نیازسنجی پژوهشی 2

صفحه 1:


صفحه 2:
با نوجه به تعربف نباز و نبازسنجی سارسنمی بزوهشی به فرابند بیجیده شناسابی تيازهاى بررستى بالترد ن شيين ارلریت مر بین پروزه سای ‎ah) Ses hee‏ ا ا ات (3 اكت ا ‎Rt eb Oey eS ec‏ ۱ ‎rec)‏ و ‎es ees ee eric‏ ا ‎Scere ee ee eS‏ شتاسایی نیازسای پررسش. عبارت از ثرایند شتاسایی, تنم طرح سا ز حتریر پژوهشی بالقوه. صرف نظر از کیفیت و اولویت آنها است. به عبارت روشن تر در سسی بر رس سس ترس رل هدف اصلی را نکیل می دهد (2001 ,ق9۹11 در حال که تعببن اولو ی های در رسد درا بر لاد برص ل ریس رل بررسر زر بر محبوعه متنوعی از موصوعات بروهسی است 1:11 1991۰ ۲۵۱139) و ارات ری رس ال ۱ سس درل سر سس سح تسس رابرن تسس سب ب سره سر ‎tere)‏ صورت شفاف و قابل دفاع قراهم نمايد. َ سس سسسسسسسس سس 

صفحه 3:
اسداف نیا زسنعی پژوحشی سر برد مر بت بت سر هلر رب از مر < ساق ‎A‏ ضررری ز سورد ثيازة ی درل رس رل نس در رل لد سر ‎ie Pp Aol‏ برد رس سر برد زد رل مر ‎ee‏ ‎je IDs Ss ea‏ ۱ ۰ تدوين برناده ساق برُوسشى سبتئى بر سثارقت ثليه ترزد سان حوادل دخيل در سطح سازمان. 

صفحه 4:
رزیتردسای نیازسنیبی پژرحشی ‎og‏ نا عق 1- رز يكرد شر حق" | ندعتوايى ۲ روبکرد نقاضا < محور زززبترد عرضد ‎ype‏ ‏ردیترد اداری م سیریتی ۶- رویکرد نظامدار 

صفحه 5:
ae Dy) So Rey ee eet eevee ne ome Tere SS aS Sele ‏در افق زمائى ميانمدت تا بلندمدت بطور جزئى تعريف و تصريح مى شود. محتواى‎ ‏يك برئاضة بر ؤعشى سمقتسل بر خنازين طرهاى تعتيقاتر,: ناك درردنياز براق‎ ‏یرد ساب انسائني شال تداد معتقان: ن تركيف‎ 4 ey ge) ‏ابتراى‎ ‏لا تا رت‎ ۱ ‏ابتراین پرحسب پررسنتر است راز لتوری به تشر دیتر ن حتى از شرت بد‎ ‏بر دیتر بر یک کشرر سارت استر‎ ۱ ‏پر ری رم‎ ‏راتس ی شود سر برتا پررستی سشتیل بر سای از لیتسا‎ 1 ‏ل ال ا‎ rCmen earn esy ‏بر رس تسد ات رل(‎ el ye UB) ۱ Cou men pees ‏خاص هستند. قلمرو با بضی فرعی ,که توسط برنامه پووهشی تحت پوشس ترار‎ ‏می‌گیرد می‌تواند در ارتباط با کالا با خدمات معین. مناطق جغرافیابی خاص.‎ ‏حراسل ترليدى: ترردهاق تاريران: بت رشته اص باهر زدينه ديترى باشدر‎ 1 _ 

صفحه 6:
کر ‎ea pose ene) gee‏ اه و ۳ بیبک ابزار حمایت ار تصمیم‌گیری است که هدف اصلی آن علبه بر مسانل سر رح تس( رت نت رب سرت Ese eet cele Wace Mee ome yy ees Sel ame ee y تصمیم‌گیری را در قالب یک نظام سلسله مراتبی سازمان داده و عناصر آن را تجز یه رتیل تنند راز طريق مقارسة خناسر سمغتلفه بر ترو ساق درسعرد در شقوق ا و مؤلفههاى اصلى 1117 عبارت از فرايند خلاق «سازماندهى و تحليل يك ساختار سلسله مرانبی» و نیز «فرایند تحلیلی قضاوت کردن» می‌باشد. «سازماندهی و تا رد اطلاعات و بينسشٌ مفصلى به دست ايد و به ا مر Fee ‏ا ا‎ Ser od hoe ed PID STS Syria ‏ترسيدعات‎ gio BI shal) oj) Aled Sa) ‎NC ene) ed eee Ne eset Ue eS ere)‏ لت ‏ات را مس و ص دس سیر سرت رل اس ‏كة مشتلزم الشتفاده از تفكر خلاق: يادكيرق؛ رس سل ۶ طفی لازم را در اختیار اف ‎ 

صفحه 7:
طراسی درخت سدردیت لا رآ ‎eee eee eae er UCase aye‏ ‎Oe eee re ene res tek eel‏ اسر دا تا راد را بر بر ار ديده شود تلیرو و کب سطالمه بخش تیریط بستتی به سیزان بيتعيد تى عاق سوستود در ا - ( 2 ۳ 1 ۰ رل( لت ‎eel‏ ۳ چا سا مرا ل ۱ ‎SWOT (Strengths) weaknesses) opportinities and:‏ هه ۳ دا ۳ او ۱ با آن مواجه است) در ارتباط با هر پخش می باشد. 

صفحه 8:
aaa ‏چت لیست:‎ ‏در این ابزار ابتدا مجموعه ای از عناوین فییرست می شود و سیس‎ 6 Ia ۱ ccd ‏ات رس رد2 رم سر‎ ‏است.‎ sp ge SS oe Ty ’ ۱ ‏كو اه‎ ًاتبسنا-١‎ 00 ‏سرد رسب سر برس رس‎ Tee) ‏هر ماده بر تک عنوان پووهسی مشخص تأکید دارد.‎ -۲ ‏را ره رحس زبسرس‎ 0007 ‏يرسشنامة ساق مبتنى بر سقياس ليترت:‎ -1 a 

صفحه 9:
می توان از ظرفیت و امکانات بالقوه پرسشنامه استفاده ‎shi is oe A hoo eee‏ ۳۱۱ 0 i, 2008) <j گرفته شا مات رورت رتست در سل سر 

صفحه 10:


صفحه 11:
ارند. برهی لهمیت سازمانی موضوع. برخی نیازهای را در دی داردا geile) ale 

صفحه 12:
‎ae‏ ی ای ل بر ‎peal oly,‏ در سورت ‎yee pte pe ey YS Ey‏ برس تابه ريرد اق" ‎ ‏شکل ‏را ار را ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏ار ‎Cay‏ ‏رس و سس دس مر ‎vale pug leu‏ یا | ات | 0 ۱ ‎oS‏ ‏> هيج ‎ose)‏ > متوسط زیاد ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 13:
0< پیسایش موسسد باتل ار سس در لد سس رم سر سل رس قرار ذاده است. در 02 ‏ا ا ل ا ل ا‎ OM ic cale ary ۱ 1 ۱ ‏لا 7 ار(‎ نشان دهند: ببته | نمی دانم به هیچ وجه کم ‎ap‏ رید بر ریت منبع: (19729 ,6918 

صفحه 14:
۱ سر ال در ا شکل زبر این میم را نشان می دهد: Be eerie yee, Pes EE eh (1978 ,توانوسه امنا علعملا سولج) 

صفحه 15:
,هس نجاممی شود) ريا مركر گاهی اوقات اعلب وضعیت یزار در آقی بیست سا == 

صفحه 16:
Pee Poe EERU SF errr oer emer caer ese ue rerre emer a are ‏آل) روش وبژه ای را برای تجزبه و تحلیل نتابج و اولوبت بندی نبازها عرضه كرده اند. ابن روش‎ ‏سم بر سس رز‎ see (وضع) آبده آل و واقعى برآى مديران بى موؤسسة با سآزمان نشان مى دهد. جارجوب اصلى الگوی ذبربط به رح زیر می باشد: ‎us 212‏ 2125 مه = م 20 ۳ ‎ee‏ 0 5 حداقل واقتى حداكثر واقتى 

صفحه 17:
این روش به دتبال آن است تا مواره و ومسته هابی که بسبار حباتی تر بوده و نماز تسس ‎See) etter ee ety ede eee‏ ‎be WP. ong)‏ رز هآى مربوط به وضع موجود (آنجه كه به دست مده) را با شرایط ایده ال (داده های مربوط به آهمیت و صرورت) رابه دو بخش تقسیم کرده سرب چا رار ‎ey‏ ىم ‎ ‎ ‎Cc ‎ ‎ ‎ ‎Le = ‎ ‎ ‎Peer norr Teer Tee at sme pen Pies eC nel Peer ee od (Hershkowitz, 1972) ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 18:
‎ rrrrr—————C +‏ - رزش رزکی ررتو. ثیر با استقاده از رریترد مشاب بر ارلزیت بو نیازء ست سا را رحس سس سب رس رد سر لاس سم رم تس رل بر مر هدف ها [وشتع مطلوب) کم کرده است تا شکاف را تعیین کند و در این راستا از و ‎Cres ‏زباد اولوبت هدف‎ Ry aa ‏زياد‎ A B 3 ‏,متوسط‎ B 0 7 ‏کم‎ 3 D 3 ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏ماتوبس. بيانكر داده هاى مرتبظ با فاصله و شكاف و اولويت هدف ‎050 a P17) ‏بر هد دنر سار نز رسد تس را بح زر 9 رت لد در در در لل ببائتر تيار سان زمر ن دون راسطه متتل ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 19:
ا ۱ مسر رز لت رد مرس رسد سره است: ‎io‏ سك ‎OF‏ (۳) احنمال افزا ش در م 0 0 ‎come SI ee 56‏ ‎ees‏ ‎gyre) abs Aly cla‏ ‎eee ee‏ مر م ‎ie‏ ۳۵ | ‎ee‏ هس را ‎pert‏ ا ‎[Pee sees eer‏ ا ا 0 كد درصد بچه ها به ابی سح دست بابند.بنابرابی آفزابش محتمل در حصول به هذفا ها | درصد ‎n)Y eee‏ ا ل م كن دقار شراسته شدد پر ابیت ست را در یک ستیاس ‎glee ey‏ رتیه بندی نمایش. مبانکین حاصله برای ابن هدف ۷۱۲ بوه آولوت محاسبة ده برآی این هدف ار ظریق ضرب ۴ ۰1۱۵ (۷۰۵/۰) به دست آمد. این اولو بت بالاترین اولویت به دست آمده برای تمام هدف ‎gly Sy) Fe joy ag‏ ست دیریگ سنتیر سر ‎ . ." -‏ #غ#عغ#ش#ش#ش#ٌ##مجمممسٌمممممج]© ]ي]##©يمخمححبح©بب ييحي 1 ‎OT‏ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 20:
نظام پیچیده تر اولوبت بندی نسبت به آنچه که نا کنون گفته شد در دانشگاه فلوریدای امریکا ار را را زر را [Opes aie pee eee on SES Oe se leereee eyes NS Fype Suen ire NNT ‏الا اا‎ at gee ee ad ee Aree ara eas ۵ ‏ترا ار‎ ۱ ا 00000 OS Ss ۳ ‏محدودت هه تحتق این تازبه چه میژان امکانذیر است؟‎ ees ome ae 

صفحه 21:
فَن دلفی بل مر رس لس ویر اد مت ر سم مسر رل Bee NO ‏ا ا‎ cee ‏ل‎ Ae eee ie ee cab ene ey 0 afore aioe Fe eos ec Beles eer nes wee Werner Rel رات رسسرد دارد ته إزرءاثرء ‎oJ)‏ در سطالدات بيش بيئر. در تسرائر. رات براق ارتلا 1۱ re) ۱ es oe eee ‏ا‎ زیرد نظ رخراسی از مان ز ترشتاسان سیدل تردد ز در کین سل برزسشتران در رال نا( سدق قن: مقصود اصلى از اجواى فن دلفى عبارت است از جمع آورى اطلاعاتى از طريق يك فرايتد سرب رسب ر 1۳ براى ريدن به هدف: حمع آورى يد كاه ها ۱ s erer ear sere renree enc, Mijeamre resto 2 ساو انراد سبتايو. راابراى تين ارلوریت سن ‎GEES‏ تراس سو مند 

صفحه 22:
sie ن فیش باول فنی است که در آن گروه نیازسنجی. تعدادی از افراد را که قرار است از آنها در مورد نبازهای پژوهشی گروهی خاص سوّال گردد و تسا رن ۱۲ سب سرا ار در اين تن ترود تبازستعى: تل ترود (ثرزه الى ) مخاطبان را به ترره ساق ‎nae ed‏ ل ا ل ل رت ا 0 ‎al pel jl yy abs peat‏ ثار از سيان شود: بك ثفر سايئده انتعاب کنتد نا نظرات انیا را به ل 1 ای ۱ ‎dD)‏ یر نب یل رد ربص رل س ترر رب بت ‎Co eI Pe Seb) ede SS ee dee)‏ ل تت كا 9 كانه از ا ‎BS‏ ‏ا 

صفحه 23:
ees ei eI ‏برتب ریری ز سرد س تا‎ lp gh) مان دهی. قار گاه آمورسی مار کت و قاری افراد را بء حذا کنر می رساند و هدف .2 .0 ا 1 پر ۱ را در 1 ح 9 می دهند. برخی از مدیران مدارس بزرگ کار گله هی آموزسی خاصی را برای کار کت شود سازسان دادد اند تا بستظور تادش مباط شناسایی اولویت سای پژوسئی, مر حوزد سای ‎ly‏ ریزی ترسی؛ ‎BEA‏ سرسده اضق ز ستو مات بر سرسه ز سس از روش سای تزین ز مزثرتر ‎age ay‏ ور لا 1 1 9 ‎eC eee cee yn) ee ee‏ ا 0 بو باشد. اصول اساسى نظير مشاركتء سستارى و تمته توائق: بازشورد و توليد بسيار را ‎hls Sled ly Say)‏ و در دستور تار ثرار ثیرد. 

صفحه 24:
1- قن فيش باؤن. ابن فَن توسط وت كين 19953 ,1/111[333]) مطرح شده است. این فن در صدد شناسایی دلایل و عوامل ابجاد کننده یک نیاز با مسأله عمده است. زمانى استفاده مى شود كه دلايل عمده بروز مسأله. محدود باشئد. ا نوشته می شود. طبثات پا زسیند سای سين ء شناسایی و در قسست استکوان سای توشتد سر ‎red‏ رز رل سر ار ۱ در سحل سر تبط توشته لد شولم 

صفحه 25:
لاسرد ری اسان رت ار ار ار را سر مر از سس در بر مس جنبه شوخی و تفریحی آن برای افرادی که آن را اجرا می کنند. ty bey توالی علل و(ینکه مسائل فرعی نیز علت یابی شوند مورد غغلت قوار می گیرد. تا لا نيازسنجى را منحرف يا محدود کند. ۶- گرزه سای متس رتز PS ee ESB en ree FS kere) ‏اطلاعات براى تعيين عناوين يرّوهشى است.‎ 

‏ نیازسنجی پژوهشی مفهوم نیازسنجی پژوهشی با توجه به تعریف نیاز و نیازسنجی ،نیازسنجی پژوهشی به فرایند پیچیدة شناسایی نیازهای پژوهشی بالقوه و تعیین اولویت در بین پروژه های مختلف تحقیقاتی اشاره می کند تا از این رهگذر مبنای قابل دفاعی برای تخصیص مؤثر منابع فراهم آید ( )Fathi, 2005. p3در عین حال ضروری است تا از لحاظ مفهومی بین شناسایی نیازهای پژوهشی ( ، )RNIتعیین اولویت های تحقیقاتی ( )RPSو نیز تخصیص منابع ( )RAتفاوت قایل شویم .این مفاهیم در حقیقت زیرمجموعه و بخش هایی از فرایند نیازسنجی پژوهشی هستند و به درک بهتر آن کمک می کنند. شناسایی نیازهای پژوهشی عبارت از فرایند شناسایی تمام طرح ها و عناوین پژوهشی بالقوه ،صرف نظر از کیفیت و اولویت آنها است .به عبارت روشن تر در شناسایی نیازهای پژوهشی ،دستیابی به حداکثر عناوین و موضوعات تحقیقاتی هدف اصلی را تشکیل می دهد ( )Fathi, 2001در حالی که تعیین اولویت های تحقیقاتی به معنای فرایند گزینش و انتخاب برخی از عناوین برای پژوهش از بین مجموعه متنوعی از موضوعات پژوهشی است ( )Falconi, 1991. P41و تنها پس از اجرای شناسایی نیازهای پژوهشی و اولویت بندی آنها ،یک سازمان یا مؤسسه می تواند مبنای علمی و منطقی معینی را برای تخصیص منابع به طرح های پژوهشی به صورت شفاف و قابل دفاع فراهم نماید. اهداف نیازسنجی پژوهشی بسترسازی الزم برای بکارگیری نتایج و یافته های تحقیقات از طریق اجرای طرح های پژوهشی ضروری و مورد نیاز؛ آینده نگری در امر پژوهش و پرهیز از تصمیم گیری های لحظه ای و غیر استراتژیک در حوزه پژوهش؛ زمینه سازی برای ارتباط و اتصال هر چه بیشتر تصمیمات و تحقیقات از طریق انجام تحقیقات اساسی مورد نیاز سازمان یا وزارتخانه؛ تدوین برنامه های پژوهشی مبتنی بر مشارکت کلیه گروه ها و عوامل دخیل در سطح سازمان. رویکردهای نیازسنجی پژوهشی -1رویکرد آسیب شناختی -2رویکرد موضوعی /محتوایی -3رویکرد تقاضا – محور -4رویکرد عرضه – محور -5رویکرد اداری – مدیریتی -6رویکرد نظامدار برنامه‌ريزي پژوهشي چيست؟ برنامه‌ريزي پژوهشي فرايندي است كه به وسيله آن محتواي يك برنامه پژوهشي ميانمدت تا بلندمدت بطور جزئي تعريف و تصريح مي‌شود .محتواي ‌ در افق زماني يك برنامه پژوهشي مشتمل بر عناوين طرح‌هاي تحقيقاتي ،منابع موردنياز براي اجراي طرح‌هاي پژوهشي به ويژه منابع انساني شامل تعداد محققان ،و تركيب تخصص آنها) ،تجهيزات ويژه (اگر مورد نياز باشد) ،و بودجه‌بندي براي اجراي برنامه پژوهشي است .بودجه‌بندي عمدت ًا مبتني بر فرم‌هاي مرتبط با هزينه‌هاي اجرايي برحسب پژوهشگر است و از كشوري به كشور ديگر و حتي از شهري به شهر ديگر در يك كشور متفاوت است. در فرايند برنامه‌ريزي پژوهشي معموالً پژوهش در قالب «برنامه‌هاي تحقيقاتي» سازماندهي مي‌شود .هر برنامه پژوهشي مشتمل بر مجموعه‌اي از فعاليت‌هاي پروژههاي تحقيقاتي» سازماندهي شده‌اند ‌ تحقيقاتي است كه در قالب «قلمرو‌ها يا ( .)Capo et al, 2001پروژه‌هاي تحقيقاتي بدنبال تحقق مجموعه‌اي از هدف‌ها در ارتباط با توسعه ملي و يا نيازهاي كاربران ويژه در يك قلمرو يا بخش خاص هستند .قلمرو يا بخش فرعي كه توسط برنامه پژوهشي تحت پوشش قرار مي‌گيرد مي‌تواند در ارتباط با كاال يا خدمات معين ،مناطق جغرافيايي خاص، عوامل توليدي ،گروه‌هاي كاربران ،يك رشته خاص و يا هر زمينه ديگري باشد. فرايند تحليل سلسله مراتبي ()AHP فرايند تحليل سلسله مراتبي ( )AHPچيست؟ AHPيك ابزار حمايت از تصميم‌گيري است كه هدف اصلي آن غلبه بر مسائل پيچيده و چندوجهي نظير اولويت‌بندي پروژه‌هاي تحقيقاتي و يا تخصيص منابع پژوهشي است .اين روش به پژوهشگران كمك مي‌كند تا يك مسأله موردنظر در تصميم‌گيري را در قالب يك نظام سلسله مراتبي سازمان داده و عناصر آن را تجزيه و تحليل كنند و از طريق مقايسه عناصر مختلف ،برتري‌هاي موجود در شقوق مختلف عمل را تعيين نمايند. مؤلفه‌هاي اصلي AHPعبارت از فرايند خالق «سازماندهي و تحليل يك ساختار سلسله مراتبي» و نيز «فرايند تحليلي قضاوت كردن» مي‌باشد« .سازماندهي و تحليل سلسله مراتب» موجب مي‌شود تا اطالعات و بينش مفصلي به دست‌آيد و به شركت كنندگان كمك مي‌كند تا به يك درك و فهم مشترك از عوامل مهم در يك مسأله مرتبط با تصميم‌گيري دست يابند .در حالي كه «قضاوت كردن» فرايندي است كه ابزار الزم را براي شناسايي و كمي سازي ترجيحات تصميم‌گيرندگان فراهم مي‌سازد .بنابراين AHPيك روش قدرتمند و انعطاف پذير براي تصميم‌گيري است كه بدون غفلت از اين حقيقت كه حل مسائل مهم در تصميم‌گيري‌ها فرايندي است كه مستلزم استفاده از تفكر خالق ،يادگيري ،و بازبيني نتايج است؛ مباني علمي – منطقي الزم را در اختيار افراد قرار مي‌دهد. طراحی درخت محدودیت برای آماده سازی اطالعات اولیه و ضروری برای تدوین درخت محدودیت ،انجام تحلیل بخش یا بخش فرعی مربوطه (برای مثال آموزش و پرورش یا بخش فرعی آن مثل آموزش ابتدایی) ضروری است تا مواد خام اولیه برای برگزاری کارگاه آموزشی تدارک دیده شود .قلمرو و عمق مطالعه بخش ذیربط بستگی به میزان پیچیدگی های موجود در آن بخش و منابع در دسترس (فیزیکی ،مالی ،انسانی و زمانی) دارد .علی القاعده تجزیه و تحلیل بخشی نیازمند تشکیل یک تیم یا گروه بین رشته ای و جمع آوری اطالعات موردنیاز است .یکی از متداول ترین ابزارها برای این نوع مطالعه ،انجام تحلیل [-]1 ‏SWOT (Strengths, weaknesses, opportunities and )( threatsمطالعه قوت ها ،ضعف ها ،فرصت ها و تهدیدهایی است که بخش ذیربط با آن مواجه است) در ارتباط با هر بخش می باشد. پيمايش چک لیست:در این ابزار ،ابتدا مجموعه ای از عناوین فهرست می شود و سپس یک نفر (یا گروه) را تعیین می کنند که آن عنوان موردنیاز برای پژوهش است یا خیر .پس در اینجا فقط بود یا نبود یک صفت یا ویژگی به صورت بله – نه مدنظر است. ویژگی چک لیست های خوب: -1نسبت ًا کوتاه است. -2هر مادة فهرست به طور کام ً ال روشن موضوع مورد ارزشیابی را بیان می کند. -3هر ماده بر یک عنوان پژوهشی مشخص تأکید دارد. -4تنها عنوان یا طرح پژوهشی مهم و قابل تحقیق منظور می شوند.... -2پرسشنامه های مبتنی بر مقیاس لیکرت:  -2پرسشنامه های مبتنی بر لیکرت دوطرفه در تعیین نیازهای پژوهشی می توان از ظرفیت و امکانات بالقوه پرسشنامه استفاده بهتری به عمل آورد. برای این کار تبدیل لیکرت یکطرفه (بدان سان که در صفحات قبل از آنها یاد شد) به لیکرت دوطرفه می تواند بسیار سودمند باشد .شکل زیر این مهم را نشان می دهد که در پژوهش ویژه ای در ایرا]ن به کار گرفته شده است (.)Fathi & Kamkari, 2003 میزان ضرورت پرداختن به پژوهش در حال حاضر خیلی زیاد زیاد متوسط کم عنوان نیاز پژوهشی خیلی کم میزان ضرورت پرداختن به پژوهش در آینده خیلی زیاد زیاد متوسط کم خیلی کم از تحلیل نتایج حاصل از لیکرت دوطرفه می توان طبقات مختلف نیازهای پژوهشی را شناسایی کرد .جدول زیر این مهم را نشان می دهد. حاالت نام نیاز میزان ضرورت در وضع موجود (حاضر) میزان ضرورت در وضع مطلوب (آینده) ‏A نیازهای فوری + ــ ‏B نیازهای استراتژیک ــ + ‏C نیارهای خنثی ــ ــ ‏D نیازهای مداوم + +  -3پرسشنامه ویژه نیازسنجی پژوهشی از مهم ترین معایب پرسشنامه های مبتنی بر مقیاس لیکرت آن است که افراد شرکت کننده در پاسخ به این سؤال که به چه میزان پژوهش در زمینه عوامل مؤثر بر افت تحصیلی ضروری است ،معیارهای متفاوتی را در ذهن خود مدنظر دارند .برهی ا]همیت سازمانی موضوع ،برخ]ی نیازهای دانش آموزان ،و برخی معیارهای دیگری را در ذهن دارند. معیارهای اولویت بندی متناســب بــا خط مشی های سازمان تناســب با شرح وظیفه افراد تناسـب بـا برنامه استراتژیک سازمان کمـک بـه حل مسائل سازمان فراوانی نیاز در بین افراد/ واحدها خسارات ناشی از عدم توجه کاهش حوادث کاری نیازهای (عناوین) پژوهشی 0 1 3 2 1 0 1 جمع  =3زیاد =2متوسط =1کم پرسشنامه ویژه نیازسنجی پژوهشی مبتنی بر معیار -4پرسشنامه تلفیقی: در صورت تلفیق لیکرت دوطرفه با پرسشنامه نیازسنجی مبتنی بر معیار ،پرسشنامه ویژه ای شکل می گیرد که دارای کاربرد فوق العاده می باشد .به شکل صفحه بعد به عنوان نمونه ای از این ابزار توجه کنید. تناسب با خط مشی ها ( )P ()F ضرورت انجام پژوهش در حال حاضر ضرورت انجام پژوهش در آینده تناسب با استراتژیک خسارات ناشی از عدم توجه کمک به حل مشکالت = 0هیچ گسترش مرزهای دانش بهبود کیفیت = 1کــم نیاز پژوهشی تناسب با خط مشی ها = 2متوسط تناسب با استراتژی ک گستردگی خسارات ناشی از عدم توجه کمک به حل مشکالت = 3زیاد گسترش مرزهای دانش بهبود کیفیت  -5پیمایش مؤسسه باتل این مؤسسه نیازها را در قالب یک پرسشنامه ویژه مطرح نموده و مورد بررسی قرار داده است .در مطالعه ای که این مؤسسه انجام داده است 85 ،عنوان مطرح شده و از اعضاء خواسته شده است تا دربارة هر یک از آنها در قالب مقیاس زیر عکس العمل نشان دهند: باید باشد نمی دانم به هیچ وجه کــم متوسط زیاد بسیار زیاد ؟ 5---------4---------3---------2---------1------------ واقعاً هست نمی دانم به هیچ وجه کــم متوسط ؟ 5---------4---------3---------2---------1------------ منبع)BIS, 1976( : زیاد بسیار زیاد در پروژه ای در دانشگاه نیویورک این ابزار را با اندکی تغییر برای تعیین نیازها در وضع موجود و وضع مطلوب به کار برده است .در اینجا مقیاس پنج درجه ای مورد استفاده واقع شده است. شکل زیر این مهم را نشان می دهد: مقیاس: ( ) 0ابدا ً ( )1کـم ( )2متوسط ( )3تقریباً زیاد ( )4بسیار زیاد لطفاً به موارد زیر بر مبنای اطالعاتی که دارید ،پاسخ دهید و عدد مربوطه را در مکان مناسب یادداشت کنید. باید باشد در حال حاضر هست روش های افزایش اعتماد به نفس در فراگیران روش های پرورش استعدادهای دانش آموزان روش های مقابله با افت تحصیلی ()New York University, 1978 بخش الف نیازهای پژوهشی در حوزه مدیریت آنچه که هست (انجام می شود) تقریباً هرگز گاهی اوقات اغلب همیشه ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ در مؤسسه نظارت مؤثر بر منابع انسانی ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ برنامه ریزی استراتژیک سازمان ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ تأمین منابع مالی سازمان ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ پیش بینی وضعیت بازار در افق بیست ساله ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ جلب رضایت ارباب رجوع ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ آنچه که باید باشد (باید انجام شود) تقریباً هرگز گاهی اوقات اغلب همیشه ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ()CFK, 1973 شکل فوق ،عنوان نیاز و مقیاس درجه بندی استفاده شده را نشان می دهد .مستطیل های انتهای هر ستون برای محاسبه مجموعه رتبه ها بکار می رود.  -6روش پل و گال پل و گال ( )1976در چارچوب تحلیل فاصله و شکاف بین وضع موجود و هدف ها (وضع ایده آل) روش ویژه ای را برای تجزیه و تحلیل نتایج و اولویت بندی نیازها عرضه کرده اند .این روش که از آن تحت عنوان الگوی سنجش مربعی نام برده می شود ،مجموعه برداشت ها و انتظارات از (وضع) ایده آل و واقعی برای مدیران یک مؤسسه یا سازمان نشان می دهد .چارچوب اصلی الگوی ذیربط به شرح زیر می باشد: حداکثر واقعی از حداقل واقعی حداکثر ایده آل حداقل ایده آل به حداکثر ایده آل حداقل واقعی حداکثر ایده آل حداکثر واقعی حداقل ایده آل حداقل واقعی حداقل ایده آل حداکثر واقعی  -7روش هرشکوویتز این روش به دنبال آن است تا موارد و زمینه هایی که بسیار حیاتی تر بوده و نیازمند توجه بیشتر هستند شناسایی کند .هرشکوویتز براساس این روش ماتریس• ویژه ای را طراحی کرده است (• )Hershkowitz, 1972او داده های مربوط به وضع موجود (آنچه که به دست آمده) را با شرایط ایده آل (داده های مربوط به اهمیت و ضرورت) را به دو بخش تقسیم کرده است تا یک ماتریس 2×2را که در شکل زیر می بینید بدست آورد. ‏B ‏A تحقق هدف ‏D ‏C اهمیت هدف شکل :ماتریس نشان دهنده داده های مربوط به میزان تحقق هدف ها و میزان اهمیت هدف ها ()Hershkowitz, 1972  -8روش روکی روکی نیز با استفاده از رویکرد مشابهی در اولویت بندی نیازها ،هدف ها را برحسب اهمیت به سه دستة باال ،متوسط و پایین طبقه بندی کرده است .سپس وضع فعلی را از اولویت های مربوط به هدف ها (وضع مطلوب) کم کرده است تا شکاف را تعیین کند و در این راستا از ماتریسی شبیه شکل زیر استفاده کرده است: شکاف (فاصله) کــم متوسط زیاد اولویت هدف ‏C ‏B ‏A زیاد ‏D ‏C ‏B متوسط ‏F ‏D ‏C کــم ماتریس• بیانگر داده های مرتبط با فاصله و شکاف و اولویت هدف ()Rookey, 1975. P17 مواردی که در خانه Aقرار می گیرند بیانگر حداکثر نیاز و آنهایی که در خانة Eقرار می گیرند بیانگر حداقل نیاز به آنها می باشد .دو خانه مربوط ،B ،سه خانه مرتبط با Cو دو خانة مرتبط با Dبیانگر نیازهای مهم و بدون واسطه هستند.  -9روش هستون و دیگران این روش ،هدف ها برحسب تأثیر آنها در افزایش «نسبت دسترسی» و «اهمیت» مورد ارزیابی قرار می گیرند .چارچوب مورد استفاده به شرح زیر است: ()1 هدف در خرداد 95 ،درصد بچه های پایه مشخص به نمره ای باالتر از ...خواهند رسید! ()2 سطح عملکرد فعلی 80% ( )3احتمال افزایش در دسترسی 15% ()4 میانگین اهمیت تعیین شده 7/4 ()5 میزان اولویت 705/0 ()6 رتبه 1 همانطور که مالحظه می شود 80 ،درصد دانش• آموزان یک پایه مشخص به مالک های تعیین شده برای یک هدف دست یافتند .گروه نیازسنجی برآورد کرده بودند که انتظار می رود 95 درصد بچه ها به این سطح دست یابند .بنابراین افزایش محتمل در حصول به هدف ها 15درصد بود 15( .درصد – 80درصد – 95درصد) .در بخش دوم برای جمع آوری اطالعات ،از شرکت کنندگان خواسته شده بود اهمیت هدف را در یک مقیاس پنج درجه ای رتبه بندی نمایند. میانگین حاصله برای این هدف 7/4بود .اولویت محاسبه شده برای این هدف از طریق ضرب )705/0( ، %15 × 70/4به دست آمد .این اولویت باالترین اولویت به دست آمده برای تمام هدف ها بود و در نتیجه رتبه اول• برای هدف ذیربط منظور شد.  -10روش دانشگاه فلوریدا نظام پیچیده تر اولویت بندی نسبت به آنچه که تا کنون گفته شد در دانشگاه فلوریدای امریکا ابداع شده است .این روش که چارچوب آن را در زیر مشاهده می کنید ،عالوه بر استفاده از داده های نیازسنجی ،اطالعات در خصوص صحت داده ها ،هزینه /اثربخشی ،ارتباط داخلی با سایر نیازها و هدف ها ،اهمیت و حساسیت نیاز و امکان سنجی بالقوه طرح های بدست آمده نیز جمع آوری می شود. شکاف بین حقایق (آنچه که هست) و ارزش ها (آنچه که باید باشد) چیست؟ )A تجزیه و تحلیل این مسأله (در ارتباط با حقایق و ارزش ها) چقدر صحیح و دقیق است؟ )B در مقابل منابع مالی صرف شده ،اثربخشی مورد انتظار چقدر بوده است؟ (تحلیل هزینه – فایده) )D به چه میزان تحقق این نیاز بر تحقق سایر نیازهای مورد نظر اثر می گذارد؟ )D در مقایسه با سایر نیازها ،این نیاز به چه میزان مهم ،حساس و حیاتی است؟ )D با توجه به زمان ،پول و سایر محدودیت ها ،تحقق این نیاز به چه میزان امکانپذیر است؟ )F فن دلفی فن دلفی یک رویکرد پژوهشی است که برای ایجاد توافق در خصوص موضوعات و عناوین پژوهشی از طریق اجرای پیمایش های مبتنی بر پرسشنامه چند مرحله ای مورد استفاده قرار می گیرد .تعداد مراحل دلفی می تواند متغیر و بین 2تا 4مرحله باشد. .اساس ًا دلفی از لحاظ لغوی نام یک پیشگوی یونان باستان است که برای افراد که خواهان آگاهی از آینده بودند ،پیش• بینی و آینده نگری می کرد .در عین حال در این زمینه نیز نوعی توافق وجود دارد که این فن برای اولین بار در مطالعات پیش• بینی در کمپانی راند برای ارتش امریکا در سال 1944به کار گرفته شد از آن زمان به بعد این روش به یک ابزار عمده جمع آوری اطالعات در عرصه های مختلف به ویژه نظرخواهی از متخصصان و کارشناسان مبدل گردد و در عین حال پژوهشگران در ساختار و محتوای این فن تغییرات عمده ای به وجود آوردند. هدف فن دلفی مقصود اصلی از اجرای فن دلفی عبارت است از جمع آوری اطالعاتی از طریق یک فرایند سازمان یافته در موقعیت هایی که تنها راه ممکن برای رسیدن به هدف ،جمع آوری دیدگاه ها و نقطه نظرات باشد اساس ًا تعریف دقیق مسأله ،جمع آوری نظرات و ایجاد توافق بین نظرات و دیدگاه های افراد مبنایی را برای تعیین اولویت های تحقیقاتی فراهم می کند فیش باول فن فیش باول فنی است که در آن گروه نیازسنجی ،تعدادی از افراد را که قرار است از آنها در مورد نیازهای پژوهشی گروهی خاص سؤال گردد و نظرخواهی شود ،مورد توجه قرار داده و آنها را در یک مکان گرد هم آورده و مالقات می کند. در این فن ،گروه نیازسنجی ،کل گروه (گروه اصلی) مخاطبان را به گروه های فرعی 6تا 8نفره تقسیم می کند تا نظرات و عقاید آنها را در خصوص نیازهای پژوهشی جویا شود .سپس از آنها (گروه های فرعی) درخواست می گردد که عقاید و نظرات خود را با توافق هم (تمام افراد یک گروه فرعی) مشخص نمایند و پس از انجام این کار از میان خود ،یک نفر نماینده انتخاب کنند تا نظرات آنها را به گروه اصلی انتقال دهد (Kaufman, .)1991این کار به وسیله تدارک جایگاه نمایندگان به شکل مدور و رو در رو انجام می پذیرد .نمایندگان در جایگاه ویژة خود قرار می گیرند و به بحث و تبادل نظر می پردازند .به منظور اجازه به افراد گروه های فرعی که به عنوان نماینده انتخاب شده اند تا نظرات ضروری خود را بیان کنند ،صندلی ویژه ای در مکان مدور مخصوص نمایندگان در نظر گرفته شده است. کارگاه آموزشی رهنمودهایی برای برنامه ریزی و سازماندهی کارگاه های آموزشی سازمان دهی ،کارگاه آموزشی مشارکت و همکاری افراد را به حداکثر می رساند و هدف دوگانة «آموزش» و «تولید» را محقق می سازد .کارکنان و مدیران پژوهشی عالقه زیادی به کاربرد تکنیک های سازماندهی کارگاه آموزشی در وظایف کاری و حرفه ای خود نشان می دهند .برخی از مدیران مدارس بزرگ کارگاه های آموزشی خاصی را برای کارکنان خود سازمان داده اند تا بمنظور تالش جهت شناسایی اولویت های پژوهشی در حوزه هایی نظیر برنامه ریزی درسی ،انضباط مدرسه ،اخالق و جو حاکم بر مدرسه ،و ...از روش های نوین و مؤثرتر بهره جویند. یک کارگاه آموزشی برای تحقق اهداف معینی در یک قلمرو علمی یا حرفه ای خاص طراحی می شود .کارگاه آموزشی با توجه به ماهیت مفروض آن ،باید بسیار انعطاف پذیر می باشد .اصول اساسی نظیر مشارکت ،همکاری و کمک ،توافق ،بازخورد و تولید بسیار مهم می باشد .برگزاری کارگاه آموزشی تالشی است برای کاربرد این اصول تا از طریق آن اولویت های تحقیقاتی شناسایی و در دستور کار قرار گیرد.  -3فن فیش باون این فن توسط ویت کین (• )Witkin, 1995مطرح شده است. این فن در صدد شناسایی دالیل و عوامل ایجادکننده یک نیاز یا مسأله عمده است. زمانی استفاده می شود که دالیل عمده بروز مسأله ،محدود باشند. مسأله عمده شناسایی شده به دقت تعریف می شود و در قسمت «سر ماهی» نوشته می شود. طبقات یا زمینه های وسیع ،شناسایی و در قسمت استخوان ماهی نوشته می شود. از طریق فرایند بارش مغزی ،ایده ها و دالیل اصلی در ذیل هر طبقه شناسایی و در محل مرتبط نوشته می شود. محاسن: برای واحدهای مختلف سازمانی و نیز نیازها و مسائل مختلف مناسب است. عالوه بر عوامل آشکار ،در فهم مسائل و مشکالت پنهان نیز کمک می کند. جنبه شوخی و تفریحی آن برای افرادی که آن را اجرا می کنند. معایب: توالی علل و اینکه مسائل فرعی نیز علت یابی شوند مورد غفلت قرار می گیرد. توجه به چند علت یا مسأله محدود می تواند نیازسنجی را منحرف یا محدود کند. -4گروه های متمرکز دعوت از افراد برای شرکت در یک جلسه یکی از روش های عمده جمع آوری اطالعات برای تعیین عناوین پژوهشی است.