فرماندهی عملیات حریق و نجات

فرماندهی عملیات حریق و نجات

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم

اسلاید 2: فرماندهی عملیات حریق ونجات

اسلاید 3: اصول پیشگیری از حریقآتش سوزی خطری معمول درمحل کار یا خانه می باشد: برای حفاظت از خودتان: * بدانید که حریقها به چه صورت شروع میشوند. - اکسیژن + سوخت + حرارت = آتش !! - با جدا کردن هرکدام ازعوامل فوق، شما آتشی نخواهید داشت!

اسلاید 4: دسته بندی عمومی آتش سوزیها- جامدات قابل اشتعال : مانند:کاغذ،چوب،لاستیک،پلاستیک وپارچه - مایعات قابل اشتعال : مانند: نفت،بنزین،حلال ها - برق یا الکتریسیته : مانند: تجهیزات الکتریکی وکامپیوتر

اسلاید 5: آنها چگونه کار می کنند؟ * مکانیزم آنها سردکردن می باشد * عدد مربوطه نشاندهنده مقدار مواد اطفایی ، زمان تخلیه ، میزان پرتاب بر روی آتش آزمون می باشد * سطحی ازگروه حریق A که ( یک فرد ناشی ) می تواند آنرا با آموزش خاموش کند. 1-A:معادل با گروه حریق A و5 لیتر آب می باشد. 2-A: محتویات ماده اطفایی آن دو برابر می باشد.

اسلاید 6: آنها چگونه کار می کنند؟* مکانیزم آنها پوشاندن سطح سوخت می باشد. * و واکنش های زنجیره ای را درسطح سوخت قطع می کنند. * درجه بندی گروه با مساحت به فوت مربع ازسطح مایع قابل اشتعال مشخص می شود که این دستگاه توسط یک فرد ناشی برای خاموش کردن استفاده شده باشد.

اسلاید 7: آنها چگونه کار میکنند؟ * خاموش کننده های گروه C دارای درجه بندی نمی باشند *درجه بندی گروه C برهیچ نوع ظرفیت آن اشاره نشده است. * فقط نشان میدهد که ماده اطفایی غیر رسانا می باشد وبرای استفاده روی تجهیزات الکتریکی ایمن است. * مکانیزم آنها جایگزینی اکسیژن وخفه کردن حریق می باشد.

اسلاید 8: خاموش کننده های خاص * خاموش کننده های گروه D فاقد درجه بندی می باشند. * ازنوع چند منظوره نمی باشند. * فقط برای حریقهای فلزات قابل اشتعال استفاده شود. - منیزیم ، لیتیم ، سدیم ، پتاسیم ، اورانیم وغیرو. * برای استفاده درمنازل توصیه نمی شوند.

اسلاید 9: معمول ترین انواع خاموش کننده ها: * آبی * پودر خشک شیمیایی * CO2 هالون

اسلاید 10: اهداف کاربرد خاموش کننده ها*برای اطفای حریقها درمراحل نخستین استفاده میشود. * برای اطفای حریقهایی که روشهای سنتی خاموش کردن برای آنها توصیه تمیشود، استفاده میگردد. * اکثر بخش ها حداقل یکی ازآنها را دارا می باشند. * اغلب برای مبارزه با حریق درمراحل نخستین کاربرد دارد. * باید دانست که: - هرحریقی به ماده اطفایی خاص نیاز دارد. - چه نوع خاموش کننده ای باید استفاده شود. - هرنوع خاموش کننده چگونه عمل می کند.

اسلاید 11: گروه بندی حریقها* ضروریست خاموش کننده وحریق با هم مطابقت داشته باشند. * هردوی آنها با خصوصیات خودشان گروه بندی شده اند. * بعضی از مواد بر برخی ازحریقها بسیارموثرمیباشند. * بعضی ازمواد درکنترل برخی حریقها موثر نیستند. * بعضی ازمواد وقتی برحریقهای خاص زده شوند،خطرآفرین می باشند.

اسلاید 12: حریقهای گروه A* حریقهای گروه A شامل موادی مانند موارد ذیل میشود: - چوبهای معمولی - لاستیک - ضایعات خانگی - گیاهان طبیعی * آب رایج ترین ماده اطفایی برای این گروه می باشد.

اسلاید 13: حریقهای گروه B* حریقهای گروه B شامل مواردی مانند موارد ذیل میشود: - مایعات وگازهای قابل اشتعال - روغن ها - گریس ها - قیر - بعضی پلاستیک ها * از چندین ماده اطفایی میتوان استفاده نمود.

اسلاید 14: حریقهای گروه C* حریقهای گروه C شامل تجهیزات الکتریکی جریان دار مانند موارد ذیل می باشد: - سیم کشی ساختمان - جعبه فیوزها - ترانسفورمرها - ابزار برقی * نیاز به مواد اطفایی دارد که هادی جریان الکتریسیته نباشد.

اسلاید 15: حریقهای گروه D* حریقهای گروه D شامل فلزات قابل اشتعال مانند موارد ذیل میشود: - منیزیم - سدیم - لیتیم - پتاسیم * با آب وسایرمواد اطفایی میتوانند واکنش شدیدی داشته باشند.

اسلاید 16: حریقهای گروه K* گروه بندی جدید برای آشپزخانه های حرفه ای میباشد. * حریق آن با چربیها و روغنهای آشپزی درگیر میباشد. * بعضی رستورانها هنوز از خاموش کننده های گروه B استفاده می نمایند.

اسلاید 17: روشهای اطفاء حریق ( 1 از2) * درک ذات حریق کمک میکند که مواد اطفایی مناسب را بکار گیرید. * آتش سوزیها نیاز به سوخت، حرارت واکسیژن دارند. * اکسیداسیون سریع - هنگام ترکیب سوخت با اکسیژن بوقوع می پیوندد. - هنگام حرارت دیدن سوخت تا دمای افروختگی رخ میدهد.

اسلاید 18: روشهای اطفاء حریق ( 2 از 2)* خاموش کننده ها سوختن را از طرق ذیل متوقف میکنند: - خنک کردن سوخت - قطع منبع تغذیه اکسیژن - قطع واکنش های زنجیره ای سوختن

اسلاید 19: مواد اطفاء کننده * موادی درون خاموش کننده می باشد که برای خاموش کردن آتش می باشد. * مواد شیمیایی مختلف استفاده میشود( علاوه برآب) * بهترین ماده اطفایی برای خطرات خاص به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله: - انواع موادی که درگیر آتش سوزی هستند. - پیش بینی اندازه وبزرگی آتش سوزی

اسلاید 20: انواع مواد اطفاء کننده حریق * آب * پودر خشک شیمیایی * دی اکسید کربن * کف * مواد شیمیایی مرطوب کننده * مواد هالوژنه * پودر خشک

اسلاید 21: آب * موثر، فراوان وارزان * ازحالت مایع به بخار تبدیل میشود ومقدار زیادی حرارت را دراین فرآیند جذب میکند. * موثر بر روی حریقهای گروه A * بر روی حریقهای گروه دیگر تاثیرکمی داردویا خطرناک است. * خاموش کننده های دارای مواد اضافی درمکانهایی استفاده میشود که احتمال یخ زدگی وجود دارد. * مواد خیس کننده می تواند برای نفوذ بیشتر به آن اضافه شود.

اسلاید 22: پودر خشک شیمیایی ( 1 از3)* ذرات بسیار ریز پودری * انواع ترکیبات مختلف استفاده میشود. * به دو روش اطفاء میکند. - قطع واکنش های زنجیره ای سوختن - جذب مقدار زیادی حرارت

اسلاید 23: پودر خشک شیمیایی ( 2 از3)* چندین فایده بیشتر ازخاموش کننده های آبی دارد. * نوع عادی : مناسب برای گروههای حریق B و C می باشد. * نوع چند منظوره: موثر برای گروه حریقهای A وB و C

اسلاید 24: پودر خشک شیمیایی ( 3 از3)* افزودنیها ازمتراکم شدن وکلوخه شدن جلوگیری میکند. * مضرات: مواد شیمیایی خورنده هستند. * بنیان اولیه واصلی خاموش کننده های پودرخشک شیمیایی عبارتند از: - بی کربنات سدیم - بی کربنات پتاسیم - کربنات پتاسیم با بنیان اوره - کلراید پتاسیم - فسفات آمونیم

اسلاید 25: دی اکسید کربن ( 1 از3)* 5/1 مرتبه سنگین تر از هوا می باشد. * تشکیل ابرمتراکمی میدهد که جایگزین هوای اطراف سوخت میشود. * بطرق زیر احتراق را متوقف می کند: - کاهش غلظت اکسیژن - توانایی تبدیل سوخت مایع به بخار را مختل میکند.

اسلاید 26: دی اکسید کربن ( 2 از 3)* تحت فشار بصورت مایع ذخیره می شود. * فقط برای گروه حریقهای B و C موثر می باشد.

اسلاید 27: دی اکسید کربن ( 3 از3)* محدودیت های آن عبارتند از: - وزن آن ازخاموش کننده هایی با قدرت اطفایی مشابه سنگین تر است. - زمان تخلیه آن کوتاه است. - درجاییکه باد جریان دارد ویا در32- درجه سانتیگراد عملکرد خوبی ندارد. - درمحیط های دور بسته خطر خفگی دارد. - برای حریقهای سوخت های تحت فشار یا چربی های آشپزی مناسب نیست.

اسلاید 28: کف ها * مایع تغلیظ شده ازکف با بنیان آب می باشد. * با دمیدن هوا ازطریق نازلها پوشش کف تشکیل میشود. * بر روی گروه حریقهای A و B استفاده میشود. * افزودنیها برآنها بستگی به سازگاری با سوخت دارد. * بعضی ازکف ها برای استفاده برحلالهای قطبی تایید شده اند * کف ها برای اطفاء حریقهای گروه C مناسب نیستند. * دردمای سرد (یخبندان) قابل استفاده وذخیره سازی نیست.

اسلاید 29: مواد شیمیایی مرطوب کننده * تنها ماده اطفایی موثر برای اطفاء حریقهای گروه K * موادشیمیایی بکار رفته بصورت محلول آب می باشند. * ساخته شده برای استفاده درآشپزخانه های تجاری * صابونی کردن آن باعث تبدیل چربیها وروغنها به صابون یا کف میشود. * ایجاد یک روکش ضخیم جهت خفه کردن حریق می کند و از احتراق دوباره آن پیشگیری می نماید. * بصورت ذرات گردپاش ریز تخلیه میشود. * خیلی موثر بوده و به آسانی پاکسازی میشود.

اسلاید 30: مواد هالوژنه ( 1 از 2)* از خانواده گازهای مایع شده تولید میشود. * بعنوان مواد تمیز نامیده میشوند. - هیچ اثری از خود باقی نمی گذارند. - مناسب بر روی حریقهای تجهیزات الکتریکی میباشد. * دو برابر دی اکسید کربن موثر است. * بر دو گونه می باشد: - هالونها : بعد از پروتکل مونترال کانادا منسوخ شده اند. - هالوکربنها : که جایگزین هالونها شده اند.

اسلاید 31: مواد هالوژنه ( 2 از 2)* بصورت مایع ذخیره میشوند وتحت فشار زیاد تخلیه میگردند. * بخارات مه آن باعث قطع واکنش های زنجیره ای سوختن میشود. * درشرایط باد پراکنده میشود. * درفضاهای محصور جایگزین اکسیژن هوا میشود. * هالون 1211 نبایستی بکار برده شود. * چهارنوع هالون درخاموش کننده های دستی آن وجود دارد.

اسلاید 32: پودر خشک * بر روی حریقهای فلزات قابل اشتعال(گروه D) استفاده میشود. * بشکل پودر و ذرات ریز گرد مانند درظرف نگهداری میشود. * یک پوسته جامد بر روی فلزات درحال سوختن تشکیل میدهد. * معمولا” ازکلرید سدیم یا پودرگرافیت تولید میشود. * از ترشح کردن آن ممانعت کنید. * با مقادیرناچیز آب میتواند واکنش شدیدی داشته باشد.

اسلاید 33: نحوه کاربرد خاموش کننده های دستی

اسلاید 34: اهداف ( 1 از 3 )* خاموش کننده را به محل حریق حمل نمایید. * با انتخاب مناسب وکاربرد صحیح یک خاموش کننده دستی بنحوی موثر و ایمن حریق را درمراحل اولیه خاموش نمایید.

اسلاید 35: اهداف ( 2 از 3 )* با یک خاموش کننده نوع آبی تحت فشار به حریق گروه A حمله کنید. * با یک خاموش کننده پودری چند منظوره به حریق گروه A حمله کنید. * با یک خاموش کننده پودرخشک شیمیایی به حریق گروه B مایعات قابل اشتعال حمله کنید. * با یک خاموش کننده کفی تحت فشار به حریق گروه B مایعات قابل اشتعال حمله کنید.

اسلاید 36: اهداف ( 3 از 3 )* استفاده از خاموش کننده شیمیایی مرطوب کننده * استفاده از خاموش کننده نوع هالوژنه * استفاده از خاموش کننده پودر خشک

اسلاید 37: نحوه کاربرد 7-1: حمل یک خاموش کنندهمرحله 2 : هنگام برداشتن خاموش کننده، همیشه ازپاهایتان کمک بگیرید و نه از کمرتان. مرحله 1 : محل نصب خاموش کننده را یافته و آنرا از روی پایه نصب جدا کنید.

اسلاید 38: نحوه کاربرد 7- 1: حمل یک خاموش کنندهمرحله 3 : دستگیره حمل خاموش کننده را با دست ضعیف و زیر آنرا با دست قویتر خود دردست بگیرید.

اسلاید 39: نحوه کاربرد 7 -1: حمل یک خاموش کنندهمرحله 4 : چنانچه خاموش کننده دارای نازل ثابت باشد. خاموش کننده را درمیان آرنج ها با دست قویتر نگه میداریم. چنانچه خاموش کننده دارای شلنگ و نازل باشد، خاموش کننده را با دست ضعیف تر گرفته و با دست دیگر نازل را می گیریم.

اسلاید 40: نحوه کاربرد7-2: عملیات با خاموش کننده دی اکسید کربن مرحله 2 : شیپوری یا نازل را از جای نگهدارنده خود در آورید و آنرا درمسیر خود بسمت جلو هدف بگیرید.مرحله 1 : پین ضامن روی اهرم را بکشید.

اسلاید 41: نحوه کاربرد7-2: عملیات با خاموش کننده دی اکسید کربن مرحله 4 : به آتش طوری نزدیک شوید که یک خروجی پشت سر شما باشد. هرگز اجازه ندهید آتش بین شما و خروجی قرار بگیرد. مرحله 3 : به اهرم یک فشار کوچک وارد کنید تا از عملکرد خاموش کننده وتخلیه مناسب مواد اطفایی مطمئن شوید.

اسلاید 42: نحوه کاربرد 7-2: عملیات با خاموش کننده دی اکسید کربن مرحله 6 : مواد اطفایی را از یک سمت به سمت دیگر بطور جارویی حرکت دهید وبه هدف گرفتن بن آتش ادامه دهید. به خاموش کردن ادامه دهید تا آتش خاموش شده ویا خاموش کننده خالی گردد. مرحله 5 : نازل خاموش کننده را بطرف بن آتش هدف بگیرید واهرم را فشاردهید .

اسلاید 43: نحوه کاربرد 7-2: عملیات با خاموش کننده دی اکسید کربن مرحله 7 : پشت به خروجی از آتش دور شوید. حریق را خوب رویت کنید تا مطمئن شوید که کاملا” خاموش شده است.

اسلاید 44: نحوه کاربرد 7-3: حمله به حریقهای گروه A با خاموش کننده نوع آبی تحت فشار مرحله 2 : حریان آب را بطرف بن آتش هدف بگیرید. نازل را بطور جارویی عقب و جلو ببرید درحالیکه به آتش نزدیکتر میشوید وآتش خاموش میشود. مرحله 1 : از یک فاصله امن حمله به حریق را شروع کنید.

اسلاید 45: نحوه کاربرد 7-3: حمله به حریقهای گروه A با خاموش کننده نوع آبی تحت فشار مرحله 4 : سوخت را با یک چوب دستی از هم باز کنید و بقیه مواد اطفایی را برای خاموش کردن ذغال سوزی ، سوختن همراه با دود و یا سطوح شعله ور استفاده کنید. مرحله 3 : بعد از آنکه شعله ها خوابید انگشت خود را جلوی نازل بگیرید تا با اسپری کردن آب به داخل سوخت نفوذ کند.

اسلاید 46: نحوه کاربرد 7-3: حمله به حریقهای گروه A با خاموش کننده نوع آبی تحت فشارمرحله 5 : از اسپری آب بیشتر استفاده کنید تا از احتراق دوباره آتش پیشگیری کنید .

اسلاید 47: نحوه کاربرد 7-4: حمله به حریقهای گروه A با خاموش کننده پودر خشک شیمیایی چند منظوره مرحله 1 : از یک فاصله امن حمله به حریق را شروع کنید بطوریکه جریان تخلیه پودر خشک شیمیایی بطور مطلوب به حریق برسد. مرحله 2 : جریان پودر را مستقیما” به بن شعله هدف بگیرید . مرحله 3 : نازل را بطور جارویی عقب و جلو ببرید. همانطور که حریق خاموش می شود به آن نزدیکتر شوید.

اسلاید 48: نحوه کاربرد 7-4: حمله به حریقهای گروه A با خاموش کننده پودر خشک شیمیایی چند منظورهمرحله 4 : بعد از آنکه شعله خوابید، مواد اطفایی را با فاصله زمانی کوتاه استفاده کنید تا مطمئن شوید تمام سطوح داغ با پودرخشک شیمیایی پوشیده شده است. مرحله 5 : چنانچه آتش عمق سوز است(از زیر سطح میسوزد،مانند: ضایعات فشرده شده داخل بشکه یا کپه الیاف) با یک چنگک سوخت را از هم جدا کنید. از ماده اطفایی بیشتر برای خاموش کردن ذغال سوزی، سوختن همراه با دود یا سطوح شعله ور استفاده کنید.

اسلاید 49: نحوه کاربرد 7-4: حمله به حریقهای گروه A با خاموش کننده پودرخشک شیمیایی چند منظورهمرحله 6 : به آتش نگاه کنید تا دوباره محترق نشود ودر صورت نیاز از مواد اطفایی با فاصله زمانی کوتاه استفاده کنید. چنانچه نیاز است ، از اسپری آب برای نفوذ به داخل سوخت استفاده کنید.

اسلاید 50: نحوه کاربرد 7-5: حمله به حریقهای گروه B مایعات قابل اشتعال با خاموش کننده پودر خشک شیمیایی مرحله 2 : پین ضامن را از روی اهرم بیرون بکشید. مرحله 1 : درجه را نگاه کنید تا مطمئن شوید خاموش کننده بخوبی شارژ شده است.

اسلاید 51: نحوه کاربرد 7-5: حمله به حریقهای گروه B مایعات قابل اشتعال با خاموش کننده پودر خشک شیمیاییمرحله 4 : ازفاصله نزدیک مواد اطفایی خروجی را بطور مستقیم به داخل مایع هدف نگیرید. مرحله 3 : از یک فاصله امن شروع به مبارزه با آتش کنید.

اسلاید 52: نحوه کاربرد 7-5: حمله به حریقهای گروه Bمایعات قابل اشتعال با خاموش کننده پودر خشک شیمیایی مرحله 5 : جریان ماده اطفایی را به بن شعله تخلیه کنید و ازیک لبه نزدیک آتش شروع کنید وبطرف عقب این عمل را ادامه دهید.

اسلاید 53: نحوه کاربرد 7-5: حمله به حریقهای گروه B مایعات قابل اشتعال با خاموش کننده پودر خشک شیمیایی مرحله 7 : نقاط داغ و درحال کند سوزی که احتمال احتراق دوباره دارند. بپابید و خاموش کنید. مرحله 6 : نازل را بطور جارویی در عرض سطح مایع در حال اشتعال عقب و جلو ببرید.

اسلاید 54: نحوه کاربرد 7-6 :حمله به حریقهای گروه B مایعات قابل اشتعال با خاموش کننده کفی تحت فشار ( AFFF یا FFFP )مرحله 2 : مواد اطفایی خروجی را بطور مستقیم به داخل مایع هدف نگیرید. مرحله 1 : از یک فاصله امن حمله به آتش را شروع کنید.

اسلاید 55: نحوه کاربرد 7-6: حمله به حریقهای گروه B مایعات قابل اشتعال با خاموش کننده کفی تحت فشار ( AFFF یا FFFP )مرحله 3 : کف را بطور قوسی در بالای آتش به آهستگی پرتاب کنید تا ایجاد یک پتوی شناور روی سطح مایع کند.

اسلاید 56: نحوه کاربرد 7-6: حمله به حریقهای گروه B مایعات قابل اشتعال با خاموش کننده کفی تحت فشار (AFFF یا FFFP) مرحله 4 : بطور جارویی وبه آهستگی جریان کف را بر روی سطح قابل اشتعال عقب و جلو ببرید تا پتوی کف بر روی آن پهن شود. اجازه دهید پتوی کف بر روی سطح جلو رود تا تمام سطح مایع در حال سوختن را بپوشاند. بعداز آنکه شعله خاموش شد، به استفاده ازمواد اطفایی ادامه دهید تا سطح مایع بطور کامل با پتوی کف پوشیده شود.

اسلاید 57: نحوه کاربرد 7-6: حمله به حریقهای گروه B مایعات قابل اشتعال با خاموش کننده کفی تحت فشار ( AFFF یا FFFP )مرحله 5 : درصورت نیاز برای ابقای پتوی کف وکنترل هر نوع احتراق دوباره از ماده اطفایی بیشتر استفاده کنید.

اسلاید 58: نحوه کاربرد 7-7: استفاده ازخاموش کننده های مواد شیمیایی مرطوب کننده مرحله 1 : از یک فاصله امن شروع به استفاده از مواد اطفایی کنید.

اسلاید 59: نحوه کاربرد 7-7: استفاده از خاموش کننده های مواد شیمیایی مرطوب کنندهمرحله 2 : جریان ماده اطفایی را بطور مستقیم به داخل مایع در حال سوختن تخلیه نکنید. ماده اطفایی را به آهستگی، منفصل از هم بصورت اسپری ریز بر روی سطح در حال احتراق پرتاب کنید بنحویکه یک پتوی کف بر روی آن ایجاد شود.

اسلاید 60: نحوه کاربرد 7-7: استفاده از خاموش کننده های مواد شیمیایی مرطوب کننده مرحله 4 : پتوی کف را حتی بعد از فروکش کردن شعله ها برهم نزنید. چنانچه احتراق دوباره رخ داد، این مراحل را تکرار کنید. مرحله 3 : به تخلیه ماده اطفایی ادامه دهید تا اینکه پتوی کف تمام شعله ها را خاموش کند.

اسلاید 61: نحوه کاربرد 7-8: استفاده از خاموش کننده های مواد هالوژنه 1- درصورت امکان جریان برق را از یک محل دور قبل از حمله به حریق قطع کرده یا خاموش کنید. 2- زمان تخلیه ماده اطفایی حداقل 5/2 متر دورتر بایستید.3- جریان ماده اطفایی را به بن شعله هدف بگیرید وبطور جارویی از سمتی به سمت دیگر به آهستگی حرکت دهید.

اسلاید 62: نحوه کاربرد 7-8: استفاده از خاموش کننده های مواد هالوژنه 4- حتی بعد از فروکش کردن شعله به استفاده از ماده اطفایی برای یک مدت کوتاه ادامه دهید. این مورد باعث میشود که سوخت خنک شده و از احتراق دوباره آن پیشگیری شود. 5- برای احتراق دوباره به منطقه حریق زده نگاه کنید، چنانچه نیاز بود استفاده از ماده اطفایی را تکرار کنید.

اسلاید 63: نحوه کاربرد 7-9: استفاده از خاموش کننده پودر خشک مرحله 2 : شیر نازل را بقدری ببندید که یک جریان نرم و سنگین ایجاد شود ونزدیکتر شوید بطوری که تمام سطح آتش را بپوشاند. مرحله 1 : نازل را کاملا” باز کنید و جریان ماده اطفایی را بنحویکه بر بالای مواد در حال سوختن بیفتد، هدایت کنید.

اسلاید 64: نحوه کاربرد 7-9: استفاده از خاموش کننده پودر خشک مرحله 3 : قبل از خنک شدن کامل آتش از برهم زدن پتوی ماده اطفایی روی آتش خود داری کنید.

اسلاید 65: انفجارات :کلیات: - انفجار نتیجه ای از تغییرات فیزیکی و شیمیایی و ناشی از تخلیه انرژی شدید و ناگهانی می باشد. حرارت ، نور ، گازهای تولیدی و امواج ضربه ای یا ترکیبی از اینها معمولا” نتایج انفجار هستند. مواد منفجره شیمیایی ممکنست آتش بگیرند یا بسوزند بدون اینکه منفجرشوند.

اسلاید 66: تعریف انفجار :عبارتست ازتبدیل ناگهانی انرژی موجود و بالقوه (شیمیایی یا مکانیکی) به انرژی جنبشی ناشی ازانبساط سریع گازها، که اغلب با گرما ونور همراه می باشد. - یک انفجار یک واکنش فیزیکی معین دراثر وجود چهارمشخصه اصلی می باشد: *فشار بالای گاز *تولید و رها شدن سریع آن فشار *محدودیت یا مانع شدن در برابر فشار *تغییر وآسیب به ساختمان محاط آن(مانع) ،ظرف یا مخزن ناشی از رها شدن فشار. -

اسلاید 67: انواع انفجار:- دو نوع اصلی انفجار وجود دارد: 1- مکانیکی 2- شیمیایی که خود به چندین نوع فرعی تقسیم بندی می شوند.

اسلاید 68: انفجارات مکانیکی:نوعی ازانفجارات میباشند که فشار بالای گاز صرفا” بوسیله واکنش های فیزیکی ایجاد میشود. هیچکدام از واکنش ها تغییری درپایه شیمیایی مواد ایجاد نمی نماید. شایع ترین انفجارمکانیکی، ترکیدن دیگ بخارمی باشد. انفجار بخارات منبسط شونده ناشی ازمایعات درحال جوش ( BLEVE ) یکی از انواع انفجار مکانیکی میباشد.

اسلاید 69: انفجارات شیمیایی:درانفجارات شیمیایی فشار بالای گاز در نتیجه واکنش های اکزوترمیک درمیان بنیانهای شیمیایی سوخت درحال تغییر تولید میشود. واکنش های شیمیایی می توانند هم بصورت واکنش های یکسان و هم بصورت واکنش های انتشاری باشند. اکثرانفجارات شیمیایی منجمله انفجارات ناشی ازاحتراق، بیشتر نتیجه واکنش های انتشاری می باشند تا واکنش های یکسان.

اسلاید 70: انفجارات ناشی از احتراق: معمول ترین انفجارات شیمیایی آنهایی هستند که دراثر احتراق سوختهای هیدروکربنی ایجاد میشوند. چندین نوع فرعی از انفجارات ناشی ازاحتراق را میتوان بر اساس نوع سوخت درگیر شده طبقه بندی نمود. الف) گازهای قابل اشتعال ب) بخارات قابل اشتعال و قابل احتراق مایعات ج) غبارات د) مواد منفجره ضعیف( آنهایی که بصورت احتراق میباشند). ه) مواد منفجره قوی ( آنهایی که بصورت انفجار میباشند). و) انفجارات برگشتی ناشی از ناقص سوزی (Backdraft)

اسلاید 71: نقطه آتشگیری و نقطه احتراق:- نقطه آتشگیری یک مایع کمترین درجه حرارتی است که دراثر آن مایع به بخارتبدیل شده و درمخلوط با هوا برای یک لحظه با شعله ای کوچک محترق شده و خاموش میشود (Flash Point) - دراندکی حرارت بالاتر (نقطه احتراق) سوختن بخارات ادامه خواهد داشت. بدیهی است خاصیت نقطه احتراق یک مایع خیلی مهمتر وبا اهمیت تراز نقطه اشتعال آن مایع خواهد بود.

اسلاید 72: حدود اشتعال :اختلاط 5/9% گازمتان درهوا می تواند براحتی مشتعل شود، یک تجربه ساده نشان خواهد داد که نسبت کمتر ازاین گاز درهوا نیز به همین صورت خواهد سوخت. کمترین میزان تمرکز گاز متان درهوا که میتواند بسوزد در حدود 5% می باشد. این مقدار پایین ترین حداشتعال برای متان می باشد. به تناسب این مقدار ، بالا ترین حد اشتعال گاز متان درهوا درحدود 14% می باشد. بالاتر از این حد اکسیژن کافی برای آنکه احتراق صورت بگیرد وجود نخواهد داشت.

اسلاید 73: خصوصیات مصالح ساختمانی و رفتار آنها درحریق * عوامل کلیدی موثر در قابلیت سوختن : - قابلیت احتراق - قابلیت رسانایی گرما - ازدست دادن پایداری و استقامت در زمان حرارت دیدن - میزان و نسبت انبساط گرمایی

اسلاید 74: انواع مصالح ساختمانی * آجر * بتن * فولاد و سایر فلزات * شیشه * صفحات گچی * چوب * پلاستیک

اسلاید 75: آجر- بطور ذاتی ضد حریق می باشد . - هدایت گرمایی ضعیف دارد . - بازهای موجود می توانند سبب گسترش حریق شوند. - درمعرض حریقهای دراز مدت ، آجر ازهم فرو می پاشد.

اسلاید 76: بتن - بطور ذاتی ضد حریق می باشد . - هدایت گرمایی ضعیف دارد . - تحت فشار استقامت دارد . - تحت کشش و انبساط ضعیف است . - در معرض حریق قرار گیرد صدمه خواهد دید . - خرد شدن .

اسلاید 77: فولاد ( 1 از 2) - قویترین مصالح در کاربردهای عادی . - قوی زمانی که تحت فشار باشد یا تحت کشش قرارگیرد . - چنانچه در معرض هوا و رطوبت قرار گیرد زنگ می زند . - ضد حریق نمی باشد . - هادی حرارتی خوبی است .

اسلاید 78: فولاد ( 2 از 2)- منبسط شده و پایداری خود را زمان حرارت دیدن ازدست می دهد . - هر نوع علامتی ازخمیدگی، تابیدگی یا تغییر شکل حاکی از خطر بالقوه ناتوانی وتخریب آن می باشد .

اسلاید 79: سایر فلزات* آلومینییم - اغلب درحریقها ذوب شده و شروع به چکیدن می کند . * مس - اصولا” برای لوله کشی و سیم کشی استفاده میشود . * روی - اصولا” بعنوان روکش محافظ برای فلزات بکارمی رود .

اسلاید 80: شیشه * غیر قابل احتراق ، اما ضد حریق نیست . * معمولا”شیشه وقتی که درمعرض شعله قرار گیرد ( اصلاح نشده ) می شکند .

اسلاید 81: صفحات گچی ( 1 از 2)* مصالح ساختمانی با ساختار قوی نمی باشد . * اصولا” برای نازک کاری بکار می رود . * عایق خیلی خوبی می باشد . * قابلیت سوختن محدود دارد . - کاغذ آن میسوزد ، اما خود گچ نمی سوزد . - معمولا” بعنوان یک متوقف کننده حریق استفاده میشود .

اسلاید 82: صفحات گچی ( 2 از 2)* قرارگرفتن طولانی مدت در معرض حریق سبب شکست آن می شود . - رطوبت داخلی مواد تبخیر شده و سبب زوال آن میشود .

اسلاید 83: چوب * معمول ترین مصالح ساختمانی * بشدت قابل سوختن * هنگام حرارت دیدن ضعیف می شود . * مواد شیمیایی بازدارنده حریق میتواند چوب را ضعیف کند .

اسلاید 84: پلاستیک ها * بندرت برای نگهدارنده سازه استفاده می شود . * قابلیت سوختن متفاوت دارد . * بسیاری از پلاستیک ها وقتی میسوزند، دود سمی و متراکم آزاد می کنند . * مواد ترموپلاستیک ذوب شده و چکه می کنند . * مواد ترموست مقاومت خود را از دست میدهند اما ذوب نمی شوند .

اسلاید 85: فرماندهی وعملیات کنترل واطفاء حریق

اسلاید 86: اهداف ( 1 از 2)عملیات دفاع آفندی در برابرحریق را تشریح می نماید. چگونگی عملیات با دوخط لوله آب آتش نشانی را شرح میدهد. چگونگی حمله به یک حریق در داخل ساختمان را شرح میدهد. حفاظت دربرابر خطرات حریق را شرح میدهد.

اسلاید 87: اهداف ( 2 از 2) چگونگی حمله به یک حریق خودرو را شرح میدهد. چگونگی اطفاء حریق یک سیلندر گاز قابل اشتعال را شرح میدهد. انفجارات BLEVE را تشریح می نماید. چگونگی حمله به یک حریق الکتریسیته را شرح میدهد

اسلاید 88: مقدمه : به تمامی تدابیرو وظایف جهت دست یابی به اطفاء یک حریق اشاره می نماید. با استفاده از روش های مختلف آنرا تکمیل می نماید. روش های اطفاء حریق عبارتند از: - قطع سوخت - قطع اکسیژن - قطع حرارت - قطع واکنش های زنجیره ای سوختن بطور نمونه اطفاء حریق با آب( قطع سوخت) .

اسلاید 89: عملیات آفندی و پدافندی :عملیات داخلی آفندی هستند. عملیات خارجی پدافندی هستند.

اسلاید 90: عملیات آفندی :قرارگرفتن آتش نشانها درمعرض حرارت و دود. هدف عبارتست از: کاربرد مواد اطفایی بطور مستقیم برای غلبه برحریق. درحالت موفقیعت،سبب کمترین میزان آسیب به اموال میشود. این روش را وقتی بکار ببرید که حریقها کوچک هستند. معمولا” ازبند لوله های کوچک استفاده میشود،اما ممکنست از بندلوله های بزرگ هم استفاده شود.

اسلاید 91: عملیات پدافندی :معمولا” از بند لوله های بزرگ یا جریان آب اصلی (حرفه ای) استفاده میشود. از این روش زمانی استفاده میشود که حریق برای عملیات آفندی خیلی بزرگ است ویا خطرات آن برای آتش نشانها بسیار زیاد میباشد. هدف عبارتست از: پیشگیری ازگسترش و توسعه حریق. آب از بیرون هدایت میشود در حالیکه آتش نشانها در یک موقعیت ایمن قرار دارند.

اسلاید 92: تصمیم گیری استراتژیک :این تصمیم باید توسط فرمانده عملیات حادثه ( IC ) اتخاذ شود. این تصمیم باید قبل از شروع عملیات اتخاذ گردد. این تصمیم باید بطورکامل با پرسنل عملیات در میان گذاشته شود. هیچگونه دستپاچگی و اشتباهی نبایستی هنگامیکه عملیات درحال انجام است وجود داشته باشد. استراتژی ممکنست در حین عملیات تغییر یابد.

اسلاید 93: عوامل مختلف درتصمیم گیری استراتژیک :اگرخطر بسیار بزرگ باشد، پدافند تنها روش انتخابی است. اگر آفندی است، باید درنظرگرفت که کجا و چگونه. عوامل رسیدن به این تصمیم: - چه خطراتی میتواند وجود داشته باشد، فواید بالقوه آن چیست؟ - آیا ایمن است؟ - آیا ساختمان یا سازه ای با اهمیت وجود دارد؟ - آیا جان کسی در خطر است؟ - آیا اندازه حریق بحدی است که مانع از داخل شدن شود؟ - آیا کمک و پشتیبانی کافی جهت یک عملیات داخلی وجود دارد؟ - آیا منابع آب کافی وجود دارد؟

اسلاید 94: عملیات با شلنگ آب آتش نشانی(1 از 2):رشته لوله های کوچک (باریک) - توسط یک آتش نشان عملیات می شود. - یک نفرکمکی برای پیشرفت بهتر و قابلیت مانور بیشتر موثر می باشد. رشته لوله های بزرگ (قطور) - نیاز به دو یا چند آتش نشان برای پیش رفتن می باشد. - یک آتش نشان نیز می تواند عملیات کند چنانچه شلنگ تکیه گاه خوبی داشته باشد.

اسلاید 95: عملیات با شلنگ های آب آتش نشانی (2 از 2)جریانهای آب اصلی ( مانیتورها) - از یک موقعیت ثابت عملیات میشود. * بر روی زمین * از بالای خودروهای آتش نشانی * از بالای یک بالابر - برای عملیات پدافندی استفاده می شود.

اسلاید 96: جریانهای آب آتش نشانی :الگو و شکل تخلیه آب را سرنازل معین می کند. این الگوها با هر دو نازل زیر تولید میشود: - نازلهای با سطح داخلی صاف و یکنواخت - نازلهای قابل تنظیم عمل کننده باید بداند چگونه یک الگوی تخلیه ایجاد میشود.

اسلاید 97: جریان مه مانند ( اسپری ):آب را به قطرات در یک سطح وسیع پخش میکند. این الگو حرارت را خیلی خوب جذب میکند. تراز دمای پایین خیلی سریع میتواند حاصل شود. می تواند آتش نشانها را از گرمای حریقهای بزرگ حفاظت کند. معمولا” قابل تنظیم از جریان پرآب (مستقیم) به اسپری باریک و سپس به اسپری پهن میباشد.

اسلاید 98: جریان آب پر ( مستقیم ):پرتاب آب به حریق راخیلی بیشترازاسپری تامین میکند. آب را بصورت متراکم برای نفوذ حفظ میکند. با تنظیم کردن نازل اسپری روی باریکترین وضعیت ایجاد میشود. مرکب از قطرات بسیار متراکم شده میباشد.

اسلاید 99: جریان آب جت :توسط سرنازلهایی با سطح داخلی صاف ویکنواخت تولید میشود. جریان پرآب نفوذ و پرتاب بیشتری دارد. متشکل از یک ستون ممتد و متراکم آب میباشد.

اسلاید 100: نکات قابل توجه در عملیات :هوا همراه با آب جابجا میشود. جریانهای اسپری مقادیر زیادی هوا را جابجا میکند. - تعادل گرمایی ممکنست شکسته شود وگازهای داغ حریق را بطرف آتش نشانها هل دهد. جریانهای پر (مستقیم) هوا را خیلی کمتر جابجا می نماید و وارونگی دما را کمتر سبب میشوند.

اسلاید 101: حمله به حریقهای داخلی :عملیات آفندی برای جاهایی است که آتش نشانها به داخل ساختمان وارد میشوند. حریقهای داخل ساختمان چالش ها و افت وخیزهای بسیار بیشتری دارند و خطرات بیشتری نیز دربر دارند. سه روش برای حمله وجود دارد: - مستقیم - غیر مستقیم - ترکیبی

اسلاید 102: روش حمله مستقیم به حریقهای داخل ساختمان:موثرترین روش حمله میباشد. از جریان آب پر یا جت استفاده شود. جریان آب را بطورمستقیم به بن حریق هدایت نمایید. ازجریان آب کوتاه پیوسته و کنترل شده استفاده کنید. فقط به اندازه لازم ازآب استفاده کنید.

اسلاید 103: روش حمله غیرمستقیم به حریقهای داخل ساختمان: از این روش وقتیکه محل آماده شعله وری یکپارچه میباشد ، استفاده کنید. از جریان آب کوتاه پیوسته برای سقف استفاده کنید. جذب حرارت با تبدیل جریان آب به جریان پر صورت میگیرد. از جریانهای آب پر،جت یا اسپری مستقیم استفاده کنید. درصورت استفاده از آب بمقدار زیاد ممکنست صدمات جدی به ساختمان وارد شود.

اسلاید 104: روش حمله ترکیبی به حریقهای داخل ساختمان:از هر دو روش مستقیم و غیرمستقیم استفاده کنید. از روش غیرمستقیم برای خنک کردن فضا وسپس از روش مستقیم برای اطفاء استفاده کنید. صرفا” از آب کافی برای کنترل حریق استفاده نمایید.

اسلاید 105: شلنگ های آتش نشانی بزرگ (قطور):برای عملیات حمله آفندی و پدافندی استفاده میشود. جریانهای آب قطور می تواند حریقهای بزرگتر داخلی را اطفاء نماید و پرتاب بیشتری خواهد داشت. مانور با آن بسیار مشکلتر است. - درداخل ساختمان حداقل از 3 آتش نشان استفاده کنید. - در خارج ساختمان *ممکنست از یک آتش نشان برای عملیات استفاده کنید. *ممکنست از دو آتش نشان برای عملیات استفاده کنید.

اسلاید 106: تجهیزات آب اصلی (مانیتورها):جربان آب با حجم زیاد را برای حریقهای بزرگ ایجاد می نماید. انواع آن عبارتند از: - مانیتورهای قابل حمل - توپهای روی خودروهای آتش نشانی - لوله کشی روی نردبانهای آتش نشانی - تجهیزات جریان آب بر روی سایر بالابرها ممکنست بصورت دستی عمل کنند ویا بصورت کنترل از راه دور. بهیچوجه نباید بطور مستقیم به داخل ساختمان زده شود وقتیکه آتش نشانها داخل آن هستند.

اسلاید 107: توپهای بالای خودروهای آتش نشانی:بطور ثابت بالای خودروها نصب هستند، با سیستم لوله کشی ثابت جهت رساندن آب به آن. گاهی لوله کشی برجک توپ یا لوله کشی واگن نامیده میشود. راننده یا اپراتور معمولا” میتوانند با بازکردن یک شیر جریان را برقرار نماید. گاهی ممکنست برای عمل کردن نیاز به قلاب کردن یک بند شلنگ باشد.

اسلاید 108: مانیتورهای قابل حمل:هرجا که نیاز باشد میتوانند مستقر نمایند. ممکنست بر روی زمین قرار گیرند. شلنگ آب برای تامین آب به آن وصل میشود. ممکنست برای کمک به محکم و ثابت کردن آن نیاز به تجهیز تسمه یا زنجیر باشد. قفل ایمنی برای محدود کردن کاربرد آن تا 35 درجه نصب شده است .

اسلاید 109: مانیتورهای نصب شده بر روی بالابرها:میتواند بر روی نردبانها، سکوهای بالابر یا تیرکهای هیدرولیکی آتش نشانی نصب شوند. لوله کشی نردبانی بر روی نردبانهای آتش نشانی نصب میشوند. ممکنست نیاز به اتصال یک شلنگ آب برای تامین آب داشته باشد. بسیاری از آنها دارای لوله کشی ثابت برای تامین آب میباشند.

اسلاید 110: حفاظت ازسطوح درمعرض حریق (حریقهای برخوردی) :عملیات پراکنده جهت پیشگیری از گسترش حریق به سایر مناطق اما نه قبل از عملیات حریق . در تمامی حریقها مورد توجه میباشد اما در حریقهای بزرگ اهمیت زیادی دارد. در حریقهای کوچک بهترین راه ممکنست خاموش کردن حریق باشد. فرمانده عملیات حادثه قابلیت های مورد نیاز را باید در نظر بگیرد. اغلب، بهترین روش استفاده ازآب مستقیم بر روی سطوح خارجی ساختمان در معرض حریق می باشد.

اسلاید 111: تهویه :قبل از حمله داخلی باید ساختمان تهویه شود. هماهنگی مورد نیاز می باشد. اجازه می دهد دود وگازهای داغ خارج شده و قابلیت دید را بهبود می بخشد. انجام غیر صحیح آن، ممکنست مشکل را برای آتش نشانها بیشتر بنماید.

اسلاید 112: حریق درفضاهای پنهان :حریق ممکنست در فضاهای پنهان خالی عمودی ایجاد شود. باید این حریقها پیدا شده وجهت ممانعت از گسترش آن اطفاء شوند.

اسلاید 113: حریقهای زیر زمین :موانع وچالش های بسیار زیادی برای آتش نشانها ایجاد مینماید. - مسیرهای فرار را محدود میکند. - تهویه کردن هوا را مشکل می سازد. آتش نشانها باید نقاط ورود و خروج ایمن را معین نماید. احتمال بروز حریق در زیرزمین را وقتی داخل ساختمان میشوید ، در نظر بگیرید.

اسلاید 114: حریقهای بالاتر از سطح زمین :راههای عمودی باید حفاظت شوند. همیشه بدنبال راه خروج دوم باشید. درخصوص خطر بی ثباتی و فروریختن ساختمان هشیار باشید. لوله کشی عمودی در پلکان ممکن است در دسترس باشد. تجهیزات را 1 تا 2 طبقه در زیر محل حریق سوارکنید.

اسلاید 115: حریق در ساختمانهای بزرگ :آتش نشانها ممکنست گم شده ویا موقعیت خود را پیدا نکنند. طناب میتواند جهت پیشگیری ازگم شدن آتش نشانها یا دور شدن از محیط استفاده شود. طرح ریزی یک نقشه قبل از حادثه می تواند اساسی باشد. آگاهی قبلی از تصرف و خطرات آن مفید خواهد بود.

اسلاید 116: حریق در ساختمانهای درحال ساخت، نوسازی و یا تخریب :این ساختمانها خطرات بزرگتری در پیش دارند. اغلب دارای مقادیر زیادی مواد قابل اشتعال درمعرض حریق می باشند. اغلب منبع تغذیه اکسیژن آنها نامحدود است. سیستمهای اعلام و اطفاء آنها ممکن نیست عمل نماید. موضوعی برای حریقهای عمدی و تصادفی می باشند. اگرخطرات جانی وجود ندارد، ازعملیات پدافندی استفاده شود.

اسلاید 117: حریق درمحوطه های باز:در ابتدا انجام عملیات پدافندی مناسب است. حاوی مقادیر بسیار زیادی مواد قابل اشتعال می باشد. هوا به اندازه کافی در دسترس می باشد. حفاظت از مواد درمعرض حریق نخستین هدف میباشد. مناطق درحال فروریختن باید ثابت و پایدار شوند.

اسلاید 118: حریق درمواد بصورت توده یا انباشته :مواد ممکنست بدون هشدار خطر فرو بریزند. این موضوع به سبب آتش سوزی یا نفوذ آب صورت میگیرد. باید با احتیاط زیاد به آن نزدیک شد. از ماشین آلات برای جدا کردن مواد استفاده کنید. کف های نوع Aاغلب برای خاموش کردن حریقهای کندسوز استفاده میشوند. یک بازدید سرتاسری از مواد از هم جدا شده نیاز است.

اسلاید 119: حریقهای زباله وظروف آشغال گیاهان :معمولا” دور از ساختمانها رخ میدهد. لباس کامل حفاظتی و دستگاه تنفسی کامل بپوشید. شاید نیاز به واژگون کردن باشد. کف های نوع A میتواند مفید و موثرباشد. میتوان از مانیتوربالای خودروها استفاده نمود، سپس ظرف را پر از آب کرد.

اسلاید 120: فضاهای محصور:حریقهای سردابه زیرزمینی وفضای زیرین ترانسفورمرها برای داخل شدن خیلی خطرناک میباشند. با شرکت مربوطه تماس بگیرید. ازلحاظ ضوابط ایمنی نیاز به آموزشهای خاص ومجوز میباشد. دراینگونه فضاها ممکنست اکسیژن ناکافی باشد ویا گازهای قابل اشتعال فراوان باشد. مسئولیت پذیری شدید مورد نیاز میباشد.

اسلاید 121: حریقهای خودرو :در اکثر مراکز اجتماعی عمومیت دارد. پوشیدن دستگاه تنفسی کامل اهمیت دارد. ازشلنگ های با قطر2/1 1 اینچ یا 4/3 1 اینچ استفاده کنید. خودروها دارای کمک فنر، ضربه گیر و یا قسمت صندوق یا صندوق عقب میباشند که احتمال دارد پرشده ازگاز باشند و ممکنست بترکند.

اسلاید 122: حریقهای زیر کاپوت خودرو ( 1 از 3):ازیک سربالایی و پشت به باد با زاویه 45 درجه نزدیک شوید. آب را بطرف تایر چرخها وشبکه جلوپنجره خودرو بگیرید. چرخها باید با گوه ثابت شوند.

اسلاید 123: حریقهای زیرکاپوت خودرو (2 از 3):سیم آزاد کردن کاپوت را بکشید. - اگرموفق شدید ماشه دوم قفل آنرا آزاد کنید. - اگرموفق نشدید، با استفاده ازیک تایلیور گوشه کاپوت را بالا بکشید. - یا اینکه، جلوپنجره را شکسته وکابل آزاد کردن کاپوت را ببرید وآنرا با یک انبردست بکشید. کاپوت را باز کنید و حریق را خاموش کنید. باید دقت نمایید تا ازترشح اسید باطری در امان باشید.

اسلاید 124: حریقهای زیرکاپوت خودرو (3 از 3):نشت مایعات را درنظر داشته باشید که ممکنست قابل اشتعال باشد. همانند حریقهای ساختمان یک بازدید سرتاسری انجام گیرد. اگر خسارت زیادی وارد شده است از آب آزادانه استفاده کنید.

اسلاید 125: حریقهای داخل کابین مسافر:با زاویه 90 درجه پشت به باد به محل نزدیک شوید. ازجریان آب پر50 درجه استفاده کنید وبا حرکت آرام و جاروب کردن نزدیک شوید. همانطورکه نزدیک میشوید جریان آب را به اسپری تغییر دهید. ازکف میتوان برای هرنوع مایعات قابل اشتعال در حال سوختن استفاده کرد. بعداز کم شدن بخارات شروع به بازرسی سرتاسری کنید. مواظب باشید خود در مسیر کیسه هوا قرار نگیرید.

اسلاید 126: حریقهای داخل صندوق خودرو:از یک تایلیور برای باز کردن قفل آن استفاده کنید. شلنگ آب با فشار لازم باید آماده باشد. با دقت تمام نزدیک شوید.ممکنست خطرات مختلفی در آن وجود داشته باشد.

اسلاید 127: حریق در قسمت سوخت رسانی خودروها:برای اینگونه خودروها کاملا” مواظب باشید. از جریان مانیتور آب بدون نفر استفاده کنید. گاز طبیعی فشرده ( CNG) - سیلندرهای آن شبیه سیلندر دستگاه تنفسی می باشد. - معمولا” در داخل صندوق جای دارد. - غیر سمی و سبک تر از هوا می باشد.

اسلاید 128: حریق در قسمت سوخت رسانی خودروها:گاز پروپان مایع ( LPG) - سیلندر آن شبیه سیلندرهای مورد استفاده برای مصارف گرمایشی و پخت و پز می باشد. - سنگین تر از هوا ، بخارات آن حوضچه تشکیل داده یا در مناطق پست جمع میشود.

اسلاید 129: حریق در قسمت سوخت رسانی خودروها:خودروهایی با دو نیروی محرکه : - موتور بنزینی کوچک و ذخیره باطری بزرگ. - باطریها خیلی خطرناکند و ممکنست هنگام سوختن منفجر شوند. - جاری شدن آب اسید آنها خطرناک است. - مدارهای ولتاژ بالا می تواند سبب صدمات جدی یا مرگ شود.

اسلاید 130: حریق مایعات قابل اشتعال : تقریبا” درتمام انواع تصرف یافت میشود. اکثر خودروها دارای مایعات قابل اشتعال یا قابل احتراق می باشند. از روش های خاص استفاده شود. مواد اطفایی خاص مورد نیاز می باشد.

اسلاید 131: حریقهای دو بعدی :به حریقهای مایع جاری شده، حوضچه شده یا داخل ظروف که فقط سطح بالای آنها در حال سوختن است اتلاق میشود. با کف مناسب نوع B کنترل میشود. سطوح داغ یا شعله های روباز را بپایید چون ممکنست مجددا” شعله ور شوند.

اسلاید 132: حریقهای سه بعدی : به حریقهای مایع در حال چکیدن، پاشیدن، یا جاری شدن از لبه ظروف به پایین اتلاق میشود. اطفاء این نوع حریق با کف خیلی مشکل است. خاموش کننده های گازی یا پودر خشک معمولا” خیلی موثرتر می باشند. در حوضچه ها یا جریانهای جاری شده نایستید.

اسلاید 133: گاز پروپان :برای گرمایش، آشپزی وسوخت خودرو از این گاز استفاده میشود. در دمای بالاتر از42- درجه سانتیگراد بصورت گاز وجود دارد. وقتی تحت فشار ذخیره میشود، بصورت مایع درمی آید نسبت انبساط حجمی آن 1 به 270 است.

اسلاید 134: ظروف گاز پروپان ( 1 از 2 ):در بالای سطح مایع گاز پروپان فضای خالی درنظربگیرید. لوله کشی از فضایی که حاوی بخار است، کشیده میشود. ظرفیت ظروف آن متفاوت می باشد. ظروف این گاز از آلومینییم یا فولاد ساخته میشود. شیر تخلیه جریان گاز را کنترل می نماید.

اسلاید 135: ظروف گاز پروپان ( 2 از 2):یک شلنگ، لوله یا لوله لاستیکی متصل به آن اجازه میدهد گاز به مقصد مورد نظر جریان یابد. سیلندرها مجهز به شیر رهانه (سوپاپ ایمنی) میباشند. ظروف باید در وضعیت ایستاده قرار گیرند وگرنه ممکنست مایع پروپان از شیررهانه آن آزاد شود.

اسلاید 136: خطرات گاز پروپان:بشدت قابل اشتعال ،غیر سمی است اما میتواند سبب خفگی فیزیکی شود. بی بو می باشد.( برای مشخص شدن آن از طریق بوییدن به آن مرکاپتان اضافه می نمایند). سنگین تر از هوا می باشد. از روی بلندی و پشت به باد به آن نزدیک شوید. لباس کامل حفاظتی ودستگاه تنفسی کامل نیاز میباشد.

اسلاید 137: انفجارات ( BLEVE): BLEVEعبارتست ازانفجاربخارات متصاعد شده از مایعات در حال جوش. فشار براثر حریق افزایش می یابد. شیر رهانه ممکنست جهت تخلیه فشار باز شود. اگر شعله با فضای گازی تماس داشته باشد، ظرف ممکنست بشدت شکاف بردارد. بهترین روش پیشگیری استفاده ازجریان فراوان آب از یک فاصله مناسب می باشد.

اسلاید 138: اطفاء حریقهای پروپان (1 از 3):اگر صدمه از قسمت لوله یا رگلاتور است شیر اصلی تخلیه را ببندید. شعله ها را خاموش نکنید مگرآنکه بتوان منشاء سوخت را قطع نمود. با دو سرلوله آب2/1 1 اینچ بصورت اسپری به آن نزدیک شوید. گروه فرماندهی بین این دو خط قرار دارند. تیم دیگر به تانک نزدیک میشود وپس از رسیدن به آن شیر را می بندد.

اسلاید 139: اطفاء حریقهای پروپان ( 2 از 3):به عقب برگردید در حالیکه هنوز آبها جریان دارند. برای حریقهای شدید، از مانیتورهای آب بدون نفر استفاده کنید و محل را تخلیه کنید.

اسلاید 140: اطفاء حریقهای پروپان ( 3 از 3):اگر شیر رهانه باز شده است ،مخزن تحت فشارقرار دارد. یک صدایی شبیه به صدای کتری چای شنیده خواهد شد . اگر این فشار ادامه یابد، وقوع یک انفجارمحتمل خواهد بود.

اسلاید 141: قطع گاز از شبکه آن :اکثرا“ گاز مناطق مسکونی از طریق یک کنتور متصل به شبکه توزیع تامین میشود و میتوان جریان گاز را با بستن شیر ربع گرد متوقف نمود. اگر مخزن گاز پروپان در بیرون قرار دارد با بستن شیر آن جریان گاز قطع میشود. در هنگام قطع جریان ، ازیک برچسب برای اخطارتعطیل شدن سرویس استفاده کنید.

اسلاید 142: حریقهای الکتریسیته :بزرگترین خطر آن مرگ دراثر برق گرفتگی است. بر روی تجهیزاتی که دارای جریان می باشند فقط باید از خاموش کننده نوع C استفاده شود. وقتیکه جریان برق کاملا” قطع شد ، اغلب همانند حریقهای نوع Aکنترل میشود. جریان برق ساختمان حریق زده را قطع کنید. ممکنست ازتابلوی کنترل وحفاظت یا شرکت برق کمک گرفته شود.

اسلاید 143: اطفاء حریقهای الکتریسیته :بهترین شیوه آنست که منتظر بمانید تا جریان برق قطع شود. چنانچه عملیات فوری نیاز می باشد ،فقط از مواد نوع C استفاده کنید. برای تجهیزات الکترونیکی از هالون یا انیدریدکربنیک استفاده کنید.

اسلاید 144: ترانسفورمرها وخطوط قدرت :بهیچوجه جلو نروید تا جریان برق قطع شود. ترانسفورمرها ممکنست حاوی روغن اسکارل (قابل اشتعال و سرطانزا ) باشند. آب زدن ممکنست سبب قلیان کردن روغن داغ شود. - از پودرخشک بعد ازقطع جریان برق استفاده کنید. ترانسفورمرهای بزرگ وقتیکه جریان برق قطع شد ممکنست نیاز به کف زدن داشته باشند. از انیدریدکربنیک وپودرخشک ممکنست برای حریقهای زیرزمین پست های برق استفاده شود.

اسلاید 145: وظایف وعملیات درحوادث مواد خطرناک

اسلاید 146: اهداف :در خصوص ماموریت جستجو ونجات درحوادث و سوانح مواد خطرناک بحث میکند. در خصوص حفاظت درمقابل این مواد بحث میکند. در خصوص عملیات کنترل دفاعی بحث میکند.

اسلاید 147: فواید ارزیابی خطر:نیروی امدادی نیازاست تصمیم بگیرد که آیا هرواکنشی: - درکنترل مشکلات موثر می یاشد؟ - آیا صدمات واکنش در برابرخطر غیرضروری کم میباشد یا بی فایده است؟ چنانچه مواد منطقه وسیعی را پوشانده است و برعکس بر بسیاری از مردم تاثیر می گذارد، افراد واکنش اضطراری باید ازایمن کردن خودشان صرفنظرکنند.

اسلاید 148: در معرض قرار گرفتن :آیا ممکنست مردم ، اموال ، ساختمانها و محیط مورد هدف اثرات ، آسیب ها یا مصدومیت قرار گیرند. تعداد موارد در معرض قرار گرفته با توجه به موقعیت آنها باید مشخص شود. - مناطق شهری : بسیاری از موارد - مناطق روستایی یا حاشیه شهر : کمی از موارد

اسلاید 149: تخلیه ( 1 از 7 )یکی از اولویت های اصلی در واکنش های اولیه خطرات قابل توجهی بهمراه دارد ، حتی زمانی که بطور مناسب برنامه ریزی شود. ممکنست شامل رفتن به خانه ها جهت آگاهی ساکنین برای ترک منزل شود.

اسلاید 150: تخلیه ( 2 از 7 )قبل از اینکه دستور تخلیه صادر شود، یک منطقه امن و یک پناگاه مناسب باید برپا شود. ممکن است نیاز باشد قبل از تخلیه محل یا ساختمانها ، مناطق تخلیه موقتی دردسترس قرارگرفته ودایر شوند.

اسلاید 151: تخلیه ( 3 از 7 )انتقال به مناطق تخلیه باید برای تمامی افراد صورت گیرد. برای تعیین مناطقی که ابتدا باید تخلیه شوند به جزوه مدیریت بحران و حوادث غیر مترقبه رجوع شود، که حداقل راهنمایی اساسی را برای واکنش های اولیه ارائه می دهد.

اسلاید 152: تخلیه ( 4 از 7 )برای تعیین منطقه تخلیه ، متخصصین مواد خطرناک از وسایلی جهت تعیین غلظت و میزان حرکت مواد خطرناک استفاده می نماید.

اسلاید 153: تخلیه ( 5 از 7 )آتش نشانها هنگامیکه مشغول تخلیه هستند ،ممکنست در معرض مواد خطرناک قرار گیرند. افراد تخلیه شده ممکنست از داخل یا میان مواد خطرناک عبور نمایند. حفاظت کافی در برابر مواد خطرناک ضروری میباشد.

اسلاید 154: تخلیه ( 6 از 7 )پناهگاه محلی : - با نگهداری مردم در داخل ساختمان دریک فضایی امن از آنها حفاظت کنید. - درها و پنجره ها باید بسته بمانند. - سیستم های تهویه باید خاموش شود تا ازورود هوای آلوده به داخل ممانعت شود.

اسلاید 155: تخلیه ( 7 از 7 )سمیت مواد نشت کرده یا ریزش نموده جهت پناهگاه محلی یا تخلیه محیط تعیین میشود. - سمیت بیشتر، پناهگاه محلی تاثیر کمتری دارد. مدت زمان وقوع حادثه یک عامل مهم در تصمیم گیری می باشد. - درسوانح بزرگ ،مواد باید مدت زمان بیشتری در منطقه حفاظت شده باشند. توانایی تخلیه بوسیله منابع موجود تعیین میشود.

اسلاید 156: جستجو و نجات افراد ( 1 از 2 )حفاظت از جان افراد همیشه در راس اولویت ها قرار دارد. جستجو و نجات درمحیط های حریق با سوانح مواد خطرناک تفاوت دارد. - در حریقها ، برای خارج کردن قربانی از محیط پر از دود نجات سریع انجام میگیرد. - درسوانح مواد خطرناک ،شرایط باید قبل از هرگونه کوششی برای جستجو و نجات ارزیابی شود.

اسلاید 157: جستجو و نجات افراد ( 2 از 2 )نیروی امدادی باید تعیین کند که آیا جستجو و نجات در منطقه خطر میتواند بطور ایمن انجام شود. گروههای نجات باید برای ورود به منطقه خطر و بازیابی قربانیان لباس کامل حفاظتی بپوشند. قربانیان درمنطقه نیمه آلوده باید رفع آلودگی شوند.

اسلاید 158: حفاظت از موارد درمعرض قرارگرفته:موارد درمعرض قرار گرفته را ازموارد مورد تهدید با تخلیه از صحنه جدا می کنیم. یک دیوار حفاظتی بین موارد مورد تهدید وموارد در معرض خطر قرار دهید. خنثی کردن موارد مورد تهدید. - این مورد باید فقط توسط کارشناسان مسوول انجام گیرد.

اسلاید 159: محبوس کردن ومحدود کردن :محبوس کردن- عبارتست ازنگهداری مواد درمحل یا نواحی خیلی نزدیک به نشتی. - اطراف مواد سد یا مانع ایجاد می نمایید. - بخارات را در یک فضای خاص محبوس کنید. محدود کردن- عبارتست از روشهای متوقف کردن نشتی یا رها شدن. - با گوه زدن یا وصله کردن سوراخ ظروف را مسدود می کنیم. - ظروف واژگون شده را بجای خود بر می گردانیم.

اسلاید 160: اطفاء حریق ( 1 از 2 )حریقهای مواد خطرناک باید بدقت اداره شوند. ماهیت (ذات) مواد باید قبل از هرگونه کوششی جهت اطفاءحریق معلوم شود. بعضی از مواد خطرناک بشدت با آب واکنش دارند. خصوصیات فیزیکی مواد نیز باید مشخص گردد. - وزن مخصوص، نقطه شعله زنی،حدود انفجار.

اسلاید 161: اطفاء حریق ( 2از 2 )اکثرحریقهای مایعات قابل اشتعال را میتوان با مواد کف خاموش نمود. انواع کف عبارتند از: - AFFF - فلوئور پروتئینی - کف پر توسعه - کف برای اهداف خاص ( هواپیما )

اسلاید 162: کاربرد کف :باید بتدریج وبا ملایمت بکار رود یا توسط سایر اشیاء نزدیک محدود نشود. درضمن می تواند به طریق بارشی استفاده شود. - درصورتیکه حریق ستون حرارتی قوی تشکیل دهد کمتر موثر می باشد. درضمن میتواند به روش غلتیدن استفاده شود.

اسلاید 163: اعمال کنترل دفاعی :نقاط کنترل طبیعی – مناطقی در زمین یا ساختمان که می توانند مواد خطرناک را در برگیرند. - درهای ورودی یک اتاق - درهای ورودی یک ساختمان - مناطق دارای جدول یا جاده .

اسلاید 164: جذ ب کردن ( 1 از 2 )فرآیند استفاده از موادی که مواد نشت کرده را درخود فرو ببرند و نگه دارند. جمع آوری و دفع مواد مایع را بسیار قابل کنترل میسازد دراین روش از اضافه کردن مواد با پایه خاک رس، دانه دانه وخشک و یا ماسه خشک به مواد نشت کرده استفاده میشود.

اسلاید 165: جذ ب کردن ( 2 از 2 )افراد تقریبا” نزدیک به مواد نشت کرده جای میگیرند. به حجم مواد نشت کرده اضافه میشود. مواد جاذب ممکنست با مواد نشت کرده واکنش داشته باشند. ممکنست ابزار ضد جرقه خاص برای برداشتن مواد جاذب مورد نیاز باشد.

اسلاید 166: خاکریزساختن، سد کردن، انحراف مسیردادن و ضبط کردن خاکریز ساختن- یک دیواره ای برای پیشگیری از رسوخ مواد به یک منطقه ایجاد میشود. سد کردن- جریان مواد با بستن مسیریا کانال متوقف میشود. انحراف مسیردادن- مسیرجریان مواد ازمناطق حساس دور میشود. ضبط کردن- یک ناحیه ای برای حفاظت ازمواد نشت کرده ایجاد میشود (حوضچه).

اسلاید 167: رقیق سازی :اضافه کردن آب برای ضعیف کردن پایداری و غلظت مواد. از این روش فقط زمانی میتوان استفاده نمود که ماهیت مواد مشخص شده باشد. بمقدار زیادی برحجم مواد نشت کرده اضافه میشود و ممکن است میزان آلودگی را سراسری نماید.

اسلاید 168: پراکندگی بخارات :فرآیند پایین آوردن غلظت با پراکنده کردن بخارات دریک منطقه بزرگتر. این روش با استفاده از جریان آب اسپری ، فن های جابجایی بزرگ یا سیستم های سرمایش/گرمایش انجام میگیرد. تمامی پیامدها را قبل از پراکندگی بخارات درنظر بگیرید

اسلاید 169: فرونشاندن بخارات :روش کنترل بخارات یا گازهایی که ازمواد خاص خارج میشود. استفاده از مواد کف اولین روش برای فرونشاندن بخارات می باشد. کاهش دمای مواد خطرناک نیز ممکنست باعث فرونشاندن تشکیل بخار شود.

اسلاید 170: تصمیم به عقب نشینی :نیروی امدادی ممکنست تصمیم به عقب نشینی بگیرد زیراکه سانحه نمی تواند بدون به خطرانداختن غیر ضروری پرسنل اداره شود. - منابع نشتی غیر قابل دسترس باشند. - ایمن سازی مواردی که درمعرض موادخطرناک قرار گرفته اند امکان پذیر نیست. نیروی امدادی ممکنست تصمیم به عقب نشینی بایک فاصله ایمن بگیرد. - منتظر برای سایر منابع اطلاعاتی بماند. - اجازه دهد که سانحه مسیرحرکت خود را طی کند.

اسلاید 171: بازیابی زمانی انجام میگیرد که خطرات بزرگ پشت سرگذاشته شده باشند. کوشش برای پاکسازی شروع شده باشد. بین نیروی واکنش اضطراری وشرکت های پاکسازی تجاری تحویل وتحول صورت گرفته باشد. سانحه ازاین نقطه به بعد دیگر قابل پیش رفتن نیست.

اسلاید 172: زمان خاتمه دادن حادثه تصمیم به اعلام خاتمه عملیات توسط نیروی امدادی صورت میگیرد. مرحله بازیافت ممکنست برای روزها، هفته ها و ماهها طول بکشد. هدف نهایی بازگرداندن محل به شرایط پیش از سانحه می باشد. - اغلب زمان زیادی برای ترک صحنه آتش نشانان طول می کشد.