آزادی انسان ۴

آزادی انسان ۴

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم

اسلاید 2: آزادی انسان 4حوزه علمیه دامغانی رهفروردین 96

اسلاید 3: مقرری این هفتهجهاد یک تا چهارزمان و مکان:مسجد الجواد علیه السلام تهران1350

اسلاید 4: سوالات مقرری1. جهاد و جنگ بد است، پس چرا جزء فروع اسلام است؟2. جهاد ابتدایی تحمیل عقیده است! مگر دینداری با اکراه سازگار است؟3. دلیل تفاوت بیم اهل کتاب و غیر آنها چیست؟4. جزیه همان باج دادن است لذا مشروعیت ندارد؟

اسلاید 5: سوال1. رابطه جامعه اسلامی با جامعه کافر چگونه باید باشد؟2. رابطه فرد مسلمان با فرد غیر مسلمان چگونه باید باشد؟

اسلاید 6: جنگ خوب است یا بد؟جنگ بد است یک مغالطه است.یکطرفه پنداشتن امور دو طرفهجنگ بد: تجاوزجنگ خوب: دفاعصلح خوب: همزیستی شرافتمندانهصلح بد: ذلت و ظلم پذیریاسلام چون نظام اجتماعی دارد دارای فرمان جهاد است.

اسلاید 7: تشریع جهاداولین آیه: دوم هجرتأُذِنَ لِلَّذينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ نَصْرِهِمْ لَقَديرٌ (39) الَّذينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلاَّ أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ يُذْكَرُ فيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثيراً وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزيزٌ (40)حج

اسلاید 8: آیات مطلق جهادحمل مطلق بر مقیدآیات مطلق:قاتِلُوا الَّذينَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ لا يُحَرِّمُونَ ما حَرَّمَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ لا يَدينُونَ دينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذينَ أُوتُوا الْكِتابَ حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَ هُمْ صاغِرُونَ (29)توبهيا أَيُّهَا النَّبِيُّ جاهِدِ الْكُفَّارَ وَ الْمُنافِقينَ وَ اغْلُظْ عَلَيْهِمْ وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصيرُ (73)توبه و 9 تحریمفَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَخَلُّوا سَبيلَهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ (5)توبه «یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا قاتِلُوا الَّذینَ یلُونَکمْ مِنَ الْکفَّارِ وَ لْیجِدُوا فیکمْ غِلْظَةً …»123 توبه.

اسلاید 9: آیات مقید جهاد1. جهاد دفاعی:وَ قاتِلُوا في‏ سَبيلِ اللَّهِ الَّذينَ يُقاتِلُونَكُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُعْتَدينَ (190)بقرهفَلا تَظْلِمُوا فيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ وَ قاتِلُوا الْمُشْرِكينَ كَافَّةً كَما يُقاتِلُونَكُمْ كَافَّةً وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقينَ (36)توبهأُذِنَ لِلَّذينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ نَصْرِهِمْ لَقَديرٌ (39) حج2. دفاع از مستضعفین در بند:وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ في‏ سَبيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصيراً (75)3. از بین بردن مانع دعوتلزومی به درخواست کمک هم نیست.وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَ يَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلا عُدْوانَ إِلاَّ عَلَى الظَّالِمينَ (193)بقره

اسلاید 10: جمع بین آیاتحمل مطلق بر مقید و لذا جنگ فقط در صورت وجود قیود سه گانه شرعی می باشد.موید این برداشت:یک: عدم اکره در دین1. لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى‏ لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ (256)بقره2. قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِلى‏ كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللَّهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً وَ لا يَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ (64)آل عمران3. ادْعُ إِلى‏ سَبيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتي‏ هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدينَ (125)نحل4. وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ فَمَنْ شاءَ فَلْيُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْيَكْفُر...29 کهف5. وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ لَآمَنَ مَنْ فِي الْأَرْضِ كُلُّهُمْ جَميعاً أَ فَأَنْتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّى يَكُونُوا مُؤْمِنينَ (99)یونس

اسلاید 11: جمع بین آیاتحمل مطلق بر مقید و لذا جنگ فقط در صورت وجود قیود سه گانه شرعی می باشد.موید این برداشت:دو: آیات دعوت به صلح 1. وَ إِنِ امْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَيْهِما أَنْ يُصْلِحا بَيْنَهُما صُلْحاً وَ الصُّلْحُ خَيْر... 128 نسا2. إِلاَّ الَّذينَ يَصِلُونَ إِلى‏ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُمْ ميثاقٌ أَوْ جاؤُكُمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ يُقاتِلُوكُمْ أَوْ يُقاتِلُوا قَوْمَهُمْ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقاتَلُوكُمْ فَإِنِ اعْتَزَلُوكُمْ فَلَمْ يُقاتِلُوكُمْ وَ أَلْقَوْا إِلَيْكُمُ السَّلَمَ فَما جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ عَلَيْهِمْ سَبيلاً (90)نسا3. يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ (208)بقره4. وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ الْعَليمُ (61)انفال

اسلاید 12: تاملشرایط حمل مطلق بر مقید1. مطلق و مقیدی باشد.2. وجود تنافی میان مدلول دو دلیل مطلق و مقید با امکان جمع عرفی؛ اگر میان مطلق و مقید تنافی نباشد، باید به مفاد هر یک از آنها به طور مستقل عمل کرد، خواه هر دو ایجابی باشد یا سلبی و یا در سلب و ایجاب مختلف باشند.3. مطلق و مقید از نظر موضوع متحد باشند.تاملآیات جهاد همه مقید هستند و هیچ یک مطلق نیست.تنافی وجود ندارد!

اسلاید 13: نگاهی نوپیامبر و مسلمانان در آغاز، در وضعیت سختی بودند، به حدی که حتی مجاز به انجام جنگ دفاعی هم نبودند و در این شرایط سعی می کردند وضعیت را به گونه ای مدیریت کنند که جان مسلمانان و اصل اسلام محفوظ بماند. اما بعداً که قدرت یافتند، جواز قتال (حج)و سپس وجوب قتال در سطح محدود معنا می یافت؛ و حکم «بجنگید با کسانی که با شما می جنگند» (190 بقره)صادر شد. رفته رفته قدرت حکومت اسلامی بیشتر شد و زمینه تحقق خواسته های منطقی بیشتری فراهم شد و مثلا گفته شد که اگر کسانی تحت ظلم حاکمانی هستند (توبه 73)، باید برای نجات آنان بجنگید. روشن است که این سخن غیر از سخنی است که می گوید با کسانی بجنگید که با شما می جنگند و به همین گونه، با بسط قدرت حکومت اسلامی، دامنه قتال هم توسعه یافت تا جایی که حکم قتال، گستره نهایی خود را در آیاتی یافت که شهید مطهری آن را آیات مطلق نامیده است. این بیان کاملاً بر اساس شرایط واقعی جامعه اسلامی و اصول عقلایی مدیریت جامعه است.

اسلاید 14: حقیقت و ماهیت جهاددفاع است.اما در صغری اختلاف است.دفاع از چه؟از حیات، از مال، از ناموس، از سرزمین و استقلالاز خود و ملت خوددفاع از حقوق انسانیت چه خود و چه دیگریتوحید جزء حقوق انسانیت است.منتها توحید اجباری ارزشی ندارد.لذا جنگ برای از بین بردن مانع دعوت است.

اسلاید 15: نسخ آیات جهادادعای نسخ همه آیات جهاد با آیات سوره توبه در سال نهم هجری غلط است زیرا:1. نسخ در موارد تضاد است که جمع عرفی ممکن نیست.2. آیات سوره توبه هم اگر با هم نگاه شود به صورت مطلق اجازه جنگ نداده است.و در صورتی که عهد و پیمانشان را واقعا رعایت کنند نباید جنگ کرد.3. بعضی از عام ها اصلا تخصیص و تنسیخ ندارند!

اسلاید 16: جزیهلغت: معرب گزیه: مالیاتعربی از جزا به معنی پاداش یا کیفرباج: بدون هیچ خدمتی گرفته شودپاداش: در ازای خدمتی به عنوان پاداش گرفته شودکه در مقابل مالیات و سربازی است که مسلمین نسبت به دولت اسلامی دارند.صاغرون:هُم صاغرون دلالت بر پرداخت جزيه با حالت قبول كوچكي از سوي آنان، به خاطر دوري از حس برتري بيني و قانع شدن به حقوق خود به عنوان يك اقليت ديني در مقابل اكثريت مي باشد؛ نه آنكه مسلمانان و ياحاكم اسلامي، آنان را تحقير كند كه اين مخالف آداب اسلامي است. (ر.ك: الميزان، ج 9، ص 250؛ و تفسير نمونه، ج 7، ص 354)

اسلاید 17: الحمدلله رب العالمینبا تشکر از حسن توجه شما@andishehdini