سند توسعه اشتغال و سرمایه گذاری استان گلستان
اسلاید 1: استان گلستانسند توسعه اشتغال و سرمايه گذاري
اسلاید 2: براساس مصوبات يازدهمين جلسه شورايعالي اشتغال در تاريخ 88/3/12 وزارت كار و امور اجتماعي (سابق) موظف شد با تشكيل دبيرخانه اختصاصي، اسناد اشتغال ملي و استاني را با همكاري معاونت برنامهريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري، دستگاههاي اجرائي و استانداريها و استفاده از مشاورين ذيصلاح بخش غيردولتي تهيه و تدوين نمايد.
اسلاید 3: اقدامات انجام شدهشناسائي شركتهاي واجد شرايط در سطح كشور با رتبه آماري مورد تائيد مركز آمار ايران.تعيين كميته فني مركب از كارشناسان خبره استان توسط استاندار وقت.فراخوان عمومي ارزيابي كيفي مشاوران كشوري و استاني.برگزاري جلسات بررسي صلاحيت شركتها و مراكز واجد شرايط و اعلام آن به وزارت كار و امور اجتماعي (سابق)انتخاب واحد جهاد دانشگاهي استان به عنوان مجري طرح در استان و تنظيم موافقتنامه انجام پروژه درتاريخ 89/7/25عقد قرارداد با جهاد دانشگاهي استان ازمحل اعتبار جزء 6 رديف 520000 قانون بودجه سال 87 كل كشور به مبلغ 3800 ميليون ريال
اسلاید 4: مشخصات سند توسعه اشتغال گلستان
اسلاید 5: وفق دستورالعمل و ضوابط و معيارهاي تعيين شده وزارت متبوع، چارچوب كلي شرح خدمات مطالعات تهيه سند توسعه اشتغال استانها در 7 بخش بشرح ذيل تهيه شده است.
اسلاید 6: بخش اول : مطالعات جمعيت، نيروي انساني، اشتغال و بيكاريتحليل ساختار توزيع جغرافيايي جمعيت در استانبررسي چگونگي پراكندگي نقاط پرجمعيت شهري و نواحي متراكم روستايي در استانتحليل روند رشد جمعيت استان و هريك از شهرستانها و تغييرات سهم استان از جمعيت كشورپيشبيني و تحليل جمعيت استان و هريك از شهرستانها به تفكيك شهري و روستايي در برنامه پنجم توسعهتحليل تغييرات سهم استان از جمعيت كشور در آينده
اسلاید 7: بخش دوم : تحليل رشد اقتصادي و تحولات ساختاري اقتصاد استانرشد ارزش توليد ناخالص داخلي استان و ارزش افزوده و ارزش ستانده فعاليتهاي اقتصادي به قيمت ثابت سال 1386 و مقايسه آن با سطح ملي در دوره 1379-1386محاسبه و تحليل شاخصهاي فناوري در استان شامل ظرفيت جذب فناوري و طبقهبندي فعاليتهاي صنعتي برحسب سطح فناوريبررسي و تحليل تعاملات بين بخشهاي مختلف اقتصاد استان و بررسي و تحليل تعاملات بين اقتصاد استان با اقتصاد مليتحليل پراكندگي جغرافيايي اشتغال و فعاليتهاي اقتصادي درسطح شهرستانهاي استان و مناطق شهري و روستايي و شناسايي كانونهاي توليد اشتغالتجزيه و تحليل سرمايهگذاري در استان در دوره برنامههاي سوم و چهارم توسعهتعيين جايگاه اقتصادي استان در تقسيم كار ملي
اسلاید 8: بخش سوم : سنجش محيط كسب و كار و فضاي سرمايهگذاريتعيين جامعه آماري جهت نمونه گيري - بنگاههاي اقتصادي استانتكميل پرسشنامه استخراج پرسشنامهشاخص سازي (13 شاخص سنجش محيط كسب و كار) 1- فساد 2- امنيت اجتماعي 3- تأمين مالي 4- جنسيت 5- گستردگي اقتصاد غيررسمي 6- زيرساختها 7- شركتهاي پيشرو 8- مجوزهاي كسب و كار 9- مقررات و ماليات 10- تجارت 11- نيروي كار 12- هدفمندسازي يارانهها 13- تشكلهاي اقتصاديتحليل نتايج
اسلاید 9: بخش چهارم : بررسي طرحهاي دردست اجرا و طرحهاي شناسايي شده جديد درجهت توسعه اشتغال و سرمايهگذاري در هريك از شهرستانهاي استانمشخصات طرحهاي دردست اجراي دستگاههاي دولتي، بخش عمومي غيردولتي، بخش تعاوني و بخش خصوصي (به غيراز طرحهاي زودبازده) به تفكيك شهرستان شامل بخش محل اجرا، ظرفيت توليد، اشتغال برحسب سطح تخصص و مهارت، درصد پيشرفت فيزيكي، سال آغاز احداث، سال بهره برداري و ميزان سرمايه گذاري به تفكيك زيربخشها مشخصات طرحهاي زودبازده دردست اجراي بخشهاي خصوصي و تعاوني به تفكيك شهرستان شامل بخش محل اجرا، ظرفيت، توليد، اشتغال برحسب سطح تخصص و مهارت، درصد پيشرفت فيزيكي، سال آغاز احداث، سال بهره برداري و ميزان سرمايهگذاريمشخصات طرحهاي زودبازدهي كه ازسوي كارفرمايان بخش خصوصي و تعاوني پيشنهاد شده و به تصويب رسيده اما تامين مالي نشده است و كارگروه اشتغال و سرمايهگذاري استان درنظر دارد نسبت به تامين مالي آنها اقدام كند. به تفكيك شهرستان شامل بخش محل اجرا، ظرفيت توليد، اشتغال برحسب سطح تخصص و مهارت، سال آغاز احداث، طول دوره احداث و ميزان سرمايهگذاري مورد نياز
اسلاید 10: بخش چهارم : بررسي طرحهاي دردست اجرا و طرحهاي شناسايي شده جديد درجهت توسعه اشتغال و سرمايهگذاري در هريك از شهرستانهاي استانمشخصات طرحهاي شناسايي شده داراي توجيه كه در طول برنامه پنجم توسط دولت و بخش عمومي غيردولتي، به مورد اجرا در خواهد آمد. به تفكيك شهرستان شامل ظرفيت توليد، اشتغال برحسب سطح تخصص و مهارت، طول دوره احداث و سرمايهگذاري موردنياز مشخصات طرحهاي بارز اشتغال زاي پيشنهادي جهت اجرا در دوره برنامه پنجم توسعه، به تفكيك شهرستان شامل ظرفيت توليد، اشتغال برحسب تخصص و مهارت، طول دوره احداث و سرمايهگذاري موردنياز (106633 ميليارد ريال)برآورد ميزان سرمايهگذاري و اشتغال طرحهاي فوق به تفكيك سطح تخصص و مهارت در طول برنامه پنجم توسعه
اسلاید 11: بخش پنجم : تهيه اسناد دستگاهي توسعه اشتغال و سرمايهگذاري استان درطول برنامه پنجم توسعهنقش قانوني (مأموريتها و وظايف) دستگاه در توسعه اشتغال و سرمايهگذاري در بخشهاي مختلف اقتصادمستندات تنظيم برنامه توسعه اشتغال و سرمايهگذاري دستگاه (اسناد بالادست)- چشمانداز بيست ساله- استراتژي مدون دستگاه در افق چشمانداز- برنامه چهارم توسعه- سياستهاي اجرايي ابلاغي مقام معظم رهبري- لايحه (قانون) برنامه پنجم توسعه- سند ملي توسعه استان- سند آمايش استان
اسلاید 12: بخش پنجم : تهيه اسناد دستگاهي توسعه اشتغال و سرمايهگذاري استان درطول برنامه پنجم توسعهارزيابي تحول رشد اقتصادي، بهرهوري نيروي كار، اشتغال و سرمايهگذاري در برنامههاي سوم و چهارم توسعهارزيابي سياستها و اقدامات اجرايي دستگاه براي توسعه اشتغال و سرمايهگذاري در برنامههاي سوم و چهارم توسعهتحليل نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهديدهاي اشتغال در بخشهاي تحت تصدي و نظارت دستگاه به منظور تعيين مزيتهاي نسبي و رقابتي بخشهاي توليدكننده كالاها و خدمات قابل مبادله در بازارتعيين اهداف كمي، راهبردهاي اساسي اشتغال و سياستها و اقدامات اجرايي دستگاه براي پيشبرد اهداف توسعه اشتغال و سرمايهگذاري در طول برنامه پنجم
اسلاید 13: بخش پنجم : تهيه اسناد دستگاهي توسعه اشتغال و سرمايهگذاري در استان براي دوران برنامه پنجم توسعهبرنامه دستگاه براي ساماندهي و اجراي طرحهاي سرمايهگذاري بخش عمومي، خصوصي و تعاونيبرآورد سرمايهگذاري موردنياز براي تحقق اهداف كمي دستگاه به تفكيك بخشهاي عمومي، خصوصي و تعاوني در طول برنامه پنجم براي فعاليتهاي تحت پوشش دستگاهتأمين منابع مالي براي سرمايهگذاريهاي بخش عمومي، خصوصي و تعاوني در طول برنامه پنجمتعهدات دستگاه براي تسهيل ايجاد اشتغال و توسعه سرمايهگذاري در بخشهاي خصوصي و تعاوني (باتوجه به وظيفه هردستگاه)
اسلاید 14: بخش ششم: تهيه سند توسعه اشتغال و سرمايهگذاري استان در دوره برنامه پنجمارزيابي عملكرد گذشته اقتصاد استانبرنامه توسعه اشتغال و سرمايهگذاري در استان در دوره برنامه پنجم توسعه (توصيفي)جمعبندي تحولات اشتغال استان و شهرستانهاي آن به تفكيك مناطق شهري و روستايي و گروههاي عمده فعاليت در سالهاي 1375 و 1385جمعبندي موانع انجام كسب و كار در استان و سياستهاي ناظر بر تسهيل كسب و كارپيش بيني جمعيت و عرضه نيروي كار استان در دوره برنامه پنجم توسعه
اسلاید 15: بخش هفتم: ايجاد سامانه اطلاعرساني و مستندسازي اسناد توليدشدهايجاد سامانه اطلاع رسانيتهيه دفترچه راهنماي فرصتها و مشوقهاي سرمايهگذاري و مسير دريافت هريك براي كارآفرينانمستندسازي مطالعات
اسلاید 16: اهم وظايف و مأموريت برخي از دستگاههاي اجرايي در سند توسعه اشتغال استانتهيه و تدوين و اجراي برنامه هاي خاص و استراتژيك صنعتي و معدني استان در راستای برنامه راهبردی توسعه صنعتی کشور. (سازمان صنعت معدن و تجارت)برنامه ريزي و اتخاذ تدابير لازم به منظور افزايش بهره وري از عوامل و منابع توليد كشاورزي و دستيابي به الگوهاي كشت متناسب با منابع آب در دسترس، ظرفيت هاي توليد و شرايط اقليمي مناطق مختلف كشور. (سازمان جهاد كشاورزي)انجام پژوهش به منظور حفظ و احیا و حل مسائل و مشکلات و تنگناهای میراث فرهنگی (اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري)برنامه ریزی برای فعالیت های مربوط به تربیت نیروی انسانی گروه پزشکی، پژوهشی، خدمات بهداشتی– درمانی، دارویی، بهزیستی و تأمین اجتماعی استان (دانشگاه علوم پزشكي)انجام مطالعات و بررسيهاي لازم بهمنظور شناخت امكانات و پتانسيل استان در زمينه ايجاد اشتغال و ارائه راهكارهاي مناسب (اداره كل تعاون. كار و رفاه اجتماعي)
اسلاید 17: اهم وظايف و مأموريت برخي از دستگاههاي اجرايي در سند توسعه اشتغال استانتهيه طرح جامع براي هر يك از شهرها با توجه به ضوابط و استاندارهاي مصوب (اداره كل راه و شهرسازي) سیاستگزاری، برنامه ریزی وارایه راهکارهای مناسب جهت اجرای طرح های مربوط به منابع آب استان (شركت سهامي آب منطقهاي)اجرا وتوسعه طرح های تولید، انتقال وتوزیع انرژی برق در شهرها وروستا های استان (شركت توزيع نيروي برق)تامین تربیت نیروی انسانی متخصص ماهر و نیمه ماهر مورد نیاز بخش صنعت، کشاورزی وخدمات استان (اداره كل آموزش فني و حرفهاي)ارتقاء سطح ورزش قهرمانی استان جهت کسب جایگاه برتر در میادین ملی و بین المللی (اداره كل ورزش و جوانان)
اسلاید 18: اهم وظايف و مأموريت برخي از دستگاههاي اجرايي در سند توسعه اشتغال استانشناسایی مزیت های نسبی، قابلیت ها، استعدادها و نیازهای پژوهش و فناوری استان بر مبنای آینده نگری و آینده پژوهشی و معرفی آن به واحدهای تولیدی و تحقیقاتی و مراکز آموزشی جهت بهره برداری (علوم تحقيقات و فناوري)اعتلاي آگاهي هاي عمومي در زمينه هاي مختلف و شکوفايي استعدادها و روحيه تحقق و تتبع و ابتکار (اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي)فراهم نمودن موجبات زندگی متعارف برای خانواده های نیازمند، بی سرپرست و معلولان استان (اداره كل بهزيستي)
اسلاید 19: پس از جمعآوري و تهيه گزارشات و برگزاري جلسات تخصصي، مراحل پيشرفت سند توسعه اشتغال تحت عنوان جلسات كميته راهبردي باحضور معاون برنامهريزي استانداري و دستگاههاي اجرايي و مجري طرح برگزار (13 جلسه) و درتاريخ 90/12/24 ارزيابي مقدماتي پيشرفت سند مطالعات طرح سند توسعه اشتغال استان توسط شركت مشاور مادر (شركت آمايش و توسعه البرز) تائيد گرديد و جهت تصويب در شورايعالي اشتغال كشور به وزارت متبوع ارسال گرديد.
اسلاید 20: درتاريخ 91/3/30 در پنجاه و هشتمين جلسه شورايعالي اشتغال كشور، سند توسعه اشتغال استان تصويب و به استان ابلاغ گرديد كه در آن مهمترين اهداف، راهبردها، سياستها و اقدامات براي استان تعيين شده كه برخي از آن به شرح ذيل ميباشد :
اسلاید 21: مصوبه شوراي عالي اشتغال درمورد سند توسعه اشتغال استاناهداف اشتغال و بيكاري- در طول برنامه پنجم توسعه تعداد 146000 شغل جديد در استان ايجاد خواهد شد و نرخ بيكاري در استان از 11/4% درسال 89 به 10% درپايان برنامه (سال 94) خواهد رسيد.اهم راهبردهاي توسعه در استان- فعاليتهاي محرك توسعه- فضاهاي محوري در توسعه- فضاهاي عقب مانده داراي قابليت توسعهاهم سياستها و اقدامات اجرايي ناظر بر بهبود محيط عمومي كسب و كار استان تغيير در نظام ارزيابي عملكرد دستگاههاي اجرايي
اسلاید 22: مصوبه شوراي عالي اشتغال درمورد سند توسعه اشتغال استان- تغيير در نظام ارزيابي عملكرد دستگاههاي اجرايي - بهبود فرايندها و اصلاح نظام اداري استان- تسهيل فرآيند اعطاي مجوزها- توسعه كمي و كيفي مراكز آموزش فني و حرفهاي- ارتقاء سطح دانش
اسلاید 23: مصوبه شوراي عالي اشتغال درمورد سند توسعه اشتغال استانتسريع در اقدامات اجرايي لازم براي ايجاد سامانه اطلاعات بازار كار در استاناجراي سياستها و اقدامات اجرايي مؤثر براي توسعه صنايع كوچك و خانگي در استانتلاش درجهت رفع مشكلات طرحهاي زودبازده در استاناهم ساير سياستها و اقدامات اجرايي براي تسهيل سرمايهگذاري و توسعه اشتغال در استان - توسعه مشاركت بخش غيردولتي- تقويت نظام نظارت بر سرمايهگذاري و فعاليت بخش عمومي و خصوصي- اهم اقدامات اجرايي ناظر بر بهبود زيرساختهاي فيزيكي استان
اسلاید 24: پس از ابلاغ سند توسعه اشتغال، دبيرخانه كارگروه اشتغال جلسات متعدد تخصصي با دستگاههاي اجرايي، مراكز آموزش عالي و بانكها و مؤسسات مالي برگزار و تاكنون 13 جلسه پيرامون اقدامات مؤثر درجهت تحقق سند اشتغال دستگاهي برگزار نموده است كه نتيجه اقدامات دستگاههاي اجرايي درقالب گزارشات سه ماهه به وزارت متبوع ارسال ميگردد.همچنين از طريق پيگيريهاي انجام شده مرتبط با بخش 7 سند، طرح تهيه اطلس مشاغل استان بوده كه نرمافزار آن ازطريق وزارت متبوع درتاريخ 92/9/30 دراختيار كليه استانها قرار داده شده تا نسبت به بارگذاري اطلاعات به روز شده باهمكاري دستگاههاي اجرايي و دفتر آمار و اطلاعات استانداري اقدام كه در اولويت كارهاي دبيرخانه كارگروه اشتغال استان قرار دارد.
اسلاید 25: اقدامات سند توسعه اشتغال استانابلاغ مصوبه شورايعالي اشتغال و ارسال فايل سند توسعه اشتغال استان به دستگاههاي اجرايي فرمانداريها، مراكز آموزش عالي و مؤسسات مالي و بانكهابرگزاري جلسات همانديشي (13 جلسه) موضوع بررسي راهكارهاي علمي و عملي تحقق سند توسعه اشتغال استان (اولين جلسه درتاريخ 91/6/4 در اداره كل تعاون كار و رفاه اجتماعي و آخرين جلسه درتاريخ 92/8/8 در پارك علم و فناوري استان برگزار شد)
اسلاید 26: نتايج اقدامات انجام شدههدفمندي آموزش در اداره كل آموزش فني و حرفهاي بويژه در آموزشهاي بخش كشاورزي با برگزاري (8 جلسه) توجيهي درسطح مديران و كارشناسان دستگاههاي اجرايي.تعامل دستگاههاي اجرايي و دانشگاهها با پارك علم و فناوري استانايجاد فضاي تعامل با جرايد، صداوسيما درجهت تهيه برنامههاي ترويجي فرهنگ كار و كارآفرينيايجاد سامانه كارجويان بصورت پايلوت كشوري كه ميبايست با سامانه سيمابر استان مرتبط گردد.اخذ گزارش و پيگيري مستمر وضعيت پيشرفت فيزيكي طرحهاي اقتصادي استان از دستگاههاي اجرايي.انجام طرح اعتبارسنجي اشتغال ايجادشده در استان در سنوات (90-91و92)پس از پيگيريهاي فراوان و توجيه مسئولين امر درخصوص ايجاد سامانه اطلاعرساني و دسترسي آمار جمعيتي، نرم افزار GIS وفق دستورالعمل بخش هفت توسط وزارت متبوع تهيه و درتاريخ 92/8/30 به كليه استانها تحويل گرديد. كه مشتمل بر اطلاعات جانمايي شده سند توسعه اشتغال برروي نقشه استان و همچنين بانك اطلاعات خام براي بارگذاري و به روز كردن اطلاعات اشتغال برروي آن ميباشد.
اسلاید 27: اهم مصوبات جلسات هماهنگي اجراي سند توسعه اشتغالباعنايت به ابلاغ سند توسعه اشتغال مقرر گرديد دستگاههاي اجرايي نسبت به تكميل جداول ارائه شده متناسب با شرح وظايف خود (اسناد دستگاهي) اقدام و نتيجه را به همراه مستندات و مدارك به دبيرخانه كارگروه اشتغال ارسال نمايند.مقرر گرديد به منظور اجراي بهينه سند دستگاهي توسعه استان يكي از معيارهاي ارزيابي دستگاههاي اجرايي درزمينه اشتغال، اقدامات مؤثر درجهت اجراي مفاد سند توسعه اشتغال استان باشد.مقرر گرديد دستگاههاي اجرايي نسبت به مطالعه و بررسي بخش چهارم سند توسعه اشتغال موضوع طرحهاي اقتصادي درحال اجرا، پيشرفت فيزيكي، طرحهاي عمراني و ساير طرحهاي اشتغالزاي استان اقدام و گزارش آخرين وضعيت طرحهاي مذكور را به دبيرخانه كارگروه اشتغال ارسال نمايند.
اسلاید 28: اهم مصوبات جلسات هماهنگي اجراي سند توسعه اشتغالمقرر گرديد دستگاههاي اجرايي نسبت به تشكيل كميه كارشناسي درون دستگاهي متشكل از كارشناسان خبره و مطلع اقدام و راهكارهاي علمي و عملي اجرايي نمودن سند توسعه اشتغال را بررسي و اعلام نمايند.مقرر گرديد دانشگاهها و مراكز علمي، راهكارهاي تعامل بهينه با دستگاههاي اجرايي استان را بصورت مكتوب به دبيرخانه كارگروه اشتغال ارائه نمايند.
اسلاید 29: موانع و مشكلات اجرايي سند توسعه اشتغال استانتغييرات مكرر قوانين و مقررات و بخشنامهها درخصوص سرمايهگذاري ازسوي مراجع ذيربط.بروكراسي زائد و فقدان دستورالعملهاي شفاف درخصوص حمايت از سرمايهگذار.كمبود نقدينگي و اعتبارات جهت اجراي طرحهاي اقتصادي استان.كم توجهي برخي از دستگاههاي اجرايي درجهت اجراي سياستهاي تعيين شده در سند توسعه اشتغاليكپارچه و به روز نبودن آمار و اطلاعات مربوط به وضعيت بيكاران و فرصتهاي شغلي بنگاههاي اقتصادي.تكنولوژي قديمي و انرژيبر در صنايع كه منجر به بالارفتن قيمت تمام شده در طرحهاي سرمايهگذاري ميگرددبهرهوري پائين دربخش كشاورزي استان.ضعف در فرهنگ كار و كارآفريني.تعامل ضعيف دانشگاه با صنعت و مؤثر نبودن اقدامات انجام شده دراين مسير.عدم تناسب بين آموزشهاي موجود و فضاي كسب و كار بويژه آموزش عاليموازي كاري برخي از دستگاههاي اجرايي درخصوص اشتغال.اجرايي نشدن سياستهاي ابلاغ شده ازسوي شورايعالي اشتغال در بحث مشاغل خانگي و خوداشتغالي
اسلاید 30: پيشنهاداتدستگاههاي اجرايي كه در سند شرح وظايف برايشان تعريف گرديده ميبايست ظرف مدت حداكثر سه ماه نسبت به تدوين و ارائه برنامههاي اجرايي به دبيرخانه كارگروه اشتغال اقدام نمايند.دستگاههاي اجرايي ميزان تحقق سند توسعه اشتغال دستگاهي را به شوراي برنامهريزي و توسعه استان گزارش نمايند.تعيين تكليف وضعيت اعتبارات جهت پرداخت تسهيلات به طرحهاي اقتصادي درابتداي سال و مكلف شدن بانكهاي عامل جهت پرداخت.حذف عبارت رعايت منابع و مصارف در ابلاغيههاي دفاتر مركزي بانكهاي عامل براي بانكهاي استان.مشخص كردن سياستهاي دستگاهي و طرحهاي اولويتدار و مزيتدار توسط دستگاههاي اجرايي.تقويت رابطه صنعت و دانشگاه و مأمورشدن يكي از دانشگاهها جهت تحقق اين هدف.تلاش درجهت متقاعدكردن مركز آمار ايران جهت پذيرش نرخ تركيبي اشتغال (نرخ بيكاري + اشتغال ناقص زماني)حمايت جدي دستگاههاي اجرايي از طرح مشاغل خانگي بويژه شركتهاي پشتيبان.جديت دستگاههاي اجرايي در تكميل آمار و اطلاعات در نرمافزار GIS .تلاش جدي درجهت كاهش بروكراسي زائد اداري و توجه به نقش پنجره واحد كسب و كار.پرهيز از موازي كاريها و هماهنگي دستگاههاي اجرايي و بانكهاي عامل درجهت اجراي مصوبات كارگروه اشتغال.
اسلاید 31: عملكرد اشتغال درطول برنامه پنج ساله توسعه
اسلاید 32: عملكرد اشتغال درطول برنامه پنج ساله توسعه
اسلاید 33: عملكرد اشتغال درطول برنامه پنج ساله توسعه
اسلاید 34: عملكرد اشتغال درطول برنامه پنج ساله توسعه
اسلاید 35: عملكرد اشتغال درطول برنامه پنج ساله توسعه
اسلاید 36: باتشكر از حوصله شما
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.