صفحه 1:
لطفا جهت مشاهده نتیجه آزمون خودآزمایی
«به صفحه در اختیار خود مراجعه نمائید
سایت جهت مشاهره و استفاره از مطالب
لاس و اعلاع نظر
صفحه 2:
صفحه 3:
ww.morteza-talael.com
1 مقدمه:
كروه در زبان و ادبيات فارسى زياد به كار رفته است جنان كه به صورت لغوى از آن به معنى
دسته » فرقه» فوج » زمره؛ طايفه» حرفه » جماعت » مردم و در زبان عربى به مفهوم قوم ياد
اشارات زيادى به آن صورت كرفته است. jab مى كنند. و در دنياى
فردوسى:
مراگفت رو تا به البرز کوه
قباد دلاور ببین با گروو
:حافظ
غلام همت دردى كشان يك رنكم
نه آن گروه که ازرق لباس و دل سیهند
ei:
آهی زد و راه کوه برداشت
رخت خود از ان گروه برداشت
و یا مثلا در کلیله و دمنه آمده است : «مردم دو گروهند » عاجز و حازم ...»
(لغت نامه دهخدا- صفحه ٠9 و70
صفحه 4:
تعریف: گروه مجموعه افرادی است(دو با
چند نقر)۰ که نسبت به یکدیگر به شیوه
غير مستقيم واكنش
نشان مى دهند و بر حسب جكونكى
جذب اعضا . درجه اتحاد درونى و ابعاد
ديكر طبقه بندى مى شوند. هر كروه
هارای کارکرد ما وظقه ای است که با
زمانى كه آن وظيفه دارای لزومی
اجتماعى باشد دوام مى آورد.
هر فرد در كروه شليد بايكاهى مشابه ديكران
داشته يا برخى برتر از وى باشند. اعضا
ممكن است كه بصورت يكسانى عمل
كنند ويا وظايف و نقش هاى كاملا
تخصصى داشته باشند
www.morteza-talaei.com
ویزگی های گروه.
-١ هر كروه مركب از دو نفر يا پیشتر است.
؟-افراد از عضويت در كروه أكاهي دارقد.
8- اعضا هدف و آرمان مشترك دارند و براى رسيدن به كن با يكديكر
همکاری می کنند
۶- نات گروهبهدرجهیکپارچه گی و اتسجام عضا در گوه بستگی
۷- هنجار ها و ارزش های گروهعاملموئری در ایجاد یک پارچه گی
در ميان أعضا هدش
۸- هر ay S داراى ارش ها و هتجارهاى خاص خود هستند که اين
معیارها معلوم می دارد که چه رقتارهلیی ورد ۰
موضوعاتى را می تون در درون گروه مود بحث
-٩ گروه از مجموعه صرف افرا فرلتر مى رود. كروه ها نه به آن جهت.
که حضور جمعی افاد ثرا تشکیل می دهد باکه بهلحاظ تساي
ادرکی گن از افراد و قدرت مقايسه اعضاى لن با خودمانه ل
اجتماع صرف افرد متفاوت می گردد
۱ اکتش های گروهی مبناى نسي وكام یر اردای و خر تکری
فرایندهایآجبازی و مقوله بندیاقار همبستهبوجود میا
۱- کرو ها منکن است پر اساس روابط خوي اعوياطديع.
نیس جنسي. 2 ee ste ht
ee ری بای
صفحه 5:
صفحه 6:
۱- مشخص بودن(یعنی نقطه ابتدا و انتهای گروه
مشخص باشد)
۲- کوچکی و بزرگی گروه
۲ یکی و انس وود امتراکات با مقایرات
گسترده به جهت ارزشها و هنجار های مشترک)
۴- خود کفایی یا وابستگی
۵- چگونگی روابط درون گروهی(همدلی یا تنفر)
صفحه 7:
۱- ابعاد گروه:ملاک کوچک يا بزرگ بودن گروه از نظر تعداد اعضا
است
۲- امکان عضویت در گروه: ملاک»حدودی است که بر اساس تن یک
فرد می تواند به یک گروه اجتماعی بپیوندد.
۳- درجه سازمان دمی: ملاک بررسی میزان و درجه همبستگی و
سازماندهی روابط ومناسبات حاکم میان اعضای یک گروه است.
0 کا رکرد گروه: بر اساس این معیار گروه بر اساس کا رکردی که از
أن سر ميزند شناحته مى شود.
۰- میزان صمیمیت كروه: ملاك نوع برخوردهايى است كه بين اعضا بر
مبنای رسمی بودن یا غیر رسمی بودن روی می دهد.
صفحه 8:
۱- گروه های نخستین : خانواده » خویشاوندان » همبازی ما (اين گروه ها به
منزله پرورشگاه طبیعت انسابی شداخته می شوند که در آنها احساسات
پنیادی و ضروری؛ وفاداری به گروه و صمیمیت و توجه به دیگران آموخته
می شود )۰
ویژگی ها: تعداد کم اعضاء روابط احساسی و ارتباط چهره به چهره ی اعضا » کنش
ها و واکنش های عاطفی »موثر در تربیت و رشد
۲- گروه های دومین : سازمان های اداری و تجاری( گروه هایی هستد که
پیشتر حالت رسمی دارند و روابط میان افراد کمتر مبعی بر احساس» عاطفه
و صمیمیت است»
ویژگی ها: وجود اعضای متءدد» روابط رسمی و خشک منطقی و محدود و شکل
گرفته بر اساس نیاز و ضرورت های خاص اجتماعی و نهایتا نبود التزام عاطفی ميان
اعضا)-
صفحه 9:
ِ- گروه های رسمی
برحی از گروه های اجتماعی با
آ گاهی افراد ایجاد می گردد و
دارای سلسله مرلتب معینی هستند
که اصطلاحا رسمی خوانده می
شوند(سازمان های اداری و
تجارتی).
۲- گروه های غیر رسمی
بعضی از گروه های اجتماعی خود
بخود و بر اثر گرد آمدن افراد
ایجاد می گردند و مبتنی بر
é oa
مرلتب و نقش قبلی نیستند( گروه
مسافران داخل بی آرتی)
صفحه 10:
گووه اراای ) عضویت د فجن هاء تشكل ملى غير دوتى واحزاب )
كر وه غيرا ار ial (سربازان وظیفه در ارتش: بیماران یک بیمارستان روانی و زندانیان یک زندان)
گروه خودی (خانواده » گروه های نژادی و .۰)
گروه غیر خودی (گرره یی که حمديكر را رقيب مى بندارند- ماني )
صفحه 11:
گروه نخستین (خانواده)
گروه دومین(همکلاسی)
گروه رسمی(سازمان ها)
گروه غیر رسمی (مسافران در هواپیما)
گروه همدرد (معلولین )
گروه تفاهم متقابل(خویشاوندان)
صفحه 12:
۱- گروه های خودی(درون گروه)
لبه گروه هلیی گفته هی شودکه با
در له Sip is caper
ن» برجسب هى زنيم و براى
ot ار و
همواره احساس هى كنيم كه به
آنها تعلق داریم ash) همکاران
عنء همکلاسی های عن؛ دوستان
من)
۲- گروه های بیگانه(برون گروه)
به گرو هایی گفته می شود که بدان
تعلق نداریم به خصوص وقتی
که به چشم رقیب به آن نگاه
ee کنيم. آن | گروه بیگانه با
برون گروه می نامیم(گروه های
سیاسی پا اقتصادی یا مذهبی
رقیب). در جوامع ابتدایی
معمولا عاملی که برون گروه يا
درون گروه فرد را تعيين مى
کند« گروه خویشاوندی» است.
صفحه 13:
۱- گروه عضو
گروه عضو گروهی است که فرد به
طور رسمی یا غیر رسمی در آن
عضویت دارد(دانشجویان كلاس
جامعه شناسی و..) این اصطلاح
معمولا در ارتباط با اصطلاح گروه
های مرجع شناخته می شود برای
اینکه بتوا eo oe
داد
۲ گروه مرجعز
=
روف هی وید که فرد در آن
عضویت نداشته ولی ارزش ها و هنجار
های Al گروه برای او پذیرفته شده و
مقبول است. لين گروه ها که به القاب
مختلفی چون استنادی و گروه داوری
نامیده می شوند از این نظر اهمیت
دارند که که رفتار ها؛ آگاهی ها
ایدئولویی ها و افکار معینی را فرد
منتقل o کنزد( پیروی از سبک
خاص نوشتن كروه استادان توسط
ue a سروی از آموزه های
گروه روحانیون مذهبی توسط
صفحه 14:
علاوه بر مواردی که ذکر گردید. گروه های اجتماعی
را نیز می توان برمبنای اشترا کات طبقه بندی کرد :
۱- گروه های اجتماعی مبتنی بر نياكان مشترک
(خانواده .طایفه : ايل و ... )
۲- گروه های اجتماعی مبتنی بر سرزمین مشترک
(تعاونى هاى محلى . بجه محل بودن .اكيب های
ورزشی و ...)
۳- گروه های اجتماعی مبتنی بر مشخصات جسمانی
مشترک (گروه پرخوران سنگین وزن تهران » باشگاه
پژوهشگران جوان و ..۰)
۴- گروه های اجتماعی مبتنی بر منافع مشترک (انجمن
های حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان »
باشگاه های سیاسی ۰ انجمن های نیک و کاری و ..۰)
wii mprrerestaleeh corn
صفحه 15:
سنخ شناسی تونیس :
۱-گمینشافت (یا اجتماع | محله) ۲-کزلشافت (یا جامعه )
فردیناند تونیس drole شناس
آلمانی(رانرنوزسم اجوامع را برحسب EG
روابط به دو گروه تقسیم می کند:
در گمینشافت يا اجتماع کوچک (محله)
آشنایی 5 ob پیهند های نزدیک»صمیمیت»
همكارى و وجود ذارد درخايكه
دركزلشافت كمنامى, رقلبتءنفع شخصی و
صفحه 16:
هرچه جامعه ساده قر و غیرصنعتی تر
باشد وضعیت گمینشافتی و غلبه گروه
های نخستین درآن بیش تر است و در
مقلبل هر جه جامعه به طرف صنعتى تر
شدن برود از اهميت كروه هاى
نخستين در آن كاسته مى شود و با
يبدايش وضعيت كزلشافتى بر اهميت
كروه هاى دومين در لن افزوده مى
شود.
صفحه 17:
8
انواع رهبری گروه :
\ سازمانده
۱ از نظر ساخت -- روحیه بخ
قتداركرا
Ssigies — Sew du yoy
بی تفاوت
صفحه 18:
جامعه شناس می بایست :
با چشمانی باز تمامی اجزاء کنشگر و واکنشگر جامعه را رصد کرده و
همانند پزشک اجتماعی درصدد عارضه یابی و ارایه راهکارهای به روز
در جهت حل مسائل مبتلا به جامعه باشد و یا نقاط قوت و قدرت
صفحه 19:
جمع بندی
شبکه های اجتماعی
آینده از آن گروه ها و نهادهای اجتماعی شبکه محور میباشد .
CO ee eee) oe EY ed
صفحه 20:
در خصوص ففعالیت های گروهی کلاس درس با استفاده از آن چه که از این
درس اموختید» یک گزارش با محور های زیر برای هفته آینده ارائه دهید:
۱ هدف از تسکیل کرو درس
۰ م
۲- نوع گروه
۳- فواید گروه
۲- آسیب ها و چالشها موجود
۵- پيشنهادات
لطفا جهت مشاهده نتیجه آزمون خودآزمایی
.به صفحه در اختیار خود مراجعه نمائید
سایت جهت مشاهده و استفاده از مطالب
:کالس و اعالم نظر
www.morteza-talaei.com
ww.morteza-talaei.com
جلسه پنجم
مقدمه:
ww.morteza-talaei.com
گروه در زبان و ادبیات فارسی زیاد به کار رفته است چنان که به صورت لغوی از آن به معنی
دسته ،فرقه ،فوج ،زمره ،طایفه ،حرفه ،جماعت ،مردم و در زبان عربی به مفه11وم ق11وم یاد
می کنند .و در دنیای شعر اشارات زیادی به آن صورت گرفته است.
فردوسی:
:حافظ
:نظامی
مراگفت رو تا به البرز کوه
قباد دالور ببین با گروه
غالم همت دردي کشان يک رنگم
نه آن گروه که ازرق لباس و دل سيهند
آهي زد و راه کوه برداشت
رخت خود از ان گروه برداشت
و یا مثال در کلیله و دمنه آمده است « :مردم دو گروهند ،عاجز و حازم »...
(لغت نامه دهخدا -صفحه )158
www.morteza-talaei.com
گروه چیست؟
تعریف :گروه مجموعه افرادی است(دو یا چن د
نفر) 0که نسبت به یک دیگر ب ه ش یوه غ یر
مستقیم واکنش(کنش اجتماعی) نشان می
دهند و بر حسب چگ ونگی ج::ذب اعض::ا ،
درجه اتحاد درونی و ابعاد دیگر طبقه بندی
می شوند .هر گروه دارای کارکرد یا وظیف ه
ای است که تا زمانی ک ه آن وظیف ه دارای
لزومی اجتماعی باشد دوام می آورد.
هر فرد در گروه ش اید پایگ اهی مش ابه دیگران
داشته یا ب رخی برتر از وی باش ند .اعض ا
ممکن است که بصورت یکسانی عم ل کنن د
ویا وظ ایف و نقش های ک امال تخصص ی
داشته باشند
ویژگی های گروه:
-1هر گروه مرکب از دو نفر یا بیشتر است.
-2در گروه بین اعضا ارتباط مستقیم و دوسویه برقرار است.
-3اعضای گروه دارای تفاهم مشترک هستند و از نظر فکری و عاطفی
نیز بهم نزدیکند.
-4افراد از عضویت در گروه آگاهی دارند.
-5اعضا هدف و آرمان مشترک دارند و برای رسیدن به آن با یک::دیگر
همکاری می کنند.
-6ثبات گروه به درجه یکپارچه گی و انسجام اعض::ا در گروه بس::تگی
دارد.
-7هنجار ها و ارزش های گروه عامل موثری در ایجاد ی::ک پارچ::ه گی
در میان اعضا هستند.
-8هر گروه دارای ارزش ها و هنجارهای خ::اص خ::ود هس::تند ک::ه این
معیارها معلوم می دارد که چه رفتارهایی مورد قب::ول اس::ت و چ::ه
موضوعاتی را می توان در درون گروه مورد بحث قرار داد.
-9گروه از مجموعه صرف افراد فراتر می رود .گروه ها نه به آن جهت
که حضور جمعی افراد آنرا تشکیل می دهد بلکه ب::::ه لحاظ تمایز
ادارکی آن از افراد و ق::درت مقایس::ه اعض::ای آن با خودمان ،از
اجتماع صرف افراد متفاوت می گردد.
-10واکنش های گروهی بر مبنای نسبی و کامال غیر اردای و غیر فکری
از طریق فرایندهای اجباری و مقوله بندی افکار همبسته بوج:ود می
آید0
-11گروه ها ممکن اس:::ت ب:::ر اساس رواب:::ط خ:::ونی(خویش:::اوندی)،
جسمانی(سنی ،جنسی ،نژادی) ،همجواری طبیعی(گروههای موق::تی،
دائمی و مکانی ) و نهایتا منابع فرهنگی مانند گروه های سیاس::::ی،
مذهبی تفریحی و تربیتی تقسیم گردد.
www.morteza-talaei.com
دالیل شکل گیری گروه
www.morteza-talaei.com
عوامل موثر در بقا یا انحالل گروه ها
-1مشخص ب ودن(یع نی نقط ه ابت دا و انتهای گروه
مشخص باشد)
-2کوچکی و بزرگی گروه
-3همگ نی و تجانس(وج ود اش تراکات یا مغ ایرات
گسترده به جهت ارزشها و هنجار های مشترک)
-4خود کفایی یا وابستگی
-5چگونگی روابط درون گروهی(همدلی یا تنفر)
www.morteza-talaei.com
مالک های طبقه بندی گروه های اجتماعی
-1ابعاد گروه:مالک کوچک یا ب11زرگ ب11ودن گروه از نظر تع11داد اعض11ا
است
-2امکان عضویت در گروه :مالک،حدودی است که بر اساس آن ی111ک
فرد می تواند به یک گروه اجتماعی بپیوندد.
-3درج11ه سازمان دهی :مالک بررس111ی م111یزان و درج111ه همبس111تگی و
سازماندهی روابط ومناسبات حاکم میان اعضای یک گروه است.
-4کارکرد گروه :بر اساس این معیار گروه بر اساس ک11ارکردی ک11ه از
آن سر میزند شناحته می شود.
-5میزان صمیمیت گروه :مالک نوع برخوردهایی است که بین اعضا ب11ر
مبنای رسمی بودن یا غیر رسمی بودن روی می دهد.
انواع گروه های اجتماعی(بر حسب ابعاد)
انواع گروه های اجتماعی
-1گروه های رسمی
برخی از گروه های اجتماعی با
آگاهی افراد ایجاد می گردد و
دارای سلسله مراتب معینی هستند
که اصطالحا رس33می خوان33ده می
ش33333وند(سازمان های اداری و
تجارتی).
( بر حسب درجه سازمان دهی)
-2گروه های غیر رسمی
بعضی از گروه های اجتماعی خ33ود
بخود و بر اثر گرد آم333دن افراد
ایجاد می گردن33د و مبت33نی ب33ر
مراتب و نقش قبلی نیستند(گروه
مسافران داخل بی آرتی)
ww.morteza-talaei.com
انواع گروه های اجتماعی (كاركرد)
گروه ارادي
گروه غيرارادي (سربازان وظيفه در ارتش ،بيماران يک بيمارستان روانى و زندانيان يک زندان
) عضویت در انجمن ها ،تشکل های غیر دولتی و احزاب )
)
گروه خودي
(خانواده ،گروه های نژادی و ) ...
گروه غير خودي
(گروه هایی که همدیگر را رقیب می پندارند -مافیا )
ww.morteza-talaei.com
انواع گروه های اجتماعی (كاركرد)
گروه نخستين (خانواده)
گروه دومين(همکالسی)
گروه رسمي(سازمان ها)
گروه غير رسمي (مسافران در هواپیما)
گروه همدرد (معلولین )
گروه تفاهم متقابل(خویشاوندان)
انواع گروه های اجتماعی
-1گروه های خودی(درون گروه)
به گروه هایی گفته می ش333ودکه ما
در آن عضویت داریم و با پسوند
«من» برچسپ می زنیم و ب33رای
ما حالت درون گروه دارن3333د و
همواره احساس می کنیم که ب33ه
آنها تعلق داریم (مانند همک33اران
من ،همکالسی های من ،دوس33تان
من)
( بر حسب میزان صمیمیت)
-2گروه های بیگانه(برون گروه)
به گرو هایی گفته می شود که بدان
تعلق نداریم به خص وص وق تی
که به چشم رقیب ب ه آن نگ اه
می کنیم ،آنرا گروه بیگان ه یا
برون گروه می نامیم(گروه های
سیاسی یا اقتصادی یا م ذهبی
رقیب) .در جوام ع ابت دایی
معموال عاملی که برون گروه یا
درون گروه فرد را تع یین می
کند« گروه خویشاوندی» است.
انواع گروه های اجتماعی ( بر حسب مرجعیت)
-1گروه عضو:
گروه عضو گروهی است که فرد ب333ه
طور رسمی یا غ33یر رس33می در آن
عض333ویت دارد(دانشجویان کالس
جامع33ه شناس33ی و )...این اص33طالح
معموال در ارتباط با اصطالح گروه
های مرجع شناخته می ش33ود ب33رای
اینکه بتوان گروه مرجع را توض33یح
داد
-2گروه مرجع:
به گروهی می گوین333د ک333ه فرد در آن
عضویت نداشته ولی ارزش ها و هنجار
های آن گروه برای او پذیرفته ش33ده و
مقبول است .این گروه ها که به القاب
مختلفی چون استنادی و گروه داوری
نامی33ده می ش33وند از این نظر اهمیت
دارند که که رفت333ار ها؛ آگ333اهی ها،
ایدئولوژی ها و افک33ار معی33نی را فرد
منتق33ل می کنن33د( پ33یروی از سبک
خاص نوش33تن گروه اس33تادان توس33ط
دانشجویان ،یا پیروی از آم333وزه های
مذهبی گروه روحانیون مذهبی توس33ط
جامعه)
عالوه بر مواردی که ذکر گردید ،گروه های اجتماعی
را نیز می توان برمبنای اشتراکات طبقه بندی کرد :
-1گروه های اجتماعی مبتHHHنی بHHHر نیاکHHHان مشHHHترک
(خانواده ،طایفه ،ایل و ) ...
-2گروه های اجتماعی مبتHHHنی بHHHر سرزمین مشHHHترک
(تعاونی های محلی ،بچHHHه محHHHل بHHHودن ،اکیپ های
ورزشی و ) ...
-3گروه های اجتماعی مبتنی بHHر مشخصات جسHHمانی
مشترک (گروه پرخوران سHHنگین وزن تهHHران ،باشHHگاه
پژوهشگران جوان و ) ...
-4گروه های اجتماعی مبتنی بر منافع مشترک (انجمن
های حمایت از تولیدکننHHHدگان و مصرف کننHHHدگان ،
باشگاه های سیاسی ،انجمن های نیکوکاری و ) ...
www.morteza-talaei.com
گروه
سنخ شناسي تونيس :
-1گمينشافت (يا اجتماع /محله) -2گزلشافت (يا جامعه )
فرديناندتونيس جامعه شناس
آلماني(اواخرن>>>>وزدهم )جوام>>ع را برحسب ن>>وع
روابط به دو گروه تقسيم مي كند:
در گمينشافت يا اجتماع كوچ>>ك (محل>>ه)
آشنايي زياد پيوند هاي نزديك،ص>>ميميت،
همكاري و تش>>ابه وج>>ود دارد .درحاليكه
درگزلشافت گمنامي ،رقابت،نفع شخصي و
تنوع و تخصص حاكم است.
ww.morteza-talaei.com
ww.morteza-talaei.com
گروه
هرچه جامعه ساده تر و غيرص>>>>نعتي تر
باشد وضعيت گمينشافتي و غلبه گروه
هاي نخستين درآن بيش تر است و در
مقابل هر چه جامعه به طرف صنعتي تر
ش>>>>دن ب>>>>رود از اهميت گروه هاي
نخستين در آن كاس>>ته مي ش>>ود و با
پيدايش وضعيت گزلشافتي ب>>ر اهميت
گروه هاي دومين در آن افزوده مي
شود.
گروه
انواع رهبري گروه :
سازمانده
-1از نظر ساخت
روحيه بخش
اقتدارگرا
-2از نظر سبك
دموكراتيك
بي تفاوت
ww.morteza-talaei.com
ww.morteza-talaei.com
جامعه شناس می بایست :
با چشمانی باز تمامی اجزاء کنشگر و واکنشگر جامعه را رصد کرده و
همانند پزشک اجتماعی درصدد عارضه یابی و ارایه راهکارهای به روز
در جهت حل مسائل مبتال به جامعه باشد و یا نقاط قوت و قدرت
جامعه را تحکیم ببخشد.
ww.morteza-talaei.com
شبکه های اجتماعی
آینده از آن گروه ها و نهادهای اجتماعی شبکه محور میباشد .
محور :تعامل +آموزش +اعتماد= مشارکت
پایداری
کار کالسی
در خصوص فعالیت های گروهی کالس درس با استفاده از آن چه که از این
درس اموختید ،یک گزارش با محور های زیر برای هفته آینده ارائه دهید:
-1هدف از تشکیل گروه درسی
-2نوع گروه
-3فواید گروه
-4آسیب ها و چالشها موجود
-5پیشنهادات