سیاست توسعه‌ی صنعتی صادرات گرا

سیاست توسعه‌ی صنعتی صادرات گرا

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحيم سياست توسعه‌ي صنعتي صادرات گرا

اسلاید 2: مباني نظري سياست صنعتي نظریه های دخالت دولت در اقتصاد طي 5 دهه اخير، تحول در سه رويكرد: اول دولت مداخله گر دوم نقد عملكرد دولت ها در كشورهاي در حال توسعه، برجسته شدن شكست دولت و تاكيد بر ساز و كار بازار سوم اهميت سازوكار بازار در عین بهره برداری از سياست هاي صنعتي هدفمند سياست هاي صنعتي و تاکید بر هدفگیری صنايع اولويت دار بر اساس مزيت هاي نسبي اقتصادها● اهمیت مباحث انسجام سیاستی در حوزه های کلان، صنعتی و تجاری

اسلاید 3: بخش اول : شرايط كلان اقتصادي و صنعتي كشور طي دهه گذشته

اسلاید 4: شرايط اقتصاد کلان طي دهه گذشته/تحولات مثبتثبات نسبی در اقتصادکاهش نرخ تورم کاهش نااطمينانی نسبت به نرخ تورم آتی ثبات نسبي در نرخ ارز گشايش ها و انتظارات مثبت ناشی از توافقات هسته ای نرخ تورم قيمت دلار در بازار آزاد(ريال)ماخذ: بانک مرکزی چسبندگی بالای دستمزد و نرخ سود بانکی عليرغم کاهش نرخ تورم

اسلاید 5: سهم از توليد ناخالص داخلی جهان (درصد)اما عملکرد اقتصاد کلان در مقياس بين المللی درآمد سرانه (دلار)

اسلاید 6: کاهش نرخ ارز واقعی ایران در مقایسه با رقبای منطقه ای ماخذ: آنکتاد 2015

اسلاید 7: تحولات صنعت / تحولات مثبتشاخص کل توليد کارگاه هاي بزرگ صنعتي به تفکيک سه ماهه در سال‌هاي مختلف(100=1390)توقف روند کاهشی تولید و رونق نسبی در تولیدات صنعتی ماخذ: بانک مرکزی

اسلاید 8: روند نسبت صادرات غير نفتی(بدون ميعات گازی) به واردات (درصد)تحولات تجارت غير نفتی /تحولات مثبتماخذ: سازمان توسعه تجارت

اسلاید 9: سهم بخش ها از رشد اقتصادی (متوسط سالانه 12-2001)ماخذ: محاسبات موسسه مطالعات و پزوهش های بازرگانی و داده های خام آنکتادتحولات صنعت و تجارت/تحولات منفی علیرغم ظرفیت ها موجود کشور ، صنعت بعد از بخش خدمات و معدن ( نفت) سومین محرک رشد اقتصادی است. ضروری است نقش آفرینی صنعت باید افزایش یابد.

اسلاید 10: کاهش عمق و چگالی صنعتی کاهش نسبت ارزش افزوده بخش صنعت و معدن به تولید % ماخذ: محاسبات بر اساس اطلاعات خام ارزش افزوده و ارزش تولیدات بانک مرکزی

اسلاید 11: 72 درصد از کل ارزش افزوده صنعت در سال 137574 درصد از کل ارزش افزوده صنعت در سال 1390 تغيير در تركيب صنايع با توسعه صنايع منبع محور و خودروطی 1/5 دهه اخير

اسلاید 12: توزیع ارزش افزوده صنایع بزرگ به تفکیک سطح فناوری در سال 1390 ماخذ: محاسبات موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی برگرفته از اطلاعات خام کارگاههای بزرگ مرکز آمار ایران سهم بالای صنایع با فناوری پایین در ارزش افزوده صنعت

اسلاید 13: ترکیب سبد صادرات صنعتی ایران در مقطع 2001 و 2014 (میلیون دلار)ماخذ: سازمان تجارت جهانی 2015 تنوع پایین سبد صادرات صنعتی و سهم بالای صنایع منبع محور

اسلاید 14: بخش دوم : ادامه روند موجود و چالش های بخش صنعت و معدن

اسلاید 15: بیماری هلندی و جریان منابع مالی به بخش های غیر تولیدی ماخذ: بانک مرکزی

اسلاید 16: ماخذ: ترازنامه بانك مركزي، 1392- 1380 و نماگر آماري وزارت صنعت،معدن و تجارت 1393توضيح: عدد ارائه شده سال 1393 براي 11 ماهه نخست سال مي‌باشد. نيم دهه سقوط شديد سرمايه‌گذاري صنعتي و ضرورت جبران آنسرمايه‌گذاري پروانه بهره‌برداري به قیمت جاري (ميليارد ريال)

اسلاید 17: چالش‌هاي صنعت و معدن1- کاهش نقش پيشرانی صنعت و معدن در رشد اقتصادی2- سهم پایین صنعت و معدن از انباشت سرمایه و کاهش سرمایه گذاری و محدودبودن سرمایه گذاری مستقیم خارجی3- اتکاء بالاي رشد تولیدات صنعتی به بازار مصرف داخلی 4- قابليت نفوذ پايين در بازارهاي خارجي به جز صنایع منبع محور5- عمق و چگالی پایین صنعت 6-نبود انسجام بین سیاست های پولی و ارزی با سیاست های تولیدی7-سهم پایین صنایع مهارت محور

اسلاید 18: بخش سوم: سياست‌های پيشنهادي

اسلاید 19: ضرورت اتخاذ سياست‌هايی جهت:تحرك‌بخشي جديد به فضاي اقتصادي در چهار سطح: سياستگذاري كلان اقتصاديوزارت صنعت، معدن و تجارت در سطح رشته‌اي و در سطح بنگاهي سياستگذاري كلان اقتصاديموفقيت هر سياست صنعتي در گرو ايجاد فضاي مناسب اقتصادي براي اجراي آن و يكپارچه سازي سياستهاي كلان اقتصادي (مالي، پولي، تجاري، ارزي، فناوري و ...) جهت حمايت از آن است.

اسلاید 20: سياستهاي ماليچشم انداز كاهشي درآمدهاي دولت، چسبندگي هزينه هاي جاري، و ضرورت اولويت بندي هزينه هاي عمراني برای پشتيباني از سياستهاي صنعتياعطای معافيت ها، تخفيفات و مشوق هاي مالياتي بر اساس اولويت هاي سياست توسعه صنعتي با تشديد محدوديت هاي منابع عمومي، اعمال حمايت هاي مالي دولت به صورت شفاف، هدفمند، زمانمند و مشروط به عملکردهای هدفگذاري شدهبخش مهمی از خصوصي سازي ها منجر به واگذاري شركتهاي دولتي به نهادهاي عمومي شبه دولتي، و عدم تامین سياستهاي كلي اصل 44 قانون اساسي. ضرورت خصوصی سازی ثانویه بر اساس تجارب بین المللی.انضباط مالي دولت در تعامل با واحدهاي اقتصادي، و تهاتر يا تسويه بدهي هاي حاكميت به آنها در قالب اوراق مي تواند تاثير جدي بر تامين مالي واحدهاي اقتصادي داشته باشد.سياستگذاري كلان اقتصادي

اسلاید 21: 2. سياستهاي تامين مالي (اعتباري و بازار سرمايه)يكسان سازي نرخ سود تسهيلات و انعطاف پذيري آن متناسب با تورم انتظاريپيش بيني و پرداخت به هنگام هزينه هاي اعطاي تسهيلات ترجيحي به بخشهاي منتخب صنعتي در قالب وجوه اداره شده مندرج درقوانين بودجه تقويت سرمايه صندوق هاي دولتي ضمانت سرمايه گذاري صنايع كوچك و توسعه صادرات استفاده از ظرفيت بازار سرمايه براي معاملات ثانويه اوراق بدهي دولت (اسناد خزانه)سياستگذاري كلان اقتصادي

اسلاید 22: 3. سياستهاي تجارياستفاده از فضاي پيش از پيوستن به سازمان جهاني تجارت براي ارتقای توان رقابتی صنايع اعمال حمايت هاي تجاري شفاف با رويكرد حذف موانع غيرتعرفه اي و تبديل آن به موانع تعرفه اي بازبيني در نظام تعرفه هاي تجاري كشور متناسب با سياستهاي صنعتي اعمال مشوق هاي صادراتي شفاف، هدفمند، زمانمند و مشروط با رويكرد صادرات كالاهاي با ارزش افزوده بالاتر سياستگذاري كلان اقتصادي

اسلاید 23: 4. سياستهاي ارزييكسان سازي نرخ ارز با توجه به ايجاد بسترهاي مورد نيازآن پس از توافق هسته اي در نظر گرفتن نرخ ارز به عنوان عامل اتصال نظام اقتصادي كشور با جهان و نه عامل توازن بخشي به تراز بودجهوفاداري به نظام ارزي شناور مديريت شده و اجازه دادن به تعديل نرخ ارز متناسب با تغييرات قيمت داخلي و خارجي و اجتناب از استفاده ازآن به عنوان لنگری جهت كنترل تورم (ترس از شناوري)تقويت نقش صندوق توسعه ملي در ثبات بخشي به درآمدهاي ارزي دولت و ثبات بازار مالي هم در زمان كاهش درآمدهاي نفتي(جلوگيري از شوك عرضه) و هم در زمان افزايش درآمدهاي نفتي(بيماري هلندي)سياستگذاري كلان اقتصادي

اسلاید 24: 5. سياستهاي جذب سرمايه گذاري خارجي بهبود فضاي سرمايه گذاري با رويكرد كاهش ريسك ملي و اجتناب از محدود ماندن در افق بهبود محيط كسب و كار به عنوان رويكردي براي كاهش زمان و هزينه هاي فعاليت اقتصاديتوجه به نقش چند وجهي و اهميت سرمايه گذاري خارجی فراتر از تامين مالي، تامين امنيت اقتصادي و نقش آن در توسعه صنعتي و انتقال فناوري و همچنين يادگيري و بومي سازي دانش تدوين بسته جامع مشوقهاي سرمايه گذاري خارجي در چارچوب نقشه توسعه صنعتي كشور با رويكرد تقويت مزيت هاي رقابتي و تكميل زنجيره ارزشسياستگذاري كلان اقتصادي

اسلاید 25: صنايع موجود منبع‌محورتعميق مزيت نسبي و ارتقاي ارزش افزوده ورود به فعاليت‌‌هاي پايين‌دست در زنجيره ارزش ورود به صنايع جانبي و بالادست سرمايه‌اي اتخاذ رويكرد تهاجمي و افزايش سهم بازار مصرفي بادوام مصرفي كم‌دوامسرمايه‌اينوين و دانش‌بنيانصنايع تحت مالكيت دولت و شبه‌دولتي‌ها ابزارهاي سياستي: سرمايه‌گذاري (مستقيم خارجي و مشترك)، اصلاح ساختار صنعت (افزايش مقياس با ادغام )، افزایش بهره وری ، ارتقاي تحقيق و توسعه در سطح وزارت صنعت ،‌معدن و تجارت

اسلاید 26: در حوزه صنايع جدید (ايجاد بلوك‌هاي توسعه‌اي جديد) تعميق مزيت نسبيعلم‌محور مهندسي‌برتوليدي ـ‌ خدماتي (ادغام صنعت و خدمات)توسعه از پايه محدوددر سطح وزارت صنعت ،‌معدن و تجارت

اسلاید 27: تغيير سياست اعطاي وام به سوی بنگاه‌هاي داراي توان رقابت و بنگاه‌هاي كوچك و متوسط سازمان‌دهي‌شده در قالب خوشه‌ها و زنجيره‌هاي ارزش جهاني تكميل زنجيره ارزش تمركز بر صادرات و ارتقاي عملكرد مشترك در سطح رشته‌‌اي ارتقاي فناوري و تحقيق و توسعه در سطح رشته‌اي اقدامات در سطح رشته‌اي

اسلاید 28: گسترش افق ديد به‌حضور پايدار در سطح منطقه ارتقاي توانمندي‌هاي سازماني به‌ويژه در حوزه افزايش مقياس توليد، طراحی،صادرات و كيفيت سرمايه‌گذاري سه‌جانبه روی: 1. ايجاد ظرفيت‌هاي رقابتي،2. توسعه شبكه‌هاي توزيع و بازاريابي 3. توسعه نيروي انساني به‌ويژه مديران اقدامات در سطح بنگاهي

اسلاید 29: فرصت‌هاي پيش‌رو بهبود تقاضاي جهاني بواسطه روند بازسازي تدريجي اقتصاد جهانی پس از بحران مالي فرصت ظهور چرخه جديد سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي پس از یک دوره نشیب پر دامنه انتظار بهبود رشد در اقتصادهاي صنعتي طي دو سال آينده توافق هسته‌‌اي و شرايط پساتحريم انضباط بيشتر بودجه‌اي در کشور و شرايط سرمايه‌گذاري هدفمند بواسطه وجود محدوديت‌هاي ارزي

اسلاید 30: كلام پايانيضرورت بازآرايي صنايع موجود با ابزارهاي ایجاد سرمایه گذاری مشترک، ادغام بنگاه ها، خصوصي‌سازي ثانويه و ارتقاي بهره‌وريهدفگيري روی صنايع جديد در عين تعميق مزيت‌هاي نسبي (با هدف توسعه صادرات و ايجاد اشتغال) لزوم افزايش تعاملا‌ت هدفمند با دنياي خارج در راستاي ارتقاي توانمندي‌هاي بنگاه‌‌ها و جذب سرمایه گذاری خارجی ضرورت ارتقاي فناوري و توانمندسازي نيروي كار در صنايع، و خدمات مرتبط با صنعت ايجاد آمادگي برای الحاق به سازمان جهاني تجارت و استفاده از فرصت باقيمانده جهت رقابتي كردن شركت‌ها برای حضور فعالانه در بازارهاي داخلي و خارجي

اسلاید 31: با تشكر