صفحه 1:
صفحه 2:
فصل چهارم
حرکت به سمت خود سازماندهی
سازمان به مثابه مغزها
صفحه 3:
مقدمه
سازمان همسان مغز : جنبه های گوناگونی در مغز آدمی نهفته اند که تفکر درباره
آن ها ما را به شگفتی وا می دارد . از این روست که برخی از نظریه پردازان سازمان و
مدیریت کوشیده اند با استفاده از استعاره مفز توصیفی دیگر از سازمان ارائه دهند و پاره ای
از پیچیدگی های آنرا روشن سازند .
مغز به مثابه سیستمی برای آغاز و انجام اعمال هوشمندانه . بالاتر از سایر سیستم های
طبیعی و سیستم های ساخت بشر شناخته شده . قرار می گیرد .
صفحه 4:
ان
_ نظام يبجيده واكنسشس قاىك
شيميايى
2
0
صفحه 5:
مغز همچون نظام هول وگرافی :
در هولوگرافی . کل به گونه ای در اجزا منعکس می شود که هر جزء می تواند
همچون آن عمل کند . سازمان نیز می تواند واجد چنین خاصیتی باشد . بدین
معنی که سیستم سازمانی را می توانیم به طربقی منظم بسازیم که در غیاب
بعضی از اجزا و یا درست کار نکردن آن ها . سیستم به حیات خود ادامه دهد و
. خللاً آن نابسامانی ها و غیبت ها را خود پر کند
صفحه 6:
7 سح
برای آنکه سازمانی با خاصیت هولوگرافیک طراحی
بکنیم باید ۴ اصل را در نظ رگرفت :
۱- ایجاد وظایف مضاعف و چندگانه
۲ کردن میزان تنوع و پیچیدگی کار کردی
۳- حداقل ضوابط و مقررات
توانایی آموختن
صفحه 7:
i... یتح
سازمان به منزله مغز ف رآوری اطلاعات :
سازمان ها علاوه بر اینکه سیستم های اطلاعاتی هستند . سیستم های
ار تباطات و تصمیم گیری نیز می باشند . ۱
در سازمان هاى مكانيكى اين سيستم ها به صورت کاملا یکنواخت عمل مى
کنند » ولی در سازمانهای ماتربسی و ارگانیکی این سیستم ها به صورت موقت
. عمل می کنند و جریان های مستقل دارند
صفحه 8:
SS _ 7
ف رآوری اطلاعات.نصمیم گیری و طراحی سازمان :
دیدگاه فرآوری اطلاعات ابزاری برای تشخیص تفاوتهای طرح های مکانیکی و
ارگانیکی سازمان فراهم می آورد » سازمانهای مکانیکی بر سیستم های اطلاعاتی
و تصمیم گیری کاملا برنامه ریزی شده و از پیش طراحی شده استوارند . در
صورتی که سازمانهای ارگانیکی معمولا مبتنی بر فرآیندهایی هستند که انعطاف
٠ پذیرتر و موقتی ترند
صفحه 9:
ON بح
علم سایبرنتیک. یادگیری. وآموزش بادگیری :
علم سایبرنتیک . علم میان رشته ای نسبتاً جدیدی است که به مطالعه اطلاعات ,
ارتباطات و کنترل تاکید دارد .
علم سایبرنتیک یا علم ارتباطات و کنترل . رابطه ای صریح بین مغز انسان و سازمان
برقرار کرد و کوشید برای این پرسش که چگونه می توانیم سیستمی مصنوعی همانند مغز
انسان طراحی کنیم . پاسخی به دست دهد . و شاید اين تلاش نخستین نشانه در به
کارگیری استعاره مغز برای سازمان بود .
زمینه های توجه سایبرنتیک : اطلاعات ارتباطات و کنترل
صفحه 10:
4
چهار اصل در سایبرنتیک ( علم ارتباطات و کنترل ) :
۱- سیستم باید توان احساس و درک محیط خود و جذب اطلاعات از محیط را دارا باشد .
۲- سیستم باید بتواند بین این اطلاعات و عملیات خود ارتباط برقرار کند .
۳- سیستم باید قدرت آگاهی از انحرافات را داشته باشد .
۰- سیستم باید توانایی عملیات اصلاحی برای رفع مشکلات را دارا باشد
صفحه 11:
۳۳ ۱
سیستم های بازخورد منفی :
نکته مهمی که درتحقیقات سایبرنتیک آشکار شد. خود نظمی با استفاده از
بازخورد منفی بود .
این سیستم ها بسیاری از رفتارهای روزمره غیر متعارف را توضیح می دهد .
سیستم های بازخورد منفی با تشخیص خطا و تصحیح خودکار سروکار دارد .
انسان با استفاده از بازخورد منفی و اصلاحات پیاپی و پرهیز از خطا . به هدف
دست می یابد و سیستم ها را می توان چنان طراحی کرد که با تغذیه اطلاعات
.و کنترل. چنین خود نظمی را درخود ایجاد کند
صفحه 12:
بازخوردهای مثبت
بازخورد منفی که منجر به
برداشت شيئى میشود
نمایه شماره ۰4۴-۱۱ بازخورد منفى در عمل
صفحه 13:
4
نفاوت میان فرایند یادگیری و فرایند آموزش یادگیری
3 يا ابد باحر Somes Pl و رآ رس ند لوقيس ممه
وعملياتش را بران اساس اصلاح مى كند .
آموختن 2 آموختن ( آموزش يادكيرى): در اين فرايند نرم هاى مقرر را نيز
مورد ارزیابی و پرسش قرار می دهد و صحت آن ها را نیز می آزماید و از اين جهت بخردانه
صفحه 14:
یادگیری جقت حلقهای یر "تگاهی دوباره" یه "موقعیت" و "بررسی میزات اعتیار
عتجارهای کا
صفحه 15:
4
خبره شدن در یادگیری دو حلقه ای اغلب به طفره رفتن های زیاد منجر می شود . در حالیکه
برخی از سازمانها در نهادینه کردن سیستم هایی که هنجارهای اساسی » خطی مشی ها و
روش های عملیاتی مناسب را برای مواجهه با تغییرات محیطی وضع می کنند . موفق بوده اند
مثل تشويق به اندیشیدن و خلاقیت ) اما بسیاری از آنها با شکست مواجه شده اند .
. این شکست به ویژه درباره سازمان های بوروکراتیک صادق است
صفحه 16:
مغز و سازمان به مثابه سیستم های هولوگرافیک. By
¥ شباهت ورقه های هولوگرافیک با کاربرد مغز از لحاظ i
ذخیره یک تصویر کامل در هریک ازاجزای آن
اين ویژگی در مغز ازنوعی ارتباط میان نورون ها ناشی
می شود.
۲ توجه به پژوهش های جدید درمورد مغز که نحوه کار
هولوگرافیک را مشخص می کند برای طراحی سازمان
های آتی مفید خواهد بود.
صفحه 17:
oo 8
۷ هر ناحیه مغز فعالیت تخصصی خوردرا دارد و درعین تفاوت درکارکرد
بهم وابسته اند. مانند کورتکس, سرپلیوم ومیان مغز. یا نیمکره های
” مغز اين قابليت حيرت آور را داردكه خود رابرای مقابله با شرایط
متغيير سازمان دهد.
” اكرخود را درگیرشرایط خاصی كنيم مغز خود رابا آن كاركرد
سازكارمى كند. (كارنيكوكردن ازيركردن است)
صفحه 18:
|
سيال كرون دانش درسازمان
۷ سازمان مغز گونه سازمانی است که بطور مستمر مخزن ایده های
خود را توسعه دهد.
oul” سازمان ها اطلاعات یادگیری را درکل سازمان جاری می سازند و
افراد را به یادگیری و بازخورد تشویق می
امروزه تأکید بر این است که سازمان از حالت «بدنه بزرگ/ مغز
کوچک» به حال «بدنه کوچک/ مغز بزرگ»تبدیل شوند
در اقتصادی ک وجود عدم اطمینان در آن قطعی است یکی از منابع
برتری رقابت. دانش است.(پروفسور ایکوجی روتونارا)
صفحه 19:
۳
تسهیل خود سازماندهی:اصول طراحی هولوگرافیک
:موارد ضروری برای ایجاد سازمان هولوگرافیک
maa سرت ارتباطات
توان خو 3
ره را Eee چندگانگت کار کرد ea
0 د۰ 00000 وس .قرار می دهد
صفحه 20:
oo
حت
اصلضروونة نوع (2 Cron) اصلاموزشيادكيرى(4
اصلحداقلس از ی(3
مشخصه هاعب حرلنی
صفحه 21:
oo 8
چندگانگی کار کرد:
هر سیستمی که بشواهد توان خود سازماندهى را دارا باشد بايد عنصر جندكانكى كاركرد را كه شكلى از توانمندى
اضافى است در خود داشته باشد.
صفحه 22:
oo 8
v
درجندكانكى اجزا هرجزء زء كاركرد cle رادازد دا جرای خاسن رسیم اضاقه من شوده
با وطاق كنترل و يشتيبانى را برعهده بكيرند. ياجانشين عضوى شوند كه ازايفاى نقش خود
بازمى ماند.
Lol yl + طراحى مكانيكى سازمان است و نتيجه آن ساختارى سلسله مراتبى است.
۲ در چندگانگی کارکرد به اجزا کارکردهای اضافی محول می شود, تاهرجزء بتواند علاوم مروطیفه
خاص خود چندین وظیفه بطورهمزمان برعهده بگیرد تادرصورت نیاز جا Looks اجزا دیگر
* این طرح سازماندهی انعطاف پذیر است.
۰ این سیستم ها خاصیت هولوگرافیکی دارند.
صفحه 23:
ae cael
۷ این اصل بیان مي کند که گوناگونی درون سیستم خود تنظیمی باید با
گوناگونی و پیچدگی محیطی و چالش هایی که با آن دست وپنجه نرم
مى کند همخوانی داشته باشد.
۲ براساس این اصل سازمان باید به اندازه محیطی که در آن قراردارد
پیچیده و متنوع باشد.
در این اصل توجه زیادی به مرز و روابط واحدهای سازمانی و محیط
اطراف آنها می شود تا اطمینان حاصل شود که تنوعمورد نیاز هر واحد
su) شده است.
صفحه 24:
4
حداقل سازی مشخصه های بحرانی
* تضاد با اصل بروکراسی
* از بين رفتن خودسازماندهی در سازمان های بروکراتیک
۶ ایجاد شرایط سوال مدار بودن بجای از پیش طراحی کردن, در جهت ایجاد انعطاف و تنوع
در سازمان
۰ هلو اسطاق دیزی موجب بی نظمی در سازمان می شود و مطرح شدن اصل آموزش
یادگیری
صفحه 25:
|
اصل آموزش یادگیری
* توانمدی سیستم برای خودسازماندهی و کنترل یکپارچه بستگی به توانایی آن در
فرایندهای یادگیری تک حلقه ای و دوحلقه ای دارد.
* برای ایجاد سیستم های هولوگرافیک به منظور دستیابی به یکپارچگی و همبستگی و
تکامل پاسخگویی به تقاضاهای متفییر. باید قابلیت یادگیری سیستم را افزایش داد.
صفحه 26:
4
هربرت سایمون
درباره اهمیت سلسله مراتب در سیستم های پیچیده بیان میدارد كه اگر از مجموعه های( متوسط با ثبات) استفاده
هیچ سیستم پیچیده ی سازگار
.های آن رخ دهند و هر خرده سیستم نیز از سایر خرده سیستم های آن به طور نسبی مستقل باشد
ذیری نمی تواند در طول زمان پایدار بماند. مگر آنکه فرایندها در خرده سیستم
صفحه 27:
۱ —=—
نقاط قوت استعاره مغز
کمک به درک بهتر یادگیری سازمانی و ظرفیت
خودسازماندهی
سازمان sl نوآور باید به مثابه سیستم های یادگیری طراحی شوند و
تاکید اصلی خود را بر سوال مدار بودن و خودانتقادی قرار دهند.
اگر سازمان نتواند خود ۳ با ايده هاى جديد سازگار کند, راه نوآوری در
سازمان مسدود می شود.
صفحه 28:
۱
نقاط قوت استعاره مغفز
تاکید بر نحوه طراحی مدیریت راهبردی جهت تسهیل آموزش
یادگیری :
تسهیل پاسخگویی سازمان به تهدیدها و فرصت های محیط
تکاملبازمان,با انجاد آزادق عفل,و انجام ماموریت سازنان با دورق ان
زیان آورها
(دوری از زیان آورها با پیگیری هدف خاص از حیث کیفیت تفاوت دارد.)
صفحه 29:
00000 د
نقاط قوت استعاره مغز
فراهم آوردن وسيله اى كه با آن مى توان به آن سوى عقلائيت
محدودیت دست یافت
اکن ساز مان ها با عقلانيت محدود رفتار مى كنند زيرا از ساختار بروکراتیک
استفاده مى
سازمان بوروکراتیک از نگرش مکانیکی و خطی برای برخورد با مسائل
پیچیده استفاده می کند برای مثال درخت تصمیم گیری را بکار می گیرد.
صفحه 30:
|
نقاط قوت استعاره مغز
زمینه استفاده از تکنولوژی محاسباتی و ریزپردازنده را برای ایجاد سبک های
جدید سازمانی فراهم می آورد.
صفحه 31:
۱ 2ُأاخشا ۳۳
نقاط ضعف استعاره مغز
1 خطر نادیده انگاشتن تعارض شدید ge « الزامات یادگیری و خودسازماندهی» و «واقعیت های
قدرت و کنترل» است.
افزایش آزادی عمل و خودسازماندهی واحد های سازمانی قدرت کسانی که مسئولیت نهایی
انجام فعالیت ها و امور روزمره سازمان را به عهده دارند کاهش می دهند.
2 چون هر حرکت به سوی خودسازماندهی باید با تفییر عمده در گرایش ها و ارزش ها همراه
باشد, ممکن است واقعیت های قدرت با یک قوه جبری که بیش فرض ها و باورهای موجود ريشه
no گیرد, تقوبت شود.
صفحه 32:
