آموزش به مددجو در ارائه خدمات بالينی

صفحه 1:
‎a, 7‏ الول م دف ‎dD ‏اراد ضات یی‎ ‎ 

صفحه 2:
تعریف پرستاری لأ پرستاری هنر و علمی است که مشتمل بر فعالیت ها . مفاهیم و مهارت های مرتبط با علوم پلیه اجتماعی. علوم تس خارفی. موضوعات معاصر و سار رت حل ۳ لد پرستاری حرفه منحصر به فردی است زيرا رودن ‎ee‏ ای سلامت. حفظ سلامت و مشکلات 71073 درمانی را مشخص می کند. پرستاران بسیاری از نقد های همزمان: ارلئه مراقبت های مستقیم» تصمیم گیری بالینی. جستجوی حمایت از مددجو و خانواده و آموزش را متقبل می شود . 

صفحه 3:
اصول آموزش به بیمار ۳ ازسانی است که دچار اختلال در فرآیند سلامتی خود شده است و نقش پرستار به عنوان آموزش دهنده لین است که با استفاده از فرآیند آموزش به بیمار و خانواده وی درباره بیماری و / مسائل مربوط به ن اطلاعات لازم را ارلئه کند. مهارت ها را آموزش دهد و تغییر نگرش ایجاد کند. PATIENT EDUCATION 

صفحه 4:
Patient Education rr آموزش عبارتست از فعالیت هایی که به منظور ایجاد یادگیری در یادگیرنده ‎Tob‏ ‏ريزى مى شود و بين ياد دهنده و یادگیرنده به صورت کنش متقابل جربان می یابد؛ بنابراین ۲ شرط ضروری برای اطلاق مفهو آموزش: 1.اهداف آموزشی ۲.برنامه ریزی برای رسیدن به اهداف 

صفحه 5:
آموزش جه بیمار فرآیندی است که فرصت های یادگیری را برای بیمار و خانواده وی در زمینه بیماری. درمان. مکانیسمهای سازگاری و افزایش مهارت ها فراهم می کند. آموزش به بیمار فرایند کمک به افراد است که رفتارهای مربوط به سلامتی را از نظر دلنش ۰ مهارت. نگرش و ارزشها بیاموزند به طوری که لین رفتارها را در زندگی روزانه شان شل هة کار پرند. فرهنكستان يزشكان خانواده آمريكا. آموزش به بيمار را فرآيند تاثيركذارى بر رفتار بيمار و !2 در دلنش .نكرش و مهارتها كه برای حفظ و ارتقاء سلامتی ضروری است. معرفقلى _— کند. 

صفحه 6:
| آموزش به بیمار فرایندی است هدفمند. سیستماتیک. منظم و طراحی شده که به موجب ن بادگیری اتفاق می افتد و به دنبال لن در آگاهی. نگرش و مهارت بیمار تغییر ایجاد می شود و صلاحیت و توانایی او در مراقبت از خود افزایش یافته و فعالیت هلیی را انجام می دهد که به سطح سلامت و رفاه وی حی افزایند و از بروز در عوارض بالقوه پیشگیری می کند. 

صفحه 7:
4 آموزش‌به بیمار در برگیرنده تمام فعالیت های آموزشی مربوط به بیماری شامل آموزشهای درمانی. بهداشتی و ارتقای سلامت بالینی است که برای کمک به بیماربه منظور تصمیم گیری آگاهلنه در مورد بیماری خود و کسب مهارت خود مراقبتی صورت می گیرد» 

صفحه 8:
اهداف آموزش به بیمار - حفظ و ارتقاء سلامتی و پیشگیری از بیماری - با زگشت به سلامتی - سازگاری با اختلال در عملکرد 

صفحه 9:
Slo eS) So 5 2 9 0 SiS aio مزایای آموزش به بیمار افزايش رضایتمندی بیماران کاهش اضطراب بیمار کاهش دوره بستری افزایش نتایج درمان با پایبندی بیشتر بیماران به اقدامات مراقبتی کاهش هزینه های درمانی و بهداشتی اطمینان از تداوم مراقبت ها بهبود کیفیت زندگی بیمار کاهش بروز عوارض بیماری افزایش توانمندی و مشارکت در برنامه های درمانی و مراقبتی افزایش استقلال بیمار در فعالیت های روزمره تکمیل برنامه های درمانی کاهش پذیرش مجدد بیماران در نهایت توانمندسازی جامعه. 

صفحه 10:
o ae : لزوم آموزش به بیمار پیشرفت های پزشکی و افزلیش تکنولویی موجب شده تا اکثر افرادی که در سنین پایین دچار معلولیت وییا بیماریهای مزمن می شوند. زنده بمانند. بنابراین آنان برای فایق آمدن بر مشکلات و سازش با شرالیط ایجاد شده و پیشگیری از بروز مشکلات جدید نیازمند ‎SS‏ 3 آموزش هسستند. با توجه‌به روند صعودی جمعیت افراد پیر و بروز بیشتر بیماری های مزمن در لین سنین و رخداد چندین مشکل درییک زمان به ات طبيعى حاصل از پیریبه شدت مشکلات حی افزاید بناب از طریق ارلئه آموزش میتوان‌به افراد پیر و خانواده وی کمک کرد تا مشکلات را درک و تدابیر لازم رابه کار ببیند وبه حداکثر سطح سلامت و استقلال دست يافته و رفاه و سلامتی شان تامین شود. 

صفحه 11:
۰ 1 سم لزوم آموزش به بیمار | با شناخت هر جه بيشتر نقش پیشگیری در کاهش بیماری های مزمن و ناتولنی هاء تلاش های آموزش به بیمار در جهت کمک به بیماران ‎Had Gly‏ بروز بیماری و عوارض لن و کاهش صدمات ناتوان کننده بای افزابسش پرنلمه ریزی جهت ترخیص زومتر بيما ماران از مسئو عادی است وبه لین علت بیماران حق دایند که آگاهی داشته باشند و در تصمیم گیری مربوط جه سلامتی خود مشارکت نمایند . بنابراین آموزش به بیمار در خدمات بستری وسرپایی ضرورت دارد. 

صفحه 12:
نقش پرستار در آموزش و یادگیری | مددجویان و خانواده ها غالباً از پرستاران اطلاعات بهداشتی را طلب می کنند. اگر این اطلاعات در اختیارشان گذارده نشود. ممکن است نیازبه آموزش روشن نگردد. پرستار بلید تلاش کند نیازهای آموزشی مددجو در مورد شرلیط جسمی و برنلمه های درمانی خود را پیش بینی نماید. پرستار بلید اطلاعلتی را ارلئه دهد که مددجو و خانواده نیاز دایند و احتمالا مورد استفاده قرار خواهند داد. ‏ لین که پرستار آموزش دهنده موثری باشد بلید مددجو را ت آموزش قرار دهدنه اينکه فقط حقلیق را بگهید و بگذرد. پرستار بایدبا دقت آنچه راکه مددجو نیاز دارد بشناسد و زملنی را که برای آموزش این امر مناسب است تعیین نماید. | زملنی که پرستاران‌به آموزش مددجو ارزش حی گذایند و قادر به اجرای لن هستند. مددجویانی آمادگی بیشتری برای پذیرش مسئولیت های بهداشتی کسب می کنند. 

صفحه 13:
رابطه بین آموزش و یادگیری | یادگیری هدف است و آموزش وسیله رسیدن به اين هدف یادگیری هميشه معطوف به یادگیرنده است اما آموزش مستلزم فعالیت متقابل بین حداقل دو نفر (مر/ و یادگیرنده)است. لأ یادگیری می تواند بدون آموزش صورت پذیرد. اما آموزشی که منجر به یادگیری نشود آموزش نیست! 

صفحه 14:
بیمار را از نظر جسمی و روانی آماده بادگیری کنید هر انسانی باید از نظر جسمی ۰ روحی و ذهنی آمادگی با کیری را داشته باشد.اگر بیمار درد نی کشد یا تحت با اروهای بیهوشی استه آماذه یادگیری نیست: بدیهی است که برنامه آموزشی خود را باید به موقعیتی 7 ل كنيد 

صفحه 15:
انگیزه یادگیری را در بیمار ایجاد کنید انگیزه عبارت است از کشش درونی به سوی هدفی خاص که دستیابی به آن سبب ارضای خاطر و ایجاد تعادل فیزیولوژیکی یا رولنی فرد می گردد. برای یادگیری بهتر, باید انگیزه و تمایل به یادگیری در بیمار وجود داشته باشد. مثلا روزهای قبل از عمل جراحی. میزان یادگیری بیمار در مورد عوارض احتّ عمل و راههای پیشگیری از این عوارض در بیمار بالا می. رول. انگیزه مهمترین عامل است که فرد را به فعالیت وا می دارد/ ارضاء نیازهایی. مثل تعلق, احترام به خویشتن و تحقق توانایی های بالقوه» می تواند باعث برانگیختگی بیمار شود. 

صفحه 16:
محیط بادگیری را مساعد کنید. پرستار بلید یک محیط آرام و خلوت را برای آموزش انتخاب کند. نور و گرمای اتاق بلید . مناسب باشد. رعلیت حرییم خصوصی بیمار " احترام به شخصیت فرد و آزادی بیان از دیگر عوامل موثر در محیط روانی بادگیری است. 

صفحه 17:
نکات کلیدی و مهم را تکرار کنید آعلاوه بر تکرار کلمات نکات اصلی و کلیدی . باید به بیمار کمک کنید تا اطلاعات را خلاصه " و مستند کند و آماده یادگیری نکات جدید شود. 

صفحه 18:
لحظه ها را غنیمت شمارید 1 آموزش در حالتی به نهایت کارایی می رسد که قادر به پاسخگویی سریح به نیاز فراگیر باشد. حتی اگر به شدت درگیر درمان زخم بستر فشاری هستید می بایست در " مواجهه با این سوال بیمار که "چگونه می تولنم از پیشرفت زخم جلوگیری کنم؟" خود را برای آموزش به او آماده 9 رن بیماری کاملا آماده یادگیری است. با ارائه اطلاعات مختصر و مفید نیاز فوری بیمار خود را برآورده سازید و با اطلاعات بیشتری که بعدا در اختیار او قرار ‎lo cuales‏ آموزش خود را ادامه دهید. 

صفحه 19:
بیمار را در برنامه ریزی مشارکت دهید. ری آننکه بادگیری رخ دهد لازم است که بیمار را در شناسایی نیازهای یادگیری اش مشارکت دهید. به او کمک کنید تا اهداف قابل دستیابی را انتخاب کند. سپس با انتخاب راهبردها و موضوعات آموزشی که مستلزم ر مشارکت مستقیم بیمار است(مثل روش ایفای نقش) او را بیشتر ترغیب کنید. صرف نظر از راهبردی که جهت آموزش انتخاب می کنید. در اختیار قرار دادن فرصت به بيمار برای بررسی ایده های خود و نیز خطر پذیری و خلاقیتی که بیمار از خود نشان می دهد. باعث افزایش سطح یادگیری می شود. 

صفحه 20:
زمینه شرکت فعال بیمار در آموزش را فراهم آورید ۲ ی ایکه بیمار چه کند يا مجموعه ای از ای های مکتوب را در اختیار او گذاشتی" سای این امر که آو خود این راهنمایی ها را بی خواهد گرفت نخواهد بود. بنابراین حل مسائل ” توسط بیمار تمرین روش ها و لمس ‎bles‏ موثرتر از روشی است که در ن فقط فعالیت به وسیله وس ان مى كيرت به عنوان 1 محلول 05 توسط مادر و با کمک و با نظارت او كيرف 

صفحه 21:
آموزش را با موضوعی آغاز کنید که بیمار درباره آن اطلاعاتی دارد. " زمانی که آموزش شما ادامه اطلاعات قبلی بیمار باشد فرآیند یادگیری تسریع خواهد شد. بیماری که دیالیز صفاقی می شود و اکنون باید تحت همودیالیز قرار گیرد» در مورد تعادل مایعات اطلاعلتی را از قبل / دارد. در این حالت. آموزشی که بتواند فرآیندهای قدیمی و شناخته شده را با موضوعات جدید و ناشناخته مقایسه و توام کند. باعث تسریع در یادگیری مطالب جدید می شود. 

صفحه 22:
آموزش را از مطالب ساده به پیچیده انجام دهید. لش مار لین فرصت را داشته باشد که در ابتدا روی مطللب ساده تسلط یابد و سپس این مفاهیم را برای یادگیری , مطالب پیچیده تر به کار بندد. در اين صورت یادگیری وی آسانتر خواهد شد. 

صفحه 23:
کلیتی از آموزش خود را در اختیار بیمار قرار دهید. ل در آموزش بیماران, در همان شروع برنامه آموزش یافتن به یک برنامه جامع يا كلاس درسء. دست هميشه مفید است. همچنین ارائه چکیده ای " مختصر که توسط لن شخص بنواند دریابد که چگونه اجزاء ترکیب کننده بهم می آمیزند تا کلیتی واحد را تشکیل دهند. 

صفحه 24:
شیوه ای که بیمار برای بادگیری مطالب ترجیح می دهد انتخاب کنید. 00 رت شیوه یادگیری بیمار می بایست او را مورد مشاهده قرار داد یا از او سوالاتی کرد مبنی بر اینکه چگونه به بهترین شکل مطلبى را ياد مى كيرد. در صورتی که امکان يذير است مطالب آموزشی خود را به صورت نوشتاری یا تصویری آماده سازید. 

صفحه 25:
به مفاهیم آموزشی معنا ببخشید 5 گیری» مرتبط ساختن ۲ یک راه دیگر برای تسهیل ‎ele‏ ‏مطالب آموزشی با زندگی بیمارمی باشد. 

صفحه 26:
به کارگیری فوری آموخته ها را امکان پذیر سازید. ‎U‏ امکان به کارگیری آموخته ها و مهارت های جدید توسط خود بیمار, یادگیری وی را تقویت نموده و حس اعتماد به نفس را در وى يديد مى آورد. این نوع به كاركيرى فورى آموخته ها در حقيقت/انتقال يادكيرى به دنياى واقعى است. 

صفحه 27:
برای ساعات استراحت بیمار برنامه ریزی کنید 1 به خاطر داشته باشید که ایجاد وقفه های دوره ای در یادگیری مسئله طبیعی به شمار می رود. در هنگام اک لب پيجيده یا طولانی امکان دارد بمار ۰ احساس خستگی کند و دیگر گیرایی نداشته باشد. سعى كنيد علائم اين خستكى ذهنى را در بيمار خو شناسايى كنيد و اجازه دهيد بيمارتان استراحت نمايد. در لين مدت مى توانيد به بازنكرى برنامه آموزشى خود بيردازيدو تغييرات ضرورى را به وجود أوريد. 

صفحه 28:
بیمار خود را از نحوه پیشرفتش مطلع کنید. 1 بازخورد مثبت. بیمار را به تلاش بیشتر ترغیب می کند. 5 در این حالت هدف برای او قابل دستیابی خواهد شد. 

صفحه 29:
یادگیری مطلوب را تشهیق کنید. تسین یک رفتار مطلوب» شانس تکرار آن را از سوی بیمار افزییش می دهد. پاداش انگیزه ای بسیار موثرتر از ارات است. در آموزش بیمار می توان با تشویق و ر دلگرمی صادقانه» به وی در امر یادگیری کمک رسانید. به عنوان مثال پرستار به بیماری که قبل از خوردن غذا دستهایش را می شوید می گوید:" خیلی خوشحللم وقتی مى بينم شما اينقدر به رعليت نكات بهداشتی حین غذا " 0 aes ‏حوردن | فص سى دهيد.‎ 

صفحه 30:
فر آیند آموزش به بیمار آ فرآیند آموزش به بیمار شامل بررسی( شناسایی نیازهای یادگیری). تشخیص پرستاری. برنامه ریزی. اجرا و ارزشیابی است 

صفحه 31:
بررسی و شناسایی نیازهای یادگیری پرستار و مددجو اطلاعات لازم برای یادگیری مددجو ( محتوای | آموزش) را مشخص می کنند. سوالاتی مانند دانستن جه مس برای شما حلنز اهمیت است تا بتوانید به طور کافی از خودتان مراقبت نمائید امکان شرکت فعال در برنلمه ریزی طرح مراقبت از خود را می دهد. نیازهای یادگیری بر اساس اينکه مددجو در فرایند بهبودی کجاست. تغییر حی کند. بمین ترتیب ارزبلبی» یک فعالیت مداوم است. بررسی نیازهای بادگیری ازطربق مشا مستقیم وضعیت جسمی. رفتاری ویا پیش بینی نیاز ها طی ‎rb‏ ‏درمان نیز میسر است. در انتهای بررسی پرستاری و طی ارتباط متقلبلبا بیمار مراقبت دهنده می تولند نیازهای آموزشی بیمار را کی نماید. 

صفحه 32:
برنامه ریزی ن تشخیص های پرستاری که نیازهای آموزش مددجو را حی کند. پرستار برنلمه آموزشی تدمین ی کند که حاوی اهداف و نتایج مورد انتظار است و مددجو نیز در انتخاب تجربه های آموزشی شرکت دارد . طرح آموزش بر اساس نیازهای یادگیری شناسایی شده. تدهین می گردد. یک طرح آموزشی شامل نتلیج‌یا اهداف یادگیری. سرفصل های محتوی آموزشی. روش و ابزارهای آموزشی و پیش بینی ارزشیابی موثر آموزش می باشد. ‎ee‏ های ‎nnn sea‏ روش های آموزشی. شیوه یا راه هلیی هستند که آموزش دهنده برا مجتوای آموزشی از آنها استفاده می نملید .باید در هر حیطه بهترین روش آموزش تعیین گردد. آموزشبه طروق مختلفی ارلئه حی شود و شیوه منا بر اساس محتوای مطلب و الگوی یادگیری بیمار انتخاب می شود برای پرستاران انتخاب موثرترین راهکار آموزش مهم است. سادگی و قابل فهم بودن مطالب كليد رسيدن به ووفقيت است. بعد از 

صفحه 33:
اجرا لأ در اين مرحله برنامه هائى كه با مشاركت بيمار و خانواده ندوين و برنامه ريزى شده است اجرا مى شود. اجراى طرح آموزش شامل استفاده از تمام اصول آموزش و یادگیری مانند توجه به آمادگی و توانایی بیمار زمان مناسب. سهیم کردن بیمار و خانواده او روش مناسب با توجه به حیطه یادگیری. وسایل کمک آموزشی. . , سازماندهی موضوعات آموزشی. تکلم با زبان قابل فهم براى بیمار استفاده از اصول بادگیری مانند اصول تکرار و تقوبت. توجه به محیط یادگیری و دریافت بازخوردهای بيمار . انتخاب محتوای مناسب و اولویت بندی زمان ارائه آن می باشد. 

صفحه 34:
اجرا هنگام اجرای آموزش پرستار بلید اصولی را در نظر داشته باشد. انتخاب یک محیط آرام مهم است. ابستگاه پرستاری به دلیل وجود سر و صداء رفت و آمدهای مکرر محل خوبی برای اجر ای آموزش نمی باشد. در بیمارستان با گذاشتن پاراوان و یا بردن بیمار به یک محیط خلوت می توان راحتی و آرامش بیمار را فراهم کرد. زمان آموزش‌به تملیل و وضعیت بیمار بستگی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. سرعت ارلثه مطللب در یادگیری تاثیر دار آموزش با سرعت زیاد موجب گیجی می شود. از طرفی سرعت کم نیز خسته کننده است . زمان آموزش ‎Wh‏ محدود باشد. هر جلسه آموزش ۱۵ دقیقه و یا کمتر طول می انجامد. تکرار مطللب مهم. سوال کردن موجب تقوبت بادگیری می شود. 

صفحه 35:
‎ee ۳ 7‏ ۰ ری) روش های آموزشی مستقیم(حضو ‏| سخنرانی لا بحث گروهی لا گفت و شنود ‎J‏ بازی نقش ‏لا نمایش و تمرین عملی 1 ‎ 

صفحه 36:
روش‌های آموزشی غیر مستقیم (غیر حضوری) | ۱- مطالب نوشته شده:. ل ۲- ارائه فایل های صوتی یا صوتی تصویری از ‎Ge yb‏ رادیو موبایل. تلفن های گویا سی دی. رانانة و ... ‏۳- تلویزیون. ‏۴- روزنامه ‏۵- مجله: ۶- پوستر ۷-فیلم سینمایی ۸-نمایشگاه ‏۸- سایر وسایل و روش ها ‏نت تب ات سا لح 

صفحه 37:
ثبت آموزش به مددجو | چون آموزش مددجو غالباً به صورت غیر رسمی بین پرستار و مددجو صورت می گیرد ( برای مثال. هنگام دارو دادن ) ثبت مداوم محتوای آموزش * مددجو مشکل است. غالباً پرستاران فراموش می کنند تا وقتی رابه یادداشت اطلاعات آموزش داده شده اختصاص دهند. 

صفحه 38:
ارزشیابی | آموزش مددجو کامل نخواهد شد مگر اینکه يرستار نتليج فرايند آموزشى و بادكيرىٍ را ارزیابسسی ‎Ll‏ مددجو آنچه را که لازم بود آموخته است ؟ لأ پرستار با مشاهده عملکرد مددجو موفقیت را ارزشیابی می کند. 

صفحه 39:
موانع آموزش به بیمار بح bs | أ جنانجه مطالعات نيز نشان مى دهد در كشور ما برنامه آمورض ابه 771 از و ضعیت مطلوب برخوردار نمى باشد و از شواهد و قرائن جنين بر مى آيد كه آموزش بيمار يا اجرا نمى شود و يا اينكه بسيار ناقص و نامنظم اجرا می گردد و به نظر می رسد که در اجرای آموزش بیمار موانع و مشکلات فراوانی برای پرستاران وجود دارد. نتایج مختلف نشان میدهد کمبود وقت. کمبود پرسنل. منابع ناکافی و نامناسب فقدان دانش و آگاهی پرستار و اهمیت ندادن به این وظب موانع آموزش محسوب می شوند. در اين ميان عدم اعتقاد يرستار ب نقش اموزشى خود مهم ترين عامل بازدارنده به شمار مى رود. 

صفحه 40:
روند کار آموزش به بیمار در بخش های بستری 0 کلیه بیماران در بخش های بستری توسط کارشناسان پرستاری آموزش داده #اشوند . آموزش ها بر اساس شرايط بيمار و اولويت بندى نياز هاى آموزشى انجام مى شود . 1 ۲ - موارد آموزش به بيمار در برونده بيمار در بركه مخصوص ثبت آموزش به بيمار ثبت مى شود .و به بيمار يمفلت مربوط به موضوع داده مى شود. ‏ رر ۳ - ارزشيابى موارد آموزش به بيمار در بخش توسط سريرستار همان بخ كليه بيماران انجام مى شود .قابل ذكر است در صورتيكه در ستون ارزشيابى لآب موثر قید گردد. نیاز آموزشی دوباره باید به بیمار آموزش داده شده و ارزشیابی صورت بگیرد . ابی سرپرستار در موردبیماران توسط سوپروایزر بالینی و کارشناس آموز به بیمار نیز به صورت رندوم انجام می شود . ۵ - هنگام ترخیص تعداد موارد آموزش به بیمار در سیستم ۲۱/5 بیمار می کردد . 

صفحه 41:
موانع آموزش به بیمار ‎٠‏ عدم آگاهی پرستار از روش ها و فنون آموزش * کوتاه بودن مدت بستری بیماران در بخش * عدم وجود محیط و وسایل آموزشی مناسب در بیمارستان 1 * عدم آگاهی پرستار نسبت به مطالب آموزشی مورد نیاز *_ عدم وجود انگیزه یادگیری و بی توجهی بیمار به مسئله / آموزش ِ * عدم وجود اعتماد به نفس و اعتقاد به نقش آموزشی پرستار * عدم توجه و حمایت مسئولین و مدیران در قبال مساله آموزش بیمار 0 

آموزش هب دمدجو رد لي ن اراهئ خدمات با ي تعریف پرستاری پرستاری هنر و علمی است که مشتمل بر فعاليت ها ، مفاهيم و مهارت های مرتبط با علوم پايه اجتماعی ،علوم فيزيکی ،اخالقی ،موضوعات معاصر و ساير زمينه ها می باشد .پرستاری حرفه منحصر به فردی است زيرا روش های ارتقای سالمت ،حفظ سالمت و مشکالت بهداشتی درمانی را مشخص می کند .پرستاران بسياری از نقش های همزمان :ارائه مراقبت های مستقيم ،تصميم گيری بالينی ،جستجوی حمايت از مددجو و خانواده و آموزش را متقبل مي شود . اصول آموزش به بیمار بیمار ،انس انی اس ت ک ه دچار اختالل در فرآیند سالمتی خود شده است و نقش پرستار به عنوان آموزش دهنده این است که با استفاده از فرآیند آموزش به بیمار و خانواده وی درباره بیماری و مسائل مربوط به آ ن اطالعات الزم را ارائه کند، مهارت ه ا را آموزش ده د و تغییر نگرش ایجاد کند.  آموزش عبارتست از فعالیت هایی که به منظور ایجاد یادگیری در یادگیرنده ،طرح ریزی می شود و بین یاد دهنده و یادگیرنده به صورت کنش متقابل جریان می یابد. بنابراین 2شرط ضروری برای اطالق مفهوم آموزش: .1 اهداف آموزشی .2 برنامه ریزی برای رسیدن به اهداف  آموزش بCه بیمار فرآیندي اسCت کCه فرصت هاي یادگیري را براي بیمار و خانواده وي در زمینCه بیماري ،درمان ،مکانیسCمهاي سازگاري و افزایCش مهارت هCا فراهCم مCی کند. آموزش بCه بیمار فراینCد کمCک بCه افراد است کCه رفتارهاي مربوط بCه سCالمتی را از نظر دانCش ،مهارت ،نگرش و ارزشهCا بیاموزنCد به طوري کCه ایCن رفتارهCا را در زندگCی روزانه برند. کار بCCCCCCه شان فرهنگسCتان پزشکان خانواده آمریکا ،آموزش بCه بیمار را فرآیند تاثیرگذاري بر رفتار بیمار و ایجاد تغییCر در دانCش ،نگرش و مهارتهCا که براي حفCظ و ارتقاء سCالمتی ضروري است، کند. مCCCCCCی معرفCCCCCCی  آموزش بCه بیمار فرایندي اسCت هدفمند، سCیستماتیک ،منظCم و طراحCی شده کCه به موجCب آCن یادگیري اتفاق مCی افتCد و به دنبال آCن در آگاهی ،نگرش و مهارت بیمار تغییCر ایجاد مCی شود و صالحیت و توانایCی او در مراقبCت از خود افزایش یافتCه و فعالیCت هایCی را انجام مCی دهCد که بCه سCطح سCالمت و رفاه وي مCی افزایند و از بروز در عوارض بالقوه پیشگیري می کند.  آموزشبCه بیمار در برگیرنده تمام فعالیت هاي آموزشCی مربوط بCه بیماري شامل آموزشهاي درمانCی ،بهداشتCي و ارتقاي سCالمت بالینی اسCت کCه براي کمCک بCه بیمار بCه منظور تصمیم گیري آگاهانCه در مورد بیماري خود و کسب مهارت خود مراقبتCی صCورت مCی گیرد. اهداف آموزش به بیمار - حفظ و ارتقاء سالمتی و پیشگیري از بیماري بازگشت به سالمتی -سازگاري با اختالل در عملکرد مزایاي آموزش به بیمار ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ افزایش رضایتمندي بیماران کاهش اضطراب بیمار کاهش دوره بستري افزایش نتایج درمان با پایبندي بیشتر بیماران به اقدامات مراقبتی کاهش هزینه هاي درمانی و بهداشتی اطمینان از تداوم مراقبت ها بهبود کیفیت زندگی بیمار کاهش بروز عوارض بیماري افزایش توانمندي و مشارکت در برنامه هاي درمانی و مراقبتی افزایش استقالل بیمار در فعالیت هاي روزمره تکمیل برنامه هاي درمانی کاهش پذیرش مجدد بیماران در نهایت توانمندسازي جامعه. لزوم آموزش به بیمار پیشرفCت هاي پزشکCی و افزایCش تکنولوژCي موجCب شده تCا اکثر افرادي کCه در سCنین پاییCن دچار معلولیCت و یCا بیماريهاي مزمCن می شونCد ،زنده بمانند .بنابرایCن آنان براي فایق آمدن بر مشکالت و سCازش بCا شرایCط ایجاد شده و پیشگیري از بروز مشکالت جدید هسCCCCتند. آموزش و کمCCCCک نیازمنCCCCد بCا توجCهبCه رونCد صCعودي جمعیCت افراد پیCر و بروز بیشتر بیماري هاي مزمCن در ایCن سCنین و رخداد چندیCن مشکCل در یCک زمان به همراه تغییرات طبیعCی حاصCل از پیريبCه شدت مشکالت مCی افزاید بنابراین از طریCق ارائCه آموزش میتوانبCه افراد پیCر و خانواده وي کمCک کرد تا مشکالت را درك و تدابیCر الزم را بCه کار ببرنCد و بCه حداکثCر سطح سالمت و استقالل دست یافته و رفاه و سالمتی شان تامین شود. لزوم آموزش به بیمار بCا شناخCت هCر چCه بیشتCر نقCش پیشگیري در کاهCش بیماري هاي مزمن و ناتوانCی هCا ،تالش هاي آموزش بCه بیمار در جهCت کمCک به بیماران براي کاهCش بروز بیماري و عوارض آCن و کاهCش صدمات ناتوان کننده یابد. افزایCCCCCCCCCCش بایCCCCCCCCCCد برنامCه ریزي جهCت ترخیCص زودتCر بیماران از بیمارسCتان ،مسCئولیت آنها را در مراقبCت از خود در منزل افزایCش مCی دهد .بنابر ایCن جهت دسCتیابی بیمار و خانواده بCه دانCش و مهارت الزم براي ایCن سطح از مراقبCت ،آموزش بCه بیمار ضروري اسCت .آگاهی بیماران در مورد وضعیCت ،نحوه مراقبCت و درمان ،دیگCر شکCل زینتCی ندارد بلکه امري عادي اسCت وبCه ایCن علCت بیماران حCق دارنCد کCه آگاهCی داشتCه باشند و در تصCمیم گیري مربوط بCه سCالمتی خود مشارکCت نماینCد .بنابراین آموزش بCه بیمار در خدمات بسCتري وسCرپایی ضرورت دارد. نقش پرستار در آموزش و Cیادگیري ‏ مددجویان و خانواده هCا غالب ًا از پرسCتاران اطالعات بهداشتی را طلب می کنند .اگر این اطالعات در اختیارشان گذارده نشود ،ممکن اسCت نیاز بCه آموزش روشCن نگردد .پرسCتار بایCد تالش کند نیازهاي آموزشCی مددجCو در مورد شرایCط جسCمی و برنامCه هاي درمانی خود را پیCش بینCی نماید .پرسCتار بایCد اطالعاتCی را ارائCه دهCد کCه مددجو و خانواده نیاز دارنCد و احتماال مورد اسCتفاده قرار خواهند داد .براي ایCن کCه پرسCتار آموزش دهنده موثري باشCد بایCد مددجCو را تحت آموزش قرار دهCد نCه اینکCه فقCط حقایCق را بگویCد و بگذرد .پرستار بایدبCا دقت آنچCه را کCه مددجCو نیاز دارد بشناسCد و زمانCی را که براي آموزش این امر مناسب است تعیین نماید. زمانCی کCه پرسCتاران بCه آموزش مددجCو ارزش مCی گذارنCد و قادر به اجراي آCن هسCتند ،مددجویانCی آمادگی بیشتري براي پذیرش مسئولیت هاي بهداشتی کسب می کنند. رابطه بین آموزش و یادگیری یادگیری هدف است و آموزش وسیله رسیدن به این هدف یادگیری همیشه معطوف به یادگیرنده است اما آموزش مستلزم فعالیت متقابل بین حداقل دو نفر (مربی و یادگیرنده)است. یادگیری می تواند بدون آموزش صورت پذیرد .اما آموزشی که منجر به یادگیری نشود آموزش نیست! بیمار را از نظر جسمی و روانی آماده یادگیری کنید ‏ .هر انسانی باید از نظر جسمی ،روحی و ذهنی آمادگی یادگیری را داشته باشد.اگر بیمار درد می کشد یا تحت تاثیر داروهای بیهوشی است ،آماده یادگیری نیست. بدیهی است که برنامه آموزشی خود را باید به موقعیتی دیگر موکول کنید. انگیزه یادگیری را در بیمار ایجاد کنید انگیزه عبارت است از کشش درونی به سوی هدفی خاص که دستیابی به آن سبب ارضای خاطر و ایجاد تعادل فیزیولوژیکی یا روانی فرد می گردد .برای یادگیری بهتر ،باید انگیزه و تمایل به یادگیری در بیمار وجود داشته باشد .مثال روزهای قبل از عمل جراحی ،میزان یادگیری بیمار در مورد عوارض احتمالی عمل و راههای پیشگیری از این عوارض در بیمار باال می رود. انگیزه مهمترین عامل است که فرد را به فعالیت وا می دارد. ارضاء نیازهایی مثل تعلق ،احترام به خویشتن و تحقق توانایی های بالقوه ،می تواند باعث برانگیختگی بیمار شود. محیط یادگیری را مساعد کنید. پرسCتار بایCد یCک محیط آرام و خلوت را برای آموزش انتخاب کند .نور و گرمای اتاق بایCد مناسCب باشد .رعایCت حریCم خصوصی بیمار، احترام به شخصCیت فرد و آزادی بیان از دیگر عوامل موثر در محیط روانی یادگیری است. نکات کلیدی و مهم را تکرار کنید ‏عالوه بر تکرار کلمات نکات اصلی و کلیدی باید به بیمار کمک کنید تا اطالعات را خالصه و مس تند کن د و آماده یادگیری نکات جدید شود. لحظه ها را غنیمت شمارید آموزش در حالتی به نهایت کارایی می رسد ک ه قادر به پاسخگویی سریع به نیاز فراگیر باشد .حتی اگر به شدت درگیر درمان زخ م بس تر فشاری هس تید م ی بایست در مواجهه با این سوال بیمار که"چگونه می توانم از پیشرفت زخ م جلوگیری کن م؟" خود را برای آموزش به او آماده کنید .چنین بیماری کامال آماده یادگیری اس ت .ب ا ارائه اطالعات مختص ر و مفید نیاز فوری بیمار خود را برآورده س ازید و ب ا اطالعات بیشتری که بعدا در اختیار او قرار خواهید داد ،آموزش خود را ادامه دهید. بیمار را در برنامه ریزی مشارکت دهید. برای اینکه یادگیری رخ دهد الزم است که بیمار را در شناس ایی نیازهای یادگیری اش مشارک ت دهید .به او کمک کنید تا اهداف قابل دستیابی را انتخاب کند .سپس ب ا انتخاب راهبرده ا و موضوعات آموزش ی ک ه مستلزم مشارکت مستقیم بیمار است(مثل روش ایفای نقش) او را بیشت ر ترغیب کنید .ص رف نظ ر از راه بردی ک ه جهت آموزش انتخاب می کنید ،در اختیار قرار دادن فرصت به بیمار برای بررس ی ایده های خود و نیز خطر پذیری و خالقیتی که بیمار از خود نشان می دهد ،باعث افزایش سطح یادگیری می شود. زمینه شرکت فعال بیمار در آموزش را فراهم آورید گفت ن اینک ه بیمار چ ه کن د یا مجموعه ای از راهنمایی های مکتوب را در اختیار او گذاشتن، ضامن این امر که او خود این راهنمایی ها را پی خواه د گرف ت نخواه د بود .بنابراین ح ل مسائل توسط بیمار ،تمرین روش ها و لمس وسایل ،موثرتر از روشی است که در آن فقط فعالیت به وسیله پرس تار انجام م ی گیرد .به عنوان مثال محلول ORSتوسط مادر و با کم ک و با نظارت پرستار صورت می گیرد. آموزش را با موضوعی آغاز کنید که بیمار درباره آن اطالعاتی دارد. ‏ زمان ی ک ه آموزش شم ا ادام ه اطالعات قبلی بیمار باشد فرآیند یادگیری تسریع خواهد شد .بیماری که دیالیز صفاقی می شود و اکنون باید تحت همودیالیز قرار گیرد ،در مورد تعادل مایعات اطالعاتی را از قبل دارد .در این حال ت ،آموزشی ک ه بتواند فرآیندهای قدیم ی و شناخت ه شده را ب ا موضوعات جدید و ناشناخت ه مقایس ه و توام کن د ،باع ث تسریع در یادگیری مطالب جدید می شود. آموزش را از مطالب ساده به پیچیده انجام دهید. اگر بیمار این فرصت را داشته باشد که در ابتدا روی مطالب ساده تسلط یابد و س پس این مفاهیم را برای یادگیری مطالب پیچیده تر به کار بندد ،در این صورت یادگیری وی آسانتر خواهد شد. کلیتی از آموزش خود را در اختیار بیمار قرار دهید. در آموزش بیماران ،در همان شروع برنامه آموزش یا کالس درس ،دست یافتن به یک برنامه جامع همیش ه مفید اس ت .همچنین ارائه چکیده ای مختص ر ک ه توسط آ ن شخ ص بتواند دریابد که چگون ه اجزاء ترکیب کننده به م م ی آمیزن د تا کلیتی واحد را تشکیل دهند. شیوه ای که بیمار برای یادگیری مطالب ترجیح می دهد انتخاب کنید. برای درک شیوه یادگیری بیمار می بایست او را مورد مشاهده قرار داد یا از او سواالتی کرد مبنی بر اینکه چگونه به بهترین شکل مطلبی را یاد می گیرد .در صورتی که امکان پذیر است مطالب آموزشی خود را به صورت نوشتاری یا تصویری آماده سازید. به مفاهیم آموزشی معنا ببخشید یک راه دیگر برای تسهیل یادگیری ،مرتبط ساختن مطالب آموزشی با زندگی بیمارمی باشد. به کارگیری فوری آموخته ها را امکان پذیر سازید. امکان به کارگیری آموخته ها و مهارت های جدید توس ط خود بیمار ،یادگیری وی را تقویت نموده و حس اعتماد به نفس را در وی پدید می آورد .این نوع به کارگیری فوری آموخته ها در حقیقت انتقال یادگیری به دنیای واقعی است. برای ساعات استراحت بیمار برنامه ریزی کنید به خاطر داشته باشید که ایجاد وقفه های دوره ای در یادگیری مس ئله طبیع ی ب ه شمار می رود .در هنگام ارائه مطالب پیچیده یا طوالنی امکان دارد بیمار شما احس اس خس تگی کن د و دیگ ر گیرایی نداشته باشد. سعی کنید عالئم این خستگی ذهنی را در بیمار خود شناسایی کنید و اجازه دهید بیمارتان استراحت نماید. در این مدت می توانید به بازنگری برنامه آموزشی خود بپردازیدو تغییرات ضروری را به وجود آورید. بیمار خود را از نحوه پیشرفتش مطلع کنید. بازخورد مثبت ،بیمار را به تالش بیشتر ترغیب می کند، چرا که در این حالت هدف برای او قابل دستیابی خواهد شد. یادگیری مطلوب را تشویCق کنید. ‏ تحسین یک رفتار مطلوب ،شانس تکرار آن را از سوی بیمار افزایش می دهد .پاداش انگیزه ای بسیار موثرتر از مجازات اس ت .در آموزش بیمار م ی توان ب ا تشویق و دلگرمی صادقانه ،به وی در امر یادگیری کمک رسانید .به عنوان مثال پرس تار ب ه بیماری ک ه قبل از خوردن غذا دستهایش را می شوید می گوید ":خیلی خوشحالم وقتی می بینم شما اینقدر به رعایت نکات بهداشتی حین غذا خوردن اهمیت می دهید". فرآیند آموزش به بیمار فرآینCد آموزش بCه بیمار شامل بررسCCی( شناسایی نیازهاي یادگیري) ،تشخیCCص پرستاري، برنامه ریزي ،اجرا و ارزشیابی است بررسی و شناسایی نیازهاي یادگیري پرسCتار و مددجCو اطالعات الزم براي یادگیري مددجو ( محتواي آموزش) را مشخCص مCی کنند .سCواالتی ماننCد دانسCتن چCه مطلبی براي شمCا حائCز اهمیCت اسCت تCا بتوانیCد بCه طور کافی از خودتان مراقبCت نمائیCد امکان شرکCت فعال در برنامCه ریزي طرح مراقبت از خود را مCی دهد .نیازهاي یادگیري بر اسCاس اینکCه مددجو در فراینCد بهبودي کجاسCت ،تغییCر مCی کند .بدیCن ترتیCب ارزیابCی ،یک فعالیCت مداوم اسCت .بررسCی نیازهاي یادگیري ازطریق مشاهده مسCتقیم وضعیCت جسCمی ،رفتاري و یCا پیCش بینCی نیاز هCا طی طرح درمان نیCز میسCر اسCت .در انتهاي بررسCی پرسCتاري و طی ارتباط متقابCلبCا بیمار مراقبCت دهنده مCی توانCد نیازهاي آموزشی بیمار را نماید. بررسCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCی برنامه ریزي ‏ بعCد از تعییCن تشخیCص هاي پرسCتاري کCه نیازهاي آموزش مددجCو را مشخص مCی کنCد ،پرسCتار برنامCه آموزشCی تدویCن مCی کنCد کCه حاوي اهداف و نتایج مورد انتظار اسCت و مددجCو نیCز در انتخاب تجربCه هاي آموزشCی شرکت دارد .طرح آموزش بر اسCاس نیازهاي یادگیري شناسCایی شده ،تدویCن مCی گردد .یک طرح آموزشCی شامCل نتایCج یCا اهداف یادگیري ،سCرفصل هاي محتوي آموزشی ،روش و ابزارهاي آموزشCی و پیCش بینCی ارزشیابCی موثCر آموزش مCی باشد. آموزشCCCCCCCCCCCCCCCی هاي روش روش هاي آموزشCی ،شیوه یCا راه هایCی هسCتند کCه آموزش دهنده براي ارائه محتواي آموزشCی از آنهCا اسCتفاده مCی نمایCد .باید در هCر حیطCه بهترین روش آموزش تعییCن گردد .آموزشبCه طروق مختلفCی ارائCه مCی شود و شیوه مناسب بر اسCاس محتواي مطلCب و الگوي یادگیري بیمار انتخاب مCی شود. براي پرستاران انتخاب موثرترین راهکار آموزش مهم است ،سادگی و قابل فهم بودن مطالCCCب کلیCCCد رسCCCیدن بCCCه موفقیCCCت اسCCCت. اجرا در این مرحله برنامه هائي که با مشارکت بیمار و خانواده تدوین و برنامه ریزي شده است اجرا می شود .اجراي طرح آموزش شامل استفاده از تمام اصول آموزش و یادگیري مانند توجه به آمادگی و توانایی بیمار ،زمان مناسب ،سهیم کردن بیمار و خانواده او ،روش مناسب با توجه به حیطه یادگیري ،وسایل کمک آموزشی، سازماندهی موضوعات آموزشی ،تکلم با زبان قابل فهم براي بیمار ،استفاده از اصول یادگیري مانند اصول تکرار و تقویت ،توجه به محیط یادگیري و دریافت بازخوردهاي بیمار ،انتخاب محتواي مناسب و اولویت بندي زمان ارائه آن می باشد. اجرا هنگام اجراي آموزش پرسCتار بایCد اصCولی را در نظCر داشته باشد. انتخاب یCک محیCط آرام مهCم اسCت .ایسCتگاه پرسCتاري بCه دلیل وجود سCر و صCدا ،رفCت و آمدهاي مکرر محCل خوبCی براي اجر اي آموزش نمCی باشد .در بیمارسCتان بCا گذاشتCن پاراوان و یا بردن بیمار به یک محیط خلوت می توان راحتی و آرامش بیمار را فراهم کرد .زمان آموزشبCه تمایCل و وضعیCت بیمار بسCتگی دارد کCه باید مورد توجCه قرار گیرد .سCرعت ارائCه مطالCب در یادگیري تاثیر دارد. آموزشبCا سرعت زیاد موجب گیجی می شود .از طرفی سCرعت کم نیز خسCته کننده است .زمان آموزش باید محدود باشCد ،هر جلسه آموزش 15دقیقCه و یCا کمتCر طول مCی انجامد .تکرار مطالCب مهم، سوال کردن موجب تقویت یادگیري می شود. روش های آموزشی مستقیم(حضوري) سخنراني بحث‌ گروهي گفت و شنود بازي نقش نمايش و تمرين عملي ‏ روش‌هاي آموزشي غير مستقيم (غير حضوري) -1 مطالب نوشته شده.: -2 ارائه فايل هاي صوتي يا صوتي تصويري از طريق راديو ،موبايل ،تلفن هاي گويا سي دي، رايانه و ... -3 تلويزيون. -4 روزنامه م سينمايي -5 مجله -6 :پوستر -7فيل ‌ -8 نمايشگاه -8 ساير وسايل و روش ها ثبت آموزش به مددجو چون آموزش مددجو غالب ًا به صورت غیر رسمی بین پرسCتار و مددجCو صCورت می گیرد ( براي مثال، هنگام دارو دادن ) ثبت مداوم محتواي آموزش مددجCو مشکCل اسCت .غالب ًا پرسCتاران فراموش می کننCد تCا وقتCی رابCه یادداشت اطالعات آموزش داده دهند. اختصCCCCCCCCاص شده ارزشیابی آموزش مددجCو کامCل نخواهCد شCد مگCر اینکه پرسCتار نتایCج فراینCد آموزشی و یادگیري را کند. ارزیابCCCCCCCCCCCCی آیCا مددجCو آنچCه را کCه الزم بود آموخته است ؟ پرسCتار بCا مشاهده عملکرد مددجCو موفقیت را ارزشیابی می کند. موانع آموزش به بیمار چنانچه مطالعات نیز نشان می دهد در کشور ما برنامه آموزش به بیمار از و ضعیت مطلوب برخوردار نمی باشد و از شواهد و قرائن چنین بر می آید که آموزش بیمار یا اجرا نمی شود و یا اینکه بسیار ناقص و نامنظم اجرا می گردد و به نظر می رسد که در اجراي آموزش بیمار موانع و مشکالت فراوانی براي پرستاران وجود دارد .نتایج مطالعات مختلف نشان میدهد کمبود وقت ،کمبود پرسنل ،منابع ناکافی و محیط نامناسب فقدان دانش و آگاهی پرستار و اهمیت ندادن به این وظیفه از موانع آموزش محسوب می شوند .در این میان عدم اعتقاد پرستار به نقش آموزشی خود مهم ترین عامل بازدارنده به شمار می رود. روند كار آموزش به بيمار در بخش هاي بستري – ۱ كليه بيماران در بخش هاي بستري توسط كارشناسان پرستاري آموزش داده مي شوند . آموزش ها بر اساس شرايط بيمار و اولويت بندي نياز هاي آموزشي انجام مي شود . – ۲ موارد آموزش به بيمار در پرونده بيمار در برگه مخصوص ثبت آموزش به بيمار ثبت مي شود .و به بيمار پمفلت مربوط به موضوع داده مي شود . – ۳ ارزشيابي موارد آموزش به بيمار در بخش توسط سرپرستار همان بخش براي كليه بيماران انجام مي شود .قابل ذكر است در صورتيكه در ستون ارزشيابي غير مؤثر قيد گردد ،نياز آموزشي دوباره بايد به بيمار آموزش داده شده و ارزشيابي صورت بگيرد . -۴ ارزشيابي سرپرستار در موردبيماران توسط سوپروايزر باليني و كارشناس آموزش به بيمار نيز به صورت رندوم انجام مي شود . – ۵ هنگام ترخيص تعداد موارد آموزش به بيمار در سيستم HISبيمارستان ثبت مي گردد . موانع آموزش به بیمار ‏ • عدم آگاهی پرستار از روش ها و فنون آموزش • کوتاه بودن مدت بستري بیماران در بخش • عدم وجود محیط و وسایل آموزشی مناسب در بیمارستان • عدم آگاهی پرستار نسبت به مطالب آموزشی مورد نیاز • عدم وجود انگیزه یادگیري و بی توجهی بیمار به مسئله آموزش • عدم وجود اعتماد به نفس و اعتقاد به نقش آموزشی پرستار • عدم توجه و حمایت مسئولین و مدیران در قبال مساله آموزش بیمار