ارزیابی و درمان آفازی آنومی

صفحه 1:
ارزیابی و درمان آفازی آنومی آذر مهری عضو گروه گفتاردرمانی دانشکده توانبخشی تهران 60/60 A. Mehri - 0۵ 

صفحه 2:
بازیابی واژه * اشکال در بازیابی واژگان به 6 صورت : 0 اشکال در ساختار واژگان ©- اشكال در دستيابى به واژگان 0- اشکال در ساختار واژگان : اگر واژه ای را هميشه ناقص می گوید یا بخشی از آن را حذف می کند < نشان دهنده بهم ریختن شبکه عصبی و ساختار واژه است 0 اشکال در دستیابی به واژگان: اگر بیمار گاهی واژه را درست می گوید و گاهی نمی تواند بیان کند < نشان دهنده اشکال در دستیابی است. A. Mehri - 90/9/20 0 

صفحه 3:
ورودی واژگان : در اين بخش تمام اطلاعات معناشناختی » واج شناختی ...در مورد یک واژه بیان می شود . هر ورودی واژه دارای یک شبکه عصبی است 0ورودی در یکجا و به یک شکل یکسان جمع نمی شوند " معنایی - واژگانی : یعنی یک واژه یک معنا یا چند معنا را در بر می كيرد . اگر شبکه عصبی آسیب بیند تعدادی از سلول ها از بین می روند . در صورت آسیب به تمام شبکه < کل واژه از بین رفته و فرد حاشیه پردازی می کند . > A. Mehri - 90/9/20 3 

صفحه 4:
4 % 3 4 آزمون های رسمی : 0۶ 0909( یا آزمون زبان پریشی فارسی آزمون نامیدن بوستون یا آزمون نامیدن فارسی آزمون های غیررسمی( تکمیلی ) : ارزیابی پیش از نامیدن ارزیابی پس از نامیدن A. Mehri - 90/9/20 ارزیابی 

صفحه 5:
* ارزیابی پیش از نامیدن : " منظور احساس و ادراک است : بررسی مشکل بینایی یا آنوپسیا » بررسی وجود آگنوزی بینایی قبل از فرایند نامیدن ضروری است * ارزیابی پس از نامیدن : ” منظور بررسی کدگذاری ۰ برنامه ریزی حرکتی و اجرای حرکتی است : بررسی وجود آپراکسی » دیزآرتری پس از فرایند نامیدن A. Mehri - 90/9/20 

صفحه 6:
متغیر های مورد بررسی در نامیدن : )- جهت دستیابی به واژگان ( یس امس (@teruker Dockdliy) Sons ‏کیفیت‎ 0 3- ماهیت محرک (الونه عا اه ‎(Doture‏ ۴ مشخصات ورودی های واژگانی ( مه ‎(Lexical Bory‏ 9 زمینه ( لمحسباسهه) (Respouse ‏کیفیت پاسخ ( ,ودل02)‎ -~O ( Doture oF the Respowr) ‏ماهیت پاسخ‎ ۵ A. Mehri - 90/9/20 5 

صفحه 7:
0- جهت دستیابی به واژگان : الف - گفتار خودبخودی : جهت دستیابی از بالا به پائین - چون بدون محرک خارجی ب - پاسخ به سوالات باز: جهت دستیابی از بالا به پائین - چون بار اطلاعاتی سوال کم است ج - بازگویی داستان : جهت دستیابی از بالا به پائین و پائین به بالا - به علت سازمان دهی مجدد واژگان توسط خود فرد د- توصیف تصاویر : جهت دستیابی از بالا به پائین و پائین به بالا - به علت داشتن تصویر و محرک خارجی و از طرفی توصیف خودا درباره آن ه - نامیدن در مواجهه : جهت دستیابی از پائین به بالا - دادن محرک بینایی و خارجی A. Mehri - 90/9/20 v 

صفحه 8:
ز - روانی - کلامی : جهت دستیابی از بالا به پائین - چون بدون محرک خارجی 9- کیفیت محرک : تعیین محرک ارائه شده به بیمار :آیا محرک دارای کیفیت بویایی یا بینایی یا ... است ؟ نکته : اگر آنومی ناشی از آگنوزی بینایی باشد نباید محرک بینایی ارائه شود 9- ماهیت محرک : اگر ماهیت شی ارائه شود نامیدن راحت تر خواهد بود به علت لمس كردن - بوئيدن ان اكر تكميل جمله خواسته شود بهتر از توصيف شنيدارى و خواستن از بيمار براى ناميدن أن خواهد بود . A. Mehri - 90/9/20 ۸ 

صفحه 9:
- مشخصات ورودی واژگانی : الف - بسامد بالای کلمه منجر به بازیابی سریعتر ب- طول کلمه ج - مقوله دستوری د- ارتباط شخصی و تخصصی فرد 6- زمینه : منظور موقعیتی است که واه ارائه می شود - یک شی و یک تصویر بازیابی سریع تری خواهد داشت نسبت به تصاویر شلوغ کیفیت پاسخ : آیا پاسخ کلامی برای ما مهم است یا نوشتاری » اشاره ای ؟ A. Mehri - 90/9/20 ۰ 

صفحه 10:
م ماهیت پاسخ : هیچ پاسخی نمی تواند تعیین کند که بیمار چه نوع سوال هایی را می تواند پاسخ دهد ممکن است بیمار موارد پیچیده را پاسخ دهد اما ساده را نتواند .سلسله مراتب ارزیابی باید انجام شود . * تکالیف مورد ارزیابی : 0 نامیدن در مواجهه بینایی 9- نامیدن در پاسخ به توصیف واژه 2- ناميدن به شکل پاسخ دادن با کلمه جور کردن تصویر با کلمه 9- نامیدن درمواجهه نوشتاری ‎-O‏ روانی کلامی ‎A. Mehri - 90/9/20 ۲ ‎ ‎ 

صفحه 11:
© توصیف تصاویر 0 بازگویی داستان (0- نمونه گفتار خودبخودی * انواع خطا و مکانیسم تولید خطا در بازیابی : خطا مكاسع تاخیر 1 کندی انتخاب ورودی واژه ‎-C‏ اصلاح خطای تولید شده (.- تشخیص خطا و بازیابی ورودی واژگانی هدف ‏0- حاشیه پردازی ناتوانی در بازیابی ورودی خاص ‏استفاده از اطلاعات معنایی و انتقال آن ‎A. Mehri - 90/9/20 0 ‎ ‎ 

صفحه 12:
خطا مکانیسم ۶ پارافازی واجی - خطا در انتخاب و توالی واج ها 9- پارافازی معنایی 3 بازیابی ورودی که به لحاظ معنایی با هدف مرتبط هستند ‎Lg wads 6‏ 2 ناتولنی در دستیابی به مقوله معنایی مناسب 8 نئولوجیسم ( تولید کلمه ‏ 2- خطای شدید درانتخاب وتوالی واجها بی معنی ) 0 تکرار نایجا ‎-O‏ ناتوانی در بازداری از پاسخ قبلی ‎-O‏ اشاره ©- جبران ناتوانی در بازیابی واژه 00- بدون پاسخ 0ح بدون مکانیسم A. Mehri - 90/9/20 

صفحه 13:
درمان * تخزیکی * جبرانی : زمانی که امیدی به بازیابی واژه نیست ( مثلا در حذف کلمه ) * نتیجه آموزش : رسیدن به تعمیم است . پس از انتخاب دیدگاه درمانی باید تعمیم » مورد هدف باشد . * تعمیم به موقعیت های ارتباطی در زندگی روزمره : مثال : استفاده از واژگان شخصی (عسمروا() سس ) " تعمیم به زنجیره های زبانی بزرگتر: مثال : تعمیم از کلمات منفرد به جملات و گفتار A. Mehri - 90/9/20 

صفحه 14:
< > سطوح مورد آموزش در آنومی : با دیدن شی » نام آن را بگوید با دیدن تصویر » نام آن را بگوید با دیدن نوشته » نام آن را بگوید با ایماء و اشاره » نام آن را بگوید کلمه را وارد جمله نماید کلمه را در مواقع لزوم به کار ببرد A. Mehri - 90/9/20 

صفحه 15:
فرايند های پیش از تحریک برای بازیابی بهتر کلمه 0- توصیف در مورد کلمه : یعنی توصیف هدفمند که دارای حداکثر بار اطلاعاتی باشد 2 تکرار کلمه هدف 9 تکمیل جمله ناقص <6- راهنمایی واجی : در آفازی های قدامی تسهیل کننده خوب : ‏راهنمایی های بینایی - کلامی‎ -S ارائه کلمه روی لبها بدون داشتن صدا و کلام A. Mehri - 90/9/20 3 

صفحه 16:
- راهنمایی های بینایی - غیر کلامی : استفاده از حرکات بیانگر و اشاره صورت 2 - کلمات هم قافیه 0 کلمات نوشته شده : منظور راهنمایی نوشتاری است ©- راهنمایی معنایی : توصیف کلمه » به کار بردن کلمه هم معنا با کلمه هدف » به كار بردن کلمه در مقوله معنایی * نتيجه مطالعات 2< راهنمایی معنایی تأثیر درازمدتی در بازیابی واژه دارد نسبت به راهنمایی واجی * قدم اول یافتن این که کدام مورد پیش تحریکی در بیمار بهتر جواب می دهد . A. Mehri - 90/9/20 7 

صفحه 17:
* راهکارهای تعمیم : میزان تعمیم نشان دهنده موثر بودن درمان است 7" استفاده از کلمات مرتبط شخصی که منجر به افزایش تعمیم به موقعیت های ارتباطی می شود . ” استفاده از کلمات در زنجیره های طولانی مانند جمله و گفتار استفاده از روش ‎RET‏ " استفاده از فرایندهای پیش از تحریک به طورترکیبی و همزمان > راهکارهای جبرانی : " به علت وسعت آسیب نمی توان فعالیت های کلامی انتظار داشت . استفاده از استراتژی های خود بیمار و تقویت آن ها A. Mehri - 90/9/20 wv 

صفحه 18:
تکالیف اختصاصی در درمان 0- نامیدن در مواجهه : دستیابی پائین به بالاست - از طریق حس های بینایی » شنیداری و... انجام می شود . ممکن است بدون پیش تحریک یا با پیش تحریک باشد . منظور از بدون پیش تحریک : شی را به بیمار بدهیم بخواهیم نام برد . 9- تکمیل جمله : ارائه جملات به صورت سلسله مراتب و از ساده به پیچیده 9 تمرکز واژگانی : در بیماران با پارافازی های معنایی مصداق دارد - به جای این که مستقیم به هدف اشاره کنیم از مقوله معنایی استفاده A. Mehri - 90/9/20 0 

ارزیابی و درمان آفازی آنومی آذر مهری عضو گروه گفتاردرمانی دانشکده توانبخشی تهران 20/9/90 1 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20 بازیابی واژه اشکال در بازیابی واژگان به 2صورت : -1اشکال در ساختار واژگان -2اشکال در دستیابی به واژگان -1اشکال در ساختار واژگان : اگر واژه ای را همیشه ناقص می گوید ی**ا بخش**ی از آن را ح**ذف می کن**د = نشان دهنده بهم ریختن شبکه عصبی و ساختار واژه است -2اشکال در دستیابی به واژگان: اگر بیمار گاهی واژه را درست می گوید و گاهی نمی تواند بیان کند = نشان دهنده اشکال در دستیابی است. 2 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20  ورودی واژگان : در این بخش تمام اطالعات معناشناختی ،واج شناختی ...در م**ورد ی**ک واژه بیان می شود . هر ورودی واژه دارای یک شبکه عصبی است 2 ورودی در یکجا و به یک شکل یکسان جمع نمی شوند معنایی – واژگانی :یعنی یک واژه یک معنا یا چن**د معن**ا را در ب**ر می گیرد . اگر ش**بکه عص**بی آس**یب ببین**د تع**دادی از س**لول ه**ا از بین می رون**د .در ص**ورت آس**یب ب**ه تم**ام ش**بکه = ک**ل واژه از بین رفت**ه و ف**رد حاش**یه پردازی می کند . 3 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20 ارزیابی ‏ ‏ ‏ • ‏ ‏ 4 آزمون های رسمی : ‏BDAEیا WABیا آزمون زبان پریشی فارسی آزمون نامیدن بوستون یا آزمون نامیدن فارسی آزمون های غیررسمی( تکمیلی ) : ارزیابی پیش از نامیدن ارزیابی پس از نامیدن ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20  ارزیابی پیش از نامیدن : منظ**ور احس**اس و ادراک اس**ت :بررس**ی مش**کل بین**ایی ی**ا آنوپسیا ،بررس**ی وج**ود آگن**وزی بین**ایی قب**ل از فراین**د نامی**دن ضروری است ‏ ارزیابی پس از نامیدن : منظ**ور بررس**ی کدگ**ذاری ،برنام**ه ری**زی حرک**تی و اج**رای حرک**تی اس**ت :بررس**ی وج**ود آپراکس**ی ،دیزآرت**ری پس از فرایند نامیدن ‏ ‏ 5 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20 : متغیر های مورد بررسی در نامیدن )Lexical access ( جهت دستیابی به واژگان-1 )Stimulus Modality( کیفیت محرک-2 )Nature of the stimuli( ماهیت محرک-3 )Lexical Entry Features ( مشخصات ورودی های واژگانی-4 )Background ( زمینه-5 ) Response Modality ( کیفیت پاسخ-6 ) Nature of the Response( ماهیت پاسخ-7 A . Mehri - 90 / 9 / 20 6  -1جهت دستیابی به واژگان : ال**ف – گفت**ار خودبخ**ودی :جهت دس**تیابی از ب**اال ب**ه پ**ائین – چ**ون ب**دون محرک خارجی ب – پاس**خ ب**ه س**واالت ب**از :جهت دس**تیابی از ب**اال ب**ه پ**ائین – چ**ون ب**ار اطالعاتی سوال کم است ج – بازگویی داستان :جهت دستیابی از باال به پ**ائین و پ**ائین ب**ه ب**اال – ب**ه علت سازمان دهی مجدد واژگان توسط خود فرد د -توصیف تصاویر :جهت دستیابی از ب**اال ب**ه پ**ائین و پ**ائین ب**ه ب**اال – ب**ه علت داشتن تصویر و محرک خارجی و از ط**رفی توص**یف خودانگیخت**ه درباره آن ه – نامیدن در مواجهه :جهت دستیابی از پائین به باال – دادن محرک بینایی و خارجی 7 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20 ز – روانی – کالمی :جهت دستیابی از باال به پائین -چون بدون محرک خارجی -2کیفیت محرک : تعیین محرک ارائه شده به بیمار :آی**ا مح**رک دارای کیفیت بوی**ایی ی**ا بین**ایی یا ...است ؟ نکته :اگر آنومی ناشی از آگنوزی بینایی باشد نباید محرک بینایی ارائه شود . -3ماهیت محرک : اگر ماهیت شی ارائه شود نامیدن راحت تر خواهد ب**ود ب**ه علت لمس ک**ردن – بوئیدن آن اگر تکمیل جمله خواسته شود بهتر از توصیف شنیداری و خواستن از بیم**ار برای نامیدن آن خواهد بود . 8 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20  -4مشخصات ورودی واژگانی : الف – بسامد باالی کلمه منجر به بازیابی سریعتر ب -طول کلمه ج – مقوله دستوری د -ارتباط شخصی و تخصصی فرد -5زمینه : منظور موقعی**تی اس**ت ک**ه واژه ارائ**ه می ش**ود – ی**ک ش**ی و ی**ک تص**ویر بازیابی سریع تری خواهد داشت نسبت به تصاویر شلوغ -6کیفیت پاسخ : آیا پاسخ کالمی برای ما مهم است یا نوشتاری ،اشاره ای ؟ 9 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20  -7ماهیت پاسخ : هیچ پاسخی نمی تواند تعیین کند که بیمار چه ن**وع س**وال ه**ایی را می توان**د پاس**خ ده**د ممکن اس**ت بیم**ار م**وارد پیچی**ده را پاس**خ ده**د ام**ا س**اده را نتواند .سلسله مراتب ارزیابی باید انجام شود . تکالیف مورد ارزیابی : -1نامیدن در مواجهه بینایی -2نامیدن در پاسخ به توصیف واژه -3نامیدن به شکل پاسخ دادن با کلمه -4جور کردن تصویر با کلمه -5نامیدن درمواجهه نوشتاری -6روانی کالمی 10 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20  -7توصیف تصاویر -8بازگویی داستان -9تکمیل جمله -10نمونه گفتار خودبخودی انواع خطا و مکانیسم تولید خطا در بازیابی : مکانیسم خطا -1کندی انتخاب ورودی واژه -1تاخیر -2اصالح خطای تولید شده -2تشخیص خطا و بازیابی ورودی واژگانی هدف -3ناتوانی در بازیابی ورودی خاص -3حاشیه پردازی استفاده از اطالعات معنایی و انتقال آن 11 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20 خطا - 4پارافازی واجی - 5پارافازی معنایی - 6کلمه نامرتبط -7نئولوجیسم ( تولید کلمه بی معنی ) -8تکرار نابجا - 9اشاره -10بدون پاسخ 12 مکانیسم -4خطا در انتخاب و توالی واج ها -5بازیابی ورودی که به لحاظ معنایی با هدف مرتبط هستند -6ناتوانی در دستیابی به مقوله معنایی مناسب -7خطای شدید درانتخاب وتوالی واجها -8ناتوانی در بازداری از پاسخ قبلی -9جبران ناتوانی در بازیابی واژه - 10بدون مکانیسم ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20 درمان ‏ ‏ تحریکی جبرانی :زمانی که امی**دی ب**ه بازی**ابی واژه نیس**ت ( مثال در ح**ذف کلمه ) نتیج**ه آم**وزش :رس**یدن ب**ه تعمیم اس**ت .پس از انتخ**اب دی**دگاه درمانی باید تعمیم ،مورد هدف باشد . تعمیم به موقعیت های ارتباطی در زندگی روزمره : مثال :استفاده از واژگان شخصی () Personal Relevance تعمیم به زنجیره های زبانی بزرگتر: مثال :تعمیم از کلمات منفرد به جمالت و گفتار 13 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20  سطوح مورد آموزش در آنومی : ‏ با دیدن شی ،نام آن را بگوید با دیدن تصویر ،نام آن را بگوید با دیدن نوشته ،نام آن را بگوید با ایماء و اشاره ،نام آن را بگوید کلمه را وارد جمله نماید کلمه را در مواقع لزوم به کار ببرد ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ 14 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20 فرایند های پیش از تحریک برای بازیابی بهتر کلمه -1توصیف در مورد کلمه : یعنی توصیف هدفمند که دارای حداکثر بار اطالعاتی باشد -2تکرار کلمه هدف -3تکمیل جمله ناقص -4راهنمایی واجی : در آفازی های قدامی تسهیل کننده خوب -5راهنمایی های بینایی – کالمی : ارائه کلمه روی لبها بدون داشتن صدا و کالم 15 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20  -6راهنمایی های بینایی – غیر کالمی : استفاده از حرکات بیانگر و اشاره صورت - 7کلمات هم قافیه -8کلمات نوشته شده : منظور راهنمایی نوشتاری است -9راهنمایی معنایی : توصیف کلمه ،به کار ب**ردن کلم**ه هم معن**ا ب**ا کلم**ه ه**دف ،ب**ه ک**ار بردن کلمه در مقوله معنایی ‏ ‏ 16 نتیجه مطالعات = راهنمایی معنایی تاثیر درازمدتی در بازی**ابی واژه دارد نسبت به راهنمایی واجی قدم اول یافتن این که کدام مورد پیش تحریکی در بیمار به**تر ج**واب می دهد . ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20  راهکارهای تعمیم : میزان تعمیم نشان دهنده موثر بودن درمان است اس**تفاده از کلم**ات مرتب**ط شخص**ی ک**ه منج**ر ب**ه اف**زایش تعمیم ب**ه موقعیت های ارتباطی می شود . استفاده از کلمات در زنجیره های طوالنی مانند جمله و گفتار استفاده از روش RET استفاده از فرایندهای پیش از تحریک به طورترکیبی و همزمان ‏ راهکارهای جبرانی : به علت وسعت آسیب نمی توان فعالیت های کالمی انتظار داشت . استفاده از استراتژی های خود بیمار و تقویت آن ها 17 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20 ‏ ‏ تکالیف اختصاصی در درمان -1نامیدن در مواجهه : دستیابی پائین به باالست – از طریق حس های بینایی ،شنیداری و ...انجام می شود .ممکن است بدون پیش تحریک یا با پیش تحریک باشد . منظور از بدون پیش تحریک :شی را به بیمار بدهیم بخواهیم نام ببرد . -2تکمیل جمله : ارائه جمالت به صورت سلسله مراتب و از ساده به پیچیده -3تمرکز واژگانی : در بیماران با پارافازی های معنایی مصداق دارد – به جای این که مستقیم به هدف اشاره کنیم از مقوله معنایی استفاده 18 ‏A . Mehri - 90 / 9 / 20