مدیریت ریسک

مدیریت ریسک

اسلاید 1: Artificial Intelligent Systems Laboratory1مديريت ريسكدرس مهندسي نرم‌افزار 2فصل 25دكتر احمد عبداله زاده بارفروشتهيه كننده : پويا جافريان

اسلاید 2: Artificial Intelligent Systems Laboratory2ريسك‌هاي پروژه چه اتفاقي بدي ممكن است رخ دهد؟احتمال آن چقدر است؟خسارت آن چه مقدار است. در مورد آن چه كاري مي‌توان انجام داد؟

اسلاید 3: Artificial Intelligent Systems Laboratory3مديريت ريسك (Reactive)تيم پروژه پس از رخ دادن ريسك به آن پاسخ مي‌دهند. Mitigation : برنامه ريزي براي كاهش ريسك با افزايش منابع Fix on failure : در هنگام مواجهه با اشكال منابع پيدا شده و اعمال مي‌شوند. Crisis management : ممكن است منابع اعمال شده پاسخ لازم را نداده و پروژه به خطر افتد.

اسلاید 4: Artificial Intelligent Systems Laboratory4مديريت ريسك (Proactive)ارزيابي ريسك فورمال انجام مي‌شود. سازمان ريشه‌هاي اصلي ريسك را اصلاح مي‌كند. مفهوم TQM (Total Quality Management) و SQA آماريبررسي منابع ريسك كه خارج از محدوده نرم‌افزار هستند. توسعه تخصص‌هايي براي مديريت تغييرات

اسلاید 5: Artificial Intelligent Systems Laboratory5انواع ريسك Project Riskدر رابطه با برنامه ريزي Technical RiskBusiness Riskدر رابطه با نحوه فروش، نحوه ساخت محصول، نحوه بازاريابي، از دست دادن پشتيباني مديريت از ديدگاهي ديگر مي‌توان ريسك را به دو دسته زير تقسيم كرد: قابل پيش بيني (Predictable)غير قابل پيش بيني (Unpredictable)

اسلاید 6: Artificial Intelligent Systems Laboratory6RISKcontrolidentifyanalyzeplantrackريسككنترلشناساييآناليزطرح ريزيرديابي

اسلاید 7: Artificial Intelligent Systems Laboratory7شناسايي ريسك ريسك اصولاً به دو دسته تقسيم مي‌شود : GenericProduct Specificيك روش براي شناسايي ريسك استفاده از : “Risk Item Checklist” مي‌باشد. با طرح سوال در رابطه با هريك از موارد موجود در Checklist، نسبت به شناسايي آن اقدام مي‌شود. تعدادي از اين چك ليست ها تهيه شده و در دسترسي مي‌باشد.

اسلاید 8: Artificial Intelligent Systems Laboratory8نمونه سوالات مطرح آيا نرم افزار در دست تهيه مورد حمايت مديريت توليد و مشتريان مي‌باشد؟آيا كاربران نهايي منتظر سيستم مي‌باشند؟آيا كليه نياز‌ها شناخته شده است؟آيا مشتري در تعريف سيستم دخالت داشته است؟آيا Scope پروژه ثابت است؟آيا خواسته‌هاي كاربر نهايي واقعي است يا ايده آل؟آيا تخصص‌هاي لازم در تيم نرم‌افزار وجود دارد؟آيا نياز‌هاي پروژه ثابت است؟آيا تيم پروژه با تكنولوژي مورد استفاده آشنا است؟آيا تعداد تيم‌ پروژه كافي است؟آيا افراد دست اندر كار از اهميت پروژه مطلع هستند؟

اسلاید 9: Artificial Intelligent Systems Laboratory9كاهش، پايش و مديريت ريسك كاهش (mitigation) : چگونه مي‌توان از ريسك اجتناب نمود؟پايش (monitoring) : چه فاكتور‌هايي را مي‌توان ردگيري نمود كه با توجه به آنها بتوان احتمال رخداد ريسك را حدس زد؟مديريت (management) : چه طرحي براي مواجه با ريسك در صورت رخداد آن وجود دارد؟

اسلاید 10: Artificial Intelligent Systems Laboratory10ريسك در ارتباط با سايز محصول ويژگي‌هايي كه روي ريسك اثر گذارند:سايز تخميني محصول برحسب LOC يا FPسايز تخميني محصول بر حسب تعداد برنامه‌ها، فايل‌ها يا تراكنش‌ها ميزان انحراف در سايز محصول در مقايسه با متوسط محصولات پيشين سايز پايگاه داده ايجاد شده يا مورد استفاده توسط محصولتعداد كاربران محصولتعداد تغييرات لازم در نيازمندي‌هاي محصول (قبل از تحويل و بعد از تحويل) ميزان استفاده مجدد در نرم‌افزار

اسلاید 11: Artificial Intelligent Systems Laboratory11ريسك در ارتباط با اثرات كسب و كارويژگي‌هايي كه بر روي ريسك اثرگذارند:اثر محصول بر روي درامد شركت ميزان توجه مديران ارشد به اين محصولمنطقي بودن زمان تحويل محصولتعداد مشترياني كه از اين محصول استفاده مي‌كنندمحدوديت‌هاي Interoperabilityمهارت كاربران نهاييتعداد و كيفيت مستنداتي كه بايد توليد و به مشتري تحويل داده شوندمحدوديت‌هاي قانونيهزينه هاي مرتبط با تحويل با ديركردهزينه‌هاي مرتبط با تحويل محصول خراب

اسلاید 12: Artificial Intelligent Systems Laboratory12ريسك در ارتباط با مشتري سوالاتي كه بايد پاسخ داده شوند : آيا در گذشته با اين مشتري كار كرده‌ايد؟آيا مشتري ديد درستي از نيازمندي‌ها دارد؟آيا مشتري قبول كرده كه زماني را به شما اختصاص دهد؟آيا مشتري تمايلي به شركت در بازبيني‌ها دارد؟آيا مشتري از لحاظ فني خبره است؟آيا مشتري تمايل دارد در كار فني و جزئي در كار شما دخالت و نظارت داشته باشد؟آيا مشتري فرايند مهندسي نرم‌افزار شما را مي‌شناسد؟

اسلاید 13: Artificial Intelligent Systems Laboratory13ريسك در ارتباط با Process Maturityسوالاتي كه بايد پاسخ داده شوند :آيا شما يك چارچوب فرايند معمول را استفاده مي‌كنيد؟آيا اين چارچوب توسط اعضاي تيم پروژه پيگيري مي‌شود؟آيا شما داراي پشتيباني مديريت از مهندسي نرم‌افزار هستيد؟آيا شما رويكرد پيشگيرانه نسبت به SQA داريد؟آيا شما بازبيني‌هاي فني رسمي انجام مي‌دهيد؟آيا از ابزار‌هاي CASE براي آناليز، طراحي و تست استفاده مي‌شود؟آيا ابزار‌ها با يكديگر يكپارچه هستند؟آيا ساختار مشخصي براي مستندات تعيين گرديده است؟

اسلاید 14: Artificial Intelligent Systems Laboratory14ريسك‌هاي تكنولوژيسوالاتي كه بايد پاسخ داده شوند :آيا تكنولوژي براي سازمان شما جديد است؟آيا الگوريتم‌ها يا روش‌هاي I/O جديد مورد نياز است؟آيا سخت افزار جديدي مورد استفاده قرار گرفته است؟آيا برنامه با نرم افزار جديدي بايد در ارتباط باشد؟آيا واسط كاربر ويژه‌اي مورد نياز است؟آيا نرم‌افزار به طور چشمگيري متفاوت است؟آيا شما از روش‌هاي مهندسي نرم‌افزار جديدي استفاده مي‌كنيد؟آيا شما از روش‌هاي غير معمول توسعه نرم‌افزار نظير روش‌هاي فورمال، رويكرد‌هاي مبتني بر AI، يا شبكه‌هاي عصبي استفاده مي‌كنيد؟آيا محدوديت‌هاي كارايي ويژه‌اي مد نظر است؟آيا در زمينه امكان پذير بودن كاركرد‌هاي خواسته شده شك وجود دارد؟

اسلاید 15: Artificial Intelligent Systems Laboratory15ريسك‌هاي كاركنان و افرادسوالاتي كه بايد پاسخ داده شوند: آيا بهترين افراد در دسترس هستند؟آيا كاركنان داراي تخصص‌هاي مورد نظر هستند؟آيا تعداد كافي نيرو وجود دارد؟آيا كاركنان براي تمام طول پروژه باقي خواهند ماند؟آيا برخي افراد به صورت نيمه وقت كارمي‌كنند؟آيا كاركنان توقعات صحيح دارند؟آيا كاركنان آموزش‌هاي لازم را ديده اند؟آيا تغييرات در كاركنان پايين خواهد بود؟

اسلاید 16: Artificial Intelligent Systems Laboratory16فرم ثبت ريسك Project: Embedded software for XYZ systemRisk type: schedule riskPriority (1 low ... 5 critical): 4Risk factor: Project completion will depend on tests which require hardware component under development. Hardware component delivery may be delayedProbability: 60 %Impact: Project completion will be delayed for each day that hardware is unavailable for use in software testingMonitoring approach: Scheduled milestone reviews with hardware groupContingency plan: Modification of testing strategy to accommodate delay using software simulationEstimated resources: 6 additional person months beginning 7-1-96

اسلاید 17: Artificial Intelligent Systems Laboratory17اجزاء ريسك اجزاي نرم‌افزار با چه ريسك‌هايي همراهند؟Performance (P)Cost (C)Support (SU)Schedule (S)درجه اثر هريك از اين اجزا را بايد در سيستم مشخص نمود.براي اين منظور از جدول اثرگذاري ريسك استفاده مي‌شود.

اسلاید 18: Artificial Intelligent Systems Laboratory18جدول اثرگذاري ريسك

اسلاید 19: Artificial Intelligent Systems Laboratory19Risk Projectionتحت عنوان تخمين ريسك (Risk Estimation) هم نام برده مي‌شود. اين روش هر ريسك را از دو ديدگاه مورد بررسي قرار مي‌دهد : احتمال اينكه ريسك به واقعيت تبديل شود. مشكلاتي كه در اثر و ادامه رخدادن ريسك به وجود مي‌آيند.

اسلاید 20: Artificial Intelligent Systems Laboratory20Risk Projectionشامل چهار مرحله مي‌باشد : تعيين Scale براي اندازه گيري ريسكنتايج بروز ريسك مشخص شود. تخمين اثر ريسك بر روي پروژه و محصولدقت كلي و درجه اطمينان تخمين مشخص شود تا برداشت غلط از نتايج ارزيابي صورت نگيرد. براي ارائه نتايج اين عمل از جدول ريسك استفاده مي‌شود.

اسلاید 21: Artificial Intelligent Systems Laboratory21جدول ريسك (Risk Table)

اسلاید 22: Artificial Intelligent Systems Laboratory22طبقه بندي نوع ريسك PR (Process)ST (Staff)DE (Development Envirnoment)TE (Technical)PS (Product Size)BU (Business)

اسلاید 23: Artificial Intelligent Systems Laboratory23ساخت جدول ريسكقدم اول : احتمال رخداد را تخمين بزنيد.قدم دوم : اثر رخداد را بر روي پروژه در مقياس 1 تا 5 تخمين بزنيد. (1 = غير قابل توجه، 5 = خيلي شديد) قدم سوم : جدول را بر اساس احتمال رخداد و اثر مرتب كنيد.

اسلاید 24: Artificial Intelligent Systems Laboratory24Cutoff lineپس از تشكيل جدول، Cutoff line مشخص مي‌گردد. به اين معني كه ريسك ها به دو دسته قابل قبول و غير قابل قبول تقسيم مي‌شوند. بايد به آن دسته از ريسك‌هايي كه بالاي Cutoff line قرار دارند توجه شود. اين عمل نبايد وقت زيادي بگيرد.

اسلاید 25: Artificial Intelligent Systems Laboratory25Risk Exposureاثر كلي ريسك يا Risk Exposure با استفاده از رابطه زير تعيين مي‌شود : RE = P x Cكه P احتمال رخداد ريسك و C هزينه رخداد ريسك براي پروژه مي‌باشد.

اسلاید 26: Artificial Intelligent Systems Laboratory26مثالي از Risk ExposureRisk identification. Only 70 percent of the software components scheduled for reuse will, in fact, be integrated into the application. The remaining functionality will have to be custom developed.Risk probability. 80% (likely).Risk impact. 60 reusable software components were planned. If only 70 percent can be used, 18 components would have to be developed from scratch (in addition to other custom software that has been scheduled for development). Since the average component is 100 LOC and local data indicate that the software engineering cost for each LOC is $14.00, the overall cost (impact) to develop the components would be 18 x 100 x 14 = $25,200.Risk exposure. RE = 0.80 x 25,200 ~ $20,200.

اسلاید 27: Artificial Intelligent Systems Laboratory27Reference Point

اسلاید 28: Artificial Intelligent Systems Laboratory28پالايش ريسكپس از تشخيص ريسك، نوبت پالايش آن است:ارائه ريسك به صورت CTC(Condition-Transition-Consequence)CTC به صورت If - Then بيان مي‌شود.

اسلاید 29: Artificial Intelligent Systems Laboratory29برگه اطلاعات ريسك

اسلاید 30: Artificial Intelligent Systems Laboratory30كاهش، پايش و مديريت ريسك كاهش (mitigation) : چگونه مي‌توان از ريسك اجتناب نمود؟پايش (monitoring) : چه فاكتور‌هايي را مي‌توان ردگيري نمود كه با توجه به آنها بتوان احتمال رخداد ريسك را حدس زد؟مديريت (management) : چه طرحي براي مواجه با ريسك در صورت رخداد آن وجود دارد؟

اسلاید 31: Artificial Intelligent Systems Laboratory31مراحل Risk Management

اسلاید 32: Artificial Intelligent Systems Laboratory3210 ريسك مهم و روش‌هاي جلوگيري

اسلاید 33: Artificial Intelligent Systems Laboratory3310 ريسك مهم و روش‌هاي جلوگيري

اسلاید 34: Artificial Intelligent Systems Laboratory3410 ريسك مهم و روش‌هاي جلوگيري