مهندسی نرم افزار: مدیریت پیکربندی نرم افزار

مهندسی نرم افزار: مدیریت پیکربندی نرم افزار

اسلاید 1: اسلایدهای آموزشی درس مهندسی نرم افزار (1)( برگرفته از کتاب پرسمن )مدرس : مهندس سهیل افرازدانشگاه پيام نورمرکز اردبیل

اسلاید 2: مهندسی نرم افزار فصل نهم : مدیریت پیکربندی نرم افزار

اسلاید 3: مدیریت پیکربندی نرم افزارخطوط مبنااقلام پیکربندی نرم افزارفرایند مدیریت پیکربندی نرم افزارشناسایی اشیاء در پیکربندی نرم افزارکنترل نسخهکنترل تغییراتوارسی پیکربندیگزارش وضعیتاستانداردهای مدیریت پیکربندی نرم افزارNextمهدي فسنقري

اسلاید 4: مدیریت پیکربندی نرم افزار (:(SCM خروجی فرایند نرم افزاری اطلاعاتیست که می توان آن را به سه گروه تقسیم کرد:برنامه های کامپیوتریاسنادی که برنامه های کامپیوتری را شرح می دهدداده هامدیریت پیکربندی نرم افزارعبارت است از یک فعالیت جامع که در طول فرایند نرم افزاری اجرا می گردد. از آن جایی که تغییر می تواند در هر زمانی رخ دهد، فعالیت های SCM برای (1)شناسایی تغییر(2)کنترل تغییر(3)حصول اطمینان از این که تغییر به درستی اجرا می شود (4)گزارش تغییر به کسانی که علاقمند به دانستن آن هستند، انجام می گردد.NextPreviousمهدي فسنقري

اسلاید 5: مدیریت پیکربندی نرم افزار (:(SCM بین پشتیبانی ازنرم افزار ومدیریت پیکربندی نرم افزار تفاوت وجود داردپشتیبانی یعنی مجموعه ای از فعالیت های مهندسی نرم افزار که پس از تحویل نرم افزاربه مشتری واستفاده از آن به وقوع می پیوندد.مدیریت پیکربندی نرم افزار یعنی مجموعه ای از فعالیت های پیگیری وکنترل که زمانی شروع می شوند که یک پروژه مهندسی نرم افزاری آغاز می گردد وتنها زمانی پایان می یابند که نرم افزار از کارمی افتد.متغییردیگری درفرایند نرم افزاری وجود دارد بنام ˝تغییر˝. تغییر می تواند در هر زمانی وبه هردلیلی روی دهد.درواقع اولین قانون مهندسی سیستم بیان می دارد که:مهم نیست که شما درکجای چرخه زندگی سیستم قرار دارید٬ سیستم تغییر خواهدکردوتمایل به تغییرآن در تمام چرخه زندگی ادامه پیدا خواهد کرد.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 6: مدیریت پیکربندی نرم افزار (:(SCM شرایط جدید کاری ویا تجاری که تغییردرشرایط محصول ویا قوانین تجاری را دیکته می کندنیازهای جدید مشتریا ن که اصلاحات داده هایی راکه توسط سیستم های اطلاعاتی ایجاد می شوند٬ عملکردی که توسط محصولات عرضه می شوند٬ ویا خدماتی که توسط یک سیستم کامپیوتری ارائه می شوند راعرضه می نمایند3) سازماندهی دوباره ویا گسترش/کاهش تجارت که سبب بروز تغییرات در اولویت پروژه ویا ساختار تیم مهندسی نرم افزار می شود4) مشکلات مربوط به بودجه ویا برنامه ریزی که سبب تعریف دوباره سیستم ویا محصول می گردد.مدیریت وضعیت نرم افزار یعنی مجموعه ای از فعالیت هایی که برای کنترل تغییردر طول چرخ زندگی نرم افزار کامپیوتری به وقوع می پیوندد.چهارمنبع تغییر اساسی وجود دارد:PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 7: مدیریت پیکربندی نرم افزار (:(SCM خلاصه: [ مدیریت پیکربندی نرم افزار عبارت است از یک فعالیت جامع که در طول فرایند نرم افزاری اعمال می گردد. SCM اصلاحاتی را که همواره به وقوع می پیوندد، در زمان ساخت نرم افزار و پس از ارائه آن به مشتریان، شناسایی کنترل، بررسی وگزارش می نماید.تمام اطلاعاتی که به عنوان بخشی از مهندسی نرم افزار تولید می شوند تبدیل به بخشی از پیکربندی یک نرم افزار می گردند. پیکربندی به روشی سازماندهی می شود که کنترل منظم تغییر را امکان پذیر می سازد.]Enter your subtitle herePreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 8: خطوط مبناخط مبنا عبارت است از یک مفهوم مدیریت وضعیت نرم افزار که به ما کمک می کند تا بدون این که توجه جدی به تغییر داشته باشیم٬ تغییر را کنترل کنیم.IEEE خط مبنا را به شرح زیر تعریف می کند:یک ویژگی ویا محصولی که به طور اساسی مورد بررسی قرار گرفته وبه تٲیید رسیده٬ وپس از آن به عنوان پایه واساسی برای مراحل تکامل بعدی مورد استفاده قرار خواهد گرفت وفقط می تواند به واسطه شیوه های اساسی کنترل تغییر٬ تغییر یابد.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 9: خطوط مبناپیشرفت وقایع منجربه خط مبنا می شود٬ کارهای مربوط به مهندسی نرم افزار سبب ایجاد یک و یا چند SCI می شوند. پس از اینکه SCI ها مورد بررسی قرار گرفته وتاُیید شدند، دریک پایگاه داده پروژه قرار می گیرند.وقتی که یکی از اعضای تیم مهندسی نرم افزار می خواهد بر روی SCI دارای مبنا تغییرایجاد کند این SCI از روی پایگاه داده های پروژه بر روی فضای شخصی مهندسی کپی می شود. اما این SCI استخراج شده را تنها زمانی می توان تغییر داد که کنترل SCI ادامه پیدا کند.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 10: خطوط مبنا خلاصه: [ به محض این که یک شی ایجاد گردید و تحت بررسی قرار گرفت، تبدیل به یک خط مبنا می شود. تغییراتی که بر روی یک شی مبنا اعمال می شوند،سبب می شوند تا یک نسخه جدیدی از آن شی به وجود بیاید.]PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 11: SCISCISCISCISCIفعالیتهایمهندسی نرم افزاراصلاح یافتهبازبینی هایفنی ورسمیکنترل هایCSMتاییدذخیره شدهپایگاه داده پروژهخطوط مبنامشخصه های سیستمنیازمندیهای سیستممشخصه های طراحیبرنامه منبعطرح ها/رویه ها/داده هایآزمونسیستم عملیاتیهای خط مبنا وپایگاه داده های پروژ SCIPreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 12: اقلام پیکربندی نرم افزاراطلاعاتی که به عنوان بخشی از فرایند مهندسی نرم افزار به وجود می آیند.یک SCI عبارت است از یک سند، مجموعۀ کاملی از موارد آزمون، ویا جزء معروفی از یک برنامه.در واقع SCI ها برای تشکیل اشیاء پیکربندی سازماندهی می شوند که می توانند در پایگاه داده های پروژه با یک نام جداگانه به فهرست در آیند، شی پیکربندی دارای نام و صفت می باشد و از طریق یک سری روابط با سایر شی ها ارتباط پیدا می کند. PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 13: اقلام پیکربندی نرم افزار خلاصه: [ پیکربندی نرم افزار تشکیل شده است از مجموعه ای از شی های مربوط به هم که قلم های پیکربندی نرم افزار نامیده می شوند و در نتیجه برخی از فعالیت های مهندسی نرم افزار ایجاد می گردند.] PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 14: اشیا پیکربندیمشخصه های طراحیطراحی دادهطراحی پیمانهطراحی رابطمشخصه های آزمونطرح آزمونرویه آزمونموارد آزمونمدل داده هابرنامه منبعN جز شمارهتوضیحات رابطتوضیحات الگوریتمPDLPreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 15: فرایند مدیریت پیکربندی نرم افزار5-گزارش دادن4-بررسی پیکربندی1-شناسایی2-کنترل نسخه3-کنترل تغییرپنج کار SCM :مدیریت پیکربندی نرم افزار رکن مهمی از تضمین کیفیت نرم افزار است. مسئولیت اولیه آن، کنترل تغییر می باشد. اما SCM همچنین مسئول شناسایی SCIهای جداگانه ونسخه های گوناگون نرم افزار،رسیدگی به پیکربندی نرم افزار برای حصول اطمینان از این که به طور مناسبی تکمیل شده و گزارش تمام تغییرات اعمال شده به پیکربندی.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 16: فرایند مدیریت پیکربندی نرم افزاربرای کنترل واداره قلم های پیکربندی نرم افزار، هر یک از آنها باید به طور جداگانه نام گذاری شده وسپس با استفاده از یک رهیافت ”شی گرا“ سازماندهی گردند. دو نوع شی قابل شناسایی هستند: 1- شی های پایه 2- شی های مجتمعشی پایه:عبارت است از واحدمتن که توسط یک مهندس نرم افزار وبه هنگام تحلیل، طراحی، کددهی ویا آزمون ایجاد می شود.شی مجتمع:مجموعه ای از شی های پایه و سایر شی های مجتمع.(”ویژگی طراحی“ یک شی مجتمع است)PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 17: گراف تکاملشیشیشیشیشیشیشیشیشیPreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 18: شناسایی اشیاء در پیکربندی نرم افزارهر شی دارای مجموعه ای از ویژگی های مشخص است که آن را به طور منحصر به فردی شناسایی می نماید:یک نام،یک توصیف، فهرستی از منابع،ویک تحقیق.نام شی عبارت است از یک رشته کاراکتر که شی را به طور مبهمی شناسایی می نماید.توصیف شی عبارت است از فهرستی از قلم های داده ها که موارد زیر را شناسایی می نماید:نوع SCI که بوسیله شی مشخص می شودشناسه پروژهاطلاعات مربوط به نسخه ویا تغییر PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 19: شناسایی اشیاء در پیکربندی نرم افزارمنابع موجودیت هایی هستند که ارائه شده،پردازش شده، ارجاع داده شده ویا توسط شی درخواست می گردند.تحقیق نشانگری است در مورد ”واحد متن“یک شی پایه وبی اعتبار در مورد یک شی مجتمع.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 20: شناسایی اشیاء در پیکربندی نرم افزارروابط بین شی های پیکربندی را می توان با استفاده از یک زبان برهم بندی پیمانه ای (MIL)نشان داد. یک MIL وابستگی بین شی های پیکربندی را توصیف می کند وکمک می کند تا هر نوع نسخه ای از یک سیستم به طور خودکار ساخته شود.شی ها در طول فرایند نرم افزاری به وجود می آیند.پیش از آنکه یک شی به صورت خط مبنا درآید وحتی پس از این که یک خط مبنا ایجاد گردد ممکن است چندین بار تغییر کند.می توان برای هر شکل یک نمودار تکاملی ایجاد کرد.نمودار تکاملی تاریخچه تغییر شی را توصیف می کند.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 21: کنترل نسخهکنترل نسخه ؛روش ها وابزارها را ترکیب می نماید تا نسخه های گوناگونی از شی های پیکربندی را که طی فرایند نرم افزار ایجاد شده اند مهار نمایند.کلم کنترل نسخه در متن SCM را به شرح زیر توصیف می کند:مدیریت پیکربندی به یک کاراین امکان را می دهد تا گزینه های پیکربندی گوناگونی از سیستم نرم افزاری را، از طریق انتخاب نسخه های مناسب مشخص نماید.این امر از طریق ربط دادن صفات با هر یک از نسخه های نرم افزاری وسپس مشخص نمودن یک پیکربندی از طریق توصیف مجموعه ای از صفات دلخواه، پشتیبانی می گردد.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 22: کنترل نسخهیکی از راه های نمایش نسخه های گوناگون یک سیستم نمودار تکاملی است.هر یک از گره های موجود در نمودار، یک شی مجتمع،یعنی نسخه کاملی از نرم افزار،می باشند.هر نسخه نرم افزار عبارت است از مجموعه ای از SCI ها و هر نسخه می تواند ترکیبی از متغییرهای گوناگون باشد.روش دیگر مفهومی نمودن رابطه بین موجودیت ها،متغییرها ونسخه ها عبارت است از ارائه آنها به عنوان یک مخزن اشیاء.یک موجودیت تشکیل شده است از مجموعه ای از شی ها که نسخه تجدیدنظر شده آنها در یک سطح قرار دارند.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 23: کنترل نسخهیک متغییر مجموعۀ متفاوتی از شی هاست که نسخۀ تجدیدنظر شدۀ آنها در یک سطح است و بنابراین در موازات سایر متغییرها قرار دارد.چندین روش خودکارگوناگون برای کنترل نسخه پیشنهاد وارائه شده؛تفاوت اصلی این شیوه ها در پیچیدگی صفاوتی است که برای ساخت نسخه ها و متغییرهای خاصی از یک سیستم وروش کارفرایند ساخت به کار می رودPreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 24: کنترل نسخه خلاصه: شی های پایه و شی های مجتمع، تشکیل یک مخزن اشیا را می دهند که نسخه ها و گونه های متفاوت دیگر از روی آن ساخته می شوند. کنترل نسخه عبارت است از مجموعه ای از شیوه ها و ابزارها که برای کنترل استفاده از این شی ها به کار می روندPreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 25: کنترل تغییراتیک درخواست تغییر، برای ارزیابی قابلیت فنی،تأثیرات جانبی بالقوه، تأثیرکلی بر روی سایر شی های پیکربندی وعملکرد سیستم، و هزینۀ پیش بینی شدۀ تغییر، ارائه وارزیابی می گردد. نتایج ارزیابی به صورت یک گزارش تغییر ارائه می گردد که توسط یک مجوز کنترل تغییر(CCA) مورد استفاده قرار می گیرد.برای هر تغییر به تأیید رسیده، یک ترتیب تغییر مهندسی (ECO) ایجاد می شود. ECO تغییری را که قرار است به وجود آید توصیف می نماید؛محدودیت هایی که باید اعمال شوند، ومعیارهایی برای مطالعه وبررسی، شی که باید تغییر کند از پایگاه داده های پروژه بیرون کشیده شده ،تغییر اعمال شده و فعالیت های SQA مناسبی اعمال می گردند. سپس شی وارد پایگاه داد ها می شود.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 26: کنترل تغییراتفرایند ”بیرون کشیدن“و“وارد نمودن“ دو رکن اصلی کنترل تغییر را انجام می دهد.کنترل دستیابی : تعیین می کند کدام مهندس نرم افزار اختیار ارزیابی و اصلاح یک شی پیکربندی خاص را دارند.کنترل هم زمانی: کمک می کند اطمینان حاصل شودکه تغییرات مشابهی که توسط دو فرد مختلف انجام می شوند؛بر روی هم کپی نشوند.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 27: کنترل تغییراتیک مهندس نرم افزاربر اساس درخواست تغییر به تأیید رسیده و ECO یک شی پیکربندی را بیرون می کشد.عمل ارزیابی کنترل به ما اطمینان می دهد که مهندس نرم افزار اختیار بیرون کشیدن شی را داردو هم زمانی کنترل شی را در پایگاه داده های پروژه نگه می دارد،به طوری که این شی به هیچ عنوان به روز نمی شود تا زمانی که نسخه ای که به تازگی بیرون کشیده شده جایگزین آن گردد.یک نسخه از شی دارای مبنا، که نسخه استخراج شده نامیده می شود، توسط مهندس نرم افزار اصلاح می گردد.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 28: کنترل تغییراتپیش از آنکه یک SCI تبدیل به یک خط مبنا گردد، تنها نیاز به استفاده از کنترل تغییر غیر رسمی وجود دارد.برای ایجاد تغییر، چنانچه تغییر سایر SCI ها را تحت تأثیر قرار دهد، سازنده باید از مدیر پروژه ویا از CCA کسب اجازه نماید.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 29: کنترل تغییرات1- نیاز به تغییر تشخیص داده می شود 2-درخواست تغییر از کاربر می رسد 3-سازنده ارزیابی می کند 4- گزارش تغییر تولید می شود 5-فرد مجاز به کنترل تغییر تصمیم می گیرد : A.درخواست تغییر پذیرفته نمی شود و در مرحله بعد کاربر مطلع می شود. B.درخواست تغییر در نوبت اقدام قرار می گیردو BCO تولید می شود: افراد به اشیاء پیکربندی نسبت داده می شوند←اشیاء(اقلام) پیکربندی خارج می شوند←نیاز به تغییر تشخیص داده می شود←تغییر اعمال می شود←تغییر مورد وارسی قرار می گیرد←اقلام تغییر یافته پیکربندی ،وارد می شوند←خط مبنایی برای آزمون برقرار می شود←فعالیت های تضمین کیفیت وآزمون انجام می شود←فرایند کنترل تغییر:PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 30: کنترل تغییراتتغییرات برای ارتقاء نسخه بعدی مستقر می شود← تغییر در نسخه جدید قرار می گیرد← نسخه جدید توزیع می شودمسئول کنترل تغییر (CCA) نقش فعالی در لایه های دوم وسوم کنترل ، ایفا می کند.نقش CCA عبارت است از داشتن یک دیدگاه جهانی؛ سوالاتی مانند اینکه تغییر چگونه می تواند درک مشتریان را نسبت به محصول اصلاح نماید؟ توسط CCA مورد بررسی قرار می گیرند.فرایند کنترل تغییر:PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 31: کنترل تغییرات خلاصه: کنترل تغییر، فعالیتی است که مربوط به روش کار می شود وبا اعمال تغییرات به شیء پیکربندی کیفیت و هماهنگی آن را تضمین می نماید. فرایند کنترل تغییر با یک درخواست آغاز شده، منجر به اتخاذ تصمیم برای ساخت ویا رد درخواست برای تغییر می شود وبا یک به روز رسانی کنترل شدۀ SCI ای که قرار است تغییر کند خاتمه می یابد.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 32: کنترل دسترسی و هماهنگیوارد کردنکنترل دسترسیاستخراجمهندسی نرم افزارپایگاه داده هایپروژهشی پیکربندیاطلاعات وارسیشی پیکربندیاطلاعات مدیریتشی پیکربندیشی پیکربندیPreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 33: وارسی پیکربندیشناسایی کنترل نسخه و کنترل تغییر به سازنده نرم افزار کمک می کند تا نظم را برقرار نماید.مکانیزم های کنترل فقط تا زمانی تغییر را دنبال می نمایند که یک ECO ایجاد گردد.برای اینکه اطمینان حاصل کنیم تغییر به طور مناسبی انجام شده ؛از طریق 1- بررسی های فنی رسمی2-وارسی پیکربندی نرم افزارصورت می پذیرد.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 34: وارسی پیکربندیبه صحت فنی شی پیکربندی که اصلاح گردیده می پردازد. بررسی کنندگان ؛ SCI ها و نارسایی ها ویا اثرات جانبی بالقوه را ارزیابی می نماید. بررسی فنی رسمی باید در مورد تمام وحتی جزیی ترین تغییرات صورت پذیرد.وارسی پیکربندی نرم افزار: بررسی فنی رسمی را از طریق ارزیابی ویژگی های یک شی پیکربندی که معمولاً طی بررسی در نظر گرفته نمی شود. بررسی فنی رسمی :PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 35: وارسی پیکربندی خلاصه: [ وارسی پیکربندی عبارت است از یک فعالیت SQA که به حصول اطمینان از کیفیت به هنگام اعمال تغییرات کمک می نماید.] PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 36: گزارش وضعیتگزارش وضعیت پیکربندی که به آن صورت وضعیت هم می گویند؛ یکی از وظایف SCM است.جریان اطلاعات در مورد گزارش وضعیت پیکربندی را به اختصار CSR می نامند. هر بار که یک SCI هویت جدید و یا به روزی را انتخاب می نماید، یک مورد CSR ایجاد می شود. هر بار که وارسی پیکربندی صورت می پذیرد ، نتایج به عنوان بخشی از کار CSR گزارش میگردند. خروجی CSR در یک پایگاه داده ممکن است روی خط قرار بگیرد، که در این صورت سازندگان و یا اداره کنندگان نرم افزار می توانند اطلاعات مربوط به تغییر را به وسیلۀ کلید واژه ارزیابی نمایند.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 37: گزارش وضعیتیک گزارش CSR بر طبق یک مبنای ثابت ارائه می شود و هدف آن این است که مدیر و سازندگان به ارزشیابی تغییرات ادامه دهند.گزارش وضعیت پیکربندی نقش مهمی در موفقیت پروژه های بزرگ نرم افزاری ایفا می کند.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 38: گزارش وضعیت خلاصه: [گزارش وضعیت ، اطلاعاتی را دربارۀ هر تغییر به کسانی که نیازمند آگاهی از آن هستند ارائه می نماید.] PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 39: استاندارد های مدیریت پیکربندی نرم افزاربسیاری استانداردهای مدیریت پیکربندی نرم افزار بیش از دو دهه است که ارائه می شود. بسیاری از استانداردهای اولیه بر توسعه وساخت نرم افزار های نظامی متمرکز شده وتاکید داشته اند.استانداردهای ANSI/IEEE برای نرم افزارهای غیرنظامی به کار می رود و برای سازمانهای مهندسی نرم افزار کوچک و بزرگ توصیه می شود.PreviousNextمهدي فسنقري

اسلاید 40: استاندارد های مدیریت پیکربندی نرم افزاراستانداردهای اولیه مانند: MIL-STD-483 ، DOD_STD_480A، و MIL-STD-1521Aاستانداردهای ANSI-IEEE مانند: NO.1042-1987، ANSI/IEEE Stds. NO.828-1983، Previousمهدي فسنقري