طراحی محیط و منظر

طراحی محیط و منظر

اسلاید 1: طراحی محیط و منظر: - طراحی فرایند خلاق پاسخگویی به وضعیت و در ضمن تمرکز معنایی است. - طراحی محیط و منظر، خلق محیط و منظرهای برانگیزاننده، پرمعنی و پایدار است. - طراحی محیط و منظر، فرایند آگاهانۀ سازماندهی، برنامه ریزی و ایجاد تغییرات فیزیکی در محیط و منظر است. این فرایند، شامل سازماندهی فیزیکی محیط و منظر و طراحی مکانهاست. - معماری محیط و منظر حرفه ای است که وظیفۀ اجتماعی مهم آن، ایجاد هماهنگی میان علم و هنر به منظور ساماندهی، - برنامه ریزی و طراحی کل محیط و منظر فیزیک فرهنگی که طبیعت بکر و محیط شهری را در بر دارد است. - طراحی محیط و منظر از نظر الکساندر نوعی معماری است که اجزای آن به صورت سیستمی عمل کرده و به کمک طراحی هر چه جلوتر می رویم بیشتر بر یک دیگر تاثیر می گذارند و مکان ها طوری طراحی می شوند که افراد متفاوت، در زمان های متفاوت آنها را به صورت های متفاوت تجربه کنند.

اسلاید 2: عوامل موثر بر فرم در طراحی محیط و منظر: راپاپورت 1969 (Rapoport) در فرهنگ پیش از صنعتی سه دسته عوامل: 1) فیزیکی و وضعیت هایی مانند سایت، اقلیم، مواد و غیره 2) ادراک و گرایش های فرهنگی و جهان بینی هایی که پایه های فلسفی فرهنگ را ساخته، نگرش های اصلی نسبت به مفهوم نوع بشر، روابط انسان و طبیعت، تقابل اجتماعی، اقتصاد، زمان و غیره را شکل می دهد. 3) منابع و تکنولوژی های در دسترس برای اصلاح وضعیت و شناسایی گرایش های فرهنگی را عنوان می کند. در فرهنگ های صنعتی و فراصنعتی عامل چهارم یعنی عامل فرم دهنده ای به محیط و منظر بنام طراح حرفه ای مطرح می شود.

اسلاید 3: برای اینکه بتوانیم در هر فرهنگی طراحی پاسخگویانه تری انجام دهیم باید شرح حال آن فرهنگ یعنی محیط و منظر آنرا مطالعه کنیم. اصولی که در تفسیر و خواندن محیط و منظر در نظر بگیریم عبارتند از: 1- اصل محیط و منظر به عنوان کلید شناخت فرهنگ: اجزای معمولی محیط و منظر به ما نشان می دهد که چگونه مردمی هستیم. تغییرات مهم در محیط و منظر تنها در نتیجه دگرگونی های مهم فرهنگی به وجود می آید. چنانچه منطقه ای با منطقه دیگر تفاوت داشته باشد، نه تنها از لحاظ بوم شناختی بلکه از لحاظ فرهنگی نیز با آن اختلاف خواهد داشت. در هنگام خواندن محیط و منظر باید توجه داشته باشیم که آنچه می خوانیم مثالی از سنت بومی یا اعیانی است. اولی اطلاعاتی در مورد زندگی متداول و فرهنگی واقعی در اختیار ما قرار می دهد و دومی آرمان های فرهنگ اعیانی را از دیدگاه روشنفکران طراح به ما نشان می دهد.

اسلاید 4: 5- اصل جغرافیایی (بوم شناسی): برای دانستن مفاهیم عناصر محیط و منظر فرهنگی، ما باید این عناصر را در زمینۀ مکانی آنها مورد مطالعه قرار دهیم. تفسیر ما از این عناصر باید جلوگیری ارتباط آنها با زمینه و با خصوصیات فیزیکی خود عناصر باشد. 6- اصل نظارت محیطی: با توجه با این اصل، محیط و منظرهای فرهنگی با محیط فیزیکی ارتباط نزدیکی دارند و اگر شخصی بخواهد محیط و منظر فرهنگی را به درستی بخواند باید شناخت درستی نسبت به سیستم های طبیعی داشته باشد. این طرفدار یک طرز برخورد منطقه ای نسبت به طراحی محیط و منظر و اهمیت منطقه گرایی در آموزش طراحی است. این منطقه گرایی، پاسخ اصولی و کلی به عوامل مختلفی است که بر یکدیگر اثر می گذارند تا محیط و منظر خاصی را ایجاد کنند.

اسلاید 5: 4- اصل تاریخی: گذشته بر رفتار ما تاثیر می گذارد و آشنایی با تصمیمات گذشته ما را در هنگام پاسخگویی به فرایندهای جاری از کارهای تکراری باز می دارد. این اصل دو نتیجه منطقی دارد. نتیجه ناهمواری تاریخی حاکی از آن است که تغییرات مهم فرهنگی به شکل جهش های ناگهانی صورت می گیرد و محیط و منظر در فاصله بین جهش ها تغییرات اندکی دارد. نتیجه فن شناختی حاکی از این است که جهش های تغییرات فرهنگی غالباً با تغییرات فنی یا ارتباطی مربوط می شوند و شناخت سطح فن شناختی و ارتباطی برای تفسیر یک عنصر یا کل محیط و منظر الزامی است.

اسلاید 6: 2- محیط و منظر به عنوان زیستگاه: در این دیدگاه مردم با کار کردن بر روی زمین آنرا اصلاح می کنند تا تولید افزایش یابد و آنرا به عنوان سرمایه و منبع درآمد تعریف می کنند. آنها سازمان، ساختار و رفتار اساسی طبیعت را پذیرفته و طوری در آن دخالت می کنند که مواد اولیه آن را به صورت منابعی برای حفظ و ارتقای کیفیت زندگی در آورند. در این دیدگاه محیط و منظر به عنوان زیستگاه، اصول خود را از طبیعت گرفته، حرکت های انسانی پاسخگوی شرایط و الگوهای توسعه را در ترکیب و هماهنگی با الگوهای طبیعی شکل می دهد. کیفیت زندگی بستگی کامل به زیستگاه سالم دارد. محيط و منظر خانه ای برای نوع بشر است محيط و منظر هم بيان کننده طبيعت است و هم بيان کننده فرهنگ است.

اسلاید 7:

اسلاید 8:

اسلاید 9: 5- محیط و منظر به عنوان یک مسئله: محیط و منظر به عنوان وضعیتی نگریسته می شود که نیاز به اصلاح دارد و در مورد هر نوع عناصر طبیعی و ساخته بشر موجود در محیط و منظر بکار می رود. تخریب لایه ازون، آلودگی هوا، جرائم شهری، آبهای آلوده، فرسایش خاک، پراکندگی و تخریب شهری، تراکم و ساختمان های فرسوده همه شواهد فیزیکی این محیط و منظر مسئله دار هستند. در این دیدگاه، وجود گسترده بیماری های بوم شناختی، جسمی و روانی در محیط و منظر یک اصل به شمار می آید. این دیدگاه جنبه هایی از چهار دیدگاه قبلی را در بر دارد که عبارتند از احترام به طبیعت، پذیرش محیط و منظر به عنوان زیستگاه، حساسیت به طبیعت مانند محصولی مصنوع و پاسخ گویی به طبیعت به شکل یک سیستم. اما در عین حال با هر چهار دیدگاه بر این اساس که همه چیز در هم ریخته است تفاوت دارد.

اسلاید 10: در فرهنگ های همگن که تغییرات با سرعت زیادی صورت نمی گیرد و در آن محیط و منظر های کامل برای بیان یک ایدئولوژی واحد ایجاد شده است، این محیط و منظرها معنی قوی و یکپارچه ای را القا می کنند. بر عکس در جوانع ناهمگن که به سرعت در حال تغییر هستند مانند آمریکای معاصر، این تفکر موجب ایجاد محیط و منظرهای خود بخودی و تحریک آمیز می­شود. در این جوامع نا همگن ممکن است عناصر محیط و منظر ارتباط ناچیزی با یکدیگر داشته باشند و محیط و منظر فاقد پیوستگی لازم برای القای معنی قوی باشد. بنابراین ممکن است این محیط و منظر ها به حد افراط آشفته بوده و از لحاظ روانی ناسالم باشد.

اسلاید 11: آب شناسی چرخه آب باعث تغییر شکل و فرم زمین شده و مناظر زیبایی را بوجود می آورد. توانایی آب در جابجا کردن آبرفت بستگی به سرعت آن دارد. در قسمت های پر شیب رود که سرعت آب بیشتر است، فرسایش بالاست. در قسمت های کم شیب تر سرعت آب پایین و توانایی حمل آبرفت را ندارد. در بخش های خارجی پیچ ها، جریان آب شتاب بیشتری دارد و موجب فرسایش می گردد و در بخش های داخلی سرعت آب کاهش و موجب ته نشین شدن آبرفت می گردد و با گذشت زمان شکل رودخانه تغییر می کند.

اسلاید 12: زمین و شکل آن زمین قسمت جامد سطح کره زمین است و صورت سه بعدی آن توپوگرافی یا فرم زمین نامیده می شود. با اثر کردن عوامل بوم شناختی، فرهنگی و دانش فنی در طول زمان بر سطح زمین این فرم به وجود می آید. بهترین وسیله بصری برای ایجاد ارتباط در نقشه های دو بعدی هاشور است. هاشور خطوطی است که به موازات تندترین شیب رسم شده، خطوط تراز متوالی را به یکدیگر وصل می کند. معمول ترین روش نمایش فرم زمین بر یک سطح دو بعدی نقشه تراز است. خطوط تراز خطوطی با تراز یکسان هستند، خطوط متوالی در نقشه با هم فاصله عمودی مساوی دارند که به آن فاصله تراز می گویند.

اسلاید 13: فرم زمین در برش یا پروفیل فرم زمین را می توان با نمایش تشکیل عمودی ان بیان کرد. نقشه ای که این امکان را به ما می دهد، اگر فرم موجود یا پیشنهادی را نمایش می دهد یک برش نام دارد و اگر هر دو فرم موجود و پیشنهادی را با روی هم گذاری نمایش دهد یک پروفیل نام خواهد داشت. شیب بندی برای اصلاحات در فرم موجود زمین به کار می رود. این کار به منظور زهکشی، دفع آبهای سطحی از اطراف بناها و سایت دارای عملکرد، ایجاد جلوه های بصری خاص انجام می شود. در جایی که تراز پیشنهادی پایینتر از تراز موجود است باید سطح را از مواد موجود پاک کرد که به آن خاکبرداری می گویند. جایی که تراز پیشنهادی بالاتر از تراز موجود است باید سطح زمین را پر کرد که خاک ریزی گفته می شود.

اسلاید 14: فرم زمین و آبخیز خط الراس ها تقسیمات توپوگرافی هستند که محیط و منظر را به مناطق زهکشی قسمت می کنند. تمام آبی که بر یک طرف خط الراس فرو می ریزد از یک زهکش عبور می کند. از آنجا که مساحت هر آبخیز تمام مساحتی است که آبهای سطحی آن به نقطه خاص در زهکش می ریزد و کیفیت و کمیت آب در مدیریت محیط یکی از مهمترین متغییر ها به شمار می آید، بنابراین آبخیز موثرترین متغییر در مدیریت محیط است. در اکثر محیط و منظر ها آب مهمترین عامل بوم شناختی و فرسایشی است که با آبخیزداری می توان این عامل و نیز فرسایش و نابودی خاک ها را به بهترین صورتی کنترل نمود. برنامه ریزی کاربری اراضی شامل تعیین محل و تراکم کاربری هاست. برای اینکه زمینی بتواند برای استفاده بشر به کار آید، باید فرم های متعددی از تاسیسات زیربنایی در خدمت کاربری های خاص قرار گیرند.