صفحه 1:
کلیات ر وانشناسی هو ش
صفحه 2:
تعریف هوش:
هوش, یکی از مهمترین زمینمها در روانشناسی امروز و در عين حال یکی از مشکلترین مفاهیم
برای تعریف کردن است.
هوش شامل ظرفیت یادگیری از تجربه و توانایی سازگاری با محیط اطراف است .
١ فرا شناخت یعنی درک افراد از فر آیندهای شناختی خود و کنترل و نظارت بر آن.
Oi آمريكابيهاى اروبايى تبار» مهارتهاى استدلالى و فكرى را نشانه هوش ميدافند.
ا مفاهیم شرقی هوش بر خیرخواهی» تواضع و رهایی از معیارهای متعارف قضاوت تاکید دارند .
بسيارى از مفاهيم آفريقايى هوش نيز بر جنبه هاى اجتماعى هوش نظير حفظ روابط بين كروهى
و يكرنكى تاكيد دارند.
هوش مبتنی بر فرهنگ بوده و جنبه جهانی ندارد.
هوش هیجانی به توانایی فرد در نظارت بر احساسات و هیجانات خود و دیگران بمنظور متمایز
ساختن آنها از یکدیگر و استفاده از این اطلاعات برای هدایت تفکر و عمل خود اشاره دارد .
صفحه 3:
زمینه های تاریخی سنجش و ساختارهای هوش:
به باور اسلاوین؛ مفهوم هوش از زمان پیش از بونانیان باستان مورد بحث بوده است.
سنجشهای معاصر هوش یکی بر سنت سطوح پایینتر توانایبهای روانی - جسمانی نظیر نیز حسی»
قدرت جسمانی و هماهنگی حرکتی و دیگری بر سطوح بالاتر یعنی توانایی قضاوت و داوری متمرکز
است .
گالتون معنقد بود که هوش, تابعی از توانایبهای روانی - جسمانی است.
آلفرد بینه در نخستین دهه های قرن ۲۰ میلادی» رویکردی در مقابل رویکرد روانی - جسمانی
طراحی کرد .
بینه به کمک دستیار خود سیمون» نخستین آزمون عینی هوش را تهیه و تلاش کردند تا هوش را
اندازه بگیرند .
هدف بینه بیشتر کاربردی بود تا کاملا نظری .
شیوه بینه برای ساخت آزمون هوش, شیوه آزمایش و خطا بوده و بتدریج با استفاده از قدرت تنکیک
كنندكى آزمونها و نتايج بدست آمده» فر آیندهای ذهنی را وارد آزمونهای خود کردند .
صفحه 4:
زمینه های تاریخی سنجش و ساختارهای هوش:
بینه به اندازهگیری هوش بعنوان تابعی از تواناییهای یادگیری در یک موقعیت تحصیلی پرداخت.
از نظر بینه» قضاوت و داوری برای هوش» نقش کلیدی دارد .
۳ عنصر اصلی تفکر هوشمند )قضاوت ذهنی( از دیدگاه بینه عبار تند از جهت انطباق و انتقاد.
جهت شامل دانستن اين است كه جه بايد انجام شود و جكونه بايد انجام كيرد .
f 1 انطباق به تطبيق يك راهبرد براى انجام دادن یک تکلیف و نظارت بر اجرای آن راهبرد اشاره
١ ذارة ٠
انتقاد شامل توانايى افراد براى نقد افكار و اعمال خودشان است.
اهميت و جهت انطباق با ديدكاه معاصر درباره هوشء تطبيق مى كند.
بينه و سيمون براى آزمون هوشىء از تكاليف مختلفى استفاده ميكردن د قا ياد كيرندكان را در
هر سطح و كلاسى از يكديكر متمايز سازند.
آنان در ابتدا براساس سن عقلی؛ عملکرد را توصیف کردند .
صفحه 5:
اشترن پیشنهاد داد که بجای سن عقلی؛ ارزیابی هوش افراد را با استفاده از هوش بهر عقلی بر
سن تقویمی و ضرب در عدد ۱۰۰ بدست می آید.
نمرات هوش که در قالب نسبت سن عقلی به سن تقویمی بیان ميشود؛ هوش بهر نسبی نامیده می
شود.
آن بود که سرعت افزایش سن عقلی در حدود ۱۶ سالگی» آهسته تر می شود. »۱00 یکی از معایب
نسبت امروزه روانشناسان به مقایسه اندازهها بر مبنای توزیع فرضی بهنجار نمرههای آزمون در
یک جمعیت بزرگ روی آورده اند.
صفحه 6:
نمره هایی که براساس انحراف از نمره وسط در توزیع به نجار نمره های آزمون هوش بدست می
آید؛ هوشبهر انحرافی نامیده مى شود. ©01) )
هوشبهر انحرافی دارای یک توزیع بهنجار است .
ترمن براساس ار بینه و سیمون؛ اولین نسخه ابزاری را که مقیاس هوش استنفورد - بینه نامیده
۲ میشود» ساخت.
\ )) مقیاس هوشی برای کودکان ؛ ۷۷۵۱5) )مقیاس وکسلر دارای ۳ فرم مختلف است:
مقیاس هوشی برای بزرگسالان
(WPPSI) 9 مقیاس هوشی برای کودکان پیش دبستانی و ابتدایی آزمونهای وکسلر» ۲ نمره
کلامی» عملی و کلی بدست می دهند.
صفحه 7:
نمرههایی که براساس انحراف از نمره وسط در توزیع بهنجار نمرههای آزمون هوش بدست مى
آید, هوشبهر انحرافی نامیده میشود. (010) هوشبهر
انحرافی دارای یک توزیع بهنجار است .
ترمن براساس اثر بینه و سیمون؛ اولین نسخه ابزاری را که مقیاس هوش استنفورد - بینه نامیده
ميشود» ساخت.
(WISC) \ مقیاس هوشی برای کودکان ۷۷۵۱5(۰) مقیاس و کسلر دارای ۳ فرم مختلف است:
\ مقیاس هوشی برای بزرگسالان
1 (۷/۳۳5۱) و مقیاس هوشی برای کودکان پیش دبستانی و ابتدایی آزمونهای وکسلر» ۲ نمره
كلامى» عملى و كلى بدست ميدهند.
صفحه 8:
نمره کلامی مبتنی بر آزمونهای اطلاعات عمومیء گنجینه لغات» شباهتها و . . . است.
نمره عملی نیز مبتنبی بر چند آزمون بوده که یکی از آنها؛ نکمیل تصاویر است .
نمره کلی از تر کیب نمرههای کلامی و عملی بدست میآید .
\ بعضی از آزمونهای هوش بویژه آزمونهای شکلی یا تصوبری کمتر به عوامل فرهنگی و معلومات
فردی بستگی دارد که آنها را آزمونهای نابته به فرهنگ نامیده اند که البته حتی بهترین آنهاء
به نوعی به عوامل اکتسابی و فرهنگی وابسته اند.
صفحه 9:
هوشبهر و استثنائی بودن:
نمره کلامی مبتنی بر آزمونهای اطلاعات عمومی» گنجینه لغات شباهتها و ۰۰. است.
نمره عملی نیز مبتنبی بر چند آزمون بوده که یکی از آنهاء تکمیل تصاویر است .
نمره کلی از تر کیب نمرههای کلامی و عملی بدست میآید .
بعضی از آزمونهای هوش بویژه آزمونهای شکلی یا تصوبری کمتر به عوامل فرهنگی و معلومات
فردی بستگی دارد که آنها را آزمونهای نابسته به فرهنگ نامیدهان د که البته حتی بهترین آنهاء
به نوعى به عوامل اکتسابی و فرهنگی وابسته اند.
صفحه 10:
فمره ۰۷۰ مرز عقبماندگی فرض شده است یعنی کسانی که در آزمونهای هوشی نره ۷۰ یا بیشتر
گرفته» طبیعی و کسانی که کمتر از ۷۰ بدست می آورند» عقب مانده ذهنی هستند.
طبق طبقه بندی انجمن عقبماندگی ذهنی آمریکاء عقب ماندگی به ۴ دسته خفیف (بین ۷۰ تا ۵۵
(؛ متوسط (بین ۵۴ تا ۴۰ )» شدید (بین ۳۹ تا ۲۵) و عمیق (زیر ۲۵) تقسیم ميشود.
برای معرفی کودکی بعنوان عقبمانده ذهنی» علاوه بر نمره زیر ۷۰ باید وضعیت رفتارهای
۱1 ساز کار و ناساز گار کودک نیز بررسی شود .
طبق تعریف انجمن عقبماندگی ذهنی آمریکا عقب ماندگی ذهنی به محدودیت بنیادی در
عملکرد کنونی فرد گفته شده و آن را میتوان با کار کرد هوشی زیر میانگین و محدودیتهای
موجود در دو یا بیش از ۲ زمینه مهارتی سا زگارانه مشخص کرد .
صفحه 11:
عقبماندگی ذهنی قبل از ۱۸ سالگی آشکار میشود.
عقبمانده ذهنی به کسانی گفته میشود که هم در آزمونهای هوشی نمرات پایین میگیرند و هم از
لحاظ استقلال زندگی شخصی و مسئولیتهای اجتماعی و ایجاد ارتباط با دیگران» در حد افراد
بهنجار سن خود نیستند.
اگر فردى بعد از ۱۸ سالگی دچار صدمه مغزی شدید شده و هوشبهر وی تقلیل یابد» عقب مانده
ذهنی محسوب نمیشود.
به عقب ماندگان ذهنی» افراد استثنائی نیز گفته میشود.
در مقابل مفهوم استتنائی پالین با عقبماندگی» مفهوم استثنائی بالا بعنی س رآمد و تیزهوش قرار
دارد .
. ری و و اسمیت قربحه را بعنوان تانایی تولید استثنائی تعریف کرده اند sill
باری از تحقیقات مربوط به افراد سر آمد» براساس کارهای ترمن انجام شده است.
از نظر آموزشی؛ پیشرفت تحصیلی کودکان تیزهوش بیش از همسالان دیگر است .
سرآمدها پختهتر بوده و مشکلات هیجانی کمتری دارند .