو رستا ن ها ی قد یم در قبرها یی جنا زه ها یی یا فت شده که آ نها را با گل اخری که رنگ قر مز دارد پو شا نده اند واین ظا هرا حا کی ا زنوعی د ید جهت تسهیل تجدید حیا ت مر د گان در جها ن دیگر بوده است . قر مز ی آ سما ن عال مت طغیا ن و هجو م هوای متال طم است و آ سمان آ بی و سبز و زرد رو شن نو ید آ را مش و هو ا ی با ز را می دهد . قرمزی چهره دال لت بر خشم /غضب /طغیا ن/ هیجا ن و تب د ارد اگرچه رنگ های آ بی /سبز یا زرد درشکل خا لص خود نشا نی ازبیما ری ندا رند ا ما همین رنگ ها چنا نچه بر چهر ه ا نسا ن بتا بد به آ ن حا لتی بیما ر گو نه می دهد . 15 قر مز همیشه نما دی ا ز آ تش /جنگ /شهو ت و :عشق بو د ه ا ست خشم و غضب وجنگ و جها د با زبا ن خون ظا هر شد ه است و شیا طین و د یو سیرتا ن در لبا س قر مزرنگ در نظر آ مد ه ا ند عال وه براین رنگ سرخ ا ز حیث زیبا یی گا ه سر آ مد رنگ ها محسو ب می گر د د چنا نچه در زبا ن رو سی .مفا هیم سرخ و ز یبا به هم نز د یک ا ند ا صلی تر ین رنگ قر مز از ریشه گیا ه رونا س و از رنگ دا نه ها ی شگفت ا نگیز آ ن به د ست .می آ ید کسی که لبا س قر مز می پو شد ا حسا س .سر زندگی و نشا ط و جوا ن بو د ن می کند 16 سبز سبز رنگ د نیا ی سبز یجا ت و حا صل فرآ یند فتو سنتز در گیا ها ن ا ست .وقتی زمین را رو شنی فر ا می گیرد و ذ را ت آب و هو ا د ر فضا رها می شو ند رنگ سبز بو جو د می آ ید . سبز نما د ارضا /آرا مش و امید وا ری است و آ میز شی از دا نش و ا یما ن .بنا بر ا ین ر نگ سمبو لیسم جا ود ا نگی و نیکو یی ا ست که صو رتش از عا لم طبیعت و محسو س ا خذ شد ه ا ما معنا یش ازعا لم معا نی ونا محسو س . وقتی سبز متما یل به زرد می شو د ا حسا س جو ا نی و نیر وی بها ری را بو جو د می آ ورد . در بها ر و تا بستا ن که ر نگ سبز فر او ا ن 17 ا ست شا د ی و لذ ت برد ن ازا ین روز ها وصف نا شد نی ا ست .چنا نچه سبز به آ بی متما یل شو د حا لت روحا نیت آ ن ا فزا یش می یا بد . رنگ و نور در عصر ا سال می با بیا ن سمبلیک در سا حت هنر توا م بو ده ا ست چنا نکه سبز و سفید و آ بی مظا هر تا زگی /پا کی و بی تعلقی ا ست ا ما درهنرد ینی و ا سا طیری حد مظهریت رنگ ها از ا ین فرا تر می رود . فی ا لمثل در فرهنگ ا سال می سمبلیسم سبزمتضمن عا لی ترین معا نی عرفا نی ا ست و به ا ین صورت باالخص در ا طرا ف نا م حضرت خضر( ع ) تجلی می کند .خضر سبز پوش جا وید ا ست . عطا ر د رمنطق ا لطیر از قول طوطی می گو ید : خضرمرغا نم ازآنم سبزپوش تا توانم کرد آب خضرنوش 18 سیا ه و سفید در خا تمه پس از آ شنا یی با چها ر رنگ فو ق مختصر ی در با ره ی ر نگ ها ی سیا ه و سفید می پردازیم : شب و روز مظهر سیا هی و سفید ی هستند که در زند گی انسا ن و د ر طبیعت د و قطب مهم و اسا سی محسو ب می شو ند .سیا ه تر ین رنگ ها مخمل سیا ه و سفید تر ین رنگ ها سو لفا ت با ریت ا ست . رنگ سیا ه د ر عر ف عا م با تیر ه گی و پر یشا نی روز گا ر و فال کت و بد بختی قر ین ا ست . اما حضو ر آ ن د ر آ د ا ب و ر سو م مختلف حکا یت ا ز معنا ی د و گا نه آ ن می کند . لبا س بر خی رو حا نیا ن مسلما ن و مسیحی و لبا س تیر ه ی کا هنا ن با بلی ا ز معنا ی مثبت آن حکا یت می کند . د ر محا فل اشر ا فی قد یم رنگ سیا ه رنگ رسمی لبا س ها بو د ه ا ست خلعت سیا ه ا ز ا ین زمره ا ست هنو ز هم ا فرا د ی که لبا س سیا ه و سفید می پو شند ا فرا دی شیک پوش هستند . پو شش سیا ه د ر عز ا و عر و سی و علم ها ی سیا ه صر فا” به معنی مرگ نیست بلکه به معنی تجد ید حیا ت د نیو ی و ا خروی و مظهر ا نقال ب روحی انسا ن ها ا ست . د ر ا د بیا ت و عر فا ن ا سال می رنگ سیا ه نشا نه ی 19 تعا لی ا ست چنا نکه آب حیا ت در ظلما ت بد ست می آ ید و مقا م شب قدر نشا نه ی تعا لی شب ا ز روز ا ست .شب هنگا م خلو ت ا ست و روز هنگا م جلو ت . نور سیا ه ا ز نها یت قر ب به حق برای آ د می ظا هر می شو د و ا ین حکا یت ا ز نها یت ظهو ر جما ل حق می کند که سا لک ا ز شد ت ظهو ر می سوزد .منا سب ا ین مقا م شیخ محمد الهیجی ا ز مشا هدات قلبی و ا حواال ت خو د د ر با ب رنگ ها چنین ذ کر می کند : “ د ید م که د ر عا لم لطیف نو را نی ا م و کو ه و صحرا تمام ا ز ا لو ا ن ا نوا ر ا ست ا ز سرخ و زرد و سفید و کبود و ا ین فقیر وا له ی ا ین ا نوا ر و ا ز غا یت ذ وق و ظهو ر شید ا و بی خو د م .به یکبا ر د ید م که همه ی عا لم را نور سیا ه فرو گرفت و زمین و هو ا هر چه بود تما م همین نور سیا ه شد و ا ین فقیر د ر آ ن نور سیا ه فا نی شد م و بعد ا ز آ ن به خو د آ مد م “ . نجم را زی نیز چنین می گو ید : “ چون نظر کنی هر کجا د ر د و عا لم نو ر و ظلمت ا ست از پرتو ا نوا ر صفا ت لطف و قهر اوست ...خلق السما وات و االرض و جعله الظلمات و النور “ . 20 فهرست منا بع : • • • • • • 21 ا یتن /جوها نز / 1967-1888 /کتا ب رنگ /ترجمه ی محمد حسین حلیمی / تهران آ یت ا لهی /حبیب ا ل / 1313 /...مبانی رنگ و کا ربرد آ ن /تهران برند فلما ر /کال وس /رنگ ها و طبیعت شفا بخش آ نها /ترجمه ی شهرنا ز آ ذ رنیوش محمد زا د ه /جعفر /مبا نی رنگ د ر نقشه فر ش ( )1ا دا ره تد وین متون آموزشی ترویجی مرکز نشر و تصویر /تهران ا سال می ند وشن /محمد علی /صفیر سیمرغ را زی /نجم ا لد ین /مرصا د ا لعبا د