شوشتر نو

شوشتر نو

اسلاید 1: شوشتر نو شهر جدید شوشتر در مساحت 270 هکتار و با ظرفیت 31 هزار نفر برای کارکنان شرکت کشت و صنعت طراحی و در 5 فاز ساخته شد. این طرح برنده جایزه آقا خان در سال 1365(1986) شد.

اسلاید 2: تحلیل معماری شوشتر نو اثر کامران دیبا

اسلاید 3: با گذشت زمان دائماً چهره‌ی شهر و حتی گاهی ماهيت آن عوض می‌شود. هميشه به فكر شهر «فتی پورسيكری» در هند هستم كه شاه اكبر همزمان با شاه‌عباس كه اصفهان را تاسيس كرد ، ساخته. ولی فتي‌پورسيكري بعد از 30 سال همه چاه‌هايش خشك شد و مردم شهر را ترك كردند. الان به صورت يك شهر موزه – بهترين نمونه يك «شهر- موزه»- باقي مانده است.آن زمان كه نگاه معماران به غرب و معماری مدرن آن معطوف بود، ‌كامران ديبا، موسس مهندسين مشاور داخلی، نگاهش را به ارزش‌های پايدار معماری و شهرسازی و فرهنگ ايران معطوف كرد. در اين راستا در طراحی «شوشتر نو» و به دنبال تبلور جوهره‌ی فرهنگ ايرانی و بومی منطقه‌ی شوشتر و شوش، ذهن خلاق خود را به كار گرفت.

اسلاید 4:

اسلاید 5: او در اين پروژه سعی داشت از اصول معماری و شهرسازی ايرانی نهايت استفاده را بكند و آن را از طريق فن‌آوری جديد و اشكال ساده‌ی هندسی با معماری مدرن تلفيق كند. به نظر من سبك اين كار به نوعی post-modern بود؛ با اين كه آن زمان در معماری صحبتی از post-modernism اصلا در ميان نبود.طراحی شهری اين پروژه بر اساس الگوی چليپا - كه در معماری ايرانی چهارطاق و در باغ‌سازی و شهرسازی به چهارباغ منجر می‌شود - و با توجه زياد به فضاهای منفي، شكل گرفته است. شخص‌ترن عنصر اين طرح، محور پياده‌رويي است كه يك سلسله فضاهای عمومی را به هم می‌پيوندد . كوچه‌ها به تمامي در پياده‌رو هستند و پاركينگ‌ها در مناطق مخصوص جمع شده‌اند.

اسلاید 6: شوشتر نو؛ آن چه می‌خواست باشد و آن چه شد

اسلاید 7: كامران افشارنادری می‌نويسد «اين مجموعه [شوشتر نو] شايد تنها اثر معماری باشد كه از شرايط فقر تكنولوژی و اقتصادي، ارزش زيبايی‌شناختی پديد آورده است؛ همان چه كه آن را زيبايی‌شناسی فقر می‌نامند». به نظرمن اين مجموعه بی‌شباهت به كارهای «حسن فتحی» در مصر نيست، هر چند كه روش پيدايش اين دو كاملاً متفاوت است. حسن فتحی در فرآيندی participatory كلمه‌ی ساكنين بومی را به كار می‌گيرد تا واحدهای خود را با ساده‌ترين فن‌آوری بسازند، در صورتی كه در شوشتر پروژه با فن‌آوری روز از طريق مناقصه به پيمانكار خيلی قوی واگذار شد. با اين حال نتيجه هر دو خيلی هم شكل است.

اسلاید 8: اگر طرح جامع اوليه‌ی «داض» اجرا می‌شد، شايد به اهداف اصلی طراحان می‌رسيد، اما متاسفانه تعاونی كشت و صنعت كارون و شركت خانه‌سازی اين مجموعه را رها كردند. مدتی در اختيار جنگ‌زده‌ها بود و در حال حاضر در دست مالكين مختلف است كه اكثراً كارمندان دولت‌اند.وضعيت فعلی شوشتر نو اسف‌بار است: تنها محله‌ی شهر شوشتر است كه هنوز گاز ندارد و از لحاظ قيمت ارزان‌ترين املاك را دارد. بازارچه كه هنوز مرتفع‌ترین بنای شوشتر نو است و از همه جاي شهر پيداست، به دليل عدم رسيدگی و واحدهای صحرايی مسكونی تبديل به يك ويرانه شده است.

اسلاید 9: درباره ی «جایزه آقاخان»جايزه‌ي معماري آقاخان، جايزه‌اي است كه هر سه سال يك بار، به‌گروهي از معماران و شهرسازان و افرادي كه در زمينه‌ي ساختار پارك‌ها، چه در داخل شهرها و يا در طبيعت فعاليت مي‌كنند داده مي‌شود. جايزه‌هايي نيز به‌فعالان در امور بازسازي و مرمت، چه در معماري و چه در شهرسازي، نيز داده مي‌شود. جايزه فقط به‌افرادي تعلق مي‌گيرد كه به‌نحوي در جهان اسلام فعاليت داشته باشند.

اسلاید 10: به‌كلام ديگر، يك معمار اروپايي يا امريكايي كه اثري را در جهان اسلام به‌وجود آورده باشد، و يا اصلاً معماري كه اثري را جهان مسيحيت به‌وجود بياورد كه متعلق به‌جهان اسلام باشد، نيز مي‌تواند در جايزه شركت كند (مانند ساختمان جهان عرب در پاريس).فعاليت اين بنياد، از سال 1977 ميلادي (در ژنو) شروع شد و اولين دور بررسي‌هاي آثار منتخب، در اوايل 1980 انجام گرفت.آثار معرفي شده در كميسوني در ژنو بررسي مي‌شوند و چنانچه، داراي شرايط باشند، دوسيه‌اي براي فرد مورد نظر فرستاده مي‌شود كه بايد آن را پر كرده، همراه با عكس و نقشه، به‌ژنو باز گرداند. پس از پايان مهلت مقرر، هيئت داوران آثار را بررسي مي‌كنند و تعدادي از آنها را (بين 18 تا 25 پروژه) انتخاب مي‌نمايند و آن را به‌گروه بررسي كننده كه شامل يك مهندس معمار و يك عكاس مي‌باشند ارجاع مي‌كنند. گروه‌هاي بررسي كننده به‌كشورهايي كه آثار در آنها ساخته شده‌اند رفته، و از نزديك آثار را بررسي مي‌كنند و راست و دروغ پروژه را، مو به‌مو مطالعه مي‌كنند و گزارش خودشان را به‌هيئت داوران تسليم مي‌كنند و آنان پس از مطالعه‌ي گزارشات، تصميم گرفته و برنده‌ها را معرفي مي‌كنند.

اسلاید 11: تا كنون چندين بار ايرانيان موفق به‌ربودن اين جايزه شده‌اند. براي اولين بار پروژه‌ي باز سازي و مرمت ميدان نقش جهان در اصفهان و آثار موجود در اطراف آن موفق به‌دريافت جايزه شد. براي بار دوم، آقاي مهندس كامران ديبا، با پروژه‌ي شهر جديد شوشتر (شوشترنو) موفق به‌دريافت جايزه شد. آقاي مهندس پاسبان حضرت و مرحوم مهندس ابوضيا، با ساخت پارك فردوسي (جنب پارك جمشيديه‌ي تهران) موفق شدند كه جايزه را ببرند. وزارت مسكن و شهرسازي نيز با بازسازي ساختمان‌هاي قديمي واقع در شهر يزد و اصفهان و تبديل آنها، موفق به‌ربودن جايزه شد. در ‌آخرين دور يعني در دور سال 2004 نيز، آقاي مهندس نادر خليلي با فكر انقلابي‌اش در مورد ساختمان‌هاي كيسه‌شني، موفق شد كه جايزه را ببرد. ضمن آن كه در اين دوره، آقاي مهندس هادي ميرميران، با ساختمان مجموعه‌ي ورزشي رفسنجان و آقاي مهندس آرش مظفري با ساختمان كارخانه‌ي ايپكو در نزديكي تهران، كانديداي دريافت جايزه شده‌اند، كه در نهايت موفق به‌ربودن آن نشدند.

اسلاید 12: ] بیوگرافی کامران ديبا ۱۳۱۵                      متولد ۱۵ اسفند در تهران۱۳۳۴                      تحصيلات متوسطه : کالج البرز و دبيرستان تمدن تهران۱۳۳۵                      عزيمت به آمريکا۳۷ـ ۱۳۳۵                 دی.سی.تيچرز کالج۴۳ ـ ۱۳۳۷                اخذ ليسانس معماری از دانشگاه هاروارد ، واشنگتن دی.سی.۱۳۴۴                      عزيمت به تهران۵۱ ـ ۱۳۴۶                تاسيس موسسه شهرسازی و تهيه طرح های اجتماعی۴۹ ـ ۱۳۴۸                تدريس « بررسی محيط های انسانی » در دانشگاه تهران۵۶ ـ ۱۳۵۱                مدير موسسه و آرشيتکت موزه هنرهای معاصر تهران و مسوول خريد قسمت عمده مجموعه هنری اين موزه۱۳۵۷                       عزيمت اجباری به لندن۱۳۶۰                       انتشار مونوگرافی « ساختمان ها و پروژه های کامران ديبا » انتشار « گردهاتيه » ، اشتوتکارت۱۳۶۱                      نمايشگاه « بی ينال معماری ونيز » ، شهر شوشتر نو ، « معماری ممالک اسلامی »۶۹ ـ ۱۳۶۲                تاسيس شرکت « نورت آرلينگتن » در ويرجينيا ، ممالک متحده امريکا*                           در دهه ۱۳۶۰ ، تشکيل مجموعه ای از هنر معاصر ( مکتب امريکايی )۱۳۶۵                     دريافت جايزه آقاخان به مناسبت طرح « شوشتر نو » ، خوزستان۱۳۶۹                     ترک ايالات متحده امريکا و مراجعت به پاريس۱۳۷۲                      اقامت دائم در گاسين مالاگا ، اسپانيا۱۳۷۷                      نمايشگاه « يکصد سال معماری در جهان » - موزه هنرهای معاصر لوس آنجلس ، و نمايش آن در آلمان و ژاپن۱۳۸۱                     عضويت کالج معماران اسپانيا ( معماران مجاز )۱۳۸۱                     نمايشگاه « باغ های شرق » در گالری دولتی « ايفا » ، اشتوتگارتديبا در دو کشور اسپانيا و فرانسه زندگی می کند و دفتر معماريش در استان مالاگا می باشد .در کتاب « تاريخ معماری » بنستر فلچر ، و در « ديکسيونر معماری قرن بيستم » در مورد نامبرده متنی نگارش شده است .

اسلاید 13: چلیپا شکل

اسلاید 14:

اسلاید 15:  شهرک جدید شوشترطراح : شرکت D.A.Z معمار : کامران دیبابرنده جایزه آقاخان به دلیل طراحی اقلیمی و استفاده از مصالح بوم آور   ساکنین شهرک قدیمی شوشتر کارکنان و کارمندان یک شرکت قند و شکر سازی بودند که در این شهر اقامت داشتند. این شرکت تصمیم گرفته بود تا برای فراهم کردن ساختمانهای شخصی برای کارمندان خود در کنار شهرک قدیم شهرک جدیدی احداث کند این کار به عهده مهندس کامران دیبا و تیم او در غالب شرکت D.A.Z گذاشته شد.   شهرک جدید می بایست تمامی امکانات و نیازهای عمومی شهر را برآورده می کرد. به همین دلیل تصمیم گرفته شد تا یک مرکز خرید . بازار . مسجد و مراکز فرهنگی در این شهر جدید ساخته شود. تمامی این مراحل قرار بود در پنج مرحله ساخته شوند. همچنین شهر با رشد شرکت توانایی رشد و بزرگ شدن را داشته باشد. این مراحل قرار بود تا سال ۱۹۸۵ کامل شوند.   شروع کار عملیات ساخت در سال ۱۹۷۶ شروع شد و مرحله اول به ساختن منازل و سکونت گاهها اختصاص داده شد و شهرک می توانست تا سال ۱۹۷۷ حدودا ۴۰۰۰ نفر را در خود جای دهد.    نا آرامی های سیاسی در سال ۱۹۷۹ در ایران باعث توقف پروژه شد و این شهر به طور ناخواسته میزبان بی خانمانها از تمامی نقاط ایران شددر حال حاظر این شهر به دلیل کمبود بودجه در همان مرحله اول متوقف شده و مراحل بعدی در انتظار کامران دیبایی دیگر به سر می برند.