معیارهای پی جویی و کاربرد آن ها در پی جویی کانسارها

معیارهای پی جویی و کاربرد آن ها در پی جویی کانسارها

اسلاید 1: هدف آموزشی جلسه دوم معيارهای پی جويي و کاربرد آنها در پی جويي کانسارهابه نام خدا

اسلاید 2: معيارهای پی جويي کانسارها با توجه به ويژگی های زمين شناسی، فيزيکی و ژئوشيمی می توان بر اساس معيارهای مختلفی جستجو نمود. معيارهای پی جويي (Prospecting criteria)عبارتند از: 1- معيارهای آب و هوايي 2- معيارهای سنی 3- معيارهای رخساره ای و سنگ شناسی 4- معيارهای ساختمانی5-معيارهای ماگمايي6-معيارهای ژئوشيميايي7- معيارهای مارفولوژی 8-معيارهای ژئوفيزيکی

اسلاید 3: معيارهای آب و هوايي(climatic criteria) بسياری از کانسارها در شرايط آب و هوايي خاص به وجود می آيند. کانسارهای کائولينيت، جامانده طلا، پلاتين و الماس، بوکسيت و لاتريت و زغالسنگ. بايستی دوره هايي از تاريخ زمين را پيدا نمود که دارای ويژگی آب و هوايي خاصی باشند.کانسارهايي مانند گچ، نمک طعام و برخی کانی های تبخيری ديگر در آب و هوای خشک تشکيل می گردند.

اسلاید 4: معيارهای سنی (stratigraphic criteria)چينه شناسی علمی است که در مورد سن زمين و سنگهای مختلف آن گفتگو می کند. کانسارها ارتباط خاصی با سن زمين شناسی دارند. مثلا“ اکثرکانسارهای پورفيری در دوران سوم تشکيل شده اند. زغال سنگهای ايران از نظر چينه شناسی محدود به ترياس فوقانی تا ژوراسيک ميانی می باشند. بوکسيتهای ايران زير سازندهای پرمين و ترياس قرار دارند. کانسارهای طلا و پلاتين در تشکيلات زمين شناسی با سن پروتروزويک يافت می شوند.

اسلاید 5: معيارهای رخساره ای و سنگ شناسی(Facies and lithological criteria)اغلب ارتباط نزديکی بين کانسارها و نوع سنگ همبر وجود دارد. اين ارتباط می تواند به شکل مستقيم و يا غير مستقيم باشد. کانسارهای بوکسيتی در اثر هوازدگی سنگهای اسيدی مانند گرانيت تشکيل می شوند. بوکسيتها به دو صورت برجا و دگرجا يافت می شوند. وجود دگرسانی در سنگهای ماگمايي کانسارهای آهن با منشاء درياچه ای و يا باطلاقی همراه با نازک شدن لايه ها، لايه بندی منظم، زياد شدن مواد رسی می باشد. اين کانسارها اغلب در مجاورت يا روی توده های آذرين فوق بازی تشکيل می شوند.

اسلاید 6: معيارهای ساختمانی(structural criteria)ارتباط ساختمانهای زمين شناسی با مواد معدنی ای که در آن يافت می شود، يکی از معيارهای پی جويي می باشد. نفتگيرها، گسلهايي که حاوی کانی سازی می باشند، تمرکز مواد معدنی در چين خوردگی ها مثالهای متعددی می باشند. با توجه به تکتونيک صفحه ای می توان صفحاتی که در دورانهای مختلف زمين شناسی تشکيل شده اند را مطالعه نمود. در صورتی که در يکی از صفحات کانی سازی ديده شود، در صفحه مجاور که هم اکنون ممکن است هزاران کيلومتر دورتر قرار گرفته است می توان به دنبال همان کانسار بود.

اسلاید 7:

اسلاید 8:

اسلاید 9:

اسلاید 10:

اسلاید 11: معيارهای ماگمايي(Magmatic Criteria )بسياری از کانسارها منشاء ماگمايي دارند.بسياری از کانسارها در درون توده های آذرين به صورت مستقيم تشکيل می گردند و يا در اثر دگرسانی اين سنگها ايجاد می شوند. مثالها: -پلاتين و کرميت در داخل توده های دونيتی و پريدوتی-الماس در داخل توده های کيمبرليتی -آزبست در سرپانتينيت ها برخی از کانسارهای سولفوری در سنگهای بازی و فوق بازیطلا قلع و ميکای صنعتی در داخل توده های گرانيتی و پگماتيتی

اسلاید 12: معيارهای ماگمايي(Magmatic Criteria )موقعيت تشکيل: توده های نفوذی - کانی سازی ممکن است در درون توده و يا اطراف آن رخ دهد. دايکها - ارتباط نزديکی بين دايکها، سيلها و ماده معدنی وجود دارد. سنگهای فوق بازی و بازی -برخی از سنگهای فوق بازی –مخصوصا“ سنگهايي که در افيوليتها قرار دارند-دارای کانی سازی می باشند.

اسلاید 13: معيارهای ژئوشيميايي (geochemical criteria )کاربرد شيمی در زمين شناسی را علم ژئوشيمی می نامند. بررسی ويژگی های شيمی سنگها و کانی ها و فرايند توزيع عناصر در پوسته زمين در حيطه علم ژئوشيمی قرار می گيرد. عناصر در پوسته زمين دارای توزيع ناهمگنی می باشند. در برخی نقاط عنصر يا عناصر خاصی در پوسته زمين متمرکز می شوند که در صورت دارا بودن ويژگی های اقتصادی، زيست محيطی، تکنولوژيکی، سياسی و غيره آن را ذخيره معدنی می ناميم.

اسلاید 14: معيارهای ژئوشيميايي (geochemical criteria )وظيفه يک ژئوشيميست انتخاب روشهای نمونه برداری، آماده سازی ، آناليز و تفسير صحيح جهت اکتشاف اين کانسارها می باشد. برخی از سنگهايي که دارای کانی سازی می باشند، ترکيب ژئوشيمی خاصی نسبت به سنگهای هم ارز خود دارا می باشند. از روشهای آماری جهت جستجوی جمعيت بی هنجار در درون کانسارها استفاده می شود.

اسلاید 15:

اسلاید 16:

اسلاید 17: معيارهای ژئومورفولوژی(Geomorphological criteria)برخی از کانسارها در شرايط مورفولوژی خاصی قرار می گيرند که امکان تشکيل کانسارهای پلاسری را فراهم می آورند.

اسلاید 18: معيارهای ژئومورفولوژی(Geomorphological criteria)برخی کانسارها نيز در شرايط مورفولوژی خاصی تشکيل می گردند. مانند پلاسرها

اسلاید 19: Cut-offs and oxbows.5/4/2018N.C.KINGMASerpentine meanders, river Chichaga, CanadaInfilling wilth overbank deposits.Active point bar formation.Oxbow lakes.Filling of oxbow lakes.

اسلاید 20:

اسلاید 21: معيارهای ژئومورفولوژی(Geomorphological criteria)برخی از کانسارها ممکن است دارای ژئومورفولوژی خاصی باشند. - توده های نفوذی که نسبت به سنگهای اطراف برآمده باشند. - دايکها - لاتريتها و بوکسيتها - گودالهای حاوی بوکسيت

اسلاید 22: معيارهای ژئومورفولوژی(Geomorphological criteria)ابزارهای لازم برای مطالعه معيارهای ژئومورفولوزی-تصاوير ماهواره ای و عکس های هوايي -نقشه های توپوگرافی -روشهای ژئوفيزيکی

اسلاید 23: معيارهای ژئوفيزيکی(Geophysical criteria)سنگها و کانی ها با توجه به ويژگی های شيميايي و فيزيکی خود دارای ويژگی های ژئوفيزيکی خاصی می باشند. وجود عناصر رسانا در درون سنگها باعث می گردد که مقاومت الکتريکی آنها نيز کم شود. حضور مگنتيت در سنگ باعث ازدياد در شدت ميدان مغناطيسی و يا شتاب گرانش می گردد. وجود اورانيم و يا توريم باعث افزايش راديواکتيويته در سنگها می گردد.

اسلاید 24: معيارهای ژئوفيزيکی(Geophysical criteria)با استفاده از ابزارهای مناسب می توان ويژگی های فيزيکی سنگها را اندازه گيری نمود. داده های جمع آوری شده به صورت نقشه های ژئوفيزيکی ارائه می شوند.