مدیریت آب های زیرزمینی

مدیریت آب های زیرزمینی

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم

اسلاید 2: سیاست های مدیریت آب زیرزمینی در کلان شهرهای آسیاتهیه و تنظیم: رخساره نوریان راد / کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری/ پیام نور بابل

اسلاید 3: فهرست مطالب مقدمه ای بر اهمیت آب زیرزمینی مدیریت آب زیرزمینی در باندونگ مدیریت آب زیرزمینی در بانکوک مدیریت آب زیرزمینی در اوزاکا مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکا مدیریت آب زیرزمینی در یمن مدیریت آب زیرزمینی در شهر جینان (چین) مدیریت آب زیرزمینی در ایران فهرست منابع

اسلاید 4: مقدمه آبهای زیرزمینی اغلب به خوبی مدیریت نمی شوند به شدت استخراج می شوند سرعتِ برداشت آب زیرزمینی بیش از سرعت تجدید تولید (جایگزینی) این آب است با کاهش سطح آب سفره های زیرزمینی، نشست زمین و نفوذ آب شور رخ می دهد. آب زیرزمینی از منابع آبی ارزان می باشد کیفیت بالایی دارد به آسانی در دسترس است در زمینه توسعه اجتماعی اقتصادی شهرهای مدرن استفاده می شود، به خصوص در مراحل اولیه توسعه

اسلاید 5: مقدمهآب زیرزمینی جزء مهمی از تامین آب برای کشاورزی، مناطق شهری، صنایع و اکوسیستم ها می باشد. اما مدیریت آب زیرزمینی چالش بزرگی است چون نقشه برداری، تعیین کمیت و ارزیابی آن دشوار است لذا در بسیاری از مناطق دنیا آب زیرزمینی بیش از حد برداشت می شود.حفظ و پایداری منابع حیاتی زمین نظیر آب زیرزمینی موضوع مهمی است که دولت ها باید به آن توجه کنند.

اسلاید 6: آب زیرزمینی در باندونگ (اندونزی)

اسلاید 7: مدیریت آب زیرزمینی در باندونگ (اندونزی)باندونگ مرکز استان جاوای غربی در اندونزی می باشد 6 میلیون نفر جمعیت داردمساحت این شهر 2340/88 کیلومتر مربع می باشدمنابع آب سطحی در باندونگ فراوان می باشد اما تنها 53% از آب سطحی موجود در شهر مورد استفاده قرار می گیرد.

اسلاید 8: مدیریت آب زیرزمینی در باندونگ (اندونزی)

اسلاید 9: همزمان با توسعه اقتصادی شهر باندونگ، استخراج آب زیرزمینی نیز با سرعت زیادی در دهه 1970، افزایش یافت و همانطور که در شکل نشان داده شده، در سال 1996 به اوج خود رسید. کاهش ناگهانی برداشت آب زیرزمینی در سال 1997 به علت رکود فعالیتهای اقتصادی ناشی از بحران اقتصادی آسیا بود. یک ارتباط قوی بین تولید ناخالص داخلی منطقه (RGDP) و میزان حجم استخراج آب زیرزمینی وجود دارد که نشان می دهد بین فعالیتهای صنعتی و مصرف آب زیرزمینی ارتباط نزدیکی هست

اسلاید 10: آب زیرزمینی در بانکوک (تایلند)

اسلاید 11: مدیریت آب زیرزمینی در بانکوک (تایلند)منطقه بانکوک شامل بانکوک شامل بانکوک و 6 شهر همجوارش می باشدمساحت کل منطقه بانکوک 10315 کیلومتر مربع و جمعیت آن حدود 11 میلیون نفر می باشداین هفت ناحیه، حوضچه آبی مشترک خود را به اشتراک گذاشته اند.منبع اصلی آب در منطقه بانکوک آب سطحی می باشد که از رودخانه Chao Phraya و شاخه های فرعی آن نشات می گیرد.دو متولی اصلی برای تامین آب در منطقه بانکوک وجود دارد: شبکه آبرسانی کلان شهر: مسئول تامین آب برای بانکوک، شهر نانتابوری و ساموت پارکان شبکه آبرسانی شهرستانی: آب سایر مناطق را تامین می کند

اسلاید 12: مدیریت آب زیرزمینی در بانکوک (تایلند)چالش های مدیریت آب زیرزمینیقانونگذاری در زمینه آب زیرزمینیاستفاده از آب زیرزمینیطرح افزایش ظرفیت تامین آب عمومی همراه با افزایش شارژ آب زیرزمینی در کنترل کردن مصرف آب زیرزمینی موثر بوده استاما بخش صنعت همچنان در مورد کمیت و کیفیت آبی که توسط شبکه آبرسانی تامین می شود اظهار نگرانی می کند و ترجیح می دهد همچنان از آب زیرزمینی استفاده کند.می توان پرداخت شارژ ”محافظت از آب زیرزمینی“ را در بخش خانگی حذف نمود و به برخی از صنایع نظیر صنایع غذایی برای استفاده از آب زیرزمینی مجوز داد.مدیران بانکوک سعی دارند از آب زیرزمینی به شیوه های پایدار تر و کارامد تر استفاده کنند.حقوق مرتبط با آب زیرز مینی به شکل قانونی در تایلند تعریف نشده است، و به طور کلی آب یک کالای عمومی می باشد که برای همه منفعت دارددر سال 1977 کمیته آب زیرزمینی تشکیل و قانون صدور مجوز برای برداشت آب زیرزمینی تصویب شد.در سال 1983 اداره منابع آب زیرزمینی سیاست هایی را برای کنترل آب زیرزمینی، اتخاذ کرد: 1) تعیین نواحی بحرانی و اعمال کنترل بیشتر 2) کاهش استفاده از آب زیرزمینی جهت تامین آب شرب مردم 3) پرداخت شارژدر سال 2003، قانون دریافت شارژ اضافه با عنوان“شارژ محافظت از آب زیرزمینی“ تصویب شدسیستم پرداخت شارژ تنها بر مناطقی که به آب لوله کشی و عمومی دسترسی دارند تحمیل شده است.در سال 2006، مجموع هزینه شارژ معمولی آب زیرزمینی و شارژ محافظت از آب زیرزمینی بیش از تعرفه آب عمومی شد. قیمیت بالای آب زیرزمینی ، انگیزه خوبی در مصرف کنندگان ایجاد کرد تا حجم استخراج آب زیرزمینی خود را کاهش دهند و بیشتر از شبکه آب عمومی استفاده کنند.8 آبخوان( حوضچه آبی زیرزمینی) در منطقه بانکوک وجود دارد( با عمق 50 تا 550 متر).در سالهای اخیر برداشت آب از آبخوان های عمیق تر افزایش یافته به خصوص برای مصارف صنعتی.علی رغم کاهش تولید ناخالص داخلی منطقه ای(RGDP) در سال 1997، حجم برداشت آب زیرزمینی کاهش نیافت. تنها بعد از سال 2000 و اعلام افزایش مالیات بر آب زیرزمینی ، حجم استخراج آب زیرزمینی کاهش یافتطرح افزایش ظرفیت تامین آب عمومی همراه با افزایش شارژ آب زیرزمینی در کنترل کردن مصرف آب زیرزمینی موثر بوده استاما بخش صنعت همچنان در مورد کمیت و کیفیت آبی که توسط شبکه آبرسانی تامین می شود اظهار نگرانی می کند و ترجیح می دهد همچنان از آب زیرزمینی استفاده کند.می توان پرداخت شارژ ”محافظت از آب زیرزمینی“ را در بخش خانگی حذف نمود و به برخی از صنایع نظیر صنایع غذایی برای استفاده از آب زیرزمینی مجوز داد.مدیران بانکوک سعی دارند از آب زیرزمینی به شیوه های پایدار تر و کارامد تر استفاده کنند.حقوق مرتبط با آب زیرز مینی به شکل قانونی در تایلند تعریف نشده است، و به طور کلی آب یک کالای عمومی می باشد که برای همه منفعت دارددر سال 1977 کمیته آب زیرزمینی تشکیل و قانون صدور مجوز برای برداشت آب زیرزمینی تصویب شد.در سال 1983 اداره منابع آب زیرزمینی سیاست هایی را برای کنترل آب زیرزمینی، اتخاذ کرد: 1) تعیین نواحی بحرانی و اعمال کنترل بیشتر 2) کاهش استفاده از آب زیرزمینی جهت تامین آب شرب مردم 3) پرداخت شارژدر سال 2003، قانون دریافت شارژ اضافه با عنوان“شارژ محافظت از آب زیرزمینی“ تصویب شدسیستم پرداخت شارژ تنها بر مناطقی که به آب لوله کشی و عمومی دسترسی دارند تحمیل شده است.در سال 2006، مجموع هزینه شارژ معمولی آب زیرزمینی و شارژ محافظت از آب زیرزمینی بیش از تعرفه آب عمومی شد. قیمیت بالای آب زیرزمینی ، انگیزه خوبی در مصرف کنندگان ایجاد کرد تا حجم استخراج آب زیرزمینی خود را کاهش دهند و بیشتر از شبکه آب عمومی استفاده کنند.مشکلات آب زیرزمینیطرح افزایش ظرفیت تامین آب عمومی همراه با افزایش شارژ آب زیرزمینی در کنترل کردن مصرف آب زیرزمینی موثر بوده استاما بخش صنعت همچنان در مورد کمیت و کیفیت آبی که توسط شبکه آبرسانی تامین می شود اظهار نگرانی می کند و ترجیح می دهد همچنان از آب زیرزمینی استفاده کند.می توان پرداخت شارژ ”محافظت از آب زیرزمینی“ را در بخش خانگی حذف نمود و به برخی از صنایع نظیر صنایع غذایی برای استفاده از آب زیرزمینی مجوز داد.مدیران بانکوک سعی دارند از آب زیرزمینی به شیوه های پایدار تر و کارامد تر استفاده کنند.حقوق مرتبط با آب زیرز مینی به شکل قانونی در تایلند تعریف نشده است، و به طور کلی آب یک کالای عمومی می باشد که برای همه منفعت دارددر سال 1977 کمیته آب زیرزمینی تشکیل و قانون صدور مجوز برای برداشت آب زیرزمینی تصویب شد.در سال 1983 اداره منابع آب زیرزمینی سیاست هایی را برای کنترل آب زیرزمینی، اتخاذ کرد: 1) تعیین نواحی بحرانی و اعمال کنترل بیشتر 2) کاهش استفاده از آب زیرزمینی جهت تامین آب شرب مردم 3) پرداخت شارژدر سال 2003، قانون دریافت شارژ اضافه با عنوان“شارژ محافظت از آب زیرزمینی“ تصویب شدسیستم پرداخت شارژ تنها بر مناطقی که به آب لوله کشی و عمومی دسترسی دارند تحمیل شده است.در سال 2006، مجموع هزینه شارژ معمولی آب زیرزمینی و شارژ محافظت از آب زیرزمینی بیش از تعرفه آب عمومی شد. قیمیت بالای آب زیرزمینی ، انگیزه خوبی در مصرف کنندگان ایجاد کرد تا حجم استخراج آب زیرزمینی خود را کاهش دهند و بیشتر از شبکه آب عمومی استفاده کنند.از اواخر دهه 1960 ، تخلیه سفره های آب زیرزمینی و نشست زمین به یک مشکل اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است. غلظت کلراید در در شهرهای فِراپرادنگ، ناخُن لان و نانتابوری افزایش یافت نشست زمین نه تنها در قسمت مرکزی بانکوک بلکه در کل منطقه گسترش یافت.

اسلاید 13: در بانکوک حجم استخراج آب زیرزمینی تنها بعد از سال 2000، یعنی بعد از اعلام افزایش مالیات بر آب زیرزمینی، کاهش یافت.

اسلاید 14: نشست زمین در بانکوک در اثر برداشت بیش از حد آب زیرزمینی

اسلاید 15: آب زیرزمینی در اُزاکا (ژاپن)

اسلاید 16: مدیریت آب زیرزمینی در اُزاکا(ژاپن)شهر اُزاکا در غربی ترین قسمت جزیره هُنشو در ژاپن واقع شده است.مساحت شهر 221/96 کیلومتر مربع و جمعیت آن در سال 2002 ، 2/6 میلیون نفر بوده است.رودخانه یودو که از مرکز شهر عبور می کند منبع اصلی تامین آب شرب است.شبکه آبرسانی عمومی اولین بار در سال 1885 ساخته شد و سطح پوشش آن در سال 1970 به 100 درصد رسید!!!

اسلاید 17: مدیریت آب زیرزمینی در اُزاکا (ژاپن)چالش های مدیریت آب زیرزمینیقانونگذاری در زمینه آب زیرزمینیاستفاده از آب زیرزمینیشهر اُزاکا یکی از نمونه های موفق مدیریت آب زیرزمینی می باشد.آبی که با قیمت ارزان توسط کارخانه تامین آب صنعتی تامین می شد، به صنایع امکان داد تا خودشان را با طرح جدید تامین آب وفق دهند و سیستم های بازیافت آب صنعتی را بهبود دهند.با حمایت عمومی از سیاستهای شهر اُزاکا مسئولان شهر توانستند قوانین سفت و سخت خود را به صورت اجرایی درآورند.بعد از سه دهه اجرای قانون آب زیرزمینی ، سفره های آب زیرزمینی بار دیگر احیا شده،اما زیرساخت هایی که در طول سه دهه احداث شدند هم اکنون با مشکل بالا آمدن سطح آب های زیرزمینی و نیروی شناوری مواجه هستند!! طبق قانون مدنی ژاپن، صاحبان زمین حق دارند از بالا و پایین زمین استفاده کننددر ژاپن دولت های محلی مسئول مدیریت آب زیرزمینی هستند، لذا شهرداری اُزاکا حفر چاه های جدید را کنترل می کنند.دو قانون ملی به نام قانون آب صنعتی در سال 1958 و قانون آب ساختمان در سال 1962 ، تصویب شد.طبق قانون آب ساختمان، استفاده از چاههای موجود جهت مصارف تجاری و ساختمانی واحداث هرگونه چاه جدید در مناطق تعیین شده ممنوع شد. طبق قانون آب صنعتی استخراج آب از چاه هایی با قطر بیش از 6 سانتی متر و عمق کمتر از 600 – 500 متر ممنوع اعلام شد. ضمنا بایستی کارخانه تامین آب صنعتی احداث شود تا آب با قیمت منطقی در اختیار صنایع قرار گیرد. با کمک یارانه دولت تعرفه آبی که توسط کارخانه تامین آب صنعتی تامین می شد تقریبا کمتر از هزینه استخراج آب زیرزمینی بود، لذا صنایع ترغیب شدند تا از آب صنعتی استفاده کنند. البته از اواسط دهه 1970 تقاضای آب صنعتی کاهش یافت چراکه بخش صنعت سیستم بازیافت و استفاده مجدد از آب را ارتقا دادند تا در هزینه آب و فاضلاب صرفه جویی کنند.برای مصارف خانگی عمدتا از منابع آبی سطحی استفاده می شوددر سال 1962 ، بیش از 80% استخراج آب زیرزمینی توسط بخش صنایع انجام شداز دهه 1950 ، مصرف آب زیرزمینی غیرقابل شرب در ساختمانهای بزرگ اداری، تجاری و آپارتمانها به منظور خنک کردن، و تمیز کردن توالتها افزایش یافته است.شهر اُزاکا یکی از نمونه های موفق مدیریت آب زیرزمینی می باشد.آبی که با قیمت ارزان توسط کارخانه تامین آب صنعتی تامین می شد، به صنایع امکان داد تا خودشان را با طرح جدید تامین آب وفق دهند و سیستم های بازیافت آب صنعتی را بهبود دهند.با حمایت عمومی از سیاستهای شهر اُزاکا مسئولان شهر توانستند قوانین سفت و سخت خود را به صورت اجرایی درآورند.بعد از سه دهه اجرای قانون آب زیرزمینی ، سفره های آب زیرزمینی بار دیگر احیا شده،اما زیرساخت هایی که در طول سه دهه احداث شدند هم اکنون با مشکل بالا آمدن سطح آب های زیرزمینی و نیروی شناوری مواجه هستند!! طبق قانون مدنی ژاپن، صاحبان زمین حق دارند از بالا و پایین زمین استفاده کننددر ژاپن دولت های محلی مسئول مدیریت آب زیرزمینی هستند، لذا شهرداری اُزاکا حفر چاه های جدید را کنترل می کنند.دو قانون ملی به نام قانون آب صنعتی در سال 1958 و قانون آب ساختمان در سال 1962 ، تصویب شد.طبق قانون آب ساختمان، استفاده از چاههای موجود جهت مصارف تجاری و ساختمانی واحداث هرگونه چاه جدید در مناطق تعیین شده ممنوع شد. طبق قانون آب صنعتی استخراج آب از چاه هایی با قطر بیش از 6 سانتی متر و عمق کمتر از 600 – 500 متر ممنوع اعلام شد. ضمنا بایستی کارخانه تامین آب صنعتی احداث شود تا آب با قیمت منطقی در اختیار صنایع قرار گیرد. با کمک یارانه دولت تعرفه آبی که توسط کارخانه تامین آب صنعتی تامین می شد تقریبا کمتر از هزینه استخراج آب زیرزمینی بود، لذا صنایع ترغیب شدند تا از آب صنعتی استفاده کنند. البته از اواسط دهه 1970 تقاضای آب صنعتی کاهش یافت چراکه بخش صنعت سیستم بازیافت و استفاده مجدد از آب را ارتقا دادند تا در هزینه آب و فاضلاب صرفه جویی کنند.مشکلات آب زیرزمینیشهر اُزاکا یکی از نمونه های موفق مدیریت آب زیرزمینی می باشد.آبی که با قیمت ارزان توسط کارخانه تامین آب صنعتی تامین می شد، به صنایع امکان داد تا خودشان را با طرح جدید تامین آب وفق دهند و سیستم های بازیافت آب صنعتی را بهبود دهند.با حمایت عمومی از سیاستهای شهر اُزاکا مسئولان شهر توانستند قوانین سفت و سخت خود را به صورت اجرایی درآورند.بعد از سه دهه اجرای قانون آب زیرزمینی ، سفره های آب زیرزمینی بار دیگر احیا شده،اما زیرساخت هایی که در طول سه دهه احداث شدند هم اکنون با مشکل بالا آمدن سطح آب های زیرزمینی و نیروی شناوری مواجه هستند!! طبق قانون مدنی ژاپن، صاحبان زمین حق دارند از بالا و پایین زمین استفاده کننددر ژاپن دولت های محلی مسئول مدیریت آب زیرزمینی هستند، لذا شهرداری اُزاکا حفر چاه های جدید را کنترل می کنند.دو قانون ملی به نام قانون آب صنعتی در سال 1958 و قانون آب ساختمان در سال 1962 ، تصویب شد.طبق قانون آب ساختمان، استفاده از چاههای موجود جهت مصارف تجاری و ساختمانی واحداث هرگونه چاه جدید در مناطق تعیین شده ممنوع شد. طبق قانون آب صنعتی استخراج آب از چاه هایی با قطر بیش از 6 سانتی متر و عمق کمتر از 600 – 500 متر ممنوع اعلام شد. ضمنا بایستی کارخانه تامین آب صنعتی احداث شود تا آب با قیمت منطقی در اختیار صنایع قرار گیرد. با کمک یارانه دولت تعرفه آبی که توسط کارخانه تامین آب صنعتی تامین می شد تقریبا کمتر از هزینه استخراج آب زیرزمینی بود، لذا صنایع ترغیب شدند تا از آب صنعتی استفاده کنند. البته از اواسط دهه 1970 تقاضای آب صنعتی کاهش یافت چراکه بخش صنعت سیستم بازیافت و استفاده مجدد از آب را ارتقا دادند تا در هزینه آب و فاضلاب صرفه جویی کنند.با مصرف شدید آب زیرزمینی در دوره رشد اقتصادی ، سفره های آب زیرزمینی سریعا تخلیه و زمین به شدت نشست کرد.میزان تجمعی نشست زمین در نواحی ساحلی در سالهای بین 1935 تا 1970 به 280 سانتی متر رسیدبا نشست زمین ارتفاع سدها کاهش یافت به طوری که توانایی مقابله با جزر و مدهای بلند را نداشتند و به زیرساختهای عمومی نظیر پلها و راه آهن صدمه وارد شد.

اسلاید 18: آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکا

اسلاید 19: مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکادر آمریکا نیز مناطق شهری، کشاورزی و بخش صنعت بیش از پیش از آب زیرزمینی استفاده می کنند.میزان مصرف آب زیرزمینی در ایالات مختلف متفاوت است. ایالتهای غربی که خشک هستند بیشتر از آب زیرزمینی استفاده می کنند و ایالت های شرقی بیشتر از آبهای سطحی استفاده می کنند.آب زیرزمینی در آمریکا اغلب نادیده گرفته شده و تاکنون مدیریت آن مورد غفلت واقع شده است.مدیریت آب زیرزمینی در آمریکا متمرکز نیست و از ایالتی به ایلاتی دیگر و منطقه به منطقه متفاوت است.

اسلاید 20: نقشه میزان وابستگی ایالت های مختلف آمریکا به حجم کل آب زیرزمینی که استخراج می شود، و ایالت هایی که در مورد کاهش سطح آب های زیرزمینی نگران هستندایالت هایی که کاهش سطح آب های زیرزمینی در آنها، به عنوان یک اولویت مهم شناسایی شده است

اسلاید 21: مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکاایده مدیریت ادغام یافته آبهای سطحی و آبهای زیرزمینی بیش از 40 سال است که در آمریکا مورد بحث می باشدهم اکنون آژانس های علمی در سطح فدرال و ایالت، و سازمانهای مدیریت آب در تمام آمریکا از رویکردهای ادغام مدیریت آب زیرزمینی و آب سطحی حمایت می کنند.در آمریکا هر ایالت این اختیار را دارد که در مورد آب زیرزمینی قانون وضع کند آن را مدیریت کند اما ایالات معمولا تصمیمات و قوانین جداگانه ای برای آبهای سطحی و زیرزمینی تصویب می کنند.در ایالت های مختلف ، سازمانهای متفاوتی مسئول کنترل و تصمیم گیری در مورد آبهای زیرزمینی هستند. اکثر ایالت ها به این نتیجه رسیدند که بایستی قوانین سفت و سختی در مورد آبهای زیرزمینی وضعنمود: چه کسانی و به چه مقدار می توانند آب برداشت کنند؟ و کیفیت آب زیرزمینی بایستی کنترل شود

اسلاید 22: مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکابا توجه به اینکه سازمان های مختلفی در ایالت ها مسئولیت آبهای زیرزمینی را به عهده دارند ، لذا برنامه ریزیها محدود و بی تاثیر هستند و گاهی قوانین تکراری تصویب می شود.بعضی از سازمان ها قوانین تنها در مورد کمیت آب زیرزمینی و بعضی در مورد کیفیت آب زیرزمینی وضع می شوند، حال آنکه این دو کاملا به هم مرتبط هستند. نظیر ارتباط آبهای سطحی و آبهای زیرزمینی.آبهای زیرزمینی بسیاری از رودخانه ها و دریاچه ها را تغذیه می کنند. از طرفی اگر مقدار آب زیرزمینی کافی باشد، غلظت مواد آلاینده در آب کاهش و از اثرات نامطلوب آلاینده بر انسان و محیط زیست کاسته خواهد شد. سازمان هایی که مسئول کمیت آب زیرزمینی هستند به هیچ وجه به کیفیت آب زیرزمینی ورود نمی کنند و بالعکس، حال آنکه کیفیت و کمیت آبهای زیرزمینی به هم مرتبطند.

اسلاید 23: مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکاهم اکنون اکثر ایالت ها در آمریکا در مورد کاهش ذخایر آب زیرزمینی اظهار نگرانی می کنند.سوالاتی در زمینه مدیریت آب زیرزمینی مطرح می باشد:آیا ایالت هایی که به شدت به آبهای زیرزمینی وابسته هستند، اختیارات لازم برای مدیریت و اعمال قانون دارند؟آیا این ایالت ها پرسنل، منابع مالی کافی و ظرفیت لازم برای مدیریت بحران آب زیرزمینی را دارند؟کدام یک از ایالتها در زمینه مدیریت آب زیرزمینی موفق بوده اند و چه درس هایی از آنها می توان آموخت؟

اسلاید 24: مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکا(مطالعه موردی تگزاس)ایالت تگزاس یکی از پرجمعیت ترین ایالت های آمریکاست.این ایالت در سالهای اخیر با مشکل خشکسالی مواجه بوده استتگزاس یکی از مهمترین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی در آمریکاستجمعیت این ایالت در سال 2012، 26 میلیون نفر بوده است80% آب زیرزمینی در تگزاس برای آبیاری و کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد. با رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی ، حجم بیشتری از آب زیرزمینی برای مصارف شهری استفاده می شود و کشاورزان در مورد کمبود آب اظهار نگرانی می کنند.

اسلاید 25: مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکا(مطالعه موردی تگزاس)با گسترش شهرنشینی در تگزاس نیاز به آب جهت مصارف شهری و صنعتی رو به افزایش است نصف آب مورد نیاز تگزاس از منابع آبی زیرزمینی تامین می شود.سرعت تخلیه منابع آبی زیرزمینی در بعضی از مناطق بیش از سرعت بازتولید آب می باشدبرای تامین آب در آینده لازم است سیاستهای پایدار و موثری در زمینه مدیریت آب زیرزمینی اتخاذ شود.در تگزاس از 100 سال پیش تاکنون قانونی انگلیسی حاکم است که بر اساس آن صاحبان زمین حق دارند به هر میزانی که بخواهند از زمین آب برداشت کنند.

اسلاید 26: مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکا(مطالعه موردی تگزاس)در سال 1949 به دنبال کاهش شدید سفره های آب زیرزمینی ، مدیران تصمیم گرفتند مناطق محافظت از آب زیرزمینی را تعیین کنند، به این ترتیب مسئولان حق داشتند در زمینه محافظت از منابع آب زیرزمینی اقدام نموده و راههای موثری برای مدیریت مصرف آب زیرزمینی در تگزاس طراحی و اجرا نمایند.در سال 1997 گروه برنامه ریزی برای آب منطقه ای پایه گذاری شد و مدیریت آب زیرزمینی را در تگزاس بهبود بخشید.یکی از اهداف تعیین کارگروه نواحی محافظت از آب زیرزمینی، شناسایی محدوده و تعداد سفره های آب زیرزمینی بود.در سال 2005 قانون تشکیل هیئتهای نواحی مدیریت آب زیرزمینی نیز تشکیل شدند.در حال حاضر 100 منطقه محافظت آب زیرزمینی در تگزاس وجود دارد که تحت نظر 16 ناحیه مدیریت آب زیرزمینی هستند.

اسلاید 27: مدیریت آب زیرزمینی در ایالات متحده آمریکا(مطالعه موردی تگزاس)راهکارهای پیش رو برای مدیریت آب زیرزمینی در تگزاس: اصلاح قانون مالکیت آب زیرزمینی: محدود کردن حجم آب برداشتی، دریافت پول به ازای برداشت بیش از حد آبتفویض اختیارات و قدرت بیشتر به مسئولان در مناطق محافظت از آب زیرزمینی: مدیریت پمپاژ آب، جلوگیری از استخراج غیرمنطقی آب توسط صاحبان زمینتامین اعتبار بیشتر برای مناطق محافظت از آب زیرزمینی: مالیات بر زمین و دریافت پول به ازای حفر چاه و برداشت آب کفایت نمی کندتعیین مناطق بیشتری برای محافظت از آب زیرزمینیترکیب مدیریت متمرکز و غیر متمرکز می تواند راهبرد خوبی برای مدیریت آب زیرزمینی در تگزاس باشد.تگزاس باید از سیاست های جدید در زمینه مدیریت پایدار آب حمایت کند.

اسلاید 28: آب زیرزمینی در یمن

اسلاید 29: مدیریت آب زیرزمینی در یمنامروزه تخلیه آبهای زیرزمینی در بسیاری از نقاط یمن تبدیل به یک نگرانی بزرگ شده است.سطح آب زیرزمینی در یمن، سالانه 3 تا 6 متر کاهش می یابد و تهدیدی برای کشاورزی و تامین آب شرب در شهرهای بزرگ این کشور می باشد.برای تامین آب جهت مصارف خانگی در شهر صنعا، بایستی چاههایی با عمق بیش از 1000 متر حفر شود که بسیار عمیق تر از استانداردهای جهانی می باشد.هم اکنون سیاست های دولت یمن در جهت توسعه سریع منابع آبی و بهبود شیوه مصرف آن می باشد.

اسلاید 30: راهکارهای مدیریت آب زیرزمینی در یمن کنترل مستقیم دولت بر مصارف خصوصی آب زیرزمینی: محدود کردن حفر چاههای جدید در نواحی ویژه، صدور مجوز برای حفر چاه، ممنوع کردن استخراج آب زیرزمینی برای آبیاری در نواحی ویژه ای که سطح سفره های آب زیرزمینی آن از حد خاصی پایین تر باشد.از مشکلات اجرای این سیستم متمرکز کنترل، هزینه بالای مانیتورینگ و بوروکراسی(کاغذبازی) ناکارامد می باشد.

اسلاید 31: راهکارهای مدیریت آب زیرزمینی در یمندولت وام های مناسبی که جهت استفاده از آبهای زیرزمینی اختصاص داشت ، حذف نموده. از طرفی بسیاری از استانها به شیوه های غیر مستقیم، سعی دارند مصارف آب زیرزمینی را قانونمند کنند: تغییر الگوی کشت محصولات: کشت موز و قات در یمن، به شدت به منابع آب زیرزمینی در مناطق بحرانی صدمه می زند، لذا می توان با اعمال مالیات بیشتر برای صادرات این محصولات، کشاورزان را مجبور کرد تا محصولات دیگری نظیر قهوه یا انبه کشت کنند.استفاده از فرصت های سیاسی: بسیاری از جنبش های سیاسی که در کشور یمن توسط جوانان به راه می افتد فرصت خوبیست که مردم با مشکلات زیست محیطی نظیر کمبود شدید آب و نحوه مدیریت آب زیرزمینی آشنا شوند. از طرفی جنبش های سیاسی فرصت خوبی برای جلب نظر ذینفعان برای حمایت از محیط زیست می باشد. آغاز و پایان هر نوع انتخابات سیاسی فرصت خوبی برای آگاه سازی مردم و ترغیب آنها در جهت محافظت از منابع آبی.

اسلاید 32: راهکارهای مدیریت آب زیرزمینی در یمنتعهد قوی دولت برای مدیریت آب زیرزمینیشرکت دادن مصرف کنندگان آب زیرزمینی در زمینه مدیریت و مصرف بهینه آب زیرزمینیافزایش دانش مدیران و مردم در مورد آب و زمین شناسی ، و مانیتورینگ مصرف آببرنامه های اطلاع رسانی و آموزش عمومیبهبود فناروی های مرتبط با آبهای زیرزمینی

اسلاید 33: چالش های پیش رو برای مدیریت آب زیرزمینی در یمنقانونگذاری مستقیم تنها در صورتی موثر است که موسسه مربوطه توانایی اجرای قانون را داشته باشد، و قانون از سوی عموم مردم مورد پذیرش قرار گیردقانون های بسیار دقیق باعث می شود افراد به دنبال راه هایی برای فرار از قانون باشند که تلاش ها را بیهوده می سازدپرداخت آب بها عملاً در یمن، کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا غیرممکن است چرا که مانیتورینگ بسیار دشوار و پدیده ی رِشوه وجود داردکنترل قیمت سوخت بایستی با سایر اقدامات همراه باشد تا بر مدیریت آب زیرزمینی موثر واقع گردد. افزایش دادن قیمت سوخت بدون ارائه گزینه های جایگزین جهت آبیاری در کشاورزی فایده ای نداردافراد و گروههایی که در مورد کنترل استخراج آب زیرزمینی مقاومت می کنند، افرادی هستند که با اعمال تغییر، منافعی را از دست می دهند. نظیر افرادی که از نظر سیاسی قدرتمند هستند نظیر روسای قبایل، و تعداد زیادی از کشاورزانی که از توسعه غیرقانونی آبهای زیرزمینی و فروش محصولات کشاورزی نقدی سود می برند.با تکنیک های جدید آبیاری می توان حجم استخراج آب زیرزمینی را کاهش داد اما زیرساخت های سازمانی در این زمینه وجود ندارد.بسیاری از اصلاحات در زمینه مدیریت آب زیرزمینی از اواسط دهه 1990 انجام شد، بایستی سرمایه گذاری های بیشتری در این زمینه انجام شود، مردم باید ترغیب شوند در زمینه مدیریت آب زیرزمینی همکاری بیشتری انجام دهند، برنامه هایی نظیر تمرکز زدایی، برنامه های مبتنی بر مشارکت جامعه باعث ایجاد انگیزه می شوند. دولت یمن بایستی عزم جدی برای تغییر الگوی مصرف آب زیرزمینی داشته باشد و اقتصاد این کشور نباید منحصرا به برداشت آب زیرزمینی متکی باشد.

اسلاید 34: آب زیرزمینی در شهر جینان (چین)

اسلاید 35: مدیریت آب زیرزمینی در شهر جینان ( Jinan) در چینجینان مرکز استان شاندونگ در شرق چین می باشد.جمعیت این شهر بر اساس آخرین سرشماری در سال 2010، 6 میلیون نفر بوده است. این شهر چشمه های فراوانی دارد. اما با توسعه اقتصادی و افزایش استخراج آب زیرزمینی بسیاری از چشمه ها، چندین سال است که خشک شده اند. بسیاری از رودخانه هایی که به این چشمه ها وابسته بودند، خشک شده و کیفیت آب کاهش یافته است.هدف نهایی از محافظت آب زیرزمینی در جینان ، ممنوعیت استفاده از آب نیست بلکه به حداکثر رساندن کارایی و کسب منفعت به ازای هر گالونی است که استخراج می شود

اسلاید 36: تعداد روزهایی که چشمه ها در شهر جینان خشک می شوند

اسلاید 37: مدیریت آب زیرزمینی در شهر جینان ( Jinan) در چینعملکرد یکپارچه برای مدیریت آب زیرزمینی در جینان شامل اجزای زیر است: محدودکردن بهره برداری از آب های زیرزمینی جایگزینی منابع آبی برقراری جامعه ای که در مصرف آب صرفه جویی می کند تغذیه مصنوعی آب های زیرزمینی مدیریت یکپارچه

اسلاید 38: عملکرد یکپارچه برای مدیریت آب زیرزمینی در جینانمحدودکردن بهره برداری از آب های زیرزمینی: شبکه آبرسانی شهر بایستی به اندازه کافی قدرت داشته باشد تا کارخانه ها را مجبور سازد به جای استخراج آب زیرزمینی از شبکه آبرسانی آب مورد نیاز خود را تامین کنند ظرفیت ذخیره سازی آب در دریاچه ها و مخازن آبی مهم به طور مناسب افزایش یابد2. جایگزینی منابع آبی تنظیم مشترک مصرف آبهای سطحی، آبهای زیرزمینی و انتقال آب از سایر حوضچه ها.در شرایط ایده آل منابع آبی با کیفیت بالا بایستی برای نوشیدن مرد استفاده قرار گیرد و منابع آب با کیفیت پایین تر بایستی برای مصارف صنعتی و کشاورزی مصرف گردد اما اکنون در جینان عکس این موضوع صادق است باید از رودخانه زرد که از شهر جینان عبور می کند حداکثر استفاده را نمود البته در محدوده مقررات وزارت منابع آب در چین می توان آب مورد نیاز شهر را از طریق رودخانه های دیگر تامین کرد.

اسلاید 39: عملکرد یکپارچه برای مدیریت آب زیرزمینی در جینان3. برقراری جامعه ای که در مصرف آب صرفه جویی می کند: صرفه جویی در مصرف آب زیرزمینی در سه حوزه امکان پذیر است: کارخانه ها، خانواده ها، مزارع کارخانه ها باید کارایی مصرف آب را افزایش دهند و تکنیک هایی را به کار بندند تا در مصرف آب صرفه جویی شود هدف از طرح صرفه جویی آب این است که تا سال 2015 ، میزان استفاده مجدد از آب تا 85% برسد مدیران شهری باید با حمایت مالی از خانواده ها به آنها کمک کنند تا از تجهیزات مناسب برای صرفه جویی آب استفاده کنند تکنیک های آبیاری مزارع باید در جهت صرفه جویی در مصرف آب بهبود یابد

اسلاید 40: عملکرد یکپارچه برای مدیریت آب زیرزمینی در جینان4. تغذیه مصنوعی آب های زیرزمینی نواحی پر از تپه در جنوب جینان جزء مناطقی هستند که آبهای سطحی ، آبهای زیرزمینی را تغذیه می کنند. اما پوشش گیاهی در این نواحی بسیار اندک می باشد. به همین دلیل تغذیه آبهای زیرزمینی به درستی انجام نشده و نمک به آبخوان های زیرزمینی وارد می شود. بنابراین جنگل کاری در نواحی جنوبی بسیار ضروریست رودخانه یوفو نیز در تغذیه آب های زیرزمینی بسیار موثر است لذا در مواقعی که سطح سفره های زیرزمینی کاهش می یابد می توان با باز کردن دریچه های مخازن آبی در بالادست جریان آب را در این رودخانه افزایش داد و به دنبال آن سطح آبهای زیرزمینی نیز افزایش می یابد.

اسلاید 41: عملکرد یکپارچه برای مدیریت آب زیرزمینی در جینان5. مدیریت یکپارچه ساخت سیستم پشتیبانی تصمیم گیری: نظیر سیستم مانیتورینگ مداوم سطح آبهای زیرزمینی، سیستم نظارت بر کیفیت آبهای زیرزمینی، سیستم شبیه سازی و پیشبینی آبهای زیرزمینی، سیستم هشداردهنده، بهبود و تکمیل برنامه های فوری در مورد چشمه ها بستر سازی برای افزایش مشارکت مردم در زمینه مدیریت آب و بهبود روابط میان مدیران و مردم تکمیل سیستم قانونی حمایت از آب زیرزمینی، تقویت سیستم نظارت بر مصرف آببا اجرای برنامه حمایت از آب زیرزمینی ، استخراج آب محدود می شود نه به این معنی که از مصرف آب ممانعت شود بلکه محدودیت به معنای مصرف بهترِ آب است.

اسلاید 42: آب زیرزمینی در ایران

اسلاید 43: مدیریت آب زیرزمینی درایرانقسمت اعظم مساحت کشور در کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین با بارندگی کم قرار دارد.در ایران حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق در ایران به ویژه از دهه 1340 به بعد گسترش روز افزون یافت و در دهه های 1350 و 1360 به اوج خود رسیدمتاسفانه برداشت آب زیرزمینی بیش از میزان تغذیه سالیانه سفره های آب زیرزمینی می باشد.این اضافه بهره برداری علاوه بر افت مستمر آب در دشت ها و کاهش حجم ذخایر آب زیرزمینی و نشست زمین منجر به افزایش املاح و کاهش کیفیت آب ها نیز شده است. به عنوان نمونه سطح آب زیرزمینی سفره دشت رفسنجان از سال 1371 تا سال 1390 به طور میانگین در حدود 18 متر افت کرده است

اسلاید 44: میانگین تجمعی تغییرات سطح آب زیرزمینی دشت رفسنجان

اسلاید 45: نمودار بالا میزان کل برداشت آب زیرزمینی و میزان برداشت از منابع تجدیدپذیر آب زیرزمینی را براساس روند گذشته و پیش بینی های آتی ( 2099 – 1960) نشان می دهد . همانطور که ملاحظه می شود وضعیت ایران بسیار نگران کننده است

اسلاید 46: تاریخچه مدیریت آب زیرزمینی در ایران بنگاه مستقل آبیاری در سال 1324(یکی از وظایف آن استخدام کارشناسان برای مطالعات عملی در جهت استفاده از آبهای زیرزمینی و احداث چاههای آرتزین) در سال 1343 وزارت آب و برق تشکیل شد و تا سال 1347 بنگاه مستقل آبیاری رسما منحل شد و وظایف آن به وزارت آب و برق محول گردید. در سال 1353 قانون تشکیل وزارت نیرو شکل گرفت که وظایف زیر را عهده دار گردید:انجام مطالعات به منظور شناخت مشخصات منابع آب کشور اعم از سطحی زیرزمینی برای تهیه برنامه های چگونگی بهره برداری از آن ها و تهیه طرح های جامع با توجه به سیاست ها و برنامه های استفاده از سرزمینانجام مطالعات تفصیلی برای توسعه بهره برداری از منابع آب زیرزمینی و مهار کردن آب های سطحی به منظور احداث تاسیسات مورد نیاز و تهیه طرح های اجراییدر سال 1375 سازمان مدیریت منابع آب کشور برای تهیه راهبردها و برنامه های بهره برداری منابع آب ایجاد شد، مدیرعامل این سازمان معاونت امور کارهای وزارت نیرو می باشد. اولین بار قانون حفاظت از آب های زیرزمینی در سال 1345 تصویب شد.

اسلاید 47: تاریخچه مدیریت آب زیرزمینی در ایراناولین بار قانون حفاظت از آب های زیرزمینی در سال 1345 تصویب شد. اهم مطالب این قانون عبارتند از : جمع آوری آمار و مشخصات منابع آبی انضباط و ممنوع سازی بهره برداری از قنوات و سفره های آب زیرزمینی وضع قواعد بازدارنده از آلودگی آب های زیرزمینی اجازه استهلاک برای توسعه منابع آب های زیرزمینیطبق قانون مدنی 1307 ، با به رسمیت شناختن مالکیت افراد بر آب ها ( سطحی و زیرزمینی) مالک حق هرگونه دخل و تصرف از جمله بیع، هبه، ارث و... را داشت.در سال 1310 قانون ثبت سند برای مالکین منابع آبی تصویب شد که به موجب این سند مالکین منابع آب از کلیه آثار مالکیت برخوردار شدند.در سال 1347 آب ملی اعلام شد و به موجب این قانون برداشت از منابع آبی می بایست با مجوز یا هماهنگی وزارت آب و برق انجام شود و برای مالکین قدیمی منابع آب پروانه مصرف آب صادر می شد ، همچنین وزارت آب و برق بهره بردای از آب را در مناطقی که سطح سفره های آب زیرزمینی کاهش پیدا کرده بود ممنوع اعلام کرد.در سال 1361 قانون توزیع عادلانه آب تصویب شد. طبق این قانون آب های عمومی و منابع آب زیرزمینی در اختیار دولت محسوب می شود. در این قانون اجازه بهره برداری از منابع عمومی آب برای مصرف کشاورزی ، صنعت و سایر موارد منحصرا با وزارت نیرو است ولی تقسیم و توزیع آب بخش کشاورزی، وصول آب بها یا حق النظاره به عهده وزارت کشاورزی است. در حال حاضر دستگاه هایی که به موجب این قانون متکفل امر آبیاری زراعی و صدور مجوز بهره برداری از آب های عمومی هستند تحت عنوان «سازمان آب منطقه ای» در نقاط مختلف کشور فعالیت می کنند.

اسلاید 48: قانون آب زیرزمینی قبل از انقلاب در ایرانطبق ماده 160 قانون مدنی، هر کس در زمین خود یا در اراضی مباحه به قصد تملک، قنات یا چاهی بکند، مالک آن آب می شود.همچنین طبق ماده 38 قانون مدنی، مالکیت فضای تحتانی و فوقانی زمین تا هر کجا که پایین و بالا برود جزء مالکیت مالک زمین می باشد.با این دیدگاه هرگونه نظارت یا دخالت دولت در منابع آبی از سوی قانونگذار به سکوت برگزار شده و دولت تنها می تواند همانند اشخاص خصوصی دارای مالکیت باشد ولی حق ویژه حاکمیتی نخواهد داشت. بنابراین حفر چاه، قنات و هر گونه منبع آبی دیگری مانند مجاری آبی ، بدون نیاز به اخذ مجوز مجاز شمرده شده و عموما در این قوانین اصل بر خصوصی بودن مالکیت منابع آبی و قنوات است.

اسلاید 49: قانون آب زیرزمینی در ایرانبا ملی اعلام شدن آب قوانین جدیدی شکل گرفت:لزوم اخذ اجازه براي حفر چاههاي عميق و نيمه عميق و عدم لزوم اخذ پروانه حفر براي چاههاي خانگي اخذ پروانه بهره برداري براي چاههايي كه تا تصويب قانون حفر شده اند . انسداد يا تملك چاههايي كه طبق مقررات پروانه حفر اخذ ننموده اند . امكان ممنوعيت حفر قنات بدليل كاهش ميزان آب منطقه با بررسي علمي رسيدگي وزارت آب و برق به شكايت صاحبان چاهها و قنوات مبني بر بروز نقصان آب بدليل حفر چاه جديد قبول حقوق مكتسبه (۵۸) صاحبان قنوات و چاهها بعد از ملي شدن آب در هر منطقه امكان افزايش بهره برداري از چاههاي موجود با صدور پروانه مصرف مفيد براي مصرف كنندگان جديد و قبول پرداخت آب بهاء به صاحبان اين چاهها از سوي مشتركين جديد ( با هماهنگي وزارت آب و برق) امكان انسداد يا انهدام يا ممنوع سازي بهره برداري از چاههاي آب شور يا مخلوط بوسيله وزارت آب و برق تعيين ضوابط براي چاههاي آرتزين و لزوم داشتن پوشش جداري لزوم نصب وسايل اندازه گيري بر روي قنوات به هزينه دولت و لزوم حراستاز آنها توسط صاحبان قنوات تكليف حفاران به رعايت ضوابط اخذ پروانه و عملي شدن توقيف و ضبط اموال در صورت تخلف تعيين ضابطه براي حفر قنوات جديد و پرداخت خسارت به قنوات مجاور و سابق ارائه تعريف و تشخيص قنوات متروك و تعيين ضابطه براي بهينه سازي و استفاده از آنها تعيين ضابطه استفاده از قنوات در اراضي غير و رعايت حريم و تعيين وزارت آب و برق بعنوان متولي تعيين حريم و نسخ مقررات قانون مدني درباره تشخيص ميزان حريم

اسلاید 50: قانون آب زیرزمینی در ایرانبعد از انقلاب با تصویب قانون توزیع عادلانه آب موارد زیر در مورد آب های زیرزمینی اضافه گردید:بر اساس ماده اول قانون، منابع آبهای جاری اعم از سطحی و زیرسطحی، منابع آبهای زیرزمینی از مشترکات عمومی بوده و در اختیار وزارت نیرو می باشد.بر اساس ماده چهار این قانون چنانچه در مناطقی از کشور مقدار بهره برداری آبهای زیرزمینی بیش از حد مجاز باشد یا در مناطقی که طرح های دولتی ایجاب نماید وزارت نیرو مجاز است با حدود جغرافیایی مشخص، حفر چاه عمیق، نیمه عمیق یا قنات یا هر گونه افزایش بهره برداری را برای مدت معین ممنوع سازد.چنانچه بر اثر احداث چاه در اراضی عمران نشده ، آب منابع مجاور کاسته شود طرق جبران خسارت از طریق کاهش بهره برداری، پرداخت غرامت، مشارکت در بهره برداری از قنات جدید می باشد و رسیدگی اولیه به موضوع در صلاحیت وزارت نیرو و تجدید نظر آن به عهده محاکم عمومی می باشد صاحبان چاههاي آرتزين و نيمه آرتزين مكلف به نصب شير، كنتور، جدار مناسب ،وسايل اندازه گيري و حفاظت از آنها شدند ، همچنين نحوه احياء چاهها و قنوات متروك ، باير و وظيفه، مجاورين ونيز وزارت نيرو مشخص گرديده است .

اسلاید 51: مدیریت آب زیرزمینی در ایرانقوانین آب در ایران هنوز شکل منسجمی به خود نگرفته استبرای تهیه قوانین از گروههای کاری در سطح ملی بهره گرفته می شود، ولی به دلیل عدم مشارکت مردم محلی و مسئولین دولتی در رده های محلی و منطقه ای ، این قوانین از جامعیت و اثربخشی مطلوبی برخوردار نبوده است.اینگونه است که از سال 2001 تا 2011 ، به دلیل برداشت بی رویه آب های زیرزمینی سطح آب طی 10 سال ، سالیانه حدود 70 سانتی متر کاهش پیدا کرده است. بر اساس گزارش وزیر نیرو بر اثر برداشت های بی رویه از آب های زیرزمینی دشت مشهد حدود 120 سانتی متر فرونشست داشته که آسیب بزرگی محسوب می شود.94% آب مصرفی کشور در بخش کشاورزی استفاده می شود و تنها 6 تا 7% آن به مصرف خانگی و صنعت می رسد. بخش کشاورزی همچنان از روش های آبیاری سنتی استفاده می کند که در آن مقدار زیادی آب به هدر می رود.

اسلاید 52: مدیریت آب زیرزمینی در ایران برداشت آب های زیرزمینی به جایی رسیده که مثلا در خراسان و در جنوب به دلیل کاهش آب، چاه هایی با عمق 300 متر حفر می شود در 10 سال گذشته تغدیه آبهای زیرزمینی حدود 40 %کاهش یافته که موجب افت کیفی آب ها، نشست زمین، خشک شدن باغات و مزارع و افزایش مهاجرت از روستاها به شهرها شده است. به دلیل برداشت بی رویه آب زیرزمینی ، تعداد دشت های ممنوعه کشور از 15 دشت در سال 1347 به 320 دشت در سال 1393 رسیده است.

اسلاید 53: مشکلات ناشی از برداشت بی رویه آبهای زیرزمینی شکاف های پدیدار شده در ساختمان ها پایین افتادگی خانه های روستایی

اسلاید 54: مشکلات ناشی از برداشت بی رویه آبهای زیرزمینیترک خوردگی زمین های کشاورزی

اسلاید 55: راهکارهای مدیریت آب زیرزمینی در ایرانایجاد و استقرار یک ستاد راهبردی و نظارت مقتدر تحت عنوان ” ستاد ملی تعادل بخشی و احیای منابع آب های زیرزمینی کشور“ با مشارکت نهادهای ذینفع، با شرح وظایف شفاف و اختیارات لازم و کافیتهیه و تصویب یک برنامه عملیاتی جامع برای هر یک از دشت های با کسری مخزن، و با اولویت دشت های ممنوعه بحرانیتعریف و راه اندازی پروژه های پژوهشی در ابعاد مختلف مدیریت آب های زیرزمینیموجبات دسترسی بهره برداران( اعم از کشاورزان، صنایع و ...) به تکنولوژی های نوین و کارامد در جهت افزایش بهره وری از آبحمایت های مناسب مالی و اعتباری ، فراهم کردن نیازهای علمی و فنی برای بهره برداران جهت ارتقای بهره وری آب ( آموزش به کشاورزان جهت غنی کردن خاک و استفاده بهیه از آبیاری تحت فشار)مشارکت کشاورزان در شورای عالی آب و مشارکت در تصمیم گیری

اسلاید 56: راهکارهای مدیریت آب زیرزمینی در ایرانجلوگیری از برداشت های بی رویه آب های زیرزمینیچاه های غیر مجاز مسدود شوداصلاح شبکه های آبیاری کشاورزی ( آبیاری تحت فشار، قطره ای، بارانی و کشت گلخانه ای)احداث سدهای زیرزمینی ( برای مثال در دشت هرمزگان از حجم آب 20 میلیارد مترمکعبی، 16 میلیارد متر مکعب تبخیر می شود، ساخت سد می تواند در به حداقل رساندن تبخیر آب موثر باشد)جلوگیری از برداشت شن و ماسه در مناطق بالادست و در داخل محدوده فرونشست به علت اثر منفی این برداشت ها در تغذیه سفره آب زیرزمینیاستفاده از آبهای تصفیه شده پساب های شهری برای آبیارینصب کنتورهای هوشمند در چاه هااجرای طرح های پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی آبخوان هاجلوگیری از توسعه بی رویه چاه هااستفاده از روش های تحکیم خاک برای پیشگیری از خسارات بیش تر ناشی از فرونشت زمین

اسلاید 57: چالش های مدیریت آب زیرزمینی در ایران متاسفانه هنوز آمار کافی و دقیق از میزان تغذیه، تخلیه، کمیت، کیفیت، برداشت و توزیع زمانی، میزان مجاز بهره برداری از هر آبخوان، که ابزار کلیدی مدیریت منبع آب زیرزمینی می باشد در دسترس نیست. عدم وجود قانون صریح در مورد آب های زیرزمینی ، عدم نظارت دقیق بر حفر چاه و اجرای قوانین مرتبط با آب های زیرزمینی در کشورهای پر آب 20% حق استفاده از سفره های زیرزمینی را دارند که اگر این رقم به 40 برسد، یعنی مرز خطر و اگر از رقم 40 افزایش یابد، به مرز فاجعه می رسد، در حالی که هم اکنون در ایران 75% از آب های زیرزمینی برداشت می شود!!!روند فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به کندی صورت می گیرد

اسلاید 58: فهرست منابعاندیشکده تدبیر آب ایران، 1391 . آشنایی با منابع آب زیرزمینی. حسینی، سید احمد.، 1394. نگاه تاریخی به مدیریت آب در ایران معاصر، مدیریت پایدار آب. قابل دسترسی از طریق www.iswm.ir شجاع، عبدالغفار.، 1388 . چشم انداز منابع آب در ایران، خطر نزدیک است. قابل دسترسی در www.aftabnews.con مدنیان، غلامرضا.، 1392. حفاظت قانونی از قنوات و منابع آب های زیرزمینی. قابل دسترسی در www.isfahanbar.org مرکز تحقیقات استراتژیک. 1393 . بیانیه همایش بحران مدیریت منابع آب های زیرزمینی. قابل دسترسی در www.csr.irمیراثی، سهراب؛ رهنما، حسین؛ 1393 . مدیریت بحران افت سطح آبهای زیرزمینی و مخاطره فرونشست زمین در دشت های ایران، پنجمین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران های طبیعی.Ahmed, M., Bassim, A., Hani, M., 2014. Review of Yemen’s control of groundwater extraction Regime: Situation and options. International Research Journal Of Earth Sciences. 2(3), pp:7-16Bolhassani, B., 2014. Groundwater management policy in Texas: challenges and recommendations. Texas Water Policy , University of Texas at Austin. Megdal, SB., Gerlak, AK., Varady, RG., Huang, LY., 2014. Groundwater governance in the United States: Common priorities and challenges, groundwater, pp:1-8.Yang, R., Cui, B., Zhao, Hui., Lei, Xiaoxia., 2010. An Integrated Act for Groundwater Protection of Jinan City, China., Procedia Environmental Sciences , 2, pp:1746-50

اسلاید 59: با سپاس از توجه شما بزرگواران