پژوهش در آموزش و توسعه

پژوهش در آموزش و توسعه

اسلاید 1: پژوهش در آموزش و توسعهارائه:

اسلاید 2: مقدمهامروزه علوم و فناوری نقش و اهمیت روزافزونی در توسعه جوامع بشری داشته و جهان به سمت اقتصاد مبتنی بر دانش پیش می رود. توسعه ی پایدار و همه جانبه بیشتر مبتنی بر توسعه فناوری است و توسعه فناوری نیز بر پایه خلاقیت و نوآوری و توسعه علمی انجام می شود و دستیابی به توسعه علمی نیز از طریق آموزش و پژوهش میسر است .اما با جستجوی فراوان در کتابخانه ها و سایت های اینترنتی تحقیقاتی (مثل مرکز پژوهشهای مجلس، مرکز آمار و ...) متأسفانه هیچ گزارش تحقیق یا مقاله ی جدیدی که موضوع چالش های پژوهش را به صورت کامل بررسی کرده باشد، پیدا نشد. و به این جهت می توان به این نتیجه رسید که اخیرا پژوهش های کامل و قابل اتکایی در این زمینه با انجام نشده و یا به علت ضعف سیستم اطلاع رسانی (یکی از چالش های مطرح در موضوع پژوهش) قابل دسترس نیست. در حالی که سال های زیادی است که دغدغهی اصلی اکثر مدیران در همهی سطوح) و پژوهشگران کشور به این مسأله معطوف است.اصولا مشکلات و چالش هایی که پژوهش با آن مواجه است، در تمام کشورها اعم از توسعه یافته و در حال توسعه مشابه می باشد. در بسیاری از مقالات که به این امر پرداخته اند، عمدتأ یک یا چند پارامتر را مورد بررسی و مقایسه قرار داده که عدم نزدیکی اعداد و ارقام دلیل اصلی عدم توسعه یک کشور و ضعف پژوهش در آن می باشد. از جمله: روزمرگی در نظام اداری وزارتخانه ها، نسبت هزینه های پژوهش به تولید ناخالص داخلی، کاهش یا ثابت ماندن بودجهی پژوهشی با توجه به افزایش تعداد پژوهشگران (اساتید دانشگاه ها و دانشجویان تحصلات تکمیلی)، نامشخص بودن جایگاه تحقیق و محقق در کل ساختار برنامه ریزی کشور ،تعداد پژوهشگر به جمعیت، ضعف نظام تصمیم گیری، مدیریت، تعداد دانشجو به استاد، تعداد مقاله به استاد، و ...

اسلاید 3: فرهنگ پژوهشدر مورد تعریف فرهنگ پژوهش با این که حرف ها و پیشنهادات زیادی مخصوصا در مورد ارتقای فرهنگ پژوهش صورت گرفته، تعریف مناسبی از واژه فرهنگ پژوهش صورت نگرفته است.اما با توجه به مطالعات و تحقیقات زیادی که در این زمینه انجام شد، سعی شد که تعریفی حداقل کلی در این زمینه و مرتبط با موضوع ارائه شود. به این ترتیب برای فرهنگ پژوهش سه سطح در نظر گرفته می شود که تعریف هر کدام به صورت زیر، مد نظر نویسنده است: .. فرهنگ پژوهش در سطح مدیران عالی جامعه :میزان توجه به امر پژوهش در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها. (مانند: اختصاص بودجه به پژوهش به عنوان درصدیاز تولید ناخالص داخلی) ۲. فرهنگ پژوهش در سطح مدیران دستگاههای اجرایی دولتی و خصوصیمیزان توجه به امر پژوهش از طریق اجرای طرح های تحقیقاتی و استفاده از نتایج تحقیقات. (مانند تسهیل روندتصویب طرح ها و پرداخت هزینه ها و حق الزحمه های پژوهشگران) ٣. فرهنگ پژوهش در سطح کل جامعهمیزان توجه به امر پژوهش از طریق اهمیت دادن به پژوهش (مانند: همکاری و دقت در تکمیل پرسشنامه هایتحقیقاتی که توسط پژوهشگران ارائه میشود.) به طور کلی فرهنگ پژوهش میزان حساسیت هر سطح به موضوع پژوهش و...» در نظر گرفته شده است.

اسلاید 4: رقابتاصولا می توان ادعا کرد که علی رغم ادعاهای زیادی که در این زمینه می شود، پژوهش در کشور ایران دارای اولویت نیست، نه در بخش خصوصی و نه در بخش دولتی. یکی از دلایل مهم این امر عدم وجود رقابت آزاد است. نبود رقابت هم همراه، و هم معلول مسایل دیگری مثل برنامه ریزی، تصمیم گیری، فساد اداری، وجود رانت، رقابت های غیر واقعی و ... که همگی تحت تأثیر فرهنگ پژوهش (عمدتا در سطح مدیران عالی جامعه است، می باشد. و از آنجا که تحقیق در سایه رقابت پیشرفت می کند، عدم وجود رقابت و تضمین سودهای طولانی مدت شرکت هایی که به صورت انحصاری، به تولید و ارائه ی کالا و خدمات می پردازند، دلیلی برای صرف هزینه های گزاف برای پژوهش ندارد و چه بسا به خاطر هزینه های پژوهش و کاهش سود شرکت ها، مدیران، مورد مواخذهی هیات های مدیره و سهامداران و ... قرار گیرند.همین پارامتر بسیار ساده اما اساسی در کشوری مثل چین، بسیار به آن پرداخته اند که ابتدایی ترین آن را در دانشگاههای مطرح چین در بین دانشکده ها، اساتید و دانشجوها به طور ملموس می بینیم.

اسلاید 5: سهم پژوهش از تولید ناخالص داخلیدر سال ۲۰۰۰ پانزده کشور اروپایی در نشست لیسبون تصمیم گرفتند که سهم پژوهش را از تولید ناخالص ملی تا آخر سال ۲۰۱۰ به ۳ درصد برسانند. (غایب، ۱۳۸۳) نکته مهم در این مورد این است که اگر این کشورها بخواهند بودجهی پژوهش را افزایش دهند، آیا قادر نیستند این افزایش را به یکباره در بودجهی سال بعد اعمال کنند؟ پاسخ قطعأ مثبت است اما نکتهي قابل توجه می تواند این باشد که افزایش بودجهی پژوهش بایستی به تدریج صورت گیرد، و در ابتدا بایستی زیرساخت های لازم آماده گردد، به طور مثال افزایش تعداد پژوهشگران از طریق آموزش و تربیت آنها در دانشگاه ها، آزمایشگاه های پژوهشی و مسلم است که تحقیقات، فقط با بودجه پیش نمی رود و در بسیاری از سالها، ما همین بودجه کمتر از نیم درصد را هم نتوانسته ایم خرج کنیم، و در بسیاری از موارد دیگر، در میانه های سال از بودجه های تحقیقاتی کسر و به بودجه های جاری و عمرانی منتقل شده است. پس هدف تنها نبایستی رساندن بودجه به درصد مشخصی از تولید ناخالص داخلی باشد، بلکه همراه آن بایستی به سایر مسایل (مثل تعداد پژوهشگران و ایجاد مراکز تحقیقاتی و فرهنگ سازی) نیز بایستی توجه کافی مبذول گردد.در یک مقایسه ساده می توان تفاوت ایران با چین را در این مورد خاص مشاهده کرد و این تفاوت در جایی بسیار پررنگ میشود که شاهد روند نزولی اعتبارات پژوهش در بودجه کل کشور در سال ۱۳۸۹ به استناد گزارش پژوهشکده تحقیقات استراتژیک هستیم.