الگوهای شهری رایت

الگوهای شهری رایت

اسلاید 1: مهندس مرادی پسند : استاددانشجو: مسعود جامه بزرگ محمد مهدی قائمی رضا ده پهلوانعنوان پروژه : الگوهای شهری رایت

اسلاید 2: Frank Lloyd wrightخداوندگار معماری ارگانیکنابغه ای که هرگز چشمه فیاض قریحه اش به خشکی نگرایید

اسلاید 3:   یک دهاتی که همه جای دنیا رو دیده٬امریکا رو بهم ریخته و آخر به فاصله 5 کیلومتری از زادگاهش دفن شده.می گویند اگر عکسی از خودش می دیده که تیپ زده بوده خط خطی میکرده!! گاهی عمدا از الفاظ دهاتی استفاده می کرده! غد و جسور بوده. معلوم نیست که امریکا به رایت شناخته میشود یا رایت به امریکا.در دهه های ۵۰ رایت امریکا رو معروف کرده بود.در ۸ ژون ۱۸۶۷ در ریشلندسنتر ایالت ویسکانسین متولد شد. پدرش William Carey Wright و مادرش Anna Lloyd Jones بود.پسر یک کشیش و تعمید دهنده کلیسا بود. باباش مذهبی بوده و در کلیسا ارگ میزده و برای امرار معاش گاهی موعظه و گاهی موسیقی درس میداد. ۷-۸ تا بچه بودند.در ۱۸۸۱ وقتی رایت ۱۴ سالش بود بدر و مادرش جدا شدند و پدرش برای همیشه خانه را ترک کرد.نام اصلی او Frank Lincoln Wright بود که در این زمان به احترام خانواده مادرش نامش را از Lincoln به Lloyd تغییر داد!!... خانواده لوید رایت (1889) فرانک ایستاده در کنار در ورودی ،پایین سمت راست پدردر میان درگاه مادر بزرگ در وسط عکس مادر فرانک لوید رایت .     سراسر زندگی رایت با تراژدی٬تهمت و شایعه همراه است.

اسلاید 4:       بعد از دو سال تحصیل در رشته مهندسی ساختمان در دانشگاه ویسکانسین بدون گرفتن مدرک دانشگاه را ترک کرد و برای کار به دفتر لایمن سیلزبی در شیکاگو رفت. دایی اش که در شیکاگو بوده او را به دفتر سلیوان و ادلر می برد و او به مدت ۵ سال (۱۸۸۸-۱۸۹۳) در دفتر سلیوان بود. رایت از سلیوان به عنوان استاد محبوب و از ادلر به نام کهن سرور بزرگ یاد می کند. در دفتر سلیوان خانه های مکتب شیکاگو طراحی می کردند اما رایت همان روز اول با افراد اتلیه دعواش میشه و سلیوان او را به اتاق جدایی می برد و او به طراحی خانه های ویلایی که الهام گرفته از کلبه های دهاتی زادگاهش بوده به جای ساختمان های مکتب شیکاگو می پردازد. در این زمان مکتب شیکاگو در شکفته ترین ایام خود بر جوانی رایت تاثیر گذاشت اما او دنبال کارهای این مکتب را نگرفت.   همان اول سلیوان با او قراردادی امضا می کند که تو تمام وقت مال منی و رایت بلافاصله مادرش و بر و بچه ها را به شهر می برد.بعد ها سلیوان رایت را به خاطر کار در بیرون از دفترش اخراج میکند.بعدها که سلیوان در اواخر عمرش برشکست شده بود در خانه رایت زندگی میکرد و رایت هم احترام زیادی برای او  قایل بوده.رایت معتقد است که خانه یک معبد است بر عکس لوکوربوزیه که خانه را خوابگاه میداند. و البته ادمی که با این زیبایی خانه طراحی می کند تا آخر عمر حسرت یک خانواده درست و حسابی را داشته .

اسلاید 5: رایت همیشه خود را رمانتیک نشان می داد و از همین رو محبوب قلوب خانم های امریکایی بود.او که عمری طولانی داشت (از دوره ویکتورین تا عصر اتم) حیاتی پر فراز و نشیب را پشت سر نهاد. این مرد ریز نقش شیک پوش علاقه مند به کفش و شنل چند رنگ عصاهایی با سر نقره ای و کلاه های شیک و گرانقیمت و اسب های اصیل یکبار همسر و شش فرزند خود را ترک می کند.رایت در ۱۸۸۹(قبل از تولد ۲۲ سالگیش) با کیتی توبین ازدواج می کند.ازدواج او با کاترین که دختر یک تاجر ثروتمند بود باعث بهبود موقعیت اجتماعی او و شهرت بیشترش می شود.در همین زمان او خانه و استودیوی کارش را در Oak park می سازد و مادرش را به شهر می اورد.  بعد از ۵-۶ سال در ۱۹۰۹ که دیگر مشهورترین معمار امریکا شده بود شش تا بچه دور خودش می بیند!... اما مانند پدرش به خانواده اش وفادار نماند و با همسر یکی از مشتریانش به اروبا فرار کرد! او در ۱۹۰۳ بعد از طراحی یک خانه برای همسایه اش عاشق همسر چنی یعنی Mamah Borthwick Cheney می شـود.اغلـب دیده میشده کـه ان دو با اتومبیل رایت به اطراف اوک پارک می رفتند و صحبت آنها سر زبانها افتاده بود. همسر رایت که تصور میکرد این رابطه کم کم رنگ خواهد باخـت از رایت جدا نشد و همینطور همسر ماما و نهایتا در ۱۹۰۹ حتی قبل از اتمام Robie house اولگنا لوید رایت (همسر فرانک لوید رایت(رایت و ماما همسر و فرزندانشان را ترک می کنند و به اروپا فرار می کنند. اما ازدواج های رایت(!!...):فرانک لوید رایت سه بار ازدواج می کند...

اسلاید 6:   شاید امروزه چندان مایه شگفتی نباشد اما این اتفاق در منطقه ابرومند اوک پارک در حومه شیکاگو به هیچ وجه قابل پذیرش نبود و بعد ها که رایت از کار خود پشیمان میشود و به شیکاگو بر می گردد دوستانش خیابان را به رویش می بندند!!... .این کار از این آدم با این شهرت محلی خیلی عجیبه.بعد از بازگشت رایت باز هم کاترین از او جدا نشد. رایت با زندگی با ماما رسوایی را به Spring green آورد. او با ماما در Spring green ساکن شد.از ۱۹۱۰ زندگی رایت توام با فراز و نشیب هایی است که اکثرا همراه با جنبه های کریه زندگی اجتماعی است اما رایت جسورانه مقاومت می کند. این سالها تا ۱۹۱۵ درگیری خانوادگی رایت است با ماما که به اروپا فرار کرده اند و بعد بر می گردند . در ۱۹۱۰ رایت بعد از یک سال که به آمریکا بر می گردد مادرش را وادار می کند تا در ویسـکانسین زمینـی برای او بخرد. مادر رایـت در ۱۰ آوریل ۱۹۱۰ زمین را می خرد و رایت شروع به ساخت خانه جدیدی برای خودش می کند که آن را تالیسین می نامد.

اسلاید 7:  در ۲۲ آوریل ۱۹۲۵ خانه رایت دوباره دچار حریق شد البته این بار از روی تصادف.در این اتش سوزی رایت مجموعه ارزشمندی از اثار هنری خود را از دست می دهد از جمله یادداشتهای سلیوان که ایده هایش در مکتب شیکاگو را در نوشته هایی به نام گفتارهای کودکانه تدوین کرده بود اما موفق به چاپ نشده بود که در اتش سوزی مهیب خانه رایت از بین می رود. رایت برای بار سوم انرا از نو و این بار بزرگتر از گذشته ساخت و ان را تالیسین3 نامید. در ۱۹۲۷ رایت و میریام رسما از هم جدا شدند.میریام بعدها دچار جنون می شود و در حالیکه هنوز جوان بود در ۱۹۳۰ در مرز دیوانگی در اسایشگاه روانی درگذشت. و البته این مساله موجب مشکوک شدن پلیس به وی شد.... رایت مجددا پس از یک سال در ۱۹۲۸ با اولگیوانا  (سومین و اخرین همسرش) که ۳۳ سال هم از وی کوچکتر بود ازدواج می کند. اولگیوانا بود که رایت را از ان شرایط بد روحی نجات داد. در توکیو ژاپنی ها از رایت می خواهند هتلی طراحی کند به نام هتل امپریال. زمین پروژه فوق العاده سست بوده.رایت اصطلاح ژله ای بودن را به کار می برد و توکیو هم که زلزله خیز.نهایتا رایت است و اندیشه ارگانیکش.او از دست های گارسون که سینی را با انگشتان خود می گیرد و اجزایش نمی افتد الهام می گیرد.به او گفته بودند که تا اخر اجرای هتل در توکیو بماند و این چند سال فرصت خوبی بوده که خودش را از لحاظ فکری بازسازی کند.وی در ۱۹۲۱ به امریکا بر می گردد.باز هم خانه رایت آتش می گیرد....

اسلاید 8:  قرار است در  ژاپن زلزله بیاید و ظاهرا امریکاییها منتظر بودند که تیر خلاص رایت را بزنند اما تلگرافی از توکیو می اید با این مضمون که جناب اقای رایت شهر در زلزله ویران شد و باید به شما مژده دهیم که تنها ساختمان شما پا برجا مانده و امروز مأوای زلزله زدگان است... همین امر ساده و مهم موجب شد که آب مشروعی بر تمام کارهای قبلیش بریزند و وی به عنوان یک قهرمان ملی مطرح شود . در این فاصله تعداد زیادی پروژه به او ارجاع داده می شوآدمی بااین همه مشکلات شدید فکری کسی است که برای خانه و خانواده فکر می کند و ارزوهایش را در این خانه ها جست و جو می کند. انجمن تالیسین شرق (نامی که رایت برای آن برگزیده بود) تشکلی بسته و درونگرا بود و به طرز خطرناکی به یک فرقه مذهبی شبیه بود. رایت به کرات در این جمع اعلام کرده بود تنها مذهب مورد پرستش گروه وی طبیعت است در بالا ترین درجه خود. این انجمن حول یک نفر یعنی رایت شکل می گرفت . در واقع رایت پیامبر تالیسین بود.رایت به دلیل ازدیاد پیروانش تالیسین غربی را در آریزونا پایه گذاری کرد. پیش از این وی تالیسین شرقی را افتتاح کرده بود.او در یک سخنرانی ۵۲ تعریف از معماری ارگانیک ارائه کرد . تعابیری مثل پلان آزاد. فضای آزاد. آزادی از قید و بندها و در لحظات احساسی اش عشق آزاد... . سال ۱۹۲۲ اوج حملات به رایت...تالیسین شرقی....

اسلاید 9:    وی پول کارکنان خود را همچون پول خود به راحتی خرج می کرد. او مدتی بسیار طولانی تا زمان مرگش نه تنها به هیچیک از اطرافیانش پولی پرداخت نکرد بلکه با زیرکی و با پیاده کردن سیستم استاد و شاگردی دیگران را وادار به پرداخت پول میکرد.شاگردان او باید در مزرعه کار می کردند و آشپزی و نظافت می کردند و ساختمان ها راتعمیر می کردند... رایت فردی تکرو و ژرف اندیش بود و در حالیکه دیگر پیرمردی شده بود ایده های خود را در زمینه بلندترین برج جهان عرضه کرد. در این برج آسانسورها با انرژی اتمی کار می کردند. که هیچ گاه ساخته نشد . ....اما اینده آبستن حوادث بدتری بود. هنگامی که رایت از تالیسین دور بود و مدیریت اجرای پارک تفریحی باغهای میدوی(Midway garden)  را بر عهده داشت خدمتکاری که دچار مشکل روحی بود هفت نفر را در خانه رایت(تالیسین) با تبر کشته و سپس خانه را به آتش کشید. این هفت نفر شامل ماما برتویک و دو فرزندش و دو باغبان و دو خدمتکار دیگر بود.این اتفاقات در حالی می افتد که رایت هنوز همسر اولش را دارد.با کشته شدن ماما موقعیت اجتماعی رایت در امریکا بدتر شد.همچنین در این ماجرا رایت با از دست دادن ماما که عشق اصلیش بود خیلی اسیب دید و سالها طول کشید تا خود را بازیابد.  اما رایت دوباره تالیسین را از نو ساخت.  کاترین بالاخره در ۱۹۲۲ از رایت جدا می شود و رایت در نوامبر ۱۹۲۳ بعد از یک سال تنهایی با میریام نویل همسر دومش که مجسمه ساز بود ازدواج می کند و زندگی جدیدی را شروع می کند.اما خانم رایت بعدی معتاد به مورفین از اب در امد و ازدواجشان در کمتر از یک سال با شکست مواجه شد.    فرانک لوید رایت : بی مسئولیت،ولخرج استاد مسلم ریسک

اسلاید 10: در ۱۹۱۵ رایت با میریام به توکیو رفته بود تا از شدت حملات روزنامه ها فرار کند و هتل امپریال را طراحی کرد. در ۱۹۲۴ بعد از جدایی از میریام در حالیکه هنوز طلاق نگرفته بودند با اولگیوانادر ۱۹۲۴ در شیکاگو ملاقات می کند و در ۱۹۲۵ با هم به تالیسین می روند.فرانک لوید رایت (متولد ۱۸۶۷ ژوئن ۸ — ۱۹۵۹ آوریل ۹) معمار آمریکا یی ، طراح داخلی ، نویسنده و مربی ، که در طراحی بیش از ۱،۰۰۰ پروژه دست داشت ، و منجر به بیش از ۵۰۰ اثر شد.رایت مروج معماری ارگانیک بود.آثار او شامل نمونه های اصلی و ابتکاری بسیاری از انواع ساختمان های مختلف ، از جمله دفاتر ، کلیساها ، مدارس ، آسمان خراش ها ، هتل ها ، موزه ها و غیره است. رایت همچنین اغلب طراحی بسیاری از عناصر داخلی ساختمان خود را ، مانند مبلمان و رنگ آمیزی شیشه را انجام  می داد.رایت نویسنده ۲۰ کتاب و مقاله و سخنران محبوب در ایالات متحده و در اروپا بود.طبق تحقیقی که در سال ۱۹۹۱ توسط موسسه آمریکایی انجام گرفته از بین معماران  رایت ” بزرگترین معمار آمریکایی در تمام دوران” شناخته شده است.آن دسته از معماران اروپایی که رهبری نهضت نو را در آن قاره به عهده داشتند به سرعت معنای کارهای رایت را یافتند به سال 1908 کونو فرانکه استادی آلمانی که جز برنامه مبادلات فرهنگی دو کشور آلمان و آمریکا در دانشگاه هاروارد زیبایی شناسی تدریس میکرد رایت را ملاقات کرد و نتیجه این دیدار کتاب قطوری در باره رایت به زبان آلمانی شد . که به سال 1910 در آلمان منتشر شد کتاب کوچکتر دیگری از همین نویسنده به سال چاپ شد که 1 تعداد فراوانی از این کتاب به فروش رسید و این دو کتاب مقدمه آشنایی اروپائیان با کار رایت شد بی مناسبت نیسا که یاد آور شویم که کتاب نخستین به دلیل جامع بودن خود تاکنون بی نظیر مانده است .

اسلاید 11: در ستیز با کهنه پرستی مشکل رایت در مقایسه با مشکلات دگر معمارن اروپایی کمتر بود وی در ناحیه غرب مرکزی آمریکا زاده شد و وی در سایه حمایت شهری چون شیکاگو که مرکز رفیع ترین کارهای آن زمان بود.از آعاز توجه رایت معطوف مسئله ای شد که سراسر عمر مورد توجه وی بود ساختن خانه بعنوان ماوایی برای زندگی .سنت عمومی امریکاییان در این مورد متالهایی که سالون بوجود آورده بود و روح هنرمندانه ای ریچاردسن به خانه سازی داده بود در اختیار رایت قرار گرفت اما راز کار وی در این است که در سنت خانه سازی امریکاییان عواملی را که برای اساس معماری آینده اهمیت داشت باز شناخت و نسبت به این عوامل اساسی بی تفاوت نماند بلکه به قدرت نبوغ خویش بر انها عوامل تازه تر افزود و انچه را که به وی رسیده بود وی پیشتر برد . هر چهل سال یکبار یا چیزی در این حدود معماران مدرن خود را با مفاهیم وسبک های زیست محیطی در گیر میکنند رایت تلاش فراوانی در این زمینه کرد تا جایی که دریک سخنرانی پنجاه و دو تعریف از معماری ارگانیک ارائه نمود آن را با تعابیری نظیر پلان آزاد – فضای ازاد – آزادی از قید و بندها – و در لحظات احساسی خود عشق ازاد معرفی میکرد معماری ارگانیک خردگرا در قرن نوزدهم در میان مهندسان ومعماران آرت نو مبلغان و طرفدارانی داشت در قرن بیستم توسط معمارانی نظیر هوگو- هرینگ آلمانی در لبه مدرنیسم جای گرفت ولی هرگز تنوانست در سنت مدرن نفوذ کند به طوری که حتی انسان گرایانی چون آلوار آلتو سیستم ابراز گرایانه خود را تنها به عنوان عنصر کوچکی در زیبایی کلی کارهایشان حفظ نمود . قوس ها فرم ها و موج های طبیعی به زیر سیگاری ها دستگیرههای در و در بعضی از مواقع فرم های اکوستیکی که از لحاظ منطقی و اقتصادی قابل توجیه باشند محدود بود به طور کلی ذهنیت غالب یک ذهنیت جبرگرایانه بود

اسلاید 12: ا فرانک لویدرایت ، مرید « لویی سولیوان» استاد مکتب شیکاگو ؛ اولین معمار نام آور امریکایی است که مدرسه هنرهای زیبای پاریس را نگذارنده است . به عنوان اولین نفر در ایالات متحده ، او معماری را کاملاً از تقلید گذشته و التقاطی گری ها رهایی بخشیده و سبکی ، بی هیچ گفت و گویی ،امریکایی ، چون سبک نویسندگان مورد علاقه اش « والت ویتمن» و « مل ویل» را پایه نهاده است. از 1911نفوذ او از اقیانوس اطلس می گذرد، حیطه ای جهانی می یابد، ولی به شیوه ای دیگر و بستری پنهانی تر از نفوذ معماران خردگرای اروپایی .« رایت » نیز چون اینان، یکی از پیشگامان معماری نوست. ولی گذشتن از سنت برای او شکلی دیگر دارد . بهترین شاهد بر این، مفهوم او از « نقشه آزاد» است این مفهوم نه به یکسانی و بی تفاوتی فضای داخلی ، بلکه کاملاً بعکس به خصوصیت بخشیدن به این فضا ختم می شود مفهوم «فضای اندامواره»ای الهام، بخش همۀ آثار « رایت» است.     لویدرایت

اسلاید 13: این اندازمواره بودن فضای درونی ، اهمیت دیوارهای و سطوح کامل ، نقش مصالح خام طبیعی ، امتناع از همۀ گونه شناسی ها و قبول تنوعی فراوان و سرانجام ریشه گیری (بنا) در دوره نمای پیرامونی ، عناصری اند که می توانند آثاری متعدد را خصوصیت بخشند که در خانه های خصوصی درخشیده است («اواک پارک»در 1895،« روبی هاوس» در 1909 ، «میدوی گاردنز» در 1914،«مینیاتور» در 1923،« فالینگ واتر» در 1936 ، « تالی سن و ست» درہ(1938) ولی این عناصر به هیچ وجه [ در حد خانه] محدود نشده است( هتل امپریال توکیو در 1916، کارخانه های جانسون 1936 و 1944 ، موزه گوگنهایم[12] نیویورک 1958) این معماری - به گونه ای منطقی، در ارتباط با نظریه ای در مورد استقرار انسانی قرار می گیرد که به نوعی « ضد-شهرسازی» است ، ریشه های این نظریه در سنت تفکر امریکایی [ نسبت به شهرسازی] نهفته است که به وسیله «جفرسون» و «امرسون» فتح باب شده است : این انگاره تمثیلی « گسترده شهری» است که « رایت» در سه کتاب پیاپ آن را توسعه بخشیده و در 1934 به وسیله نمونه ای غول آسا آن را به تصویر کشیده است  « فرانک لویدرایت» کتاب های متعددی منتشر کرده است که بیش از آنکه بیانگر یک «دکترین» باشند، نشانگر نوعی رفتار و نوعی سرشت هستند . نوشته های همیشه شاعرانه و شخصی او ، گهگاه در ابهام و یا به سخنی درست تر در گفتاری بی هیچ نظم منطقی در می غلتند.            

اسلاید 14: انگاره های جریان شهر- ستیز امریکایی در قرن بیستم در الگویی جدید تبلور پیدا می کند . الگوی بس خیال پردازنه تر از آنکه بتواند تحقیق داشته باشد، اما نشانگر تفکر بخشی از جامعه شناسان و « برنامه ریزان شهری» امریکایی است که تحت نام برود. ایکرسیتی به وسیله معمار بزرگ امریکایی فرانک لویدارایت تدارک دیده شده است این معمار از 1930 تا 1935 ، بدون وقفه روی طرح استقرار مطلوب کارکرده و آن را در 1935 از طریق نمونه ای غول آسا عرضه میکند . مفاهیم پایه ای این الگو از سال 1932 در کتاب « شهرناپیدای« رایت دیده می شود،مفاهیمی که رایت تا زمان مرگش ، در سال 1959 از بازگشت به موضوعات آن دست برنداشت . اصول عقیدتی که رایت بر آنها برودایکر را بنا می نهد، اصولی است که یکی از پیرامون وفادار امرسون به دست می دهد . شهر بزرگ صنعتی به از خود بیگانه ساختن فرد در [دنیای] مصنوع متهم است . تنها تماس با طبیعت است که انسان را به خود باز می گرداند و رشد هماهنگ فرد را مانند کلیتی امکان پذیر می سازد. رایت این رابطه اصلی و بنیادی با زمین را در عبارتی توصیف می کند، که برای خواننده اروپایی ، یادآور خطوطی می گردد که اسپنگلر در آن مقدمات فرهنگ غربی را از نو برپا می سازد. اما برای راست – همچون استادانش جفرسون و امرسون جز از طریق تحقق « دموکراسی »، رها گشتن از قیود «کلانشهر» و بازیابی طبیعت غیر ممکن است . با این همه لغت دموکراسی نباید سوء تفاهمی را برانگیزد و تصوری از دخالت مجدد اندیشه سیاسی در شهرسازی را سبب گردد:« این کلمه اصولاً آزادی عمل برای هر کس و بنابر سلیقه اش را تداعی می کند. الگوی جدید ، طبیعت گرایانه

اسلاید 15: . رایت می نویسد: « آرمان خاص ما از وضعیت اجتماعی دموکراسی ... اصولاً همانند رشد آزاد تعداد افراد چون افراد [ منفرد] طرح شده بود.» « دموکراسی» برای رایت نوعی فردگرایی غیر قابل مصالحه ای است که به نوعی غیر سیاسی کردن جامعه وابسته است ؛ مساله ای که به سود تکنیک و « فن» کنار گذاشته می شود چه در نهایت این صنعت گرایی است که از میان برداشتن کاستی های پیاپی صنعتی شدن را میسر سازد. از طریق این مقدمات ، رایت راه حلی را پیشنهاد می کند که همچنان نام « شهر«» را برخود دارد، هرچند که او نه تنها نام « کلانشهر» را به طور خاص ، بلکه حتی انگاره شهر را نیز به طور عام نادیده می انکارد. طبیعت برای او زمینه ای پیوسته است که در آن تمامی عملکردهای شهری تحت عنوان « مجموعه های محدود» ، »پراکنده» و مجزا گشته اند . مسکن فردی است ؛ نه آپارتمان، بلکه خانه های شخصی که هر کدام حداقل چهارآکر زمین در اختیار دارند و ساکنان آن را به کشاورزی که به گمان رایت ( برترین فعالیت ها در تمدن اوقات فراغت است) و دیگر سرگرمی ها اختصاص خواهند داد. گاه کار به همسایگی خانه کشیده می شود ( کارگاه، آزمایشگاه ها و دفاتر فردی) و گاه جذب مراکز کوچک تخصصی می گردد؛

اسلاید 16: مجموعه های صنعتی یا تجاری به حداقل ممکن برای کمترین جمعیت تقلیل داده می شود برای مراکز بیمارستانی و تاسیسات فرهنگی نیز روال همین است، پراکندگی و مقیاس محدود آنها را تعدادشان جبران می کنند. تمامی این سلول ها ( فردی و اجتماعی) از طریق شبکه ای مملو از راه های زمینی و هوای به یکدیگر بسته و وابسته شده اند، عزلت ، به هنگامی که در هر لحظه می تواند قطع گردد، بی معناست . بنابراین معمار امریکای نظامی نامتمرکز و مرکب از عناصر کانونی را تصور می کند که در یک شبکه غنی آمد و شدی قرار گرفته اند . برودایکر الگویی است با تناسب های متفاوت در یک بافت همگن، که می تواند در سراسر کره زمین گسترده شده و با تداومی بسیار بیشتر از الگوی ترقی گرا آن را بپوشاند . رایت پیشنهاد می کند که این الگو در مرحله اول در منطقه ای محدود از ایالات متحده آزمایش گردد، گو اینکه برای او این الگو راه حلی عام با کاربردی جهانی است. فضای این الگوی طبیعت بسیار پیچیده است، بعضی از خصوصیات آن به الگوی ترقی گرا و بعضی دیگر به الگو فرهن گرا شباهت دارد. این فضا هم باز است و هم بسته ، هم عام است و هم خاص . این، فضای نو و تازه ای است که خود را کاملاً وقف آزادی انسان می کند. آثار بزرگ مهندسی (بزرگراهها ، پل ها ، فرودگاه ها) که شبکه ارتباطی این فضا را می سازد به برودایکر ابعادی نجومی می بخشند . هر یک از این آثار وابسته به کل فضا می باشند فضایی که تمامی جهان ارتباطی تحت مراقبتش قراردارند. رابطه برودایکر با فن نو بسیار محکم تر از الگوی ترقی گرا است، این فنون بسیار پیشرفته آمد و شد و ارتباطات ، یعنی اتومبیل ، هواپیما و بزرگراه و تلویزیون هستند که به این گونه استقرار پراکنده معنا می بخشد .

اسلاید 17: فضای برودایکر چندان هم خصوصی نیست و گونه گونی نشیب و فراز زمین در آن نفی نشده است، بر عکس ، طبیعت می باید بدقت و در تمامی اتفاقاتش حفظ گردد. برای فرانک لویدرایت ، معماری یک نظام اشکال مستقل غوطه ور در فضایی انتزاعی نیست ، « بلکه به طور روشن» از نشیب و فراز زمین ناشی می شود ... ساختمان ها تحت بی نهایت شکل متفاوت ، طبیعت و خصوصیات زمینی را بیان می کنند که بر روی آن برپا گشته و خود جزء تفکیک ناپذیر آن شده اند». معماری وابسته به طبیعت است، طبیعت که معماری باید مدخلی بر آن باشد افزون بر این، خلوت گرایی، « اصالت داشتن» و بسته بودن فضا – که برای شهرسازان فرهنگ گرا گرانقدر هستند- در سطح ساختمان های خصوصی خود را باز می نمایند . در برخورد نخستین – می توان برودایکر را با حال و هوای روستاییش تعریف کرد. ولی باید تحلیل را بسیار فراتر برد. گو اینکه نقش اصلی به پیشرفت فن داده شده است ، ولی معمار بزرگ امریکایی هرگز کلمات بازدهی و کارایی را به کار نمی برد . به این ترتیب و به گمان ما، برودایکر ، تنها پیشنهاد شهرسازی است که اجبار در آن وجود ندارد. نه وسواس بازدهی و مولد بودن حاکم بر الگوی ترقی گرا و نه الزامات مالتوسی الگوی فرهنگ گرا به آن راه نمی یابد . شگفتا! این الگوی طبیعت گرا پاسخی است ممکن ، آرزوهای جمع بندی شده هربرت مارکوزه در غریزه و تمدن. با به کارگیری لغات و جهان بینی « مارکوزه» می توان گفت که سرانجام ، غرایز ( بدشت سرکوب شده) لذت و زندگی در برودایکر راه یافته اند.

اسلاید 18: با وجود این، این نیز باید دیده شود که نوعی اجبار به گونه ای مکارانه در آن راه یافته است که از طبیعت خود الگو سرچشمه می گیرد، در شرایط کنونی این الگو، شکل نوعی نمونه ( ماکت) به خود گرفته است. افزون بر این، می توان پرسید که آیا چنین تلاشی در نهایت و به گونه ای ناآگاه، گرایش های تخریبی جامعه ای برای خود – را ارضا نخواهد کرد و اینکه ، آیا در وفاداری کامل به آیین فروید ، چنین تلاشی آزادی اصل لذت را با آزادی غریزه مرگ مترادف نمی داند؟همانگونه که در پیش – شهرسازی مطرح بود ، دسته بندی شهرسازی در هر سه الگو نیز با الهام و تردید هرماه است . این چنین است که شهرسازی ترقی گرا شامل گونه گونی های بسیار می گردد. لوکوربوزیه به این شهرسازی چهره ای بسیار تند و پیراسته بخشیده است ، چهره ای که پس از چهل سال مبارزه کماکان یکسان باقی مانده است . هیلبر زایمر که در شروع به لوکوربوزیه بسیار نزدیک شده بوده، به سوی مفهومی بسیار نزدیک به « باغ- شهر» تحول یافته، بیش از این، آلوار آلتو که امضا کننده منشور آتن و عضو موثر سیام بود، همیشه نوعی شهرسازی را به کار گرفته که بسیار نزدیک به شهرسازی مطروحه توسط رایت است. گو اینکه او نوعی مسکن جمعی و نوعی تفکیک در عملکردها را می ستاید ، با وجود این، به رها کردن تام و تمام یک نظم هندسی مجرد برای وفاداری کامل به نشیب و فراز زمین چندان بی میل نیست. در بینش فرهنگ گرا نیز این کاملاً روشن است که « باغ –شهر» دارای نکات مشترک مشخصی با الگوهای ترقی گرا است. این یک تصادف نیست که برای شماری از نقدهای امریکایی « باغ –شهر» و « شهر درخشان» به هم شبیه گشته اند

اسلاید 19: ابنزرهوارد از اینکه مقام و مرتبه مهمی به امر بهداشت بدهد، کوتاهی نمی کند و طرح مقدماتی او از شهری با شش خیابان عریض شعاعی – مرکزی و محلات به دقت محدود شده اش ، مشخصات بیان های تصویری فوریه را یادآور می شود با این همه « باغ- شهر» هوارد، به سبب ارجحیتی که به به ارزش های اجتماعی و مناسبات انسانی داده است و به علت مالتوسیانیسم شهری که از آن ناشی می شود، کاملاً به الگوی فرهنگ گرا تعلق دارد . در مقابل ، لازم است که از تشبیه « باغ –شهرهای » فرانسوی به فرهنگ گرایی خودداری ورزید ، چه اینها علی رغم نامی که برخود دارند ، تنها زیر بخشی از الگوی ترقی گرا هستند فرانسویان به طور مشخص از نمونه های انگلیسی نقشی را بر گرفته اند که این نمونه ها برای فضای سبز قائل هستند . همانگونه که « ج- بنوا له وی» در کتابش تحت عنوان « باغ- شهرها» توصیف می کند، به نظر می رسد که باغ – شهرهای فرانسوی تحت سلطه اصول کارایی و بازدهی قراردارند. در این باغ- شهرها شلوغی جمعیت ، پیاده رو، قهوه خانه کوچک و کافه – کنسرت به سود نوعی منطقی ساختن عملکردهایی که تحت حمایت پدر سالارانه صنعت قراردارند، نفی بلد می شوند. می توان تصور بر این داشت که کارهای لوکوربوزیه بیست سال جلوتر از او خوانده می شوند ، زمانی که بنواله وی اعلام می کند که « باید نظم شادی ها را دگرگون کرد، شهر شادان ، شهر سرور، شهری است که در آن تولید منطقی و شکوفا، به خود حیات می بخشد» و اینکه شهر – نو ، « باید شهر صنعتی باشد». در حقیقت باغ- شهرهای فرانسوی شکل پیش رس همانی است که بعدها « مجموعه های بزرگ » نامیده می شوند .

اسلاید 20: ز سرانجام می توان بر آن بود که بعضی از پیشنهاد های « ب. فولر» و « هانری فورد» را به الگوی طبیعت گرا نزدیک کرد این پینشهاد نیز به همان اندازۀ برودایکر نامتمرکز هستند و همان تاکید را بر نقش راه های آمد و شد دارند . اما، این پیشنهاد ها به وسیله الزامات بهره دهی رهبری می شوند ؛ آنها با نوعی معیارگرای و نوعی صنعت گرایی همبستۀ مسکن ویژگی می یابند. مسکن به جای آنکه به خصوصی شدن و در خاک ریشه گرفتن بپردازد، آن چنان که برای رایت مطرح بود، به وسیله این دو نفر چون یک شیئی ناب متحرک و قابل انتقال طرح می گردد . در کل، شهرسازی با تفاوت های اندکی که دیده شد، از تخیل، یک حرکت « روش شناختی» را به رعایت می گیرد که شبیه به آنی است که در پیش – شهرسازی وجود داشت. شهرسازی ، الگوهایی می آفریند و پژوهش مقدماتی در الگوهای متقدم بر این الگو ها، این امکان را به وجود می آورد تا ملازمات عقیدتی در آنها روشن تر شود. در عمل این سه الگو ( ترقی گرا، فرهنگ گرا، طبیعت گرا) پژواک های همانند نداشته اند همان گونه که می توان پیش بینی کرد، پژوهش در طرح های تحقق یافته شهرسازی نشانگر اکثریت عددی مطلق شهرسازی ترقی گراست . الگوی طبیعت گرا تنها در مواردی اندک، به خصوص در ایالات متحده، در شکل های حومه ای به بیان خویش پرداخته است. الگوی فرهنگ گرا به تاثیر گذاری بر ساختمان شهرهای جدید در انگلستان ادامه می دهد، حال آنکه در دیگر نقاط جز در تجربه هایی محدود ( معدود بازسازی ها و چندین مکان سیاحی ) دیده نمی شود. گو اینکه الگوی ترقی گرا تحت حکومت اقتصادی و سیاسی بسیار متفاوت ، خود را تحمیل کرده است با این همه بنابر خصوصیت گرایی های فرهنگی ماندگار ، بنابر اینکه سرمایه دارای خصوصی ، سرمایه داری دولتی یا دولت تولید کننده، نقش پدر را بر عهده گرفته باشند، و یا بنابر آنکه نیروهای مخالفی که آن را به رسمیت می شناسند در قدرت باشند، این الگو اشکال گوناگونی یافته است  

اسلاید 21: در روسیه استالینی چون در آلمان نازی، شهرسازی تریق گرا از بعد زیبایی شناختی خویش تهی گردیده ، ارتباط خویش را با « پیشگامی» بریده است برعکس این مساله در ایالات متحده تحسین گردیده ، جایی که بسیاری از ترقی گرایان مکتب باوهاوس بدان پناه برده اند؛ همانطور ی که « ج .س . آرگان» بدرستی اعلام کرد. : شهرسازی ترقی گرا در امریکا وسیله ای برای تبلغ به سود عقاید لیبرالی گردیده است ، در فرانسه ، سنت گرایی کل جامعه در موردشهرسازی جدل نیش دار خویش را حفظ و در بسیاری موارد معنای آن را قلب کرده است. این تغییر شکل نباید ایجاد شبهه کند، گوناگونی های یکه در این یا آن کشور دیده می شود ، طبیعت الگو را شامل نمی شود ، بلکه نشانگر تطبیق های [ با محیط] الگو هستند. این الگوی ترقی گرا است که الهام بخش توسعه جدید « حومه ها » و نوسازی بسیاری از شهرهای بزرگ در دل سرمایه داری امریکایی می باشد:« توسعه پراک لافایت در فیلادلفیا و مرکز لینکلن در نیویورک دو تصویر سازی چشمگیر در این مورد هستند» الگوی ترقی گرا در کشورهای در حال توسعه نیز خود را باز می یابد، به عنوان مثال این الگو ساختمان « شهر- بیانیه هایی» چون برازیلیا یا چندیگر را رهبری می کند. این نظام مثلثه شده و از اصل افتاده ای که بسیاری از مجموعه های بزرگ چون سارسل بسیار مشهور را رهبری کرده و هنوز الهام بخش آنهاست ، از همین الگوی ترقی گرا نشات گرفته است. این موضوع ، بازهم در مورد نو شهرهایی مصداق دارد که در اثر توسعه صنعتی زاده شده اند . نوشهرهایی مانند موران و یا بانیول سوریز و سرانجام طرح های آمایش ساحل لانگدوک ، یا بخشی از تصمیمات متخذه برای دوباره ساماندهی پاریس که مرکز من- مونپارناس یکی از نخستین تجلیات آن است ، از این دست می باشند 

اسلاید 22: تصور شهر پهندشتی از یک طرح جامع از پیش ساخته و پرداخته نشئت نگرفته، بلکه هدف آن بیان اصول استقرار بناهای شهر است . بنابراین رایت نقشه ای از تمام شهر ترسیم نکرد، بلکه فقط بخش ویژه ای را ارائه داد که توضیحات مربوط به آن در همان زمان یادآور « اصول معماری ارکانیگ» وی بود: » همۀ شکلها به تمامی باید از نظر رابطه با محل استقرار، مصالح ساختمانی ، روند ساخت و اهدافشان همگام با طبیعت باشند... ترکیبات و سیمای معماری باید متاثر از مشخصات و وضعیت توپوگرافی منطقه باشد.» طرح این خش نمونه، متکی بر یک شبکۀ شطرنجی متشکل از خیابانهای تفکیک شده و یک نظام مستطیل شکل در مورد سطوح تفکیکی است . شهر پهندشتی بازتاب دهندۀ روش خاص تقسیم زمین در ایالات متحدۀ آمریکاست. این نقشه برای هر نفر حداقل یک جریب زمین را اختصاص می دهد . به علاوه مجموع زمینهای انتخاب شده برای خانه های تک واحدی به مراتب بیشتر از زمینهای انتخابی برای مجموع مقاصد دیگر است . از لابه لای خانه های کوچک ، ساختمانهایی با اشکال گوناگون برخاسته اند . به ویژه تاسیسات صنعتی که در طول خیابانی استقرار یافته اند که حد غربی شهر را در بر می گیرد یک مرکز تجاری در کنار یک خیابان مورب و مجموعه ای از مدارس در مرکز ، یک محل نمایش بزرگ یک مرکز شهری روی دریاچه و غیره . مرکز شهری در ناحیۀ وسیعی گسترده شده و شامل یک ساختمان اداری 50 طبقه، یک پارک زمینهای ورزشی ، یک باغ وحش، آکواریوم و غیره است در سواحل نهری که از دریاچۀ سد سرچشمه می گیرد دو بنای چندین طبقه قرار گرفته که شامل اداره ها و آپارتمان ها است. ساختمانهای بلند دارای فضاهای وسیعی هستند و تمامی ساختمانها توسط فضای سبز احاطه شده اند.شهر پهندشتی

اسلاید 23: فرانک لویدرایت در پایان کتابش به نام شهر زنده چنین می نویسد: : « زمان حال یک سایۀ همیشه در حرکت است که دیروز را از فردا جدا می کند.» این بدان معنی است که برای درک عصر حاضر و شناخت پیش بینی آیندۀ شهرها بایستی که به گذشته نگریست و چارچوب اصلی فرآیند توسعۀ آن را کشف و مسائل را در مسیر تحولشان دنبال کرد حرکت این سایه باید با هشیاری تعقیب شود.نظریۀ شهر نشینی فرانک لویدارایت در آمریکا هم به نظریۀ مهاجر نشینهای پراکنده که از طرف شهر ستیزان شوروی به شدت حمایت می شد بسیار نزدیک است در طرحهای روسی که برای مناطق مسکونی ارائه شدند نیز بسیاری از اصولی را می توان یافت که بعدها در غرب به کار گرفته شدند ،مثل نحوۀ استقرار بناها در ردیفهای متوازی . همچنین به طرح طاقهایی در آسمان از لیسیتسکی می توان اشاره کرد که خود زمینه ای بود برای طرحهای تصوری از شهرهایی که بر فراز زمین معلق بودند ، طرحی که بیش از دیگر طرحها جنبۀ خیالی و غیر عملی داشت و اکنون در بسیاری از کشورها عادی تلقی می شود . این استدلال که مسئلۀ مالکیت خصوصی با نظریۀ مالیات یگانه قابل حل است ، قطعاً خطاست، ولی ما به هنری جورج از این رو که اذهان عمومی را به یک اصل مهم اجتماعی یعنی موضوع مالکیت زمین معطوف کرد، مدیون هستیم. وی بسیار از نظریه پردازان شهرسازی معاصر را تحت تاثیر افکار خود قرارداد . به طوری که پوردم ، همکار ابنزرهاوارد ادعا می کند، اقامت جورج در سال1881 در لندن نقطۀ عطفی در زندگی مبتکر «باغ-شهر» ها یعنی هاروارد بوده است . آرتورو سوریا ، پیشگام طراحی شهرهای خطی هم در نظریات خود به دکتر هنری جورج آمریکایی متکی بود و فرانک لوید رایت نیز در هنگام معرفی طرح « شهید پهندشتی» ( Broadacre City) مکرراً ازجورج نقل قول می کند. بنیاد هنری جورج در سال 1929 در انگلستان تاسیس شد و هدف آن ترویج اصولی بود که نویسنده تحت عنوان « تنها مبانی واقعی در آزادی اقتصادی و عدالت اجتماعی» مطرح کرده بود . شهرسازی معاصر

اسلاید 24: مجلۀ فرانسوی Terre liberte هنوز هم مشغول فعالیت برای بازشناسی نظریات هنری جورج است. فرانک لوید رایت، سالهای زیادی روی الگوی یک شهر پراکنده کارکرد و نظریاتش را در کتابهای مختلف ارائه داد. نظر رایت یادآور توصیفات قرن نوزده در مورد شهرهای دلخواه است ، البته با این تفاوت که این طرح ، کار یک معمار مشهور و برجسته است و در آن وسایل مدرن حمل و نقل هم به حساب آمده است. به عقیدۀ وی ، آمریکا می تواند به شبکه از بزرگراههای متعدد تبدیل شود و به کمک خطوط راه آهن با ایستگاههای کوچک و همچنین فرودگاههای کوچک تکمیل گردد. ایجاد چنین شبکۀ ترافیکی امکان پراکنده زیستن جمعیت را که عمدتاً در خانه های ویلایی تک خانواری شخصی زندگی خواهند کرد، فراهم می کند . خانه های آپارتمانی تعاونی را نیز می توان برای «گروههایی در نظر گرفت که مشتاق بهره مند شدن از نواحی ییلاقی هستند ولی هنوز امکان آن برایشان میسر نشده است و در شهر زندگی می کنند.» هر یک از ساکنان می تواند تا شعاعی ده یا بیست مایلی از خانه اش از موقعیت انتخاب مشاغل مختلف و خدمات مناسب بهره مند باشد . رایت این مسافت را با احتساب زمان مورد لزوم برای رسیدن به مقصد تعیین می کند و در آخرین متنی که ارائه می دهد می گوید:« 10 تا 40 دقیقه» البته با توجه به اینکه در این حالت ، هر کسی یک وسیلۀ نقلیۀ مدرن در اختیار دارد، مانند اتومبیل، هواپیما یا هلی کوپتر و به علاوۀ وسایل حمل و نقل عمومی سریع السیر این تصویری است از شهری که در کشور گسترش می یابد ؛ شهر پهندشتی یا شهر فردا. به این ترتیب رایت پینشهاد می کند که بر ضد شهرهای بزرگ اقداماتی صورت گیرد و مجتمعهای شهری به صورت پراکنده و غیر متمرکز در آیند، یعنی همان کاری که بعضی معماران و اقتصاددانان اتحاد جماهیر شوروی بلافاصله پس از انقلاب دان دست زدند.

اسلاید 25: لیکن علی رغم هدف مشترک این دو نظریه که همانا گرایش به تمرکز زدایی جمعیتی بود، نظریات رایت از بنیان با نظر روسها تفاوت داشت. شهر ستیزان شوروی برای پشتیبانی از مناطق روستای ، پیشنهاد از بین بردن شهرهای بزرگ و طرح ساختمانهای جدیدی را در مناطق روستایی دادند تا عقب ماندگیهای فرهنگی و اقتصادی این نواحی را بر طرف کنند ، و این بود هدف و منظور اصلی از ایجاد صنایع در مناطق روستایی و مکانیزه شدن و تشکیلات اشتراکی در مزارع . ایشان خواهان هموار کردن راه برای شکلی جدید از زندگی بودند که بر مبنای توسعۀ پردامنۀ خدمات اجتماعی قرارداشت. ولی فرانک لوید رایت در وهلۀ اول آرزومند در امان نگهداشتن هموطنانش از « ماشین هولناکی» بود که شهر بزرگ عصر موتور بدان تبدیل شده بود . وی می خواست که مردم را از زندگی گله وار رها سازد . به قول او « بچه ها هزار هزار در مدارسی با بناهایی مشابه کارخانه ها گردآورده می شدند و همانگونه که ماشینها کفش بیرون می دهند ، مدارس هم منظماً جوانان گوسفند واری را تولید می کنند» کتاب شهر زنده رایت دارای طرحی از یک الگوی مدرسه است که فقط دو شکل دارد. هدف نهایی رایت حمایت از شخصیت فردی است که برای نیل به آن می بایستی « در این قفس شهری» گشوده شود. شهر پهندشتی شهر آزاد ماست که تامین کنندۀ حاکمیت و استقلال فردی است . شهری است که زندگی آن بدون در نظر گرفتن اتومبیل معنی ندارد و این طرح ثمرۀ پژوهشی است که در جهت مخالف آن چیزی هدایت شده ود که بر اساس کاهش فواصل عبوری و اهمیت دادن به مسیرهای پیاده در شهرسازی انجام شده بود .

اسلاید 26:

اسلاید 27:

اسلاید 28: دیدگاههای فرانک لوید رایت، مانند بسیاری از آرمانگرا دارای عناصر شاعرانۀ روستاگرایانه بود. این شهر پهندشتی، آمریکایی است که کاملاً صنعیت شده است ، ولی عاری از تمرکز های ناخوشایند صنعتی و شهرهای بزرگ و حتی ایستگاههای راه آهن بزرگی است که خاصیت وجود خود را از دست داده باشند . در میان علفزارها و گلزارها ، شبکه ای متراکم از جاده ها با تقاطعهای چند طبقه بسط یافته اند که به وسیلۀ خطوط حمل و نقل عمومی سریع وراحت تکمیل شده و در خدمت ناحیه ای کم جمعیت هستند. وی تصویر رویایی از آینده را به این صورت بیان می کند:« هنگامی که هر مرد ، زن و بچه ای به دنیا گام می نهد ، هزاران متر زمین از آن خود را زیر پای خویش دارد و هر بچه ای هم هنوز قدم به جهان نگذارده است، می داند که هنگام تولدش زمینش به انتظار اوست و در آن زمان است که دموکراسی به واقعیت می پیوندد.» این تصویری که رایت ارائه می داد، چنان دور از زندگی بود که امکان واقعیت یافتن را نداشت . طرح فرانک لوید رایت، درست همانند سایر طرحهایی که گرایش به مثله کردن یا حتی پراکنده نمودن شهرها را داشتند بر توسعۀ شهرهای بزرگ موجود تاثیر چندانی نداشت . با این حال بایستی اذعان کرد که این طرحها دارای نقشهای مثبتی هم بوده اند، زیرا در رابطه با مجتمعهای شهری مغشوش و بی نظم تجسمی از شهرهایی را ارائه دادند که به گونه ای معقول سازمان یافته بودند و در نواحی وسیع و کم و بیش خالی از ساختمان پخش گردیده بودند . شهرهایی بودند آزاد از تنگنای محدودیتهای اداری ، این طرحها با پیش کشیدن مسائل مربوط به چگونگی استقرار و طراحی محلات مسکونی و همچنین مسائل مربوط به برنامه ریزی تمامی شهر، موجب شدند تا انتقاداتی در زمینۀ پی آمدهای نامطلوب ناشی از پراکندگی بی از حد ظهور کنند . طرحهایی که خطر تضعیف روابط اجتماعی متعددی را در برداشتند که در واقع بایستی موجب نزدیکی و همبستگی بیشتر ساکنان می شد.

اسلاید 29: چگونه می توان حدود مطلوب تراکم زدایی در بافت شهری را تعیین کرد؟ با چه وسایلی می توان همبستگی و ارتباط بخشهای مختلف را در یک شهر مثله شده و قطعه قطعه برقرار ساخت؟ اینها مسائلی بودند که موضوع بحثهای پرشور گشتند. پری، اشتاین ورایت طرحهایی را ارائه نمودند که با شرایط زندگی امریکایی – جای که در نظر اکثریت مردم، خانه های تک خانواری و مستقل ، شکل دلخواه سکونت محسوب می گردید مطابقت داشت از سوی دیگر احداث آپارتمانهای چند طبقه ، طراحی نمونه های دیگر از واحدهای سکونتی را میسر می ساخت. یکی از پیشنهادات این است که به جای تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ غول پیکر، هرکشور باید به واحدهائی به سماحت یک تا نیم هکتار تقسیم شود یا به عبارت دیگر « ده نشینی» جای « شهر نشینی » را بگیرد و سکنۀ « دهات« جدید مزارع مکانیزه شده ای داشته بانشد که جوابگوی تمام مایحتاج زندگی باشد و مردم هم به امور روستائی و هم به اشتغالات شهری مشغول باشند . پیدا است که این پیشنهاد نفی کامل و آگاهانۀ زندگی شهری است؛ مضافاً به این که وجود اشتغالات مختلف و متنوع را در جوامع موجود نادیده می گیرد و عملا اکثریت مردم را به خرده مالکینی تبدیل می کند که خود قادر به تهیۀ تمام مایحتاج زندگی خویشتن هستند. ریشۀ این پینشهاد به عقائد «شارل فوریه»[35] یکی از « کمال طلب»[36] ترین اقتصاد دانان فرانسوی بر می گردد که در مخالفت با سیستم صنعتی موجود پیشنهاد مدینۀ فاضله ای کرد که در آن طبیعت انسان به کمال فرصت بروز و شکفتگی یابد وزندگی اجتماعی انسان بر اساس طبیعت وی ضامن خوشبختی کامل او شود . وی نیز مدینۀ فاضلۀ خود را در عدم تمرکز شهرها و روی آوردن به کشاورزی میسر میدانست .   

اسلاید 30: پس از « فوریه» که عقائد خود را در حدود سال 1820 عرضه داشت بسیاری از متفکرین اجتماعی قرن حاضر در کوششی برای رهائی از زشتی های عصر صنعت از وی پیروی کردند . یکی از مشهورترین این متفکرین « فرانک لیدرابت» بود که در کتاب خود موسوم به Broadacre City همین اصول را پینشهاد کرد. و این اصول چنان که خود« رایت» بنهان نمی دارد ملهم از « رالف برسدی»[37] اقتصاددان آمریکائی بود که وی نیز شبیه « فوریه» در رهائی از مضرات عدم تمرکز جمعیت و روی آوردن به اشتغالات کشاورزی را پیشنهاد می کرد . عنوان دو کتاب وی :« تمدن زشت « و « فرار از شهر» خود مبین این گفتۀ ما است. تردید نیست که ایجاد واحدهای مستقل کشاورزی از نظر اقتصادی ممکن است اما باز تردید نیست که این شکل ابتدائی اجتماع نمی تواند جانشین سازمان های متنوع و مختلفی شود که اساس فرهنگ بشریت را در تمام جوامع با هر سیستم سیاسی که داشته باشند بوجود می آورد. ساختن جامعه بر اساس این عقیده آن را به مخلوط « نیم بندی» مبدل می کند که نه کشاورزی است و نه صنعتی اما محدودیت های هر دو را دارد . به هر صورت این پیشنهاد که جامعه را به واحدهای کوچک تقسیم کنیم و اشتغال اصلی مردم کشاورزی باشد بکلی مسائل موجود عصر حاضر را نادیده می گیرد و راه بجائی نمی برد.  

اسلاید 31: بر خلاف گروه نخستین دسته ای دیگر را نظر بر این است که نباید شهرها را معدوم کرد بلکه آن ها را تغییر شکل داد- اگرچه این دسته نیز مانند گروه نخستین معتقدند بشر را نمی توان از طبیعت جدا کرد و در نتیجه حیات شهرها به صورت کنونی میسر نیست. حقیقت این است که شهر پدیده ای تازه و موقتی نیست محصول فرهنگ های گوناگون در اعصار مختلف است. از این رو مسئلۀ زوال یا حیات آن نمی تواند صرفاً بر اساس شرایط و تجارب موجود حل شود.زندگی شهری را نمی تواند به حکم آن که در عصر صنعت از شهر سوء استفاده شده است و اتومبیل سبب گسیختگی تار و پود قدیمی آن گشته محکوم کرد. مسئلۀ زوال و یا حیات شهر را تنها می توان به دیدۀ وسیع تاریخی نگریست و پرسید: آیا شهر با همۀ اجتماعات و تمدن ها مرتبط است و یا نه؟ آیا شهر صرفاً به ملاحظات ئفاعی و یا تهیۀ محصولات صنعتی بوجود آمده یا برای آن که جوابگوی احتیاجات عمیق جوامع بشری باشد؟ آیا شهر پدیده ای موقتی – مرحله ای کوتاه از بسط تاریخ است و بر مشکلات آن باید با وسائل فنی ، رادیو، تلویزیون، اتومبیل و مانند آن ها فائق آمد؟ یا شهر پدیده ای جاوید است برای حفظ و بقاء زندگی اجتماعی- هر چند که ضعف سبب اختلال این زندگی شده باشد..تغییر شکل شهر

اسلاید 32: به گمان ما حق با تمام آن هائی است که وضعیت کنونی شهرهای بزرگ را غیر انسانی می دانند و معتقدند ادامۀ زندگی شهرها به این صورت ممکن نیست . مسئله این است که آیا این ترتیب شهرها بادی معدوم گردند ای موتوان آشفتگی شهرهای غول پیکر معاصر را بر طرف کرد بی آن که زندگی آن ها از میان برود. آنان که به بقای شهر معتقدند و آن را مجموعه ای از تمدن های اعصار مختلف می دانند بر این عقیده اند که اگر تاروپود شهر به تبعیت از احتیاجات زندگی امروز تغیری نکند حیات آن به نیستی تهدید می شود پیدا است که توسل به چاره های موقتی – همان گونه از نظر « فرانگ لیدرایت» در این مورد کاملا صادق است – حیات آشفتۀ شهرها را مصنوعا طولانی می کند . افزودن به شمارۀ چراغ های راهنمائی و کوبیدن و نوسازی ساختمان ها در محلات نیمه ویران هیچ نتیجۀ مثبتی ندارد . حتی اگرتمام محلات مخروبه از میان بروند و تاروپود کنونی شهر باز باقی بماند کاری از پیش نرفته است.

اسلاید 33: درسال 1932 رایت شهر مفقود را منتشر کرد در این کتاب که نیاز برای تفکیک بطور مفصل شرح داده شده بود . ضرورت از بین بردن آلودگی و شلوغی شهرها و حرکت به سمت اطراف شهر و چشم اندازهای چمنزارها احساس می شد . با درک مقادیر عظیمی از سرتا سرزمین های موجود وی راه حل آرمانی را متصور شد بنام « شهر پهن دشتی» او دو سال بود مدل یک میدان 12 فوتی به شکل شهر پهن دشتی که به آن سفر کرده بود آماده کرد. در سال 1945 شهر مفقود را اصلاح کرد و دوباره آنرا(زمانی که تساوی اجتماعی برقرار شد ) نامگذاری کرد که توسط عکس هایی از مدل های کمکی مربوط به آن به تصویر کشیده شده است ایمان راسخ وی در مورد محیط ناسالم شهرها مرکز او را رها نکرد در اوائل سال 1931 او نوشت : شهر یک پیروزی طبیعی روحیه جمعی بر بشر است و بنابراین یک نیاز مادی از دروان طفولیت نسل ها بحساب می آید. اغتقاد من بر اینست که شهر آنگونه که امروز می شناسیم رو به نابودی است ما شاهد رشد سریع احلال و نابودی هستیم در سال 1958 وی نظری را در مورد شهرهای پهن دشتی تغییر داده و دوباره مقاله ای را در کتاب به شهر زنده اصلاح کردشهر زنده (پرتحرک)

اسلاید 34: شاگرد وی چندین دور نما از شهر فرضی را به تصویر کشید و بصورت چشم انداز تپه ای با شیب ملایم متصور شده است چمنزار زیبا ، دریاچه ورودخانه در شهر آمده Taxi copter( تاکسی هوایی) و Atomic Barges (قایق اتمی) انتقال فوق مدرن را ایجاد کرده سات در حالیکه در بین چشم اندزاهای طبیعی و ساختمانهایی که خودش طراحی کرده بود ، هر دو نوع ساخته شده و ناکامل چشم می خورد . در واقع رایت راه حلی را برای داشتن یک شهر سالم، انسانی و زیبات ارائه داده است

اسلاید 35: مکتب مدرنیسم: این مکتب به شهر حول محور مدرنیسم و قطع با گذشته و تاریخ و زمان نگاه می کند و فقط و فقط به مسائل معماری می پردازد. انسان در این مکتب عنصری بی.لوژیک و دارای عملکردهای «سکونت، کار، رفت و آمد و اوقات فراغت» در یک ناحیه خاص است. در مکتب مدرنیسم، موقعیت، مکان ، فرهنگ و سنت جایگاهی ندارد. مدرنیسها معتقدند باید از شهرهای قدیمی تمرکز زدائی شود. بنابراین تراکم در نواحی خاص را پیشنهادمیکنند. انان الگوهای «شهر-پارک» «شهر- شیتی»طشهر عمودی»«عملکردگرائی« و «تولید انبوه» را در شهر ابراز می دادند. این گروه معتقدند زمین باید ا هر کاربری آزاد شود و شهر در فضای سبز به شکل عمودی یجاد شود. در این مکتب به روابط اجتماعی در مقوله اوقات فراغت نگریسته می شود. پیدایش و سیر تحول شهرهای جدید

اسلاید 36: مکتب فرامدرنیسم : برنامه ریزان شهری نخستین کسانی بودند که مکتب مدنیسم را مورد انتقاد قرار دادند. آنان رویاروئی با چهارچوب نظری مدرنیسم (مسکن، کار، رفت و آمد و اوقات فراغت)، مطالعات شهری را مطرح و شهرها را در قالب مفاهیمی چون خوشه های شهری، جابه جائی جمعیت و مسکن بررسی کردند. به دنبال این انتقادها، وان آیک نیز با طرح مباحث مردم شناسی و طراحی شهری و معماری از این مکتب به دلیل یکنواختی و بی هویتی کالبدی آن انتقاد کرد. در طرحهای دیگر این گروه، بر توپوگرافی و احیای بافتهای موجود شهرها تاکید خاص شده است، بدین ترتیب مکتب فرامدرنیسم پا به عرصه وجود گذاشت. جنکس، مدنیسم را به دلیل تک ظرفیتی و تهی بودن از سطوح معنائی یا مفاهیم ماورای طبیعی سرزنش می کرد. وی به جای مدرنیسم، ترکیبی از عناصر جدید و سنتی را با مفاهیم هنر بومی و هنر متعالی در ساخت و سازهای شهر پیشنهاد می کند.

اسلاید 37: امکتب فرهنگ گرائی : این مکتب معتقد است کل یعنی مجموعه شهر بر جز، یعنی افراد غلبه دارد و مفهوم فرهنگی شهر بر مفهوم مادی آن مقدم است. در این مکتب تفکر ناحیه بندی در شهر وجود ندارد. شهر فقط از طریق سازمانهای اجتماعی- فرهنگی زنده است. برگشت به گذشته و توجه به زیباشناسی از مشخصات آن است. کامیلوسیت، هاورد، بارکر و آنوین از صاحبنظران این مکتب هستند. از این مکتب به علت ارزشگذاری بیش از حد به گذشته و اینکه زمان را قابل بازگشت و بازسازی می داند، انتقاد شده است. مکتب طبیعت گرائی:مکتب طبیعت گرائی را گروهی همانند گدس، لوییزمامفورد و فرانک اویدرایت که برنامه ریزان شهری نامیده می شوند بنیان گذاتند. چهارچوب نظری این مکتب را آزادی انسان و رهائی از محیط مصنوع، استقرار در طبیعت، کمار بر روی زمین به عنوان اوقات فراغت و توجه به خانه، حفظ طبیعت، به کار گیری تکنولوژی و وجود نداشتن عملکردگرائی در شهر تشکیل می دهد. گدس معتقد است هر شهر رشد طبیعی دارد و نیز از محیط طبیعی که در آن به وجود امده جدائی ناپذیر است. مامفورد شاگرد گدس، رشد شهرها را براساس جامعه شناسی زائیده از زیست شناسی می داند. رایت الگوی شهر جدید گسترده و شهر ناپیدا را مطرح می کند.

اسلاید 38: مکتب فلسفه گرائی : مکتب فلسفه گرائی، زیباشناسی و آزادی انسان را مطرح می کند. و به تاثیرات صنعت و صنعتی شدن می پردازد و معتقد است زندگی اجتماعی فدای صنعت شده و صنعت پریشانی مردم شهرها را نیز موجب شده است. فلسفه گرایان زندگی فن آوری را جز آزار برای انسانها نمی دانند و به صنعت حمله می کنند. بنابراین انان به فرهنگ صنعتی جهان غرب و تاثیرهای ناشی از آن در شهر حمله می کنند. از بزرگان این مکتب می توان از ویکتورهوگو، جورج زیمل، اسوالد اشپنگلر و مارتین هایدگر نام برد

اسلاید 39: مکتب فن گرائی‌ : فن گرایان، شهرهای آسما غزاش را مطرح می کنند باچون معتقدند زمین باید برای استفاده عموم آزاد شود و نیز حداکثر استفاده را باید از فن آوری کرد. کشاورزی پیشرفته، حمل و نقل مکانیزه و شهرهای زیر دریائی از ایده های انان است. از این مکتب به علت سبب اختیار از انسان و نیز بی توجهی و نیز بی توجهی به شرایط اجتماعی و فرهنگی او انتقاد شده است.

اسلاید 40: مکتب امایش انسانی : گروهی در رویائی با دیدگاه فن گرایان، نظریه امایش انسانی یا شهر انسان را مطرح و به معماران، که شهر را در تیول خود دارند حمله می کنند. این گروه معتقدند که به شهرو ساخت باید به صورت بین رشته ای نگریسته شود، بدین ترتیب برنامه ریزی شهری را مطرح می کنند که در ساخت شهر، باید جغرافیدان، جامعه شناس، تاریخ شناس، روان شناس، اقتصاد دان و معمار با هم شرکت داشته باشند و شهر را فقط معماران نسازند. این گروه به نقش مطلق انسان در طبیعت اهمیت می دهند و معنقدند در تفکر معماران، انسان در نظر گرفته نمی شود. این گروه مدرنیسم را زیر سوال می برند و شهر را مان فرهنگی می دانند و معتقد به ناحیه شهری هستد. این گروه مساله سرانه ها و معیارهای مناسب زندگی را مطرح می کنند. مهمترین نظریه پردازان این مکتب، گدس، مامفورد و کوین لینچ هستند.

اسلاید 41: نظریه توسعه پایدار : واژه توسعه پایدار را اولین بار به طور رسمی برانت لند در سال 1987 (1366) در گزارش «آینده مشترک ما» مطرح کرد. این واژه در مفهوم گسترده آن به معنی «اداره و بهره برداری صحیح و کار از منابع پایه، طبیعی، مالی و نیروی انسانی برای دستیابی به الگوی مصرف مطلوب است ه با به کارگیری امکانات فنی و ساختار و تشکیلات مناسب برای رفع نیاز نسل امروز و آینده به طور مستمر و رضایت بخش امکانپذیر می شود.

اسلاید 42: نظریه توسعه پایدار شهری : در این نظریه مضوع نگهداری برای حال و آینده از طریق استفاده بهینه از زمین و واردکردن کمترین ضایعات به منابع تجدیدناپذیر مطرح است. نظریه توسعه پایدار شهری موضوعهای جلوگیری از آلودگیهای محیط شهری و ناحیه ای، کاهش ظرفیتهای تولید محیط محلی، ناحیه ای و ملی، حمایت از بازیافتها، عدم حمایت از توسعه های زیات آور و از بین بردن شکاف میان فقیر و غنی را مطرح می کند. همچنین راه رسیدن به این اهداف را با برنامه ریزیهای شهری، روستائی، ناحیه ای و ملی که برابر با قانون، کنترل نابرابریها و کنترل بیشتر شهر و روستاست می داند. این نظریه به مثابه دیدگاهی راهبردی، به نقش دولت در این برنامه ریزیها اهمیت بسیاری می دهد و معتقد است دولتها باید از محیط زیست شهری حمایت همه جانبه ای کنند. این نظریه، پایداری شکل شهر، الگوی پایدار سکونتگاهها، الگوی مؤثر حمل و نقل در زمینه مصرف سوخت و نیز شهر را در سلسله مراتب ناحیه شهری بررسی می کند، زیرا ایجاد شهر را فقط برای لذت شهرنشینان می داند.

اسلاید 43: نظریه باغشهر : او برای ساخت شهر زمینی به مساحت 6 هزار ایکر (هر ایکر معادل 4047 مترمربع است) در نظر می گیرد که در هر هزار ایکر آن تاسیسات شهری احداث می شود و بقیه زمین برای مصارف شهری به زیر کشت می رود که آن را کمربند سبز می نامد. او شکل کلی شهر را دایره فرض می کند به شش محله، شش بلوار و به عرض 120 فوت تقسیم می شود. بلوارها از مرکز شهر منشعب می شوند. در مرکز شهر باغی است به مساحت پنج تا شش ایکر که گرداگرد آن بناهای عمومی می مانند شهرداری، بیمارستان و غیره قرار دارد. برگرد میدان اصلی شهر که به چمن آراسته است، پارکی به مساحت 145 ایکر و برگرد این پارک قصر بلورین قرار دارد. این قصر برای خرید، پناهگاه، تفریح و نمایشگاه است. هاورد حد متوسط جمعیت این شهر و روستاهای اطراف آن را 32 هزار نفر بیان می کند که 30 هزار نفر در خود شهر و 2 هزار نفر در نواحی روستائی اطراف شهر ساکن می شوند. از آن جا که هاورد یک سیستم ناحیه ای باغشهر را پیشنهاد می کند، طرح وی شامل یک مادر شهر با جمعیتی معادل 58 هزار نفر و تعدادی باغشهر در اطراف آن است، که به وسیله وسایل نقلیه سریع السیر با یکدیگر مرتبط می شوند. این باغشهرهای اقماری با کمربند مزارع و پارک جنگلی از یکدیگر و از شهر مرکزی جدا می شوند. این شهرهای اجتماعی چند مرکزی که مفهوم ناحیه چند مرکزی جدید را داشتند، می بایست نقش تمرکز زدائی از شهرهای بزرگ را به عهده بگیرند تا رشد کالبدی، اجتماعی و اقتصادی از شهرهای برگ به باغشهرها انتقال یابد. این شهرها بعداً شهر ناحیه نامیده می شوند.

اسلاید 44: نظریه شهرکهای اقماری : نظریه شهرکهای اقماری یک مرحله حد واسط میان باغشهر و شهرهای جدید است. این ایده بر راهبرد گسترش سطوح ناحیه شهری تاکید می کند، که در حقیقت دیدگاه دیگری از برنامه ریزی ناحیه ای است. این نظریه به طور قابل توجهی به دیگاه گرائی گدس در پیش از جنگ جهانی اول دقیقاً به سیاست شهرسازی منطقه ای ابر کدامی و دیگران در دهه 1920 مربوط می شود. اما این شهرکهای اقماری، اقتصادی و خودکفا نبودند و به مثابه عناصر کالبدی منفصل ظاهر شدند و خیلی کم پیشرفت کردند.

اسلاید 45: نظریه واحدهای همسایگی : کلارنس بری معتقد بود خدمات عمده و اساسی باید در نزدیکی خانه مسکونی مستقر شود و مسیرهای دسترسی به خدمات نباید خیابانهای اصلی در قطع کند وی برای هر واحد حداقل یک دبستان، چند مغازه و چند قطعه زمین بای پارک و ورزش و برای محلات مسکونی پردرآمد علاوه بر خدمات بالا، یک کلیسا،سالن اجتماعها، کتبخانه، باشگاه و استخر شنا در نظر گرفته بود. او معیار 10 هزار نفر جمعیت را برای یک واحد همسایگی پرتراکم بیان می کند. لازم است گفته می شود که اتومبیل عامل قدرت بخشیدن به نظریه واحدهای همسایگی و نیز محرک تفکیک شهرها به تعدادی از واحدهای ساختاری بود که یک نظام سلسله مراتبی شهری را به وجود می آورند

اسلاید 46: نظریه شهر خطی : اسپنیارد آرتور سوریاماتا در سال 1882 نظریه شهر خطی را که می بایست در اطراف مادرید احداث شود بیان کرد. وی معتقد بود ستون فقرات شهر را یک خیابان به عرض حداقل چهل متر تشکیل دهد تا در مرکز آن مسیرهای رفت و برگشت راه آهن احداث شود و در این بافت، بلوکهای ساختمان چهارگوش، نباید بیش از یک پنجم زمین را اشغال کند. شهرهای خطی ضمن توسعه طولی خود، سبب اتصال شهرهای نقطه ای، رئوس خطی اضلاع مثلث شبکه را تشکیل خواهند داد، بدین ترتیب کلیه مناطق روستایی با شبکه ای از مثلثها پوشیده می شوند که مناطق داخل مثلثها برای فعالیتهای کشاورزی و صنعتی در نظر گرفته خواهند شد. در این طرح تقسیم عادلانه زمین وجود دارد. طرح سود یا فقط در زمین به وسعت 5 کیلومتر اجرا و بعداً با رشد مادرید مدفون شد.

اسلاید 47: نظریه گارنیه : نظریه گارنیه یک سال پس از انتشار نظریه هاورد در زمینه طراحی یک شهر نمونه بیان شد. شهر جدید صنعتی وی، جمعیت بهینه ای معادل 35 هزار نفر داشت. این تعداد مشابه تعداد جمعیت باغشهر هاورد است. هاورد در باغشهر خود فقط تعدادی از صنایع کوچک و متوسط را در باریکه ای از پیرامون محلات مسکونی جا داده بود، اما گارنیه مجموعه صنعتی عظیمی را پیشنهاد می کرد. مرکز شهر جدید صنعتی به بناهای عمومی مانند ادارات آموزشی، اداری، خدماتی و تفریحی اختصاص داشت و محلات مسکونی در اطراف آن قرار داشتند و بیش تر خانه های آن دو طبقه، جدا از یکدیگر و محصور در باغچه های بدون پرچین بودند. در نظریه گارنیه کل شهر مانند پارک بزرگی است که در هیچ جا، دیوار یا نرده ای آن را محدود نمی کند و شهر براساس عملکردهای خاص، مکان یابی می شود. وی صنایع مضر را در پیرامون و در فاصله ای دور از محدوده شهر قرار می دهد. الگوی ساختمانهای مسکونی در این طرح نظیر مجتمع های مسکونی مجهز به خدمات عمومی است. شهر جدید گارنیه دادگاه، مراجع قانونی، پلیس، زندان و کلیسا ندارد. در این طرح کلیه زمینها در اختیار شهرداری است و نیز تامین آب، نان، گوشت، شیر و دارو به عهده تشکیلات شهرداری است. در طرح وی طبقات اجتماعی مطرح نیستند، بلکه اساس کار، انسان است

اسلاید 48: نظریه لوکوربوزیه : لوکوربوزیه به دیدگاه مدرنیسم گرایش داشت و جمله معروف «خانه ماشینی است برای زندگی در آن» را بیان کرد. وی همانند هاورد کلمه باغشهر را به کار برد، اما طرحهای او با باغشهر هاورد متفاوت بود، زیرا مفهوم او از باغشهر، شهری با ساختمانهای بلند و درختمهائی که به شکل بلوکهای بزرگ فضاهای خالی را می پوشاند بود. لوکوربوزیه، نظریه شهر معاصر، طرح همجواری و شهر درخشان را نیز ارائه داد. شهر معاصر وی مجموعه ای از 24 برج و هر برج دارای 60 طبقه است. تراکم آن معادل 30 هزار نفر در هکتار که در مقایسه با محلات قدیمی بسیار بالاست. فضای میان ساختمانها و باغهای عمومی را خیابانهای پهن پر کرده اند. در طرح همجواری او که برای بازسازی شهر پاریس طراحی شده، در مجموع هجده برج در نظر گرفته شده بود. شهر درخشان وی عملکردهای اداری، خدماتی، مسکونی، صنعتی، ساختمانهای اداری 220 متری و خانه های نقشه دندانه ای پنجاه متر ارتفاع دارد. وی شاندیگار پایتخت جدید ایالت پنجاب هند را طراحی کرد. در طرحها او نظریه های لوکوربوزیه به انسان توجهی نمی شود. زیرا وی در طراحی و ساخت شهرهای جدید ارتفاعی ، هرگز از مردم نمی پرسید که آنان چگونه می خواهند زندگی کنند.

اسلاید 49: نظریه فرانک لویدرایت : فرانک لویدرایت نظریه «شهر پهندشتی یا شهر فردا» را برای تمرکز زدائی از شهرهای بزرگ ارائه کرد. این نظریه امکان زندگی پراکنده را در خانه های ویلائی تک خانواری مطرح می کند. در این طرح محل کار در شعاع ده تا بیست مایلی از محل زیست (ده تا چهل دقیقه) قرار می گیرد و ساکنان با استفاده از وسایل نقلیه سریع السیر (هواپیما، هلیکوپتر و غیره) جا به جا می شوند. نظریه رایت مانند بسیاری ا آمانگرایان، عناصر شاعرانه روستا گرایانه دارد. ص 35 شهر جدید به اجتماعهای از پیش برنامه ریزی شده، جامعه ای خود اتکا، با جمعیت و مساحت مشخص، فاصله ای معین از مادر شهر، اهداف معین و برخوردار از تمام امکانات و تسهیلات لازم برای یک محیط مستقل گفته می شود. الگوی اولیه شهرهای جدید امروزی، بیشتر بر پایه نظریه باغشهر استوار است. 

اسلاید 50: برای او آب و درختان مزاحمتی ایجاد نمی کردند بلکه قسمتی از معماری پویای او بودند و به گونه ای آنها را در کنار مصالح ساختمانی بی روح به کار برده است که گویی این مصالح نیز بخشی از طبیعت می باشد. این است که او را در این سبک به همه دوستاران معماری در زمره برترین ها معروف کرده است.آثارخانه آبشار

اسلاید 51: خانه ی جان استور یکی از چهار خانه ای است که رایت در منطقه ی لوس آنجلس به اجرادرآورد رایت از یک سری بلوک های سیمانی بافت دار در این خانه استفاده کرد که به صورت مصالح غالب در ساخت خانه های بسیاری از مردمان طبقه ی متوسط آمریکا به کار گرفته می شد. بلوک سیمانی مدتها بود که به عنوان روشی ارزان قیمت در ساختمان سازی استفاده می شد، اما از نظر زیبایی شناختی چیزهای بسیار برای آرزو کردن باقی می گذاشت. رایت متوجه شدکه قالبهای ویژه ای می توانند این بلوکها را به صورت زیباتری در آورند، صرفاً با ایجاد یک فرورفتگی ساده در نمای آنها. دیوارهایی که به این ترتیب با این بلوک های نقشدار ساخته شدند دارای فضایی حفره مانند در دل خود بودند که قادرشان می ساخت با استفاده از میله های فولادی به هم متصل شوند. نظام چیدن بلوکها در امتدادهای عمودی و افقی الهام بخش رایت در به اصطلاح خانه هایی با نمای بافت دار بود در همه جا چیدن بلوکها از خصیصه ی فضایی محیط متأثر است. زیرا اینها را می توان جا به جا با شیشه نیز تزیین کرد. این مصالح زدایی بالقوه به رایت امکان داد تا بر یکی از مشکلات قدیمی که عبارت بود از جداسازی فضای داخلی از بیرونی به شکل بسیار ظریفی غلبه یابد. علاوه بر همه ی اینها، رایت به این ترتیب توانست بی شمار ترکیب نور و سایه در فضاهای داخلی خود خلق کند نور به عنوان یک عنصر فضایی دائماً در حال تغییر، بلوکها را از هرگونه نیاز به تزئینات کاربردی اضافی معاف ساخته است. این جلوه های ویژه در نمای داخل اتاقها و فضاهای خانه به نحوی است که با نور پردازی مصنوعی که در دیوارها و سقفها تعبیه شده به کمال می رسد. عین این استراتژی در سطوح بیرونی خانه نیز موارد کاربرد ویژه ی خود را یافته است، به خصوص در تأکید بر سکو و نرده های آن که جلوه ای سرشار از نور را خلق کرده است. کلیت به نحوی است که حس و حال یک خانه ی غریب شرقی را در ذهن پدید می آورد و این همان چیزی است که رایت در بیشتر سالهای فعالیت حرفه ای اش درپی ان بودند. آثارخانه استورر

اسلاید 52: در سال ۱۹۳۹ ، بنیاد موزه گوگنهایم تاسیس شد.در طی چند سال به تعداد آثاراین موزه افزوده شد از جمله آثاری از نقاشی های مارک شاگال ، رابرت دولونه ، فرناند لژه ، آمادئو مودیلیانی و پابلو پیکاسو. مجموعه سرعت زیادی به خود گرفته بود، بنابراین در سال ۱۹۴۳ ، Rebay گوگنهایم نامه ای به فرانک لوید رایت نوشت واز او خواست تا ساختمانی را برای این موزه طراحی کند. در پاییز سال ۱۹۵۹ ، ده سال پس از مرگ سلیمان گوگنهایم و شش ماه پس از مرگ فرانک لوید رایت موزه درهای خود را برای اولین بار بر روی عموم مردم باز کرد. داخلی گالری با فرم مارپیچ حلزونی آرام از سطح کف تا بالای ساختمان به آرامی حرکت می کنید و نقاشی ها همراه دیوارهای مارپیچ نمایش داده می شوند.بیشتر انتقادها از تحت الشعاع قرار گرفتن ساختمان نسبت به آثار درون آن می باشد که باعث شده نتوان پنجره ای در سطوح دیوار تعبیه کرد گر چه به صورت بسیار سخاوتمندانه ای نور به درون گالری راه می یابد اما سایه بازدیدکنندگان بر روی آثار تاریکی میکند و برای نمایش حتما باید از نور مصنوعی استفاده کرد. آثارموزه گوگنهایم نیویورک

اسلاید 53: بین سپتامبر ۲۰۰۵ و ژوئیه ۲۰۰۸ ، موزه گوگنهایم مورد ترمیم بیرونی قرار گرفت. در فاز اول این پروژه ، گروهی از معماران مرمت ، مهندسان سازه و معماری با یکدیگر همکاری کردند تا یک ارزیابی جامع از وضعیت فعلی ساختمان داشته باشند. به وسیله تکنولوژی لیزر تمامی قسمتهای ساختمان مورد عرض یابی قرار گرفت که در نوع خود کم نظیر بود و موارد مورد نظر ترمیم شد. در ۲۲ سپتامبر ، ۲۰۰۸ ، دوستان و طرفداران گوگنهایم در نیویورک گرد آمده به علامت اتمام نوسازی بعد از ۳ سال نسبت به فرانک لوید رایت طراح موزه ادای احترام کردند. آثارموزه گوگنهایم نیویورک

اسلاید 54: این خانه در ریور فارست،ایلینوس ۱۸۹۳که ایده های بزرگ او در معماری خانگی ازاین خانه سرچشمه می گیرد. آثارخانه وینسلو

اسلاید 55: هایلند پارک ،ایلینوس،۱۹۰۲ با یک المان مرکـزی که از بقیـه خانه بزرگـترکه در ((پریری)) بیشتر اوقات این المان فضای نشیمن دو طبقه بود.آثارخانه ویلیس

اسلاید 56: در بوفالو،نیـورک،۱۹۰۴ صفحـات پوششیوسیع،کم ا رتفاع وادامـه یافته با پنجره هاینواری وترا سهایی که به طرف طبیعت سوقمیدهند.آثارخانه مارتین

اسلاید 57: در بوفالو؛ نیویورک ۱۹۰۴٫مجموعه ای مونومنتال که نظیر آن قیلا“ دیده نـشد بود.احتمالا“ کمی مدیون روحیه صنعتی آمریکایی در مورد سیلوها می باشد.آثارساختمان لارکین

اسلاید 58: در اوک پارک ایلینیویس،۱۹۰۶،ساختمانی عظیم وبا قدرت ا ز بتن.آثارمعبد اونیتاریو

اسلاید 59: شیکاگو ۱۹۰۹- یکی از مشهورترین خانه های رایت است که به طور کامل المان های(( پریری)) را نمایان می سازد.این خانه ها اولین مدل از حالت گرایی دراماتیک وسه بعدی بودندکه ((وایت من))با آواز در مورد این خانه هامی گفت: ((نفس های عمیقی از فضا می کشم….زمین در راست وچپ من جریان دارد…چه جاده بزرگی تومرا بهتر از خودم درک می کنی….)) واین بودموضوع امریکا که برای اولین بارتوسط صفحات وحرکت های افقی رایت فرم معماری پیدا نمود ودر دهه اول قرن دراطراف شیکاگو ساخته شدند.آثارخانه رابی

اسلاید 60: ویسکانسین۳۹-۱۹۳۶ .تمام بد نه ها منحنی شکل هستند چونکه پلان مدول دایـره دارد. پنجـرها ی نواری وسقـف ساختمان از شیشه هستند. ستونها از بتن بوده وبفرم چتر می باشند.برج آزمایـشگاه درسال ۱۹۵۰ تکمیل شد.آثارساختمان اداری اس.سی

اسلاید 61: فینیکس ؛آریزونا ۳۹-۱۹۳۸ .خرپاهای چوبی بزرگ فضای سالن را می پوشاند. وسقف چادری را نگه می دارد. بنای دیواری از ”بتن صحرا“است.که مخلوطی از تکه سنگ های صخره ای وسیمان در شبکه چوبی.آثارتالیزین وست

اسلاید 62: 1940 سقفهای شیب دار کوشش اورا برای رهای شدن از معـماری جعـبه ای میرساند. فرمها نظیر بازی فروبل می مانند.آثارکلیسای کالج لیک لند

اسلاید 63: منابع:1- معماری و شهر سازی در قرن 202- معماری معاصر – دکتر وحید قبادیان3- شهر سازی برای همه4- مفاهیم شهر و شهر سازی – رایت5- www.wright.htm