کارگاه آموزشی تدریس

کارگاه آموزشی تدریس

اسلاید 1: دكتر كورش فتحي واجارگاه دانشیار دانشگاه شهيد بهشتيTeaching Workshop

اسلاید 2: مفهوم تدریس:در تعریف تدریس گفته اند تدریس یا Teaching عبارت است از تعامل یا رفتار متقابل معلم و شاگرد بر اساس طرح منظم و هدفدار معلم ،برای ایجاد تغییر در رفتار دانش آموز .مفهوم آموزش:Instruction :همان تدریس است اما دارای ابعاد مکانیکی.برخلاف تدریس که دارای ابعاد عاطفی ،انسانی و تعاملی است.

اسلاید 3: عوامل موثر بر تدریس : 1-فعال بودن شاگرد : 2-بکار بردن روشهای مناسب تدریس: 3-شناخت فراگیران و برقراری روابط نزدیک با آنها تفاوت های فردی از لحاظ 4-استفاده از محتوا و وسایل مناسب :تدریس مستلزم استفاده از برنامه مناسب است-برنامه درسی باید تدریس شود-مفهوم برنامه درسی-برنامه درسی بعنوان تجربه یادگیری-برنامه درسی پنهان-برنامه درسی خنثی*مدل بانکداری تعلیم و تربیت*مفهوم Deschoolhing*یک روش بهترین نیست*باید با توجه به روند کلاسی شرایط افراد،امکانات و وسایل...یکی را انتخاب کرد.*شناختی*عاطفی*اجتماعی*اختلافی

اسلاید 4: سطوح تدریس با توجه به برنامه درسی:برنامه درسی آرمانیبرنامه درسی رسمیبرنامه درسی نهادی یا موسسه ایبرنامه درسی قصد شده (آموزشی)برنامه درسی اجرا شده Operatingبرنامه درسی تجربه ای یا تجربه شده

اسلاید 5: 5-رعایت توالی در عرضه مطالب:مطالب باید بصورت سازمان یافته و تسلسل منطقی آموزش داده شود این بیان بدان معناست که:معلم باید هدف های مشخصی را مفروض داشته باشدآموزش از ساده به مشکل باشدمطالب را به هم مرتبط کند (گذشته و حال را)تعادل مطالب (برنامه درسی)=شیوه های مختلف بیان معنیاستفاده از از طرح درسی:با تجربه ها یا کم تجربه ها(کدامیک؟)6-تدارک محیط آموزشی مناسب:از لحاظ نور ،گرما،سرما ، سر و صدا ،آسایش محیطی،تعداد دانش آموزان(ازدحام )7-ایجاد انگیزه در یاد گیرنده :تئوری مازلوتئوری هرزبرگتئوری مک کلند(قدرت،پیشرفت وابستگی عاطفی)برقراری نظم و انضباط در محیط آموزشی اساس کار است:نباید در کلاس فریاد کشیدبه دانش آموز غیر منضبط نزدیک شد(مکانی)سوال را به او ختم کرد

اسلاید 6: بزرگسالان افرادی مستقل و خودراهبر هستند . معلم و برنامه درسی تسهیل کننده:آنها منابع واقعی یادگیری حفظ هستند دارای تجربیات و دانش و دانش اندوخته شده اندبزرگسالان هدفمند هستندبزرگسالان تناسب-محور هستندبزرگسالان عمل گرا هستندباید به آنها احترام گذاشتطراحی باید بین رشته ای باشدبزرگسال یک شخص کامل استمعلم نیز یک یادگیرنده استهمه بزرگسالان می توانند بیاموزندویژگی های بزرگسالان

اسلاید 7: تعیین هدف کلیتحلیل آموزشیتعیین هدف های جزییتبدیل هدف های جزیی به هدف های رفتاریتعیین رفتار ورودی(معلومات و مهارتهای پیش دانسته)ارزشیابی تشخیصیگزینش محتوا،شیوه ها،رسانه هاتعیین نظام ارزشیابیاجرای ارزشیابیاجرای تدریسمرحله اولمرحله دوممرحله سوممرحله چهارمنمودار شماره 1-شمای الگوی طراحی آموزشی (تکنیک شماره 1)

اسلاید 8: الگوی تفکر استقراییInductive modelمفهوم :این الگو توسط هیلدا تا با مطرح شده است و هدف اصلی آن کمک به رشد جریان استقرای ذهنی بویژه افزایش توان طبقه بندی واستفاده از طبقات در یادگیری است تا یادگیرنده بتواند بهتر اطلاعات را پردازش کند نظریه زیربنا: وی در الگو خود ،سه فرض عمده را می پذیرد:1-تفکر را می توان آموخت2-تفکر،در گیر شدن فعال فرد و مطالب است3-جریانات تفکر دارای توانایی و نظم معینی است زمینه های کاربرد: وی در الگوی خود به سه شیوه تدریس اشاره می کندکه عبارتند از:تکوین مفهومتفسیر مطالبکاربرد اصول

اسلاید 9: 1-تکوین مفهوم:این مرحله شامل موارد زیر است:الف-تعیین و برشماری مطالب مرتبط با یک مساله یا موضوعب-گروه بندی مطالب در قالب طبقاتی که اعضای آن دارای خصوصیات مشترک هستندج-عنوان سازی برای هر یک از طبقاتبرای مثال از دانش آموزان خواسته می شود اطلاعات مربوط به درآمد سرانه و رشد جمعیت 12 کشور جهان را از بین کشور های مناطق مهم جهان استخراج کنند (فهرست و برشماری) پس از آنها خواسته می شود تا مشخص کنند کدام کشور ها شباهت بیشتری به یکدیگر دارند؟(گروه بندی)و سرانجام از آنها خواسته می شود که این فهرست را نام گذاری کنند (عنوان سازی)(مثلا کشور های مختلف و تقسیم را به کشو رهای عقب مانده ،در حال توسعه،توسعه یافته و فرا صنعتی)فعالیت های آشکارپرسشهای فراخوان1-برشماری ،فهرست کردنتفکیک مواردچه دیدید؟چه شنیدید؟یا توجه کردید؟2-گروه بندیتعیین خواص مشترککدامیک به هم تعلق دارند؟بر اساس چه معیار هایی؟3-عنوان دهی(مقوله دهی)تعیین نظم سلسله واتبی موارد (بالا و پایین)این گروه را چه می نامید؟عملیات دهنی یا آشکار

اسلاید 10: 2-تفسیر مطالب:که از آن تحت عناوین تفسیر ،استنتاج و تعمیم نام برده می شود .در اینجا،در گام نخست،پرسش های معلم،دانش آموزان را به تعیین مطالب (مباحث)شاخص هدایت می کند.مثلا پس از آنکه دانش آموزان کشور های مختلف را دسته بندی کردند ،سیستم های سیاسی و اقتصادی آنها را مشخص نمایند(مثلا کدامیک دارای اقتصاد کشاورزی محصولی،کدامیک دارای صنعت و کدامیک دارای صنعت و ...وکدامیک همه ی محصول را دارند.دوم دانش آموزان سعی در کشف روابط دارند .در این سوالات مهم علت ومعلولی است .مثلا تفاوت در نظام های اقتصادی این کشورها مربوط به تفاوت در آمد سران یا سطح تعلیم و تربیت و تحصیلات آنها است.در مرحله سوم ،دانش آموزان ،به استنباط کردن و کشف نتیجه مشخص پردازندفعالیت آشکارعملیات ذهنی نا آشکارپرسشهای فراخوان1-تعیین جنبه های شاخصتنکیک به واحد کردنچه چیزی ندیدید؟یا دیدید؟2-کشف روابطتعیین روابط علت معلولی در ربط دادن طبقه ها به یکدیگرچرا اینطور شد؟3-استنباط کردنفراتر از آنچه داده شده ،رفتن یافتن معانی ضمنی ،استنتاجچه نتیجه ای می گیرید؟

اسلاید 11: 3-کاربرد اصول:سومین مرحله،کاربرد اصول برای توضیح درباره پدیدهای جدید است و این به معنای پیشگویی نتایج بر اساس شرایط موجود می باشد.برای مثال پیشگویی کشور هایی که علایق مشترک آنها می تواند بر رای آنها در مسایل جاری سازمان ملل متحد اثر بگذارد .معلم در گام اول از دانش آموز می خواهد نتایج را پیش گویی کنند ،مطالب نا آشنا را توضیح دهند یا فرضیه سازی کنند.در گام دوم ،دانش آموزان تلاش می کنند تا از پیشگویی ها یا فرضیه ها پشتیبانی کرده و آن را توضیح دهند در گام سوم :این پیشگویی ها را تصدیق یا شرایطی که آن پیشگویی ها را تصدیق نماید را تعیین کنندشیوه تکوین مفهوم می تواند برای آموزش و پرورش شاگردان در هر سنی ،از پیش دبستان تا عالی استفاده شود

اسلاید 12: یاران در یادگیریاز تخصص دونفری تا گروهیهدف اصلی این معلم ،تشکیل هسته های تشریک مساعی است است.یعنی سازمان دادن به یادگیری مبتنی برای اشتراک مساعی در قالب گروه های 2تا سه نفره (اگر بیشتر شوند کار آیی روش پایین می آید).یاوران یا هسته ها برحسب فعالیت های مختلف تغییر می کند.در این حالت معلم می کوشد به آنها بیاموزد و آنها با یکدیگر برای شناخت بهتر مسائل و تکالیف ،جمع آوری اطلاعات ،تحلیل آنها و..کمک می کنند

اسلاید 13: مقاصد و فرض ها :همکوشی بوجود آمده در محیط های مبتنی بر مشارکت بیش از محیط های مبتنی بر رقابت و فرد گرایی ،انگیزه بوجود می آورد و احساس یکپارچگی ،توان مثبتی را ایجاد می کنداعضای گرو ه ها از یکدیگر می آموزند و از همدیگر کمک می گیرنددر این روش،احساس مثبت نسبت به یکدیگر افزایش می یابد و روابط را گسترش می دهد مهارت های اجتماعی دانش آموزان افزایش می یابدافزایش کارایی یاورانکار آموزی برای تشریک مساعیکار آموزی برای کار آمدیکار آموزی برای به هم پیوستنتقسیم کاررقابت در کنار تشریک مساعی

اسلاید 14: تفحص گروهی مبنای آموزش و پرورش از طریق جریان مردن سالارمبانی نظریجان دیویی در کتاب دموکراسی و تعلیم و تربیت توجیه می کند که مدرسه در کل باید بصورت یک جامعه دموکراتیت کوچک اداره شود و دانش آموزان در اداره آن مشارکت کنند و با تجربه اندوزی ،نحوه استفاده از کاربرد روش علمی در بهبود جامعه انسانی را یاد بگیرند.در این الگومفروضه اصلی این است که انسان یک موجود اجتماعی است و هیچ فرد انسانی به بدون همکاری و رجوع به همنوعان خود نمی تواند کاری از پیش ببرد .اگر هرکس برای خود و خود مداری عمل کند ،تعارض و برخورد زندگی اجتماعی را خدشه دار می کند و هم از این رو باید دانش آموزان بیاموزند که چگونه در تمام زمینه ها بصورت اجتماعی و گروهی عمل کنند .از این رو در روش حاضر ،دموکراسی و پژوهش بصورت بارزی با هم ترکیب می شود .

اسلاید 15: مفاهیم اساسی در الگو حاضر ،دو مفهوم عمده 1)کاوشگری و 2)معرفت بسیار مهم می باشد:کاوشگری:کاوشگری از طریق رویارویی با مساله ای خاص تقویت می شود.تعاملات اجتماعی بچه ها با هم ،کاوشگری را تقویت می کند و هم از این رو تخصص گروهی در کانون توجه است نخستین عنصر کاوشگری،وجود مساله یا رویداد الهام گر و یا مساله ای خاص است که باید حل شود بنا براین معلم باید محتوای خود را در قالب موقعیت های مساله دار مطرح کند مثلا چرا در جامعه ما بیکاری زیاد شده است؟ پس از طرح مساله این دانش آموزان هستند که باید به شناسایی و تدوین مساله و دنبال حل آن رفتن بپردازند. از این رو آنها باید به اطلاعات لازم دسترسی داشته باشند و باید بدانند چگونه اطلاعات خود را گرد آوری کنند .با هم بحث کنند خدا کره کنند و نتیجه گیری نمایند

اسلاید 16: مثال:دلفین ها چگونه زندگی می کنند؟آنها ابتدا باید سوال فوق را بخوبی تشریح کنند:مثلا دلفین ها چه غذایی می خورند؟کجا زندگی می کنند؟دشمنانشان چه چیز هایی هستند؟و... افراد با استفاده از جزوات علوم کتاب ها معلم مسولان باغ وحش شهر و... در صدد پاسخگویی بر میآیند. سپس نتیجه پژوهش را بصورت انشاء یا گزارش گروهی ارایه می کنند.توسعه دانش ،هدف کاوشگری است.منظور از دانش ،کاربرد اصول و قواعد عام برگرفته از تجربه است.

اسلاید 17: الگوی حاضر دارای مراحل زیر است:رویارویی با موقعیت مبهم (با طرح یا بدون طرح)بصورت صحبت معلم ، یک تجربه و مانند آن کشف واکنش ها به آن موقعیت : معلم عکس العمل و پاسخ های اولیه بچه هارا برسی و تفاوت ها را نشان می دهدتدوین طرح بررسی و سازماندهی برای بررسی(تعریف مساله ،نقش،تکلیف و غیره)بررسی مستقل گروهی: یادگیرندگان در قالب گروه ها نسبت به تفحص و بررسی اقدام می کندنتیجه گیری و ارائه گزارش توسط گروه ها و جمع بندی توسط معلمنقش معلمدر این الگو معلم نقش یک مشاور ،دوست و همکار منتقد را دارد.اوباید تجربیات گرو ه ها را در سه سطح زیر هدایت کند :مساله گشایی یا سطح تکلیف:(ماهیت مساله چیست؟عوامل دست اندار کار کدامند؟)سطح مدیریت گروه :اکنون به چه اطلاعاتی نیاز داریم،برای بدست آوردن آن آن چه کار کنیم؟)سطح معنای فردی:درباره نتایج چه فکری می کنید .کمک به بچه ها برای نتیجه گیری)شرایط و منابع:برای اجرای تفحص گروهی وسیع ،باید منابعی چون کتابخانه مجهز ،مرکز منابع،اینترنت و...در دسترس باشدباشد.

اسلاید 18: الگو کاوشگریآموزش کاوشگری به وسیله ی ریچارد ساکمن (1963) برای تدریس یک جریان تفحص و توضیح در باره پدیده های غیر معمولی تدوین شده است .در این الگو،شاگردان با روش های مختلف مورد استفاده دانشمندان در سازماندهی دانش و تدوین اصول آشنا میشود و مهارت ها و زبان کاوشگری دانشمندان را می آموزند.جهت الگو:اهداف و فرض ها:این الگو در اصل معتقد به استقلال در یادگیری افراد است و از این رو، مشارکت فعال یادگیرندگان را در کاوشگری علمی فراهم میکند.بر طبق این الگو،کودکان خود مشتاق و کنجکاو برای رشد خود هستند و آموزش کاوشگران توان طبیعی و ذاتی آن را در راستا به کار گیرد.هدف اصلی آموزش کاوشگری کمک به شاگردان در ایجاد نظم عقلی و مهارت های لازم برای طرح سوال و تحقیق به آنها مبتنی بر کنجکاوی خود آنان است. از این رو در این الگو از شاگردان خواسته می شود تا در باره نحوه وقوع حوادث پرسش کنند و دلایل آن را دریابند. اغاز آموزش کاوشگری،معرفی یک حادثه شگفت آور به شاگردان است تا برای حل آن بر انگیخته شوند.

اسلاید 19: نظریات ساکمن را میتوان به شکل زیر خلاصه کرد:یادگیرندگان وقتی با مسئله شگفت آوری مواجه می شوند دست به کاوشگری می زنندآنان می توانند نسبت به راهبرد های تفکر خود آگاه شوند وتحلیل آن ها را یاد بگیرندمیتوان راهبرد های جدید را به طور مستقیم آموخت و به راهبرد های جدید دانش آموزان افزودکاوشگری مبتنی بر تشریک مساعی،تفکر را توسعه می دهد و به شاگردان در یادگیری آزمایشی و نو خواسته بودن ماهیت دانش و آمادگی برای پذیرش توضیحات مناسب دیگر کمک می کند.

اسلاید 20: مراحل تدریس1- ورود به مسئله(توضیح شیوه های کاوشگری و معرفی رویداد های نا همخوان)در مرحله اول باید ابتدا با موقعیت شگفت انگیزی مواجه شوند بایدمساله تا حد امکان اسرارانه ،غیرمنتظره،یا ناشناخته باشدتا بی تفاوتی شاگردان را شکسته و آنها را ترغیب به مشارکت نماید.همچنین معلم باید شیوه ها و قواعد کاوشگری را توضیح دهد .معلم در این روش فقط بصورت آری یا خیر جواب میدهد.شاگردان نباید از معلم بخواهند تا درباره ی مساله و دلایل آن توضیح دهد و اطلاعاتی را در اختیار آنها قرار دهد.

اسلاید 21: 2-گرد آوری داده ها –تایید درستی آنها:در این مرحله شاگردان درباره مساله ای که دیده اند یا تجربه کرده اند ،اطلاعاتی گردآوری میکنند.در این مرحله شاگردان به پرسش های خود ادامه می دهند.معلم هر بار که دانش آموزان عبارتی اظهار می دارند که او نتواند با آری یا نه پاسخ گوید ،از آنها می خواهد سوال را به شکل دیگری مطرح کنند.3-گردآوری داده ها ،آزمایشگریدر این مرحله بچه ها حقایقی را درک کردند ،فرضیه ها را در ذهن خود می سازند و به کاوشگری بیشتر می پردازند .شاگردان با استفاده از دانش خود درباره رفتار اشیاء می توانند سوالات خود را به روابط میان متغیر های درون آن موقعیت معطوف بدارند.آنان برای توجه به انجام اموربه نحوی دیگر و ملاحظه رویدادهای ناشی از آن می توانند برای آزمون روابط علی و انتخاب داده های جدید یا سازماندهی داده های موجود به راه های جدید دست به آزمایشهای نظری یا علمی بزنند. در اینجا بجای طرح سوالات تاییدی (آنچه که هست)،سوالات یا فعالیت های ناظر بر آزمایش روابط میان متغیر ها مهم است .هر دوی آنها برای نظریه دارای ضروری هستند،ولی گردآوری حقایق باید پیش از ایجاد فرضیه باشد

اسلاید 22: 4-سازماندهی ،قاعده بندی توضیح برای یک رویداد گام چهارم شاگردان را به سازماندهی اطلاعات و بیان عبارت قانونمند فرا می خواند .بعضی از شاگردان در هنگام جهش فکر از درک اطلاعاتی که گرد آورده اند برای ساختن یک توضیح برای آن دچار اشکال می شوند آنان ممکن است اطلاعات ضروری را حذف کنند و توضیح را ناکافی ارائه دهند به هر حال در این مرحله از شاگردان انتظار می رود نظریه هایی را به وجود آورند که با آن بتوانند بطور کامل آنچه را که رخ می دهد ،توضیح دهند5-تحلیل جریان کاوشگری :در این مرحله ،معلم از شاگردان می خواهد تا نظر خود را درباره کاوشگری و جریان آن بیان کنند.آنها مسائل و مشکلات جریان کاوشگری ،سوالات خوب و بد ،یا نوع اطلاعات مورد نیازی که بدست نیاورده اند را بیان می کنند

اسلاید 23: بدیعه پردازی (سینکتیکز synectics )مفروضات و اهداف عمده:گوردون بدیعه پردازی را بر چهار مطلب عمده پایه گذاری می کند:خلاقیت در فعالیت های روزمره دارای اهمیت استخلاقیت به هیچ وجه اسرار آمیز نیست (قابل فهم و آموزش است)اختراع خلاق در تمام رشته ها نظیر هنر ها ،علوم و مهندسی مشابه است (فقط مختص هنر نیست)تفکر خلاق در نظر فرد و گروه بسیار شبیه است (الزاما خلاقیت امری فردی و تجربه ای شخصی نیست)

اسلاید 24: حالت خلاقیت و جریان بدیعه پردازی نخست بوسیله بیرون کشاندن جریان خلاقیت به سطح آگاهی و ارائه عکسهای آشکار به خلاقیت می توان توان خلاقه افراد و گروه را افزایش دهیمنقد عاطفی از بعد عقلی (ژتین)و بعد نا معقول و معقول مهم تر است عناصر نامعقول و عاطفی باید به شکلی منظم درک و به نظم کشیده شود تا بتواند مشکل خاصی را حل کندانواع قیاس قیاس شخصی:همدلی با موضوعات وخود را عنصری از آن فرض کردن قیاس مستقیم:مقایسه دو چیز: مانند کفش و کتابتعارض فشرده:توصیفی دو کلمه ای از یک موضوع که ضد و نقیض باشند: مثل پر تکاپوی خسته –دوست دشمن

اسلاید 25: مراحل تدریس راهبرد اول :خلق چیزی جدید و آشنا را غریب کردن =نگاه تازه به موضوعتوصیف وضعیت جدید :معلم بچه ها را به تو صیف وضعیتی که می بینند وادار می کند قیاس مستقیم:شاگردان قیاس های مستقیم را پیشنهاد می کنند .یکی را برگزیده آنرا بیشتر توصیف می کنند قیاس شخصی:شاگردان همان قیاسی می شوند که در گام دو انتخاب کردند تعارض فشرده:شاگردان توصیف های خود را از گام های دوم و سوم می گیرند ،چند تعارض فشرده را پیشنهاد کرده ،یکی را برمی گزینند قیاس مستقیم :بچه ها به تولید و انتخاب قیاس مستقیم دیگری ،مبتنی بر تعارض فشرده می پردازندبررسی مجدد وظیفه اولیه :معلم بچه ها را وادار می کند تا به وظیفه اولیه بازگشته و از آخرین قیاس و یا تمام تجربه بدیعه پردازی استفاده کنند

اسلاید 26: راهبرد دوم :غریب را آشنا ساختن=معنی دار تر کردن عقاید و مباحث نا آشناداده های واقعی :معلم برای موضوع جدید، اطلاعات فراهم میسازدقیاس مستقیم:معلم قیاس مستقیم پیشنهاد میکند و از شاگردان می خواهد آن قیاس را توصیف کنند قیاس شخصی:معلم شاگردان را به شدن قیاس مستقیم فرا می خواند توضیح تفاوت ها :شاگردان توضیح می دهند که قیاس در کجا مناسب نیستمقایسه قیاس ها:شاگردان به توضیح نکات مشابه میان مطالب جدید قیاس مستقیم می پردازنداکتشافات:بچه ها به کشف مجدد موضوع اولیه یا عبارات خود می پردازندشاگردان:فراهم کردن قیاس مستقیم خود و کشف تشابهات و تفاوت ها می پردازند

اسلاید 27: ایفای نقشبررسی ارزش ها و رفتار اجتماعی دانش آموزان در ایفای نقش ،با نمایش موقعیت های دارای مساله و سپس بحث درباره ی آن نمایش،مسائل مرتبط با روابط انسانی را کشف می کند و نسبت به احساسات ،نگرش ها و مشگل گشایی اقدام نمایندجهت دهی الگو:هدف ها و فرض هابعضی از دانش آموزان ایفاگران نقش و بقیه تماشاچیان آن هستند .فردی خود را بجای فرد دیگری می گذارد و سعی می کند با سایر بازیگران نقش ها به تعامل بپردازد .پس جوهر اصلی ایفای نقش در گیر شدن شرکت کنندگان و مشاهده گران در یک موقعیت واقعی دارای مساله و تمایل به حل آن است.

اسلاید 28: فرض های مختلف ایفای نقش به قرار زیر است: ایفای نقش مبتنی بر موقعیت های تجربه محور است که در آن نمونه های درستی از موقعیت های دارای مساله در زندگی واقعی در کلاس درسی خلق می شود و دانش آموزان در آن به ایفای نقش می پردازند فرض دیگر تلاش این الگو برای بیان احساسات و تخلیه هیجانی بچه ها به هنگام ایفای نقش استاین الگو تلاش دارد تا عواطف و نظرات و نظام ارزشی افراد توسط گروه،به سطح هشیاری آورده شده و آن را ارتقاء بخشد

اسلاید 29: مراحل الگوی تدریس ایفای نقش :شافتل مراحل زیر را برای ایفای نقش مطرح می کند :گرم کردن گروه :شامل شناسایی و معرفی مساله ،واضح ساختن مساله ،تفسیر داستان مساله ،نشان دادن موضوع های مهم و توضیح ایفای نقشگزینش شرکت کنندگان:تحلیل نقش ها و گزینش بازیگران نقشپردازش صحنه:تنظیم محوررفتار ،بیان لهجه و نقش ها،وارد شدن در موقعیت مسالهآماده ساختن مشاهده کنندگان:تعیین چیزی برای جستجو،تخصیص وظایف مشاهدهنمایش: شروع ایفای نقش ،حفظ ایفای نقش ،قطع ایفای نقشبحث و ارزشیابی:بازنگری به رفتار ایفای نقش ،حفظ ایفای نقش (حوادث و موضوع ها)بحث درباره مورد عمده و ...نمایش دوباره: اصلاح نقش های اجراشده،و پیشنهاد مراحل بعد یا جانشین های رفتاریبحث و ارزشیابی :بصورت مرحله 6تجارب مشترک و تعمیم:ارتباط موقعیت دارای مساله به تجربه واقعی و مسایل جاری. کشف اصول کلی رفتار

اسلاید 30: پیش سازماندهی و یادگیری از طریق عرضه مطالب دیوید آزوبل D.Ausubel واضع یادگیری معنی دار کلامی است.بزعم وی مدارس ناچارند که حداقل اطلاعات و حقایق مورد نیاز یادگیرندگان را به آنها عرضه نمایند چون یادگیرندگان نمی توانند تمام دانش و اطلاعات را خود کشف کنند .ارائه و عرضه اطلاعات مورد نیاز برای یادگیری بالاتر باید به شیوه ای فعال و موثر باشد زیر بندی تئوریک :یکی از واژه های کلیدی آزوبل در نظریه وی ، ساخت شناختی Cognitive Structure است.ساخت شناختی عبارت است از از کلیه اطلاعات ،مفاهیم و اصول و تعمیم هایی است که فرد دریک رشته از دانش قبلا آموخته است.ساخت شناختی هر فرد بصورت یک هرم فرضی است که در آن مفاهیم کلی تر در راس دوم و مفاهیم کمتر جامع در میانه و بیشترین مقدار اطلاعات واقعیات در قاعده هرم قرار دارند.بزعم آزوبل ،طریقی که یک رشته علمی سازمان می یابد ،موازی طریقی است که مردم دانش را در ذهن خود (ساخت شناختی خود)سازمان می دهند. *ساختار سلسله مراتبی*ساختار مفاهیم کلیدی غیرساختاری

اسلاید 31: اساس نظریه آزوبل بر چند مفهوم زیر مبتتی است :الف)پیش سازماندهنده: Advanced Organizerمنظور از پیش سازماندهنده مجموعه پیچیده ای از مفاهیم ایده هایی است که قبل از یادگیری موارد جدید به یادگیرنده ارائه می شود تا با استفاده از آن فراگیر بتواند مطالب جدید را با ساخت خود پیوند دهد .نقش دیگر پیش سازماندهنده سهولت در یادآوری مطالب است .مهم ترین پیش سازماندهنده عبارتند از :1-پیش سازمان دهنده قبل از درس ارائه می شود 2-منظور اصلی از طراحی آن ، عرضه آگاهی و دانش لازم به ذهن دانش آموزان است که مرتبط با درس جدید باشد .3-پیش سازمان دهنده در سطح بالاتری از خلاصه بودن نسبت به موادی که بعدا ارائه می شود قرار دارد 4-سرانجام پیش سازمان دهنده اتصال و ارتباط میان دانش قبلی و مطالب جدید ارائه شده را روشنتر می نماید

اسلاید 32: آزوبل دو نوع پیش سازماندهی رامورد تاکید قرا می دهد :1- پیش سازماندهنده توضیحی ( Descriptive Organizer)2-پیش سازماندهنده مقایسه ای (Comparative Organizer) ب)قابلیت تمیز دادن ج)معنی دار بودن یادگیریتوصیه های ویژه برای تدریس :1-از آنجا که اکثر اطلاعات و حقایق موجود در کتب درسی برای فراگیران ناآشنا و تازه ای است ،از این رو باید قبل از ارائه مطالب درسی ،از پیش سازماندهندگان توضیحی استفاده کرد 2- ضمن برقراری ارتباط میان اطلاعات جدید و قدیم ،تفاوت ها را نیز معلم خاطر نشان کند 3-شیوه عرضه مطالب باید از کل به جزء باشد. البته کلی ترین مفاهیم و سپس اطلاعات جزئی تر4-استفاده از نقشه مفهومی یا ترسیم مفهومیconcept mapping

اسلاید 33: چیزهاجانداربی جانحیوانگیاهموشسگگربه

اسلاید 34: مزایا ی نقشه مفهومی :یادگیری معنی دار را بوجود می آورد فراهم کردن نمایش نامه از یک مشخص از متون درسی فراهم کردن یک طرح برای ارتباط میان مواد درسی مختلف با یکدیگر خلاصه کردن مواد درسی و کمک به دانش آموزان در ارزشیابی کمک به یادگیرنده تا شکاف و خلاء در اطلاعات و دانش خود در می یابند بر انگیختن دانش آموز به برای تشکیل مفاهیم،ایجاد ارتباط میانمیان آنها و جدا کردن مجدد آنها از یکدیگر

اسلاید 35: مراحل تدریس :شامل سه مرحله عمده است :1)ارائه پیش سازماندهنده:مرحله اول مشتمل بر سه فعالیت عمده است :روشن ساختن منظور های درس:بیان هدف های عمده درسارائه سازماندهنده:یعنی مطلبی که حول مفاهیم اصلی درس است و بسیار کلی و انتزاعی است برانگیختن دانش آموز از تجربه و دانش مرتبط خود با درس2)ارائه مطالب درسی :مطالب یادگیر مبتنی بصورت سخنرانی ،بحث، فیلم ،آزمایش و...ارائه می شود ودر طی آن سعی می شود ساختار کلی مطلب روشن شود 3)تحکیم سازمان شناخت یادگیرنده:منظور مرتبط بودن مطالب جدید به ساختار ذهنی یادگیرنده است که مستلزم توضیح در روشن شدن مطالب ،برقراری ارتباط میان آنها،نقد و بررسی مسائل و مانند آنهاست

اسلاید 36: نظارت بر امتحاناتامکان تقلب دانش آموزان را به حداقل برسانید (تکلیف ها را کنار بگذارید-در فاصله مناسب بنشینید)میزان وقت امتحان را بطور دقیق مشخص کنید .هرچند وقت یکبار هم وقت باقی مانده را یادآوری کنید.نیم ساعت وقت دارید ،10 دقیقه دیگرملاحظه دانش آموزان عصبی را داشته باشید و آنها را نترسانیدکاغذ را به میزان کافی در اختیار بچه ها قرار دهیدجای نشستن بچه ها را شماره گذاری کنید .اگر مشکوک شدید به تقلب ،می توانید بعدا ورقه های آنها را کنترل کنید .اگر مشاهده نمودید دانش آموزی تقلب می کند سریع و به آرامی عمل کنید.(عبارت کوتاهی روی ورقه بنویسید )اقداماتی را در ارتباط با بچه هابی که نیاز به دستشویی دارند ،پیش بینی کنید.نسبت به دانش آموزانی که دارای استرس و هیجان هستند ،مهربان باشید (لبخند ساده کمک می کند)در جای مناسب برای کنترل قرار بگیرید.انتهای سالن و پشت سر همه.

اسلاید 37: به گردش بردن دانش آموزانمطمئن شوید که فرم های اجازه والدین ارسال و تکمیل شدهخلاصه ای از جزئیات سفر را در اختیار بچه ها و والدین قرار دهید.(زمان،مکان،شماره تلفن اضطراری)برنامه بازدید را بخوبی سازماندهی کنید که بچه ها مشغول فعالیت های سازنده باشندمطمئن شوید که بچه ها را گم نکنید(دائما آنها را شمارش کنید .در قالب گروه های کوچک سازماندهی کنید از پرسه زدن آنها در اطراف جلوگیری کنید)بسته کمک های اولیه را به همراه داشته باشیداز آنچه که بچه ها میتوانند به همرا داشته باشندآنها را مطلع کنید (پول ،غذا،...)جایی قرار بگیرید که بچه ها بتوانند ببینند نور را به کلاس و درس مرتبط کنید.

اسلاید 38: خبریه دادن از واقعیت داشتن آنچه که می گویید ،مطمئن شویداین کار را به تنهایی انجام ندهید(خصوصا با استفاده از همکار جنس مخالف)زمینه را آماده کنید(جلوی کلاس نباشد،جای خلوتی باشد) برای مراحل بعد آمادگی داشته باشیداز بیان نکات برجسته اخبار بد اجتناب ورزیدبه آرامی پیش برویم (متاسفم-خبر بدی برایت دارم-و سپس به آرامی خبر بعد را بیان کنید)واکنش های هیجانی را بپذیرید (در وقت گریه کردن دانش آموز نگویید خودت را کنترل کن بگویید خوب اینجوری ناراحتی هایت را بیرون می ریزی =تخلیه هیجانی)دیگران را مطلع کنید تا کاملا دقت نماینددنباله رویداد ها را بگیرید

اسلاید 39: اولین حضور در کلاسخود را به یادگیرندگان کلاس معرفی کنید(حرف به حرف روی تابلو بنویسید)بطور مشخص آنچه که از یادگیرندگان انتظار انجام آنرا دارید ،بیان کنید(مقررات ساده)سعی کنید اسم یادگیرندگان را بخاطر بسپارید و آنها را بهم آشنا کنید بطور مشخص بیان کنید که در چند هفته آتی چه کاری را باید انجام دهند(از لحاظ درسی)نحوه ارزیابی از کار آنها را روشن کنید.دروس قبلی مرتبط با درس جدید را مرور کنید در هفته های اول ، تخلف از مقررات رفتاری را با واکنش قاطع پاسخ دهید

اسلاید 40: جلب توجه و آرام کردن بچه ها در کلاسسعی کنید در ابتدا کاری انجام ندهید(سکوت)با تمام قوا فریاد نکشیدبا بچه های نزدیک به خود نجوا کنید(حس کنجکاوی)بطور غیر منتظره و ناگهانی به سراغ دانش آموز بی دقت بروید (سوال را به او ختم کنید)سعی کنید از افراد ساکت تمجید کنید (آدم ها تمجید را دوست دارند) بجای غر زدن به افراد شلوغ هرج و مرج و بی انضباطی در کلاس را توهین به خود تلقی کنیدتکلیف معینی را به بچه ها وا گذارید (گروه بندی کردن آنها)قوانین رفتاری اندکی را در کلاس اجرا کنید(خود بچه ها در آنها دخیل باشند )به دنبال علائم و نشانه ها باشید (شاید روش تدریس شما بدرد نمی خورد)جای دانش آموز شلوغ را در کلاس عوض کنیدزمانی را برای خنثی کردن مشکلات غیر منتظره در نظر بگیرید

اسلاید 41: استفاده از تابلونگارش بر روی تابلو قابل مشاهده باشدبر روی قسمت فوقانی تابلو ،مطالب را بنویسیدعناوین درس را روی تابلو بنویسیددر صورت چپ دست بودن صحیح عمل کنید طوری قرار بگیرید که بچه ها هم صدا شما را بشنوند و هم به خوبی قابل رویت باشید تابلو را مبدل به یک منبع کلیدی کنید :بچه ها بنویسید و...در پاک کردن مطالب نوشته شده دقت کنید

اسلاید 42: تدارک فرصت ها ی برابر در تدریس-نابرابری جنس،نژاد،طبقه،زبان-سعی کنید با یادگیرندگان رفتاری یکسان داشته باشیدکار گروهی را طوری ترتیب دهید که در برگیرنده گروههای جنسیتی مختلط باشد باشد.زبان خود را به تلفظ صحیح اسامی بچه ها عادت دهیداز دادن نقش واحد که به تبعیض آمیز بنظر می رسد به دانش آموزان اجتناب کنید( پسر ها کار های سخت و یدی و دختر ها کار های تمیز کردن و...)مراقب شوخی های خود باشید(کسی را مسخره نکنید برای خنداندن بقیه )دنش آموزانی که در کار خود از تبعیض و سوگیری استفاده می کنند مواخذه نماییدسعی کنید کارتان نمادی از برابری باشد (جلوی کلاس ایستادن ،صحبت کردن و...)

اسلاید 43: قرار‌داد‌هاي يادگيريتعريف عملي قرارداد‌هاي يادگيري قرارداد‌ هاي يادگيري توافق هاي رسمي هستند كه توسط فراگيران نوشته مي‌شوند و بطور مفصل درباره آنچه كه قرار است فرا گرفته شود، چگونگي انجام گرفتن يادگيري، زمان انجام گيري ياد‌گيري، و معيار هاي كه براي ارزشيابي نتايج يادگيري مورد استفاده قرار خواهد گرفت بحث مي‌كند. استفاده از كلمه «قرارداد‌ها» توسط مالكولم نولز (1986) و ديگران بيانگر آن است كه آنچه كه در توافق‌ها نوشته مي‌شود مهم، مشروع، و منصفانه براي طرفين ذينفع مي‌باشد. فراگيران قسمت اعظم يا بخشي از قرارداد را تنظيم مي‌كنند فراگيران ممكن است يادگيري را در حول و حوش اهداف دوره‌ي آموزشي، اهداف سازماني، و استاندارد‌هاي موضوع درسي و الزامات دوره برنامه‌ريزي كنند. به عبارت ديگر آنچه كه قرار است فراگرفته شود ممكن است قابل مذاكره نباشد. با وجود اين، اينكه چگونه فراگيران به آنچه كه قرار است فراگيرند دست يابند ممكن است در اختيار خود فراگير قرار گيرد.

اسلاید 44: استفاده از قرار‌داد‌هاي يادگيري به فراگيران بزرگسال اجازه مي‌دهد به طور فعال و تا جاي ممكن در تلاشهاي يادگيري مشاركت كنند. قرارداد يادگيري از پنج بخش كه علي رقم تفاوتها در واژه‌هاي مورد استفاده در اكثر قرارداد‌هاي يادگيري موجود هستند، تشكيل مي‌شود:1- اهداف يادگيري2- منابع و راهبرد‌هاي يادگيري3- شواهد موفقيت4- معيار‌هاي ارزشيابي و اعتبار5- مدت زمان لازم هر دو طرفه توافق، فراگيران و تسهيل كنندگان، در مورد مولفه‌هاي اصلي قرارداد يادگيري توافق دارند.

اسلاید 45: مفروضات مبنايي در استفاده از قرار‌داد‌هاي يادگيري بزرگسالان با اهداف كلي و عيني شخصي خودشان به موقعيت‌هاي يادگيري مي‌آيند كه ممكن است با اهداف مبنايي موقعيت يادگيري يكسان بوده يا نباشند. بزرگسالان ترجيح مي‌دهند كه درگير فعال در فرآيند يادگيري باشند به جاي اينكه دريافت كننده منفعل دانش باشد. آنچه كه فراگيران بزرگسال ياد مي‌گيرند، چگونگي يادگيري و محل يادگيريشان توسط نقش‌هاي بسياري كه بعنوان بزرگسال ايفا مي‌كنند و نيز زمينه‌هاي شخصي خودشان به عنوان فراگير تحت تأثير قرار مي‌گيرد. انگيزش بزرگسالان براي يادگيري مبتني بر تركيب از نيرو هاي پيچيده دروني و بيروني مي‌باشد. بزرگسالان از راههاي ترجيح داده شده يا گوناگوني براي پردازش اطلاعات بهره‌مند مي‌باشند.

اسلاید 46: مزاياي قرارداد‌هاي يادگيري1- انعطاف پذيري اين رويكردقرارداد‌هاي يادگيري به فراگيران اجازه انعطاف پذيري در تحقق بخشيدن به اهداف يادگيري مؤسسه‌اي و شخصي را مي‌دهد. به فراگيران اغلب اجازه داده مي‌شود كه با سرعت خودشان پيش بروند و از اين طريق باعث مي‌شوند كه اضطراب برخي از فراگيران كه احساس مي‌كنند كه از ديگران در يادگيري عقب افتاده‌اند ، را كاهش مي‌دهد. 2- كنترل فرآيند يادگيريقرارداد‌هاي يادگيري باعث تقويت تعهد پاسخگو بودن، و انگيزش براي ادامه يك تلاش يادگيري مي‌شوند. اين رويكرد بر فرآيند يادگيري متمركز مي‌باشد و اين خروجي است كه رويكرد‌هاي سنتي كه در آنها از مدرسين انتظار مي‌رود كه محتوا و ساختار را فراهم بياورند. با اين تأكيد بر فرآيند فراگيران به طور فعالتري درگير مي‌شوند و از اينرو علاقه آنها به تكميل كردن كارشان تقويت مي‌شود، به علاوه به خاطر مشاركت فراگيران در تصميم‌گيري درباره محتوا و فعاليت‌ها، آنها مي‌توانند بر يادگيري‌اي متمركز شوند كه واقعاً مرتبط با با نياز‌ها و خواسته‌هاي آنها مي‌باشد.

اسلاید 47: 3- شكل دادن به مهارت‌هاي طراحي آموزشيليندكوئيست (1975) و نولز (1982) معتقدند كه قرارداد يادگيري باعث عادات لازم براي يادگيري مادام العمر مي‌شوند. كافارلا و كافارلا (1986) دريافتند كه قرارداد يادگيري تأثير كمي بر ايجاد آمادگي براي خود – راهبري در يادگيري دارد اگرچه اين قرارداد بر ايجاد شايستگي براي يادگيري خود – راهبرد تأثير دارد. 4- فراگيران قراردادن‌هاي يادگيري را دوست دارند مطالعات بسياري نشان دهنده واكنش مثبت فراگيران به قرار‌داد‌هاي يادگيري مي‌باشند. برخي دانشجويان به نظر مي‌رسد به اعتماد به نفس بيشتري در مورد توانايي‌شان در ورود به حيطه‌هاي محتوايي و مهارتهاي جديد دست مي‌يابند. مزاياي قرارداد‌هاي يادگيري

اسلاید 48: قرارداد‌هاي يادگيري و آموزش مبتني بر شبكه وب به موازات حركت سازمانها به سمت استفاده از يادگيري بر خط، نگه داشتن فراگيران در دوره آموزشي به صورت يك دغدغه عمده در آمده است. يكي از راه حل‌هاي ممكن مي‌تواند استفاده از قرارداد‌هاي يادگيري شخصي باشد.

اسلاید 49: اهداف يادگيريمنابع و راهبرد هاي يادگيريشواهد موفقيتمعيار‌هاي ارزشيابي و اعتبار بخشيجدول زماني1- عوامل عمده جامعه شناختي، روانشناختي، فيزيولوژيك و محيطي را كه بزرگسالان را از مراحل اوليه رشد متمايز مي‌سازد را مورد توصيف قرار دهيد.1- كار در كلاس2- مواد خواندني لازم را بخوانيد3- مروري بر ادبيات مربوطه را انجام دهيد1- حضور و مشاركت در كلاس درس2- ارائه كارتهاي كه در آن منابع و مأخذ ذكر شده‌اند.3- ارائه منابع و مأخذ به صورت زير نويس شده1- مشاركت فعال و مرتب كه توسط مدرس و فراگيران معتبر شناخته شده است. 2- كارتهاي ذكر منابع و مأخذ به فهرست اين منابع به روشي روشن و خلاصه نوشته مي‌شود و توسط مدرس اعتبار بخشي مي‌شود 3- مروري جامع از ادبيات كامل‌شده و به يك روش روشن و خلاصه نوشته مي شود و توسط مدرس اعتبار بخشي مي‌شود. 15 آذر15 دي2- درك اساسي از نظريه رشد بزرگسال را از منظر چرخه زندگي بدست آوريد1- كار در كلاس2- خواندن كامل مطالب مد نظر3- كامل كردن يك مقاله كه در آن نظريه‌ها و نوشته‌ها لونيسون، گولد و والي ينت مقايسه و مقابله شده‌اند. 3- ارائه يك مقاله هشت تا ده صفحه اي1- حضور و مشاركت در كلاس درس2- ارائه كارتهايي كه در آن منابع و مأخذ ذكر شده اند. 3- ارائه يك مقاله هشت تا ده صفحه اي1- مشاركت فعال و مرتبط كه توسط مدرس و فراگيران معتبر شناخته شده است. 2- كارتهاي ذكر منابع و مأخذ به روشي روشن و خلاصه نوشته مي‌شود. 3- مقاله به طور صحيح نوشته شده و به طور كامل منعكس كننده انديشه هاي هر نويسنده كه توسط مدرس اعتبار بخشي شده استاول دياول بهمن3- تشخيص و توصيف خود به عنوان يك فرد بزرگسال بر حسب مرحله رشد و سبك يادگيري1- كار در كلاس درس2- كامل كردن يك مقاله كه خود فرد را به عنوان يك فراگير بزرگسال توصيف مي‌كند1- حضور و مشاركت در كلاس درس2- تحويل دادن مقاله1- مشاركت فعال و مرتبط كه توسط مدرس و فراگيران معتبر شناخته مي‌شود. 2- اين مقاله شورن، سازمان يافته و يك تأمل صادقانه در مورد خود مي‌باشد و توسط دوستان نزديك مدرس اعتبار بخشي مي‌شود. 15 آبان15 آذر

اسلاید 50: اهداف يادگيريمنابع و راهبرد هاي يادگيريشواهد موفقيتمعيار‌هاي ارزشيابي و اعتبار بخشيجدول زماني4- نظريه‌هاي يادگيري عمده را تشخيص داده و تفسير كنيد؛ طرفداران هر نظريه را شناسايي كرده و اين نظريات را با فراگيران بزرگسال مرتبط بسازيد1- مشاركت در كلاس درس2- مطالبي كه بايد خوانده شوند1- حضور و مشاركت در كلاس درس2- ارائه كارتهاي منابع و مأخذ1- مشاركت فعال و مرتبط كه توسط مدرس و فراگيران اعتبار بخشي شده است.2- كارتهاي منابع و مأخذ به طريقي روشن و خلاصه نوشته مي‌‌شود و توسط مدرس اعتبار بخشي مي‌شود. 5- تشخيص دادن مفاهيم و مواد يادگيري فعلي با توجه به نياز‌ها، علائق، انگيزه‌ها، و توانايي فراگيران بزرگسال1- مشاركت در كلاس درس 2-مطالبي كه بايد خوانده شوند3- مصاحبه كردن با سه مربي بزرگسالان، جمع كردن اسامي افراد خبره ، مدرسين در تدريس به بزرگسالان1- حضور و مشاركت در كلاس درس2- ارائه كارتاهي ذكر منابع و مأخذ3- ايجاد يك دفترچه يادداشت در مورد نياز‌ها، علائق ، و تكنيك هاي انگيزشي آنگونه كه اينها مرتبط با فراگيران بزرگسال مي‌باشند. 1- مشاركت فعال مرتبط كه توسط مدرس و فراگيران اعتبار بخشي شده است. 2- كارتها به صورت روشن و خلاصه نوشته مي‌شود و توسط مدرس اعتبار بخشي مي‌شود. 3- دفترچه يادداشت به خوبي سازمان يافته و به لحاظ دامنه جامع مي‌باشد اول آذراول دي

اسلاید 51: محدوديتهاي قرارداد‌هاي يادگيري1- راحت نبودن در مورد امور ناشناختهاستفاده از قرارداد‌هاي يادگيري تمركز دوره هاي آموزشي رسمي را از مدرس محوري به دانشجو محوري تغيير مي‌دهد. مدرسيني كه از رويكرد قرارداد يادگيري استفاده مي‌كنند بايد ياد بگيرند كه به عنوان تسهيل كننده و راهنما انجام وظيفه كنند و تمايل به اينكه هميشه در كانون توجه قرار داشته باشند را رها كنند. به همين صورت، دانشجويان نيز كه به روشهاي يادگيري سنتي‌تر عادت داشته اند ممكن است به ويژه در ابتدا در شكل دادن به قرار‌داد‌ها و نيز در سازگاري با روش شناسي نياز به كمك داشته باشند. 2- كيفيت يادگيريصاحبنظران تعليم و تربيت در مورد كيفيت آموزشي يادگيري كه از فرآيند قرارداد يادگيري حاصل مي‌شود، دل نگران هستند. آيا اين يادگيري از همان عمق، فراخنا يا ميزاني كه در ديگر روشهاي تدريس يافت مي‌شود، برخوردار مي‌باشد.

اسلاید 52: 3- فشار زمان4- مناسب نبودن قرارداد يادگيري براي همه موقعيتهاقرارداد‌هاي يادگيري ممكن است در مورد يادگيري مهارتهاي رواني – حركتي يا مهارتهاي بين فردي ، و يا وقتي موضوع درسي براي فراگير كاملاً جديد است مفيد نباشد. محدوديتهاي قرارداد‌هاي يادگيري

اسلاید 53: مسئوليتها و وظايف طرفين قرارداد يادگيري مسئوليتها و وظايف تسهيل كننده1- كمك كردن به فراگيران براي شكل دادن به قرارداد‌هاي يادگيري. هدف كمك كردن به فراگيران و نظارت كردن به آنهاست به طوري كه بسته نهايي كامل بوده و نشان دهنده كيفيت باشد . 2- پيشنهاد كردن منابع يادگيري كه مي‌تواند براي پروژه‌هاي يادگيري مفيد باشد. اين منابع شامل كتابها، فصلنامه‌ها افراد و سايتهاي اينترنتي مي‌باشد. 3- ملاقات با فراگيران بر اساس نياز آنها در جهت بررسي پيشرفت تحصيلي آنها و تكميل كردن ايده‌ها و تفكر آنها مي‌باشد. 4- ارزشيابي كار نهايي فراگيران با استفاده از خطوط راهنمايي كه توسط خود فراگيران در قرارداد‌هايشان شكل گرفته است انجام مي‌شود.

اسلاید 54: مسئوليتها و وظايف فراگيران1- بيان كردن اهداف عين يادگيري ، اهداف عيني بيانيه‌هايي هستند درباره اينكه چه چيزي فرا گرفته خواهد شد. اگر فراگيران در نوشتن اهداف عيني دچار مشكل شوند، تسهيل كنندگان مي‌توانند منابعي را توصيه كرده و يا به طور انفرادي و با فراگيران براي تبديل نياز‌هاي يادگيري به اهداف عيني يادگيري همكاري كنند. 2- مشخص كردن منابع و راهبرد‌هاي يادگيري، منابع، مواد يا افرادي هستند كه به يادگيري كمك مي‌كنند، در حالي كه راهبرد‌ها ابزار يا فنون مي‌باشند. 3- بيان تاريخ مشخص براي كامل كردن تكاليف4- مشخص كردن شواهد موفقيت 5- مشخص كردن اينكه يادگيري چگونه ارزشيابي خواهد شد. 6- مرور قرارداد يادگيري با مدرس / تسهيل كننده

اسلاید 55:  ضرورت بهره جويي از طرح درس در امر آموزش دست اندركاران امور آموزشي مي‌گويند همانطور كه يك فيلم بدون سناريو، انجام و سر انجام مشخصي ندارد، يك كلاس بدون سناريوي آموزشي يا طرح درس هم، سر و ته نخواهد داشت. 1- نگارش طرح درس، باعث ايجاد و بالا بردن روحيه مثبت در بين معلمان مي‌شود. 2- با تهيه طرح درس، معلم احاطه كامل و تسلط لازم را بر درس پيدا مي‌كند. 3- تدوين طرح درس، فرصت تحقيق درروشهاي تدريس وراهبرد‌هاي ياددهي – يادگيري را به وسيله ارزشيابي‌هاي متعدد ايجاد مي‌كند. 4- استفاده از ابزار نرم افزاري طرح درس، باعث مي‌شود معلم نقاط ضعف و قوت خود را دريابد. 5- طرح درس، توجه معلم را به انتخاب روشها و فنون مناسب تدريس، براي درسهاي مختلف جلب مي‌كند. 6- در جريان تهيه طرح درس، معلم فرصت خواهد داشت تا مشكلات احتمالي تدريس را پيش بيني كند.

اسلاید 56: 7- وجود طرح درس، ارزشيابي تدريس معلم،‌ توسط معلمان راهنما، بازرسان ارزشيابي و كارشناسان آموزشي را تسهيل مي‌كند.8- طرح درس، به معلم كمك مي‌كند كه در انتخاب و تنظيم مطالب مورد تدريس به گونه‌اي اقدام كند كه موجب درك مفاهيم توسط دانش آموزان وايجاد توانايي در آنها شود. 9- طرح درس، به كار و فعاليت معلم، نظم و ترتيب منطقي مي‌دهد. 10- داشتن طرح موجب مي‌شود كه معلم به تنظيم اوقات كلاس خود بپردازد، و از ايجاد بي‌نظمي در كلاس جلوگيري كند. 11- طرح درس، در كار آموزشي معلم ايجاد ذوق، رغبت و نو‌آوري مي‌كند. ضرورت بهره جويي از طرح درس در امر آموزش

اسلاید 57: 12- طرح درس، به معلم كمك مي‌كند، تا پيش‌بيني هاي لازم را براي تهيه وسايل آموزشي و رسانه‌ها به عمل آورد. 13- نگارش و تدوين طرح درس، معلم را ياري مي‌دهد تا نوع و مقدار تكاليف و ساير فعاليتهاي تكميلي را از پيش تعيين كند. 14- طرح درس، موجب مي‌شود كه معلم، فعاليتهاي ضروري آموزشي را، به ترتيب و يكي پس از ديگري در مراحل و زمانهاي مشخص و به شيوه‌اي منطقي پيش ببرد و نتايج حاصل از آن را براي تدريس در مراحل بعدي آموزش مورد استفاده قرار دهد. ضرورت بهره جويي از طرح درس در امر آموزش

اسلاید 58: طرح كلي (سالانه) براي محاسبه تعداد روز‌هاي واقعي برنامه درسي در سال تحصيلي، بايستي علاوه بر تعطيلات رسمي ، ايام امتحانات، فعاليتهاي فوق برنامه مانند بازديد‌ها و گردش‌هاي علمي و فرصت‌ لازم براي دوره كردن درس در پايان سال و موارد پيش‌بيني نشده ديگر نيز در نظر گرفته شده و به حساب آيد. به طور كلي يك طرح درسي كلي با در نظر گرفتن مراحل و نكات زير تهيه مي‌شود:مرحلة 1 – نوشتن هدف كلي از تدريس آن مادة درسي. مرحلة 2- تهيه و تقويم طرح كلي: تقويم طرح كلي را مي‌توان براي يك سال تحصيلي و يا سه دوره سه ماهه با محاسبه تعداد هفته ها، روز‌ها و ساعاتي كه در طول سال تحصيلي براي تدريس در برنامه هفتگي وجود دارد، تهيه كرد. مثلاً فرض مي‌كنيم براي تدريس درس علوم تجربي در سال اول راهنمايي 4 ساعت يا دو جلسه در هفته، برنامه وجود داشته باشد. بر اين اساس، در تقويم طرح كلي براي تدريس درس علوم در هر هفته 2 جلسه، در هر ماه 8 جلسه و به عبارت ديگر در هر ثلث تحصيلي (سه ماهه) حدود 24 جلسه بدون احتساب تعطيلات رسمي و ايام امتحانات و موارد ديگر فرصت موجود است، كه با كسر روز‌هاي تعطيل مصادف با برنامه، تعداد روز‌ها و جلساتي كه براي تدريس باقي مي‌ماند، مشخص مي‌شود.

اسلاید 59: مرحله 3 – تقسيم محتواي درس: براي تقسيم محتواي درس مراحل زير دنبال مي‌شود:3 – 1 تقسيم محتواي درس و ساير فعاليتهاي آموزشي به سه دوره سه ماهه از سال تحصيلي (با يك ترم تحصيلي در نظام واحدي) با احتساب فرصت لازم براي دوره كردن درس در آخر سال تحصيلي: اگر براي مثال درسي را در نظر بگيريم كه داراي 7 فصل باشد، و هر فصل آن نيز از 3 يا 4 گفتار تشكيل شود، يكي از تقسيم بنديهايي كه براي آن مي‌توان در نظر گرفت، تقسيم بندي زير است: سه ماهه اول: فصلهاي 1 و 2و 3 سه ماهه دوم: فصلهاي 4 و 5 و 6 سه ماهه سوم: فصل 7 به انضمام دوره كردن كامل 3-2 تقسيم محتواي فصلها و مباحث و ديگر فعاليتها به واحد‌هاي كوچكتر درسي يا محتوايي، متناسب با تك‌تك جلسات درس در طول هر سه ماه از سال تحصيلي (يا يك ترم تحصيلي در نظام واحدي)، در ارتباط با ساير فعاليتها و ايام تعطيل. طرح كلي (سالانه)

اسلاید 60: مرحله 4- هماهنگي هدف و ساير فعاليت‌هاي طرح كلي: در آخرين مرحله از تنظيم طرح كلي، بايد موضوعي را كه براي تدريس در هر جلسه درس را در نظر گرفته شده است، تعيين ، و هدف كلي از تدريس آن موضوع را مشخص كرده، با ساير فعاليت‌هاي لازم و قابل پيش‌بيني در آن جلسه، هماهنگ كنيم. طرح كلي (سالانه)

اسلاید 61: طرح درس روزانهطرح درس روانه شامل مجموعه فعاليتها و برنامه‌هايي است كه معلم از پيش، براي رسيدن به يك يا چند هدف آموزشي ويژه براي يك درس يا يك جلسه درس سازمان مي‌دهد.

اسلاید 62: طرز تهيه طرح درس روزانه1- تعيين موضوع درسابتدا بايد موضوع درس يا مبحث به روشني در بالاي صفحه كاربرگ طرح درس نوشته شود. 2- مشخص كردن هدف كلي درسهدف كلي هر درس را مي‌توان با توجه به موضوع و محتواي درس مورد نظر تعيين كرد. مثال: «ماده چيست»؟ ، عنوان يكي از مباحث كتاب علوم سال اول راهنمايي است. 3- نوشتن رئوس مطالب ومفاهيم به عنوان راهنماي تهيه هدفهاي جزئيبراي رسيدن به هدف كلي، بايد قدمهاي مناسبي برداشته شود. براي اين كار بهتر است ابتدا رئوس مطالب و مفاهيم اصلي درس را استخراج كنيم. 4- تهيه هدفهاي جزيي تر درس براي رسيدن به هدفهاي كليبعد از نوشتن و استخراج مفاهيم اصلي، نوبت نوشتن هدفهاي جزئي تر درس، يعني مهارتها و تواناييهايي است كه انتظار داريم دانش‌آموزان در جريان آموزش به آنها برسند. طرح درس روزانه

اسلاید 63: 5 – بررسي رفتار ورودي و دانسته هاي قبلي دانش آموزان. 6- تهيه آزمون مناسب براي ارزشيابي تشخيص و اجراي آن به منظور تعيين تواناييهاي واقعي دانش آموزان در ارتباط با آنچه آموخته‌اند و آنچه بايد بياموزند. 7- تعيين درصدي يا عملكردي نتايج ارزشيابي تشخيصي8- تهيه هدفهاي رفتاري9- تعيين مراحل تدريس و انتخاب و تنظيم محتواي درسقدم اول: آمادگي و ايجاد انگيزه و بررسي تكاليف گذشته دانش آموزانقدم دوم: معرفي دقيق موضوع درس و بيان هدفهاي آ«وزشيقدم سوم: ارائه مطلب قدم چهارم: خلاصه كردن درس، نتيجه گيري و كاربردقدم پنجم: ارزشيابي بعد از تدريسقدم ششم: تعيين تكليف و اختتام درسطرز تهيه طرح درس روزانه

اسلاید 64: 10- تعيين روشهاي تدريس11- انتخاب مواد آموزشي12- مشخص كردن فعاليت‌هاي دانش‌آموزان13- تعيين نظام و نحوه ارزشيابيطرز تهيه طرح درس روزانه

اسلاید 65: طرح درس ب) طرح كلي و سالانه درس زيست شناسي اول دبيرستانبرنامه زمان بندي راهنمايي تحصيلي (طرح درس سالانه) دانش‌آموزان سال اول دبيرستان در سال تحصيلي x-y 13درس زيست شناسي و بهداشت (2 ساعت در هفته) هفتهماهاولدومسومچهارممهرآشنايي با مفهوم زيست شناسي، تدريس شبكه حيات (فصل 1)تدريس چرخه مواد، ارائه نمونه و توليد كنندگي – مصرف كنندگي (فصل 2)تدريس فتوسنتز، تنفس و شيميوسنتز (فصل 2) آزمون تستي از فصل 1 و 2حل تمرين، مرور مطالب درسي و ارائه كار تحقيقي به دانش آموزان كتبي فصل 1 و 2آبانتدريس اكوسيستم‌ها (فصل 3) آزمون تستي از فصل 3تدريس جمعيت، واحد اكوسيستم (فصل 4) حل تمرين و مرور فصل 3 و 4تدريس تداخل عمل در اكوسيستم‌ها (فصل 5) آزمون تستي، فصل 4 و 5تدريس اكوسيستمهاي آب (فصل 6) ، حل تمرين فصل 5آذرمرور مطالب درسي و حل تمرين فصل 6، آزمون كتبي، فصل 1 تا 6تدريس اكوسيستمهاي خشكي‌ (فصل 7)، بحث در مورد پيشرفت كار‌هاي تحقيقيامتحانات سه ماهه اول، ارائه كار تحقيقي به دبير مربوطهامتحانات سه ماهه اول، ارائه كار تحقيقي به دبير مربوطه

اسلاید 66: طرح درس ب) طرح كلي و سالانه درس زيست شناسي اول دبيرستانبرنامه زمان بندي راهنمايي تحصيلي (طرح درس سالانه) دانش‌آموزان سال اول دبيرستان در سال تحصيلي x-y 13درس زيست شناسي و بهداشت (2 ساعت در هفته) هفتهماهاولدومسومچهارمديبررسي امتحان سه ماهه اول، رفع اشكال و حل تمرين فصل 7تدريس نقش آدمي در تغيير اكوسيستمها (فصل 8)تدريس مقدمه بهداشت، آزمون تستي از فصول گذشتهتدريس ظاهر شما (فصل 9)، ارائه كار تحقيقي ثلث دوم به دانش آموزان.بهمنتدريس بيماريهاي واگيردار (فصل 10) حل تمرين فصل 8 و 9مسابقه درسي دهه فجرادامه تدريس بيماريهاي واگيردار (فصل 10)، آزمون تستي از فصل 9و 10حل تمرين فصل 9 و10، مرور مطالب درسي، آزمون كتبي از فصل 7 تا 10اسفندتدريس بيماريهاي غير واگير‌دار (فصل 11)حل تمرين فصل 11 مرور مطالب درسي، آزمون كتبي از فصل 1 تا 11امتحانات سه ماهه دوم، ارائه كار تحقيقي به دبير مربوطهامتحانات سه ماهه دوم، ارائه كار تحقيقي به دبير مربوطه

اسلاید 67: هفتهماهاولدومسومچهارمفروردين--بررسي امتحان ثلث دوم، تدريس كمكهاي اوليه (فصل 12)ادامة تدريس كمكهاي اوليه (فصل 12)، ارائه راههاي ساخت وسايل آزمايشگاهيارديبهشتتدريس ايمني در خانه (فصل 13)، آزمون تستي از فصل 12حل تمرين فصل 11 و 12، مرور مطالب درسي، آزمون كتبي فصل 11 و 12تدريس رفتار‌هاي شما (فصل 14)، رفع اشكالادامه تدريس رفتار‌هاي شما (فصل 14) ، آزمون كتبي از كل كتابخردادحل تمرينات باقي مانده، آزمون تستي از كل كتابمرور كتاب درسي، ارائه وسايل آزمايشگاهي به دبير مربوطهامتحانات پايان سال تحصيليامتحانات پايان سال تحصيلي

اسلاید 68: طرح درس ز ) طرح درس روزانه درس فارسي پايه چهارم ابتدايينمونة طرح درس فارسي،‌ تهيه شده در گروههاي آموزشي منطقه يك تهران، پايه چهارم ابتداييموضوع: كوچ پرستو‌هاكتاب: فارسي پايه چهارم تاريخ: 4/8/xy13هدفهاي كلي1- هدفهاي آموزشي: روان خواني متن (درك مفهوم خواند با معني، سرعت لازم) ، آشنايي با چند لغت جديد، آشنايي طبيعيت و زندگي پرستو‌ها، آشنايي با يكي از نكات دستوري (فعل). 2- هدفهاي پرورشي: آشنايي با يكي از شيفتگيهاي جهان حيوانات، درك جلوه‌اي از توانايي و دانايي خداوند.

اسلاید 69: هدفهاي رفتاري: دانش آموز پس از پايان اين درس بايد بتواند:1- درس را به رواني بخواند. 2- كلمه‌هاي تازه را معني كند3- به هر نوع پرسشي مربوط به درس، پاسخ گويد. 4- فعلهاي جمله را تشخيص دهد.5- جمله‌هاي ناقص را كامل كند. روش تدريس: مستقل خواني و در صورت لزوم (روش خطابي)، پرسش و پاسخ و در صورت امكان گردش علمي. وسايل آموزشي: كتاب درسي، تخته و گچ، تصوير ، پوستر، فيلم، اسلايد (در صورت امكان). ارزشيابي تشخيصي: طرح چند سؤال از درس گذشته، تغييرات طبيعت در فصل بهار و پاييز، فايده رحم و محبت و نتايج بي‌رحمي و نامهرباني

اسلاید 70: ايجاد انگيزه و آماده سازي: اين مرحله بستگي به مهارت و ذوق آموزگار دارد. مي‌توان با طرح سؤالاتي مربوط به فصل بهار، تغييرات طبيعت و زندگي پرندگان، دانش آموزان را آمادة مطلب و يا مشاهده دانش آموزان در مورد حيوانات كمك گرفت. ارائه مطلب: در اين قسمت معلم با روشي كه قبلاً پيش‌بيني كرده، كار تدريس را شروع مي‌كند. مثلاً اگر روش خطابي را انتخاب كرده، خود درس را مي‌خواند و از دانش آموزان مي‌خواهد ضمن توجه ذهني به او و خط بردن از كتاب، متن را بدون صدا و همراه او بخوانند، زير كلمات مشكل خط بكشند، و يا زير و زبر بگذارند. معلم بايد كلمات هم خانواده، متضاد و يا هم معني را توضيح دهد؛ و اگر روش مستقل خواني را انتخاب كرده، با توجه به ميزان آمادگي دانش‌آموزان، هر پاراگراف يا چند جمله را يك نفر بخواند، و معلم توضيح دهد و چون شيوه تدريس بستگي به ذوق و ابتكار معلم دارد، از ذكر جزئيات خودداري مي‌شود. گفتني است در تمام مدت تدريس، بهتر است توضيحات به صورت پرسش و پاسخ باشد، تا شاگردان در تدريس شركت كنند و يك جريان فكري واحد، با توجه به اجزاء و مفاهيم درس ايجاد شود.

اسلاید 71: فعاليتهاي تكميلي1- فرصت سؤال: دانش آموزان سؤالات و اشكالات خود را مطرح كنند تا رفع اشكال شود. 2- ارزشيابي تكويني: دانش آموزان لغات جديد درس را در جملات ساده بكار برند و در صورت نياز، مطالب مجدداً توضيح داده شود. پرسش‌هاي پايان درس مطرح و شاگردان بهترين جواب را در دفتر خود يادداشت كنند. 3- تعيين تكليف: پاسخ تمرينها را براي جلسه آينده بنويسند. در صورت نياز، يك بار از روي درس با روش مشخص و خط خوانا ، نوشته شود. دربارة زندگي پرندگان، داستاني بنويسند.

اسلاید 72: دكتر كورش فتحي واجارگاه دانشیار دانشگاه شهيد بهشتيراهنمای تجزیه و تحلیلDACUM

اسلاید 73: DACUMDACUM کلمه ای است که : از حروف اول کلماتDeveloping A Curriculum اقتباس شده است و به معنای تدوین یک برنامه درسی می باشد. روشی موثر برای تجزیه و تحلیل یک شغل یا حرفه می باشد.کارگاه تجزیه و تحلیلDACUM متشکل از یک نفر تسهیل کننده کارگاه آموزشی و حدود 12 – 5 نفر از کارکنان متخصص و کارشناس از حرفه یا شغل مربوطه و سایر قلمروهای مرتبط می باشد

اسلاید 74: پایان