مرجع شناسی و روش تحقیق

مرجع شناسی و روش تحقیق

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیمنام درس: مرجع شناسی و روش تحقیق (رشته زبان و ادبیات فارسی)تعداد واحد: 2مولف: دکتر منصور ثروتتهیه کننده: دکتر مرتضی حاجی مزدارانی

اسلاید 2: هدف کلیآشنایی با نحوه یافتن اطلاعات در کتاب خانه و آشنایی با کتب مرجع و شیوه تنظیم رساله

اسلاید 3: مطالب مندرجمقدمهفصل اول: کتاب و کتاب شناسیفصل دوم: شناسایی مراجعفصل سوم: تهیه و تنظیم رساله پژوهشی

اسلاید 4: چکیده مقدمه- ق 1مقدمه: مرجع شناسی نه هنر است و نه علم، بلکه وسیله ای است در شناخت سوابق موضوع و چگونگی رسیدن به سوابق موضوع. نه روش خاصی دارد، نه قواعد طبقه بندی شده ای، اما به مرجع شناسی نیاز دارد.

اسلاید 5: چکیده مقدمه- ق 2در هنگام مطالعه به اشکالات عام (معنی واژه، نام خاص شخص یا مکان، اصطلاح ادبی، فلسفی) یا موضوعات خاص (سبک، وزن، صنایع لفظی و بدیهی ...) روبرو می شویم، که این مشکلات با مراجعه به افراد متخصص و کتاب های مرجع حل می شود.

اسلاید 6: چکیده مقدمه- ق 3عیوب مراجعه به اشخاص: 1- شخص متخصص ممکن است دچار فراموشی و خلط موضوع شده باشد یا بد فهمیده باشد.2- هیچکس قادر نیست تمام محتوای یک لغتنامه را در ذهن خود نگه دارد.

اسلاید 7: چکیده مقدمه- ق 4راه حل:1- مراجعه به بخش مرجع (رفرانس) هر کتابخانه2- تهیه کتاب شناسی کار

اسلاید 8: چکیده مقدمه- ق 5مراحل کار:1- تهیه فهرست موضوعی (نام آثار)2- مراجعه به آثار و سنجش کیفیت آن از نظر علمی

اسلاید 9: چکیده مقدمه- ق 6مهمترین قسمت کار پژوهش؛ تشخیص مراجع مادر (اصلی) است. این کار را می توان از تعداد اتکای مولفان به این آثار متوجه شد.

اسلاید 10: چکیده مقدمه- ق 7یکی از نمونه های مرجع مادر در حافظ شناسی، کتاب مقدمه بر مکتب حافظ شناسی دکتر منوچهر مرتضوی است. هر دوره ای می تواند یکی از این گونه مراجع مادر داشته باشد.

اسلاید 11: چکیده مقدمه- ق 8در کنار استمداد از کتاب ها، نباید از دانشمندان غافل بود. شناخت نامهایی نظیر: فروزانفر، معین، مینوی، نفیسی، زرین کوب، قزوینی و ...، پژوهنده را به آثارشان رهنمون می سازد.

اسلاید 12: چکیده مقدمه- ق 9در پژوهش از بزرگان مستشرق نظیر: نیکلسون، هانری ماسه، ژول مول، مینورسکی، تولدکه، ولف، گیرشمن، راولینسون، ریتر، روزن، روکرت، ریو، فلوگل و ... نباید غافل بود.

اسلاید 13: چکیده مقدمه- ق 10مرجع شناسی هدفش شناخت پاره ای از آثار و احیانا نامها در زمینه تحقیقات ادبی است تا فهم صحیح آثار و متون ادبی و کشف رموز و دقایق آنرا آسان می سازد.

اسلاید 14: چکیده مقدمه- ق 11هر نوشته ای دارای دو جز است:1- استنباط، قضاوت، استنتاج خودِ نویسنده2- آثاری که نویسنده برای قوت بخشیدن به پژوهش ها از آنها استفاده کرده است.

اسلاید 15: فصل اول- ق1کتاب و کتاب شناسیتعریف کتاب: مجموعه نوشته هایی که بر حول محور موضوعی واحد تدارک دیده شده و به صورت چاپی در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

اسلاید 16: فصل اول- ق2 تدوین کتاب: گاه ممکن است کتاب مجموعه ای از مقالات مستقلی باشد که در کل زیر مجموعه عنوانی کلی تر است و در کتابی واحد گرد آمده، یا بخش های متعدد و جداگانه از یک رمان: بهشت گمشده

اسلاید 17: فصل اول- ق3شناسنامه کتاب: هویت رسمی کتاب در آن تثبیت شده است و شامل:نام کتاب، نام مولف (نام مترجم اگر کتاب ترجمه شده باشد)، نام ناشر، شماره چاپ، مشخصات مرکز لیتوگرافی

اسلاید 18: فصل اول- ق4شناسنامه کتاب (ادامه): چاپ و صحافی، شمارگان، بهای کتاب، گاه نام ویرایشگر، صفحه آرا، طراح، نمونه خوان، مرکز حروفچینی، در سالهای اخیر ISBN، شماره استاندارد بین الملل و برگه فهرست نویسی کتابخانه ملی ایران درج می شود.

اسلاید 19: فصل اول- ق5شابک: خلاصه ای است از: شماره استاندارد بین المللی کتاب

اسلاید 20: فصل اول- ق6شکل ظاهری کتاب شامل: 1- روی جلد2- پشت جلد3- عطف4- قطع

اسلاید 21: فصل اول- ق7جلدهای ضخیم را «گالینکور» و جلدهای نازک را «شمیز» گویند. جلد شمیز روکشی پلاستیک دارد که به آن «سلیفون» می گویند.

اسلاید 22: فصل اول- ق8مندرجات روی جلد:نام کتابنام مولف و مترجمغالبا نام و نشان ناشر

اسلاید 23: فصل اول- ق9پشت جلد پس از آخرین ورق همان نیمه دوم جلد اصلی است.گاهی ناشران بر روی آن ترجمه روی جلد را می آورند و گاه چیزی نمی نویسند.

اسلاید 24: فصل اول- ق10عطف کتاب: همان ضخامت شیرازه ی کتاب است که اگر عرض آن اجازه دهد به ترتیب از بالا به پایین نام کتاب، نام مولف، نام و نشان ناشر را دارد.

اسلاید 25: فصل اول- ق11قطع کتاب: همان ابعاد سطح کتاب است. قطع کتاب با حجم آ« بی ارتباط نیست، مثلا تمام گزیده ها را در قطع رقعی چاپ می کنند. معمولی ترین قطع: وزیری (1624 سانتی متر)

اسلاید 26: فصل اول- ق1قطع کتاب (ادامه)جیبی (1610 سانتی متر)، قطع رقعی (2214 سانتی متر) برای کتاب های عادی است. قطع سلطانی (5030 سانتی متر) بیشتر برای چاپ قرآن کریم و نهج البلاغه.

اسلاید 27: فصل اول- ق13قطع کتاب (ادامه):قطع رحلی بزرگ: (5/3724 تا 3221 سانتی متر) برای چاپ قرآن کریم و احیانا کتابهای نفیس مانند شاهنامه. قطع رحلی کوچک: (2620 سانتی متر) برای دایرةالمعارف ها

اسلاید 28: فصل اول- ق14قطع کتاب (ادامه)قطع های دیگری به نام های بغلی، خشتی، بیاضی وجود دارد که مورد استفاده آنها کمتر است.

اسلاید 29: فصل اول- ق15نمونه شناسنامه:Literary TheoryAn IntroductionUniversity of Minnesota Press 1996A Persian Translation byAbbas Mokhber

اسلاید 30: فصل اول- ق16شناسنامه اصلی کتاب: محل آرم نشرتری ایگلتونترجمه: عباس مخبرگرافیک: نشر مرکزچاپ اول: 1368شماره نشر 142

اسلاید 31: فصل اول- ق17شناسنامه اصلی کتاب (ادامه)ویراست دوم: 1380تیراژ: 2000 نسخهچاپ سعدیکلیه حقوق برای نشر مرکز محفوظ استنشر مرکز: تهران- صندوق پستی ...شابک: 5- 517- 305- 9645- 517- 305- 964: ISBN

اسلاید 32: ف 1- کتابخانه- ق1کتابخانه: مکانی که تمام اندیشه های بشری به صورت نوشته با توجه به فنون و روش های علمی کتابداری در آنجا نگهداری می شود.فکر کتابخانه به قدمت تمدن انسان است.

اسلاید 33: ف 1- کتابخانه- ق2تا اواسط قرن 15 نوشتن کتاب با دست بوده است. بنابراین تعداد نسخ محدود بوده است. این امر جایگاه کتابها را مقدس نموده است.

اسلاید 34: ف 1- کتابخانه- ق3در روزگار ما صنعت به خدمت کتابخانه آمده است؛ در نگهداری کتاب، نشریه، روزنامه، میکرو فیلم، میکرو فیش، رایانه و ...

اسلاید 35: ف 1- کتابخانه- ق4روش صحیح استفاده از کتابخانه: سه نوع کتابخانه:1- کتابخانه گروه های آزمایشی (امانت نمی دهند)2- کتابخانه مرکزی (کتابخانه مادر هر دانشگاهی)3- کتابخانه دانشکده (تخصصی است)

اسلاید 36: ف 1- کتابخانه- ق5کتابخانه مرکزی:بزرگترین مرکز کتابداری در تمام رشته های دانشگاهی و غیر دانشگاهی است.گستردگی امکانات و تعداد کتاب، مخزن، مرکز مجله، نسخه های خطی و اسناد، میکروفیلم و اینترنت

اسلاید 37: ف 1- کتابخانه- ق6اولین حرکت یک مراجعه کننده در کتابخانه:1- شناخت مکان برگه دانها2- شناخت اتاق مراجع و رفرنسها

اسلاید 38: ف 1- کتابخانه- ق7انواع تنظیم برگه دانها: 1- بر اساس موضوع2- بر اساس نام نویسنده3- بر اساس عنوان

اسلاید 39: ف 1- کتابخانه- ق8اتاق کتابهای مرجع شامل:دائرة المعارف ها، لغت نامه ها، کتاب های مادر و اساسی هر رشته، این کتاب ها به امانت داده نمی شود و باید در محل مطالعه شود.

اسلاید 40: ف 1- کتابخانه- ق9مرکز نشریه های ادواری و میکروفیلم و میکرو فیش در کتابخانه های بزرگ وجود دارد.

اسلاید 41: ف 1- کتابخانه- ق10میکروفیلم: Micro (کوچک) و filmبر استفاده از آن میکروفیلم بدست آمده که قبلا ظاهر شده توسط Reader قابل خواندن می شود. هنگام نیاز به چاپ باید دکمه Printer را فشار داد.

اسلاید 42: ف 1- کتابخانه- ق11میکرو فیش: Micro-Fishورق فیلمی است شبیه اسلاید که معمولا در قسمت بالای آن اطلاعات کتاب شناسی به صورت درشت نوشته می شود.اندازه معمولی: 5/1010 سانتی متر

اسلاید 43: ف 1- کتابخانه- ق12روش نگهداری کتاب از نظر دسترسی افراد:1- باز2- بستهدر روش بسته باید مشاهدات برگه نویسی شود. در روش باز مراجعه کننده خود اقدام به برداشت کتاب می کند.

اسلاید 44: ف 1- کتابخانه- ق13روش طبقه بندی کتابها:1- روش دیوی یا ده دهی2- روش کنگره یا ال.سی

اسلاید 45: ف 1- کتابخانه- ق14روش دیوی یا ده دهی: دیوی-ملویل آمریکایی (1851-1931) تمام آثار بشر را به ده قسمت تقسیم کرده است. و در لابلای هر طبقه، علوم منشعب یا مربوط و نزدیک را از شماره یک به بعد رقم زده است.

اسلاید 46: ف 1- کتابخانه- ق15در روش دیوی، لغت نامه ها- دایرةالمعارف ها- کتابهای رجال تحت عنوان کلیات طبقه بندی می شود.دانش های نه گانه و کلیات:1- فلسفه، 2- دین، 3- علوم اجتماعی، 4- زبان، 5- علوم محض، 6- تکنولوژی، 7- هنر، 8- ادبیات، 9- تاریخ

اسلاید 47: ف 1- کتابخانه- ق16طبقه بندی به روش کنگره یا ال.سی: بر پایه روش کتابخانه کنگره آمریکا در واشنگتن.در این روش به جای شماره رمز هر طبقه، یکی از حروف لاتین قرار گرفته است.

اسلاید 48: ف 1- کتابخانه- ق17در روش کنگره A نشانه کلیات، B فلسفه، C تاریخ، D تاریخ عمومی، EF تاریخ آمریکا، G جغرافیا، H اجتماعی، J علوم سیاسی، K حقوق، L آموزش، M موسیقی، N هنرهای دنیا، P زبان و ادبیات، Q علوم، R پزشکی، S کشاورزی، T تکنولوژی، U علوم نظامی، V علوم دریانوردی، Z کتاب شناسی

اسلاید 49: ف 1- کتابخانه- ق18کتابخانه های بزرگ دنیا بیشتر از روش کنگره بهره می گیرند. اما بعید نیست که برگه دانهایی بر هر دو اساس تنظیم شده باشد.

اسلاید 50: فصل دومشناسایی مراجع

اسلاید 51: فصل دوم- ق1تعریف کتاب مرجع: آن بخش از آثار علمی که در حکم اساس و کلید هر علم.

اسلاید 52: فصل دوم- ق2کتابهای مرجع به دو دسته عمومی و خصوصی تقسیم می شوند:دسته عمومی: (دائرةالمعارفها و لغت نامه ها؛ بریتانیکا، لغت نامه دهخدا)دسته خصوصی: (مانند: فرهنگ اصطلاحات نجومی)

اسلاید 53: فصل دوم- ق3در هر تحقیق رجوع به هر دو بخش عمومی و خصوصی ضروری است. به جز این کتاب های دیگری تحت عنوان مرجع تالیف شده اند، همچون: المرشد، المعجم المقدس که جای آیات را نشان می دهد.

اسلاید 54: فصل دوم- ق4مراجع تخصصی؛ مراجع تاریخ ادبیات ایرانشعر العجمتالیف علامه شبلی نعمانی هندیترجمه سید محمد فخر داعی گیلانیشامل سه بخش:دور قدما از حنظله تا نظامیمتوسطین از کمال اسماعیل تا جامیمتأخرین از فعاتی تا کلیم

اسلاید 55: فصل دوم- ق5مراجع تاریخ ادبیات در ایران:تاریخ ادبی ایرانپرفسور ادوراد براون انگلیسیشامل 3 جلد:جلد اول: از قدیمیترین ایام تا فردوسیجلد دوم: از فردوسی تا سعدیجلد سوم: از صفویه تا زمان حاضر

اسلاید 56: فصل دوم- ق6اهمیت تاریخ ادبی ادوارد براون: احاطه و شمول بر منابع و مآخذ دست اول موزه های بزرگ اروپا حائز اهمیت است، بویژه اطلاعات ذی قیمت از تاریخ ادبی پیش از اسلام.

اسلاید 57: فصل دوم- ق7تاریخ ادبیات فارسیهرمان اتهترجمه رضازاده شفقیکی از قدیمی ترین کتب تاریخ ادبی ایران است، حُسن این اثر: تقسیم آثار به نظم و نثر، ردیف بندی و بیان شعرای بزرگ و کوچک هر نوع.

اسلاید 58: فصل دوم- ق8تاریخ ادبیات یان ریپکاترجمه عیسی شهابیاهمیت اثر در نگرش نسبت به ادبیات فولکوریک ایران و تاثیر و تاثر آن از کشورهای دیگر.

اسلاید 59: فصل دوم- ق9تاریخ ادبیات در ایرانذبیح اله صفارمفصل ترین تاریخ ادبیاتاین اثر در هر بخش، نخست به تشریح اوضاع سیاسی و تاریخی هر دور پرداختههشت جلد از آغاز تا پایان صفویه است.

اسلاید 60: فصل دوم- ق10از صبا تا نیما یحیی آریانپوراثر منحصر به فردی که از دوره بازگشت ادبی (اوایل مشروطه) تا دوره نیما و آغاز شعر نو (معاصر) نوشته شده است. انواع جدید ادبی همچون روزنامه نگاری، قصه نویسی، نمایش نامه نویسی بررسی شده است.

اسلاید 61: ف2- تذکره ها- ق1تذکره: ترجمه حال شعرا با ذکر تعدادی از اشعار ایشان است، در نقد و بررسی با جملاتی اغراق گونه و کلیشه ای ابراز عقیده کرده اند. به تقلید از یکدیگر نوشته شده اند.به اشعار از جهت صنایع ادبی پرداخته اند.

اسلاید 62: ف2- تذکره ها- ق2مجمع الانوار یا چهار مقاله:شاید قدیمی ترین تذکره شاعران فارسی است. مقالت دوم کتاب درباره ماهیت شعر و شاعری است. راحة الصور ابوبکر نجم الدین نیز مشتمل بر شعر بعضی از شعراست و جزء اولین تذکره هاست.

اسلاید 63: ف2- تذکره ها- ق3لباب الالباب: اثر محمد عوفی، نخستین کتاب مستقل، این اثر معتبرترین تذکره در ادب فارسی است (قرن ششم و آغاز هفتم)مونس الاحرار: از محمد بدر جامی (شاعر قرن هفتم). دارای شرح حال 200 تن از شاعران متقدم.

اسلاید 64: ف2- تذکره ها- ق4تذکره الشعرای دولتشاه سمرقندی شامل مقدمه 7 طبقه و خاتمه بر مبنای هفت فلک تقسیم شده با مقدمه ای در تذکره شعرای عرب.مجالس النفایس از امیر علیشیر نوایی به زبان ترکی (896 هـ.ق) به جامی تقدیم شده است.

اسلاید 65: ف2- تذکره ها- ق5تحفه سامی: از سام میرزا فرزند شاه اسماعیل (957) دارای اشعار 700 تن از شاعران گمنام.هفت اقلیم: از امین احمد رازیخلاصة الاشعار و زبدة الافکار: از تقی الدین کاشی در عهد شاه عباس اول

اسلاید 66: ف2- تذکره ها- ق6عرفات العاشقین: تقی الدین سعدالدین (1022)تذکره میخانه: حسین تهرانی (1040)تذکره نصرآبادی: میرزا محمد طاهر نصرآبادی (1083)، شامل نزدیک به هزار تن از شاعران دوره صفوی

اسلاید 67: ف2- تذکره ها- ق7ریاض الشعرا: علی قلی خان واله (1161) به ترتیب الفباییآتشکده آذر: لطف علی بیگ آذر (قرن 12)مجمع الفصحا: رضا قلی خان هدایت (1258) آخرین تذکره معروف

اسلاید 68: مراجع شرح حال یا بیوگرافی- ق1ریحانة الادب: محمدعلی تبریزی (1333 هـ.ش) شرح حال 4600 تن از عالمان و ادیبان بطور کلبه زبان فارسی و شامل چهار باب، شش جلد.علائم اختصاری به کار رفته نیز توضیح داده شده است.

اسلاید 69: مراجع شرح حال- ق2روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات: موسوی خوانساری، به زبان عربی (1313-1226هـ.ق)در 5 جلد، این اثر به فارسی ترجمه شده است.مشاهیر دانشمندان اسلام از شیخ عباس قمی شرح حال علمای شیعه و سنی.

اسلاید 70: مراجع شرح حال- ق3الاعلام: خیرالدین زرکلی (از اهالی دمشق) یکی از مراجع بسیار مهم و غنی (1927 م)، ملاک انتخاب داشتن تالیف و اثری بارز شغلی یا هنری، با ترتیب الفبایی و علائم اختصار.

اسلاید 71: مراجع شرح حال- ق4کتاب الاغانی: ابی الفرج اصفهانی (356-284 هـ.ق) شرح حال کلیه آواز خوانان و موسیقی دانان عرب، 25 جلد، تنظیم الفبایی ندارد. معجم المولفین: عمر کحاله، شخصیت های دارای کتاب از عرب و عجم (1957 م)

اسلاید 72: مراجع شرح حال- ق5وفیات الاعیان: شمس الدین اربلی معروف به ابن خلکان (681- 609 هـ. ق)شرح مختصری است در اخبار متقدمین .الوافی با لوفیات: صلاح الدین صفوی (614-764 هـ.ق) تکمله ایست بر وفیات الاعیان

اسلاید 73: مراجع شرح حال- ق6فوات الوفیات: محمد بن شاکر الکتبی (686-764) تکمله ایست بر الوافی بالوفیات.معجم الادبا: شهاب الدین یاقوت حموی (575-627) در 20 جلد

اسلاید 74: مراجع شرح حال- ق7معجم المصنفین: عثمان علی خان مشهور به سلطان العلوم، چهار جلد، جلد سوم و چهارم مربوط به اسامی مصنفیننامه دانشوران ناصری: علی قلی میرزا، در دوره ناصرالدین شاه تالیف شد.

اسلاید 75: مراجع شرح حال- ق8شرح حال رجال ایران: مهدی بامداد، فرهنگ معین جلد 5 و 6Encyclopedia of word Biography: در شرح حال رجال، فلاسفه، دانشمندان (1973م)، 12 جلد

اسلاید 76: تراجم مذهبی- ق1اعیان الشیعه: سید محسن الامین، تراجم رجال الشیعه (1948)طبقات اعلام الشیعه: حاج آقا بزرگ تهرانی، در شرح حال عالمان و فاضلان و فقیهان اهل شیعه (در دو جلد)

اسلاید 77: تراجم مذهبی- ق2تذکره الحفاظ الذهبی: شمس الدین ذهبی (1177 هـ.ق) در شرح حال حافظان و کتاب قرآن مجیدحلیه الاولیاء طبقات الاصفیاء: ابن نعیم اصبهانی (430 هـ.ق) شرح حال 800 تن از رجال از دیدگاه فرقه اسماعیلیه

اسلاید 78: تراجم مذهبی- ق3معجم النساب: زامباور، در فرانسه نوشته شد، به عربی ترجمه شد (1951)، دکتر محمد جواد مشکور آنرا به فارسی ترجمه کرد تحت عنوان ” نسب نامه خلفا و شهریاراندانشمندان آذربایجان: محمدعلی تربیت (1256-1318)، به ترتیب الفبایی

اسلاید 79: مراجع مهم کتابشناسیالفهرست: ابن ندیم (قرن 4)، راجع به کتب جمیع امت عرب و عجم، هر قسمت را ذیل مقاله توضیح داده است. (هر مقاله به فنون گوناگون)، این اثر به زبان عربی است.

اسلاید 80: کشف الظنون عن اسامی الکتب و الفنون: مصطفی افندی (1017-1067) اهل ترکیه، قریب به سیصد علم و نه هزار و پانصد مولف را در بر دارد.ذیل کشف الظنون: اسماعیل پاشا، تکمله کشف الظنون است.

اسلاید 81: هدیةالعارفین: اسماعیل پاشا، اسمی مولفین را در دو جلد آورده است.فهرست کتابهای چاپی فارسی: خان بابا مشار، در دو جلد، 1345معجم المطبوعات العربیه و المصریه (ترجمه به عربی): یوسف الیان سرکیس (1928)

اسلاید 82: فهرست نسخه های خطی فارسی: احمد منزوی، اکثر نسخه های خطی موجود در کتابخانه های ایران و کشورهای جهان را با ذکر مشخصات آورده است.

اسلاید 83: فهرست میکرو فیلمهای کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران: محمدتقی دانش پژوهفهرست مقالات: ایرج افشار، شامل کلیه مقالات مندرج در مجله ها و نشریه های معتبر علمی و ادبی (از 1339-1345)

اسلاید 84: الذریعه الی تصانیف الشیعه: آقا بزرگ تهرانی، 6 جلد، یکی از بزرگترین مراجع کتابشناسی مولفان شیعی مذهب

اسلاید 85: مراجع و منابع اسلامیمراجع عمومی:تفضیل آیات القرآن الحکیم: ژول لابوم، ترجمه مهدی الی قمشه ای، فهرست موضوعی قرآن کریم تلقی می شود.

اسلاید 86: المعجم المفهرس الفاظ القرآن الکریم:محمد فواد عبدالباقی، چاپ قاهره.با داشتن هر واژه از یک آیه می توان با مراجعه به ذیل ریشه سه حرفی آن در فهرست کلیه آیاتی را که کلمه در آنجا به کار رفته است پیدا کرد. نام سوره، شماره سوره و شماره آیه دارد.

اسلاید 87: المرشد الی آیات القرآن الکریم و کلماته:محمد فارس و برکات، چاپ دمشقبه جای ذکر نام سوره ترتیب آیه را نشان می دهد. برخلاف المعجم به مکی و مدنی بودن آیات اشاره ندارد.

اسلاید 88: المعجم المفهرس لالفاظ حدیث النبوی: ونسنگ، چاپ لیدن، هفت جلددائرةالمعارف الاسلامیه: گروهی از مولفان مصریIncyclopedia of Islam: به دو زبان فرانسه و انگلیسی، در لیدن چاپ شده است.

اسلاید 89: المفردات فی غریب القرآن:راغب اصفهانی، در معانی آن دسته از مفردات که معانی متشابهی دارند وظاهرا غریب الذهن هستند. یکی از مستندترین کتب در معانی الفاظ قرآن به ترتیب الفبای ابتثی. قاموس قرآن ترجمه همین اثر است.

اسلاید 90: البرهان فی علوم القرآن:بدرالدین زرکشی (ق هشتم) معلومات و اطلاعات کلی از قرآن از قبیل: علم تفسیر، اسباب نزول و ...الاتقان فی علوم القرآن:جلال الدین سیوطی، در دو مجلد،شامل مباحثی همچون ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه و ...

اسلاید 91: مراجع علم حدیثسفینة البهار: حاج شیخ عباس قمی، احادیث مورد قبول شیعه، تنظیم به صورت الفبایی بر مبنای ریشه لفظ

اسلاید 92: اصول کافی:ابی یعقوب کلینی (339 هـ.ق) مشتمل بر احادیث مورد قبول شیعه، بر اساس موضوع تنظیم شده است. این اثر را سید هاشم رسولی ترجمه و شرح کرده است.

اسلاید 93: تهذیب الاحکام:شیخ حسن طوسی (460) از کتب معتبر احادیث مورد قبول شیعه، ده جلدیکی از چهار کتاب شیعه (کتب اربعه شیعه) در کنار اصول کافی، من لا یحضره الفقیه، الاستبصار

اسلاید 94: کتب معتبر احادیث اهل سنت (6 کتاب):سنن ابی داودسنن ابن ماجهسنن ترمذیمسند امام حنبلصحیح مسلمصحیح بخاری

اسلاید 95: منابع تفسیرتفسیر ابن عباس: قدیمی ترین تفسیر آثار قرن سوم هجری است. به شیوه قدما چاپ شده و پیدا ردن مطالب بسیار دشوار است.جامع البیان فی تفسیر القرآن: محمد بن جریر طبری (310 هـ.ق) به زبان عربی، 12 مجلد، قدیمی و معتبر

اسلاید 96: تفسیر الجلالین: جلال الدین سیوطی، اسباب نزول بسیاری از آیه ها در آن آمده است.مجمع البیان فی تفسیر القرآن: شیخ حسن طبرسی، به زبان عربی، از تفاسیر مهم شیعه

اسلاید 97: المیزان فی تفسیر القرآن: علامه طباطبایی، به زبان عربی در 20 جلد، از بزرگترین تفاسیر فلسفی اهل شیعهالکشاف: جاراله زمخشری (538 ق) چهار جلد، به نحو و معانی و بیان قرآن عنایت خاصی داشته است.

اسلاید 98: تفسیر الکبیر: امام فخر رازی، 16 مجلد، به زبان عربی، از تفاسیر بسیار مهم اهل سنتتفسیر جامع: حاج سید ابراهیم بروجردی، تفسیر شیعی به زبان فارسی فی ظلال القرآن: سید قطب، به زبان عربی، 8 جلد

اسلاید 99: کشف الاسرار و عُدة الابرار:رشیدالدین میبدی (520) به زبان فارسی در 9 جلد، معروف به تفسیر خواجه عبداله انصاریتفسیر در سه نوبت: اول ترجمه فارسی، دوم وجوه معانی، قراءات و اسباب نزول، سوم رموز عرفانی و اشارات صوفیان

اسلاید 100: تفسیر القرآن الحکیم: محمد رشید رضا، به زبان عربی در ده جلد، بر مبنای جامعه شناسی قرآنی نوشته شده است و مشهور به تفسیر المنار است.تفسیر المراغی: احمد مصطفی مراغی، به زبان عربی در یازده جلد به سبک المنار

اسلاید 101: الجواهر:شیخ طنطاوی، به زبان عربی در 13 جلد، از تفاسیر معاصر زبان عرب

اسلاید 102: منابع مهم عرفان و تصوفاهمیت موضوع: تاثیر مکتب عرفان در شعر و نثر فارسی بیش از هر مکتب دیگری بوده است.

اسلاید 103: منابع قدیم عرفان و تصوفکشف المحجوب: ابوعلی هجویری (ق 5)، شامل شرح دیدار نویسنده با مشایخ عهد، کشف و کرامات در تذکرة الاولیای عطار و نفحات الانس جامی موثر بوده است.

اسلاید 104: اسرار التوحید فی مقامات شیخ ابی سعید: محمد بن منور نوه شیخ (553-599)، به سه باب تقسیم شده:باب اول در ابتدای حالت شیخباب دوم در وسط حالت شیخباب سوم در انتهای حالت شیخ

اسلاید 105: اهمیت اسرار التوحید: زندگی نامه روحانی شیخ ابو سعید و یکی از برجسته ترین منابع تاریخ هتوف در ایران،دو تصحیح از این اثر وجود دارد:1- از دکتر ذبیح اله صفا2- از دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی

اسلاید 106: طبقات الصوفیه: عبدالرحمن سلّمی (412 هـ.ق) طبقه بندی صوفیان در 5 طبقه- زبان اثر عربی، از مآخذ بسیار قدیمی است.

اسلاید 107: التصفیه فی احوال المتصوفه: قطب الدین عبادی (471-547 هـ.ق) مشتمل بر: مبداء تصوف و طریقت، اعمال و احوال، اصطلاحات و الفاظ و اخلاق و آداب عرفا، تصحیح شده بوسیله دکتر غلامحسین یوسفی

اسلاید 108: عوارف المعارف: شیخ شهاب الدین سهروردی، 63 باب دارد، در منشاء تصوف، حسن استماع، ماهیت و نام تصوف، ملامتیه، در آداب سفر، اهل خانقاه، آداب صوفیه، تهجداین اثر را دکتر قاسم انصاری تصحیح کرده است.

اسلاید 109: شرح التعرف لمذهب اهل التصوف: ابو ابراهیم مستملی بخاری (434)، به زبان عربی است.

اسلاید 110: ترجمه رساله قشیریه: هوازن محمد قشیری (376)، پنجاه و پنج فصل دارد، اصطلاحات عرفانی، سیر و سلوک در آداب و رسوم اهل طریقت، بوسیله بدیع الزمان فروزانفر تصحیح شده است.

اسلاید 111: مقامات ژنده پیل: احمد جام (ق 5 و 6)، داستانهایی از کشف و کرامات، از حیث شناخت عقاید صوفیه بسیار اهمیت دارد.انس التائبین: احمد جام، چهل و پنج باب دارد، نکاتی همچون صوفی، درویش، سماع و ... را توضیح می دهد.

اسلاید 112: آداب المریدین: ضیاءالدین سهروردی، ترجمه عمر بن شیرکان، در آداب و عادات و طاعات متصوفهفیه ما فیه: جلال الدین بلخی (مولوی)، از جهت توضیح نظرگاه های عرفانی و تفکر خاص مولوی اهمیت دارد. مرحوم فروزانفر آنرا تصحیح و چاپ گردانیده است.

اسلاید 113: شرح شطحیات: روزبهان بقلی (522-606)، حاوی گفتارهای شور انگیز و رمزی عارفان. بوسیله هنری کربن تصحیح و چاپ شد.تمهیدات: عین القضاة همدانی (492-525)، حاوی فرق علم مکتسب و لدنی، شرط های سالک، خود شناسی و خدا شناسی و ...

اسلاید 114: شرح گلشن راز: شیخ محمد لاهیجی (ق 9)، شرح گلشن راز از شیخ محمود شبستری، شامل اطلاعاتی درباره عرفانرساله عشق و عقل: نجم الدین رازیمناقب العارفین: احمد افلاکی، شناخت افکار مولانا

اسلاید 115: مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه: عزالدین کاشانی (735) درباره اعتقادات، اصطلاحات، اعمال، اخلاق صوفیانتذکرة الاولیا: فرید الدین عطار، شرح احوال خود و هفت تن از صوفیان

اسلاید 116: منابع جدید عرفان و تصوف بحثی در تصوف: دکتر قاسم غنی، شامل بحثی در ویژگی های تصوف و شروع گستردگی آن.تاریخ تصوف: دکتر قاسم غنیاسلام و تصوف: نیکلسون، راجع به مسیحیت، افلاطونیه جدید، بودائیت و ...

اسلاید 117: تصوف اسلامی و رابطه انسان و خدا: نیکلسن، ترجمه دکتر شفیعی کدکنی، حاوی مقالاتی درباره ریشه های اندیشه صوفیانه و ...سرچشمه تصوف در ایران: سعید نفیسی، تعلیمات بودایی در چشمه تصوف عراق و جزیره، تاثیر مانی و ...

اسلاید 118: سیر عرفان در اسلام: زین الدین کیانی نژادتصوف و ادبیات تصوف: ادواردویچ، یوگنی، برتلسارزش میراث صوفیه: دکتر عبد الحسین زرین کوب، شامل: قلمرو عرفان، زهد و محبت، شیخ و خانقاه، حکمت صوفیه و ...

اسلاید 119: جستجو در تصوف ایران: دکتر عبدالحسین زرین کوب، بحثی تحلیلی از ریشه یابی اندیشه متفرقهدنباله جستجو در تصوف ایران: دکتر عبدالحسین زرین کوب، بحث از نقد صوفی، نهضت های صوفیه، شیخ کبری و ...

اسلاید 120: سماع در تصوف: دکتر اسماعیل حاکمی از انتشارات دانشگاه تهران

اسلاید 121: مهمترین مراجع نقد ادبیارسطو و فن شعر: دکتر عبدالحسین زرین کوب، مشتمل بر قدیمی ترین اثر مرتبط با شعر Poetica ارسطونقد ادبی (2 جلد): دکتر عبدالحسین زرین کوب، نخستین کتاب در نقد ادبی، تعریف و نقد ارزش ها، روش ها و ...

اسلاید 122: برگزیده آثار تی.اس. الیوت در قلمرو نقد ادبی: دکتر سید محمد دامادیسخن سنجی: دکتر لطف علی صورتگر، قدیمی ترین نوشته معاصران در موضوع نقد

اسلاید 123: شیوه های نقد ادبی: دیوید دیچز، ترجمه دکتر غلامحسین یوسفی و محمد تقی صدقیانیدر سه باب:1- عقاید افلاطون و ارسطو2- نقد علمی3- رابطه نقد ادبی با دیگر رشته های دانش

اسلاید 124: تاریخ نقد ادبی: رنه ولک، ترجمه دکتر سعید ارباب شیرانی، مهمترین کتاب در باب تاریخ نقد ادبی است از نئوکلاسیسم تا نیمه دوم قرن نوزدهممبانی نقد ادبی: ویلفرد گرین، ترجمه فرزانه ظاهری، شامل 6 فصل

اسلاید 125: پیش درآمدی بر نظریه ادبی: تری ایگلتون، ترجمه عباس مخبر، کتابیست بسیار پر بار از بر آمدن ادبیات انگلیسی، پدیدار شناسیساختار و تأویل متن: بابک احمدُنی، از غنی ترین آثار در نقد ادبی به زبان فارسی

اسلاید 126: صورت بندی مدرنیته و پست مدرنیته: حسین علی نوذری، سوابق مدرنیسم و تاثیر آن در ادبیات

اسلاید 127: مراجع عمومیفرهنگ یا لغتنامه: کتابی است که در آن راجع به لغات و واژه ها بحث می شود.حجم فرهنگ ها بر اساس نیاز و سطح معلومات خوانندگان تنظیم می شود.

اسلاید 128: فرهنگ اصطلاحی: شامل اصلاحات خاص یکی از علوم، فرهنگ پزشکی یا جامعه شناسیفرهنگ زبان خاص: فارسی به فارسی، انگلیسی به فارسی

اسلاید 129: فرهنگ زبان خاص1- فرهنگ لفظی: از لفظ به معنا می رسند، نظیر اغلب فرهنگهای فارسی2- فرهنگ معنوی: معنی روشن است ولی لفظ معادل آن مبهم است، فقه اللغه ثعالبی

اسلاید 130: معرفی فرهنگ هالغت نامه دهخدا: یکی از عظیم ترین فرهنگ های فارسی، می توان آنرا در ردیف دائرة المعارف قرار داد.برهان قاطع: محمد حسین خلف تبریزی متخلص به برهان، در 1062 در هند تالیف شد، لغات اصیل فارسی

اسلاید 131: فرهنگ ناظم الاطبا (نفیسی): فارسی به فارسی است، از دکتر میرزا علی اکبر خان نفیسی در پنج جلدفرهنگ فارسی: دکتر محمد معین، متکی بر علمی ترین روش فرهنگ نویسی. تلفظ لغات به لاتین، دارای ترکیبات خارجی در جلد چهارم، شش جلد است.

اسلاید 132: فرهنگ آنندراج: محمد پادشاه متخلص به شاد، فارسی به فارسی، مشتمل بر لغات فارسی، ترکی و عربی (1306 هـ.ق)غیاث اللغات: غیاث الدین رامپوری، فارسی به فارسی. تنظیم بر مبنای دو حرف اول و آخر (1242 هـ.ق)

اسلاید 133: فرهنگ جهانگیری: میر جمال انجوی شیرازی. برای هر لغت شواهدی از شعر آورده است. در تالیف آن از چهل و چهار فرهنگ بهره برده است. نسخه نهایی آن در سال 1032 هـ.ق به جهانگیر پادشاه تقدیم شد.

اسلاید 134: فرهنگ های موضوعیفرهنگ اصطلاحات دیوانی دوره غزنوی و سلجوقی: دکتر حسن انوریفرهنگ مصطلحات عرفا و متصوفه: سید جعفر سجادیفرهنگ علوم عقلی: سید جعفر سجادی

اسلاید 135: فرهنگ علوم نقلی: سید جعفر سجادیفرهنگ لغات و اصطلاحات فلسفی: سید جعفر سجادیفرهنگ لغات ادبی: محمد ادیب طوسی، آنرا باید فرهنگ تعبیرات نامید.

اسلاید 136: فرهنگ اساطیر یونان و روم: پیر گریمال، ترجمه دکتر احمد بهمنشفرهنگ لغات عامیانه: سید محمدعلی جمالزادهفرهنگ عوام: امیرقلی امینی (ضرب المثل ها و امثال را نیز در بر دارد)

اسلاید 137: فرهنگ سمنانی: دکتر منوچهر ستودهفرهنگ اصطلاحات و تعریفات نفایس الفنون: بهروز ثروتیانفرهنگ اصطلاحات نجومی: ابوالفضل مصفی

اسلاید 138: شمار القلوب فی المضاف و المنسوب: ابومنصور ثعالبی، ترجمه دکتر انزابی نژادفرهنگ اصطلاحات ادبی: سیما داد (اصطلاحات فارسی و اروپایی)فرهنگ البسه مسلمانان: ر.پ. وزی، ترجمه دکتر حسین علی هروی

اسلاید 139: فرهنگنامه شعری (3 جلد): دکتر رحیم عفیفی شامل: کنایات، ترکیبات، صنایع بدیعی.فرهنگ کنایات: دکتر منصور ثروتفرهنگ لغات عامیانه و معاصر: دکتر رضا انزابی نژادفرهنگ سخنوران: عبدالرسول خیام پور

اسلاید 140: فرهنگ های تخصصی غیر ادبیفرهنگ اصطلاحات پزشکی: محمد طباطباییفرهنگ اصطلاحات علمی: پرویز شهریاریفرهنگ اصطلاحات حسابداری: حبیب اله رضازادهفرهنگ اصطلاحات نفت: جلال الدین توانا

اسلاید 141: فرهنگ اصطلاحات حقوقی: عبدالحمید ابوالمحمدفرهنگ حقوقی: بهمن کشاورز (انگلیسی به فارسی)فرهنگ علوم اقتصادی: منوچهر فرهنگلغت نامه جمعی شناسی: مهدی امانیفرهنگ علوم سیاسی: محمد جاسمی- بهرام جاسمیفرهنگ اصطلاحات بانکی: غلامحسین معنوی

اسلاید 142: دائرة المعارف هادائرة المعارف: مجموعه ایست گردآوری شده از دانش بشری که در آن از علوم و فنون و مطالب گوناگون با روشی دقیق و اجمالی و با استناد به مدارک و مآخذ معتبر سخن می رود. تدوین آن گروهی است.

اسلاید 143: تاریخچه دائرة المعارف ظاهرا ارسطو به گردآوری اطلاعات بشری پرداخته است.دائرة المعارف وینست بووه (ق 12 م) اولین دائرة المعارف را در ده هزار فصل به قطع رحلی نوشت.

اسلاید 144: در زبان فارسی برخی لغت نامه دهخدا را اولین دائرة المعارف دانسته اند. ولی به علت ویژگی هایی که دائرة المعارف دارد نمی توان آنرا دائرة المعارف نامید. لغت نامه اساسا ناظر به لغات است.

اسلاید 145: دائرة المعارف فارسی:این کار از سال 1335 شروع شد، سرپرستی آن بر عهده غلامحسین مصاحب بوده است. بر اساس دائرة المعارف کوچک کلمبیا وایکینگ.

اسلاید 146: دانشنامه جهان اسلام: بنیاد مدخلها بیشتر ترجمه است. دائرة المعارف بزرگ اسلامی: زیر نظر موسوی بجنوردی، روش آن بر تالیف است. به دو زبان فارسی و عربی.

اسلاید 147: دائرة المعارف های معروف خارجیدائرة المعارف القرن العشرین: محمد فرید وجدی، به زبان عربی، 1971دائرة المعارف الاسلامیه: گروهی، مصر 1933

اسلاید 148: درباره اسلام و شعب آن:Encyclopedia of Islam, Leiden, 1975دائرة المعارف عمومی:Encyclopedia International, U.S.A, 1971در کشورهای انگلیس، امریکا و کانادا تجدید چاپ می شود:Encyclopedia Britannica, 1768

اسلاید 149: دائرة المعارف عمومی:Encyclopedia Americana, U.S.Aدائرة المعارف عمومی به زبان فرانسه:Grand Larousse Encyclopediqueدر دوازده جلد، هر جلد مختص به یک از علوم بشری:Oxford Junior Encyclopedia

اسلاید 150: دائرة المعارفی در شرح حال علما ومخترعین:Encyclopedia of World Biography, M.C. Graw-Hillموضوع دائرة المعارف مربوط به نمایشنامه، انواع آن:The Readers Encyclopedia of World Drma, John Gassner, London, 1970

اسلاید 151: درباره مصطلحات ادبیات جهان:Dictionary of world Literary Terms, Joseph shipley, London, 1th Ed, 1955درباره اصطلاحات ادبی: A Dictionary of literary Terms, J.A.Cuddon

اسلاید 152: فرهنگ معین ادبیات انگلیسی:The Oxford Companion, English Literature, Edited by Margaret Drabble, Oxford university, 1985

اسلاید 153: فرهنگ معین ادبیات آمریکایی:The Oxford Companion to American Literature, Edited by James P. Hart, Oxford university, 1983

اسلاید 154: فرهنگ تاریخی واژگان: The Merrian-Webster Word Historiesاز انتشارات مریان-وبستر در ماساچوست آمریکا در سال 1993 است، ریشه شناختی در مورد آن دسته از لغات انگلیسی که ریشه غیر انگلیسی دارند.

اسلاید 155: فرهنگ روابط بین الملل، ترجمه و تحقیق حسین یستا، حاوی اصطلاحات سیاسیت بین المللی بر اساس متن انگلیسی (1998) که سعی شده بر نهادهای فارسی آن پیدا شود. ترتیب موضوعی است.

اسلاید 156: مهمترین مآخذ برای درک متون کلاسیکحافظفرهنگ اشعار حافظ: دکتر احمد علی رجایی، انتشارات علمی (1364)، حاوی مصطلحات عرفانی دیوان حافظ

اسلاید 157: مکتب حافظ یا مقدمه بر حافظ شناسی: دکتر منوچهر مرتضوی (1370)، ویژگی های شعری و مشرب حافظشرح غزل های حافظ: حسین علی هروی: شرح بست به بستکلک خیال انگیز: پرویز اهور، شرح اصطلاحات و تعبیرات عرفانی

اسلاید 158: شرح سودی بر حافظ: سودی بسنوی، ترجه عصمت ستارزاده، شرح در اصل به زبان ترکی عثمانی است.حافظ نامه: بهاءالدین خرمشاهی، شرح لغات و اعلام (250 غزل)فرهنگ واژه های حافظ: مهین دخت صدیقیان با همکاری ابوطالب میرعابدینی، «فرهنگ بسامدی» (امیر کبیر)

اسلاید 159: بانگ جرس: عبدالعلی پرتو علوی، راهنمای برخی از مشکلات دیوان حافظبحث در آثار، افکار و احوال حافظ: قاسم غنی، درباره تاریخ عصر حافظاز کوچه رندان: عبدالحسین زرین کوب، اثر تحلیلی از دیوان حافظ (زمینه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی)

اسلاید 160: حافظ: بهاءالدین خرمشاهی، انتشارات طرح نو. ده فصل شرح حال و اوضاع تاریخی و اجتماعی و سیاسی عصر حافظآینه جام: عباس زریاب خویی، انتشارات علمی، مشکلات در شعر حافظ

اسلاید 161: حافظ و موسیقی: حسین علی ملاح، شرح اصطلاحات موسیقی در دیوان حافظکتاب شناسی حافظ: مهرداد نیکنام، معرفی منابع برای مطالعه شعر حافظحافظ شیرین سخن: محمد معین، شامل تحقیقی در نام حافظ، معاصران وی، سبک شعر

اسلاید 162: مولاناشرح مثنوی شریف: بدیع الزمان فروزانفر، شرحی است از ابیات مشکل در سه دفتر نخست مثنوی؛ ادامه کار بوسیله دکتر شهیدیشرح مثنوی: رینولد نیکلسون، ترجمه جواد سلماسی زاده، سه جلد منتشر شده است.

اسلاید 163: نثر و شرح مثنوی شریف: عبدالباقی گولپینارلی، ترجمه توفیق هـ. سبحانیشرح مثنوی: انقروی، ترجمه عصمت ستارزادهتفسیر مثنوی: جلال الدین همایی در تفسیر داستان ذات الصور یا دژ هوش ربا

اسلاید 164: مآخذ قصص و تمثیلات مثنوی: بدیع الزمان فروزانفر (امیرکبیر- 1362)سرّ نی: عبدالحسین زرین کوب، نقدی تحلیلی از مثنوی معنویبحر در کوزه: عبدالحسین زرین کوب، نقد و تفسیر تحلیلی قصه ها و تمثیلات مثنوی

اسلاید 165: احادیث مثنوی: بدیع الزمان فروزانفر، مشتمل بر احادیثی که به صورت تلمیح یا تصریع در مثنوی کاربرد داشته است.آیات مثنوی: محمود درگاهی، آیاتی که بصورت تلمیح یا تصریح در مثنوی بکار رفته است.

اسلاید 166: بانگ نامی: سید محمدعلی جمالزاده، قصه های مثنوی بدون شرح به نثر روان در آمده است.فرهنگ لغات و تعبیرات مثنوی: سید صادق گوهرینپرتو عرفان: عباس کی منش، اصطلاحات عرفانی کلیات شمس

اسلاید 167: داستان پیامبران در کلیات شمس: تقی پور نامداریانرساله در تحقیق احوال و زندگانی مولانا جلال الدین محمد: بدیع الزمان فروزانفرپله پله تا ملاقات خدا: عبدالحسین زرین کوب، دربازه اندیشه و سیر و سلوک مولانا

اسلاید 168: مولویه بعد از مولانا: عبدالباقی گولپینارلی، ترجمه توفیق هـ. سبحانی، شامل مآخذ عمده مولویه، جانشینان طریقت و مروّجان مولویه، عصر و اهمیت فکری سلطان ولد، چلبی و مروجان دیگر مولویه، طریقت مولویه

اسلاید 169: فردوسیفرهنگ شاهنامه: رضازاده شفق، توضیح لغات مشکل، اجمن آثار ملی 1350فرهنگ شاهنامه معروف به گلوسار: فرتیس ولف، در تداول اهل ادب به فرهنگ ولف مشهور است، فرهنگ بسامدی از واژگان شاهنامه در 1934 در آلمان منتشر شد.

اسلاید 170: حماسه ملی ایرانیان: تئودور نولدکه، ترجمه بزرگ علوی با مقدمه سعید نفیسی. نقد و تفسیر شاهنامه فردوسی و حماسه ملی: هانری ماسه، مهدی روشن ضمیر، نقد و تفسیر شاهنامه

اسلاید 171: سوگ سیاوش: شاهرخ مسکوب، تحلیل داستان سیاوش (حبیبی)فردوسی و شاهنامه: استاریکف، ترجمه رضا آذرخشی (حبیبی)زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه: محمد اسلامی ندوشن (یزدان)کتاب شناسی فردوسی: ایرج افشار، شامل کلیه کتاب ها و مقالات راجع به فردوسی

اسلاید 172: فردوسی نامه: محمد گلبنفردوسی و شعر او: مجتبی مینویاز رنگ گل تا رنج خار: قدمعلی سرامیحماسه سرایی در ایران: ذبیح اله صفا (امیرکبیر)داستان داستانها: محمدعلی اسلامی ندوشن

اسلاید 173: نظامینظامی شاعر داستان سرا: علی اکبر شهابیمجموعه مقالات کنگره بین المللی نظامی: منصور ثروت (1373)تحلیل هفت پیکر: محمد معین (بحثی درباره عدد هفت و نقش آن در هفت پیکر)نظامی: سعید نفیسی، شرح احوال و قصاید و غزلیات

اسلاید 174: گنجینه حکمت در آثار نظامی: منصور ثروت (اعتقادات فلسفی نظامی)گنجینه گنجوی: وحید دستگردی، با مقدمه ای مفصل در شرح احوالپیر گنجه، در جستجوی ناکجا آباد: عبدالحسین زرین کوبیادگار گنبد دوار: منصور ثروت، تحلیل خسرو و شیرین

اسلاید 175: سعدیشرح سودی بر بوستان سعدی: ترجمه و تحشیه اکبر بهروزشرح بوستان: محمد خزائلیدر آرزوی خوبی و زیبایی: غلامحسین یوسفی، شرح گزیده بوستانشرح سودی بر گلستان: ترجمه حیدر خوش طینت و زین العابدین چاوشی

اسلاید 176: شرح گلستان: محمد خزائلیشرح گلستان سعدی: خطیب رهبرشرح غزلیات سعدی: خطیب رهبرتحقیق درباره سعدی: هانری ماسه، ترجمه محمدحسن اردبیلی و غلامحسین یوسفی

اسلاید 177: منابع مربوط به سایر متونشرح لغات و مشکلات دیوان انوری، سید جعفر شهیدی، انتشارات انجمن آثار ملی (1357)تحلیل اشعار ناصر خسرو: مهدی محقق (دانشگاه تهران-1368)

اسلاید 178: شرح احوال و نقد و تحلیل آثار شیخ فرید الدین عطار: بدیع الزمان فروزانفر، انتشارات دهخدا، تهران- 1353فرهنگ نوادر لغات و ترکیبات عطار نیشابوری: رضا اشرف زاده، آستان قدس رضوی، 1367

اسلاید 179: فرهنگ اشعار صائب: احمد گلچین معانی، در چهار مجلد شامل: مفردات و ترکیبات و اصطلاحات و معانی ابیات، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی 1364

اسلاید 180: فصل سومتهیه و تنظیم رساله پژوهشی

اسلاید 181: گفتار اولکتاب شناسی در کار پژوهشی: پیدا کردن کتب، اسناد و مقاله های منتشر شده در موضوع مورد مطالعه امری ضروری است. کمتر مطلبی است که پیشینیان در مورد آن سخنی گفته باشند.

اسلاید 182: محقق نباید با یافتن یک منبع کار را پایان یافته تلقی کند.اسناد را باید از نظر ارزش و اعتبار طبقه بندی کرد.علاوه بر کتابهای تحقیقی، مقاله های چاپ شده نیز از درجه علمی یکسانی برخوردار نیستند.

اسلاید 183: گفتار دومآشنایی با شیوه تنظیم مطالب در یک اثر و اصطلاحات مربوط به آن:عنوانفهرست مطالبدیباچهنحوه ارائه متن اصلی کتاببیان تعلیقاتبیان فهرست نام نامهواژه نامهفهرست مآخذ و منابعنشانه های اختصاری در آثارتفاوت تالیف کتاب با پایان نامه

اسلاید 184: ویژگی های اصولی و منطقی یک نوشته علمیاز نظر مضمون، یکپارچه و منظماز نظر ظاهر، آراسته و منظم

اسلاید 185: عنوان اولین موضوعی که در هر اثر جلب توجه می کند انتخاب عنوان برای هر نوشته بسیار با اهمیت است.فهرست مطالبراهنمای اجزاء متشکله کتاب از آغاز تا پایان است.

اسلاید 186: دیباچه: سر آغاز، پیش گفتار، مقدمه، مترادف یکدیگرند. بیانگر:انگیزه تالیفاطلاعاتی از تحقیقات پیش از تالیفمزیت کتابسودمندی های اجتماعی تالیف مورد نظراهمیت کار و زمان صرف شده

اسلاید 187: کیفیت دیباچه های متون تصحیح شده و انتقادی:اشاره به چگونگی تدارک نسخه ها، میکروفیلم هاتوضیح مبسوط درباره نسخه ها و میکروفیلم هاروش مصححعلل قبول یا رد نسخهعلل رجحان نسخه حاضرتصویری از آغاز و پایان نسخه اصلی

اسلاید 188: اگر مقدمه نویس از نظر مرتبه علمی بالاتر از مولف باشد به جای مقدمه به آن ”تقریض“ می گویند.ترتیب صفحات دیباچه با حروف به دو صورت است:1- ابتثی2- ابجدی

اسلاید 189: ترتیب ابتثی: از (ء تا ی) در الفبای فارسی ”ه“ پیش از ”و“ است ولی در فارسی ”و ه ی“ترتیب ابجدی: ابجد، هوز، حطی، کلمن، سعفض، قرشت، ثخذ، ضظغ

اسلاید 190: حروف ابجد و اعدادی که می نمایانند: (ء ب ج د ه و ز ح ط ی) 1 تا 10(ک ل م ن س ع ف ض) 20 تا 90(ق ر ش ت ث خ ذ ض ظ غ) 100 تا 1000

اسلاید 191: متن اصلی: محل تبیین تمامی اندیشه و تلاش مولف است. ممکن است به چند بخش تقسیم شود.بیشترین دقایق و ظرایف نگارشی در متن اصلی پیاده شود.در داستان متن اصلی شامل ”مقدمه، تنه و نتیجه“ است.

اسلاید 192: تعلیقات (افزوده ها): توضیحات مختلف برای کشف مجهولات متن اصلیتفاوت تعلیقات با پا نوشت (پاورقی) در این است که حجم تعلیقات بسیار سنگین تر از پا نوشت است.

اسلاید 193: فهرست اعلام: فهرستی که در آن کلیه اسامی خاص که در کتاب آمده است با ذکر صفحه مربوط به آن آمده می شود.در تنظیم فهرست ”اسامی خاص افراد“ نخست باید نام فامیل سپس نام کوچک آمده شود. درباره قدما کنیه یا نام پدر را ذکر کرده اند.

اسلاید 194: ضرورت تنظیم فهرست اعلام1- سهولت در پیدا کردن نام ها2- آسان شدن کار یافتن مطالب برای پژوهشگران

اسلاید 195: فایده تهیه واژه نامهفرهنگ لغات علمی زبان فارسی را افزایش می دهد، کار مترجمین آینده را آسان تر می کند. خوانندگان را از ”برابر نهاده ها“ برای واژه ها آگاه می کند.

اسلاید 196: فهرست مآخذ و منابعکلیه سرچشمه های تهیه و آبشخورهای فری مولف را مأخذ می گویند.رعایت امانت و صداقت به منظور ارج نهادن به تلاش های محققان.روش آوردن منبع: 1- قبل از شروع یا پس از اتمام در داخل پرانتز2- با گذاشتن شماره یا ستاره در پاورقی معرفی کنند

اسلاید 197: موارد ارجاع تکراری در ذکر منبع: از لفظ ”همان“، اگر منبع و صفحه تکراری باشد ”همان جا“برخی نویسندگان با ذکر شماره به جای پاورقی در پایان کتاب مآخذ را ذکر می کنند. این روش جدید ترین روش است.

اسلاید 198: حُسن روش ارجاع در پایان کتاب:حواس خواننده همواره معطوف تعقیب موضوع است. عیب آن این است که برای دیدن منبع باید مکررا به پایان کتاب مراجعه کرد.

اسلاید 199: تفاوت آوردن مآخذ در پاورقی و فهرست مآخذ:در پاورقی در حداقل مشخصات روشن با درج شماره صفحهدر فهرست مآخذ با حداکثر نشانی یادداشت می شود.

اسلاید 200: نمونه های فهرست مأخذعربی: ابوبکر الصدیق، تالیف عمر ابوالنصر، بیروت 1353فارسی: تاریخ بیهقی، ابولافضل بیهقی، طبع دکتر فیاض بخش، تهران 1342 شانگلیسی: Arnold, Thecaliphate of Islam, Oxford, 1924

اسلاید 201: نشانه های اختصاریبرای جلوگیری از اطاله کلام و تضییع وقت و حوصله خوانندگان:رک: رجوع کنیدرش: رجوع شودنگ: نگاه کنیدج: جلد یا مجلدص: در مورد کتاب صفحهم: مترجم یا میلادیالخ: الی آخرس: سطر، ستون، سالج: جلد، در برخی موارد علامت ممیز جایگزینص: صفحه

اسلاید 202: نشانه های اختصاریعلامت (/) در 2/65 یعنی جلد دوم، صفحه 65 کتاب مورد نظرح: حاشیهش: شمسی، شمارهق: قمریهـ.ش: هجری شمسیهـ.ق: هجری قمریم: میلادیق.م: قبل از میلاد

اسلاید 203: گفتار سومتنظیم نهایی یک کتاب:1- عنوان کتاب2- فهرست مطالب کتاب3- نشانه های اختصاری4- تقریظ (در صورتی که داشته باشد)5- دیباچه6- متن7- تعلیقات، حواشی (در صورتی که وجود داشته باشد)8- فهرست اعلام9- واژه نامه10- فهرست مآخذ یا منابع

اسلاید 204: تفاوت تالیف کتاب با پایان نامهنیت اصلی مولف از تالیف کتاب چاپ و انتشار است اما هدف اصلی پایان نامه رسیدن به حد اجتهاد در رشته تحصیلی استدر تالیف کتاب، انتخاب موضوع، مسئولیت مباحث با مولف است در حالیکه پایان نامه با استاد راهنما و مشاور

اسلاید 205: ادامه تفاوت تالیف کتاب با پایان نامهدر تالیف کتاب فرض بر این است که مولف خود را صاحب صلاحیت در موضوع می داند در حالی که نگارنده پایان نامه در آغاز راه است.کتاب چاپ شده به لحاظ فنی و آرایش ظاهری با پایان نامه تفاوت دارد. پایان نامه نیازی به کسب مجوز از وزارت ارشاد و کتابخانه ملی ندارد.

اسلاید 206: معرفی چند مجموعه مقالهاز مجموعه مقالات دکتر عبدالحسین زرین کوب:یادداشتها و اندیشه ها، اساطیر، تهران 1371نه شرقی نه غربی، امیرکبیر، تهران 1355دفتر ایام، علمی، تهران 1375از چیزهای دیگر، اساطیر، تهران 1371با کاروان اندیشه، امیرکبیر، تهران 1369نقش بر آب ...، سخن، تهران 1375

اسلاید 207: از مجموعه مقالات دکتر غلامحسین یوسفی:نامه اهل خراسان، زوار، تهران 1346دیداری با اهل قلم، علمی، تهران 1367برگهایی در آغوش باد، توس، تهران 1356یادداشت های در زمینه تاریخ و فرهنگ ایران، سخن، تهران 1371چشمه روشن، علمی، تهران 1369

اسلاید 208: از مجموعه مقالات مجتبی مینوی:نقد حال، خوارزمی، تهران 1358تاریخ و فرهنگ ایران، خوارزمی، تهران 1352داستانها و قصه ها، خوارزمی، تهران 1349پانزده گفتار، دانشگاه تهران 1333(در معرفی چهره های ادبی مغرب زمین)یادداشتهای مینوی، پژوهشگاه علوم انسانی تهران، 1357

اسلاید 209: مجموعه مقالات دکتر محمد معین:مجموعه مقالات دکتر محمد معین توسط دختر ایشان خانم دکتر معین تحت عنوان ”یاد در یادها“ شامل 64 عنوان مقاله در موضوعات گوناگون ادبی و معرفی برخی چهره های ادبی و علمی توسط انتشارات معین در سال 1367 چاپ شده است.