صفحه 1:
صفحه 2:
موضو ع:نظرییه های جدید رو انشناسی شخصیت
استاد مربوطه:جتاب آقای نقوی
اجرا:فاطمه بنى اسديور
صفحه 3:
: روانشناسى شخ 0
1 TPs)
از ريشه لاتين (2©150112) كه به )562502211157(
معنى «نقاب و ماسك» است كرفته شده است و اشاره به
ماسک ونقابی دارد که بازیگران یونان و روم قدیم بر چهره
میگذاشتند واین تعبیر تلویحا به اين موضوع اشاره دارد که
»شخصیت هر فرد ماسکی است که او بر چهره خود
مىزند تا وجه تمايز (تفاوت) او از ديكران باشد«.
صفحه 4:
شخصيت يك «مفهوم انتزاعى» استء يعنى آن جيزى
Pac wag tt BSC Sri Diy 20 ل
از طریق ترکیب رفتار (36127101) » افکار
dx « (Motivation) 455) (Thoughts)
ری ۳
تفاوت. (101666161106) كل افراد (انتتانها) از همديكن
eee لا ا 0
(ex evo=gve-s 0
صفحه 5:
* از طرف دیگر. «شخصیت» یک موضوع پیچیده است ولی
از زمانهای قدیم برای شناخت آن کوششهای فراوانی شده
است که برخی از آنها «غیر عملی» » بعضی دیگر
« خرافاتى» و تعداد كمى «علمى و معتبر» هستند.
صفحه 6:
YEU SY از
سوال اصلى در مطالعه شخصيت (26150122111377) و نظريههاى
شخصيت اين است كه شخصيت جيست؟ با وجود مطالعات و تحقيقات
زياد به دليل بيجيدكى شخصيت كه ناشى از بيجيدكى آن كرفته است
که میتوان آنها را در هشترویکرد اصلی روانکاوی »تیپ شناسی»
رفتاری »یادگیری اجتماعی تحلیل عاملی » شناختی »انسان گرایی و
toe D ED) ل
رویکردها که رسمی هستند یک رویکرد شخصی نسبت به انسان
Pe 0 gee Pet Oey pK entOaE ery)
مطالعه و تحقیق دراين باره » آن را به یک نظریه رسمی تبدیل کنیم
صفحه 7:
وجوه اشتراک و افتراق نظریههای شخصیت
ی
ناخودآگاه داده شده است و پیروان آن معتقدند که آدمی از
OF ON یو ae
آنها درشعور باطن یا ناخودآگاه هستند. در نظریههای
ديكر » ناخوداكاه موزد انكار استء ياكم اهميت است و يا
اين که تاثیرش فقط در افراد نابهنجار مورد قبول است. در
اين نظزيهها خود آكَاه حاكم بر رفتار آدمى دانسته شده
است.
صفحه 8:
ا ل ا ا ل 1ك
آسپرت متعلق به دسته دوم است. نظریههایی هستند که
اهميت فراوان به تاريخ زندكى و به دوران كودكى مىدهند
و هر كس را ينده و اسير ككذشته خود مييندارند و
نظریههای دیگر آدمی را از قید گذشته آزاد ساخته» حال و
آینده و گرایش به سوی غایت و غرض را در رفتار او
موثر مىدانندء يا اين كه جكونكى هر عمل راوابسته به
eee ane) ل ee ۱
pene PO: Wo kOe ee Wa me Knee wg Tees)
صفحه 9:
رویکردها در نظریههای رسمی:
صفحه 10:
رويكرد رواتكاوى:
" نخستين رويكريد درباره شخصيت در وايسين سالهاى قرين
نوزده توسط فرويد مطرح شد. نظريه يردازهاى فرويد
چنان با اهمیت و گسترده بود که نه تنها در روانشناسی بلکه
در فرهنگ .جامعه نیز نفوذ پیدا کرد» بگونهای که آن را
يك انقلاب شبيه آنجه داروين با نظريه تكامل ارائه كرد
دانستهاند
صفحه 11:
رويكردتيب شناسى:
" صاحب نظران قديمىترين طبقه بندى تيب شناختى را به
بقراط وجالینوس از حکمای یونان باستان نسبت دادهاند.
es ae he eee ا 9
وسودا تضور مىكرد و براى هر يك از آنها ويزكّىهايى
را تصور موكرد .
صفحه 12:
7 SEB زر
" رويكرد رفتارى كه در كارهاى بى.اف.اسكينر _
(8.1'.5112261) و به تبعيت از بنيان كذار آن
SNe Seay a GS لكات رست زر سان
صوريت«اصلى رفتاركرايى افراطى كه هر نوع نيرو يا
فرآیند منتسب به درون و ناهوشیار را نامربوط دانسته و
بشدت رد مىكند و در عوض توجه خودرا با رفتار عينى
SUE وی اك اين رساترس ۳
صفحه 13:
رويكرة يَادكيرى اجتماعى”
" رويكرد يادكيرى اجتماعى كه بيشتر در آلبريت بندورا و
pye nr ا eS SES Soni
اسكينر است. آنها نيزروان كاوى را رد و بر رفتار عينى
ا ا ا ا ل يم
متغيرهاى شناختى درونى نيز اعتقاد دارند» جيزى كه در
نظام اسکینر مطلقا جایی ندارد.
صفحه 14:
رويكرد تحليل عاملى:
* رویکرد تحلیل عاملی که بیشتر در کارهای آلپورت »
er We 1 سه
شخصیت شامل مجموعهای از صفتها یا کیفیات متمایز
ی
عاملی (نوعی روش آماری پیشرفته) مشخص نمود.
صفحه 15:
۹
# رویکرد شناختی در شخصیت بر شیوههایی که مردم توسط
ا 0 خودشان میپردازنده تاکید
مىورزد. اينكه آنها جكونه ادراك مىكنندءارزيابى
nto ا ESE ا ا
صفحه 16:
رويكرد انسان كرايى:
و ۱
وكارل راجرز منعكس شده است . اين رويكرد و نظريه
يردازان آن برفضايل و آرزوهاى انسان » اراده آزاد آكاهانه
وخود شکوفایی تاکید دارند.
صفحه 17:
رویکرد حیطه محدود :
* نظریه پردازان شخصیت عموما دستیابی به جامعیت یا
کامل بودن را به عنوان یکی از هدفهای اصلی نظریه
TED SS ۷
موجود رذا نمىتوان بدرستى جامع دانست و به علاوه داشتن
جنين هدفى مىتواند غير واقع بينانه باشد. برخى روان
شناسان ييشنهاد مىكنند كه براى رسيدن به ديك كاملتريى
از شخصيت نياز داريم كه تعدادى نظريه جداكانه وضع
دا
محدود و باريك شخصيت تاكيد ورزد.
صفحه 18:
گوناگونی در رویکردها به شخصیت:
ا شخصیت غالبا با یکدیگر همسو
نیستند و در جهت مخالف یا اصلاح نظریه قبلی بوجود
آمدهاند؛ اما اين ساده انكارى خواهد بود كه تصور كنيم تنها
oemnroe es ey ل ل كا
b's eee) ا ا ال مم
Sore TIS) ل ۳
یادآور میشود که شخصیت موضو ع پیچیده ای است؛در
شکل گیری آنها شرایطی تاریخی و زندگی شخصی نظریه
يريداز تاثي داشته است وعلم روانشناسى علم جوانى است و
يوان شناسى شخصيت از أن هم جوانتر است .
صفحه 19:
عوامل موثر بر نظرزيات شخصيت :
" نظريههاى جديد مربوط به شخصيت ناكّهان بروز وظهور
نکردهاند» بلکه از تحقیقات دانشمندان سلف ازبقراط و
افلاطون و جالينوس تا ابن سينا و جان لاك و هابس و
crew ee ل By eer
a ECT e eee Bear) ۱
تاثير مسلم داشتهاند» عبارتند از:
صفحه 20:
" مطالعات و تحقيقات درمَانكاهى (كلينيكى) كه در سده كذشته
با شارکو و پیرژانه فرانسوی ESD eee
يونك و مكدوكال ادامه يافتند.
ا ال ا ال ل SES
پیشروان آن بودهاند
" روان شئاسى تجربى و بيشرفتهاى آن
و
* نظریات یادگیربی
صفحه 21:
0
فايده نظريههاى مربوط به شخصيت بخصوص در اين
EE Cate Sve Beene Scie eer
گوشهها يا جنبههای محدودی از شخصیت را مورد
مطالعه و بررسى قرار مىدهندء اين نظريات درباريه
nec ee wor P np) 7 ل 0
چگونگی تشکیل و تحول شخصیت به بحث و تحقبق
میپردازند.
صفحه 22:
* فایده دیگر نظریهها این است که نشان میدهند» مطالعه و
Se Er و
زمینهها و فرضهایی را که در تحقیق شخصیت مهم
هستندءمعلوم مىدارند.
" فايده ديكر نظريههاى شخصيت اين است كه افكار تازهاى
ED ES Swe Mer CeCe Sash ween
wanen (fret ا ا ا A OTo
ca DE
صفحه 23:
* - روانشانسي رشد / دکتر حسن احدي / نيك چهرمحسني /
للك
" ©- موفقيت نامحدود« 0»
* روابط عمومي نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در
دانشگاه ها. برررسي نگرش دانشجویان درباره ازدواج.چاپ
6
8 <نقش ما در تربیت» دکتر علي قائمي: ناشر
انتشاراتاميري جاب نهم شهریور 19729)
" بهشت خانواده . جلد دوم سید جواد مصطفوي چاپ
هفتن 497260 انتشارات هاتف مشهد
صفحه 24:
بسم
الله
الرحمن
الرحیم
دانشگاه پیام نور بردسیر
موضوع:نظریه های جدید روانشناسی شخصیت
استاد مربوطه:جناب آقای نقوی
اجرا:فاطمه بنی اسدپور
:روانشناسی شخصیت
تعاریف مختلفی از شخصیت ارائه شده است.شخصیت
( )Personalityاز ریشه التین ( )Personaکه به
معنی «نقاب و ماسک» است گرفته شده است و اشاره به
ماسک ونقابی دارد که بازیگران یونان و روم قدیم بر چهره
میگذاشتند واین تعبیر تلویحا به این موضوع اشاره دارد که
» شخصیت هر فرد ماسکی است که او بر چهره خود
میزند تا وجه تمایز (تفاوت) او از دیگران باشد«.
شخصیت یک «مفهوم انتزاعی» است ،یعنی آن چیزی
مثل انرژی در فیزیک است که قابل مشاهده نیست ،بلکه آن
از طریق ترکیب رفتار ( ، )Behaviorافکار
(، )Thoughtsانگیزش ( ، )Motivationهیجان
( )Emotionو … استنباط میشود .شخصیت باعث
تفاوت ( )Differenceکل افراد (انسانها) از همدیگر
میشود .اما این تفاوتها فقط در بعضی «ویژگیها و
خصوصیات» است.
از طرف دیگر «شخصیت» یک موضوع پیچیده است ولی
از زمانهای قدیم برای شناخت آن کوششهای فراوانی شده
است که برخی از آنها «غیرعملی» ،بعضی دیگر
« خرافاتی» و تعداد کمی «علمی و معتبر» هستند.
:نظریه های شخصیت
سوال اصلی در مطالعه شخصیت ( )Personalityو نظریههای
شخصیت این است که شخصیت چیست؟ با وجود مطالعات و تحقیقات زیاد
به دلیل پیچیدگی شخصیت که ناشی از پیچیدگی آن گرفته است که میتوان
آنها را در هشترویکرد اصلی روانکاوی ،تیپ شناسی ،رفتاری ،یادگیری
اجتماعی ،تحلیل عاملی ،شناختی ،انسان گرایی و رویکرد حیطه محدود
مورد بررسی قرار داد .در کنار این رویکردها که رسمی هستند یک
رویکرد شخصی نسبت به انسان وشخصیت در اکثر ما انسانها وجود دارد
که اگر بخواهیم میتوانیم با مطالعه و تحقیق دراین باره ،آن را به یک
نظریه رسمی تبدیل کنیم
وجوه اشتراک و افتراق نظریههای شخصیت
در بعضی از این نظریهها اهمیت فراوان به ضمیر
ناخودآگاه داده شده است و پیروان آن معتقدند که آدمی از
انگیزههای واقعی رفتار و اعمال خود بی اطالع است،
زیرا آنها درشعور باطن یا ناخودآگاه هستند .در نظریههای
دیگر ،ناخودآگاه مورد انکار است ،یاکم اهمیت است و یا
این که تاثیرش فقط در افراد نابهنجار مورد قبول است .در
این نظریهها خود آگاه حاکم بر رفتار آدمی دانسته شده
است.
نظریات فروید و یونگ و ماری جزو دسته اول و نظریه
آسپرت متعلق به دسته دوم است .نظریههایی هستند که
اهمیت فراوان به تاریخ زندگی و به دوران کودکی میدهند
و هر کس را بنده و اسیر گذشته خود میپندارند و
نظریههای دیگر آدمی را از قید گذشته آزاد ساخته ،حال و
آینده و گرایش به سوی غایت و غرض را در رفتار او
موثر میدانند ،یا این که چگونگی هر عمل راوابسته به
محیط خارجی و میدانی میپندارند که شخص در موقع
اجرای آن عمل در آن محیط یا میدان قرار گرفته است.
رویکردها در نظریههای رسمی:
رویکرد روانکاوی
رویکرد تیپ شناسی
رویکرد رفتاری
رویکرد یادگیری اجتماعی
رویکرد تحلیل عاملی
رویکرد شناختی
رویکرد انسان گرایی
رویکرد حیطه محدود
رویکرد روانکاوی:
نخستین رویکرد درباره شخصیت در واپسین سالهای قرن
نوزده توسط فروید مطرح شد .نظریه پردازهای فروید
چنان با اهمیت و گسترده بود که نه تنها در روانشناسی
بلکه در فرهنگ ،جامعه نیز نفوذ پیدا کرد ،بگونهای که آن
را یک انقالب شبیه آنچه داروین با نظریه تکامل ارائه کرد
دانستهاند
رویکردتیپ شناسی:
صاحب نظران قدیمیترین طبقه بندی تیپ شناختی را به
بقراط وجالینوس از حکمای یونان باستان نسبت دادهاند.
بقراط جسم را دارای چهار نوع خلط خون،بلغم،صفرا
وسودا تصور میکرد و برای هر یک از آنها ویژگیهایی
را تصور میکرد .
رویکرد رفتاری :
رویکرد رفتاری که در کارهای بی.اف.اسکینر
( )B.F.Skinnerو به تبعیت از بنیان گذار آن
جان.بی.واتسون منعکس شده است بازتابی است از شکل و
صورت اصلی رفتارگرایی افراطی که هر نوع نیرو یا
فرآیند منتسب به درون و ناهوشیار را نامربوط دانسته و
بشدت رد میکند و در عوض توجه خود را با رفتار عینی
قابل مشاهده و محرک بیرونی معطوف میدارد.
رویکرد یادگیری اجتماعی:
رویکرد یادگیری اجتماعی که بیشتر در آلبرت بندورا و
جولیان راتر مشاهده میشود بسط رویکرد رفتارگرایی
اسکینر است .آنها نیزروان کاوی را رد و بر رفتار عینی
تاکید میورزند .ولی نکته اختالف آنها این است که به
متغیرهای شناختی درونی نیز اعتقاد دارند ،چیزی که در
نظام اسکینر مطلقا جایی ندارد.
رویکرد تحلیل عاملی:
رویکرد تحلیل عاملی که بیشتر در کارهای آلپورت ،
کتل ،آیزنک تجلی یافته است بر این عقیده است که
شخصیت شامل مجموعهای از صفتها یا کیفیات متمایز
کننده یک شخص است که میتوان آنها را از طریق تحلیل
عاملی (نوعی روش آماری پیشرفته) مشخص نمود.
:رویکرد شناختی
رویکرد شناختی در شخصیت بر شیوههایی که مردم توسط
آنها به شناخت محیط و خودشان میپردازند ،تاکید
میورزد .اینکه آنها چگونه ادراک میکنند،ارزیابی
میکنند ،تصمیم میگیرند و مسائل را حل میکنند.
رویکرد انسان گرایی:
رویکرد انسان گرایی که بیشتر در کارهای آبراهام مزلو
وکارل راجرز منعکس شده است .این رویکرد و نظریه
پردازان آن برفضایل و آرزوهای انسان ،اراده آزاد آگاهانه
وخود شکوفایی تاکید دارند.
رویکرد حیطه محدود :
نظریه پردازان شخصیت عموما دستیابی به جامعیت یا
کامل بودن را به عنوان یکی از هدفهای اصلی نظریه
پردازی در نظر میگیرند .اما هیچ کدام از نظریههای
موجود را نمیتوان بدرستی جامع دانست و به عالوه داشتن
چنین هدفی میتواند غیر واقع بینانه باشد .برخی روان
شناسان پیشنهاد میکنند که برای رسیدن به درک کاملتری
از شخصیت نیاز داریم که تعدادی نظریه جداگانه وضع
کنیم که هر کدام گستره محدودی داشته باشد و بر یک وجه
محدود و باریک شخصیت تاکید ورزد.
گوناگونی در رویکردها به شخصیت:
رویکردهای مختلف به شخصیت غالبا با یکدیگرهمسو
نیستند و در جهت مخالف یا اصالح نظریه قبلی بوجود
آمدهاند ،اما این ساده انگاری خواهد بود که تصور کنیم تنها
یک از نظریهها درست و بقیه غلط ،در واقع این اختالف
به معنی بیاعتباری آنها نیست بلکه هر دیدگاهی تنها بخشی
از حقایق مربوط به انسان را بازگو میکند و این نقطه را
یادآور میشود که شخصیت موضوع پیچیده ای است،در
شکل گیری آنها شرایطی تاریخی و زندگی شخصی نظریه
پرداز تاثیر داشته است وعلم روانشناسی علم جوانی است و
روان شناسی شخصیت از آن هم جوانتر است .
عوامل موثر بر نظریات شخصیت :
نظریههای جدید مربوط به شخصیت ناگهان بروز وظهور
نکردهاند ،بلکه از تحقیقات دانشمندان سلف ازبقراط و
افالطون و جالینوس تا ابن سینا و جان الک و هابس و
بسیاری دیگر مایه گرفتهاند ،ولی در دوران
معاصرمهمترین عواملی که در تنظیم و تعبیر نظریهها
تاثیر مسلم داشتهاند ،عبارتند از:
مطالعات و تحقیقات درمانگاهی (کلینیک) که در سده گذشته
با شارکو و پیرژانه فرانسوی آغاز شد و توسط فروید،
یونگ و مکدوگال ادامه یافتند.
گشتالتیا نظریه هیات کل که ورتهایمر و کهلر و کافکا
پیشروان آن بودهاند
روان شناسی تجربی و پیشرفتهای آن
روان سنجی و اندازه گیریهای آن
نظریات یادگیری
فواید نظریههای شخصیت :
فایده نظریههای مربوط به شخصیت بخصوص در این
است که در برابر تحقیقات تجربی وآزمایشگاهی که فقط
گوشهها یا جنبههای محدودی از شخصیت را مورد
مطالعه و بررسی قرار میدهند ،این نظریات درباره
ارتباط این گوشهها و یا جنبهها و در نتیجه درباره
چگونگی تشکیل و تحول شخصیت به بحث و تحقیق
میپردازند.
فایده دیگر نظریهها این است که نشان میدهند ،مطالعه و
تحقیق در چه زمینهای بهتر است صورت گیرد و این
زمینهها و فرضهایی را که در تحقیق شخصیت مهم
هستند،معلوم میدارند.
فایده دیگر نظریههای شخصیت این است که افکار تازهای
به میان میآورند و حس کنجکاوی را بر میانگیزند و
برای تحقیقات دیگر مقدمه میشوند و بدین ترتیب به
پیشبردن علم کمک میکنند.
ـ روانشانسي رشد /دكتر حسن احدي /نيك چهرمحسني /چاپ پنجم /
1374
-2موفقيت نامحدود« »1
-3روابط عمومي نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها.
بررسي نگرش دانشجويان درباره ازدواج.چاپ اول زمستان 78
-4نقش ما در تربيت ،دكتر علي قائمي .ناشر انتشاراتاميري چاپ نهم
شهريور 1373
-5بهشت خانواده .جلد دوم سيد جواد مصطفوي چاپ هفتن 1378
انتشارات هاتف مشهد
پایان