اصول و مبانی مدیریت پسماند

اصول و مبانی مدیریت پسماند

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیماصول و مبانی مدیریت پسماند

اسلاید 2: مسائل ایمنی، بهداشت و محیط زیست مدیریت پسماند مسئله ای است که به دنبال پیشرفت زندگی اجتماعی انسان‌ها و افزایش تعاملاتشان با محیط زیست شکل گرفت.اﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻳﻜﺠﺎﻧﺸﻴﻨﻲ، ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ پسﻣﺎﻧﺪﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺍﺯ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮﺩ ﺩﻭﺭ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﻮ، ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺯﺑﺎﻟﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻓﻊ ﺯﺑﺎﻟﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺩ ﻛﻪ ﺯﺍﻳﺪ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪﻩ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺳﻜﻮﻧﺘﮕﺎﻩﻫﺎی ﺍﻧﺴﺎنی ﻳﺎ ﺩﺍﺧﻞ آن‌ها ﺩﻓﻊ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ. ﻭﻟﻲ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﺭﺷﺪ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻲ، ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﻟﮕﻮﻱ ﻣﺼﺮﻑ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩه ﻭﺳﻴﻊ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻧﻲ ﺗﺠﺰﺑﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ، ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺩﻓﻊ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻣﻮﺍﺩ زائد ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻨﺴﺠﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﮔﺮﺩﻳﺪ.

اسلاید 3: مسائل ایمنی، بهداشت و محیط زیست امروزه مدیریت پسماند یکی از ضروری‌ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می‌گردد.ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﻤﮑﺎری اقتصادی و توسعه (OECD)، پسماند عبارت است از موادی اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ، ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ و در آﯾﻨﺪه ﻧﺰدﯾﮏ ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ آن ﻧﯿﺴﺖ و ﭘﺮدازش و ﯾﺎ دﻓﻊ آن ﺿﺮوری اﺳﺖ. برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP) پسماند را این گونه تعریف می‌کند: اﺷﯿﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﻟﮑﺸﺎن آن‌ها را ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫند، ﯾﺎ ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ آن‌ها ﻧﺪارد، یا از آن‌ها استفاده نمی‌کنند و به پردازش و دفع نیاز دارند.پسماند در انواع حالتهای جامد، مایع (به غیر از فاضلاب) و گازی شکل وجود دارد که به طور مستقیم یا غیر مستقیم حاصل از فعالیت انسان بوده و از نظر تولید کننده زائد تلقی می‌شود.

اسلاید 4: مسائل ایمنی، بهداشت و محیط زیست پسماند باعث بیماری، تعفن و زشتی محیط زیست می شود.پسماند می تواند با آلوده کردن خاک ، آب و هوا خسارات زیادی به بار آورد.جمع آوری و انبار زباله ها در فصل گرما باعث تخمیر غیر هوازی، سوختن خود بخود و احتراق ناقص (بخصوص پلاستیکها) و تولید گازهای متان دی اکسید کربن و منو اکسید کربن می شود که آلودگی هوا را بدنبال دارد . موادی همچون پلاستیک و لاستیک که تجزیه نمی شود و زباله های بیمارستانی و مواد شیمیایی کارخانجات و فضولات انسانی و غیره باعث آلودگی خاک و آب می شود . زباله های خانگی به علت تعفن تجزیه سریع در هوای گرم موجب تکثیر بسیاری از میکروبها و رشد ونمو حشرات می شود. انتشار زباله ها در محیط و یا تلنبار در حواشی شهرها ، محیط مناسبی برای تکثیر و رشد و نمو حشرات ، جوندگان و دیگر موجودات موذی بوجود می آورد که آلودگی محیط و انتشار بیماریهای مختلف را در پی دارد .

اسلاید 5: مسائل ایمنی، بهداشت و محیط زیست شایع ترین بیماریهایی که در ارتباط با زباله (پسماند شهری) بوجود می آیند توسط حیوانات خانگی همچون موش ، مگس ، سگ ، گربه ، پشه و سوسک منتقل خواهد شد. بطور مثال مگس ها برای تخم ریزی به مواد در حال فساد و انواع زباله جلب می شوند . هر مگس توسط زوائد بدن خود به طور متوسط می تواند یک میلیون و دویست و پنجاه هزار باکتری را منتقل کند . بدین ترتیب مگس ها می توانند میلیاردها باکتری را از منابع آلوده ، بر روی مواد غذایی ، بدن و سایر لوازم خانگی منتقل کند و انسان را به انواع بیماریهای عفونی و انگلی مبتلا سازند . مهم ترین بیماریهایی که توسط مگس خانگی انتقال می یابد عبارتند از: حصبه ، شبه حصبه ، وبا ، تراخم، اسهال آمیبی ، اسهال باسیلی ، مسمومیتهای غذایی ،انواع اسهال های مختلف، سل ، طاعون و سیاه زخم که طبق بررسی های انجام شده شیوع آنها همراه با ازدیاد مگس شدت می یابد .

اسلاید 6: مسائل ایمنی، بهداشت و محیط زیست موشها نیز قادرند بیماریهای گوناگون را به انسان منتقل کنند مهمترین این بیماریها طاعون است که خسارات جبران نا پذیری به دنبال دارد . موشها می توانند از طریق مدفوع ، ادرار و گزش موجب انتشار آلودگی شوند . به عنوان مثال هاری توسط موش به سگ و سپس به انسان منتقل می شود . بیماری سالک جلدی یکی از شایع ترین بیماریها در کشور ایران است که منبع این بیماری جوندگان از جمله موش است .به طور کلی موشها با مصرف زیاد زباله به عنوان غذا به وفور تولید مثل می کنند و نتیجتاً بیماریهای بیشتری رامنتشر می کنند . وجود موش در ساختمانهای مسکونی ، هتل ها ، رستورانها موجب افزایش پشه ، کک و آلودگی های دیگری می شود که کنترل آنها ضروری است .

اسلاید 7: تعاریف و اصطلاحات در عرصه مدیریت پسماندقانون مدیریت پسماندها (مصوب 1383/2/20)ماده 1 قانون مدیریت پسماندها: جهت تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و به منظور حفظ محیط زیست کشور از آثار زیانبار پسماندها و مدیریت بهینه آنها، کلیه وزاتخانه ها و سازمانها و موسسات و نهادهای دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام می باشد و کلیه شرکت ها و موسسات و اشخاص حقیقی و حقوقی موظفند مقررات و سیاست های مقرر در این قانون را رعایت نمایند.