صفحه 1:
طرح درس
جامعه شناسی JS و بيكارى
صفحه 2:
rss 0 ED NEE Spe pe موضوعات
بیکاری
< صعود و افول جامعه شناسی کار مسائل انقلاب صنعتی»
در مقابل مسائل جهانی شدن
< معناى كان ماهیت بازارهای اقتصادی : ساخت بازار کار.
و مقايسه أن با ساير بازارها
< روندها در نظام اشتغال
< تقسيم كار و وابستكى اقتصادى (نظام هاى توليدى تيلوريسم
و
2 تغییر ات در کار (ظهور بست فوردیسم تولید منعطف»
توليد كروهىء جند مهارتى » نقد فوريديسم)
صفحه 3:
rss 0 ED NEE Spe pe موضوعات
بیکاری
< مسائل زنان در بازار کار: رشد فعالیت های روز افزون
زنان» جنسيت و نابرابرى» نابرابرى و خشونت بر عليه
زنان در محيط هاى كارء جايكاه زنان در اقتصاد غير
ريسمى
كار و خانواده » جالش هاى خانواده و ماهيت كار » روند
تحولات خانه و خانواده و نظام و ماهيت كار
* ظهور دولت رفاه و رهيافت هاى مختلف به کار و بیکاری
ظهور جامعه اطلاعاتى و مساله كار و حرفه
< بيكارىء تحليل بيكارى و روندهاى بيكارى
صفحه 4:
5
موضوعات ED NEE Spe pe 0 کر
بيكارى
Je) As 2G 5 بسن )زر روط اد عبت کار
سرمایه اجتماعی و خروج از بیکاری
كار و بيكارى
تقر رفك جام زرا رن مليف تان
موقعيت روابط كار و قانون كار در ايران
De ee Te Te IES <1 weeS)
Hes A AUS AN) IAB) eileen, UB كك انار سل
( بازارکار» سیاستهای اشتغال. عملکرد و شاخص های ارزیابی تحولات
(OB Ota teas pee epi ai Seaqeely Gy ces
۱ nore ا ا
ا racers ear erty Perv cor
صفحه 5:
2
چرا کار قدیم از کار جدید به نحو جامعه شناختی متقاوت شده است؟
< آيا در جامعه مدرن مى توان بدون تقسيم كار عمل كرد؟
< جرا برخى فعاليت ها كار بحساب نمى ايند؟ معيار ما جيست؟
ار
چرا روبه زوال رفتند؟
ا ا ا ل
ally ك1
ل ا ل ا ا رت
مسال كفابت مى كند؟
< تغييرات كار جه تاثيراتى بر نهادهاى آموزشى كذاشته است؟
صفحه 6:
تاثير جهانى شدن بر كار وسرمايه
< چه ویژگی جهانی شدن بر کار و سرمايه تاثير كذاشته
است؟
<ریسک های جدید چه هستند؟
< فناورى هاى جديد بر بازار كار جه تاثيرى مى كذارند؟
برای ياسخ به اين سوالت بايد جهانى شدن را شناخت
gee Bye ۱
صفحه 7:
(۳ ۱ ee ereceer,
* براى فهم تحولات كار در عصر جديد فهم جهانى شدن
ضرورى است
< چگونه جهانی شدن تعادل سرمایه و نیروی کار را بهم می
زند؟
تاثیر جهانی شدن بر انواع سرمایه چگونه است؟
< تاثير جهانى شدن بر نيروى كار جكونه است؟
آيا نيروى كار مى تواند مانند سرمايه تحرك داشته باشد؟
۱ (۱
صفحه 8:
mss چیست؟
کار دستمزدی غير دستمزدى؟
خ اقتصاد غیر رسمی اقتصاد رسمی
< ویژگی های کار:
و
۲ ۵. سطح فعالیت
< 9. گوناگوتی
۹
۶ 9. برخوردهای اجتماعی
كت
صفحه 9:
تغييرات كار و زندكّى اقتصادى
ا 1
ف درك
ا حرفه ها و ادغام شرکتهای بزرگ
١ تغییرات در کار چه تاثری بر زندگی اقتصادی داشته است؟
2 عمج لسط؟): مقایسه لنریکی پدر و ریکو پسسر
( يدر كاركر يدى» مهاجرء كار 1
هدف كار يدر: حمايت از خانواده
۶ پسر: در حرکت فعالتر» نقش متغیر. تعهد موقتی» همسایه های موقتی
> ec اک را زر ها gc cic ned eee
توحناوااروت سه (|) جما بز جور خم ججدوجدوجحووص
صفحه 10:
27 لال 0 كز 1۳۳
0 ead ase at eee ae od as men a at Casa
eae
اسصله مه عل موه موه مسولو()
یر
۹ eR eRe rence emis
ecm a Pes
Lad Wr seed Ohad Cl cdl وه 9۳ رمووووه
TPAC EEA calle el eae ESI
صفحه 11:
7ص رد زر ۱
در ره(
CO) eae CAIs Cacn mses ain eee
* 1900 = % worrer: CO% shiled, OS sewi
Feast ۵ نع رلصالطد مه eal ce
دو سوم کارگران یدی 9600 <
مر رت
66 درصد به
66 زنان از 6۳6 درصد به
| و
صفحه 12:
Males (% of), Females (% of)
| ا 06 ۳ 3
Intermediate
| non-manual)
Skiled | 8
Partly skilled
| Figure 13.1 Population of working age, by gender and class, UK, 1999
| Sources Labour Force Survey, Office for National Statistics. From Social Trends, 30 (2000), p. 26. Crown copyright.
St 2
2 20 10 0 0 10
صفحه 13:
Highly skilled
Bi clerks
۳ service and sales workers
Skilled manual
Unskilled manual
-0.4 02 0 0.2 04 0.6 08
Annual change as % total employment in 1992
۱ لیس Wi women
Figure 13.2 Changes in the employment of
men and women by occupation, 1992-8
Source: European Commission, Employment in Europe,
4999, p. 12.
صفحه 14:
برخى دلايل تغيير در بازار كار و ساخت
اقتصادى
۱ NSCS esi ee Ee
۶ رشد صنعت در کشورهای غیر غربی : خاور دور
تسليم اقتصاد غرب در مقابل هزينه يايين اقتصاد خاور دور
< رقابت جهانى : نفع رساندن به سرمايه به قيمت هزينه كار و
ا ا ا در
ثابت
< سرمایه از کار متحرک تر» سرمایه مالی از همه متحرک تر
* نايودى وفاق بر سردولت رفاهى كلاسيك
صفحه 15:
۱
۶ رشد اطلاعات رشد ایده انتقال به جامحه جدید
غير اتكايى جامعه جديد بر صنعت كرايى
مفاهيم مختلف در توصيف جامعه جديد:
ا 0
CS SL مس
<< اقتصاد دانش: بهره كيرى از ايده هاء اطلاعات؛ اشكال معرفتى براى رشد
اقتصادى
< اقتصاد دانش : مستمرا تحت تسلط اطلاعات و ايده ها و علم و فن آوری
OC Er ee EE Se Tepe Se ene Ee Ses nn ig
oe as et ae ane 02
eres ree ce ی ی ره ۱
5 ار کر 7 2 تا کیک ز ر EAs ea cAcy
ار کر رس رت ای مس سم
صفحه 16:
Knowledge
| Physical
Sweden|
France|
Britain)
United]
States|
eu
OECD
Germany
Australia
Japan
Italy
0 5۵ هه کار 25 30
Investment as % of GDP, 1995
* Western Germany
ی ری
صفحه 17:
(parce ٩۱ مر Am مر 2
< ویژگی نظام اقتصادی مدرن: توسعه شدید و پیچیده تقسیم کار
ا ا ا ا ا 3
فرايندهاى ساده قابل زمان بندى و سازماندهى
۶ فوردیسم: بسط اصول مدیریت علمی به تولید انبوه
oe 2 و تایلوریسم سیستم های با اعتماد پایین» بیگانگی کار و
1
۱ ار ep ie) teu ern ere leg
محنوی کارش»
۱ re tees pare و ا
NEN acre ce Caen ce pet eC eo)
به كار ديكر ee ep rer bee
صفحه 18:
صفحه 19:
۱۳
ماشين هاى جند |
منظوره با ماکرو
500000
اند
انواع خیالی نظام تولید
9
ثابت» مختص ماشین
براق رار سرت
توده » تسبتا ارزان
تررق
صفحه 20:
روند متناقص در الكوى اقتصاد جديد
* نياز اقتصاد امروز به مهاريت » لذا روند بالارونده در
سطوح مهارت
* انتقال از كار يدى به غير يدى
۶ قطب بندی شدن مهارت : رشد شغل های ساده : رستوران
و ۱
ES ee Tew) ewe
less fas GS dat 3 ور کارا رد
صفحه 21:
آینده کار وشغل در دنياي مدرن
۶ بیش بيني دهه (90 tnt ۱
كاهش تعداد ساعات كار » افزايش بهره وري
۱۱ رل( ا oe to erty Ig
. نيروي کار و
< براد لي استاد جامعه شناسي دانشكاه بريستول : جوانان زيادي مي
خواهند كارشان را عوض كنند. خيلى ها حاضرند به كارموقت تن
دهند: در امريكا تعداد كساني كه در جواني جند شغل عوض كرده
اند روبه افزايش است. مثلا برخى در 0 سالگي متا 6 شغل
عوض كرده اند
<< نولان استاد اقتصاد در دانشكاه ليدز : تعداد كساني كه شغل هاي
Tg 1
افزایش بوده است
صفحه 22:
آينده كار وشغل در دنياي مدرن
< جه جيزي آدمها را از كارهايشان مي رماند؟ ظهور فردكرايي و يديده انتخاب ؟
en nee ee Cnc ne So ae ا
کنترل انتخاب شغل شان هستند
< ريجار سنت استاد جامعه شناسي : طبيعت نيروي كار و دوره كار در امريكا
كوتاه امات تر شده است.
0 Se eee ae
شرکتها. شرکتها و کارگران در حال باز نگري مجدد از خود هستند» با این
وجود اين تغييرات در كار و حرفه ديكر نمي توانند هويت كاري داشت
eae i ا ا ا ا ل ا ا ا ل ل
< تامين شغلي ديكر وجود ندارد.
تغییر موقعیت شغل ها : مهمانداری
صفحه 23:
< کار چیست؟ کار دستمزدی و بدون دستمزد
۶ کار دستمزد < نظام اشتغال
* كار بدون دستمزد ح اقتصاد غير ريسمى
* ايا اين دو حوزه در عصر جديد از هم قابل تميز هستند؟
روند ها در نظام اشتغال : از ظهور اقتصاد توليدى تا
ظهور اقتصاد دانش محور
صفحه 24:
ویژگی های دو زندگی انریکو و ریکو
< کتاب ریچارد سنت...
صفحه 25:
بازار كار
١ ويزكى رقابتى بازار:
eietaa Pg se L aM Tuyen را
لذا: رقابت تنظيم شده است
ee ا ل ل ا ا
eSB] ا ل اك
۶ لذا: رقابت محلى و محدود است
geese gry ا ا ا ل ا ل
زر
* سازمانهاى تنظيم كننده در عصر جهانى شدن: اتحاديه كارفرمايى و دولت؟
صفحه 26:
ویژگی مبادله در بازار کار
ا ۱0
< قلمروى كم براى جانه زنى. جرا؟
> ل ۳ براى تنظيم مبادله
< آيادر صورت عدم وجود اتحاديه ها مى توان هزيينه را
طرح درس
جامعه شناسی کار و بیکاری
موضوعات عمومی در جامعه شناسی کار و
بیکاری
صعود و افول جامعه شناسی کار :مسائل انقالب صنعتی،
در مقابل مسائل جهانی شدن
معنای کار ،ماهیت بازارهای اقتصادی :ساخت بازار کار
و مقایسه آن با سایر بازارها
روندها در نظام اشتغال
تقسیم کار و وابستگی اقتصادی (نظام های تولیدی تیلوریسم
و فوردیسم)
تغییرات در کار (ظهور پست فوردیسم ،تولید منعطف،
تولید گروهی ،چند مهارتی ،نقد فوردیسم)
موضوعات عمومی در جامعه شناسی کار و
بیکاری
مسائل زنان در بازار کار :رشد فعالیت های روز افزون
زنان ،جنسیت و نابرابری ،نابرابری و خشونت بر علیه
زنان در محیط های کار ،جایگاه زنان در اقتصاد غیر
رسمی
کار و خانواده ،چالش های خانواده و ماهیت کار ،روند
تحوالت خانه و خانواده و نظام و ماهیت کار
ظهور دولت رفاه و رهیافت های مختلف به کار و بیکاری
ظهور جامعه اطالعاتی و مساله کار و حرفه
بیکاری ،تحلیل بیکاری و روندهای بیکاری
موضوعات عمومی در جامعه شناسی کار و
بیکاری
نا امنی شغلی ( آثار و پیامدها ) و سقوط اهمیت کار
سرمایه اجتماعی و خروج از بیکاری
کار و بیکاری
تاثیر رشد جامعه فراغتی در ماهیت کار
موقعیت روابط کار و قانون کار در ایران
آرمان ها و نگرش های شغلی در میان جوان ایرانی
چشم انداز جامعه شناختی سیاستهای اشتغال در برنامه های توسعه
( بازارکار ،سیاستهای اشتغال ،عملکرد و شاخص های ارزیابی تحوالت
بخش منابع ایجاد اشتغال ،تسهیالت اشتغالزایی و عملکرد سیاستهای برنامه)
چالشهاي اقتصاد ايران در عصر جهاني شدن اقنصاد :اقتصاد دانش محور
در برنامه چهارم توسعه و مساله آینده کار و بیکاری
سواالت اساسی جامعه شناسی کار
چرا کار قدیم از کار جدید به نحو جامعه شناختی متقاوت شده است؟
آیا در جامعه مدرن می توان بدون تقسیم کار عمل کرد؟
چرا برخی فعالیت ها کار بحساب نمی ایند؟ معیار ما چیست؟
اگر نظام های تولیدی گذشته چون تیلوریسم و فوردیسم کارا بودند
چرا روبه زوال رفتند؟
چالش بین “کار و خانواده” در دینای جدید چیست؟ آیا چنین چالشی
واقعی است؟
اگر کار امروزی الزم است چند مهارتی باشد برای گرفتن کار این
مساله کفایت می کند؟
تغییرات کار چه تاثیراتی بر نهادهای آموزشی گذاشته است؟
تاثیر جهانی شدن بر کار وسرمایه
چه ویژگی جهانی شدن بر کار و سرمایه تاثیر گذاشته
است؟
ریسک های جدید چه هستند؟
فناوری های جدید بر بازار کار چه تاثیری می گذارند؟
برای پاسخ به این سوالت باید جهانی شدن را شناخت
جهان رهاشده ،آنتونی گیدنز
مسائل جهانی شدن و کار
برای فهم تحوالت کار در عصر جدید فهم جهانی شدن
ضروری است
چگونه جهانی شدن تعادل سرمایه و نیروی کار را بهم می
زند؟
تاثیر جهانی شدن بر انواع سرمایه چگونه است؟
تاثیر جهانی شدن بر نیروی کار چگونه است؟
آیا نیروی کار می تواند مانند سرمایه تحرک داشته باشد؟
منبع :جهان رها شده ،آنتونی گیدنز
کار چیست؟
کار دستمزدی غیر دستمزدی؟
اقتصاد غیر رسمی اقتصاد رسمی
ویژگی های کار:
.1 پول
.2 سطح فعالیت
.3 گوناگونی
.4 ریتم دادن به زندگی
.5 برخوردهای اجتماعی
.6 هویت شغلی
تغییرات کار و زندگی اقتصادی
پدیده مرگ حرفه ها ،مرگ فاصله ها ،پایان سیاست ،پایان خانواده ،پایان ملت
– دولت
مرگ حرفه ها و ادغام شرکتهای بزرگ
تغییرات در کار چه تاثری بر زندگی اقتصادی داشته است؟
:Richard Sennett مقایسه انریکو پ در و ریکو پ سر
پدر کارگر یدی ،مهاجر ،کار ثابت نظافت ،محل ثابت ،حمایت اتحادیه
هدف کار پدر :حمایت از خانواده
پسر :در حرکت ،فعالتر ،نقش متغیر ،تعهد موقتی ،همسایه های موقتی
Sennett, R.,1998, the Corrosion of Character: the personal
consequences of work in the New capitalism
Trends in Occupational System
Pre-modern societies: depends on agriculture :
livestock
Modern economy: depends on industrial
production: machine
Modern economy changing = tech. changes, not
jobless growth
Technology refers to the harnessing of science
to achieve greater production
From manufactured economy to
knowledge economy
Blue clollar manufacturing jobs:
1900 = ¾ worker: 28% skilled, 35 semi
skilled, 10% no skilled, rest white collar
دو سوم کارگران یدی:1950
62 در بریتانیا کارگران مرد یدی از: 1971-1981
56 درصد به
36 درصد به43 زنان از
رشد کارهای مدیریتی و تخصصی
برخی دالیل تغییر در بازار کار و ساخت
اقتصادی
ورود مستمر labour saving machinery
رشد صنعت در کشورهای غیر غربی :خاور دور
تسلیم اقتصاد غرب در مقابل هزینه پایین اقتصاد خاور دور
رقابت جهانی :نفع رساندن به سرمایه به قیمت هزینه کار و
کارگر؛ نفع رساندن به سرمایه مالی به قیمت ضرر سرمایه
ثابت
سرمایه از کار متحرک تر ،سرمایه مالی از همه متحرک تر
نابودی وفاق بر سردولت رفاهی کالسیک
تغییرات ساخت اقتصاد جهانی
تغییرات از یقه آبی ها blue collarبه یقه سفیدان
رشد اطالعات رشد ایده انتقال به جامعه جدید
غیر اتکایی جامعه جدید بر صنعت گرایی
مفاهیم مختلف در توصیف جامعه جدید:
information age, post scarcity society, new economy, post industry,
knowledge economy
اقتصاد دانش :بهره گیری از ایده ها ،اطالعات ،اشکال معرفتی برای رشد
اقتصادی
اقتصاد دانش :مستمرا تحت تسلط اطالعات و ایده ها و علم و فن آوری
اقتصاد دانش :آنچه تولید می کنیم نه وزن می شود نه انبار می شود نه حمل
K Economy: high tech, education, training, research,
development, financial and investment sector
Investment in K Economy: in form of public education, spending
on software development, R&D: Sweden %10 GDP
From Taylorism to Post-Fordism
ویژگی نظام اقتصادی مدرن :توسعه شدید و پیچیده تقسیم کار
تایلوریسم مدیریت صنعتی :تبدیل تمام فرایندهای صنعتی به
فرایندهای ساده قابل زمان بندی و سازماندهی
فوردیسم :بسط اصول مدیریت علمی به تولید انبوه
فوردیسم و تایلوریسم سیستم های با اعتماد پایین ،بیگانگی کار و
کارگر
مابعد فوردیسم :سیستم باال بردن جرات کارگر ،حاکم بر سرنوشت و
محتوی کارش،
ویژگی مابعد فوردیسم :تخصصی شدن انعطاف پذیر ،کارتیمی ،و
مهارت های چندگانه (death of career or portfolio worker
انعطاف کارگر از یک کار به کار دیگر
فوردیسم
انواع خیالی نظام تولید
مابعد فوردیست
فوردیست
ماشین های چند
منظوره با ماکرو
الکترونیک کنترل شده
اند
ثابت ،مختص ماشین
فناوری
محصوالت تخصصی
مختلف ،با کیفیت باال
برای بازار مصرف
توده ،نسبتا ارزان
تولید
وظایف زیاد برای
کارگران چند منظوره،
با مقداری
اختیار،کنترل گروهی
از هم متفرق ،وظایف
اندک ،تشخیص اندک،
اقتدار سلسله مراتبی،
کنترل فنی
نیروی کار
پرداخت بر اساس
عملکرد فردی ،بازار
دو گانه :مرکز امن،
پیرامون بشدت ناامن
نرخ ها با چانه زنی
جمعی ،نسبتا امن
قرارداد
روند متناقص در الگوی اقتصاد جدید
نیاز اقتصاد امروز به مهارت ،لذا روند باالرونده در
سطوح مهارت
انتقال از کار یدی به غیر یدی
قطب بندی شدن مهارت :رشد شغل های ساده :رستوران
ناپدید شدن کارهای نیمه مهارتی
رشد کارهای مدیریتی و حرفه ای
رشد کارهای موقتی در نتیجه گسترش بخش خدمات
آينده کار وشغل در دنياي مدرن
پيش بيني دهه : 60تبدیل جامعه صنعتي به جامعه اي فراغتي :
کاهش تعداد ساعات كار ،افزایش بهره وري
اهمیت یافتن بیشتر كار در زندگي مردم :افزایش نسبت زنان در
نيروي كار و ...
براد لي استاد جامعه شناسي دانشگاه بريستول :جوانان زيادي مي
خواهند كارشان را عوض كنند .خیلی ها حاضرند به کارموقت تن
دهند :در امريكا تعداد كساني كه در جواني چند شغل عوض كرده
اند روبه افزايش است .مثال برخی در 30سالگي 7تا 8شغل
عوض کرده اند
نوالن استاد اقتصاد در دانشگاه ليدز :تعداد كساني كه شغل هاي
مديريتي گرفته اند و كساني كه به دستمزدهاي باال رسيده اند رو به
افزايش بوده است
آينده کار وشغل در دنياي مدرن
چه چيزي آدمها را از كارهايشان مي رماند؟ ظهور فردگرايي و پديده انتخاب ؟
جان گري استاد فلسفه مدرسه اقتصادي لندن :مردم روز بروز بیشتر به دنبال
كنترل انتخاب شغل شان هستند
ريچار سنت استاد جامعه شناسي :طبيعت نيروي كار و دوره كار در امريكا
كوتاه مدت تر شده است.
متوسط عمر شركتها به 6سال سقوط كرده است ؛ رقابت هاي گروهي در
شركتها ،شركتها و كارگران در حال باز نگري مجدد از خود هستند ،با اين
وجود اين تغييرات در كار و حرفه ديگر نمي توانند هويت كاري داشت
نابودي حافظه سازماني به نوعي بحران هويت كاري يا حرفه اي مي انجامد .
تامين شغلي ديگر وجود ندارد.
تغییر موقعیت شغل ها :مهمانداری
پاسخ به سواالت اساسی
کار چیست؟ کار دستمزدی و بدون دستمزد
کار دستمزد = نظام اشتغال
کار بدون دستمزد = اقتصاد غیر رسمی
آیا این دو حوزه در عصر جدید از هم قابل تمیز هستند؟
روند ها در نظام اشتغال :از ظهور اقتصاد تولیدی تا
ظهور اقتصاد دانش محور
ویژگی های دو زندگی انریکو و ریکو
کتاب ریچارد سنت...
ویژگی ساخت بازار کار
ویژگی رقابتی بازار:
عرضه یا فروشنده زیاد در بازار در مقابل تقاضا کننده محدود
لذا :رقابت تنظیم شده است
سازمانهای تنظیم کننده در دوره صنعتی :اتحادیه های کارگری و کارفرمایی
فقدان تحرک در میان عرضه کنندگان
لذا :رقابت محلی و محدود است
سازمانهای تنظیم کننده در جهان در حال توسعه :دولت ،اتحادیه های کارگری
و کارفرمایی
سازمانهای تنظیم کننده در عصر جهانی شدن :اتحادیه کارفرمایی و دولت؟
ویژگی مبادله در بازار کار
مبادله غیر متمرکز ( در جستجوی هزینه باال)
قلمروی کم برای چانه زنی .چرا؟
وجود اتحادیه ها برای تنظیم مبادله
آیا در صورت عدم وجود اتحادیه ها می توان هزینه را
پایین آورد؟
نرم های عدالت و انصاف در جامعه
امکان اندازه گیری انتقال حق افراد در مقابل مالکیت قرار
دارد اما اندازه گیری اش ممشکل است