کنترل و ارزشیابی پروژه های شهری

کنترل و ارزشیابی پروژه های شهری

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم

اسلاید 2: کنترل و ارزشیابی Monitoring & Evaluationتهیه و تنظیم:رخساره نوریان راد / کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهریپیام نور بابل

اسلاید 3: کنترل و ارزشیابی برنامه چیست؟ارزشیابی ( evaluation ) ، استفاده از روش های تحقیق اجتماعی برای بررسی دستیابی به نتایج یک برنامه به صورت منظم و سیستماتیک می باشد.کنترل ( monitoring ) فرایند جمع آوری اطلاعات و اندازه گیری پیشرفت به سمت اهداف برنامه می باشد.

اسلاید 4: سوالات کلیدیهدف از اجرای کنترل و ارزشیابی چیست؟ چه کسی به اطلاعات حاصل از کنترل و ارزشیابی احتیاج دارد و از آن استفاده می کند؟ چه کسی کنترل و ارزشیابی را انجام می دهد؟ کنترل و ارزشیابی چگونه انجام می شود؟ کنترل و ارزشیابی چه موقع باید انجام شود؟

اسلاید 5: هدف از انجام کنترل و ارزشیابی بهبود بخشی به نحوه اجرای برنامه - فراهم آوردن اطلاعاتی در مورد پیشرفت برنامه و اجرای برنامه - بهبود بخشیدن به مدیریت برنامه و تصمیم گیری ارتقای برنامه ریزی در آینده اطلاع رسانی به ذینفعان برنامه -پاسخگویی ( به ذینفعان و کسانی که کمک مالی و معنوی کرده اند ) - اطلاع رسانی کسانی که حامی و مدافع برنامه هستند و جلب نظر و حمایت آنها

اسلاید 6: چه کسانی به اطلاعات حاصل از کنترل و ارزشیابی احتیاج دارند و از آن استفاده می کنند؟جهت بهبود بخشیدن به اجرای برنامه برای اطلاع رسانی و بهبود برنامه های آیندهبرای اطلاع رسانی به تمام کسانی که به نحوی درگیر اجرای برنامه هستند، منفعتی از آن کسب می کنند یا دغدغه اجرای صحیح برنامه را دارندمدیرانافرادی که کمک های مالی و معنوی برای اجرای برنامه انجام می دهنددولت هانخبگان ماهر و فنیافرادی که کمک های مالی و معنوی برای اجرای برنامه انجام می دهندمدیرانجوامعذینفعان

اسلاید 7: چه کسانی فرایند کنترل و ارزشیابی را هدایت می کنند؟مجری برنامهتمام افرادی که به نحوی با برنامه در ارتباط هستند، و نتایج برنامه و اجرای صحیح آن برایشان مهم استافرادی که از اجرای برنامه سود می برندبه یاد داشته باشید ...فرایند کنترل و ارزشیابی به مهارت و تخصص احتیاج داردفرایند مشارکتی

اسلاید 8: کنترل و ارزشیابی چطور انجام می شود...؟ ویژگی های کلیدی چارچوب برنامه : عناصر اصلی برنامه را به طور منظم تعیین و تجزیه و تحلیل نمایید عناصر کلیدی را برای کنترل و ارزشیابی شناسایی کنید معیارها و شاخص هایی که بایستی برای کنترل و ارزشیابی مورد استفاده قرار گیرد مشخص و توصیف نمایید. چارچوب و برنامه عملیاتی برای کنترل و ارزشیابی را طراحی و مشخص نمایید شامل جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل آنها، گزارش و انتشار یافته های حاصل از کنترل و ارزشیابی

اسلاید 9: چارچوب برنامهدرباره برنامه خود چه می دانید...؟

اسلاید 10: چارچوب برنامهعناصر اصلی برنامه و مسیری که نشان می دهد برنامه مورد نظر قصد دارد به چه اهدافی دست یابد را مشخص نمایید:آیا برنامه به ..................... دست یافته است؟

اسلاید 11: چارچوب برنامه بر اساس یک مدل نظری، تجربی و یا درک کلیاقداماتی که می تواند فاکتورها را تغییر دهد و در نهایت یک مشکل را کاهش یا برطرف نمایدجمعیت یا عوامل سیستمی که سبب بروز مشکلات زیست محیطی عمومی شده است مشکل زیست محیطی عمومی

اسلاید 12: چارچوب نتایجتاثیرهدف استراتژیکنتیجه میانیاستراتژی هااستراتژی ها: استراتژی ها :استراتژی ها :افزایش کیفیت ....افزایش در دسترس بودن / دسترسی به ...بهبود محیط اجتماعی / سیاسی...بهبود بخشی به استفاده پایدار از خدمات، اقدامات / رفتارهای کلیدی حفاظت محیط زیستبهبود وضعیت محیط زیست

اسلاید 13: مثال : چارچوب نتایج برای پروژه تفکیک زبالهافزایش دسترسی به مواد آموزشی در سطح جامعهبسیج جمعی : شرکت تمام اقشار جامعه در برنامهاستفاده از رسانه های دسته جمعیاستراتژی استفاده از رسانه های جمعی بسیج رهبران و مدیران صاحب نظر در سطح ملی و محلیطراحی و اجرای سیستم نظارتی و حمایتی تربیت و آموزش نیروی ارائه دهنده خدمتطراحی و اجرای برنامه بهبود کیفیتتقویت مدیریت تدارکاتبسیج ارائه دهندگان خدمت در بخش خصوصیتشویق بازاریابی اجتماعیافزایش آگاهی و نگرش در مورد تفکیک زباله ، پذیرش خدمات و رفتارها ی کلیدی در زمینه تفکیک زبالهافزایش دسترسی به سطلهای زباله مخصوص، وسایل نقلیه حمل زباله، کارخانه های بازیافت زبالهبهبود محیط اجتماعی و سیاسی برای تفکیک و بازیافت زبالههدف استراتژیک : افزایش استفاده از طرح تفکیک زباله و بهبود اقدامات مرتبط با تفکیک و بازیافت زبالههدف : کاهش آلودگی محیط زیست، بهبود وضعیت دفع زباله، افزایش بازیافت زباله ، بهبود وضعیت محیط زیستاستراتژی هاحمایت از توزیع سطل های تفکیک زباله در سطح جامعهحمایت از احداث کارخانه های بازیافت زباله در سطح ملی و محلیارتقای وسایل نقلیه جهت حمل زباله های تفکیک شده اجرای طرح آزمایشی بازاریابی اجتماعی برای سطلهای تفکیک زبالهافزایش کیفیت خدمات مرتبط با تفکیک زباله

اسلاید 14: چارچوب کنترل و ارزشیابی

اسلاید 15: سوالات مرتبط با کنترل و ارزشیابی سوالات مرتبط با کنترل ( monitoring ):- تا الآن چه اقداماتی انجام شده است؟- چه کسانی این فعالیت ها را انجام داده اند؟- جمعیت هدف کدام است؟- اقدامات چه موقع انجام شده است؟- چه مقداری از فعالیتها انجام شده است؟- اقدامات اغلب چه زمانی انجام می شود؟- چه تولیدات و خروجی های اضافه ای وجود دارد؟- برای اجرای برنامه از چه منابعی استفاده شده است؟ ( کارکنان، منابع مالی، مواد و ابزارها، غیره )

اسلاید 16: سوالات مرتبط با کنترل و ارزشیابیسوالات مرتبط با ارزشیابی ( evaluation )؟آیا محتوای مداخله یا فعالیتهای انجام شده مطابق با برنامه بوده است؟ - آیا محتوای مداخله یا فعالیت انجام شده، دارای استانداردهای لازم می باشد؟- آیا با انجام مداخله، نتایج مورد انتظار حاصل شده است؟

اسلاید 17: برای پاسخ به این سوالات به چه چیزی نیاز داریم؟شاخص ها ... برای اندازه گیری و سنجش

اسلاید 18: تعریف شاخص هانشانگرهایی که به اندازه گیری تغییرات کمک می کنند، میزان پیشرفت به سمت اهداف را نشان می دهندشاخص ها قابل مشاهده، قابل اندازه گیری هستند، و در زمینه استفاده از آنها به عنوان نشانگرهای معتبر، تاکید شده استشاخص ها با اهداف فرق دارند، شاخص ها معیار ویژه ای که برای قضاوت در مورد موفقیت یک پروژه یا برنامه به کار می رود، مد نظر قرار می دهند.

اسلاید 19: نوع و سطح هر شاخص نوع - ورودی / فرایند ( کنترل = مانیتورینگ ) - پیامد / تاثیر ( ارزشیابی ) سطح - سطح جهانی - سطح کشور - سطح برنامه

اسلاید 20: ویژگی های یک شاخص خوب چیست؟ معتبر باشد: یعنی اثری را اندازه گیری کند که قرار بوده اندازه گیری شودقابل اعتماد باشد: اگر به شیوه یکسانی مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی به دست می دهددقیق و صریح باشد: به طور عملیاتی تعریف شود، به نحوی که برای مردم روشن باشد چه چیزی در حال اندازه گیری می باشدمناسب و به موقع باشد: در فاصله زمانی که متناسب با سطح تغییر مورد انتظار باشد ، بتواند معیار مورد نظر را به خوبی اندازه گیری کندقابل مقایسه باشد: بتواند در میان جمعیت های هدف متفاوت یا رویکردهای پروژه ای مختلف مورد مقایسه قرار گیرد

اسلاید 21: معیارهای لازم برای انتخاب یک شاخص همخوانی و تناسب با طرح پروژه – نتیجه ای که مورد نظر می باشد اندازه گیری کند مفید باشد – به طراحی ، مدیریت و ارزشیابی پروژه کمک کند در دسترس باشد مقرون به صرفه باشد

اسلاید 22: شاخص های استانداردیک پروژه باید در صورت امکان شاخص های استاندارد انتخاب کند، یعنی: شاخص هایی که اعتبار سنجی ( validity ) و اعتماد سنجی شده ( reliability ) باشند می توان با استفاده از آنها پروژه ها را با هم مقایسه کرد. شاخص هایی که برای اندازه گیری اهداف استراتژیک و تعدادی از نتایج میانی در دسترس می باشند.

اسلاید 23: به چه تعداد شاخص احتیاج داریم؟ به ازای هر نتیجه میانی، همچنین برای ارزشیابی اهداف استراتژیک نیز یک یا دو شاخص انتخاب کنید. برای کنترل ( مانیتورینگ ) برنامه، به ازای هر نتیجه ، یک یا دو شاخص انتخاب کنید. شاخص هایی را انتخاب کنید که بتوانند بیش از یک عنصر را تحت پوشش قرار دهند. برای مدیریت، راجع به فعالیت های پایه فکر کنید که برای مانیتورینگ به آنها احتیاج دارید، به این ترتیب می توانید قضاوت کنید که آیا فعالیت ها طبق برنامه اجرا شده است یا خیر؛ شاخص هایی انتخاب کنید که برای تصمیم گیری به شما کمک می کنند

اسلاید 24: چارچوب کنترل و ارزشیابی

اسلاید 25: نمونه ای از چارچوب کنترل و ارزشیابیجلوگیری از آلودگی محیط زیست با فاضلاب شهری:استفاده مجدد از فاضلاب در منازل گروه مسئولتناوب انجام ارزشیابیروش جمع آوریمنبع اطلاعاتتعریفشاخصنتیجهواحد حفظ محیط زیست شورای شهرسالانهمشاهده چک لیست ماموران شرکت آب و فاضلابتعداد خانوارهایی که در زمینه استفاده مجدد از فاضلاب آموزش دیده، و امکانات آن را در اختیار دارند و از انها استفاده می کنند.نسبتی از خانوارهای شهری که آب حاصل از شستشوی ظرف ، لباس و حمام را مجددا مورد استفاده قرار می دهنداستفاده مجدد از فاضلاب در منازل

اسلاید 26: طرح ( نقشه ) کنترل و ارزشیابینقشه ( plan ) یک ابزار مدیریتی است که برنامه زمانی ، منابع ، مسئولیت ها، و فعالیت های مرتبط با کنترل و ارزشیابی را مشخص می کند ( جمع آوری اطلاعات، کنترل کیفیت اطلاعات، گزارش، انتشار و استفاده از اطلاعات) توجه کنید: - نقشه ( طرح ) بایستی نقاط زمانی که قرار است ارزشیابی انجام شود، نشان دهد برای مثال: ارزشیابی میانه پروژه، ارزشیابی انتهای پروژه انتهای پروژه. - ارزشیابی پیامد/ تاثیر ، در مورد پروژه ها و برنامه بلند مدت انجام می شود. پروژه هایی که بر حفظ محیط زیست در سطح عمومی و ملی تاثیرگذارند. - نقشه شما باید شامل فعالیتهایی باشد که اجرای برنامه را نیز کنترل کرده و ارزشیابی کند. آیا اجرای پروژه همانگونه که برنامه ریزی شده بود، انجام می شود یا خیر؟

اسلاید 27: طرح ریزی استراتژیک برای کنترل و ارزشیابی: تنظیم انتظارات واقع بینانهمدل خط لوله ای برای کنترل و ارزشیابیهمه پروژه هااکثر پروژه هابعضی از پروژه ها اندکی از پروژه هاتعداد پروژه هاسطوح مختلف کنترل و ارزشیابیکنترل ورودی و خروجیکنترل فرایندکنترل / ارزشیابی پیامدکنترل / ارزشیابی تاثیرSource: CDC. Global AIDS program monitoring and evaluation (M&E) field guide

اسلاید 28: منابعhttp://www.cpc.unc.edu/measurehttp://www.unaids.org/DocOrder/OrderForm.aspxhttp://www.fhi.org/en/Publications/index.htm

اسلاید 29: با سپاس از توجه شما بزرگواران