مسمومیت با co (مونوکسید کربن)
اسلاید 1: به نام خدا
اسلاید 2: مسمومیت با مونواکسید کربن یا گازگرفتگی
اسلاید 3: تعریف مونوکسید کربن: مونو اکسید کربن گازی بی رنگ، بی بو، بی مزه و در آغاز غیر محرک است که در اثر سوختن ناقص مواد حاوی کربن تولید می شود. اين گاز به سرعت در هوا پراكنده شده و در هوا لايه اي تشكيل نمي دهد، قدرت انفجار و احتراق ندارد و برای انسان غیر قابل تشخیص است. CO بطور برگشت پذير با جايگاه هاي اتصال اكسيژن در هموگلوبين تركيب مي شود و ميل تركيبي آن براي هموگلوبين حدود 220 برابر اكسيژن است. محصول توليد شده، كربوكسي هموگلوبين، نمي تواند اكسيژن را حمل كند. علاوه بر اين، حضور كربوكسي هموگلوبين در جدا شدن اكسيژن از اكسي هموگلوبين باقيمانده اختلال ايجاد مي كند و لذا حمل اكسيژن به بافت ها را كاهش مي دهد.
اسلاید 4: منابع مونوكسيدكربن: منابع رايج COشامل دود ناشي از بخاري، اگزوز اتومبيل، سوخت ناقص ذغال و اجاق نفتي يا گازي و به ميزان كمتر سيگار و متيلن كلرايد مي باشد. دود سيگار: دود سيگار كه به درون ريه ها استنشاق ميشود مي تواند حاوي 5% مونوكسيدكربن باشد. متيلن كلرايد: استنشاق متيلن كلرايد (دي كلرو متان) ميتواند مسموميت با مونوكسيدكربن ايجاد كند زيرا اين ماده در كبد به COمتابوليزه مي شود.
اسلاید 5: علايم كلينيكي: علايم مسموميت در ارگان هايي كه ميزان زيادي اكسيژن مصرف مي كنند از جمله مغز و قلب ديده مي شود. اكثر بيماران سردرد، گيجي و حالت تهوع دارند. در مسموميت هاي شديدتر اختلال حواس ، سنكوپ، كما، تشنج، اختلال ضربان قلب، افت فشار خون و مرگ ممكن است رخ دهد. اگرچه گاهي ميزان كربوكسي هموگلوبين ارتباطي با شدت مسموميت ندارد، معمولا ميزان بيشتر از 40 با مسموميت هاي قطعي ارتباط دارد. افرادي كه بعد از مسموميت شديد زنده مي مانند ممكن است به علت وقوع هيپوكسي- ايسكمي دچار اختلالات متعدد عصبي پايدار شوند. اين اختلالات مي تواند در حد اختلالات شخصيتي و حافظه تا سندرم پاركينسون يا وضعيت نباتي پايدار باشند.
اسلاید 6: علائم اصلي مسموميت با co مربوط به هيپوكسي بوده و به ترتيب ذيل پيشرفت مي كنند: (1) اختلال سايكوموتور (رواني – حركتي) (2) سردرد و احساس سنگيني در ناحيه گيجگاهي (3) اغتشاش ذهن و كاهش دقت بينايي (4) تاكي كاردي، تاكي پنه، سنكوپ و كما (5) كماي عميق، تشنج، شوك و نارسايي تنفس. با اين حال افراد مختلف ممكن است در يك سطح مفروض از كربوكسي هموگلوبين علائم كاملا متفاوتي بروز دهند.
اسلاید 7: گروه هايي كه بيشتر در معرض خطر عوارض ناشي از مسموميت با مونوكسيد كربن هستند: نوزادان به دليل سرعت بالاي تنفس و متابوليك، زنان حامله، سالمندان، افراد مبتلا به بيماريهاي خوني، سابقه داشتن بيماري ايسكمي قلب يا انسداد مزمن ريه جنين نسبت مادر به co حساسيت بيشتري دارد. اگر مدت زمان تماس با co و يا غلظت آن متوسط يا بالا باشد ميتواند اثرات تراتوژنيك (بسته به ماه بارداري) و امبريوتوكسيك ايجاد كند.
اسلاید 8: فاكتورهاي مربوط به پروگنوز ضعيف مسموميت: 1. سن بالاي 30 سال 2. سابقه داشتن بيماريهاي عروقي 3. كماي بيشتر از 1تا 2 ساعت 4. نكروز مولتي فوكال مخچه در سي تي اسكن 5. ميزان كربوكسي هموگلوبين بيشتر از 40 % 6. اختلال نوروسايتوتيك مقاوم و فوري 7. عدم دريافت اكسيژن يا اكسيژن هايپرباريك در اورژانس
اسلاید 9: تشخيص: در صورتي كه سابقه تماس با مونوكسيدكربن وجود داشته باشد، تشخيص مشكل نخواهد بود، اما در موارد كمتري ممكن است سخت باشد. علائم كلينيكي اختصاصي وجود ندارد. قرمز تيره شدن پوست يا قرمز روشن شدن خون سياهرگ در بسياري از موارد رخ ميدهد اما هميشگي نيست. براي تشخيص دقيق ميزان كربوكسي هموگلوبين اندازه گيري ميشود. وجود هموگلوبين جنيني در نوزادان ممكن است باعث خطا در اندازه گيري كربوكسي هموگلوبين شود. ديگر يافته هاي مفيد آزمايشگاهي شامل الكتروليتها، گلوكز، BUN ، كراتينين، ECG و تست بارداري مي باشد. تشخيص تفريقي: دامنه تشخيص تفريقي در مورد علائم غير اختصاصي مسموميت با CO بسيار وسيع است و شامل آنفولانزا، سندرم ويروسي، سردرد و مسموميت هاي غذايي مي باشد. در برخي موارد مسموميت با مونوكسيدكربن به شكل سندرم مرگ ناگهاني نوزاد يا SIDS بروز مينمايد و تشخيص اوليه (مسموميت با CO ) از نظر دور مي ماند. مسموميت با سيانيد در مواردي كه بيمار به علت آتش سوزي منزل در كما است بايد مورد توجه قرار گيرد.
اسلاید 10: عواملي كه تشخيص و درمان مسموميت با مونوكسيدكربن را دچار مشكل مي كند: سنجش اكسيژن شرياني (پالس اكسي متري) ميزان اكسيژن اشباع را حتي با وجود ميزان معني دار كربوكسي هموگلوبين، نرمال نشان خواهد داد. زيرا توانايي تفريق اكسي هموگلوبين و كربوكسي هموگلوبين از يكديگر را ندارد. ميزان كربوكسي هموگلوبين و شدت اوليه علائم در فرد بيمار، پيشگويي كنندههاي خوبي براي سيكل عصبي به تاخير افتاده نيستند. علائم مسموميت متوسط غير اختصاصي هستند و اغلب با بيماريهاي ويروسي اشتباه ميشوند. يك فهرست طولاني از موارد مشكوك لازم است، تشخيص مسموميت با مونوكسيدكربن بايد هنگام بروز حالت تهوع، استفراغ يا سردرد به خصوص در مواقعي كه به صورت دسته جمعي يا در فصل سرد سال رخ مي دهد مورد توجه قرار گيرد. اختلال در تعيين منبع توليد مسموميت باعث ايجاد مسموميت مجدد مي شود.
اسلاید 11: درمان: بیمار را از محیط مسموم به هوای آزاد منتقل کنید. مراقب وضعیت تنفسی باشید. اگر سرفه یا سختی در تنفس بیشتر شد بیمار را از نظر تحریک راه تنفسی، برونشیت یا پنومونی ارزیابی کنید . با دقت زیاد بیماران دچار مسمومیت استنشاقی با مونوکسیدکربن را برای بروز هرگونه علائم یا نشانه سیستمیک تحت نظر قرار دهید. درمان اولیه با اكسيژن كمكي مرطوب 100% مي باشد و در صورت نیاز با تنفس کمکی همراه شود. درمان مسموميتهاي خفيف تا متوسط: شامل استفاده از مكمل اكسيژن و درمان حمايتي دستگاه تنفس و قلبی عروقی مي باشد. ميزان كربوكسي هموگلوبين سريع اندازهگيري و درمان با اكسيژن 100% تا زمان رفع علائم و كاهش ميزان كربوكسي هموگلوبين به كمتر از 5% ادامه يابد. همچنين انجام تست تعيين سطح هوشياري و تستهاي دقيق عصبي ضروري مي باشد. تست تعيين سطح هوشياري غيرعادي يا سرگيجه، آتاكسي يا ديگر تستهاي غيرعادي عصبي همچنين وجود علائم و نشانههاي اسيدوز متابوليك ممكن است نشانه دقيق مسموميت شديد باشد.
اسلاید 12:
اسلاید 13: مديريت درمان مسموميتهاي شديد: بيماران مبتلا به كما يا آسيب ديده از طريق اسنتشاق CO ، علاوه بر اكسيژن تراپي ممكن است نياز به اقدامات حمايتي مكانيكي تنفس وانتوبه اوروتراكئال داشته باشند. پروتكل استاندارد درماني براي افت فشارخون و اختلال ضربان قلب بايد پيگيري شود. نقش اكسيژن هايپرباريك در درمان مورد بحث است. در حالي كه يافتهها در اين مورد در تضاد هستند، بيماران دچار مسموميت شديد بايد به طور عموم اكسيژن هايپرباريك دريافت كنند. برخي از محققين پيشنهاد ميكنند شاخصهايي همچون سنكوپ، تغيير وضعيت هوشياري يا نقايص نورولوژيكي نشان دهنده آسيب قلب و اسيدوز متابوليك شديد يا مقاوم مي باشند. حاملگي به خصوص با شرايط دشوار جنين به عنوان انديكاسيون اكسيژن هايپرباريك مطرح ميباشد. زيرا غلظت كربوكسي هموگلوبين جنين معمولا بالاتر بوده و در مقايسه با مادر آهستهتر حذف مي شود. قربانیان آتشسوزی ممکن است دچار مسمومیت همزمان با مونوکسیدکربن و سیانید شوند. درمان متداول مسمومیت با سیانید شامل استفاده همزمان از تولیدکنندههای متهموگلوبین (نیتریت) با تیوسولفات سدیم میباشد. تولید مت هموگلوبینمي ممکن است سمیت ناشی از CO را به علت اختلال بیشتر در اکسیژن رسانی افزایش دهد.
اسلاید 14: ميزان توكسيسيتي: توكسيسيتي وابسته به غلظت و مدت زمات تماس با مونوكسيدكربن است . براي مثال كنترل كننده هاي CO منازل بايد در صورت وجود غلظت ppm 70 تا مدت زمان 189 دقيقه در فضاي منزل، غلظت ppm 150 تا 50 دقيقه و غلظتppm 400 تا 15 دقيقه هشدار دهند. غلظت مونوكسيدكربن به ميزان ppm 5000 در هوا بعد از 5 دقيقه تماس براي انسان كشنده است. ميزان كربوكسي هموگلوبين بالاي 65% تا 70% در صورت عدم درمان با اكسيژن منجر به مرگ فرد خواهد شد. اين نكته حائز اهميت است كه به طور معمول كربوكسي هموگلوبين بالاي 60% باعث مرگ بيمار مي شود .
اسلاید 15: زمان لازم جهت حذف نيمه عمر : بيمار در هواي اتاق- 5 تا 6 ساعت. اين ميزان براي فرد بالغ جوان سالم مشخص شده است و هر گونه تفاوت در ميزان تنفس، سن، سلامت ريه يا فعاليت فيزيكي اين مقادير را تغيير مي دهد . بيمار تحت درمان با اكسيژن 100%- 40 تا 90 دقيقه بيمار تحت درمان با اكسيژن هايپرباريك- كمتر از 30 دقيقه مدت زمان حذف نيمه عمر مونوكسيدكربن در جنين 5 برابر بيشتر از مادر است.
اسلاید 16: پایان
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.