پیاده سازی موفق سیستم های مدیریت دانش

پیاده سازی موفق سیستم های مدیریت دانش

اسلاید 1: پیاده سازی موفق سیستم های مدیریت دانش (بررسی عامل های کلیدی)نغمه الوندیدانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی فناوری اطلاعات، دانشگاه شیرازرحمت میرزائی سروکلائیدانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی فناوری اطلاعات، دانشگاه شیرازدکتر محمد جعفر تارخدانشیار دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسیدکتر زرین تاج برنائیدانشیار سازمان پژوهش های علمی و تکنولوژی ایرانششمين کنفرانس بين المللي مديريت فناوري اطلاعات و ارتباطات 6th International conference on Information, Communication Technology management Implementing successful knowledge management systems: Critical Success Factors

اسلاید 2: فهرست مطالبمقدمهمفاهیم پایه (داده، اطلاعات، دانش)مدیریت دانش و سیستم های مدیریت دانشمزایای پیاده سازی مدیریت دانشدلایل شکست پروژه های مدیریت دانشعوامل موفقیت پروژه های مدیریت دانشدلایل بکارگیری مدیریت دانش در شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامینمتدولوژی انجام پژوهش

اسلاید 3: مقدمهتغییرات سریع و دائمی در زمینه فناوری اطلاعات و اینترنت سازمان ها را مجبور ساخته تا از روش های سنتی تجارت فاصله گرفته و در جهت بکارگیری روش های نوین گام بردارند تا بتوانند در محیط رقابتی جدید جایگاه خود را حفظ نمایند. با توجه به افزایش اهمیت دانش در سازمان ها و ظهور روش های نوین بمنظور استفاده از این دانش که منجر به دستیابی به مزیت رقابتی برای سازمان ها می گردد تنها سازمان هایی قادر به باقی ماندن در فضای رقابتی تجاری امروز می باشند که بتوانند به بهترین نحو گنجینه دانش خود را مدیریت و استفاده نمایند. همین امر منجر به افزایش تعداد پروژه هایی بمنظور مدیریت این سرمایه های سازمانی گردیده است که در کشور ما بسیاری از این پروژه ها بدلایل مختلف یا با شکست مواجه و یا متوفق شده اند که این امر خود دلیلی بر ضرورت انجام مطالعات در زمینه شناسایی عوامل و فاکتورهای موثر بر موفقیت و شکست پروژه های مدیریت دانش گردیده است.

اسلاید 4: تفکر قدیمی: دانش قدرت استتفکر جدید: اشتراک گذاری دانش قدرت استفعالیت ها، تصمیم گیری

اسلاید 5: مفاهیم پایهدادهبارنی می گوید داده ها همان اعداد خام، اشکال فاقد زمینه و تفسیر، نمودارها و یا سمبل هایی از واقعیت های عینی و مجرد و نظایر اینها هستند که به خودی خود تولید معنی نمی کنند اطلاعاتاطلاعات، زمانی ایجاد می شود که انسان به داده ها معنی، مفهوم و ساختار خاصی می بخشددانشدانش، اطلاعاتی است که معنی دار، زمینه ای، مرتبط و قابل اجرا است و عناصر تجربه ای و انعکاسی قوی در خود داردخردوقتی که دانش برای بهبود تصمیمات، فرآیندها و بهره وری به کارگرفته می شود تبدیل به خرد یا معرفت می شود.

اسلاید 6: نحوه ارتباط داده، اطلاعات و دانش با یکدیگردادهاطلاعاتپردازش شدهدانشمرتبط با حوزه خاصمرتبط با حوزه خاص و قابلیت عملی

اسلاید 7: مدیریت دانشمدیریت دانش مجموعه ای از فرایندها است شامل شناسایی، کسب، تولید، سازمان دهی و به اشتراک گذاری دانش اشکار و ضمنی یک سازمان که این فرآیندها به منظور پاسخگویی به نیازهای سازمان انجام می شوند.مدیریت دانش یعنی ارائه دانش مناسب در زمان و مکان مناسب و با هزینه مناسب، به شیوه ای مناسب به فرد مناسب (Holsapple)سیستم های مدیریت دانشکوئاداس ،می گوید این سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر فناوری اطلاعات هستند و به منظور پشتیبانی و ارتقای فرآیندهای سازمانی ساخت، ذخیره، بازیابی، انتقال و بکارگیری دانش، ایجاد می شوند. البته راگلس ،بیان می کند که سیستم های مدیریت دانش فناوری هایی هستند که مدیریت دانش و به طور خاص ایجاد،مستندسازی و انتقال دانش را در سازمانها پشتیبانی می کنند

اسلاید 8: تعاریف ارائه شده برای مدیریت دانشتعریف مدیریت دانشنویسندهتمرکز بر شناسایی، سازماندهی، هدایت، تسهیل و پالایش فعالیت های مرتبط با دانش و فعالیت های موردنیاز برای رسیدن به اهداف کسب و کارWiig (2004)فرآیند خلق، استخراج، انتقال و ذخیره دانش و اطلاعات صحیح بمنظور بهینه سازی سیاستگذاری ها و انتقال نتایجHorwitch and Armacost (2002)مدیریت دانش سازمان از طریق فرآیندهای سیستماتیک بمنظور اکتساب، سازماندهی، نگهداری، اشتراک و تجدید دانش آشکار و نهان کارمندان در جهت افزایش بازدهی و ارزش سازمانAllee (1997)Davenport (1998)Alavi and Leidner (2001)یک مجموعه از فعالیت های تبدیل دانش بمنظور خلق دانشNonaka and Takeuchi (1991)مدیریت دانش را رسمی کردن دسترسی به تجربیات، دانش ها و مهارتها بمنظور خلق توانمندی های جدید، توانمندسازی عملکرد بهتر و افزودن ارزش برای مشتری می داند.Beckman (1999)مدیریت دانش شامل تشخیص و تجزیه و تحلیل دانش موردنیاز و در دسترسی، و برنامه ریزی و کنترل فعالیتهایی جهت توسعه سرمایه های دانشی بمنظور دستیابی به اهداف سازمان می باشد.Macintosh (1996)مدیریت دانش می تواند بعنوان شناسایی، بهینه سازی و مدیریت فعال سرمایه های فکری هم به شکل دانش آشکار بصورت مشهود و هم دانش ضمنی درون افراد یا جوامع باشد.Snowden (1998)مدیریت دانش را شامل انتقال الکترونیکی اطلاعات، بررسی و ممیزی منابع اطلاعاتی و خدمات، تجدید ساختار در ابزارهای پشتیبانی تصمیم گیری می داند.Huosong (2003)مشاهده، تنظیم و بهینه سازی دانش سازمانDemerest (1997)ایجاد فرآیندهایی برای پیوند نیازهای دانش به استراتژی های کسب و کار مانند دسترسی و ارائه دوباره دانشErnst and Young (1998)

اسلاید 9: ضرورت پیاده سازی مدیریت دانشپیاده سازی نظام مدیریت دانش در محيط كسب و كار برای اطمینان از آنکه دسترسي به دانش، مبادله دانش نگهداري از منابع دانشاستفاده از دانش توليد دانش جديد ارزيابي دانشبه مناسبترين شكل ممكن صورت پذيرد.

اسلاید 10: مزایای بکارگیری مدیریت دانش

اسلاید 11: دلایل شکست پروژه های مدیریت دانش عوامل عمده شكست پروژه مديريت دانش به‌طور خلاصه عبارتند از: 1- آشنا نبودن مديريت ارشد با ابعاد مديريت دانش و الزامات پياده سازي آن در سازمان؛ 2- انتصاب افراد تازه كار، كم تجربه و فاقد تخصص در زمينه مديريت دانش جهت رهبري تيم؛ 3- انتخاب نادرست افراد تيم مديريت دانش؛ 4- برنامه ريزي نادرست و پيش بيني نامناسب، جهت اجراي پروژه؛ 5- عدم تخصيص بودجه جداگانه جهت پروژه مديريت دانش؛ 6- عدم نهادينه شدن فرهنگ سازماني جهت پذيرش سيستم مديريت دانش؛ 7- عدم تعهد و حمايت مديريت ارشد از پروژه؛ 8- مقاومت سازماني در برابر تغيير؛ 9- عدم آشنايي و ناتواني تيم مديريت دانش در شناخت درست سازمان و ارتباطات سازماني؛ 10- بررسي ناقص سيستم هاي موجود وعدم تطابق سيستم هاي جديد با سيستم‌هاي جاري.

اسلاید 12: عوامل موفقیت پروژه های مدیریت دانشبا بررسی پژوهش های مختلف انجام شده در این زمینه مهمترین فاکتورهای موثر بر موفقیت پیاده سازی سیستم های مدیریت دانش عبارتند از:1- فرهنگ2- استراتژی3- فناوری اطلاعات4- منابع مالی5- مدیریت منابع انسانی6- حذف محدودیت های سازمانی7- الگوبرداری8- اندازه گیری9- آموزش و تحصیلات کارکنان10- حمایت و پشتیبانی مدیران ارشد1- فرهنگ2- استراتژی3- فناوری اطلاعات4- منابع مالی5- مدیریت منابع انسانی6- حذف محدودیت های سازمانی7- الگوبرداری8- اندازه گیری9- آموزش و تحصیلات کارکنان10- حمایت و پشتیبانی مدیران ارشد

اسلاید 13: عامل های تاثیرگذارنویسندهفرهنگChon& Choi(2005), Davenport(1998), Buckman(1999), Greco(1999), Ryan & Prybutok(2001), Wild et al(2002), Moffett et al(2003), Skyrme & Amidon(1997), Liebowitz(1999), Hasanali(2002), APQC(1999), McDermott & ODell(2001) , Chong(2006), Choi(2000), Gupta et al(2000), Jager(1999), Mabrouk(2006)حمایت و پشتیبانی مدیران ارشدChon & Choi(2005), Davenport(1998), Van Buren(1998), Greco(1999), Dess & Pickens(2000), Ryan & Prybutok(2001), Moffett et al(2003), Skyrme & Amidon(1997), Holsapple & Joshi(2000), Liebowitz(1999), Hasanali(2002), APQC(1999), Ribiere & Sitar(2003), Chong(2006), Choi(2000), Kalling(2003)اندازه گیریChon & Choi(2005), Martinez(1998), Bassi & Ven Buren(1999), Pearson(1999), Barsky(2000), Moffett et al(2003), Holsapple & Joshi(2000), Davenport(1998), Hasanali(2002), APQC(1999), Ahmed(1999), Chong(2006), Choi(2000), Martinez(1998), Mabrouk(2006), Akhavan & Hosnavi(2009)آموزشChon & Choi(2005), Greengard(1998), Cohen & Bcker(1999), Moffett et al(2003), Horak(2001), Yahya & Goh(2002), Mentaz(2001), Chong(2006), Choi(2000), Mondy et al(2002), Hong et al(2005), Hwang(2003), Mabrouk(2006)الگوبرداریChon & Choi(2005), Davis(1996), Drew(1997), Day & Wendler(1998), ODell & Grayson(1998), Moffett et al(2003), Chong(2006), Choi(2000), Akhavan & Hosnavi(2009)استراتژیSkyrme & Amidon(1997), Davenport(1998), Leibowitz(1999), APQC(1999), Zack(1999), Mabrouk(2006)فناوری اطلاعاتMabrouk(2006),Chon & Choi(2005), King(1996), Davenport(1998), Greco(1999), Bourdreau & Couillard(1999), Savary(1999), Ryan & Prybutok(2001), Lee & Hong(2002), Paiva et al(2002), Wang(2002), Moffett et al(2003), Skyrme & Amidon(1997), Leibowitz(1999), Hasanali(2002), APQC(1999), Alavi & Leidner(2001), Bhatt(2001), Choi(2000)منابع مالیHolsapple & Joshi(2000), Davenport & Volpel(2001), Wong & Aspinwall(2004), Mabrouk(2006)مدیریت منابع انسانیYahya & Goh(2002), Wong & Aspinwall(2004), Brelade & Harman(2000), Mabrouk(2006), Akhavan & Hosnavi(2009)محدودیت های سازمانیChon & Choi(2005), chong(2006), Bonaventura(1997), Choi(2000), Clark & Rollo(2001), Demarest(1997), McCune(1999), McDermott & ODell(2001)

اسلاید 14: متدولوژی انجام پژوهشابتدا فاکتورهای بدست آمده از مطالعه پژوهش های مختلف به تائید خبرگان داخل و خارج از شرکت رسید.در مرحله بعد تعداد 100 پاسخ نامه میان کارکنان شرکت که عمدتا از کارشناسان درگیر در پروژه های شرکت انتخاب ده بودند ارسال گردید که 62 پرسشنامه جمع آوری گردید. آلفای کرونباخ معادل 0.9 بدست آمد که نشان دهنده قابلیت اعتماد مناسب پرسشنامه تهیه شده می باشد.بمنظور تحلیل داده های بدست آمده از نرم افزار SPSS 17 استفاده گردیده است.

اسلاید 15: میانگین وضعیت هر یک از فاکتورها در شرکتفاکتورهای موفقیتمیانگین وضعیت هر فاکتور در شرکتفناوری اطلاعات2.9065حمایت و پشتیبانی مدیران ارشد2.5484منابع مالی2.5242حذف محدودیت های سازمانی2.3602فرهنگ2.2930استراتژی2.2258ارزیابی2.2258مدیریت منابع انسانی2.0887الگوبرداری2.0887آموزش و تحصیلات2.0323

اسلاید 16: رتبه بندی هر یک از فاکتورها در شرکت با استفاده از آزمون فریدمنفاکتورهای موفقیترتبه هر فاکتورفناوری اطلاعات8.16حمایت و پشتیبانی مدیران ارشد6.66منابع مالی6.30حذف محدودیت های سازمانی5.77فرهنگ5.16استراتژی5.16ارزیابی5.02الگوبرداری4.40مدیریت منابع انسانی4.31آموزش و تحصیلات4.02

اسلاید 17: در این مرحله از کارمندان خواسته شد بدون در نظر گرفتن وضعیت شرکت، میزان اهمیت هر یک از فاکتورها را تعیین نمایند که در ادامه رتبه هر فاکتور بر این اساس نمایش داده شده است.رتبه بندی هر یک از فاکتورها از دید کارکنان با استفاده از آزمون فریدمنفاکتورهای موفقیترتبه هر فاکتورفرهنگ8.16استراتژی6.66حمایت و پشتیبانی مدیران ارشد 6.31حذف محدودیت های سازمانی5.77منابع مالی5.17مدیریت منابع انسانی5.16آموزش و تحصیلات5.02الگوبرداری4.40ارزیابی4.31فناوری اطلاعات4.02

اسلاید 18: با توجه به آمارهای ارائه شده در بالا در رابطه با میانگین وضعیت هر یک از فاکتورها در شرکت و درجه اهمیت هر یک از آنان از دیدگاه پاسخ دهندگان نموداری در ادامه ارائه شده است که با استفاده از آن براحتی می توان وضعیت شرکت و میزان فاصله آن با وضعیت مطلوب را درک نمود و با استفاده از درجه اهمیت هر یک از فاکتورها تعیین کرد که شرکت بهتر است در ابتدا برروی کدامیک از این فاکتورها سرمایه گذاری نموده و آن را بهینه سازی نماید. بررسی وضعیت هر یک از فاکتورها در مقایسه با وضعیت مطلوب

اسلاید 19: بررسی وضعیت تاثیر فاکتورها بر روی یکدیگربمنظور بررسی اینکه آیا این فاکتورها علاوه بر تاثیر بر موفقیت پیاده سازی سیستم مدیریت دانش، بر روی یکدیگر نیز تاثیر می گذارند و اینکه این تاثیر در جهت مثبت است یا منفی از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شده است.

اسلاید 20: نتیجه گیری وجمع بندیپس از ارائه فاکتورهای موثر بر موفقیت پیاده سازی سیستم مدیریت دانش، براساس آمارهای بدست آمده می توان نتیجه گرفت که:شرکت در زمینه تمامی فاکتورها به جز فناوری اطلاعات دارای ضعف می باشدمهمترین فاکتورهایی که باید بسترهای لازم برای آن ها در شرکت فراهم شود عبارتند از فرهنگ، استراتژی و حمایت و پشتیبانی مدیران ارشداگرچه فناوری اطلاعات یکی از فاکتورهای مهم می باشد اما در شرکت به اندازه کافی با توجه به ماهیت خود شرکت، به آن توجه شده است و شرکت در این زمینه دارای زیرساخت های مناسب می باشد، بنابراین این فاکتور یکی از فاکتورهای انتهایی است که باید شرکت بدان توجه نمایدفاکتورهای بدست آمده به جز چند مورد، همگی دارای تاثیر متقابل بر روی یکدیگر می باشند