چگونگی شکل گیری تندخوانی

چگونگی شکل گیری تندخوانی

اسلاید 1: چگونگی شکل گيری تندخوانی

اسلاید 2: پس از جنگ جهانی دوم تجربه به انسان آموخت که چشم و ذهن او این قابلیت را دارد که با تمرین به حدی بالاتر از ادراک برسد و با سرعت بیشتری ببیند و تشخیص دهد .ماجرا از این قرار بود که در جنگ جهانی دوم متوجه شدند که بعضی از خلبانان اهداف مورد نظر خود را به خوبی تشخیص نمی دهند ، چرا که سرعت بالای هواپیما و پایین بودن سرعت تجزیه و تحلیل و ادراک ذهن و چشم خلبان این قابلیت را به آنها نمی داد دستگاهی را طراحی کردند که کارش این بود ، تصاویر را به خلبان نشان می داد و خلبان هم تصاویر را به خوبی می دید و بایستی تشخیص می داد که تصویر چیست ؟ اوایل تصاویر را به صورت آرام و با سرعت کم نمایش می دادند ، تصاویری مثل ، کامیون ، چادر ، ساختمان و..... و رفته رفته با گذشتن هر مرتبه سرعت را افزایش دادند تا جایی که در اثر تمرین بر روی این کار همان خلبان توانستند با سرعت زیاد ، تصاویر را تشخیص دهند و چیستی آن را درک کنند .

اسلاید 3: در همان زمان یک چشم پزشک فرانسوی به ذهنش خطور کرد که اگر این کار در مورد کلمات هم انجام شود ما با سرعت بالاتری کلمات را تشخیص می دهیم ، یعنی کلمات را با سرعت بیشتری از مقابل چشم عبور دهند و یا چشم با سرعت بیشتری از روی کلمات عبور کند که با این عمل و تکرار آن چشم ما سرعت دید بالا تری خواهد داشت و ذهن هم در اثر تمرین ادراک بیشتری خواهد داشت و بدین شکل مبحث تند خوانی از هاروارد شروع و در سراسر دنیا بحث آموزش تند خوانی گسترش یافت

اسلاید 4: تصور عموم بر این است که هرچه آهسته‌تر و کندتر مطالعه شود، اندوختهٔ ذهنی افزایش خواهد یافت، حال آنکه بر پایهٔ دیدگاه پژوهشگران خلاف این امر صادق است. به باور آنان در حالی که میزان اندوختهٔ ذهنی مطالعه‌کنندهٔ معمولی تنها ۳۵٪ است، این حالت برای تندخوان حداقل ۵۳٪ خواهد بود سرعت تقریبی :سرعت تند  خوانی 1500تا 02000کلمه در دقیقه است

اسلاید 5: خوانندگان مجرب متون را برا ی دریافت ایده ها و نظرات مطالعه می کنند و در یک نظر جملات و عبارات را می خوانند و مفهوم کلی آنها را درک می کنند در حالی که خوانندگان را ضعیف متون را کلمه به کلمه می خوانند ودر هر لحظه یک ، دو یا سه کلمه را از نظر می گذرانند اینگونه افراد مسلما نمی توانند سریع بخوانند و سریع درک کنند. آنان اندیشه های کلی را انچنان به اجزای کوچک تقسیم میکنند که دریافت معنی و مفهوم کل انها بسیار دشوار می شود. در تندخوانی تمرینان لازم برای انکه بتوانید اجزای مورد مطالعه خود را کلی تر وگسترده تر در نظر بگیرید. تند خوانی به معنی آگاهی یافتن از همه مطالب یک نوشته با سرعت بیشتر و در زمان کمتر است و با خواندن اجمالی متفاوت است.

اسلاید 6: فواید الف) کامل کردن روش خواندن اجمالی و افزودن به ارزش آن ب) مرور کردن مطالبی که قبلآ خوانده اید ج)جانشین سازی این روش با روش مطالعه دقیق و کامل د)افزودن بر انعطاف پذیری وگسترش دامنه سرعت مطالعه

اسلاید 7: استفاده عملی در کارهای پژوهشی و تتبعی، کاربرد مهارت « تندخوانی » بیش از موارد دیگر است. نکته مهم در تندخوانی، یافتن مطلب و مفهوم در یک متن و کتاب است و این بالاتر از سرعت در یافتن و مرور واژه‌هاست. فرض کنید دنبال یک مطلب در یک کتاب تاریخی هستید. با نگاه سریع به صفحات و فصول آن، می‌خواهید آن را پیدا کنید، یا در پی آنید که فلان مسأله در این کتاب مطرح شده است یا نه؟‌ این‌جا « سریع یابی » مطلب از عبارات کتاب مورد نظر است. در همین جا هم همان سرعت انتقال از عبارات به مفاهیم، کاربرد دارد. گاهی می‌خواهیم مطلب خاصّی را در صفحه‌ای و کتابی پیدا کنیم. گاهی نیز در پی آنیم که با سریع خوانی، از مضمون یک مقاله یا گزارش یا کتاب، آگاه شویم. در کتاب‌های درسی و نوشته‌های علمی، ‌استدلالی و تحقیقی که نیازمند تأمل و هضم مطلب است، این شیوه دشوارتر است.

اسلاید 8: کارعملی 1سرعت تند خوانی خود رابیازمایید

اسلاید 9: سطح تند خوانی خودراباتوجه به معیارهای زیر تخمین بزنیدضعیف بین 100تا200کلمه دردقیقه متوسط بین 200تا300کلمه دردقیقه خوب بین 300تا400 کلمه دردقیقه خیلی خوب بین 400تا500 کلمه دردقیقه عالی بین 500تا700 کلمه دردقیقه بسیارعالی بالاتراز 700کلمه

اسلاید 10: سرعت مطالعه به سه عامل بستگی دارد :1- سرعت اولیه شخص سرعت مطالعه هر فرد بستگی به سرعت اولیه دارد که برای هر فرد تغییر می کند . ممکن است فردی در امتحان 50 کلمه بخواند و فردی دیگر 150 و یا دیگرانی 180 -200و حتی 250 کلمه را بتوانند بخوانند ، هیچ کس نمی تواند استانداردی برای سرعت اولیه مطالعه تعیین کند .( سرعت شخص را به راحتی با فراگیری تکنیک تندخوانی می توان اصلاح کرد )

اسلاید 11: 2- نوع متن مورد بعدی که سرعت مطالعه به آن بستگی دارد نوع متنی است که شخص مطالعه می کند ، مثلا یک متن ساده را با سرعت بیشتری می توان مطالعه کرد اما متنی که از نظر محتوی سنگین و مشکل است ، طبعا با سرعت کمتر و کندتر مطالعه می شود و این نوع متن است که سرعت مطالعه را تعیین می کند،، بیشترین تاثیر و فایده تندخوانی در مطالعه مطالب درسی خودنمایی می کند و بسیار موثر و کار آمد استهر نوع متنی را نمی توان با یک سرعت مطالعه کرد بلکه سرعت مطالعه را باید با متنی که مطالعه می شود تنظیم کرد ، فردی ممکن است در مطالعه یک متن داستانی سرعتی در حدود 200-300 کلمه در دقیقه داشته باشد اما همین شخص در مطالعه درسی مانند زمین شناسی یا زیست شناسی که سراسر نکته است و یا یک متن تخصصی دیگر سرعتی به مراتب کمتر داشته باشد و این کاملا طبیعی است

اسلاید 12: 3- تمرین سومین مورد که سرعت مطالعه به آن بستگی دارد ، تمرین است ، یکی از مهمترین عناصر که در افزایش سرعت مطالعه موثر است ، تند خوانی یک مهارت است که با تمرین ایجاد و با تمرین بیشتر به عادت تبدیل می شود . اولین اصلی که باید رعایت شود این است که حتما اصول صحیح تند خوانی رعایت شود ، تمام عواملی که باعث کند خوانی می شود را بر طرف کنید دومین اصلی که باید رعایت شود تمرین است ، سومین اصل تمرین است ، چهارمین اصل تمرین است و تا آخر تمرین است که اصل اساسی در فراگیری تمام امور است .

اسلاید 13: به نظرشماچه عواملی سبب می شودتاسرعت مطالعه کندشود؟

اسلاید 14: دانشمندان معتقدندکه مغزانسان فقط به اول وآخرکملات توجه مکینه برای هیمنه که تونسیتداین روبخونید حالا مجددا بخوانید بیبنید چندتا غلط دارد؟

اسلاید 15: موانع مربوط به انعطاف در سرعت مطالعه ( علل کند خوانی) 1) کلمه خوانی: یعنی نگاه کردن به یک یک کلمات به هنگام خواندن راه های بررسی کلمه خوانی: الف) بررسی تعداد حرکات چشم برای هر سطر ب) سرعت خواندن مطلب نسبتا ساده با درک خوب اگر در دقیقه 275 تا 325 کلمه باشد کلمه خوانی شده است ج) دنبال کردن سطور و کلمات با انگشتان د) چرخاندن سر از یک طرف به طرف دیگر در هنگام مطالعه

اسلاید 16: بسیاری ازما امروز در قرن 21 با همان روش سنتی هزار سال پیش مطالعه می کنیم . ایرانیان با سواد تنها 3 دقیقه در روز مطالعه می کنند ! برخی حتی اصلا مطالعه نمی کنند ! علت این بی انگیزگی این است که همیشه به ما گفته اند بخوانید و هیچ وقت نگفته اند چگونه بخوانیدکلمه خوانی هم سرعت مطالعه را کم می کند و هم میزان درک را پایین می آورد ، اگر کلمه خوانی تبدیل به جمله خوانی یا عبارت خوانی شود نه تنها سرعت بالا می رود بلکه درک نیز بیشتر می شود .این عقیده که خواندن کلمه کلمه درک را زیاد می کند دقیقا عکس واقعیت است زیرا مغز با معنی کلمات کار دارد و کلمات نیز در جمله نمود دارند

اسلاید 17: راه های غلبه بر کلمه خوانی الف) عبارت خوانی بهترین را چاره برای غلبه بر مانع کلمه خوانی است ب) آگاهی از حداقل نشانه برای درک مطلب - حداقل نشانه های مربوط به حرف چرا که خواننده لازم ندارد تا کلمه را درک کند. - نشانه های مربوط به کلمه، برای فهمیدن عبارات و جملات نیازی به خواندن تمامی کلمات نیست. - نشانه های مرزی، اغلب افراد عادت دارند که بالای سطور را نگاه کنند و معنی مطالب را دریابند.

اسلاید 18: 2- تلفظ کردن با صدا دومین علت کند خوانی ، خواندن با صدا یا بلند خوانی است ، کسی که با صدای بلند می خواند حتی اگر با نهایت سرعت هم بخواند نمی تواند 300- 400 کلمه در دقیقه بیشتر بخواند زیرا سیستم گفتاری ما برای افزایش سرعت محدودیت دارد اما اگر این بلند خواند به صامت خوانی یا چشم خوانی ( با حرکت چشم ) تبدیل شود هم سرعت بالا می رود و هم درک مطلب بیشتر می شود .

اسلاید 19: 3- تلفظ کردن بدون صدا سومین علت کند خوانی درون خوانی یا لب خوانی است .دیدن کلمه تلفظ آن ادراک معنیدر عبارت خوانی روش فوق غیر ضروری است و باید از ان اجتنناب کردو به روش زیر عمل کرد. دیدن کلمه ادراک معنی برای از بین بردن تلفظ صامت یا مصوت می توان تمرین شمردن را انجام داد، یعنی حواس را بر مطلب نوشته شده متمرکز می کنیم و ضمن مطالعه مرتبا می گوییم (( یک، دو))- می توان از هر چیزی استفاده کرد که اندام های تکلمی را در هنگام مطالعه مشغول کند مانند گذاشتن یک مداد در دهان، جویدن آدامس و ...

اسلاید 20: - تمرین دامنه دیدن – گفتن: هنگامی که بلند می خوانید چشمتان را پیشاپیش صدایتان جلو ببرید و سعی کنید چندین کلمه جلوتر از کلماتی که تلفظ میکنید ببینید. فاصله بین کلماتی که میبینید و کلماتی که بلند میخوانید دامنه دیدن – گفتن نام دارد. به هنگام این تمرین سعی کنید معنی کلمات را که پیشاپیش میبینید درک کنید بنابراین در عوض ((دیدن-گفتن-معنی کردن)) مراحل (( دیدن- معنی کردن)) را انجام دهید.

اسلاید 21: 4- برگشت غیر ارادی چشم به عقب (دوباره خوانی): چهارمین علت کند خوانی برگشت غیر ارادی چشم به عقب است . خیلی وقت ها شما مشغول مطالعه مطلبی هستید اما گاهی اوقات چشم به صورت نا خود آگاه بر می گردد و چند کلمه عقب تر را نگاه می کند و این از اختیار و اراده شما خارج است و به صورت نا خود آگاه رخ می دهد . راه چاره این مشکل خط بردن زیرجملات با انگشت یا خط بر است البته این برای اوایل کار زمانی که بر اثر تمرین در این زمینه مهارت یافتید دیگر نیازی به خط بر نیست بلکه همین عمل که الان باعث تند خوانی شما می شود در آن زمان سبب کند خوانیتان می شود . تمرین های موجود در مانع قبلی و عبارت خوانی نیز به حل این مشکل کمک می کند.

اسلاید 22: 5- سر گردانی چشم بین خطوط :پنجمین دلیل کند خوانی سرگردانی چشم بین خطوط است . گاهی اوقات پیش می آید که در حین مطالعه زمانی که مطلبی را می خوانید ، خط مورد نظر را گم می کنید و چشم بین خطوط سرگردان می شود ، یا خط تکراری را می بینید و یا یک خط بالاتر یا یک خط پایین تر را نگاه می کنید و چشم بین خطوط سر گردان می شود برای رفع مشکل گم کردن خط نیز مانند مشکل برگشت غیر ارادی چشم به عقب از حرکت انگشت یا خط بر استفاده می شود با این روش به جز افزایش یادگیری و سرعت تمرکزتان نیز افزایش می یابد .

اسلاید 23: 6- مکث طولانی چشم بر روی کلمات :چشم به طور متوسط یک چهارم ثانیه روی هر کلمه مکث می کند یعنی در هر ثانیه 4 کلمه و در هر دقیقه 240 کلمه ، در حالی که تجربه نشان داده اکثر افراد برای اولین بار که سرعت خواندنشان را اندازه گیری می کنند کمتر به 240 کلمه می رسند . این مکث را نمی توان از بین برد اما می توان زمان آن را کوتاه کرد حتی به جایی رسید که در دقیقه 600-700 کلمه به بالا رسید .این مشکل را نیز با استفاده از خط بر به راحتی می توان حل کرد . در ابتدا امکان دارد سرعتتان پایین باشد اما اندک اندک سرعتتان افزایش می یابد . مکث طولانی مدت چشم بر روی کلمات علاوه بر کاهش سرعت مطالعه باعث خستگی چشم می شود و ادامه مطالعه را به خطر می اندازد . شما خیلی از اوقات تجربه کرده اید که خوابتان نمی آید اما با در دست گرفتن یک کتاب و مطالعه ای اندک خوابتان می گیرد مثل اینکه قرص خواب آور خورده اید یکی از دلایل این امر مکث طولانی روی کلمات و کند خوانی است .

اسلاید 24: 7- محدودیت حوزه دید :هفتمین علت کند خوانی محدودیت حوزه دید است .( مانند جریان خلبانان که در مقدمه آموزش تند خوانی گفته شد ) به این معنا که در حالت عادی وقتی به یک متن نگاه می کنید چند کلمه را می توانید ببینید و درک کنید اما اگر این محدوده وسیعتر باشد تعداد کلماتی که می توانید ببینید بیشتر است و نتیجه این افزایش حوزه دید ، دیدن و درک کردن کلمات بیشتر و افزایش سرعت مطالعه خواهد بود . این تکنیک افزایش حوزه دید در مطالعه ارزش حیاتی دارد و یکی از ضروریات خواندن و بسیار تاثیر گذار است .از این پس هر گاه خواستید کتاب ، مجله ، روزنامه و یا هر متن دیگری را مطالعه کنید با خط بر و صامت خوانی این کار را انجام دهید ، برای خط بردن می توانید از انگشتان یا خط بر استفاده کنید اما بهتر است از انگشتانتان استفاده کنید زیرا آنها همیشه با شماست .در گذشته بچه هایی که تازه به مدرسه می رفتند با انگشتان خود متن را دنبال می کردند اما اولیا به آنها می گفتند که این کار را نکنند و با چشم متن را دنبال کنند . اما متخصصین امروز متوجه شدند نه تنها کار کودکان اشتباه نبوده بلکه امری صحیح برای آغاز مطالعه تا زمان رسیدن به درجه بالای تند خوانی است .

اسلاید 25: 8- ترس از درک کم - هدف خود را مشخص کنید، شاید یادگیری تمام جزئیات لازم نباشد و یادگیری نکات اصلی کافی باشد. - در مطالعات خود روش های متنوعی را به کار ببرید و سرعت خود را با روش مورد نظر هماهنگ کنید و از سرعت یکنواخت بپرهیزید. - با تمرین تند خوانی یا دید زنی خواهید دید که در زمان کم می توانید مطالب زیادی را بیاموزید. - پیش از مطالعه کامل پیشخوانی یا مطالعه اجمالی داشته باشید. پس از ساختمان اصلی کتاب می توانید با سرعت و اعتماد بیشتر مطالب را بخوانید.

اسلاید 26: تمرین 1تمرین برای عبارت خوانی :یک کتاب یا نوشته ای که دارای خطوط کامل است انتخاب کنید نوشته را وارونه بگیرید زیرا هدف درک نیست . ، با سه شماره هر خط را می خوانید ، یعنی با شماره 1 یک سوم ابتدای خط ، با شماره 2 یک سوم وسط خط و با شماره 3 یک سوم انتهای خط را می بینید و خط می برید ، بدون هیچ درکی این تمرین را ادامه دهید و با ریتم 1،2،3 خط می برید تا به انتهای صفحه برسید برای ادامه می توانید به ابتدای صفحه باز گردید و دوباره از اول شروع کنید و یا ادامه مطلب را دنبال کنید.( تند خوانی یک مهارت است و مهارت جز با تمرین و تکرار بارور نمی شود )

اسلاید 27: تمرین 2:هدف ایجاد عبارت خوانی و جمله خوانی وهماهنگی بین چشم و حرکت دستکتاب یا نوشته را وارونه بردارید و نرم و روان خط ببرید و با چشم حرکت انگشت را دنبال کنید هیچ مطلبی را درک نکنید ، انگشت را زیر اولین کلمه از اولین خط یعنی گوشه سمت راست بالای صفحه قرار داده و نرم و روان خط بردن را آغاز کنید ، سعی کنید از ابتدا با انگشت این کار را انجام دهید فقط در صورتی که حساسیت داشتید یا اذیت شدید از خط بر استفاده کنید به مدت یک دقیقه سریع خط ببرید و فقط عبور کلمات را احساس کنید و وقتی به پایان صفحه رسیدید دوباره از ابتدا شروع کنید و هر بار سریعتر از دفعه قبل خط ببرید . ( فقط چشمها حرکت کند و سر را حرکت ندهید و نرم و روان با یک دست کتاب و با دیگری خط ببرید ) خیلی سریع پرواز کلمات را ببینید ، لازم نیست درک کنید ، بعضی ها حتی وارو نه هم دقت می کنند تا درک کنند اساسا هدف ما از اولین کار در انجام این تمرین این است که فقط ببینید و اصلا درک نکنید به همین دلیل هم گفته شد که کتاب را وارونه بگیریداین تمرین را به مقدار زیاد انجام دهید که هماهنگی لازم بین چشم و دست ایجاد شود ، هدف از این تمرین ایجاد عبارت خوانی و جمله خوانی همچنین بیداری ضمیر ناخودآگاه مطالعه است و درست است که در این مرحله درکی وجود ندارد اما چشم عادت کرده و عبارت خوانی به صورت ملکه ای برای آن در می آید .

اسلاید 28: تمرین 3:تمرین موسوم به تمرین یک :دراین تمرین با یک شماره ، خط را خط می برید به این صورت که اگر در تمرین قبل با یک شماره یک سوم خط را می دیدید این بار با یک شمار ه یک خط کامل را می بینید ، با شماره دو ، خط دوم را ، با شماره سه ، خط سوم راطی می کنید با هر شماره یک خط را طی می کنید و با چشم حرکت می کنید انگشت دست را دنبال می کنید ، ازناهماهنگی نترسید باتمرین هماهنگی ایجاد می شود ، اگر دست سریع است چشمتان را سرعت بخشید و اگر چشمتان سریع است حرکت دستتان را سرعت بخشید .

اسلاید 29: اجرای تمرین یک کتاب را به صورت وارونه در دست بگیرید و با شماره یک خط کامل را خط ببرید ، در این مرحله هم بدون درک خط می برید و به همین علت هم گفتیم که وارانه کتاب را بگیرید ، چون در ابتدا تنها هدف سرعت بخشیدن به چشم است ، چرا که اگر فعلا قرار بر درک باشد چشم ناخود آگاه مکث می کند ، با ریتم 1،2،3،4،و... الی آخر یعنی با هر شماره یک خط را می برید وقتی به انتها رسیدید می توانید به ابتدای همان صفحه یا صفحه بعد باز گردید و هر بار باید سرعتتان بیشتر شود ، در ابتدا هر خط در 1-2 ثانیه بریده می شود اما رفته رفته سرعت بیشتر می شود .طرز صحیح نشستن را نیز رعایت کنید ، یکی از اصول اولیه مطالعه صحیح و اصولی و یادگیری موثر ، درست نشستن است .

اسلاید 30: تمرین ۴ :تمرین تند خوانی با درک کم :در این مرحله کتاب را به صورت درست و صحیح در دست بگیرید یعنی وارونه نباشد ، با خط بردن و صامت خوانی از اولین خط شروع کرده و خط به خط ، خط می برید و از هر خط چند کلمه را درک می کنید . مطالعه در این مقطع باید به گونه ای باشد که درکی کلی از مطالب کتاب داشته باشید و با موضوع آشنا شوید هدف هنوز بالابردن سرعت مطالعه است .کتابی ساده انتخاب کنید زیرا کتاب سنگین درک کلیش هم سخت می باشد و از سرعتتان می کاهد .( فراموش نکنید هر خط 3-4 کلمه )با سرعت بخوانید و چون هدف درک کامل نیست چشمها دست را دنبال کند ، اصول را رعایت کنید ، اصول درست نشستن ، حتی درست تنفس کردن ، فاصله چشم را نیز رعایت کنید ، فاصله چشم در ابتدا 30 سانتی متر باشد ، اما برای تند خوانی آن را اندک اندک تا 40 تغییر دهید در درجات بالا تا 50 سانتی متر هم می رسید .

اسلاید 31: روش تند خواندن بر فن دید زدن مبتنی است . دید زدن مستلزم یک حرکت منظم و همراه با ریتم چشم بر روی صفحات است در حالی که روش خواندن اجمالی مبتنی بر یک روش انتخابی و نمونه گیری ازمطالب و عبارات اساسی وکلیدی است. فن دید زدن امکان مرور کردن مطالب را به طرز ی بسیار سریع ممکن می سازد روش تند خواندن مستلزم یک حرکت سربع است و عادت کردن با حرکات چشم و جریانهای فکرمی باشدکه  ممکن است در ابتدابرای شما نا آشنا باشد که بعد از تمرینات متوجه خواهید شد که هرچه روش تند خوانی را بیشتر تمرین کنید میزان زیاد ی از معانی کلمات و عبارات کلیدی آگاهی کسب می کنید .

اسلاید 32: برای شروع به تمرین روش دیدزنی باید نخست انگشت نشان دست چپ را در وسط صفحه گذاشت و آن را به پایین حرکت داد و حرکت سرانگشت را با چشم دنبال کرد. سپس با دست راست کتاب را در کمتر از یک ثانیه ورق زد. سپس باید به ترتیب ریتم‌های یک ثانیه‌ای، دو ثانیه‌ای، چهار ثانیه‌ای، شش ثانیه‌ای، ده ثانیه‌ای، پانزده ثانیه‌ای، و بیست ثانیه‌ای را با این نوع خواندن تمرین کرد.