نظریه های روانشناسی رشد

صفحه 1:
بسم الله الرحمن | الرحیم 

صفحه 2:
ز هرا برسرامد استا اد مربوطه :دکترزة نقوی یه های روانشنا سبی رسد 

صفحه 3:
duu ‏وانشناسی‎ sly a ‏نظر‎ 

صفحه 4:
طبقه بندی نظریه‌های رشد دیدگاههای روانشناسی رشد را می‌توان به سه گروه عمده نظریه‌های شناختی , روانکاوی و یادگیری تقسیم کرد. نظریه‌های دیگر با همه تفاوتهایی که ممکن است با یکدیگر داشته باشند یا به نوعی وابسته به این سه گروه هستند و یا فقط جنبه‌ای از جنبه‌های رشد را مطالعه می‌کنند. البته تحقیقات بسیاری در روان شناسی رشد می‌توان یافت که به هیچکدام از اين سه گروه اصلی وابسته نیستند. با توجه به این که صاحب نظران رشد نمی‌توانند تمام پیچیدگی‌های رشد انسان را تبیین کنند, معمولا تلاش خود را بر مطالعه یکی از ابعاد رشد متمرکز کرده‌اند. نظریه پرداز شنا علاقمند به بررسی ماهیت شناخت و جنبه‌های مختلف آن د. است. صاحبنظران یادگیری , به یادگیری اطلاعات و رفتا اجتماعی و غیر اجتماعی تکیه دارند. در حالی که دا روانکاوی , به تحلیل حالات عاطفی و تاثیر آنها بر كو 

صفحه 5:
. روا: شنا ‎uy‏ > .© روانشناسی رشد؛ شاخه‌ای از روان‌شناسی است که به مطالعه رشد و تغییر افراد در طول زندگیشان می‌پردازد. روان‌شناسان رشد نه تنها به مطالعه تغییرات جسمی و فیزیکی در فرایند رشد افراد می‌پردازند بلکه رشد اجتماعی؛ هیجانی و شناختی افراد در طول زندگیشان را نیز در نظر می‌گیرند. قبل از بحث بیشتر در اين موردء بهتر است به تعریف دقیق «رشد» بپردازیم. 

صفحه 6:
577 اريكسون نظريه بيازه نظریه لاورنس کولبرگ: نظریه فروید 

صفحه 7:
اريكسون اعتقاد:وازثنت كه شخصيت هر گرو: ‎i |‏ 

صفحه 8:
ره راد ار اتویوت روا تداعس تاج " مرحله 1 رشد روانی- اجتماعی: اعتماد در برابر بی‌اعتمادی © مرحله 2 رشد روانی-اجتماعی: خودگردانی و اتکاء به نفس در برلبر شرم و شک " مرحله 3 رشد روانی-اجتماعی: ابتکار در برابر رام © مرحله 4 رشد روانی-اجتماعی: کوشایی در برابر حقارت . مرحله 5 رشد روانی-اجتماعی: هویت در برابر گم‌گشتگی © مرحله 6 رشد روانی-اجتماعی: تعلق در برابر انزوا © مرحله 7 رشد روانی-اجتماعی: فعالیت در برابر 

صفحه 9:
ویژگیهای رشدی دوره بزرگسالی اریکسون ورود به دوره بزرگسالی معمولا همراه با انتخاب شغل و همسر است. صمیمیت در این سالهای نخستین به معنای علاقمندی به دیگران و داشتن تجارب مشترک با آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هرچند از لحاظ این ويزكى نيز بين افراد اين دوره تقاوت وجود دارد. بطوری که با توجه به برخی ویژگیهای شخصیتی و تجارب قبلی زندگی جایگاه ویژه‌ای برای برخی از افراد دارد. در حالی که برای برخی دیگر چندان حائز اهمیت نبست, بطوری که اين افراد حتی تمایلی به اناده۱ 101 اابل بزرگسالی نمی‌دهند, اما بطور کلی در اکثریت اقراد اين دوره و به ویژه در صمیمیت و نیاز به آن ؛ ایجاد پیوند ازدواح را فراهم می‌سازد. در این دوران رشد چسمی هرچند به سالهای قبل از سرعت است و ما شاهد تغیبرات جسمی از آن دسته که در سالهای کودکی و می‌شود, نیستیم؛ اما رشد متوقف نشده و بروز تغییرات با آهنگ کندترا رشد فکری و رشد رواتی کم کم به حالت پختگی نزدیکتر می‌شود» جریا حوش مسائل عمیق‌تر می‌چرخد و فرد دید دقیق و عمیق‌تری می‌کند. هرچند در اين رابطه باز میان افراد تفاوتهایی وجود دار ‎ais‏ سنین مختلف به آن حد رشدی فکری بخته بزرگسالی دست پیدا می: است برخی افراد آن پختگی لازم را هرگز 

صفحه 10:
بزرگسالی در کنار تغییراتی که برای فرد به همراه دارد. نقشها و مسئولیتهای جدیدی را برای فرد ایجاد می‌کند. پس از ازدواج زن و مرد باید بیاموزند که خود را با ضرورتها و مسئولیتهای جدید انطباق دهند. با تولد فررمد اين :داصنه وسيعين م فود وحستوليتهاىا آنها بيشتر م ىكردد. نقش همسرى ؛ نقش بدر یا مادری : نقش شغلى از نقشها و مسئوليتهاى اصلى اين دوران هستند. با توجه به دیگر ویژگیهای شخصیتی برخی افراد نقشهای متعدد دیگری برای خود ایجاد می‌کنند» مثل عضویت در گروههای خاص فرهنگی , ورزشی , علمی و ... و فعالیتهای د سنین میانی بزرگسالی یعنی حدود 40-50 سا بارورترین دوره زندگی افراد به شمار اسر 5 روان شناسان مختلف از جمله یونگ ویژه‌ای به سن 40 سالگی قائل بودند ‎Ge:‏ ‏بودند که در اين حول و حوش افراد می‌توانند 0 هماهنگی کامل فکری دست پیدا ‎es‏ مردها در سنین 50-40 سالگی در اوج فعالیتهای شغلی خود هستند. زنها نیز که معمولا بچه‌هایشان 

صفحه 11:
بحرانهای دوه بزرگسالی در اين دوران نیز همچون دوران رشدی دیگر به سيب تغییراتی که در فرد اتفاق می‌افتد, بحرانهایی مطرح بوده است. یکی از مراحل مهم بحرانی , مرحله انتقال به بزرگسالی است که حول و حوش 30 سالگی برای فرد اتفاق می‌افتد. در برخی افراد اين بحران با شدت بیشتری دیده می‌شود. فرد معمولا تلاش می‌کند, انتخابها و تصمیمهای خود را مرور و وارسی کند و درستی یا نادرستی آنها را مورد ارزیابی قرار دهد. در صورتی که فرد انتخابها و اعمال گذشته خود را مطابق با معیارهای فعلی خود ارزیابی نکند دچار آشفتگی‌هایی می‌شٌ واکنشهای افراد در مقابل اين ارزیابی‌ها متفاوت ! برخی افراد به چالشهایی دست می‌زنند تا به اين بحران را يشت سر بكذا 

صفحه 12:
بحران دیگر به بحران میانسالی معروف است که حول و حوش 40سالگی اتفاق می‌افتد و در صورتی که به شیوه مناسبی حل و فصل شود تغییرات ثمربخشی را به ویژه از لحاظ روانی _ فکری و دیگر فعاليتها برای فرد به همراه خواهد داشت. توجه به این نکته مفید خواهد بود. اگر بدانیم که اکثر نظریات معروف در اين دوران ارائه شده است. سن 40 سالگی هم از لحاظ پژوهشهای روان شناختی و هم از دید ادیان اهمیت ویژه‌ای دارد. 

صفحه 13:
نظریات توصیفی دوران سالمطاق در تعریف و شرح مشخصات فیزیولژیک دوره سالمندی دانشمندان نظریات گوناگونی اراثه داده‌اند: مچنیکوف می‌گوید: سالمندی عبارت است از عوارض عفوتی مزمنی که با ناتوانی و استحاله " ناتوانی در ترمیم عناصر از دست رفته " و افزایش بیگانه خوارها همراه است. استرهلر می‌گوید: سالمندی دگرگونیهای تدریجی در ساخت و ترکیب موجود زنده است و دارای این ویژگی است که تغبیرات ده و درونی است و گرایش به پیشرفت دارد و بالاخره به‌سوی فساد و اضمحلال پیش می‌رود. آشوف با مطالعه و کالبدگشایی 400 مورد افراد بالاتر از 65 سال در سال 1937 میلادی اعلام کرد " مرگ طبیعی وجود ندارد " و کالبدگشایی‌ها نشان داده‌اند که علت مرگ بیماری بوده است بر خلاف آشوف, وارتین می‌گوید: مرگ و میر افراد مسن به. کهولت است. اخیرا نظریات مختلف دیگری نیز مطرح جمله تغییرات رشته‌های کلاژن بافت همیند, نظریه مولکولی در ساختمان سلول‌ها و بالاخره نظریه ورائت که یکی از مهم‌ترین علل تاخیر یا تسریع علایم پیری وراثت | 

صفحه 14:


صفحه 15:
که چگونه دانش (در نزد کودکان) ساخته می شود آنگاه خواهد فهمید که دانش چیست. زیرا ساختمان دانش ماهیت دانش را نشان می دهد درست همانطورکه ساختمان صندلی موادی را که صندلی از بنابراین هدف روان شناسی ژنتیک پیاژه مطا ایجادو تکامل فعالیتهای شناختی انسان از ر تخست کودکی تا بزگسالی 

صفحه 16:
به نظر پیاژه , چهار عامل در تحول شناختی کودک تا ثیر دارد که عبارتند از: 1) رسش: 2( تجربیات محیطی 3) تعاملهای اجتماعی 4 

صفحه 17:
مراحل تحول شناختی و عملیات از دیدگاه پیاژه پیاژه , فرایند های شناختی از بازتابهای اولیه نوزاد تا تفکر انتزاعی را در چهار مرحله بررسی می کند. 1)دوره حسی و حرکتی 2) دوره پیش عملیاتی 3) دوره عملیات عینی 4) دوره تفکر انتزاعی 

صفحه 18:
۱ نظر پیاژه © 1)مرحله حسی و حرکتی (از تولد تا دو سالگی): کودک تا پایان اين مرحله , قادر به درونی ساختن دنیای خارج در ذهن خود نیست و لذا فعالیت های شناختی او به اعمال حسی و حرکتی دود می نلنود. کودک:دازاق"تفکز جنتی و خرکتی اشت تعنی رفتارهای غیر کلامی فاقد نماد پردازی و هوش عملی است مثل هوش خالی از اندیشه حیوان . کودک خود میان بین خود محور است. زیرا نمی تواند, وجود خود را از چیزهای اطراف خود جدا کند. کودک به مفهوم پایداری شی پی می برد و پایداری اشیا یعنی تزاى او عدم خضور أشيا ‏ بة ‎tee‏ نبودن آ نها تست . بهعتوان ال ماد اگز اتاق راترک کزده اشت : به‌بمعتقنبودن :و حرف انگی نیست و امکان بارگست: وجود دارد ‎Glo Gazer.‏ أينمرحله كودى به رابطةعلت ورمعلولت بين پدیدم ها بن مت, بو و خود را فاعل می شناسد . مثلا متوجه می شود ایجاد صدا , به دلیل کوییدن اشیا به روی میز توسط خود اوست . 

صفحه 19:
2-دوره پیش عملیاتی : کودک می تواند اشیا و وقایع را ازحواس و کارهای خود جدا بداند. جهان کودک ؛ محدود به زمان حال , نیست (برعکس دوره حسی و حرکتی). بود و نبود حال و گذشته و آینده را در می یاید. کارکردهای عادی» مثل زبان رشد می یابد. کارکردهای ‎Sale‏ در اصل جانشین کردن چیزی به جای چیز دیگر است + کودک هنوز توانایی جداکردن علائم از موضوع (واقعیت ار علانم) را نداراد. برای مثال نام هر چیژ را بخشی ‎une ol jl‏ دلند همچنین خواب هایش را واقعیت می پندارد. کودک در اين مرحله نیز خود مرکز است , خود مرکزی کودک در اين مرحله به اين صورت است نمی تواند ,خود را در موقعیت دیگران قرار دهد. به عنوان اگر یک تصویر را رو به کودک بگیریم و پشت تصویر که سفید قرار دارد ؛ رو به خودمان باشد. اگر از کودک سوال چه می بیند آنچه در تصویر می بیند را بیان می کند و ۱ سوال شود من جه مى بينم اظهار مى دارد شما هم را مى بينيدء پس کودک توانایی درک دیدگاه شخص صفحه سفید را می بیند . (حدود سنی قبل از 5 

صفحه 20:
3) مرحله عملیات عینی( از هفت تا یازده سالگی ] ؛ در این مرحله کودک , توانایی انجام اعمال منطقی را دارد ؛ اما با امور عینی و محسوس نه با امور فرضی و پدیده های انتزاعی . به عنوان مثال , اگر این مسئله برای کودک طرح شود که : اگر رنگ موی پریسا از زهرا روشن تر است و رنگ موی پریسا از مریم تیره تر است رنگ موی چه کسی از همه تیره تر است ؟ کودک دوره عملیات محسوس بدون دیدن این سه نقر در کنارهم قادر به حل مسئله نخواهد بود اما اگر اين سه نفر در كنار يكديكر و به طور محسوس برای او قابل رویت با جواب صحیح خواهد بود. در اين مرحله , کودک نیازی به انجام اعمال كوث خطا ندارد و می تواند اعمال را پیش بینی کند و نتا از پیش حدس بزند . به عنوان مثال » هی تواندا ماه را تصور کرده و پاسخ دهد که تفاوتی با قسمتٌ مشاهده ما 

صفحه 21:
- مرحله تفکر انتزاعی « عملیات صوری از 11 تا 15 سالگل» : در آخرین مرحله رشد ذهنی کودك به تدریج توانایی تعکر بر حت امور ایتراعی را کسنت جی کند ویر قوانين منطق صورى: و منتطق ازسطظويى مسلط مى شود . انديشه هاى فرد علاوه بر اشباء حوس : موارد اجتيالى.و فرصي را نير نالل می شود . لذا فرد قادر به فرضیه سازی و استدلال قیاسی می شود . یعنی می تواند به طرح فرضیه بپردازد و بدون نیاز به مراجعه به اشیاء به وارشی فرفنه خود اقذام. در مرحله قبلی « عملیات محسوس » کود حسب واقعبات عبنى و موجود مف ايده عنوان متال » جون قبل بتركثر از سك 9ل بو گثر از جویتن است:می نواند: نتیجه بگیوه که از موش بزرگتر است . اما نمی تواند فرض کند ‎e‏ ‏اگر موش بزرگتر از سگ و سگ بزرگتر از باشد پس موش بزرگتر از فیل است . زیر حسب واقعیات عینی و موجود می اندیشد . اما آنديشه نوجوان « مرحله تفکر انتزاعی » فرضیات 

صفحه 22:
نظریه لاورنس کولبرگ لاورنس کولبرگ, روان‌شناس, با اصلاح و توسعه کار پیاژه, نظریه جدیدی ارائه کرد که به توصیف رشد استدلال اخلاقی می‌پردازد. پیاژه یک فرایند دو مرحله‌ای را برای رشد اخلاقی تشریح کرد در حالی که نظریه رشد اخلاقی کولبرگ, شش مرحله در داخل سه سطح مختلف را در نظر می‌گیرد. کولبرگ نظریه پیاژه را توسعه داد و عنوان کرد که رشند اخلاقی یک فرایند مداوم اسث که در ننتراسر دوره عمر اتفاق می‌افتد. کولبرگ نظریه خود را بر پایه:تحفنقات: و مضاحته‌هانن که با گروة‌ها از توجوانان و جوانان انجام داده بنا کرده است © تعدادی محظورات اخلاقی به بچه‌ها عرضه شده و ‎e‏ ‏سپس با آن‌ها مصاحبه به عمل آمده تا" استدلال‌هایی که در پس قضاوت‌های آنان در مورد ۰ هر سناريو قرار دارده تعيين كردد. © 

صفحه 23:
Sig pi as plas بر طبق نظریه فروید, شخصیت انسان‌ها غالبا تا سن 5 سالگی شکل می‌گیرد. تجربیات اولیه, تفش ‎ge‏ در رشد شخصبت أبقاء مىكند و ات آن‌ها در رفتارهای بعدی انسان در زتذگی تداوم می بان تظویه رنشد.اشخصیت فروید, یکی از معروف‌ترین و در عین‌حال بحث برانگیزترین نظریه‌هاست. فروید اعتقاد داشت که شخصیت انسان‌ها طی یک سری مراحل دوران كودكى شكل مىكيرد كه در خلال آنهاء 2 انرژی‌های لذت‌جوی «خود» بر ناحیه‌های | تحریک‌پذیر خاصی متمرکز می‌شود. این انرژی 0 روانی-جنسی يا «زیست مایه» به عنوان نیروی محرکی که در پشت رفتارها قرار دارد» در نظر ‏ 6 گرفته شده است. 

صفحه 24:


صفحه 25:
ارزیابی نظریه رشد روانی-جنسی فروید این نظریه تقریباً به طور کامل بر روی رشد مردان متمرکز است و توجه کمی به رشد روانی-جنسی زنان دارد. آزمایش علمی نظریه 24959 دشوار است. مفاهیمی چون «زیست مایه» قابل سنجش و اندازه‌گیری نیستند و در نتیجه نمی‌توان آن‌ها را آزمود: تحقیقات به عمل آفده: تا حد زیادی بی‌اعتباری نظریه فروید را نشان داده‌اند. 00 پیش‌بینی‌های آینده خیلی مبهم هستند. چگونه می‌توان دانست که یک رفتار فعلی؛ مشخصاً به دلیل یک تجربه در دوران ‏ © کودکی می‌باشد؟ فاصله زمانى بين علت و 0 اثر آنقدر زیاد است که به سختی می‌توان ‎e‏ ‏رابطهاى را بين دو متغير در نظر كرفت © 

صفحه 26:


بسم الله الرحمن الرحیم زهرا برسرامد استاد مربو‌طه‌ :دکترنقوی نظریه های روانشناسی رشد نظریه های روانشناسی رشد طبقه بندی نظریه‌های رشد دیدگاههای روانشناسی رشد را می‌توان به سه گروه عمده نظریه‌های شناختی ،روانکاوی و یادگیری تقسیم کرد .نظریه‌های دیگر با همه تفاوتهایی که ممکن است با یکدیگر داشته باشند ،یا به نوعی وابسته به این سه گروه هستند و یا فقط جنبه‌ای از جنبه‌های رشد را مطالعه می‌کنند .البته تحقیقات بسیاری در روان شناسی رشد می‌توان یافت که به هیچکدام از این سه گروه اصلی وابسته نیستند .با توجه به این که صاحب نظران رشد نمی‌توانند تمام پیچیدگی‌های رشد انسان را تبیین کنند ،معموال تالش خود را بر مطالعه یکی از ابعاد رشد متمرکز کرده‌اند .نظریه پرداز شناختی عالقمند به بررسی ماهیت شناخت و جنبه‌های مختلف آن در انسان است .صاحبنظران یادگیری ،به یادگیری اطالعات و رفتار ،اعم از اجتماعی و غیر اجتماعی تکیه دارند .در حالی که در نظریه روانکاوی ،به تحلیل حاالت عاطفی و تاثیر آنها بر رفتار انسان توجه می‌شود.  روانشناسی رشد چیست؟روانشناسی رشد ،شاخه‌ای از روان‌شناسی است که به مطالعه چگونگی رشد و تغییر افراد در طول زندگیشان می‌پردازد. روان‌شناسان رشد نه تنها به مطالعه تغییرات جسمی و فیزیکی در فرایند رشد افراد می‌پردازند بلکه رشد اجتماعی ،هیجانی و شناختی افراد در طول زندگیشان را نیز در نظر می‌گیرند .قبل از بحث بیشتر در این مورد ،بهتر است به تعریف دقیق «رشد» بپردازیم. نظریه اریکسون نظریه پیاژه نظریه الورنس کولبرگ; نظریه فروید اریکسون اعتقاد داشت که شخصیت هر فرد، طی مراحلی رشد می‌یابد. نظریه رشد اریکسون :رشد روانی-اجتماعی چیست؟ • • • • • • • مرحله 1رشد روانی -اجتماعی :اعتماد در برابر بی‌اعتمادی مرحله 2رشد روانی-اجتماعی :خودگردانی و اتکاء به نفس در برابر شرم و شک مرحله 3رشد روانی-اجتماعی :ابتکار در برابر گناه مرحله 4رشد روانی-اجتماعی :کوشایی در برابر حقارت مرحله 5رشد روانی-اجتماعی :هویت در برابر گم‌گشتگی مرحله 6رشد روانی-اجتماعی :تعّلق در برابر انزوا مرحله 7رشد روانی-اجتماعی :فعالیت در برابر ویژگیهای رشدی دوره بزرگسالی اریکسون ورود به دوره بزرگسالی معموال همراه با انتخاب شغل و همسر است .صمیمیت در این سالهای نخستین به معنای عالقمندی به دیگران و داشتن تجارب مشترک با آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است .هرچند از لحاظ این ویژگی نیز بین افراد این دوره تفاوت وجود دارد ،بطوری که با توجه به برخی ویژگیهای شخصیتی و تجارب قبلی زندگی صمیمیت جایگاه ویژه‌ای برای برخی از افراد دارد .در حالی که برای برخی دیگر چندان حائز اهمیت نیست ،بطوری که این افراد حتی تمایلی به ازدواج نشان نمی‌دهند ،اما بطور کلی در اکثریت افراد این دوره و به ویژه در اوایل بزرگسالی صمیمیت و نیاز به آن ،ایجاد پیوند ازدواج را فراهم می‌سازد. در این دوران رشد جسمی هرچند نسبت به سالهای قبل از سرعت کمتری برخوردار است و ما شاهد تغییرات جسمی از آن دسته که در سالهای کودکی و نوجوانی دیده می‌شود ،نیستیم ،اما رشد متوقف نشده و بروز تغییرات با آهنگ کندتری ادامه دارد. رشد فکری و رشد روانی کم کم به حالت پختگی نزدیکتر می‌شود ،جریان فکر حول و حوش مسائل عمیق‌تر می‌چرخد و فرد دید دقیق و عمیق‌تری نسبت به زندگی پیدا می‌کند .هرچند در این رابطه باز میان افراد تفاوتهایی وجود دارد و افراد مختلف در سنین مختلف به آن حد رشدی فکری پخته بزرگسالی دست پیدا می‌کنند و گاه ممکن است برخی افراد آن پختگی الزم را هرگز بدست نیاورند. بزرگسالی در کنار تغییراتی که برای فرد به همراه دارد ،نقشها و مسئولیتهای جدیدی را برای فرد ایجاد می‌کند .پس از ازدواج زن و مرد باید بیاموزند که خود را با ضرورتها و مسئولیتهای جدید انطباق دهند .با تولد فرزند این دامنه وسیعتر می‌شود و مسئولیتهای آنها بیشتر می‌گردد .نقش همسری ،نقش پدر یا مادری ،نقش شغلی از نقشها و مسئولیتهای اصلی این دوران هستند .با توجه به دیگر ویژگیهای شخصیتی برخی افراد نقشهای متعدد دیگری برای خود ایجاد می‌کنند ،مثل عضویت در گروههای خاص فرهنگی ،ورزشی ،علمی و ...و فعالیتهای دیگر. سنین میانی بزرگسالی یعنی حدود 40-50سالگی بارورترین دوره زندگی افراد به شمار می‌رود. روان شناسان مختلف از جمله یونگ اهمیت ویژه‌ای به سن 40سالگی قائل بودند و معتقد بودند که در این حول و حوش افراد می‌توانند به هماهنگی کامل فکری دست پیدا کنند. مردها در سنین 50-40سالگی در اوج فعالیتهای شغلی خود هستند .زنها نیز که معموال بچه‌هایشان بحرانهای دوه بزرگسالی در این دوران نیز همچون دوران رشدی دیگر به سبب تغییراتی که در فرد اتفاق می‌افتد ،بحرانهایی مطرح بوده است .یکی از مراحل مهم بحرانی ،مرحله انتقال به بزرگسالی است که حول و حوش 30سالگی برای فرد اتفاق می‌افتد .در برخی افراد این بحران با شدت بیشتری دیده می‌شود .فرد معموال تالش می‌کند ،انتخابها و تصمیمهای خود را مرور و وارسی کند و درستی یا نادرستی آنها را مورد ارزیابی قرار دهد .در صورتی که فرد انتخابها و اعمال گذشته خود را مطابق با معیارهای فعلی خود ارزیابی نکند ،دچار آشفتگی‌هایی می‌شود. واکنشهای افراد در مقابل این ارزیابی‌ها متفاوت است. برخی افراد به چالشهایی دست می‌زنند تا به طریقی این بحران را پشت سر بگذارند. بحران دیگر به بحران میانسالی معروف است که حول و حوش 40سالگی اتفاق می‌افتد و در صورتی که به شیوه مناسبی حل و فصل شود، تغییرات ثمربخشی را به ویژه از لحاظ روانی _ فکری و دیگر فعالیتها برای فرد به همراه خواهد داشت .توجه به این نکته مفید خواهد بود ،اگر بدانیم که اکثر نظریات معروف در این دوران ارائه شده است .سن 40سالگی هم از لحاظ پژوهشهای روان شناختی و هم از دید ادیان اهمیت ویژه‌ای دارد. نظریات توصیفی دوران سالمندی در تعریف و شرح مشخصات فیزیولژیک دوره سالمندی دانشمندان نظریات گوناگونی ارائه داده‌اند: مچنیکوف می‌گوید :سالمندی عبارت است از عوارض عفونی مزمنی که با ناتوانی و استحاله " ناتوانی در ترمیم عناصر از دست رفته " و افزایش بیگانه خوارها همراه است. استرهلر می‌گوید :سالمندی دگرگونیهای تدریجی در ساخت و ترکیب موجود زنده است و دارای این ویژگی است که تغییرات گسترده و درونی است و گرایش به پیشرفت دارد و باالخره به‌سوی فساد و اضمحالل پیش می‌رود. آشوف با مطالعه و کالبدگشایی 400مورد افراد باالتر از 65سال در سال 1937میالدی اعالم کرد " مرگ طبیعی وجود ندارد " و کالبدگشایی‌ها نشان داده‌اند که علت مرگ بیماری بوده است و نه پیری. بر خالف آشوف ،وارتین می‌گوید :مرگ و میر افراد مسن به‌علت کهولت است .اخیرا نظریات مختلف دیگری نیز مطرح شده‌اند از جمله تغییرات رشته‌های کالژن بافت همبن ‌ها و باالخره ،نظریه تغییرات مولکولی در ساختمان سلولد نظریه وراثت که می‌گوید یکی از مهم‌ترین علل تاخیر یا تسریع عالیم پیری وراثت است. • نشانه‌های پیری تصلب‌شرائین پوکی استخوانی بیماریهای دستگاه تنفسی دیابت بیماری‌های بدخیم و سرطان‌ها اختالالت حواس پنج‌گانه نظریه پیاژه فرض پیاژه آن است که اگر بفهمد که چگونه دانش (در نزد کودکان) ساخته می شود آنگاه خواهد فهمید که دانش چیست .زیرا ساختمان دانش ماهیت دانش را نشان می دهد درست همانطورکه ساختمان یک صندلی موادی را که صندلی از آن ساخته شده است نشان می دهد. بنابراین هدف روان شناسی ژنتیک پیاژه مطالعه نحوه ایجادو تکامل فعالیتهای شناختی انسان از روزهای نخست کودکی تا بزگسالی است. به نظر پیاژه ,چهار عامل در تحول شناختی کودک تا ثیر دارد که عبارتند از: )1 )2 )3 )4 رسش, تجربیات محیطی تعاملهای اجتماعی تعادل جویی. مراحل تحول شناختی و عملیات از دیدگاه پیاژه پیاژه ،فرایند های شناختی از بازتابهای اولیه نوزاد تا تفکر انتزاعی را در چهار مرحله بررسی می کند. )1دوره حسی و حرکتی )2دوره پیش عملیاتی )3دوره عملیات عینی )4دوره تفکر انتزاعی ویژگی های اساسی مراحل رشد از نظر پیاژه ‏ )1مرحله حسی و حرکتی (از تولد تا دو سالگی): کودک تا پایان این مرحله ،قادر به درونی ساختن دنیای خارج در ذهن خود نیست و لذا فعالیت های شناختی او به اعمال حسی و حرکتی محدود می شود .کودک دارای تفکر حسی و حرکتی است یعنی رفتارهای غیر کالمی فاقد نماد پردازی و هوش عملی است مثل هوش خالی از اندیشه حیوان .کودک خود میان بین خود محور است .زیرا نمی تواند ،وجود خود را از چیزهای اطراف خود جدا کند .کودک به مفهوم پایداری شی پی می برد و پایداری اشیا یعنی برای او عدم حضور اشیا ،به معنی نبودن آ نها نیست .به عنوان مثال مادر اگر اتاق را ترک کرده است ،به معنی نبودن و حذف همیشگی نیست و امکان بازگشت وجود دارد .همچنین در پایان این مرحله کودک به رابطه علت و معلولی بین پدیده ها پی می برد و خود را فاعل می شناسد .مثال متوجه می شود ایجاد صدا ،به دلیل کوبیدن اشیا به روی میز توسط خود اوست . -2دوره پیش عملیاتی : کودک می تواند اشیا و وقایع را ازحواس و کارهای خود جدا بداند .جهان کودک ،محدود به زمان حال ،نیست (برعکس دوره حسی و حرکتی) .بود و نبود حال و گذشته و آینده را در می یابد. کارکردهای عادی ،مثل زبان رشد می یابد .کارکردهای عادی در اصل جانشین کردن چیزی به جای چیز دیگر است . کودک هنوز توانایی جداکردن عالئم از موضوع (واقعیت از عالئم) را ندارد. برای مثال نام هر چیز را بخشی از آن می داند همچنین خواب هایش را واقعیت می پندارد .کودک در این مرحله نیز خود مرکز است ،خود مرکزی کودک در این مرحله به این صورت است که نمی تواند ،خود را در موقعیت دیگران قرار دهد .به عنوان مثال اگر یک تصویر را رو به کودک بگیریم و پشت تصویر که صفحه سفید قرار دارد ،رو به خودمان باشد .اگر از کودک سوال کنیم ،چه می بیند آنچه در تصویر می بیند را بیان می کند و اگر از او سوال شود من چه می بینم اظهار می دارد شما هم همین تصویر را می بینید ،پس کودک توانایی درک دیدگاه شخص مقابل که صفحه سفید را می بیند ( .حدود سنی قبل از 5سالگی)  )3مرحله عملیات عینی( از هفت تا یازده سالگی ) : در این مرحله کودک ،توانایی انجام اعمال منطقی را دارد ،اما با امور عینی و محسوس نه با امور فرضی و پدیده های انتزاعی .به عنوان مثال ،اگر این مسئله برای کودک طرح شود که :اگر رنگ موی پریسا از زهرا روشن تر است و رنگ موی پریسا از مریم تیره تر است رنگ موی چه کسی از همه تیره تر است ؟ کودک دوره عملیات محسوس بدون دیدن این سه نفر در کنارهم قادر به حل مسئله نخواهد بود اما اگر این سه نفر در کنار یکدیگر و به طور محسوس برای او قابل رویت باشد جواب صحیح خواهد بود. در این مرحله ،کودک نیازی به انجام اعمال کوشش و خطا ندارد و می تواند اعمال را پیش بینی کند و نتایج را از پیش حدس بزند .به عنوان مثال ،می تواند آنسوی ماه را تصور کرده و پاسخ دهد که تفاوتی با قسمت قابل مشاهده ما ندارد .  مرحله تفكر انتزاعی « عملیات صوری از 11تا 15سالگی» :در آخرین مرحله رشد ذهنی كودك به تدریج توانایی تفكر بر حسب امور انتزاعی را كسب می كند و بر قوانین منطق صوری و منطق ارسطویی مسلط می شود .اندیشه های فرد عالوه بر اشیاء محسوس ،موارد احتمالی و فرضی را نیز شامل می شود .لذا فرد قادر به فرضیه سازی و استدالل قیاسی می شود .یعنی می تواند به طرح فرضیه بپردازد و بدون نیاز به مراجعه به اشیاء محسوس به وارسی فرضیه خود اقدام كند . در مرحله قبلی « عملیات محسوس » كودك بر حسب واقعیات عینی و موجود می اندیشد به عنوان مثال ،چون فیل بزرگتر از سگ و سگ بزرگتر از موش است می تواند نتیجه بگیرد كه فیل از موش بزرگتر است .اما نمی تواند فرض كند كه اگر موش بزرگتر از سگ و سگ بزرگتر از فیل باشد پس موش بزرگتر از فیل است .زیرا تنها بر حسب واقعیات عینی و موجود می اندیشد .اما اندیشه نوجوان « مرحله تفكر انتزاعی » فرضیات نظریه الورنس کولبرگ الورنس کولبرگ ،روان‌شناس ،با اصالح و توسعه کار پیاژه ،نظریه جدیدی ارائه کرد که به توصیف رشد استدالل اخالقی می‌پردازد. پیاژه یک فرایند دو مرحله‌ای را برای رشد اخالقی تشریح کرد در حالی که نظریه رشد اخالقی کولبرگ ،شش مرحله در داخل سه سطح مختلف را در نظر می‌گیرد .کولبرگ نظریه پیاژه را توسعه داد و عنوان کرد که رشد اخالقی یک فرایند مداوم است که در سراسر دوره عمر اتفاق می‌افتد .کولبرگ نظریه خود را بر پایه تحقیقات و مصاحبه‌هایی که با گروه‌هایی از نوجوانان و جوانان انجام داده بنا کرده است .تعدادی محظورات اخالقی به بچه‌ها عرضه شده و سپس با آن‌ها مصاحبه به عمل آمده تا استدالل‌هایی که در پس قضاوت‌های آنان در مورد هر سناریو قرار دارد ،تعیین گردد. نظریه فروید بر طبق نظریه فروید ،شخصیت انسان‌ها غالبًا تا سن 5سالگی شکل می‌گیرد. تجربیات اولیه ،نقش مهمی در رشد شخصیت ایفاء می‌کند و تأثیرات آن‌ها در رفتارهای بعدی انسان در زندگی تداوم می‌یابد .نظریه رشد شخصیت فروید ،یکی از معروف‌ترین و در عین‌حال بحث برانگیزترین نظریه‌هاست .فروید اعتقاد داشت که شخصیت انسان‌ها طی یک سری مراحل دوران کودکی شکل می‌گیرد که در خالل آن‌ها ،انرژی‌های لذت‌جوی «خود» بر ه‌های تحریک‌پذیر خاصی متمرکز ناحی ‌ می‌شود .این انرژی روانی-جنسی یا «زیست مایه» به عنوان نیروی محرکی که در پشت رفتارها قرار دارد ،در نظر گرفته شده است. مرحله های رشداز نظرفروید مرحله مقعدی مرحله آلتی مرحله تناسلی مرحله دهانی ارزیابی نظریه رشد روانی-جنسی فروید این نظریه تقریبًا به طور کامل بر روی رشد مردان متمرکز است و توجه کمی به رشد روانی-جنسی زنان دارد. آزمایش علمی نظریه فروید دشوار است .مفاهیمی چون «زیست مایه» قابل سنجش و اندازه‌گیری نیستند و در نتیجه نمی‌توان آن‌ها را آزمود .تحقیقات به عمل آمده ،تا حد زیادی بی‌اعتباری نظریه فروید را نشان داده‌اند. پیش‌بینی‌های آینده خیلی مبهم هستند. چگونه می‌توان دانست که یک رفتار . فعلی مشخصًا به دلیل یک تجربه در دوران کودکی می‌باشد؟ فاصله زمانی بین عّلت و اثر آنقدر زیاد است که به سختی می‌توان رابطه‌ای را بین دو متغیر در نظر گرفت پایان