صفحه 1:
QC tumor
markers
Dr .mehrdad vanaki
Consultant of quality assurance &
QMS in med labs
صفحه 2:
درصد مرگو میر ها در لمریکا ناشیاز کانسر لستسیر مرگو میر ناشی25 ۰
از کانسر هوچکینورحم و دهانه رحم و معده به طور چشمگیر کاهش
يافته ولودر عرضسير مركو مير ناشىاز كانسر لنفوم غير وجكينو
کانسر ریه و مائوم و مولتیپلمیلوما به میزلن 19 درصد رشد دلشته لست
تشخیص زود رس و درمان موثرتر همراه با پیشگیری به میزان قابل توجهی ۰
مرگ و مير ناشی از کانسر را کاهش می دهد
تعریف ساده کانسر: رشد نسبتا خود مختار بافت ۰
کارسینوژن: عاملی که باعث رشد سرطان می گردد که فیزیکی (اشعه ایکس) ۰
يا شيميايى ( بلى سيكليك هيدروكرين- بنزن) يا بيولوزيك ( نوعى ویروس)
مى باشد و أز طريق تغييرات در ژنوم یا افزایش تكثير منجر به بروز سرطان
می کردد
صفحه 3:
TUMOR MARKERS
9 Oket we they?
* Ore substoaves usu) proteias, thot are produced by the body it
espouse to cover youth or by the cower tissue itsel® ood
vertoit beige (amorcurervus) poadiias
° Detected to higher frac corced aounis te the blood, urice, or body
tues
۰ Gowe tuwer workers ure speviic Por poe ype oP coder, white
vers ure sero in severd power iypes
* Oessurewerds ow be webu — wheo used doy
Luis x-rays, or vier tests tu the detevivd ocd
digests DP sows pes DP power
صفحه 4:
TUMOR MARKERS
* Measurements of tumor marker levels
alone are not sufficient to diagnose
cancer for the following reasons:
— Tumor marker levels can be elevated in people
with benign conditions
— Tumor marker levels are not elevated in every
person with cancer - especially in early stages of
the disease
— Many tumor markers are not specific to a
particular type of cancer
سنجش تومور مارکر ها به تنهائی در تشخیص کانسر به دلایل ذیل کافی نمی باشد :
1- سطح تومور مارکر در ولکنشهوژهابیو خوشخیم نیز افزایش میب اید
2- سطح بسيارىئاز تومور ماركر ها در مراحلابتدائيو اوليه كانسر لفزايش: موي ابد
کت تیوه تومور مارکر فاقد اختصاصیتیا ویژگیک افیی رلوی کنوع کانسر خاصمی-3
صفحه 5:
A good tumor maker should
have those properties:
* 1. A tumor marker should be present in or
produced by tumor itself.
+ 2. A tumor marker should not be present in
healthy tissues.
+ 3, Plasma level of a tumor marker should be at a
minimum level in healthy subjects and in benign
conditions.
ویژگی های یک تومور مارکر خوب در آزمایشگاه بالینی
یکتومور مارکر خوببایستیاز منبم. خود تومور ترشح و تولید گردد -1
یکتومور مارکر خوب: بایستیاز لعضایسال, بدنترشم شود -2
سطح غظتپ اهماییی کت ومور مارکر خوبب ایستیدر وضعیتسامتو -3
شرلیط اسلهابیخوشخیم در حداقلمیزانخود باشد
صفحه 6:
4. A tumor marker should be specific for a tissue, it
should have different immunological properties when it is
synthesized in other tissues.
5. Plasma level of the tumor marker should be in
proportion to the both size of tumor and activity of
tumor.
6. Half life of a tumor should not be very
long
یکتومور مارکر خوبب-ایستییراو ی کب افتاختصاصوی اشد و به رلحتی4
به روشهاوايمونولوزيكقابلشناسايىو تمايزاز ساير بافتها باشد
سطح غظتپ اشمایییکتومور مارکر خوبب ایستیتواناییتمایز میزان-5
فعاإيتو سايز تومور را دلشته باشد
نيمه عمر يكتتومور ماركر خوبنبايستىخيلىطولانوياشد -6
صفحه 7:
* 7. Atumor marker should be
present in plasma at a
detectable level, eventhough
tumor size is very small
یکتومور مارکر خوبب ایستیدر شرلیطیسایز یک 7
تومور بسیار کوچکو در مرلحلاولیه باشد در یک
سطح غلظتق ابلشناسايىدر بلاسما قابلشناسايوياشد
صفحه 8:
Potential uses of tumor
Screening in genera bKRIMStion
Differential diagnosis of symptomatic patients
Clinical staging of cancer
Estimating tumor volume
As a prognostic indicator for disease
progression
Evaluating the success of treatment
کاربرد های بالقوه تومور مارکر ها
1 غربا لگریجامعه-
2 تشخيص افتر لقو يمار ان علامتدار-
اندیکاتور تعیینپروگنوز و مراحلپ یشرفتب یماروو تومور-5
ارزيابىموفقيتدرمان: 6
صفحه 9:
* Detecting the recurrence of
cancer
+ Monitoring reponse to therapy
+ Radioimmunolocalization of tumor
masses
شناسایی عود کانسر
مانیتورینگ و کنترل روند پاسخ به درمان
تعیین رادیوایمونولوژیک موضع توده های تومور
صفحه 10:
+ In order to use a tumor marker for screening in the presence of
cancer in asymptomatic individuals in general population, the
marker should be produced by tumor cells and not be
present in healthy people.
* However, most tumor markers are present in
normal, benign and cancer tissues and are not
spesific enough to be used for screening cancer.
به جهت کاربرد یک تومور مارکر با هدف غربالگری خصوصا در افراد بدون علامت و
عموم جامعه الزاما اين مارکر نبایستی در افراد سالم حضور داشته باشد و بایستی
.صرفا ازسلو های تومورال بایستی ترشح گردد
در هر حال واقعیت فعلی این است که اکثر تومور مارکر های فعلی در شرایط نرمال در
افراد سالم حضور دارند خصوصا در شرایط بافت های خوش خیم لذا از ویژگی کافی
جهت کاربرد به عنوان یک تست غربالگری برخوردار نمی باشند
صفحه 11:
+ Few markers are specific for a single
individual tumor, most are found with
different tumors of the same tissue
type.
* They are present in higher quantities
in blood from cancer patients than in
blood from both healthy subjects and
patients with benign diseases.
ندرتا برخی از مارکر ها برای یک تومور منفرد اختصاصی ۰
بوده ولی غالب تومور مارکر ها در تومور های مختلف به
طور اشتراکی یافت می شوند و وفاقد ویژگی برای یک نوع
تومور می باشند
صفحه 12:
* Some tumor markers have a plasma
level in proportion to the size of tumor
while some tumor markers have a plasma
level in proportion to the activity of tumor.
* The clinical staging of cancer is
aidded by quantitiation of the
marker.
صفحه 13:
* Serum level of marker reflects tumor
burden.
* The level of the marker at the time of diagnosis
may be used as a prognostic indicator for
disease progression and patient survival.
* After successful initial treatment,
such as surgery, the marker value
should decrease. The rate of the
decrease can be predicted by using
the half life of the marker.
صفحه 14:
* The magnitude of marker reduction may
reflect the degree of success of the
treatment.
* In the case of recurrence of cancer,
marker increases again.
* Most tumor marker values correlate
with the effectiveness of treatment.
صفحه 15:
(ua وت لول wurker
© Dhe qudiy shoud be tacked
صفحه 16:
7 و ی رال ها زور
اجه ون ۰
موه توا Cptockewistry, —
صجها ول ۰
—‘Wistockhewistry, Oviosul usuys
۰ Te body Pluck
—Obod, wice, CGP, الا یه
صفحه 17:
مر ۱
* Ovwebud watbody (Dob)
- سین
— wess production
° Gaedwick tevkoique
= Dobe + اس سس
- 10001929 + م۲۱
صفحه 18:
۰ وتات هد ارو وی tw Obs
۰ /(۲ Piste boud voto a sold support (tubes or wells...)
۰ The seood, voboudd up toiroduciios toiy the way
سور the siqcd (raver? rediocucide, eszpsve,
صفحه 19:
صفحه 20:
2| warker ia Ourvloyp
الل
جاه 5 ٠١
و۳۳ ۰
صفحه 21:
Goreeruicry
apo, workers a keotted role Por tuccor
Phy SUYEPUKT], مسا او
"Speke سح
— hack oP spec Paty ond reliiog to tucor size
seppropricte Por the detection oP یت tsi racer
4a sowe cases, tor warkers cod be equal ty vtker
وی و اوه حور
- ۳806 & prostie cower
این
صفحه 22:
)
مر له امه حول توا ها ام صا و۳ ۰
ال مه رل امه موه راو و
ea
-®CC & kepuowa
جه خم عووى؟ the ارت و با ماو Gowettwes
-OGE & GCLO
صفحه 23:
Grog
٠ Whe tuwoor workers und wediod صصه رمرم
vowpleweutary ia the pre-therapeuiic ord post-
therapeutic stacey
صفحه 24:
Prowqusts
٠ The pretherapeuto level oP عصصك! تسوج
توا -
thot itis todepeudeut or vier جا عاط ]امن دصرو )1( *
the patholo عبوخا جعرواصو"ا جادودو لصم أديجير
صفحه 25:
۰ و۲ نجل یطاق therupeulic sirup by
صن حدس وو ساود wis ek oP Palure respowe
fo freaked
9 Ths property ts vw oP the wupr uspevis ve
porred use oF the tuwor worker
- CE® 8 یی موام
- 00919-9 6 سس سم
- 0۷۳0۵ 3010 6 عحمم ور رس vel وی
صفحه 26:
Ouricy treukvedt
Wich workers level bePore treeukoedt yeurraly
— Oot cdl) correlate very well wits the therapeutic
result butane sowetitoes وه to this result ict
Dhe assay woot be tobiag ito accu the gorker
وم اه له امه بل مار ام
وم و۳
صفحه 27:
كك الاصااد صب واس 12)
۰ ناسون to a udtuable wed ued bead 17
لیوا or wetustasis
تاونس
— wok ewer تنج رال ناوات وا
De protoccl oF the Pollow-up wust be very strict
- 000095-92 wesswed every 9 ke Por 0
peor ved theo every © wouthks to brevet
له مت ها
صفحه 28:
Diagnosis or
monitoring
* Measuring patients’ levels of AFP, CA
19-9, CEA, Free PSA, and Total PSA
are clinically useful in the
monitoring of cancers
صفحه 29:
* Carte bru proets
- ۰ رنه راون
- CEB - C@ICS
* Ooch ام موی - 00084
- 0 - 0006-0
- 8 - 6CC
— TS ۰ مور
— DRO -oPr
٠ COML
٠ ۵۵
صفحه 30:
Tumor marker
carcino- associated -
proteins
صفحه 31:
Prostate Specific Antigen (PSA)
The clinical use of PAP has been
replaced by PSA.
PSA is much more specific for screening
or for detection early cancer. It is found
in mainly prostatic tissue.
PSA exists in two major forms in blood
circulation. The majority of PSA is
complexed with some proteins. A
minor component of PSA is free.
صفحه 32:
PSA tumor marker
سرطان پروستات رتبه اول در مردان را دارا است و تشخیص
ان با تومور مارکر 5/۸ زود هنگام اهمیت ویژه ای دارد
با اسکرین و تشخیص اولیه کانسر پروستات با یک درمان
رادیکال پروستاتکتومی می توان به یک درمان نسبتا قطعی
رسيد و اميد به زندكى در اين كانسر حدود 000 سال مى
. باشد
صفحه 33:
PSA, continued...
* Regulation and Physiology:
— There are 2 major forms of PSA that are found circulating in the blood:
۰۳۵
هک«
— Complexed to a,-antichymotrypsin or a,-macroglobulin.
— The detection of total PSA has been used in screening for and in
monitoring of prostate cancer
—The measurement of free PSA can help to
differentiate levels of PSA that are in the
rey zone: i.e. not high enough to
iagnose cancer prostate, but not low
enough to rule out the diagnosis of cancer
prostate: Patient with cancer
Bate have a lower % of free
صفحه 34:
* PSA testing itself is not effective in
detecting early prostate cancer.
* Other prostatic diseases, urinary
bladder cateterization and digital
rectal examination may lead an
increased PSA level in serum.
* The ratio between free and total PSA
is an reliable marker for
differentiation of prostatic cancer
from benign prostatic hyperplasia.
صفحه 35:
* The use of PSA should be together
with digital rectal examination and
followed by transrectal
ultrasonography for an accurate
diagnosis of cancer.
٠ Serum level of PSA was found to be
correlated with clinical stage,
grade and metastasis
صفحه 36:
* The greatest clinical use of PSA is
in the monitoring of treatment.
* This treatment includes radical
prostatectomy, radiation therapy and
antiandrogen therapy.
* The PSA level should fall below the
detection limit.
* This may require 2-3 weeks. If it is
still at a high level after 2-3
weeks, it must me assumed that
residual tumor is present.
صفحه 37:
۸ نیمه عمر آنتی ژن اختصاصی پروستات
افزايش فیزیولوژیک و کاذب
نیمه عمرنسبتا بالا آنتی ژن اختصاصی پروستات ( حدود 000 الی
900 ساعت) منجر به افزايش فيزيولوزيك و كاذب اين ماركر بس
از اعمال ت اح لظظيز توشه زكنال و معاينه بروستاك و عل
جراحى بروستاتكتومى يا سونوكرافى يا بیوپسی از طریق رکتوم
مى كردد لذا به مدت © هفته زمان نياز است تا سطح افزايش يافته
آنتی ژن اختصاصی پروستات به سطح واقعی خود بازگردد
احتباس ادراری حاد نیز منجر به افزایش کاذب اين تومور مارکر
مى خردد
معاينه انگشتی پروستات از طریق رکتوم در برخی افراد تا دو
برایر افزایش کاذب حاصل می نماید و در گروهی افراد هیچ
.تغییری حاصل نمی نماید
صفحه 38:
کایبرد بلینی۳5۸۵
در غربلاكرىكانسر بروستات
آنتی ژن اختصاصی heed ع ه برغربالكرى كانسر
پروستات در مرحله بندی( استیجینگ) و پایش درمان و عود
سرطان کاربرد جدی دارد
: تشخیص زود رس کانسر پروستات
با توجه به اينكه بزركى خوش خيم بروستات و كانسر پروستات
از مشکلات شایع در مردان بالای 900 سال می باشد اسکرین
سالانه یک بار به طور جدی توصیه می گردد. محدوده 6 الی
©0 اين ماركر تا حدود ن تفع بزرگی خوش خیم پروستات
مى باشد ولي نفي نمی بآشد ( خصوصا در مراحل
ابتدایی) لذا آزمایشات ae nat Sar dae آزاد و
توتال و نسبت مربوطه به همراه بیوپسی و اقدامات ب پنی و
تصوير برداری تکمیل کننده حلقه تشخیص نهایی می باشد
صفحه 39:
رفرانس رنج انتی ژن اختصاصی
برای بهبود توانایی آنتی ژن اختصاصی پروستات یک رویکرد اصلاح رفرانس
رنج( با واحد میکروگرم در لیتر) مطابق سن می باشد بر اساس رفرانس تیتز
9006
سال: 6.000 49-40
سال 6.6.40 59-50
سال 6.0 69-60
سال 6.0.0 79-70
در این رویکرد با پایین اوردن حد فوقانی رفرانس رنج در افراد جوانتر تعداد
. کانسر پروستات بیشتری در سنین میانسالی کشف و درمان قطعی می گردد
صفحه 40:
تقسیم غلظت 5 cP Ay Slory So's, اندازه گیری
شده با سونو رکتال
کاربرد در بیمارانی است که سطح غلظت coll 0 ( محدوده
خاکستری تش تشخیص کانسر ) دارند
اگر در اين گروه افراد معاینه فیزیکی رکتال برای پزرگی پروستات
منفی باشد و و مارکر تراکم پروستات بالا باشد مجموعا به نفع
کانسر اولیه پروستات می باشد و پیگیری مداوم سطح غلظت آنتی
.ژن پروستات و بیوپسی ضرورت دارد
افزایش جهشی ( متناسب با زمان ) آنتی ژن اختصاصی پروستات
نيز مارکر تشخیصی مناسبی برای کانسر اولیه می باشد
صفحه 41:
آنتی رن ختصاصیب روستاتمترشحه از ملیع نوک
بستان
ریب تی زوا خن ۱ تاتفا منشا غير
این مارکربه عنوآن یک ge ie در ترشحات پستان
زنان مبتلا به کانسر پستان بالاتر از زنان نرمال می باشد اين
تومور. مارکر در پستان با مثبت بودن گیرنده استروژن و
پروژسترون رابطه دارد و به طور قابل توجهی با مقاوت به
درمان کانسر پستان ( تاموکسیفن) رابطه دارد
5۸ با منشاغیر پروستاتی
عمدتا در بافت های تنظیم کننده هورمونی میباشند که می تواند
با اندروژن و پروژستین ها و گلوکورتیکویید ها فعال گردد
صفحه 42:
در مرحله بندوهلستیجینگک انسر پرهستات
بالا بودن غلظت مارکر و روند افزایش مکرر ماکر نشانه پیشرفته ٠
بودن بیماری کانسر پروستات می باشد ولی برای استیجینگ مارکر
آنتی ژن اختصاصی پروستات نمی تواند کمک کننده باشد و نیاز به
تست های تکمیلی بیوپسی و تصوير برداری می باشد
آنتی ژن اختصاصی پروستات در کانسر غیر متاستاتیک محدود به پروستات ٠
حداکثر تا عدد 0200 بالا می رود و ندرتا بالای این عدد مشاهده می گردد لذا
اعداد بالای 200 در تشخیص متاستاز کانسر پروستات کمک کننده می باشد
( ولی نه با تطعیت) و یا اعداد کمتر از OD کمتر با متاستاز استخوانی همراه
. می باشند
این موضوع اهمیت گزاش دهی و خطی بودن و صحه گذاری اعداد بسیار بالای ۰
. این مارکردر آزمایشگاه ها را نشان می دهد
صفحه 43:
کایبرد بلینی85۸۵
در پلیشدیمانک انسر پروستات
در پروستاتکتومی رادیکال تمام بافت پروستات برداشت می گردد لذا سطح انتی ژن ۰
اختصاصی پروستات بایستی غیر قابل تشخیص و زير حد تشخیصی کیت باشد . برای
اين اندازه گیری به دلیل نیمه عمر بالای این مارکر حداقا 6 الی 0 هفته برای یک
اندازه گیری سرمی بایستی فاصله بدهیم و سپس موفقیت درمان را از طریق این مارکر
ارزیابی و پایش نماییم و ترجیحا آزمایشگاه جهت پایش درمان کانسر پروستات از کیت
های سنجش فوق حساس ( 00.006 الی 00.0000) آنتی ژن اختصاصی پروستات با
سطح حساسيت بسيار بالا استفاده نمايد تا بتوان توسانات جزیی و حداقل را نیزشناسایی
و رد یابی نمود . پس از رادیکال پروستاتکتومی 000 درصد مارکر به زیر 0.06
می رسد و 00 درصد موارد به زیر 00.000) می رسد که با روش های رایچ روتین
غیر قابل سنجش می باشد و در زمان عود بیماری با روش های رایج تا زمانی که
. غلظت به بالای ).0) نرسد متوجه تغییرات در بیمار نمی شویم
کیت های فوق حساس جهت اندازه گیری سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات در خانم ۰
ها نیز کاربرد دارد چرا که به طور طبیعی غلظت این مارکر در زنان کمتر از 00.06
. می باشد . این مارکر در زنان در طول بارداری و کلسر پستان افزایش می رابد
صفحه 44:
در پلیشدیمانک انسر پسروستات
بالا بودن این مارکر سه هفته پس از رادیکال پروستاتکتومی نشانه این است که بقایای ۰
غده پروستات بدرستی تخلیه نگردیده است
مارکر انتی ژن اختصاصی پروستات تا یک سال پس از جراحی هر سه ماه یکبار و در ۰
سال دوم هر چهار ماه یکبار و در سال دوم به بعد هر شش ماه یکبار بایستی چک شود
به صلاح پزشک و بیمار می باشد که برای مانیتور دقیق اين مارکر بهتر است در یک ٠
مرکز آزمایشگاهی معتبر با یک متد معتبر در طول زمان چک شود تا شامل نوسانات
.بین آزمایشگاهی و متد ها نگردد
صفحه 45:
کایبرد بلینی۳5۸
در لشعه (پرتو) دیملنیک انسر پرهستات
قاعدتا پس از اشعه دریمانی انتظار کاهش تدریجی مارکر را ۰
داریم ولی نقش و کاربرد آن به اندازه پایش درمان پس از
رادیکال پروستاتکتومی نمی باشد
صفحه 46:
* tumor marker HORMONES
* Calcitonin
* Calcitonin is a hormone which decreases
blood calcium concentration in response to
hypercalcimia
+ Its elevated level is usually associated
with medullary thyroid cancer.
* Calcitonin levels appear to correlate with
tumor volume and metastasis.
* Calcitonin is also useful for monitoring
treatment and detecting the recurrence of
cancer.
صفحه 47:
* However calcitonin levels are also at a
high levels in some patients with
cancer of lung, breast, kidney, liver
and in nonmalignant conditions such
as pulmonary diseases, pancreatitis,
Paget’s disease, hyperparathyroidism,
myeloproliferative disordes and
pregnancy.
صفحه 48:
BHCG tumor marker. ۱
افزایش تیتر گنادوتروپین جفتی در بارداری و بیماری های
تروفوبلاستیک ( مول و کوریوکارسینوما و..) و تومور های جرم سل
( سلول زایا) بیضه دیده می شود و یک شاخص تومور مارکر مفید برای
تومور های تروفوبلاستیک و تومور هأی بیضه می باشد
گنادوتروپین جفتي یک هورمون گلیگوپروتینی است که از سلول سن
سیتوتروفوبلاستیک جفت ترشح می گردد و دارای دو زنجیره الفا
مشترک با با سایر هورمون های هیپوفیز قدامی ) و زنجیره اختصاصی
بتا می باشد
رفرانس رنج در آقا و خانم كمتر از 6 واحد بين المللى در لیتر است
در اوایل حاملگی زیرواحد بتا آزاد همراه با ملکول کامل تولید می شود و
در آواخر بارداری زیر واحد آلفا آزاد غلبه می یاید و
در کانسر های تروفوبلاستیک و سلول زایا زیر واحد بتا آزاد و ملکول
.کامل تولید می گردد
صفحه 49:
BHCG tumor marker
هورمون كنادوتروبين توتال در (0(0)تزنند لسر های تروفوبلاستیک oe
مقادیر بسیار بالا در حد بالای 0006000000 واحد در لیتر خواهد بود و در 20"
درصد تومور های جرم سل غیر سمینوم بیضه مردان ( با فرآوانی کمتر در تومور سمینو
اع ل لايق فل مع من دلا[ ۳[ با کاربرد مشترک با هورمون الفا فتو
يروتين
بيشترين فايده و كاربرد كنادوتروبين جفتى در بايش درمان و بررسى روند بيشرفت تومور
Rus. ee aa A .جرا كه غلظت آن با حجم و سايز تومور متناسب است .
بیماری که سطح اولیه و قبل از درمان گنادو تروپین جفتی او بالای 0 انت
احتمال خطر شکست درمان بالاتر است
يس از جراحی تومور های تروفوبلاستیک با نیمه عمر 1 الی 00 ساعته هورمون
انتظار می رود گنادو تروپین در هفته های اول افت محسوس نماید و بايدارى غلظت
. هورمون نشانه بافی ماندن بقایای جفتی تومور می باشد
در طول شیمی درمانی اندازه گیری هفتگی گنادوتروپین توصیه می گردد و پس از بهبوده
کامل سالانه یکبار توصیه می گردد
صفحه 50:
BHCG tumor marker
assay method
HCG total method
دراین روش ایمونومتریک واحد های آزیاد بتا و آلفا اندازه گیری نمی شود و
صرفا واحد های کامل ملکول توسط دو آنتی بادی ضد آلفا و بتا سنجیده می شود
BHCG method
در اين روش ملکول های کامل و دست نخورده بعلاوه زنجیره های آزاد بتا
اندازیه گیری می شوند و نوع آنتی بادی از نوع منوکلونال بر علیه بتا ساب
یونیت می باشد اين روش به عنوان ارزیابی تومور مارکر ارجحیت دارد و دلیل
واضح ان افزایش ترشح زنجیره بتا آزاد در تومور های تروفوبلاستیک می باشد
صفحه 51:
CARBOHYDRATE
MARKERS
+ These markers either are antigens on the tumor cell surface
or are secreted by tumor cells.
* They are high-molecular weight mucins or blood group
antigens. Monoclonal antibodies have been developed
against these antigens.
Most reliable markers in this group are
CA 15-3, CA 125 and CA19-9.
٠ تومور مارکر های کربوهیدراتی( عمدتا موسین با وزن ملکولی بالا)
عمدتا آنتی ژن هایی هستند که بر روی سطح سلول های تومورال
دیده می شوند و با توجه به اینکه از خود سلول تومورال ترشح
می شوند نسبت به تومور مارکر های پروتئینی و هورمون
ها اختصاصی تر جهت تومور ها می باشند
صفحه 52:
CA 15-3
CA 15-3 is a marker for breast carcinoma.
Elevated CA 15-3 levels are also found in patients with
pancreatic, lung, ovarian, colorectal and liver cancer and
in some benign breast and liver diseases.
It is not useful for diagnosis. It is most useful for
monitoring therapy.
اين تومور مارکر مفید ترین شاخص برای کانسر پستان هست که قطعا برای تشخیص
اوليه مفيد نبوده( به دو دليل 0- غير اختصاصی بودن تومور مارکر و مثبت شدن اين
تومور مارکر در بسیاری از واکنش های خوش خیم و التهابی کیست و تومور های
خوش خیم تخمدان - ضایعات التهابی و فییروکیستیک خوش خیم پستان - هپاتیت مزمن
سیروز کبدی - هیپو تیروئیدی و..2.- افزایش بسیار جزئی تومور مارکر در مراحل —
تشخیص اولیه کانسر پستان ) و بیشترین کاربرد بالینی آن در مانیتورینگ درمان
.کانسر پستان می باشد
صفحه 53:
CA 15-3
افزایش متناقض این تومور مارکر در شروع درمان کانسر پستان
نشانه پاسخ به درمان و لیز تومور و آزاد سازی اين مارکر با غلظت
بالا مى باشد
افزايش 9۵6 تومور مارکر در بیمار مبتلا به کانسر سینه در حال
درمان نشانه خوبی بر عود کانسر ( خصوصا در بافت احشایی و
CA 27-29
در استیج دوم و سوم کانسر پستان کاربرد دارد و به لحاظ بالینی هم
ارزش تومور مارکرپانزده - سه می باشد
CA 549
از تومور مارکر های مفید در کانسر پستان در فاز درمان
صفحه 54:
۰06۸۵ 5
* Although CA 125 is a marker for ovarian and
endometrial carcinomas, it is not specific.
* CA 125 elevates in pancreatic, lung, breast,
colorectal and gastrointestinal cancer, and in
benign conditions such as cirrhosis, hepatitis,
endometriosis, pericarditis and early pregnancy.
* It is useful in detecting residual
disease in cancer patients following
initial therapy.
صفحه 55:
۰ 08 19-9
* CA 19-9 is a marker for both colorectal
and pancreatic carcinoma.
* However elevated levels were seen in
patients with hepatobiliary, gastric,
hepatocellular and breast cancer and in
benign conditions such as pancreatitis and
benign gastrointestinal diseases.
* CA 19-9 levels correlate with pancreatic
cancer staging. It is useful in monitoring
pancreatic and colorectal cancer.
صفحه 56:
PROTEIN MARKERS
* Most reliable markers in this group are
+ B,-microglobulin,
* ferritin,
* thyroglobulin
* immunoglobulin.
+ B,-microglobulin
٠ B,-microglobulin is a marker for multiple myeloma,
Hodgkin lymphoma.
+ It also increases in chronic inflammation and viral
hepatitis.
صفحه 57:
¢ Ferritin
* Ferritin is a marker for
Hodgkin lymphoma,
leukemia, liver, lung and
breast cancer.
* Thyroglobulin
* It is a useful marker for detection of
differentiated thyroid cancer.
صفحه 58:
ه«
* Monoclonal immunoglobulin has been
used as marker for multiple myeloma
for more than 100 years.
* Monoclonal paraproteins appear as
sharp bands in the globulin area of
the serum protein electrophoresis.
* Bence-Jones protein is a free
monoclonal immunoglobulin light
chain in the urine and it is a reliable
marker for multiple myeloma.
صفحه 59:
Monoclonal gammopathy
Albumin decreased
Sharp peak in gamma region
Albumin «a, Oy B y
صفحه 60:
GENETIC CHANGES
Four classes of genes are implicated in
development of cancer:
1) protooncogenes which are responsible for
normal cell growth and differentiation
2) tumor suppressor genes which are involved
in recognition and repair of damaged DNA.
3)apoptosis-related genes are responsible for
regulation of apoptosis
4)DNA repair genes
Alterations on these genes may lead tumor
development.
صفحه 61:
* Susceptible
protooncogenes:
*K-ras, N-ras mutations are
found to be correlated acute
myeloid leukemia,
neuroblastoma
صفحه 62:
Her-2/neu
* It isa PrOtO-ONCOGENE that upon:
— Mutation (especially point mutation) or
— Altered (over) expression
will encode an Epidermal Factor Receptor (EGF-R) that mediate
tumorigenesis (i.e. It is an activation mutation)
+ Marker for breast and ovarian cancers
* Application: It is now routinely measured
in breast cancer to determine the type of
therapy:
— Breast cancer positive for Her-2/neu is
responsive to treatment (Herceptin)
— Breast cancer negative for Her-2/neu is
NOT responsive to treatment
صفحه 63:
Susceptible DNA repair
٠ 21 دم برد are
specific genes in inherited
predisposition for developing breast
and over cancer, and mutations on
these genes are newly measured in
some laboratories.
* Mismatch-repair genes are mutated
in some colon cancers
صفحه 64:
Chromosomal
translocation
* c-myc gene has been found to be
translocated from 8.chromosom to
14. chromosom and than become
activated in Burkitt’s lymphoma.
* myc gene encodes a DNA-binding
protein which stimulates cell
dividing.
صفحه 65:
* In chronic myeloid leukemia, there is
a translocation between
chramnacamec Q and 99
ber-
abl
8: 0 Philadelphia
ین ae kromozomu
Kromozom 9
e-abl
Uzamis kromozom 9
صفحه 66:
صفحه 67:
Pre-analytical quality
© Reporacn of RAMEE INGE Souk to ome
fel) to couse uodue drew ty potiects thor is the cose Por
“he habordtory «vet therePore exercise extra vighrase tr ecurtan trot carrer results are
reported,
9 Grr to the pre-codyicd phase reported pour tea
tives us Ded us to he عم لین
the woprip oP pre-ondyicd errors Por tor workers will be اه
spevkors hurdky errors — 2.x. rappropriste اراس له بت
متا وی تست امس تست سل او تا
لت یزرو ولا لو نت حول روا تمه وا vooerewe should
weeess wed too ePPevive audi poke.
۰
صفحه 68:
Serum or plasma
are usually (but not always)
equally appropriate. Gel
tubes may not be suitable
for some assays.
Anti-coagulating agents
such as ethylene- diamine
tetraacetic acid (EDTA) may
interfere in some detection
methods.
The stability of total and free
PSA under different storage
conditions is especially critical
ith the kit.
Requirements should be checked in the
product information supplied
Itis the laboratory's responsibility to
provide clear advice about the
appropriate tube type for each test,
thereby ensuring that manufacturers’
instructions are always followed.
Tumor markers are generally stable, but
serum or plasma should be separated
from the clot and stored at 4°C (short-
AI ne Sea جو سمه رساي ددس صو در
Specimen
stability
صفحه 69:
۴
۳ ۵ 6۵ 8 ۲ ۲ ۹ ۵ ۲ 2۷2۵ 6 ri
eee ee eee ee ع
Requirements راید یتست را Comments / specific
eT oy
Test selection Ordering of tumor marker NACB recommendations for use of
tests should be according to tumor markers in routine cin
practice are summarized in Table 1,
Ee Ea
١ routinely in females.
national and international —_ 125 should never be measured
guidelines. routinely in males.
Although in certain A15.3 should only be measured
circumstances tumor markers _ routinely in males with an
may aid in diagnosis, established diagnosis of breast
speculative measurement of cancer.
panels of tumor markers Interpretation of subsequent results is aided
(“fishing”) should be by knowledge of the pre-treatment “baseline”
level
discouraged
Specimen timing No strong evidence of diurnal 2
Variation for most markers, so ic bi
Hon for most matters 3° any _ Prostatic biopsy, transurethral
occ resection of the prostate, or
Blood for PSA should be taken traumatic catheterization may
fore any clinical manipulation
botore ony siniccl manipulation markedly elevate serum PSA
faken too soon should be repeated and/or free PSA .repeat of PSA
Blood for CA125 should not be. recommended in sampling
taken during menstruation, which
و باب مس after these events
صفحه 70:
Analytical quality
* ۳ رس 0۱9۵99۵ باقع سل
Luis the thacazetic tachustry, whek oxi weet andy reqirewents def ed by
fr. DG Pord ent Drea ckorieiraios (PO) واه رو مس و لس
(Buropeus Orunrissira ‘ba Orr Oxnrwstos Directive (OO). لو
لجل اموت جا prow tra coders or bet weed oppropridel and
سود سا رو یه پا وم و رونت الط
Tetercat عم ره موم This ts best achieved by
سبط اون ۰ موم لمه (100) ات0 ری
Testes [(Extercd Quilty Ossesewed (EQO)] ۳۳
propane (1).
۰
صفحه 71:
Analytical quality
Lower woelortay
Olle ted) resuls obtdued ta dPPeredt wethods would be Puy toterchoogeubl, dota
مس( ®P sckewes vodPirw that this ts مام اون لاو ویو كلابب روهدت ككل امه
oP vortiiog ta excess oP OO% sill vbserved Por sowe tor workers .Dupr cases
oP observed betweewwethed vartaiva Por these cowplex unites tachide poor
,مهن dPPereuves ta the speoPicty of wotbodes used, oad dPPereuves to wetod
xeon.
4 shoud be possible to oheve reasvodby stoodardzed aed acurde vulbruica, bul ody
Por those umber Por whick u revoquized موه Gtradard (1G) or RePerewe
QReuged (ARR) ts bok wokdble oad vaversdly adopted by dearstc wonPucturers
Por وان وم oP thet ,ابو( ,تلو os pet here ore w 1S Por cay
oF the teoportact O© sertes oP tumor workers, لا مب و و shoud be addressed
uray. Long-term PT scheme data can also confirm the effect of
successful introduction of a new IS. Data from the UK National
External Quality Assessment Scheme (UK NEQAS) for PSA, for
example, confirm that mean geometric coefficients of variation
(which reflect scatter) decreased from 21.9% in 1995, before the
1 IRR was introduced, to 9.5% in 2004
صفحه 72:
ا ای ی زر و یا ی
= جح
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts Cech ey
It is critically important that
methods are properly
validated prior to their
introduction to avoid
misleading reports both
in routine clinical practice
and in the scientific
literature.
Failure to have done so
accounts for some of the
past issues with diagnostic
tests, particularly for
immunohistochemistry and
fluorescence in situ
hybridization (FISH) testing.
Prior to their introduction
in routine clinical practice,
both immunoassay and
immunohistochemical
methods must be
validated by defined
and well-characterized
protocol that meet
regulatory guidelines
(e.g. FDA approval in the
United States, CE marking
in Europe).
Assay
validation
Well-
characteriz
ed methods
صفحه 73:
NACH recommendations. Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testina
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts examples
Internal
Quality
Control
Intra-assay variability Manual and/or research یسم
reproducibilit <5%; inter-assay assays may be less
y variability <10%. precise but PT data
suggests these targets
should be readily
achievable for most
analytes
Establishe Limits for assay ۱۵0 data should be
d acceptance should be pre- recorded, inspected and
objective defined and preferably acted upon (if necessary)
criteria for based on logical criteria prior to release of any
assay such as those of Westgard clinical results for the
acceptanc
a run.
صفحه 74:
NACH recommendations. Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testina
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts examples
Internal
Quality
Control
Appropriate The number of IQC specimens
number of _ included per run should allow
10 identification of an
unacceptable run with a
specimens. Given probability acceptable
for the clinical application.
Specimens At least one authentic Kit controls may provide
closely serum matrix control from an overly optimistic
resembling an independent source
authentic should be included in 1
patient sera addition to any QC Remormmance [panisulany,
1 04 if they are prepared by
materials provided by the 3
method ل adding standard to an
artificial matrix.
impression of
صفحه 75:
NACH recommendations. Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testina
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts examples
Internal
Quality
Control
IQc_ Negative and low Where clinical decision
20 ve controls points are commonly
of posi om
. 6 ployed (e.g. PSA, 4
concentrati Should be included y1g/L; AFP, 5-8 KU/L; hCG,
for all tumor 5 U/L), IQC specimens of اه
to the markers. The broad these concentrations
clinical concentration range should be included.
application, Should also be covered
and IQC specimens
should ideally include a
high control to assess
the accuracy of
dilution.
صفحه 76:
NACH recommendations. Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testina
atid Comments / specific لیتسا ترا رس
examples
تسد
Testing
PT Concentrations Distribution of occasional
. should assess specimens of high
appropriate Performance over the concentration to check
analyte working range linearity on dilution and
concentrati of specimens containing
on analyte-free serum to
check baseline security
for certain analytes (e.g.
AFP, hCG) is desirable.
PT PT specimens should PT specimens prepared by
specimens ideally be prepared from spiking purified analyte into
closely authentic patient sera, serum base pools provide an
resemblin which for tumor markers
overly optimistic impression
ل ا
9 may require dilution of
صفحه 77:
NACH recommendations. Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testina
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts examples
Proficienc
y Testing
PT Evidence of the stability of Stability in hot climates is
specimens PT specimens in transit particularly relevant for hCG
that are should be available. and free PSA, but reliable
ann data should be available for
all tumor MARKER
Accurate The validity of the target Accuracy should be assessed by
and stable values (u sually consensus '"ecovery experiments with the
relevant International
target means) should be
values demonstrated by assessing و eee el
their accuracy, stability and and linearity by issue of
linearity on dilution. different dilutions of the same
sera in the same serum base
pool. Issue of PT specimens
containing the IS can also for
some analytes elucidate the
tant’ to which diflarant
صفحه 78:
NACB recommendations: Quality requirements for Assay
Validation, Internal Quality Control and Proficiency Testing
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts examples
Proficienc
y Testing
Assessment Qccasional specimens The volume of sera required may
of assay should ideally be issued to Pteclude undertaking this for all
interferenc : participants, but by distributing such
es check for interference specimens to eg 5 users of a
(e.g. from heterophi number of different methods
and other antibodies, _ valuable information about method
۳ i robustness can be obtained and
high dose hooking, subsequently provided to all
etc). participants
Evaluation — interpretation of the Since immunohistochemistry
of pathologist as well as the reports routine include an
interpretati technical aspects of the test interpretive comment, the
on aswell must be evaluated. accuracy of these should be
Seen ate rigorously and independently
required for assessed
PT of
immunohist
صفحه 79:
NACH recommendations. Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testina
ts examples
vesting a با«
y Testing
Interpretati_ Occasional surveys are PT schemes can make a
ve desirable to compare powerful contribution to
exercises Se : 9
and surveys Practice in difference national audit by
laboratories. highlighting differences
in reference intervals,
reporting practice and
interpretation of clinical
results,
Provision of Incorporating regular updates Surveys of recent literature
educational to participants on new can provide a helpful
updates to developments relevant to monthly addition to PT
all provision of a tumor marker reports.
participants service is desirable and can
be conveniently done in
صفحه 80:
recommendations: Quality nequirements for اب۱9۸۸
minimizing risk of method-related errors in tumor
marlar racultc
Often helpful (eg when
measuring PSA or hCG)
but differences in
recognition of the cross-
reacting isoforms are
likely to contribute to
numerical differences in
results.
tumor marker concentrations
is critically important where
the malignancy is potentially
fatal but curable, e.g. hCG in
choriocarcinoma.
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts examples
Type of
interferenc
e
Cross- Manufacturers should
reaction of provide clear
closely information about the
specificity of their تست
methods.
Users should be aware
of the characteristics
of the methods used.
High dose Tumor marker
hook effect concentrations range over
Laboratori several orders of magnitude
es should and may exceed the capacity
have in of the solid-phase.
place Recognition of extremely
defined High
صفحه 81:
NACB recommendations: Quality Requirements for minimizing
isk of method-related errors in tumor marker results
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts examples
Falsely high or low results
may be obtained for patient
specimens containing anti-
IgG antibodies capable of
reacting with antibodies used in
the assay.
Such antibodies may be of
particularly high titre in patients.
who have undergone treatment
with mouse monoclonal
antibodies for imaging or
therapeutic purposes. Serious
clinical errors as a result of
failure to recognise such
interference have been most
frequently reported for hCG.
A high dearee of suspicion is
Laboratories should be aware of
the possibility of interference
from heterophilic or human
anti-mouse antibodies,
particularly when results are
not in accord with the clinical
picture. Where interference
is suspected this should be
investigated, e.g. by re-
assaying the specimen
1. After treatment with
commercially available antibody
blocking tubes
2. After addition of further
immobilized normal, non-
immune serum, Protein A or
Protein G
3. After precipitation of
immunoglobulins with
Type of
interferenc
e
Interferenc
e from
heterop!
c or human
anti-mouse
antibodies
(HAMA)
صفحه 82:
recommendations: Quality requirements in the post- اب۱۸
analvtical nhase
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts rer ly
Factual
requirement
s
Clinical f clinical Such information is essential if
informatio information in: ingthe —_any laboratory interpretation is
nfrom the Source of the to be made and may help to
requesting SUSPected/diagnosed identify occasional laboratory
doctor moallanency and the errors (e.g. mis-sampling on an
treatment stage (e.g. post- 3
op) should accompany the analyser)
specimen.
Availability Reference intervals Reference intervals are usually
of most relevant for cancer
appropriat should be patients pre-treatment, after
e appropriately which the patient’s own
reference derived using an “baseline” provides the most
intervals important reference point for
appropriate 5 interpretation of marker results.
healthy population. if this is well-established,
increases even within the
reference interval may be
صفحه 83:
recommendations: Quality requirements in the post- اب۱۸
analvtical nhase
Requiremen | Recommendations Comments / specific
ts rer ly
Factual
requireme
nt
Knowledge percentage increase or A confirmed increase or
of what decrease that constitutes a decrease of + 25% is
constitutes Significant change shouldbe frequently considered to be
defined and should take 9 4
a of clinical significance
aoe account of both analytical ae
significant ang biological variation. but more worl required in
change Laboratories should be this area, the importance of
willing and able to advise on Which has recently been
tl issue. illustrated for PSA
Defined Laboratories should This may necessitate
1 :
ييا have a defined analyzing the
۳ protocol when ١ 7
changing changing tumor previous specimen by
Te Os a eee لبي the new method or
requesting a further
specimen to re-
establish the
صفحه 84:
recommendations: Quality requirements in the post- اب۱۸
analvtical nhase
Factual
requiremen
ts
Requirement | Recommendations Comments / specific
s examples
Knowledge Laboratories should be able Half-lives are defined as
of tumor to provide calculated tumor the time to 50%
Fantier marker half-lives for the f : 3
markers for which these are ‘duction of circulating
half-lives relevant (e.g. AFP, hCG). tumor marker
concentration following
complete removal of
tumor tissue.
Objective Laboratories should be This remains a
audit of involved in on-going priority and is being
puma audit of the clinical 0
نا utility of the results considered by a
0 they provide. number of
professional
organizations.
صفحه 85:
Requirement | Recommendations 0 ۱ Trolley
5 examples
صفحه 86:
recommendations: Quality requirements in the post- اب۱۸
analvtical nhase
Requirements | Recommendations Comments / specific
examples
Reporting
requirement
5
Recommendatio Laboratories should An apparent rise in
aed be willing to advise = marker concentration
frequency of on the frequency of should always be
tumor marker monitoring and the confirmed by repeat
measurement need for confirmatory measurement.
١ specimens.
Communicat Laboratories should Good communication
ion between always welcome and facilitates
laboratory encourage good i
communication with ای
Clinical users of the | these (and other)
service. tests.
صفحه 87:
REFERENCES
1 Fleisher M, Dnistrian AM, Sturgeon CM, Lamerz R, Wittliff JL. Practice guidelines and recommendations
for use of tumor markers in the clinic. Chapter 5 in: Tumor Markers: Physiology, Pathobiology, Technology, and
Clinical Applications, eds Diamandis EP, Fritsche HA, Lilja H, Chan DW, Schwartz MK. AACC Press, Washington DC
2002 pp 33-64
2 Hayes DF, Bast R, Desch CE, etal, A tumor marker utlity grading system (TMUGS): a framework to evaluate clinical
Utility of tumor markers. J. Nati Cancer Inst. 1996; 88: 66
3 Sturgeon CM. Limitations of assay techniques for tumor markers. Chapter 6 in: Tumor Markers: Physiology,
Pathobiology, Technology, and Clinical Applications, eds Diamandis EP, Fritsche HA, Lia H, Chan DW, Schwartz MK. AACC Press,
‘Washington ۵6 2002 pp 65-81.
4 Hammond EH. Quality control and standardization for tumor markers. Chapter 4 in Chapter 6 in: Tumor Markers:
Physiology, Pathobiology, Technology, and Clinical Applications, eds Diamandis EP, Fritsche HA, Lila H, Chan DW, Schwartz MK.
هم Press, Washington DC 2002 pp 25-32.
5. Price CP, Allard J, Davies G, Dawnay A, Duffy M), France M, etal. Pre-and post-analytical factors that may influence use
‘of serum prostate specific antigen and its isoforms in a screening programme for prostate cancer. Ann Clin Biochem. 2001;38:188-
216 [Accessed May 30", 2005. Available at
http:/Anww.leeds.ac.uk/acb/annalsjannals_paf/May01/188.DF }
6. Sturgeon CM. Practice guidelines for tumor marker use inthe clinic. Clin Chem 2002; 48: 1151-1159
‘Association of Clinical Biochemists in Ireland: Guidelines forthe use of tumor markers. 3”ed. 2008. (Accessed May 7%,
2006. available at ht. winch fefocortmi btn
8 Nonagaki H, FuliS, Konishi, Nanbu Y, Kobayashi F, Mori. Serlal changes of serum CA12S levels during menstrual
‘cycles. Asla Oceania | Obstet Gynaecol 1994;17:369-378
9 Muyldermans M, Cornlie FJ, Koninckx PR. CA125 and endometriosis. Hum Reprod Update 1995;1:173-187
10. Singh R, Cabill D, Popert R, O'Brien TS... Repeating the measurement of prostate-specific antigen in symptomatic men
‘can avold unnecessary prostatic biopsy. BJU Int 2003,92:932-935,
aL ‘Sturgeon CM, McAllister E) Analysis of HCG: clinical applications and assay
صفحه 88:
CONCLUSION
* Optimal use of tumor markers
requires care and attention to
detail in the pre-analytical,
analytical and post-analytical
phases of analysis, and should be
achievable in laboratories
fulfilling the quality requirements
described here.
صفحه 89:
|
markers LDH اما LDH LDH
recommende تیا
d
Prostate PSA, cPSA, PSA, cPSA, PSA,cPSA PSA, cPSA هدص ,هكم
cancer 9۵۲۳5۸ 9۵۲۳5۸
Colorectal ie bes No tumor CEA CEA CEA
in subjects
cancer nsublects markers
Genetic ed
testing in high
risk subjects]
Liver AFP AFP AFP AFP AFP
cancer [In high
صفحه 90:
Ovarian CA125 CA125 CA125 CA125 CA125
cancer {Only in [Post-
combination with
TW5forearly Menopausal
detection in women.
hereditary only]
syndromes
Breast No tumor No tumor ER) PR, HERS |Notumor CA 15-3,
cancer markers meres 2, uPA, ۴۵۱1 ۶ CEA
recommende fecommende recommende وم
d 8 9 advanced
disease]
Gastric No tumor No tumor No tumor Notumor No tumor
2 markers markers markers markers markers
recommended recommende recommended —recommende _recommende
d d d
Bladder —_Notumor No tumor No tumor Notumor No tumor
markers markers markers markers markers
Giese recommended recommende recommended recommende _recommende
d d d
صفحه 91:
Pancreati No tumor CA19-9 CA19-9 No tumor CA19-9
ccancer = Markers [if used, only markers [During
recommend with CT or recommend _ palliative _
ed EUS and in ed therapy with
an imaging tests
appropriate or after
clinical potentially
context curative
surgery]
Cervical No tumor
cancer markers.
recommend
ed
Thyroid = Notumor Notumor Notumor — Thyroglobuli_ Thyroglobuli
cancer markers markers markers n; n;
recommend recommend recommend thyroglobulin thyroglobulin
ed ed ed antibodies antibodies
صفحه 92:
PSA & Free PSA
* Total PSA can also be used in the early
detection of prostate cancer.
+ And the use of % Free PSA aids in
discriminating between prostate cancer
and benign disease, thus helping to
eliminate unnecessary biopsies.
Therefore,it is imperative for manufacturers to
provide reliable tumor marker assays which
produce consistent laboratory results
over time.
ارجاع اسلاید به جدول کنترل شماره سریال و پایداری در فایل ضميمه *
صفحه 93:
The consistency of ARCHITECT
The consist emo K MAKES. markers
was previously reported at the 2001 ISOBM
meeting which covered manufactured reagent
lots over one to two years.
This study is an extension of this previous
report and reviewed the consistency of tumor
marker serum panel values and control values
produced in an artificial matrix as reported
by the ARCHITECT assays covering
manufactured reagent lots over four to
five years.
صفحه 94:
tumor marker Methods
* Methods
° Aetercd qualiy pootrol procedures ut Pbboitt
Luborutones require the testy oP bots serucv poses
an pour’ حاورا ما وت ون و throughout
te wow rane.
صفحه 95:
Serum control & patient
۰ Whe testay oP sero pose’ tides votes expevied wih poiect
saps tested to cisicd kuborubries.
۰ Dhe testay oP codrols vokddes reported putest resuls.
odie too huwad sero wuirtx.
۰ Dhese poe un cools were tested wih rack waaPactured
rexed bt oF BPP, OW 19-9, CE®, Pree PGO, ud
Tord PGO over Pour to Pue pews. Deus voles ad %
poe Pited oP vartaion were deterwiced Por euck لها oP
صفحه 96:
Conclusion
° Cowstted resus betwera wanuPuctured lots were
dewowstrued Por BROWITECT CPP, CO 10-9,
CGO, Pree PCO, aad Tod PGS wsas.
* Cocstted perPorwuue over tee dows boborubrices i
hove qeder pooPideue to the resus they provide tv
موم resuiicy to better choicd devisives ud
كص ودام to the couredirdices oP fucoor wurkers to putiecis”
Benny is iicdive oP chogges to the puieus’ وه جح
wed oot 0 result oP vortobiiy to assay wanPacturtay
صفحه 97:
طرح کیفیت پیشنهادی
بخش ایمونولوژی وهورمون
Dr mehrdad vanaki
consultant QMS in medical lab
صفحه 98:
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
(A کاربرد روزانه سرم کنترل صحت و دقت در ردیف های کاری پائل هورمون و ایمونولوژی (نظیر
کنترل صحت 810۲301 با 56]80) ( حداقل دو سطح از سه سطح ) و رسم منحني وستگارد مر بوطه
جهت تست های کمی واصلی
) کنترل روزانه موارد غیر طبيعي ( با همان نمونه اول ) در الایزا با روش تائیدی ایمونو آنالایزر
Reconfirm of abnormal result of ElISA* method with ELFA ( Vidas) or ECL
) تکرار نتایج غير طبيعي با نمونه جدید در موارد عدم همخواني نتایج با شرح حال بیمار و سوابق
نتایج قبلي بیمار Rechecked with new sample
<) کنترل و تائید نتایج نمونه های بیماران (با نمونه قبلی) : استفاده از نمونه بیماران با نتایج
بالا یا پائین به عنوان کنترل بیمار در ردیف کار بعدي با دو هدف کنترل مجدد نتایج قبلی و شناسائی منایع
خطا قبل از آنالیز
Rechecked with same sample (1
صفحه 99:
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
: نکته مهم ٠
برای تست های با کاربری زیاد نظیر پانل تیروئید رسم ۰
منحنی کنترل کیفی و رعایت قوانین وستگارد در دو سطح
کنترل ضروری است ولی برای تست هائی با کاربرد محدود
در بخش هورمون قرار دادن یک یا دو سرم کنترل به همراه
یک نمونه بیمار از ران قبلی کار کفایت می کند در اين
شرايط بورسی معذ خوائش شذه با تاركث و.محذوده كنترل
كفايت دارد و بهتر است عدد خوانده شده حدود “6.) حدود
بالا و يائين سرم كنترل قرار كيرد
صفحه 100:
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
:نكته مهم © ٠
توجه به رفرانس رنج قبل از ورود هر سری اطلاعات *
بسیار الزامی و ضروری است
صفحه 101:
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
9) محاسبه میانگین نتایج بیماران|60۳0۲۲0 ۲6۵۱ ۳۵۱6۳۴ در
هر ردیف کاری و محاسبه ضریب تغییرات ماهانه تست ها در ارتباط با برخی تست
های با اهمیت و دارای نوسان ازجمله T3 / TSH / Ferritin جهت شناسايي
خطاهاي سيستماتيك قبل از آناليز يا حين آناليز
) دلتا چك نتایج هورمون و ايمونولوژي 60661 . 06۱62 :
( مقایسه نتایج فعلی slay با نتایج قبلی و پرونده بیمار با هدف شناساتی خطا های راندوم)
ج) کنترل روزانه ارتباط تست ها با یکدیگر . 60۲۳۵۱۵۱0
Check :
بررسي ارتباط و همبستگی سطح فریتین سرم با سطح آهن سرم و مرفولوژي گلبولهاي
قرمز یا رابطه ۵۱۸ و ۴ و...
صفحه 102:
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
) نگاهداری پیشگیرانه تجهیزات بخش هورمون و ایمونواسی
(Daily & weekly & monthly PM)
preventive maintenance
نکات کیفی و نگاهداری روزانه الایزا ریدر یا ایمونو آنالایزر یا سایر تجهیزات
وابسته به بخش هورمون مطابق جدول نگاه دارنده پیشگیرانه دستگاه ها
: تصدیقو صحه گذاری> یتیجدید یا روشهایجدید با تجهیزاتجدید (9
Verification & validation of new method &
equipment
مقایسه دقت و صحت دو روش آزمایشگاهی برای یک نوع آزمایش یا دو کیت از
یک نوع آزمایش به شکلی یک شرکت الزاما معتبر و داری تائیدیه کیفی باشد .
انجام يك یا چند تست با نتیجه غیر طبيعي با دو کیت الایزا متفاوت جهت مقایسه
میزان خطی بودن وهمبستگی نتایج در اعداد بالا و پائین و بررسی مقایسه ای
تکرار پذیری و صحت و حساسیت و ويژگي کیت جدید الایزا با کیت معتبر و
مرجع الايزا
صفحه 103:
چک لیست خود ارزیابی و کنترل بخش هورمون و ایمونولوژی
On Bente em ROO a1. Biel sme yn eerie eet rag Sten. eT a)
شوند
آیا روش های مورد نظرء بر اساس دستورات سازنده کیت ها (تهیه کننده کیتها) تعیین اعتبار (۳8()) می شوند؟
آیا روش های مورد نظرء به وسیله مقایسه با آزمایشگاه رفرانس یا آزمایشگاه مورد اعتماد (طدا عت()) تعیین اعتبار
) می شوند؟
آیا روش های مورد نظر. به وسیله سایر روش ها هم تعیین اعتبار (04()) میشوند؟
آیا تایید اعتبار شامل تعیین حساسیت آنالیتیکال (آزمایش) و اختصاصی بودن روش کار می باشد؟
LT تایید اعتبار شامل تداخل ها میباشد؟
آيا تابيد اعتبار شامل واکنش متقاطع میباشد؟
آيا تاييد اعتبار شامل محدوده تشخيصى مى باشد؟
آيا روش كار با استفاده از مواد قابل رديابى به مواد رفرانس ملى ى بين المللى: كاليبره مى شود؟ (اگر موجود باشند).
آيا آزمايشكاه در برنامه هاى ملى يا بين المللى تبادل سرم شركت دارد؟ (نمونه هاى بيماران)
صفحه 104:
چک لیست خود ارزیابی و کنترل بخش هورمون و ایمونولوژی
اه قابل اعتمادی برای همکار
شناسایی و تعیین شده است:
آيا نتايج بيجيده و یا مبهم. به آزمایشگاه قابل اعتماد دیگری ارسال میشود؟
آیا کنترل داخلی. برای بررسی دقت و صحت (درست بودن) نتایج انجام می شود؟
آیا مواد کنترل. در تمام سری های کاری (000)) گذاشته می شود؟
آیا کنترلهای مثبت و منفی. برای تستهای کیفی. (که نیاز به تعیین غلظت یا تیتر ندارند) به کار می روند؟
آیا غلظت یا تیتر کنترل مثبت به کار رفته. در حد قابل قبول برای روش کار مورد نظر می باشد؟
آيا نمونه ها يس از دريافت. فوراً آزمايش مى شوند؟ يا در -2000*0*70 , «نگهداری می شوند؟
LT حل كردن. نكهدارى و استفاده از مواد ليوفيليزه. شرح داده شده است؟
آيا روش كار. احتياج به غير فعال كردن كميلمان در نمونه بيمار دارد؟
صفحه 105:
چک لیست خود ارزیابی و کنترل بخش هورمون و ایمونولوژی
جه حرارت. تابت نگه داشته میشودا
اكر آزمايش به روش نفلومترى انجام ميكيرد آيا تمامی محلول هاى رقيق کننده برای خارج کردن ذرات اضافی موجود. صاف می شوند؟
اکر آزمایش به روش نفلومتری انجام می گیرد آابرای تمامی تست ها و سرم های وفرانس. بلانک گذاشته میشود؟
ايش به روش هماكلو تيناسيون انجام مى كيرد آبا احتياطهاى لازم. براى جلو كيرى از تداخل آنتى بادی های هتروفیل نجام میشود؟
اكر آزمايش به روش هماكلوتيناسيون انجام مى كيرد آيا سوسيانسيون كلبول هاى قرمز. استاندارد شده است؟
صفحه 106:
۰ 4 ۰ 2 + > ۰
برنامه اجرائی تضمین کیفیت ایمونولوژی و هورمون
- آموزش مستمر کارکنان هورمون و ایمرنولوژی در حوزه های کاربردی و بر اساس نیاز سنجی آموزشی
2- ارزیابی صلاحیت کارکنان هورمون و ایمونولوژی متتاسب با نوع و حجم کار ( بدو خدمت و حین خدمت)
در فركائس زمانی تعریف شده (حداقل سالانه یک بار در حين خدمت ) توسط مسئول فنی و سوپر وایزر آزمایشگاه
مبتنی بر شواهد عینی حین کار و سوابق کیفی ارائه شده توسط کارکنان
0 پيگيري و ثبت روزانه عدم انطباق های بخش هورمون و ایمونولوژی در هر سه حوزه
مرتبط با بخش میکرب شناسی شامل
قیل از آنالیز(ارسال نمونه معیوب از نمونه برداری نظیر ظرف آلوده به دترژان و حجم ناکافی و...)
حین آذلیز (استفاده از ملحنی ذخیره الایزا و عدم استفاده از کالیبراتور ها در هر ردیف کاری ...)
بس از آناليز( ثبت جابجا نتايج تست ها در ليست كار / نداشتن كامنت هاى مناسب جهت تفسير نتايج و ...)
الف) ثبت عدم انطباق ها ( خطاهاي ) ماژور در فرم عدم انطباق بخش همراه با ثبت الزامي اقدام اصلاحي و بيشكيرانه
ب) ثبت خطاي مینور در فرم عدم انطباق بخش بدون ضرورت ثبت اقدام اصلاحي و پیشگیرانه
P برنامه اجرائی کنترل کیفی خارجی هورمون و ایمونولوژی
الف) دریاقت 0 نمونه سرم مجهول از موسسات کنترل کیفی خارجی ( موسسات مورد تائید آزمایشگاه رفرانس) در
فواصل 6 ماهه
ب) دریافت و ارسال نمونه های مشکوک یا مجهول از آزمایشگاه های ریفرال و معتبر تظیر ارسال نمونه با جواب مثیت
ضیف ( ارزیابی مقایسه ای نتایج مشکوک در بخش هورمون و ایمونولوژی)
صفحه 107:
9 امعان اد
تقید آنممن کیینده تقید مستول فنی و مدير آيمايشعاه.
أكسب 60-70 لمتياق مجموع (معائل 180-210 لممتاي) حغصاب و معياي قال قبول تلقيد صلاحيت فنى ).
سین ۰۰:۷0 22:0 معا 230 20 دلمتان) معي Caetano
یبش هت هرس مج فد تسنیا ید لت اه با ترس 2111010
ا م a 0
صفحه 108:
Principle of
immunoassay
صفحه 109:
labeled material
٠ All immunoassays require the use of
labeled material in order to measure the
amount of antigen or antibody present.
* A label is a molecule that will react as
part
of the assay, so a change in signal can be
measured in the blood:reagent solution.
صفحه 110:
Examples of a label
+ Examples of a label include a radioactive
compound, an enzyme that causes a change of
color in a solution, or a substance that
produces light.
The label can be applied during the
manufacture of the reagent to either the
antibody (Ab*, see Figure 1-5) or antigen
(Ag*, see Figure 1-6).
Immunoassay technologies utilize different
formats to distinguish the bound antigen-
antibody complex from the free unbound label.
صفحه 111:
‘Ag-Ab* *مم
و , ون ب جح
Labeled Antibody Analyte in Antibody-Analyte
Reagent Specimen Complex
FIGURE 1-5 Labeled antibodies allow detection of antigen antibody complexes in immunoassays
Ab وه Ag Ag*-Ab + Ag-Ab
س<2*:-60+00+ سب
Antibody Analyte Analyte in Antibody-Analyte
Reagent Reagent Specimen Complex
FauREa-6 Labeled antigen alse allows detection of antigen/antibody complexes In immunoassays
صفحه 112:
* The measurement of analyte in an
immunoassay is achieved by using
either
a competitive
or
a noncompetitive format.
صفحه 113:
Competitive Format
In competitive formats,
unlabelled analyte (usually antigen) in
the test sample is measured by its
ability to compete with labeled
antigen in the immunoassay.
The unlabeled antigen blocks the
ability of the labeled antigen to bind
because that binding site on the
antibody is already occupied.
صفحه 114:
Con’ted
« Thus, in a competitive immunoassay,
less label measured in the assay means
more of the unlabeled (test sample)
antigen is present. The amount of
antigen in the test sample is inversely
related to the amount of label measured
hes ماك
Indirect Relationship
Signal
صفحه 115:
One step competitive
format
+ In the one step competitive format (see
Figure 1-8), both the labeled antigen
reagent (Ag*) and the unlabeled
specimen (or test sample analyte)
eamnata far a limitad amaunt of
Agt ور Ab-Ag*
30-8
FigurE4-8 One step competitive immunoassay
صفحه 116:
Two step competitive
format
* In the two step competitive format, the
antibody concentration of the reaction
solution is present in excess in comparison
to the concentration of antigen. Antibody
reagent is first incubated with specimen
containing antigens of interest; then in the
second step, labeled antigen is added.
Remember that in the competitive format,
less bound labeled antigen indicates more
antigen present in the test sample.
assay formats provide several
fold improved assay sensitivity compared to
one step assay formats.
صفحه 117:
Step 1:
Ab (excess) Ag Ab
== +O و۵«
Step 2:
AbsAg* و۳ Mb Ast و
Dy 44D > pK
FIGURE{-9 Two step competitive immunoassay
صفحه 118:
Noncompetitive (Sandwich)
Method
* Noncompetitive assay formats generally
provide the highest level of assay sensitivity
and specificity and are applied to the
measurement of critical analytes such as
cardiac and hepatitis markers. This format is
referred to as a “sandwich” assay because
analyte is bound (sandwiched) between two
highly specific antibody reagents (Figure 1-
10).
صفحه 119:
Sandwich Assays; Antibodies bind to two sites on analyte
Solid suppor:
microparticles
beads
microtiter plates
FicuRe 1-10 Noncompetitive sandwich method of immunoassay
صفحه 120:
Noncompetitive assay
* Noncompetitive assay formats can also
utilize either one step or two step methods,
as with the competitive assay.
+ The two step assay format employs wash
steps in which the sandwich binding complex
is isolated and
washed to remove excess unbound labeled
reagent and any other interfering
substances.
* The two step noncompetitive format usually
offers the highest specificity and sensitivity
of all the assay formats discussed here.
صفحه 121:
۱ noncompetitive assays, the measurement of
labeled analyte, usually antibody, is directly
proportional to the amount of antigen present in
the sample, This can be represented by a dose
response curve (Figure 1-11). The X-axis plots
concentration of an antigen, The Y-axis plots
response, which in this case is signal. Thus, the
more antigen that is present, the more labeled
antibody that will bind, This direct proportionality
is in contrast with the indirect proportionality of
competitive immunoassays discussed earlier,
Direct Relationship
Signal
Concentration
Figure 1-41 Amount of antigen is directly related to the
amount of label (signal) in competitive formats
صفحه 122:
Reaction
Cuvette
Antibody
Solid Phase Homogeneous
Reagent ۳» نس Measure Bound
‘Ab) ‘Ab-Ag Complex
۳ 0 Ag Com
+
Specimen Heterogeneous
(Ag) Ag Method Isolate and Wash
> }Ab-Ag-Ab* complex
+ 01
Labeled
Antibody
مم
Reagent
FicuRE 4-42 Homogeneous and heterogeneous immunoassays,
صفحه 123:
Chemiluminesence
Immuno Assay
CIA
Dr mehrdad vanaki
Consultant of QMS & QA in medical
lab
صفحه 124:
ديه
تکنولوژی که به تازگی طراحی گردیده و به نام کمی لومینسانس می باشد
. و بر اساس اندازه گیری محصول نهائی ( نور) می باشد
در واکنش کمی لومینسانس تحت اثر اکسیژن یا پراکسید ها بر روی برخی مواد
معدنی منجر به برگشت الکترون به مدار پایه می گردد که اين برگشت
الکترون با آزاد سازی انرژی نوری بوده یا به عبارتی انرژی آزاد شده از
ملکول ها به صورت تولید نور یا فوتون افشانی خواهد بود . میزان فوتون
افشانی در واکنش های بیولومینسانس چندین برابر واکنش های کمی
. لومینسانس می باشد
میزان حساسیت روش کمی لومینسانس از روش رادیوایمونواسی و
فلوئوروایمونواسی بیشتر است و حساسیت روش فلوئوروایمونواسی نیز از
روش انزیم ایمونواسی بیشتر
.می باشد
21-10 -109
صفحه 125:
مقایسه حساسیت سنجش در انواع روش های ایمونواسی
رادیو ایمونو اسی 18-10
فلوئورو ایمونو اسی 12-10
انزیم ایمونو اسی نسل سوم 9-10
اگلوتیناسیون لاتکس 5-0
صفحه 126:
مت رس رس 9
eter le
:تاریخچه
اولین بار انسان نور کمی لومینسانس را در کرم شب تاب پیدا نمود که شامل
انرژی نورانی حاصل از فوتون های آزاد شده بدون دخالت حرارت می باشد
: مفاهیم اولیه روش کمی لومینسانس ایمونواسی
اصول کمی لومینسانس مشابه سایر روش های ایمونو اسی است (نظیر رادیو
ایمونو اسی / آنزیم ایمونواسی / فلوئوروایمونو اسی و...) با این تفاوت که
لیبل بکار گرفته شده به عنوان اندیکاتور ایمونو اسی شامل لومینول و
آکریدینیوم یا ایزولومینول می باشد لومینول با تاثیر بر روی ملکول ها منجر
به تولید فوتون و مجموعه فوتون های نوری توسط دستگاه لومینومتر( فوتون
سنج) و توسط یک سیستم فتومولتی پلایر دتکتور تبدیل به انرژی الکتریکی
شده و به صورت
دیژیتال و کمی نشان داده می شوند
صفحه 127:
مت رس رس 9
کسمی لومیلسانس
گرچه لومینول اولین نشانگری است که مورد استفاده واقع شده
ولی ایزو لومینول کارآئی بهتری دارد اين واکنش با افزودن
مخلوطی از پراکسید هیدروژین و یک کاتالیست اجرا می شود
صفحه 128:
یمن0
مزایای روشک میل ومینسانسن سبتبه سایر روشهایلیمونولسی
: حساسیتب سیار با-لاروشک میلومینسانس-1
مزیت غالب روش کمی لومینسانس به سایر روش های ایمونو اسی حساسیت بالا روش می باشد و در برخی متدها تا حد
زيتامول (0©- 00) مى باشد / حساسیت کمی لومینسانس هزاران برابر بيشتر از روش الایزا و رادیو ایمونو اسی می
يلد أبن A ASCH a peg ae مورد مت ها و مقرون به صرفه شدن این گروه از آزمایشات
( گردیده است
دقتو تكراريذيرىمناسبووشكمم ل ومينسانسنسبتبه ساير روش به دليلتاثير بذيرىكمتر لين - 2
روشاز عولملمحيطىو يايداروييشتر معرقفظ
ویژگیو لختصاصیتبا-لاروشک میلومینساس -3
نیمه عمر طولائیو پایداری> یتیک میدومینسانسنسبتبا رادیو ایمونو اسیو Am NB
كستردكىة_ستهاوق ابل لنجام. با روشک سمل ومینسانسبه دلیلحساسیتو ویژگیناسبو بادلاروشو -5
لمکانلندازم گیریغظتهوی سیار پائینآنالیت
کم. خطر و لیمنبسودنروشک می ومینسانسنسبتبه سایر روشهلوايمونواسى - 6
لستفاده از روشک می! ومینسانسب4 عنوانروشمرجم. از جمله کاربرد از - 7
گازی کمی لومینسانس به عنوان ردیاب در روش مرجع کروماتوگرافی گازی
عدم. نیاز به منبع. نوریو فیلتر خاصو نداشتنمحدودیتوروشرنگسنجی لازا -8
صفحه 129:
تفاوت کمی لومینسانس و الکترو کمی لومینسانس
OL & GCL
در يوش كمى لومينسائس انرژی اولیه جهت تهییج اتم ها به واسط
يى واكنش شيميائى تامين مى كردد در حالى كه در روش
الکترو کمی لومیتسانس انرزى اوليه جهت تهييج اتم ها به کمک
انرژی الکتریکی حاصل از یک واکتش الکتروشیمیائی تامین
می گردد
در هردو حالت پس از. تهییج اتم ها و در برگشت به حالت پایه فوتون
ساطع می گردد و فوتون های ساطع شده توسط فوتون سنج یا
لومینومتر, اندازیه گیری کمی یا دیژیتال می شوند
صفحه 130:
الکترو کمی لومینسانس
GCL
در روش الکترو کمی لومینسانس اکسیداسیون الکترو شیمیائی
استر آکریدین در حضور آب اکسیژنه منجر به تولید کمی
لومینسانس آبی رنگ می گردد که در طول موج 660
خوانش می گریدد
الکترود های دستگاه الکترو کمی لومینسانس معمولا در مجاورت
محلول قرار گرفته و نور منتشره بين سطح الكترود و محلول
توسط دتكتور اندازه كيرى مى كردد
صفحه 131:
مومع ChsssPicaiog vP
5
سرعتولکنش ک میلومینسانس
#واکتش کمی لومیتسانس به لحاظ سرعت واکنش به دو گروه زير تقسیم می شوند
method ۳۱25 واکنش فلاش
خر SNE SAS ho serie 4 BE OS NO Sad ين رقة و حاف م
دد
ویژگی مثبت واکنش فلاش حساسیت بسیار بالا روش (در حد اتو مول) است که کاربرد آن را محدود به
آزمایشگاه های مرجع و تحقیقاتی می نماید
ویژگی های منفی روش فلاش گرانی روش و کوتاه بودن زمان واکنش است که جهت خوانش فوتون ها الزاما
دتکتور باستی در مجاورت نزدیک با سیستم واکنش باشد که به محض آزاد شدن فوتون ها خوانش با
دتکتور انجام گردد
(us|, GLOW method گلاو
در طول © الى © دقيقه به اوج رسيده و به مدت 000 الی 060 دقیقه پایدار و ثابت باقی می ماند
ویژگی مثبت روش گلاو کاربرد آن در آزمایشگاه های بالینی روتین است که به دلیل ثبات و پایداری سیگنال
های نهاتی و امکان بازخوانی مجدد تست ها در اين روش می باشد
ریژگی منفی روش گلاو حساسیت آن است که کمی کمتر از روش فلاش می باشد
صفحه 132:
عصمسوعه ارون اجو 0
معيار هاومناسبدر خريد سيستم كمىلومينسانس
خريد لومينومتر لستاندارد و دارلئىتائيد يه بينا لللىو تائيديه -1
صحتر دقت(صحه گذاری) در شرکتپ شتیبانو آزمایشگام ظ
پشتیبانیو خدماتپساز فروشبا سطح با-لا( تحقیقو لستعلم -2
لحتبار شرکت
(پشتیبان از مراکز نصب شده / ترجیحا نماینده انحصاری یا اصلی
دارا بودنسیستم باز کیک میلومینسانسی | سیستم بسته با -3
لعتبار با-لاو تسنوع گسستردم در تستهایق ابللنجام
قیمثمناسبکیت ی سیستم متتاسببا تعرفه هیآ زمایشگاهیلیران -4
ترجيحا لستفادم از سيستم هاوفوللتوميشنك مل ومينسانسبه دليل- 5
كا شقابلملاحظه خطا هوي رسنلى
دارا بسودنحداقلحساسیتدر روشهاىكمىلومينسانس( فمتو م -6
Co)
صفحه 133:
ELISA TROUBLESHOOTING
۰ Or. wehrded vacdht
* CENON?
صفحه 134:
تعریف و طبقه بندی روش الایزا
ELISA
Enzyme Linked Immuno Sorbent Assay
سنجش ایمونومتریک واکنش آنتی ژن و آنتی بادی با هدف جستجوی انتی ژن يا آنتی ۰
بادی بواسطه آنزیم های لیبل شده
: طبقه بندی انزیم ایمونواسی
هموژنوس نزيم. لیمونولسی: ولکنشفاقد مرحله شستشو و جدلسازویوده -1
و لندازه گیرویر لساست غبیر اتف عا لآنزيم میباشد (کاربرد در
لندازم گیریسطح داروها )
هتروزنوس لنزيم ليمونواسئ روشمبتنوير فاز جامد بوده و دارلی-2
|مرحله شستشو و جدلسازیمیب اشد و لنزیم در اینروشصرفا یک
لندیکاتور جهن ایید حضور ک مپلکس لنتیژنو انتییادیمیباشد (عمدم
روشها از لینگ روم مییاشد) روشهتروژنلنزيم لیمونو لسیدو نوع
. رقابتیو غیر رقابتیت قسیم میگردد
صفحه 135:
Ab igh or Ag Capture
باوي اختصاصی قرار می eth cs 25 روش يك آنتى #2
a
و ساندویچ می گردد و شایترین روش الایزا محسوب می گردد مثل
۳۱/۲۳/۵۰ تست
در روش آنتی ژن کپچر یا آنتی بادی ساندویچ ملکول آنتی ژن حداقل
بایستی دارای دو سایت یا ناحیه آنتی ژنیک متفاوت باشد
Ag Sandwich or Ab Capture
این روش که برای جستجوی آنتی بادی به کار می رود یک ملکول آنتی بادای
٠ بين دو ملكول انتى زن ساندويج و کاپچر می گردد
صفحه 136:
Quibody vupture
ب) روش 6901۲6 ۸۵0۵00۷
Ag sandwich or direct Ab capture-d
این روش براي تعیین سنجش آنتي بادي مورد استفاده قرار مي كيرد بدين صورت که از
يك آنتي ژن کوت شده بر روي فاز جامد براي به دام انداختن آنتي بادي اختصاصي آن
استفاده مي شود و همان آنتي بادي از طریق بازوي دیگر خود (۲۵0) پذيراي همان
آنتي ژن اما به صورت نشان دار مي باشد در نتیجه آنتي بادي اختصاصي در بین 6
آنتي ژن ساندویچ مي گردد ,در اين روش آنتي بادي توتال از هر کلاس ایمونوگلوبولین
میسر است و يكي از اختصاصي ترین و حساس ترین روش ها براي تشخیص آنتي بادي
در نمونه است مثال بارز این روش کیت اندازه گيري آنتي بادي بر علیه پلاسمودیوم
ویواکس و ترپونماپالیدوم و ۸۵0 ۲۱85 مي باشد.
Indirect Ag Sandwich or Indirect Ab capture-C
در این روش پس از به دام انداختن آنتي بادي توسط آنتي هیومن گلوبولین کوت شده در
کف چاهك ها با اضافه کردن آنتي ژن اختصاصي و تشکیل کمپلکس از يك آنتي بادي
اختصاصي نشان دار بر علیه آنتي ژن به عنوان سیستم شناساگر استفاده مي شود.
صفحه 137:
عدصت دنه : ١ : اللوزيا متيس و مهاری
fl هی آنلیت ,یل یبا وال درج نشانهاهبا هم (همزمان)
ia شوند روش الایزا رقابتی نامیده می شود
بلس مسا : الایزا مهاری
ابتدا آناليت يا آنتى بادى غير نشاندار ( نمونه بیمار) اضافه شده و پس
از یک دوره انکوباسیون ( با شستشو یا بدون شستشو) در مرحله
بعدی آنالیت یا آنتی بادی نشاندار اضافه می گردد
صفحه 138:
الایزای رقابتی یا مهاری
٠ در روشهاي رقابتي اساس سنجش بر رقابت دو آنتي ژن یا دو آنتي
بادي ( که يكي از آن دو نشاندار است) براي اتصال به لیگاند با
مقدار محدود استوار است. اگر هر دو آنالیت نشاندار و غير
نشاندار با هم به سیستم اضافه شوند ربوش را رقابتي مي نامند ولي
چنانچه ابتدا آنالیت اضافه شده و پس از يك دوره انکوباسیون
آنالیت نشاندار اضافه گردد روش را مهاري یا بلاکینگ مي نامند.
در روش مهاري ممكن است در بين 6 مرحله و قبل از اضافه
نمودن آنالیت بعدي شستشو انجام شود یا انجام نشود مثال بارز
روشهاي رقابثي و مهاري سنجش 43,۲ مي باشد.
* انواع روشهاي رقابتي عبارتند از:
صفحه 139:
الایزای رقابتی یا مهاری
الف) روش رقابتي یا مهاري براي انتي ژا
اساس اين روش بر رقابت بين آنتي ژن نشاندار و آنتي ژن موجود در نمونه براي اتصال به يك آنتي بادي
اختصاصي کوت شده در چاهك استوار است. در اين روش مقدار آنتي بادي کوت شده باید محدود باشد و
ملکول سیگنال دهنده همان آنتي ژن نشاندار است, اساس ]٩۱۸ و 21۸ كلاسيك به همین روش استوار است.
در این روش منحني پاسخ- دوز به صورت معکوس خواهد بود, بدین معني که آنالیت نشاندار در حضور
مقادیر زيادي از آنالیت غیر نشاتندار موجود در نمونه به مقدار كمتري به آنتي بادي متصل مي شود و در
نتیجه سیگنال هم بوجود خوههد آمد.
محدوده تعیین آنالیت با این روش ممکن است بوسیله استفاده از مولکول ت اندار با فعالیت اختصاصي زیاد
تقویت شود اما حداقل مقدار قابل تشخیص (کمترین مقدار از آنالیت که قابل تشخیص خواهد بود) توسط
تمایل آنتي بادي مورد استفاده تعیین مي شود, با این وجود غلظتهاي خيلي کم از هاپتن ها عموما توسط
همین روش قابل تعيين اند و حساس ترین روشي است که مي تواند مقدار کمتر |6۳00 را هم تشخیص دهد.
در برخي از موارد نشاندار کردن روي خصوصیات هاپتن اثر مي گذارد در نتیجه در روش رقابتي براي
ن آنتي ژن از يك آنتي بادي نشاندار استفاد مي شود, در اين نوع از سنجش ها این مطلب ضروري است
که فاز جامد توسط آنتي ژن با مقدار کم و ثابت پوشیده مي شود, در اين روش آنالیت موجود در نمونه با
آناليت كوث شده در جاهك براي اتصال به ی بادي نشندار رقلبت مي كند . در اینجا هم منحني استاندار
معكوش است, از اين روش بيشتر براي سنجش به روش كمي لومينسانس استفاده مي شود.
صفحه 140:
الایزای رقابتی یا مهاری
۰ ب)روش رقابتي براي آنتي بلاي:
* دراین روش رقابت بین دو آنتي بادي يكي در نمونه به
صورت غیر نشاندار و يكي به صورت نشاندار شده با آنزیم
برا اتصال به يكي آنتي ژن کوت شده در چاهك صورت مي
پذیرد, بديهي است که هر چه مقدار آنتي بادي نمونه بیشتر
باشد انتی بادي نشاندار كمتري به چاهکها متصل شده و
سیگنال نیز کمتر خواهد بود و در نتیجه منحني استاندارد نیز
معکوس مي باشد, شاخص ترین مثال این روش اندازه گيري
آنتی بادی بر ضد 6۳۱8۸0 ۳/8 است
صفحه 141:
صفحه 142:
estine | F-IOIREOT ELIGOC)
۱ در اين روش آنتي ژن یا آنتي بادي موجود در نمونه ي که
بايد تشخیص داده شود به طور. مستقیم بر سطح فاز جامد
كوت مي شود و سپس آنتي بادي یا آنتي ژن مکمل آن که
نشان دار شده است به سیستم اضافه میشود. در صورت
وجود آنتي ژن یا آنتي بادي مورد نظر در نمونه ي سیگنال
مناسب ایجاد مي شود.
این روش مشابه ایمونوفلورسانس مستقیم است اما کاربرید
چنداني در کیت هاي تشخيصي ندارد و بیشتر در كارهاي
تحقيقاتي استفاده مي شود
صفحه 143:
(1900,ا() بسسطب!- از ايغر مستقيم (
این روش براي تعیین آنتي بادي اختصاصي و با تیتراسیون آنتي بادي در
.نمونه هاي سرم مورد استفاده قرار مي گیرد
اساس آزمایش بدین نحو است که معمولا سرم رقیق شده به آنتي ژن هاي
كوت شده در فاز جامد (ميكرو ول یا چاهك) اضافه مي شود. آنتي ژن
کوت شده آنتي ژت اختصاصي مربوط به آنتي بادي است که قرار است
در نمونه رديابي شود پس از افزودن نمونه و طي زمان انکوباسیون و
يك مرحله ي شستشو آنتي هیومن گلوبولین نشان دار شده با آنزیم به
چاهك اضافه مي شود بر حسب اينکه چه كلاسي از انتي بادي براي
مورد استفاده نیز متفاوت است مثلا و19 رديابي اهمیت دارد نوع آنتي
و براي 903 از انتي هیومن 195 براي رديابي آنتي بادي كلاس
.استفاده مي شود 19۸ از آنتي هیومن 19۸ رديابي کلاس
صفحه 144:
Antibody capture @L16®
* اختصاصیت سنجش مستقیما توسط آنتي ژن کوت شده در فاز جامد تعيين مي شود که
ممکن است کاملا خالص و اختصاصي باشد و یا نسبتا خام و غیر اختصاصي باشد .
سرم حاوي انتي بادي اختصاصي مي تواند در يك بافر براي جلوگيري از جذب غير
اختصاصي پروتنین ها و جلوگيري از اشغال نقاط اتصال آنتي ژن رقیق شود. به
چنین بافري محلول رقیق کننده نمونه 011/6۳1 53۳0016 گفته مي شود.
حساسیت و ويژگي چنین روشهايي مي تواند با به کار گيري روش Antibody
!نمق با کاهش تداخل اثر آنتي بادي غیر اختصاصي بهتر شود.
* بهترین مثالها در مورد این روش تعیین آنتي بادي بر علیه
توکسوپلاسما,روبلا ,ویروس سیتومگال و هلیکوباکترپيلوري از كلاسهاي SIM
ارت وا در سرم مي باشد.البته امروزه براي تعیین IGM بر عليه اين عوامل
عموما از روش 62001۳6 استفاده مي شود در روش 6۵0101۳6 آنتي بادي هاي
موجود در نمونه از کلاس/9| به روي چاهك هاي کد شده با آنتي هیومن 1917
جذب شده و سپس براي تشخیص , از آنتي ژن اختصاصي مربوطه که آنزیم نشان
دار شده اسنت و یا آنتي بادي نشان دار ضد آن به صورت مزدوج استفاده مي شود.
صفحه 145:
ELISA
TROUBLESHOOTING
" No Signal or Weak Signal
* High Background
"Poor Duplicate
"Poor Standard Curve
* Poor Linearity
* Poor Assay Sensitivity
* Poor Correlation
* Unexpected Clinical Classification
* Apparent Shift in Reference Interval
صفحه 146:
ELISA
Antibody Labeling Reagents
Eneyme
مه و Bining
و ۹
Seeend Anibooy 7,
Qa ی سس
Are, 3 6ه سه
> >
Label
No Produ
Taiget Anat
۳
We
eye”
لي يل *
Bind Vlash
صفحه 147:
صفحه 148:
حذفيكواز معرفهاوك ليدونظير كنزوكه در روشاجرلئىكار منجر به -1
سيكنال منفى ( عدم واكنش ) مى كردد
افت تيتر كنزوكه غير فعال شدن كنزوكه ) يا كاهش اثر تركيب سوبسترا و کروموژن که
معمولا به دليل آلودكى معرف هايا در انتهاى مصر ف هر كيت ( در مراكزى كه تعداد
نمونه كم بوده و كيت مكررا و در جندين نوبت مورد استفاده قرار مى كيرد )
خروج از کالیر لبزار هایحجمیی رداشتفمونه و لستاندارد منجر به كاهش -2
سیگنا لذ هائیمیگردد به عنوانمثا گر از منحنیاستاندارد ذخیرم شده در حافظه
دستكام لستفادم نمائیم و لبزار حجمیدر حینکار از کاللیر خارج گردد به دلیل
لینکه تستو لستاندارد در هر ردینک اریهمزمانگ ذاشته نمیشوند در صورتکاهش
برداشتعجم نمونه درسیگنا [مربوط به تست کاهشو ضیف ایجاد میگردد و
نتایج منفوك اذبيا مثبتكاذببسته بسه نوع منحنیحاصلمی ن ماید
خراشدر 5 فپ لیت میتولند منجر به کاهشسیگنا لشود -3
كاهشزمانلنكوباسيوزيا دماىإنكوباسيونبر خلاقهستور اهملك يتمنجر به كاهش-4
سيكنالمىكردد كه به دليلكاهشتعداد تركيبهاواتصالىنهائىمىي اشد
صفحه 149:
ا OP
شستشو بیشاز تعداد دفعاتقعریفشده و یا لستفادم از بافر با -5
پ هشن امناسبها دچار آنودگیب اکتریال. و قارچیمنجر به دفع
ولکنشهای!ختصاصیلیمنک مپلکسو نهایتا لفتو کاهشسیگنا لیا
رنگنهاتیمیگردد
کاربرد فیلتر نامناسبدر ا-لزا منجر بسه کاهشسیگنا (میگردد -6
شروع لنجام تستاایزا ببدونلنتظار جهتبه دمایلطاق رساندنمعرفه 7
ها و پلیتایک یتا_لیزا از جمله عولملشايم. لفتسیگنا لو کاهشرنگ
alia
حرارتپ انینمحیط کار بخش زا ( خرابب ودنسیستم گرمایش-8
آزمایشگام) منجر بسه لفتسیگنا لو رنگههیولکنشو بسته به ولکنش
غیر رقابتیی | رقابتیمنجر به لفتیا لفزایشک اذبمقادیر تستها مى
گردد ( خصوصا در شرلیط که تست بدونلستاندارد همزمان
خولندم شوند )
صفحه 150:
ELISA
] سا میج يجنسف اعرد kids
یه بانب مه و
صفحه 151:
آلردگیچاهکبسه چاهکنمونه بيمارانبه دليلمجاورتبا كنترلمثبتها لستاندارد يا -)
نمونه مثببتمجاور
لفزايش زمانانكوباسيوزيا دماىإنكوباسيونبر خلانهستور ا هملك يتمنجر به لفزليشسيكنا لمى ©
كردد كه به دليلافزليشعداد تركيبغواتصا لون هائىمري اشد
شستشو كمتر از تعداد دفعاتقعريفشده و يا استفادم از بافر باب هشنامناسب.©
يا دجار ا-ودكئياكترياله و قارجىمنجر به عدم دفع. ولكنشهاىغير اختصاصىو
نهايتا لفزليشسيكنا-لها رنكفهائىممك ردد
كاربرد فيلتر نامناسبدر ا-لإزا منجر به لفزليشسيكنا-لمىكردد Pe
حرارتبا لامحيط كار بخشالإزا ( خراببودزنسيستم سرمايشآزمايشكام -.©
خصوصا در مناطقگرم و مرطوبشما لها جنوبک شور) منجر به تغییر سیگنالو
رنكههوولكنشو بسته به ولكنشغير رقابتويا رقابتومنجر به لفتها لفزليشك اذب
مقادیر تست میگردد ( خصوصا در شرليط كه تستط بدوناستاندارد همزمان
خولندم شوند )
صفحه 152:
لفزليشغلظتو تيتر كنزوكه كينا لإزا به دليلة بخير يا تغليظ -©
( باز ماندزندربظرفكنزوكه به مدتطولانىدر حرارتاطاقدر جند
نوبتمكرر) يا اشتباه
كارخانه سازنده در تعيين تيتر مناسب
تبخیر و تفایظ نمونه هواستاندارد ک یب ه دلیلب از ماندنطواهیدربج»
ویا لستاندارد ها در چند نوبتمکرر
آردگیپیپتو دیسپنسر مورد لستفاده برلیسویسترا با معرف6
کنژوکه / عدتا به دلیلاشتباه يرسنلىو استفادم مشتركاز ی کپ بپتاست
آنزدگیسویسترا به یونهیف ازیو لکسیدانه یا مجاورتبا نور -0
که منجر به تشکیلرنگزمینه لوآبیپر رنگ( پساز اختلاط
سوبسترا و کروموژ) قبل
از مجاورت با پلیت می گردد (جهت سوبسترا و کروموژن تیمیدین متیلن بلو)
صفحه 153:
ELISA
صفحه 154:
نمونه خوبمیکسن شده ( نمونهه خارج شدم از -1
فریزر و دارلیشیبظظتیو رسوب)
خراشزیر پلیت-2
دیسپتسینگشادرست: مونه یا معرفه در پلیت-3
لثر لبه لی-4
چاهکآلده یا بیلژ -5
آودگیچاهکبه چاهک.6
صفحه 155:
صفحه 156:
لستفادم از معرفیا لستاندارد یکک یندیگر خصوصا -1
باسروساختمتفاوت
خطا در حينآمادم سازوإستاندارد ها ناشىاز بييتينك. 2
... نامناسبو
لختلاط نامناسباستاندارد ها -3
خراشو كدورتكفهليشط در ناحيه لستاندارد ها -.4
كفهايتكثيفو تميز نشده -5
شستشوون درستیا ناکافی-6
صفحه 157:
ویژگی های منحنی استاندارد یا کالیبراسیون
Calibration curve or Dose Response Curve
منحنی استاندارد چون رابطه بین دوز آنالیت و پاسخ ( جذب نوری یا
سیگنال حاصل) را بیان می نماید به عنوان منحنی دوز - پاسخ نیز
نامیده می شود
در شرايط ايده آل منحنى كاليبراسيون يا استاندارد بليستى يكنواخت ( منو
تونيك ) باشد يا به عبارتى منحنى تغيير جهت نداشته باشد ( فاقد قله يا
دره در ميانه منحنى باشد)
خی ای سارک ذو نوع كل طبقة کی ی گز نا
منحنیشیببمثبت: رلبطه دوز و پاسخ ( سیگنا مستقيم اس
منحنىشيبمنفى: رلبطه دوز و ياسخ ( سيكنا-4 غيرمستقيم لست 2
افزايش تعداد استاندارد ها يا كاليبراتور هل منجر به افزايش صحت و کاهش
باياس منحنى كاليبراسيون مى كردد
صفحه 158:
ELISA 2-7 Cabra Pad
5 Labeling Reagents
tay So
ra See | Poor ht deve or
a
= 7
0
۳ وص هط ی
رید واه مرول اد اج خی بیع oho
صفحه 159:
میکسینگف اقص راژنت و نمونه ه -)
به حرارتلطاقنرساندنكيتهاىا_لإزا قبلاز مصرف. ©
عدم استفاده از کا لیرلتور صفر در ستیا لختلظط ناقص-0
کالیرلتور صفر
تفاوتو تنوع در جاهكها :©
..الإدكىلوله ها به دترزانو 6۰
فساد معرفط و يليتكينا-لإزا قبلاز تاريخ انقضا به دليل. ©
حرارتفامناسبمحيطىو لستفادد مكور
شيبفاكافومنحنىلستاندارد در غلظتعاوبائين-م”
نقصدر سرىساختكيت .©
صفحه 160:
صفحه 161:
لستفادم از کیتغیر لستاندارد -6
ناپایداریاستاندارد هاومرجع. -6
رنج محدود لستاندارد ها در كيتالإزا -©
لستفاده از تجهیزاتتفاوتو غر کالیر -6
تعداد محدود نمونه بیماراندر مطاعه مقایسه لودو روشبه نوانمثالهر 6۰
بررسیبقایسه لوبو کیتیا دو روشب راو یکت ستب ایستیحدلقل(00) نمونه
در سه سطح غظتیمتفاوتمورد ارزیابیقرار گیرد تا لختلاقمعنیدار حاص
قابل ارزیابی باشد
لنجام یکبا رتستوویهو نمونه بیمار / بهتر استهر نمونه حدلقلدو تا -6
سه بار انجام شود و میانگین آن مورد استناد قرار گیرد
لستفادم از دو نوع ولحد استاندارد بينامللودر كزارشنتايج -م”
نقصدرسرى ساختكيت.©
صفحه 162:
۱2
Unexpected or Inconsisten
صفحه 163:
)- نمونهه نادرسثو غير معمولبيمار ( غير ناشتا / هموليز ا-قائى/ لیپمیکو a
5
© لثر قلابیبا دوز بالامثلیتا سابیونیت فريتين/ برولاكتين-
تداخلت ستا-لیزا با متابولیتهاوداروئیو غیر داروئی/ ویژگیپ نینک یت
لختلاط ناکافیننمونه و راژنتا / گرم کردنن امناسبکیت6
6- ذخیره سازین امناسبنمونه بیمار
6 خطا در تجهیزات
ولحد نادرستقست.2»
6 ناپایداریمنحنیلستاندارد ذخیرم
9 نقصدر سریساختکیت
00 اشتباهاتو خطا هاويرسنلى( رلندوم. مثلجابجا ریختنننمونه دو بیمار یا کم وزیاد
ريختننمونه يا معرفهر يكجاهك/ سيستماتيكمثلكم يا زياد شستزبليتها / علاتبه
خولندنتوام با تاخير بليتها / سرعته ائيندسته رسنلدر زمانريختزيا برداشتن
نمونه و معرقفظط
صفحه 164:
| و0 protocol
a ee, Be seg ll
tot el ۱ ۳ : ۱
سمحي يا سدم سا0 | اكه 1 | بسحا م يجان ١
صفحه 165:
تعویضتکنسین-6
تسغییر عمدم در روشجمع. آورونمونه 60۰
تغيير عمده در حرارتو ميزانرطوبتآزمايشكام .©
كا إبرلتور نايايدار -6
عدم لطلاع تكنسينان تغيير روشكار متد ا-لإزا -. ©
كاربرد منحنىكا إبراسيوزذخيره -.©
نقصدر تجهیزاتن ظیر. الزا Po iy
كيتقاريخ گذشته -6
صفحه 166:
* Contaminated substrate
* Contaminated stop solution
* Incorrect dilution
٠ Inefficient washing
صفحه 167:
ALL WELL CLEAR
* ELISA not performed
correctly
* Contaminated conjugate
* Incorrect storage of kit
* Over washing of plate
صفحه 168:
منابع خطا شايع در روش انزیم ایمونو اسی
2 گام داریخونک امل جدا نشده در 02 درجه 0 دقيقه می-1
باشد ( eas علاوم بر تخریبساختار پروتئینیی رخیهورمونه و CH
هایحساسمتجر به ازاد سازوی رخیف اکتور هایسرمیدر محیط شده که منجر به
افزایشک انبجذبمیگردد
نمونه حتی|-لکان: بایستمولیز / لبپمیکیا لیکتریکبساشد دلیلانتداخلرنگلضافی-2
در ولکنشرنگسنجی|- زا ریدر لست
نمونه هایهورمونی | سایر لنالت حدلکثر تا 6۳0 ساعتب دونشرلیط لنجماد در -3
یخچاله الی0 درجه قابلنگاه داریلستو در زمانهاوب 60۵ ساعتبهتر لست
در 00 - فریز و نگاه داریگردد
ذوبو فریز مکرر نمونه منجر به کاهشسطح هورمونهایسرم خصوصا هورمون-4
هایتیروئیدیمیگردد لذا بسهتر لستلگر نمونه سرم در چند ردیفک ارینیاز به ذوب
دارد در چند ویالفریز و در هو نوبتیکویا لهفریز دد در ضمننمونه سرم.
كداز فريزر خارج ممكردد به دليلشيبظظتىكه در تسه لوله حاصلشده لست
. بایستییه خوبیقبلاز لستفادم ميكسكردد و به حرارتلطاقرساندم شود
صفحه 169:
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
لجزا کیپ س از خروج از ی خچال الما بایستییه حرارتلطاقو -5
i ee محيط برسد. دماويايينيا 5
دد
رطوبتمحیط کار لیمونولسیب_ایستیک متر از 967200 درصد باشد =
لسیدویا ق لیانیش دنب افر (به دلیلا لودگیقارچییا باکتریال) منجر
به لفزایشیا کاهشک اذب جذبمیگردد و پ هشاپتیما لهروسه سس
لنزيمىرا از بينمىي رد لذا تهيه تازه به تازه بافر مورد نیاز در
. هو رديفكارىقابلتوصيه مىياشد
دماومحيط آزمايشكام بايستى)© تا ©© درجه باشد و با دماسنج -8
دقيقروزانه كنترلو ثشبتكردد . دماويا لامحيط افزليشك اذبجذبو
با أمکسحاصلمینماید
صفحه 170:
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
. تغییراندمائیمجاز لنکوباتور 0*7 درجه 0+- درجه میب اشد- و9
6096 اثر لبه ای
خطای ناشی از شوک حرارتی به پلیت در انزیم ایمونو اسی می باشد که در
قسمت مجاور درب انکوباتور 0*2 و در مجاورت پنجره ها بر روی میز
کار هورمون شناسی ممکن است بر روی پلیت رخ داده و منجر به ایجاد
جذب های غیر یکنواخت در استریپ های شوک خورده و سایر استریپ می
گردد(شرک سرمائی یا گرمائی) لذا قابل توصیه می باشد پلیت ها در عمق
انکوباتور قرار داده شود و میز کار هورمون در مجاور پنجره یا سیستم
. های سرمایش و گرمایش نباشد
لیجاد حبابهوا در جاهكهاىي ليتمانع تماسک املک نژوکه و سرم یا -10
بروز جذبعاىغير يكنولختمىك ردد
صفحه 171:
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
ل ل د ny
اسيون اولمىويودم تبخير و حضور كرد در محيط
Sy Sag lg کرخور معرفط مجر بهبروز لهرا ی
قرار دادنپ لیتدر Paes لضافه eee و کروموژن| لمیاسته 2 1
و مانع بروز وا كاذبمىكردد
لو ماد و 5
جويا باكترباله و يا حضو pas JS pet المىلستج
sd 9 Pa <2 7
در محلولكروموزنبىرنكقبلاز ولكد
ane غير قابلمصرفبودنانمىياشد
i} [1 ۱ اد -14
yi) ‘et مول مرف با دورق فرك ل nS وج
دد
كار 0 ایستیحدلکثر یکساعتقبلاز مصرفتهیه و در
وموژنبه مواد
صفحه 172:
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
ممانعتاز تماسمستقيم دستبا محلولک روموژنک 4 حاویحلا[متانولو دیمتیل-5 1
سولفوکساید میباشد که سمینداشته و دارایجذبپ وستیمیی اشد
میکسکردنارلم و زماندار کالیرلتور ها و نمونه ه قبلاز شروع کار الولمی-16
57 ليط محيطوو برسنلودر هر ردیفک اریاستفاده از 17
Haz
کر روش هاوايموتو لسىمىياشد
در م مونتاژ کیت لمکانپ ذیر بوده و از عل-18 ee در ee
در بسوروشور ee Bo در اوا ا ی -19
CSREES Bas a tales) ضریبنقتو صحتهتحلیحاصل
همخوانیک انا لهاوسمبار مولتیک انلل( © كاناه) يا رسوبنمك 20
هایسملرمولتیک انا ها ولشر لحتما لب روز جدبیغر یکنولخت
Ret pease هایمضافوجود دارد
صفحه 173:
منابع خطا شايع در روش انزیم ایمونواسی
soaking Time
زمانخیسخوردن: زمانخیسخوردندر ف ولصلشستشو بایستعدلقل60 و -21
aad eR SEG الختصاصواز مجاور اتصاالت
i لقل60 از لضافه قفه
عم ترس ٠ aes نمودنمحلوللسیدیت وقف» 22
با توجه به لینکه مسیر خولنشو عبور نور در میکرو پلیتا زا از بالابه -23
بايين استه اكنكردنكفه ليتق بلاز 0 -لإزاريدر منجر به ظهور
جذبایغیز یکنولختمیگردد US, چرییسطهیپسوستدست
Perce ene کر
فاکتور روماتوئیدیمثبتدر بیمار منجر وز نتیجه مثبتک انبدر تستهای-24
parte فتنشرح حآلو لنجا y lt gl سس و و ماود اک تور در که
صفحه 174:
منابع خطا شايع در روش انزیم ایمونواسی
آردگیچاهکبه چاهک ناشیاز سرعتبا وت خایه یا تخلیه عودیمحلولبه -25
دلخلميكرو پایتم اند یا به دلیلپ رکردنب یشاز حد بافر داخلچاهکه میباشد .
100 به طور مايلو جسبيدم به جدار جانبیو فوقانیچاهکمی
گیری (دگیچاهکبه چاهکدر هکهر تستهاوک یفییا کمیترصیه می
گردد کنترلنفیابتدا ريخته شود و سپشک نترلثبتويخته شود در ضمنتست
. مجاور کنترلمثبتب» طور مضاعنو در لنتهایپ ایتمجددا ريخته شود
Hook effect
26- لثر قلابويا تله لئ: همانيديدم پروزوندر ولکنشهایایمونولسیمیی اشد که به
دليل. بطاومنفىك اذب
بالالنتیژنب روز کرده و منجر به بروز جوا
( بینابینی) میک رد د خصوصا در تستهاوک مییتا ساب ولیت/ فسریتین/ لفا
پروتئین 125 s-4/TSH - PSA/-CA
اثر قلابی پا تله ای به دلیل پرشدن کلیه انتی ژن بایندینگ سایت ها ی کتژوکه توسط انتی
ژن های فراوان موجود در محیط می باشد که به عبارتی با نوترالیزه کردن انتی ژن
.مانع تماس انتی ژن با انتی بادی کف پلیت می گردد
:ره پیشگیری از ار قابی در کیت هلى الايزا
لضافهه نمودنیکسر_حله شستشو قبلاز لفزودنآنتییادین هائی( ثانویه) -1
لستفادم اولیه از رقتهناسبب رلونمونه هایسرم با لستفاده از رقیقک نندم خود کینو -2
در صورتعدم دسترسىإستفاده از لو نرمال
صفحه 175:
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونواسی
igh back ground
مین لوب ا-لاپایت: زمانیکه جذببافر ف سفاتدر چاهکل به تنهائم) بیش-26
ا ی
لضافیلیناثر زمینه لعرا ازبینبرد / در
باشد با مجاورتانباسرم نرمالل 0.0%
Ee a ai et ed
کنر یال مق فوسد 6 گروف یلتر eae - 27
پایینو متوسط و بالات وسط شرکتپ شتییان[ ششماهه با سا لاه )
أفزليش اماد به صحتطولموج هواندازد گ پر ویر ۱۱ و
جهتک نترلت کار پ ذیریف تومتر میتواناز بکمحلولرنگیی کنولختو پایدار -28
مثلدىكروماتهتاسدر ميكرويليتاستفادم نمود و دریافتجذب وی کنواختنشانه سلامت
سيستم نورىفتومتر لست(در غير لينصورتجذبهاىغير يكنواختبدست
( مى ايد
صفحه 176:
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونواسی
DRIFT 29- رانش در سنجش
رانش عبارت است از اختلاف غلظت حاصل از یک نمونه واحد در موقعیت های مختلف /
یک پلیت در یک نوبت کاری / بهترین راه شناساتی رانش استفاده دوپلیکیت کنترل یا
نمونه از قبل تعیین شده در ابتدا و انتهای پلیت در یک ردیف کاری می باشد
: دلایل اصلی رانش در سنجش
شایهترین ند ریفتی | رانشسنجشتعداد آزمایشبا-لادر یسکوانیا ردیفک اریمی 1
. باشد به نحووکه بینلفزودنمحلولها ف اصله زمانیطولائیوجود داشته باشد
ناهمكونىيينجاهكط -2
عدم. رعایتق رتیبدر ریختنراژنتا از لبتدا تا لنتها پلیت-3
د بودزمعرفط در هنكم شروع بكار منجر به اختلاقهما اوینچاهکبا -4
ال جات رلا و ۳ 7
مخلوط ننشدنمعرفها در زمانریختنبه چاهکه -5
ولكنشكند و سريع محلولمتوقفك نندم نهائیجهتت وقنفهاثیولکنش-6
صفحه 177:
نحوه کاربرد صحیح نوک سمپلر و سمپلردر. انزیم ایمونواسی
دسر و وس مرس سس a a
تک کنوکسمپار ها چکشده باشد در ضمننوکمصرفشده فساقد ماهیتنچسببودنمییاشد و در لثر
لتوکلاو تغيير شكلو حجم میدهد.
محکم نشدننوکرووی دنه سمپار منجر به ریزشنمونه یا معرفو بروز خطا میگردد -2
3- هنگلم نظافتو سرویسسمپار منجر به ریزشمايم. از نوکسمپلر وبروز ae ents
4- هی بر ةا co ee تماسستبانو
خششدنممرفک نژوکه گرند. ستانواسترپتوکوکب واسطه رسيتور لفعسيقادر يه
لیمونوگلوینچی در محیط وده و منجر با جذبائتري ادوك لكام ر تسضسيفق يئر كازركة موكردد
چسبندگیتر: کییاپروتینیسرم و پاشما بسه مر نوکسمپار ( خصوصا ابلومین) خصوصا زمانیکه -5
توکرا تلع وله حوطه ور میلمايم منجر به
داشتفمونه از سطح خار. Seeley OS Sisto a
Re جورم و عدم ور سرم
کنترلروزانه با هفتگیمخروط سمپار به لحاظ اودگییه سرم یا معرفیا سید -6
اشنائوبه تكنيكب رداشتمعکوس نمونه در حجم هاوپ ایینسرم -7
کنترلک بفیوزنیسمپلر هلوک متر از 000 لاندا ( سه تا ششماه یکبار به طور منظم) و کنترل-8
و دقت مجاز هر سمپلر ( بایاس کمتر از 969 و ضریب تغییرات کمتر از 966)
ا مکی مره ارب ( 9 9۱ وین ورس از سقم نس 9
(در als!
نوک سمپار نبایستیبا ته چاهکت ماسیابد و نبایستیاز بالابه داخلچاهکچکانده شود -10
صفحه 178:
نکات مهم در آماده سازی نمونه های ایموئو اسی
سرم. هاوبیمارانیکه غظتب.لایاز لیمونوگلوبولینو پروتئینهایاختصاصیو آنزیم ها را دارا میباشد دچار -) ۰
تغییر ماتریکسشده و نتایج نادرستنشانخولهد داد لذا رقبقنمودنایننمونه ها با یسکوقیقک نندد مناسبمنجر
به تعديلماتريكسو ارائه جولبعاوصحيح میگردد. از بسرخورقیقک نندم هاومناسبمیتواننام برد : لستاندارد
صفر / محلولب اف رسنجشحاویپروتنین/ سرم. عاریاز هورمونو آنالیت/ پولد سرم با ظتپانین
تقریبا در تمام سنجشهوایمنینمونه اصلیسرم مییاشد و درصورتاستفاده از پاهما بایستیالما با - © ٠
دقتبروشور كيتغولندم شود و در صورتباامانم ودنک اربرد پاهما از نمونه پاهما استفلدم گردد در
ضمننوع ضد انعقاد نیز مهم لستب 4 عنوانمثا (هر روشهاانزيم لیمونو لسیک» آنزیم آ اف سفاتاز به
عنوانآنزيم نشاندار كاربرد دارد استفاده از ضد انعقاد سیتراتو لتيلندىآمينك ترا استیکاسید معنوح استکه هو
/ دوشائور قوییونهیف ازیو مهار کنندم آنزیم آ-لكلنفسفاتاز / ممياشد
پارلپروتئینمیمنجر به افزایشویسکوزیته سرم و کاهشبرداشتسرم و نهایتا جولبهای.ن ۰
با کاشک انبمیگردد
در سنجشهوانزيم ایمونو سیک ه نشانگر آنزیمیآزپراکسیداز استمطلقا نبایستیاز - +
نمونه حاویسدیم آزلید لستفاده نمود
همولیز نمونه منجر به لفزلیشک انبجذبفورءدر روشلیموتو سیمیگردد ( خصوصا در 6۰ ۰
اندازم یروت پروکسینآزاد که منجر به ک اهشک اذبمیگردد)
صفحه 179:
نکات در مراحل شستشو چاهک ها با بافر
محلولهایشستشو عدتا حاوودترژنتمیی اشند که منجر به تولید حبابیا کفهر -6
حینساخت محلولک ار بافر میگردد لذا ببایستیمراقب بود در زمانشستشو لين
حبابیا کفه وارد چاهکه نشوند که منجر به کاهشسطح تماسبافر با چاهمک
هاو كاهشاثر شستشو میگردند
لندازم كيروب هشربافر شستشو نهائى( محلولكار بافر ) از كارهاواصولىاست ©
كه بهتر استانجام كردد . به عنانمثا-لدر بافر فسفاتب هشليدم آ-ل©. م7 لستو
شرليط اسيدويا قليائىمنجر به ظهور جذبنورىكاذببالايا بائينمىك ردد . جهت
لينكار تحتكنترلببودزب هش لبمقطر مورد نياز جهتقهيه بافر الولمياست
تاريخ تهيه بافر روىظرفهافر قيد شود و محلولبافر تازه بسه تازه و به 6
ميزاننياز تهيه كردد
در ولشر هایاتوماتیکب ایستیسر عتویختنبافر و آسپیراسیونب افر به شکلیتنظیم 6
. گردد تا زمانخیسخوردنپ ایتب»ه طور کاملرعایتگردد
تهيه بافر غليظ يا رقيقخارج از رنج رقتب روشور منجر به کاهشیا لفزلیشقدرت 9
بافر و نهايتا سيكنا لمثبتها منفوك اذبدر روشمىكردد به عنوا لمثا لهافر كاه
بیشاز حد رقیقش نم باشد قفر ب ۸ BATS full لختصاصواز محیط چاهمک
نبوده و سیگنا لمثبتک انب حاصلمینماید و براوبافر ظیظ عکسلینموضوع صدقمینماید
صفحه 180:
نقش تکان دادن (شیکینگ ) پلیت دررسرعت واکنش ایمونو اسی
زمانی که پلیت الیزا شیک می گرد انرژی کافی برای انتقال ملکول
آنالیت به فاز, جامد فراهم می شود و انتشار کمتر اهمیت مى يابد
به طور کلی شیک 96060 دور در دقیقه به مدت یک ساعت
واکنش را به تعادل می رساند که همین سیستم در مدت زمان 49
الی 00 ساعت بدون شیک به تعادل خواهد رسید
مخلوط کردن کافی و مناسب معرف ها زمان انکوباسیون را کوتاهتر
مى نمايد ( انکوباسیون طولانی هم حساسیت و هم ویژگی سنجش
را در روش های غیر رقابتی ایمونو اسی افزایش می دهد
خصوصا در تست هائی که حساسیت یک جز
ضروری است رعایت دقیق زمان انکوباسیون الزامی است نظیر
PEWEWbs Oy
صفحه 181:
شاخص های پایداری معرف های الایزا
موارد نقص پایداری فیزیکی معرف شامل : تغییر رنگ یا بیرنگ
شدن معرف و رسوب گذاری معرف
موارد نقص پایداری باکتریواستاتیک معرف : غلظت نامناسب و نوع
نامناسب مواد ضد باکتری در. معرف ها منجر به رشد باکتری در
معرف ها و آلودگی معرف می گردد
موارد نقص پایداری شیمیائی معرف ها : کاهش تمایل اتصال به دلیل
تخریب آنتی بادی یا آنزیم موجود در کنژوکه یا تغییر رنگ معرف
کروموژن به دلیل هیدرولیز یا اکسیداسیون يا احیا
صفحه 182:
تعیین شاخص های عملکردی کیت های الایزا
حمامیت تشخیصی /ریژگی تشخیصی
Orguostc seveivip | Orxposic GpeviPipy
حساسیثق شخیصی ردو عوسم00) ۰
شامل تعداد افراد دارای بیماری است که دارای آزمایش مثبت می باشند و ۰
و ارزش اصلی حساسیت تشخیصی شناساندن افراد بیمار که آزمایش
منفی دارند (گروه منفی کاذب ) می باشد
sna th, چیه 0 ۰
ویژگی تشخیصی شامل تعدادافراد غبر بیمار است که آزمایش منفی دارند و و ارزش اصلی ۰
ویژگی تشخیصی تعبین افراد غیر بیمار که نتیجه آزمایش مثبت دارند
مرياشد (كروهمتبتكائيع ٠
: روش اندازه كيرى ويزكى تشخيصى و حساسيت تشخيصى در كيت هلى الايزا ٠
لندازه كيروير روىتعداد زيادئونمونه سرم كنترلمثبتو منفی( یا سرم رفرلس) -0 ۰
جدلسازیلفراد بیمار از غیر بیمار با روشهایلستاندارد و مرجم. -©
مقایسه دو روشلندازم گیریمعمولو روشمرجع. و محاسبهه آماریشاخصظ 9
صفحه 183:
تعیین شاخص های عملکردی کیت های الایزا
حساسیت آنالیتیکال / ویژگی آنالیتیکال
رو م5 سشلده؟ | راصح لرله)
حساسیتآنا لتیکلل وروی (Ounied
حساسیت آنالیتیکال یا سنجش شامل کمترین مقدار قابل اندازه گیری یک آنالیت با تکرار
پذیری قابل قبول و قابل گزارش می باشد
روش تعیین حساسیت آنالییکال استفده از طریق ریوش آنالیز. آخرین تیتر رقت
قابل شناساتی می باشد در اين روش یک کالیبراتور با غلظت پائین را به شکل سریال
دایلوشن رقیق نموده و آخرین تیتر که در آن آنالیت قابل شناساتی باشد تحت عنوان
حساسیت آنالیتیکال نامیده می شود
ویژگیآنا تیک لوح لب :
ویژگی آنالیتیکال به معنای عدم ایجاد واکنش متقاطع با سایر آنالیت های مرتبط را شامل
می شود. روش اندازه گیری ویژگی آنالیتیکال : کاربرد پانل سرم هائی حاوی آنالیت
های مشابه یا آنتی بادی های مشابه که احتمال واکنش متقاطع در آن وجود دارد
صفحه 184:
Affinity
قدرت اتصال بین یک اپی توپ یک آنتی ژن با یک جایگاه اتصال انتی
بادی را گویند
افينيتى يك ثابت تعادلی است که قدرت واکنش بین یک سایت اپی توب
آنتی ژن ویک سایت گيرنده انتی بادی را توصیف می نماید
Avidity
اویدیتی یه طور کلی و مجموع قدرت سایت های آنتی ژنیک یک آنتی ژن
را در اتصال به مجموع سایت های یک آنتی بادی را بیان می کند
قدرت و نماد عددی اویدیتی همواره از مجموع عددی افینیتی بالاتر است
صفحه 185:
64 ۶ ۲ له ؟ ف مه 4 وت 2 ۸ ۶ ٩ 6۵ ۰ سا #۵
1
۰ ۱۵۵11۷6 56۲۲۲۸ 561۴۱۴۱65 ۲۱۵۷ 60۳۵
specific pathogenfree (SPF) animals, if they
exist, or from animals that have repeatedly
tested negative by other tests or
laboratories.
Positive serum samples are frequently
the most difficult to accumulate in large
enough numbers for assay development.
Ideally, they should come from natural
infections that are confirmed by other
diagnostic techniques and should represent
a wide range of time points after infection
صفحه 186:
64 ۶ ۲ له ؟ ف مه 4 وت 2 ۸ ۶ ٩ 6۵ ۰ سا #۵
+ For assay de SAatiKe, 7 elRnoutd be
accumulated and pooled, when necessary, to
achieve volumes of several milliliters for each
sample, which should then be placed in single-use
aliquots (e.g., 0.1 ml) and frozen at -70°C until use.
* Representative aliquots of frozen sera should be
qualified by comparison to existing assays or
by outside laboratories, where appropriate, and
the results recorded in the serum lot documentation
records.
* Known positive and negative serum samples for
assay prevalidation and validation must also be
accumulated and aliquoted in a similar manner.
صفحه 187:
نکات تهیه رقت در سرولوژی
رقت های مختلف سرم با با ترکیب یک نسبت معین سرم با ماده رقیق کننده
بدست می آید که ساده ترین مسیر آن تهیه رقت سریالی است
در تهیه رقت سریالی تهیه رقت اول مناسب و اوت کردن حجم ثابت از
مخلوط در رقت اخر نکات کلیدی کار می باشد که در تهیه رقت سرم در
تست رایت و ویدال و سی آر پی و روماتوئید فاکتور و.. کاربرد روتین
.دارد
بهترين ماده رقيق كننده در سرولوزى نرمال سالين است به عنوان مثال
جهت تهبه یک رقت ) به 0 بایستی یک بخش سرم را با م" بخش نرمال
سالين مخلوط نمائیم
صفحه 188:
Gervopwersiva
سرو کانورشن
٠ ایجاد و توسعه آنتی بادی اختصاصی قابل تشخیص بر عليه
یک میکرو ارگانیسم در سرم خون را سرو کانورشن گویند
كه به دليل ايمونيزه شدن ان فرد بر عليه ان ميكرو
ارگانیسم می باشد
صفحه 189:
Testing paired Samples
* Testing paired Samples Testing for
infectious diseases is performed on
acute and convalescent specimens
(about 2 weeks apart) Paired
sample.
* Must see 4-fold or 2-tube rise
in titre to be clinically
significant
۰
صفحه 190:
Sero reversion
* Sero reversion is the opposite of
seroconversion.
* This is when the tests can no
longer detect antibodies or
antigens in a patient’s serum
صفحه 191:
* Antigen and Antibody
reactions can be identified by
different methods
صفحه 192:
Precipitation
* Precipitation Principle Soluble antigen +
antibody (in proper proportions) ->
visible precipitate Lattice formation
(antigen binds with Fab sites of 2
antibodies)
* Examples Double diffusion
(Ouchterlony)
* Single diffusion (radial immunodiffusion)
* Imunoelectrphoresis Immunofixation
صفحه 193:
Neutralization reactions
+ Neutralization reactions Similar in principle and
interpretation of results Antibody-binding
Hemagglutination inhibition (serum antibody
reacts with known nonparticulate antigen ->
binding occurs) Neutralization (antibody
neutralizes toxin) After binding, antibody is not
available to react in indicator system Results:
NO agglutination or NO hemolysis = positive
reaction Agglutination or hemolysis = negative
reaction (antibody not bound in origin
صفحه 194:
٠ Neutralization reactions :
* Generally, positive control samples used in
inhibition or neutralization tests show no reaction
and negative control samples show a reaction
(opposite of results in direct agglutination
testing)
+ Example of inhibition: Hemagglutination
inhibition test for rubella
* Example of neutralization: antistreptolysin O
test (ASO) Neutralization reactions
صفحه 195:
Complement fixation
(CF)
* Complement fixation (CF) Antibody and
antigen allowed to combine in presence
of complement If complement is fixed by
specific antigen-antibody reaction, it will
be unable to combine with indicator
system Precautions Serum must be heat-
activated Stored serum becomes anti-
complementary Extensive
QC/standardization required Only use for
IgM antibodies
صفحه 196:
Imunoelectrphoresis
(IEP) Qualitative
* Imunoelectrphoresis (IEP)Qualitative A
serum sample is electrophoresed
through an agar medium
۰ A trough is cut in the agar and filled
with Ab.
۰ A precipitin arc is then formed. Because
Ag diffuses radially and Ab from a
trough diffuses, the reactants meet in
optimal proportions for precipitation
صفحه 197:
Nephelometry
Nephelometry Procedure Serum
substance reacts with specific
antisera and forms insoluble
complexes Light is passed through
suspension Scattered (reflected)
light is proportional to number of insoluble
complexes; compare to standards
Examples Complement component
concentration Antibody concentration
(IgG, IgM, IgA, etc.) Immunofluorescence
صفحه 198:
Immunofluorescence
+ Immunofluorescence Direct - add fluorescein-
labeled antibody to patient tissue, wash, and
examine under fluorescent microscope
* Indirect - add patient serum to tissue
containing known antigen, wash, add labeled
antiglobulin, wash, and examine under
fluorescent microscope Examples Testing for
Antinuclear Antibodies (ANA) Fluorescent
Treponemal Antibody Test (FTA-Abs)
صفحه 199:
Agglutination
* Agglutination Principle Particulate antigen +
antibody -> clumping Lattice formation
(antigen binds with Fab sites of 2 antibodies
forming bridges between antigens)
* Examples Direct agglutination (Blood Bank)
* Passive Hemagglutination (treat RBC's with
tannic acid to allow adsorption of protein
antigens)
* Passive latex agglutination (antigen
attached to latex particle)
صفحه 200:
Flow cytometry
Flow cytometry Method of choice for T- and B-cell
analysis (lymphocyte phenotyping)
Principle Incubate specimen with 1 or 2 monoclonal
antibodies tagged with fluorochrome Single cells pass
through incident light of instrument (laser) which excites
fluorochrome and results in emitted light of different
wavelength Intensity of fluorescence measured to detect
cells possessing surface markers for the specific
monoclonal antibodies that were employed Forward
light scatter indicates cell size or volume
90° side-scattered light indicates granulation
صفحه 201:
Common uses Flow
cytometry
DNA analysis
Reticulocyte counts
Leukaemia/lymphoma
classification CD 4 cell estimations
in AIDS/HIV patients.
صفحه 202:
Widal test is century old ,Is it
loosing importance ?
Widal test is century old ,|Is it loosing importance
2
In this reaction antibodies react with antigens on
the surface of particulate objects and cause the
objects to clump together, or agglutinate. These
reactions were the earliest to be adapted to
diagnostic laboratory.
Widal test is used for diagnosis of typhoid fever.
This test, developed by Georges Fernand |. Widal
(French physician) in 1896, is now supplemented
by more sophisticated procedures.
صفحه 203:
Causes Of False-positive
Widal Agglutination Tests
Causes Of False-positive Widal Agglutination
Tests
Previous immunization with Salmonella antigen.
Cross-reaction with non - typhoidal Salmonella.
Variability and poorly standardized commercial
antigen preparation.
Infection with malaria other Enterobacteriaceae
charring the same s-LPS .
صفحه 204:
Causes of Negative Widal Agglutination
Test:
Causes of Negative Widal Agglutination Test
The carrier state An inadequate inoculum of
bacterial antigen in the host to induce
antibody production Technical difficulty or
errors in the performance of the test
Previous antibiotic treatment Variability in
the preparation of commercial antigens.
Declining importance of Widal test :
Declining importance of Widal test The value of the
salmonella agglutination tests has declined as the incidence
of typhoid fever has decreased, at least in the developed
world, the general use of vaccines has increased, and ever
increasing -numbers of antigenically related serotypes of
Salmonella have been recognised
صفحه 205:
Serology - Importance of
repeated tests
Serology - Importance of repeated tests
Criteria for diagnosing Primary Infection 4
fold or more increase in titre of IgG or total
antibody between acute and convalescent
sera Presence of IgM Seroconversion
A single high titre of IgG (or total antibody)
- very unreliable Criteria for diagnosing
Reinfection Four fold or more increase in
titre of IgG or total antibody between acute
and convalescent sera Absence or slight
increase in IgM
صفحه 206:
QC tumor
markers
Dr .mehrdad vanaki
Consultant of quality assurance &
QMS in med labs
اهمیت سرطان
درصد مرگو میر ها در امریکا ن اشیاز ک انسر استس یر مرگو میر ن اشی• 25
از ک انسر هوچکینورحم و دهانه رحم و مع ده ب ه طور چشمگیر ک اهش
ی افته ولیدر عوضس یر مرگو میر ن اشیاز ک انسر ل نفوم غیر هوچکینو
ک انسر ریه و مالنوم و مولتیپلمیلوما ب ه میزان 15درصد رشد داشته است
تشخیص زود رس و درمان موثرتر همراه با پیشگیری به میزان قابل توجهی •
مرگ و میر ناشی از کانسر را کاهش می دهد
تعریف ساده کانسر :رشد نسبتا خود مختار بافت •
کارسینوژن :عاملی که باعث رشد سرطان می گردد که فیزیکی (اشعه ایکس) •
یا شیمیایی ( پلی سیکلیک هیدروکربن -بنزن) یا بیولوژیک ( نوعی ویروس)
می باشد و از طریق تغییرات در ژنوم یا افزایش تکثیر منجر به بروز سرطان
می گردد
TUMOR MARKERS
• What are they?
• Are substances usually proteins, that are produced by the body in
response to cancer growth or by the cancer tissue itself and
certain benign (noncancerous) conditions
• Detected in higher than normal amounts in the blood, urine, or body
tissues
• Some tumor markers are specific for one type of cancer, while
others are seen in several cancer types
• Measurements can be useful – when used along
with x-rays, or other tests in the detection and
diagnosis of some types of cancer
TUMOR MARKERS
• Measurements of tumor marker levels
alone are not sufficient to diagnose
cancer for the following reasons:
– Tumor marker levels can be elevated in people
with benign conditions
– Tumor marker levels are not elevated in every
person with cancer – especially in early stages of
the disease
– Many tumor markers are not specific to a
particular type of cancer
سنجش تومور مارکر ها به تنهائی در تشخیص کانسر به دالیل ذیل کافی نمی باشد:
1- س طح ت ومور مارکر در واک نشهایا لتهابیو خوشخیم ن یز افزایشمیی ابد
2- س طح ب سیاریاز ت ومور مارکر ها در مراحلابتدائیو اولیه ک انسر افزایشن میی ابد
3-ک وع ک انسر خاصمی
ت ع داد زیادیاز ت ومور مارکر ف اقد اختصاصیتی ا ویژگ یک افیب رایی ن
ب اشند
A good tumor maker should
have those properties:
• 1. A tumor marker should be present in or
produced by tumor itself.
• 2. A tumor marker should not be present in
healthy tissues.
• 3. Plasma level of a tumor marker should be at a
minimum level in healthy subjects and in benign
conditions.
ویژگی های یک تومور مارکر خوب در آزمایشگاه بالینی
1- ک ومور مارکر خوبب ایستیاز منبع خود ت ومور ت رشح و ت ولید گ ردد
ی ت
2- ک ومور مارکر خوبن بایستیاز اعضایس ا لم ب دنت رشح ش ود
ی ت
3- ک ومور مارکر خوبب ایستیدر وضعیتس المتو
س طح غلظتپ السماییی ت
ش رایط ا لتهابیخوشخیم در حداقلمیزانخود ب اشد
4. A tumor marker should be specific for a tissue, it
should have different immunological properties when it is
synthesized in other tissues.
5. Plasma level of the tumor marker should be in
proportion to the both size of tumor and activity of
tumor.
6.
Half life of a tumor should not be very
long
4-ک افتاختصاصیب اشد و ب ه راحتی
ک ومور مارکر خوبب ایستیب رایی ب
ی ت
ب ه روشهایایمونولوژیکق ابلش ناساییو ت مایزاز س ایر ب افتها ب اشد
5- ک ومور مارکر خوبب ایستیت واناییت مایز میزان
س طح غلظتپ السماییی ت
ف ع ا لیتو س ایز ت ومور را داشته ب اشد
6- ک ومور مارکر خوبن بایستیخیلیطوالنیب اشد
ن یمه عمر ی ت
• 7. A tumor marker should be
present in plasma at a
detectable level, eventhough
tumor size is very small
ک ومور مارکر خوبب ایستیدر ش رایطیس ایز ی ک7-
ی ت
ت ومور ب سیار ک وچکو در مراحلاولیه ب اشد در ی ک
س طح غلظتق ابلش ناساییدر پ السما ق ابلش ناساییب اشد
•
•
•
•
•
Potential uses of tumor
markers
Screening in general
population
Differential diagnosis of symptomatic patients
Clinical staging of cancer
Estimating tumor volume
As a prognostic indicator for disease
progression
• Evaluating the success of treatment
کاربرد های بالقوه تومور مارکر ها
1-غربا لگریجامعه
2-ت شخیصافتراقیب یمارانعالمتدار
3- ت عییناستیج ک انسر
4-ت خمینس ایز و حجم ک انسر
5-اندیکاتور ت عیینپ روگ نوز و مراحلپ یشرفتب یماریو ت ومور
6-ارزیابیموفقیتدرمان
• Detecting the recurrence of
cancer
• Monitoring reponse to therapy
• Radioimmunolocalization of tumor
masses
شناسایی عود کانسر
مانیتورینگ و کنترل روند پاسخ به درمان
تعیین رادیوایمونولوژیک موضع توده های تومور
• In order to use a tumor marker for screening in the presence of
cancer in asymptomatic individuals in general population, the
marker should be produced by tumor cells and not be
present in healthy people.
• However, most tumor markers are present in
normal, benign and cancer tissues and are not
spesific enough to be used for screening cancer.
به جهت کاربرد یک تومور مارکر با هدف غربالگری خصوصا در افراد بدون عالمت و
عموم جامعه الزاما این مارکر نبایستی در افراد سالم حضور داشته باشد و بایستی
.صرفا ازسلو های تومورال بایستی ترشح گردد
در هر حال واقعیت فعلی این است که اکثر تومور مارکر های فعلی در شرایط نرمال در
افراد سالم حضور دارند خصوصا در شرایط بافت های خوش خیم لذا از ویژگی کافی
جهت کاربرد به عنوان یک تست غربالگری برخوردار نمی باشند
• Few markers are specific for a single
individual tumor, most are found with
different tumors of the same tissue
type.
• They are present in higher quantities
in blood from cancer patients than in
blood from both healthy subjects and
patients with benign diseases.
• ندرتا برخی از مارکر ها برای یک تومور منفرد اختصاصی
بوده ولی غالب تومور مارکر ها در تومور های مختلف به
طور اشتراکی یافت می شوند و وفاقد ویژگی برای یک نوع
تومور می باشند
• Some tumor markers have a plasma
level in proportion to the size of tumor
while some tumor markers have a plasma
level in proportion to the activity of tumor.
• The clinical staging of cancer is
aidded by quantitiation of the
marker.
• Serum level of marker reflects tumor
burden.
• The level of the marker at the time of diagnosis
may be used as a prognostic indicator for
disease progression and patient survival.
• After successful initial treatment,
such as surgery, the marker value
should decrease. The rate of the
decrease can be predicted by using
the half life of the marker.
• The magnitude of marker reduction may
reflect the degree of success of the
treatment.
• In the case of recurrence of cancer,
marker increases again.
• Most tumor marker values correlate
with the effectiveness of treatment.
•
An ideal tumor marker
• The quality should be included
– High sensitivity
– High specificity
– Can be qualified
– Safe
– Convenience
– Low price
How to identify tumor marker ?
• On cell
– Cytochemistry, Flow cytometry
• On tissue
– Histochemistry, Cytosol assays
• In body fluids
– Blood, urine, CSF, Amniotic fluid
Assay technology
• Monoclonal antibody (MoAb)
– Specificity
– mass production
• Sandwich technique
– MoAbs1 + Tumor marker
– MoAbs2 + Tracer
Sandwich Techniques
• Tumor markers as a antigen between two MoAbs
• The first is bound onto a solid support (tubes or wells…)
• The second, unbound upon introduction into the assay
carries the signal (tracer: radionuclide, enzyme,
fluorochrome…)
Sandwich techniques
Tumor marker in Oncology
• Screening
• Diagnosis
• Staging
• Prognosis
Screening
• Tumor markers play a limited role for tumor screening,
just because….
– relatively low sensitivity
– lack of specificity and relation to tumor size
• Inappropriate for the detection of small in situ cancer
• In some cases, tumor markers can be equal to other
examinations envisioned for screening
– PSA & prostate cancer
– calcitonin & medullary thyroid cancer
Diagnosis
• Tumor is not the key diagnostic examination, but can be
a complementary sign to clinical finding or medical
imaging
– AFP & hepatoma
• Sometimes implicate the existence within the tumor of an
exclusive secretary histological contingent
– NSE & SCLC
Staging
• The tumor markers and medical imaging are
complementary in the pre-therapeutic and posttherapeutic staging
Prognosis
• The pre-therapeutic level of certain tumor
marker can contributes a prognostic factor
because of links with...
– Metabolic activity
– Tumor size
– Invasion
• More valuable in that it is independent or other
usual prognostic factors for the pathology
• Allow doctors to refine
therapeutic strategy by
selecting groups with risk of failure response
to treatment
• This property is one of the major aspects of
current use of the tumor marker
– CEA & colon cancer
– CA19-9 & pancreatic cancer
– CYFRA 21-1 & lung squamous cell cancer
During treatment
• High markers level before treatment generally
– Not only correlate very well with the therapeutic
result but are sometimes superior to this result in
the assessment of complete remission
• The assay must be taking into account the marker
half-life when during treatment and all posttherapeutic re-evaluation
During monitoring
• Contribute to a valuable mean and lead to
suspicion for...
– local or metastasis
– curable recurrence
– much earlier before clinical or radiological detection
• The protocol of the follow-up must be very strict
– CA15-3 measured every 3 months for 1
year and then every 6 months in breast
cancer patient
Diagnosis or
monitoring
• Measuring patients’ levels of AFP, CA
19-9, CEA, Free PSA, and Total PSA
are clinically useful in the
monitoring of cancers
Classification
• Carcino-embryonic protein
– AFP
– CEA
• Carcino- associated protein
– B2M
– PSA
– TG
– TPA
• Carbohydrate antigen
–
–
–
–
CA125
CA19-9
CA15-3
SCC
• Hormone
– CT
• ACTH
• BHCG
Tumor marker
carcino- associated proteins
• Prostate Specific Antigen (PSA)
• The clinical use of PAP has been
replaced by PSA.
• PSA is much more specific for screening
or for detection early cancer. It is found
in mainly prostatic tissue.
• PSA exists in two major forms in blood
circulation. The majority of PSA is
complexed with some proteins. A
minor component of PSA is free.
PSA tumor marker
سرطان پروستات رتبه اول در مردان را دارا است و تشخیص
ان با تومور مارکر PSAزود هنگام اهمیت ویژه ای دارد
با اسکرین و تشخیص اولیه کانسر پروستات با یک درمان
رادیکال پروستاتکتومی می توان به یک درمان نسبتا قطعی
رسید و امید به زندگی در این کانسر حدود 10سال می
.باشد
PSA, continued…
• Regulation and Physiology:
– There are 2 major forms of PSA that are found circulating in the blood:
• Free
• Complexed:
– Complexed to 1-antichymotrypsin or 2-macroglobulin.
– The detection of total PSA has been used in screening for and in
monitoring of prostate cancer
– The measurement of free PSA can help to
differentiate levels of PSA that are in the
grey zone: i.e. not high enough to
diagnose cancer prostate, but not low
enough to rule out the diagnosis of cancer
prostate: Patient with cancer
prostate have a lower % of free
PSA.
• PSA testing itself is not effective in
detecting early prostate cancer.
• Other prostatic diseases, urinary
bladder cateterization and digital
rectal examination may lead an
increased PSA level in serum.
• The ratio between free and total PSA
is an reliable marker for
differentiation of prostatic cancer
from benign prostatic hyperplasia.
• The use of PSA should be together
with digital rectal examination and
followed by transrectal
ultrasonography for an accurate
diagnosis of cancer.
• Serum level of PSA was found to be
correlated with clinical stage,
grade and metastasis
• The greatest clinical use of PSA is
in the monitoring of treatment.
• This treatment includes radical
prostatectomy, radiation therapy and
antiandrogen therapy.
• The PSA level should fall below the
detection limit.
• This may require 2-3 weeks. If it is
still at a high level after 2-3
weeks, it must me assumed that
residual tumor is present.
PSAنیمه عمر آنتی ژن اختصاصی پروستات
افزایش فیزیولوژیک و کاذب
نیمه عمرنسبتا باال آنتی ژن اختصاصی پروستات ( حدود 20الی
30ساعت) منجر به افزایش فیزیولوژیک و کاذب این مارکر پس
از اعمال تهاجمی نظیر توشه رکتال و معاینه پروستات و عمل
جراحی پروستاتکتومی یا سونوگرافی یا بیوپسی از طریق رکتوم
می گردد لذا به مدت 3هفته زمان نیاز است تا سطح افزایش یافته
آنتی ژن اختصاصی پروستات به سطح واقعی خود بازگردد
احتباس ادراری حاد نیز منجر به افزایش کاذب این تومور مارکر
می گردد
معاینه انگشتی پروستات از طریق رکتوم در برخی افراد تا دو
برابر افزایش کاذب حاصل می نماید و در گروهی افراد هیچ
.تغییری حاصل نمی نماید
ک$$ار$برد ب$$ا$لینیPSA
در غ$ربا$لگریک$$ان$سر پ$$رو$س$تات
آنتی ژن اختصاصی پروستات عالوه برغربالگری کانسر
پروستات در مرحله بندی( استیجینگ) و پایش درمان و عود
سرطان کاربرد جدی دارد
:تشخیص زود رس کانسر پروستات
با توجه به اینکه بزرگی خوش خیم پروستات و کانسر پروستات
از مشکالت شایع در مردان باالی 50سال می باشد اسکرین
ساالنه یک بار به طور جدی توصیه می گردد .محدوده 4الی
10این مارکر تا حدود زیادی به نفع بزرگی خوش خیم پروستات
می باشد ولی نفی کننده کانسر نمی باشد ( خصوصا در مراحل
ابتدایی) لذا آزمایشات تکمیلی نظیر اندازه گیری سطح آزاد و
توتال و نسبت مربوطه به همراه بیوپسی و اقدامات بالینی و
تصویر برداری تکمیل کننده حلقه تشخیص نهایی می باشد
رفرانس رنج انتی ژن اختصاصی
پروستات
برای بهبود توانایی آنتی ژن اختصاصی پروستات یک رویکرد اصالح رفرانس
رنج( با واحد میکروگرم در لیتر) مطابق سن می باشد بر اساس رفرانس تیتز
2008
س ا ل 49-40 2.5-0 :
س ا ل59-50 3.5.-0 :
س ا ل69-60 4.5.-0 :
س ا ل79-70 6.5.-0 :
در این رویکرد با پایین اوردن حد فوقانی رفرانس رنج در افراد جوانتر تعداد
.کانسر پروستات بیشتری در سنین میانسالی کشف و درمان قطعی می گردد
PSA
$کر ت$$را
تقسیم غلظت تومورم$ار
پروستات اندازه گیری
$محجم
$ک بر
پروستات
مارکر
شده با سونو رکتال
کاربرد در بیمارانی است که سطح غلظت 4الی ( 10محدوده
خاکستری تشخیص کانسر ) دارند
اگر در این گروه افراد معاینه فیزیکی رکتال برای پزرگی پروستات
منفی باشد و و مارکر تراکم پروستات باال باشد مجموعا به نفع
کانسر اولیه پروستات می باشد و پیگیری مداوم سطح غلظت آنتی
.ژن پروستات و بیوپسی ضرورت دارد
افزایش جهشی ( متناسب با زمان ) آنتی ژن اختصاصی پروستات
نیز مارکر تشخیصی مناسبی برای کانسر اولیه می باشد
$ن$خ$تصاص$یپ$$رو$س$تاتم$ترش$حه از م$ای$ع ن$وک
آ$ن$تیژ ا
پ$$ستان
$ن$خ$تصاص$یپ$$رو$س$تاتب$$ا م$نشا غ$یر
م$همتری$نآ$ن$تیژ ا
$ی در ترشحات پستان
فاکتور
ریسک
$س$تات
این مارکربه عنوان یک پ$$رو
زنان مبتال به کانسر پستان باالتر از زنان نرمال می باشد این
تومور مارکر در پستان با مثبت بودن گیرنده استروژن و
پروژسترون رابطه دارد و به طور قابل توجهی با مقاوت به
درمان کانسر پستان ( تاموکسیفن) رابطه دارد
PSAبا منشاغیر پروستاتی
عمدتا در بافت های تنظیم کننده هورمونی میباشند که می تواند
با اندروژن و پروژستین ها و گلوکورتیکویید ها فعال گردد
ک$$ار$برد ب$$ا$لینیPSA
$تیجینگک$$ان$سر پ$$رو$س$تات
)
$ندیا$س
در م$رح$له ب$( $
باال بودن غلظت مارکر و روند افزایش مکرر ماکر نشانه پیشرفته •
بودن بیماری کانسر پروستات می باشد ولی برای استیجینگ مارکر
آنتی ژن اختصاصی پروستات نمی تواند کمک کننده باشد و نیاز به
تست های تکمیلی بیوپسی و تصویر برداری می باشد
آنتی ژن اختصاصی پروستات در کانسر غیر متاستاتیک محدود به پروستات •
حداکثر تا عدد 50باال می رود و ندرتا باالی این عدد مشاهده می گردد لذا
اعداد باالی 50در تشخیص متاستاز کانسر پروستات کمک کننده می باشد
( ولی نه با قطعیت) و یا اعداد کمتر از 20کمتر با متاستاز استخوانی همراه
.می باشند
این موضوع اهمیت گزاش دهی و خطی بودن و صحه گذاری اعداد بسیار باالی •
.این مارکردر آزمایشگاه ها را نشان می دهد
•
ک$$ار$برد ب$$ا$لینیPSA
در پ$$ای$شدر$مانک$$ان$سر پ$$رو$س$تات
در پروستاتکتومی رادیکال تمام بافت پروستات برداشت می گردد لذا سطح انتی ژن •
اختصاصی پروستات بایستی غیر قابل تشخیص و زیر حد تشخیصی کیت باشد .برای
این اندازه گیری به دلیل نیمه عمر باالی این مارکر حداقا 2الی 3هفته برای یک
اندازه گیری سرمی بایستی فاصله بدهیم و سپس موفقیت درمان را از طریق این مارکر
ارزیابی و پایش نماییم و ترجیحا آزمایشگاه جهت پایش درمان کانسر پروستات از کیت
های سنجش فوق حساس ( 0.01الی )0.001آنتی ژن اختصاصی پروستات با
سطح حساسیت بسیار باال استفاده نماید تا بتوان نوسانات جزیی و حداقل را نیزشناسایی
و رد یابی نمود .پس از رادیکال پروستاتکتومی 80درصد مارکر به زیر 0.01
می رسد و 20درصد موارد به زیر 0.001می رسد که با روش های رایج روتین
غیر قابل سنجش می باشد و در زمان عود بیماری با روش های رایج تا زمانی که
.غلظت به باالی 0.1نرسد متوجه تغییرات در بیمار نمی شویم
کیت های فوق حساس جهت اندازه گیری سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات در خانم •
ها نیز کاربرد دارد چرا که به طور طبیعی غلظت این مارکر در زنان کمتر از 0.01
.می باشد .این مارکر در زنان در طول بارداری و کانسر پستان افزایش می یابد
ک$$ار$برد ب$$ا$لینیPSA
در پ$$ای$شدر$مانک$$ان$سر پ$$رو$س$تات
باال بودن این مارکر سه هفته پس از رادیکال پروستاتکتومی نشانه این است که بقایای •
غده پروستات بدرستی تخلیه نگردیده است
مارکر انتی ژن اختصاصی پروستات تا یک سال پس از جراحی هر سه ماه یکبار و در •
سال دوم هر چهار ماه یکبار و در سال دوم به بعد هر شش ماه یکبار بایستی چک شود
به صالح پزشک و بیمار می باشد که برای مانیتور دقیق این مارکر بهتر است در یک •
مرکز آزمایشگاهی معتبر با یک متد معتبر در طول زمان چک شود تا شامل نوسانات
.بین آزمایشگاهی و متد ها نگردد
ک$$ار$برد ب$$ا$لینیPSA
در ا$ش$عه ($پ$$رت$و) در$مان$یک$$ان$سر پ$$رو$س$تات
قاعدتا پس از اشعه درمانی انتظار کاهش تدریجی مارکر را •
داریم ولی نقش و کاربرد ان به اندازه پایش درمان پس از
رادیکال پروستاتکتومی نمی باشد
• tumor marker HORMONES
• Calcitonin
• Calcitonin is a hormone which decreases
blood calcium concentration in response to
hypercalcimia
• Its elevated level is usually associated
with medullary thyroid cancer.
• Calcitonin levels appear to correlate with
tumor volume and metastasis.
• Calcitonin is also useful for monitoring
treatment and detecting the recurrence of
cancer.
• However calcitonin levels are also at a
high levels in some patients with
cancer of lung, breast, kidney, liver
and in nonmalignant conditions such
as pulmonary diseases, pancreatitis,
Paget’s disease, hyperparathyroidism,
myeloproliferative disordes and
pregnancy.
BHCG tumor marker
افزایش تیتر گنادوتروپین جفتی در بارداری و بیماری های
تروفوبالستیک ( مول و کوریوکارسینوما و )..و تومور های جرم سل
( سلول زایا) بیضه دیده می شود و یک شاخص تومور مارکر مفید برای
تومور های تروفوبالستیک و تومور های بیضه می باشد
گنادوتروپین جفتی یک هورمون گلیگوپروتینی است که از سلول سن
سیتوتروفوبالستیک جفت ترشح می گردد و دارای دو زنجیره الفا
( مشترک با با سایر هورمون های هیپوفیز قدامی ) و زنجیره اختصاصی
بتا می باشد
رفرانس رنج در آقا و خانم کمتر از 5واحد بین المللی در لیتر است
در اوایل حاملگی زیرواحد بتا آزاد همراه با ملکول کامل تولید می شود و
در اواخر بارداری زیر واحد آلفا آزاد غلبه می یابد و
در کانسر های تروفوبالستیک و سلول زایا زیر واحد بتا آزاد و ملکول
.کامل تولید می گردد
BHCG tumor marker
$ا$لینی
ب$
$برد
ر
$ا
$
ک
هورمون گنادوتروپین توتال در 100درصد بیماران تومور های تروفوبالستیک دارای
مقادیر بسیار باال در حد باالی 1000000واحد در لیتر خواهد بود و در 70
درصد تومور های جرم سل غیر سمینوم بیضه مردان ( با فراوانی کمتر در تومور سمینوم
بیضه) نیز افزایش قابل مالحظه می یابد( خصوصا با کاربرد مشترک با هورمون الفا فتو
پروتین)
بیشترین فایده و کاربرد گنادوتروپین جفتی در پایش درمان و بررسی روند پیشرفت تومور
های تروفوبالستیک می باشد .چرا که غلظت آن با حجم و سایز تومور متناسب است .
بیماری که سطح اولیه و قبل از درمان گنادو تروپین جفتی او باالی 400000است
احتمال خطر شکست درمان باالتر است
پس از جراحی تومور های تروفوبالستیک با نیمه عمر 12الی 20ساعته هورمون
انتظار می رود گنادو تروپین در هفته های اول افت محسوس نماید و پایداری غلظت
.هورمون نشانه بافی ماندن بقایای جفتی تومور می باشد
در طول شیمی درمانی اندازه گیری هفتگی گنادوتروپین توصیه می گردد و پس از بهبودی
.کامل ساالنه یکبار توصیه می گردد
BHCG tumor marker
assay method
HCG total method
دراین روش ایمونومتریک واحد های آزاد بتا و آلفا اندازه گیری نمی شود و
صرفا واحد های کامل ملکول توسط دو آنتی بادی ضد آلفا و بتا سنجیده می شود
BHCG method
در این روش ملکول های کامل و دست نخورده بعالوه زنجیره های آزاد بتا
اندازه گیری می شوند و نوع آنتی بادی از نوع منوکلونال بر علیه بتا ساب
یونیت می باشد این روش به عنوان ارزیابی تومور مارکر ارجحیت دارد و دلیل
واضح ان افزایش ترشح زنجیره بتا آزاد در تومور های تروفوبالستیک می باشد
CARBOHYDRATE
MARKERS
• These markers either are antigens on the tumor cell surface
or are secreted by tumor cells.
• They are high-molecular weight mucins or blood group
antigens. Monoclonal antibodies have been developed
against these antigens.
• Most reliable markers in this group are
CA 15-3, CA 125 and CA19-9.
• )تومور مارکر های کربوهیدراتی( عمدتا موسین با وزن ملکولی باال
عمدتا آنتی ژن هایی هستند که بر روی سطح سلول های تومورال
دیده می شوند و با توجه به اینکه از خود سلول تومورال ترشح
می شوند نسبت به تومور مارکر های پروتئینی و هورمون
ها اختصاصی تر جهت تومور ها می باشند
CA 15-3
CA 15-3 is a marker for breast carcinoma.
Elevated CA 15-3 levels are also found in patients with
pancreatic, lung, ovarian, colorectal and liver cancer and
in some benign breast and liver diseases.
It is not useful for diagnosis. It is most useful for
monitoring therapy.
این تومور مارکر مفید ترین شاخص برای کانسر پستان هست که قطعا برای تشخیص
اولیه مفید نبوده( به دو دلیل -1غیر اختصاصی بودن تومور مارکر و مثبت شدن این
تومور مارکر در بسیاری از واکنش های خوش خیم و التهابی کیست و تومور های
خوش خیم تخمدان – ضایعات التهابی و فیبروکیستیک خوش خیم پستان – هپاتیت مزمن
– سیروز کبدی – هیپو تیروئیدی و -2..افزایش بسیار جزئی تومور مارکر در مراحل
تشخیص اولیه کانسر پستان ) و بیشترین کاربرد بالینی آن در مانیتورینگ درمان
.کانسر پستان می باشد
CA 15-3
افزایش متناقض این تومور مارکر در شروع درمان کانسر پستان
نشانه پاسخ به درمان و لیز تومور و آزاد سازی این مارکر با غلظت
باال می باشد
افزایش %25تومور مارکر در بیمار مبتال به کانسر سینه در حال
درمان نشانه خوبی بر عود کانسر ( خصوصا در بافت احشایی و
استخوانی ) می باشد
CA 27-29
در استیج دوم و سوم کانسر پستان کاربرد دارد و به لحاظ بالینی هم
ارزش تومور مارکرپانزده – سه می باشد
CA 549
از تومور مارکر های مفید در کانسر پستان در فاز درمان
• CA 125
• Although CA 125 is a marker for ovarian and
endometrial carcinomas, it is not specific.
• CA 125 elevates in pancreatic, lung, breast,
colorectal and gastrointestinal cancer, and in
benign conditions such as cirrhosis, hepatitis,
endometriosis, pericarditis and early pregnancy.
• It is useful in detecting residual
disease in cancer patients following
initial therapy.
• CA 19-9
• CA 19-9 is a marker for both colorectal
and pancreatic carcinoma.
• However elevated levels were seen in
patients with hepatobiliary, gastric,
hepatocellular and breast cancer and in
benign conditions such as pancreatitis and
benign gastrointestinal diseases.
• CA 19-9 levels correlate with pancreatic
cancer staging. It is useful in monitoring
pancreatic and colorectal cancer.
PROTEIN MARKERS
• Most reliable markers in this group are
•
β2-microglobulin,
• ferritin,
• thyroglobulin
• immunoglobulin.
• β2-microglobulin
•
is a marker for multiple myeloma,
Hodgkin lymphoma.
β2-microglobulin
• It also increases in chronic inflammation and viral
hepatitis.
• Ferritin
• Ferritin is a marker for
Hodgkin lymphoma,
leukemia, liver, lung and
breast cancer.
• Thyroglobulin
• It is a useful marker for detection of
differentiated thyroid cancer.
• Immunoglobulin:
• Monoclonal immunoglobulin has been
used as marker for multiple myeloma
for more than 100 years.
• Monoclonal paraproteins appear as
sharp bands in the globulin area of
the serum protein electrophoresis.
• Bence-Jones protein is a free
monoclonal immunoglobulin light
chain in the urine and it is a reliable
marker for multiple myeloma.
Monoclonal gammopathy
Albumin decreased
Sharp peak in gamma region
Albumin 1
2
GENETIC CHANGES
• Four classes of genes are implicated in
development of cancer:
• 1) protooncogenes which are responsible for
normal cell growth and differentiation
• 2) tumor suppressor genes which are involved
in recognition and repair of damaged DNA.
• 3)apoptosis-related genes are responsible for
regulation of apoptosis
• 4)DNA repair genes
• Alterations on these genes may lead tumor
development.
• Susceptible
protooncogenes:
• K-ras, N-ras
mutations are
found to be correlated acute
myeloid leukemia,
neuroblastoma
Her-2/neu
• It is a proto-oncogene that upon:
– Mutation (especially point mutation) or
– Altered (over) expression
will encode an Epidermal Factor Receptor (EGF-R) that mediate
tumorigenesis (i.e. It is an activation mutation)
• Marker for breast and ovarian cancers
• Application: It is now routinely measured
in breast cancer to determine the type of
therapy:
– Breast cancer positive for Her-2/neu is
responsive to treatment (Herceptin)
– Breast cancer negative for Her-2/neu is
NOT responsive to treatment
Susceptible DNA repair
genes:
• BRCA1 and BRCA2 are
specific genes in inherited
predisposition for developing breast
and over cancer, and mutations on
these genes are newly measured in
some laboratories.
• Mismatch-repair genes are mutated
in some colon cancers
Chromosomal
translocation
• c-myc gene has been found to be
translocated from 8.chromosom to
14. chromosom and than become
activated in Burkitt’s lymphoma.
• myc gene encodes a DNA-binding
protein which stimulates cell
dividing.
• In chronic myeloid leukemia, there is
a translocation between
chromosomes 9 and 22.
quality requirements relevant to all tumor marker
measurements
• Pre-analytical requirements :
• choice of tumor marker, specimen type, specimen
timing, sample handling.
• Analytical requirements :
• assay standardisation, internal and external quality
control, interferences.
• Post-analytical requirements :
• reference intervals, interpretation and reporting of
tumor marker results
•
Pre-analytical quality
requirements
Reporting of erroneous
tumor marker results is more
likely to cause undue alarm to patients than is the case for
many other laboratory tests.
•
The laboratory must therefore exercise extra vigilance in ensuring that correct results are
reported.
• Errors in the pre-analytical phase reportedly occur ten
times as often as in the analytical phase
• the majority of pre-analytical errors for tumor markers will be simple
specimen handling errors – e.g. inappropriate sampling handling, hemolyzed
specimens, insufficient specimens, and incorrect specimens – and their
occurrence should be minimized by adherence to good laboratory practice and
assessment in an effective audit cycle.
Quality requirements in the preanalytical phase
Requireme Recommendations
Comments / specific
nts
examples
Analyterelated
Type of
specimen
Requirements should be checked in the
product information supplied with the kit.
It is the laboratory’s responsibility to
provide clear advice about the
appropriate tube type for each test,
thereby ensuring that manufacturers’
instructions are always followed.
Serum or plasma
are usually (but not always)
equally appropriate. Gel
tubes may not be suitable
for some assays.
Anti-coagulating agents
such as ethylene- diamine
tetraacetic acid (EDTA) may
interfere in some detection
methods.
Specimen
stability
Tumor markers are generally stable, but
serum or plasma should be separated
from the clot and stored at 4°C (short-
The stability of total and free
PSA under different storage
conditions is especially critical
Quality requirements in the preanalytical phase
Requirements
Recommendations
Comments / specific
examples
Patient-related
Test selection
Ordering of tumor marker
tests should be according to
locally agreed protocols,
based on established
national and international
guidelines.
Although in certain
circumstances tumor markers
may aid in diagnosis,
speculative measurement of
panels of tumor markers
(“fishing”) should be
discouraged
Specimen timing
No strong evidence of diurnal
variation for most markers, so
specimens can be taken at any
time of day.
Blood for PSA should be taken
before any clinical manipulation
of the prostate. Any measurements
taken too soon should be repeated
Blood for CA125 should not be
taken during menstruation, which
may increase the serum
NACB recommendations for use of
tumor markers in routine clinical
practice are summarized in Table 1,
PSA should never be measured
routinely in females.
CA125 should never be measured
routinely in males.
CA15.3 should only be measured
routinely in males with an
established diagnosis of breast
cancer.
Interpretation of subsequent results is aided
by knowledge of the pre-treatment “baseline”
level
.
Prostatic biopsy, transurethral
resection of the prostate, or
traumatic catheterization may
markedly elevate serum PSA
and/or free PSA .repeat of PSA
recommended in sampling
after these events
•
Analytical quality
The almost universal
use of automated immunoassay
requirements
analysers for many commonly requested tests means
that responsibility for analytical quality now rests largely
with the diagnostic industry, which must meet quality requirements defined by
national or international regulatory authorities [e.g. US Food and Drug Administration (FDA)
regulations, European Commission In Vitro Diagnostics Directive (IVDD)].
• It is nevertheless crucial for satisfactory measurement of any analyte that
laboratories independently monitor their own performance carefully, both to
ensure that analyzers are being used appropriately and to confirm that
individual methods are performing according to specification.
• This is best achieved by implementation of rigorous Internal
Quality Control (IQC) and participation in well-designed
Proficiency Testing [External Quality Assessment (EQA)]
programs (1).
•
Analytical quality
Long-term monitoring presents major challenges as patients may change hospital and
requirements
laboratories may change
the tumor marker methods during the relevant time period.
While ideally results obtained in different methods would be fully interchangeable, data
from PT schemes confirm that this is not the case, with between-method coefficients
of variation in excess of 20% still observed for some tumor markers .Major causes
of observed between-method variation for these complex analytes include poor
calibration, differences in the specificity of antibodies used, and differences in method
design.
• It should be possible to achieve reasonably standardized and accurate calibration, but only
for those analytes for which a recognized International Standard (IS) or Reference
Reagent (IRR) is both available and universally adopted by diagnostic manufacturers
for primary calibration of their methods. Unfortunately, as yet there are no IS for any
of the important CA series of tumor markers, a major gap that should be addressed
urgently. Long-term PT scheme data can also confirm the effect of
successful introduction of a new IS. Data from the UK National
External Quality Assessment Scheme (UK NEQAS) for PSA, for
example, confirm that mean geometric coefficients of variation
(which reflect scatter) decreased from 21.9% in 1995, before the
1st IRR was introduced, to 9.5% in 2004
NACB recommendations: Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testing
Requiremen Recommendations
Comments / specific
ts
examples
Assay
validation
Wellcharacteriz
ed methods
Prior to their introduction
in routine clinical practice,
both immunoassay and
immunohistochemical
methods must be
validated by defined
and well-characterized
protocol that meet
regulatory guidelines
(e.g. FDA approval in the
United States, CE marking
in Europe).
It is critically important that
methods are properly
validated prior to their
introduction to avoid
misleading reports both
in routine clinical practice
and in the scientific
literature.
Failure to have done so
accounts for some of the
past issues with diagnostic
tests, particularly for
immunohistochemistry and
fluorescence in situ
hybridization (FISH) testing.
NACB recommendations: Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testing
Requiremen Recommendations
ts
Comments / specific
examples
Internal
Quality
Control
Assessment
of
reproducibilit
y
Intra-assay variability
<5%; inter-assay
variability <10%.
Manual and/or research
assays may be less
precise but PT data
suggests these targets
should be readily
achievable for most
analytes
Establishe
d
objective
criteria for
assay
acceptanc
e
.
Limits for assay
acceptance should be predefined and preferably
based on logical criteria
such as those of Westgard
IQC data should be
recorded, inspected and
acted upon (if necessary)
prior to release of any
clinical results for the
run.
NACB recommendations: Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testing
Requiremen Recommendations
ts
Comments / specific
examples
Internal
Quality
Control
Appropriate
number of
IQC
specimens.
The number of IQC specimens
included per run should allow
identification of an
unacceptable run with a
given probability acceptable
for the clinical application.
Specimens
closely
resembling
authentic
patient sera
.
At least one authentic
serum matrix control from
an independent source
should be included in
addition to any QC
materials provided by the
method manufacturer
Kit controls may provide
an overly optimistic
impression of
performance, particularly
if they are prepared by
adding standard to an
artificial matrix.
NACB recommendations: Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testing
Requiremen Recommendations
ts
Comments / specific
examples
Internal
Quality
Control
IQC
specimens
of
concentrati
on
appropriate
to the
clinical
application.
Negative and low
positive controls
should be included
for all tumor
markers. The broad
concentration range
should also be covered
and IQC specimens
should ideally include a
high control to assess
the accuracy of
dilution.
Where clinical decision
points are commonly
employed (e.g. PSA, 4
μg/L; AFP, 5-8 kU/L; hCG,
5 U/L), IQC specimens of
these concentrations
should be included.
NACB recommendations: Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testing
Requiremen Recommendations
ts
Comments / specific
examples
Proficien
cy
Testing
PT
specimens
of
appropriate
analyte
concentrati
on
Concentrations
should assess
performance over the
working range
Distribution of occasional
specimens of high
concentration to check
linearity on dilution and
of specimens containing
analyte-free serum to
check baseline security
for certain analytes (e.g.
AFP, hCG) is desirable.
PT
specimens
closely
resemblin
g
PT specimens should
ideally be prepared from
authentic patient sera,
which for tumor markers
may require dilution of
PT specimens prepared by
spiking purified analyte into
serum base pools provide an
overly optimistic impression
NACB recommendations: Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testing
Requiremen Recommendations
ts
Comments / specific
examples
Proficienc
y Testing
PT
Evidence of the stability of
specimens PT specimens in transit
that are
should be available.
stable in
transit
Stability in hot climates is
particularly relevant for hCG
and free PSA, but reliable
data should be available for
all tumor MARKER
Accurate
and stable
target
values
Accuracy should be assessed by
recovery experiments with the
relevant International
Standard . stability by repeat
distribution of the same pool
and linearity by issue of
different dilutions of the same
sera in the same serum base
pool. Issue of PT specimens
containing the IS can also for
some analytes elucidate the
The validity of the target
values (u sually consensus
means) should be
demonstrated by assessing
their accuracy, stability and
linearity on dilution.
NACB recommendations: Quality requirements for Assay
Validation, Internal Quality Control and Proficiency Testing
Requiremen Recommendations
ts
Comments / specific
examples
Proficienc
y Testing
Assessment
of assay
interferenc
es
Occasional specimens
should ideally be issued to
check for interference
(e.g. from heterophilic
and other antibodies,
high dose hooking,
etc).
The volume of sera required may
preclude undertaking this for all
participants, but by distributing such
specimens to eg 5 users of a
number of different methods
valuable information about method
robustness can be obtained and
subsequently provided to all
participants.
Evaluation
of
interpretati
on as well
as technical
results is
required for
PT of
immunohist
interpretation of the
pathologist as well as the
technical aspects of the test
must be evaluated.
Since immunohistochemistry
reports routine include an
interpretive comment, the
accuracy of these should be
rigorously and independently
assessed
NACB recommendations: Quality requirements for
Assay Validation, Internal Quality Control and
Proficiency Testing
Requiremen Recommendations
ts
Comments / specific
examples
Proficienc
y Testing
Interpretati
ve
exercises
and surveys
Occasional surveys are
desirable to compare
practice in difference
laboratories.
PT schemes can make a
powerful contribution to
national audit by
highlighting differences
in reference intervals,
reporting practice and
interpretation of clinical
results,
Provision of
educational
updates to
all
participants
Incorporating regular updates
to participants on new
developments relevant to
provision of a tumor marker
service is desirable and can
be conveniently done in
Surveys of recent literature
can provide a helpful
monthly addition to PT
reports.
NACB recommendations: Quality Requirements for
minimizing risk of method-related errors in tumor
marker results
Requiremen
ts
Recommendations
Comments / specific
examples
Crossreaction of
closely
related
molecules
Manufacturers should
provide clear
information about the
specificity of their
methods.
Users should be aware
of the characteristics
of the methods used.
Often helpful (eg when
measuring PSA or hCG)
but differences in
recognition of the crossreacting isoforms are
likely to contribute to
numerical differences in
results.
High dose
hook effect
Laboratori
es should
Tumor marker
concentrations range over
several orders of magnitude
and may exceed the capacity
of the solid-phase.
Recognition of extremely
tumor marker concentrations
is critically important where
the malignancy is potentially
fatal but curable, e.g. hCG in
choriocarcinoma.
Type of
interferenc
e
have in
place
defined
NACB recommendations: Quality Requirements for minimizing
risk of method-related errors in tumor marker results
Requiremen
ts
Recommendations
Comments / specific
examples
Laboratories should be aware of
the possibility of interference
from heterophilic or human
anti-mouse antibodies,
particularly when results are
not in accord with the clinical
picture. Where interference
is suspected this should be
investigated, e.g. by reassaying the specimen
1. After treatment with
commercially available antibody
blocking tubes
2. After addition of further
immobilized normal, nonimmune serum, Protein A or
Protein G
3. After precipitation of
immunoglobulins with
Falsely high or low results
may be obtained for patient
specimens containing antiIgG antibodies capable of
reacting with antibodies used in
the assay.
Such antibodies may be of
particularly high titre in patients
who have undergone treatment
with mouse monoclonal
antibodies for imaging or
therapeutic purposes. Serious
clinical errors as a result of
failure to recognise such
interference have been most
frequently reported for hCG.
Type of
interferenc
e
Interferenc
e from
heterophili
c or human
anti-mouse
antibodies
(HAMA)
NACB recommendations: Quality requirements in the postanalytical phase
Requiremen
ts
Recommendations
Comments / specific
examples
Clinical
informatio
n from the
requesting
doctor
Brief clinical
information indicating the
source of the
suspected/diagnosed
malignancy and the
treatment stage (e.g. postop) should accompany the
specimen.
Such information is essential if
any laboratory interpretation is
to be made and may help to
identify occasional laboratory
errors (e.g. mis-sampling on an
analyser).
Availability
of
appropriat
e
reference
intervals
Reference intervals
should be
appropriately
derived using an
appropriate
healthy population.
Reference intervals are usually
most relevant for cancer
patients pre-treatment, after
which the patient’s own
“baseline” provides the most
important reference point for
interpretation of marker results.
If this is well-established,
increases even within the
reference interval may be
Factual
requirement
s
NACB recommendations: Quality requirements in the postanalytical phase
Requiremen
ts
Recommendations
Comments / specific
examples
Knowledge
of what
constitutes
a
significant
change
percentage increase or
decrease that constitutes a
significant change should be
defined and should take
account of both analytical
and biological variation.
Laboratories should be
willing and able to advise on
this issue.
A confirmed increase or
decrease of ± 25% is
frequently considered to be
of clinical significance
but more work is required in
this area, the importance of
which has recently been
illustrated for PSA
Defined
protocol
when
changing
methods
Laboratories should
have a defined
protocol when
changing tumor
marker methods.
This may necessitate
analyzing the
previous specimen by
the new method or
requesting a further
specimen to reestablish the
Factual
requireme
nt
NACB recommendations: Quality requirements in the postanalytical phase
Requirement
s
Recommendations
Comments / specific
examples
Knowledge
of tumor
marker
half-lives
Laboratories should be able
to provide calculated tumor
marker half-lives for the
markers for which these are
relevant (e.g. AFP, hCG).
Half-lives are defined as
the time to 50%
reduction of circulating
tumor marker
concentration following
complete removal of
tumor tissue.
Objective
audit of
tumor
marker
utility
Laboratories should be
involved in on-going
audit of the clinical
utility of the results
they provide.
This remains a
priority and is being
considered by a
number of
professional
organizations.
Factual
requiremen
ts
NACB recommendations: Quality requirements in the postanalytical phase
Requirement
s
Recommendations
Comments / specific
examples
Cumulation
of tumor
marker
results
Laboratories
should provide fully
cumulated tumor marker
results. Graphical
representations may also
be helpful.
Helpful reports facilitate
interpretation and
communication between
laboratory and clinic. It is
helpful if the reports
incorporate any brief clinical
information available,
particularly dates of
operation etc.
Tumor
marker
method
used
Laboratories should
indicate the method
used on the report
form and highlight
whether any change of
method is likely to
have affected
Reporting
requiremen
ts
NACB recommendations: Quality requirements in the postanalytical phase
Requirements
Recommendations
Comments / specific
examples
Laboratories should
be willing to advise
on the frequency of
monitoring and the
need for confirmatory
specimens.
An apparent rise in
marker concentration
should always be
confirmed by repeat
measurement.
Laboratories should
always welcome and
encourage good
communication with
clinical users of the
service.
Good communication
facilitates
appropriate use of
these (and other)
tests.
Reporting
requirement
s
Recommendatio
ns as to the
appropriate
frequency of
tumor marker
measurement
s
Communicat
ion between
laboratory
and clinical
staff
REFERENCES
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
1.
Fleisher M, Dnistrian AM, Sturgeon CM, Lamerz R, Wittliff JL. Practice guidelines and recommendations
for use of tumor markers in the clinic. Chapter 5 in: Tumor Markers: Physiology, Pathobiology, Technology, and
Clinical Applications, eds Diamandis EP, Fritsche HA, Lilja H, Chan DW, Schwartz MK. AACC Press, Washington DC
2002 pp 33-64
2.
Hayes DF, Bast R, Desch CE, et al. A tumor marker utility grading system (TMUGS): a framework to evaluate clinical
utility of tumor markers. J. Natl Cancer Inst. 1996; 88: 1456-1466.
3.
Sturgeon CM. Limitations of assay techniques for tumor markers. Chapter 6 in: Tumor Markers: Physiology,
Pathobiology, Technology, and Clinical Applications, eds Diamandis EP, Fritsche HA, Lilja H, Chan DW, Schwartz MK. AACC Press,
Washington DC 2002 pp 65-81.
4.
Hammond EH. Quality control and standardization for tumor markers. Chapter 4 in Chapter 6 in: Tumor Markers:
Physiology, Pathobiology, Technology, and Clinical Applications, eds Diamandis EP, Fritsche HA, Lilja H, Chan DW, Schwartz MK.
AACC Press, Washington DC 2002 pp 25-32.
5.
Price CP, Allard J, Davies G, Dawnay A, Duffy MJ, France M, et al. Pre-and post-analytical factors that may influence use
of serum prostate specific antigen and its isoforms in a screening programme for prostate cancer. Ann Clin Biochem. 2001;38:188216 [Accessed May 30th, 2005. Available at
http://www.leeds.ac.uk/acb/annals/annals_pdf/May01/188.PDF ]
6.
Sturgeon CM. Practice guidelines for tumor marker use in the clinic. Clin Chem 2002; 48: 1151-1159
7.
Association of Clinical Biochemists in Ireland: Guidelines for the use of tumor markers. 3 rd ed. 2005. [Accessed May 7th,
2006. Available at http://www.acbi.ie/acbi-tmk.html]
8.
Nonogaki H, FujiiS, Konishi I, Nanbu Y, Kobayashi F, Mori T. Serial changes of serum CA125 levels during menstrual
cycles. Asia Oceania J Obstet Gynaecol 1994;17:369-378
9.
Muyldermans M, Cornillie FJ, Koninckx PR. CA125 and endometriosis. Hum Reprod Update 1995;1:173-187
10.
Singh R, Cahill D, Popert R, O’Brien TS.. Repeating the measurement of prostate-specific antigen in symptomatic men
can avoid unnecessary prostatic biopsy. BJU Int 2003;92:932-935
+11.
Sturgeon CM, McAllister EJ. Analysis of hCG: clinical applications and assay
CONCLUSION
• Optimal use of tumor markers
requires care and attention to
detail in the pre-analytical,
analytical and post-analytical
phases of analysis, and should be
achievable in laboratories
fulfilling the quality requirements
described here.
recurrenc
e
therapy
AFP, hCG,
LDH
AFP, hCG,
LDH
AFP, hCG,
LDH
PSA, cPSA,
%fPSA
PSA, cPSA
PSA, cPSA
PSA, cPSA
FOB
[In subjects
>50 years old;
Genetic
testing in high
risk subjects]
No tumor
markers
recommend
ed
CEA
CEA
CEA
AFP
[In high
AFP
AFP
AFP
AFP
/ early
detection
/ casefinding
prognosis
Testicular
tumors
No tumor
markers
recommende
d
AFP, hCG,
LDH
Prostate
cancer
PSA, cPSA,
%fPSA
Colorectal
cancer
Liver
cancer
Testicular
tumors
/ early
detection
s / casefinding
prognosis
g therapy
g
recurrenc
Testicular
e
tumors
Ovarian
cancer
CA125
CA125
[Only in
combination with
TVUS for early
detection in
hereditary
[Postmenopausal
women
only]
CA125
CA125
CA125
syndromes
Breast
cancer
No tumor
markers
recommende
d
No tumor
markers
recommende
d
ER, PR, HER2, uPA, PAI-1
No tumor
markers
recommende
d
CA 15-3,
Gastric
cancer
No tumor
markers
recommended
No tumor
markers
recommende
d
No tumor
markers
recommended
No tumor
markers
recommende
d
No tumor
markers
recommende
d
Bladder
cancer
No tumor
markers
recommended
No tumor
markers
recommende
d
No tumor
markers
recommended
No tumor
markers
recommende
d
No tumor
markers
recommende
d
CEA
[Monitoring
advanced
disease]
Pancreati
c cancer
/ early
detection
/ casefinding
prognosis
No tumor
markers
recommend
ed
CA19-9
[If used, only
CA19-9
Cervical
cancer
No tumor
markers
recommend
ed
Thyroid
cancer
No tumor
markers
recommend
ed
with CT or
EUS and in
an
appropriate
clinical
context
No tumor
markers
recommend
ed
No tumor
markers
recommend
ed
recurrenc
e
therapy
No tumor
markers
recommend
ed
CA19-9
Thyroglobuli
n;
thyroglobulin
antibodies
Thyroglobuli
n;
thyroglobulin
antibodies
Testicular
tumors
[During
palliative
therapy with
imaging tests
or after
potentially
curative
surgery]
PSA & Free PSA
• Total PSA can also be used in the early
detection of prostate cancer.
• And the use of % Free PSA aids in
discriminating between prostate cancer
and benign disease, thus helping to
eliminate unnecessary biopsies.
Therefore,it is imperative for manufacturers to
provide reliable tumor marker assays which
produce consistent laboratory results
over time.
• ارجاع اسالید به جدول کنترل شماره سلایر و پایداری در فایل ضمیمه
The consistency of ARCHITECT
tumor
markers
•
The consistency of ARCHITECT tumor markers
was previously reported at the 2001 ISOBM
meeting which covered manufactured reagent
lots over one to two years.
• This study is an extension of this previous
report and reviewed the consistency of tumor
marker serum panel values and control values
produced in an artificial matrix as reported
by the ARCHITECT assays covering
manufactured reagent lots over four to
five years.
tumor marker Methods
• Methods
• Internal quality control procedures at Abbott
Laboratories require the testing of both serum panels
and controls at various concentration levels throughout
the assay range.
Serum control & patient
• The testing of serum panels imitates values expected with patient
samples tested in clinical laboratories.
• The testing of controls validates reported patient results.
• Serum panels were prepared from patient samples or spiked
analyte in a human serum matrix.
• These panels and controls were tested with each manufactured
reagent lot of AFP, CA 19-9, CEA, Free PSA, and
Total PSA over four to five years. Mean values and %
coefficient of variation were determined for each level of
serum panels and controls.
Conclusion
• Consistent results between manufactured lots were
demonstrated for ARCHITECT AFP, CA 19-9,
CEA, Free PSA, and Total PSA assays.
• Consistent performance over time allows laboratorians to
have greater confidence in the results they provide to
physicians resulting in better clinical decisions and
management of patients. Physicians can be confident that
changes in the concentrations of tumor markers in patients’
serum is indicative of changes in the patients’ disease status
and not a result of variability in assay manufacturing
طرح کیفیت پیشنهادی
بخش ایمونولوژی وهورمون
Dr mehrdad vanaki
consultant QMS in medical lab
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
)1کاربرد روزانه سرم كنترل صحت و دقت در ردیف های کاری پانل هورمون و ایمونولوژی (نظیر
کنترل صحت Bioradیا ( ) SEROحداقل دو سطح از سه سطح ) و رسم منحني وستگارد مر بوطه
جهت تست های کمی واصلی
)2كنترل روزانه موارد غير طبيعي ( با همان نمونه اول ) در االيزا با روش تائیدی ايمونو آنااليزر
ElISA* method with ELFA ( Vidas) or ECL
Reconfirm of abnormal result of
)3تكرار نتايج غير طبيعي با نمونه جديد در موارد عدم همخواني نتايج با شرح حال بيمار و سوابق
نتايج قبلي بيمار Rechecked with new sample
)4
کنترل و تائید نتایج نمونه های بیماران (با نمونه قبلی) :استفاده از نمونه بیماران با نتایج
باال یا پائین به عنوان كنترل بیمار در رديف كار بعدي با دو هدف کنترل مجدد نتایج قبلی و شناسائی منابع
خطا قبل از آنالیز
Rechecked with same sample )1
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
:نکته مهم •
برای تست های با کاربری زیاد نظیر پانل تیروئید رسم •
منحنی کنترل کیفی و رعایت قوانین وستگارد در دو سطح
کنترل ضروری است ولی برای تست هائی با کاربرد محدود
در بخش هورمون قرار دادن یک یا دو سرم کنترل به همراه
یک نمونه بیمار از ران قبلی کار کفایت می کند در این
شرایط بررسی عد خوانش شده با تارگت و محدوده کنترل
کفایت دارد و بهتر است عدد خوانده شده حدود 1.4حدود
باال و پائین سرم کنترل قرار گیرد
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
:نکته مهم • 2
توجه به رفرانس رنج قبل از ورود هر سری اطالعات •
بسیار الزامی و ضروری است
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
)5محاسبه ميانگين نتايج بيماران Patient mean controlدر
هر ردیف کاری و محاسبه ضریب تغییرات ماهانه تست ها در ارتباط با برخی تست
های با اهمیت و دارای نوسان ازجمله T3 / TSH / Ferritinجهت شناسايي
خطاهاي سيستماتيك قبل از آناليز يا حين آناليز
)6دلتا چك نتايج هورمون و ايمونولوژي : Delta . Check
( مقایسه نتایج فعلی بیمار با نتایج قبلی و پرونده بیمار با هدف شناسائی خطا های راندوم)
)7كنترل روزانه ارتباط تست ها با يكديگر Correlation .
: Check
بررسي ارتباط و همبستگی سطح فريتين سرم با سطح آهن سرم و مرفولوژي گلبولهاي
قرمز يا رابطه ANAو RFو...
برنامه اجرائی کنترل کیفی داخلی ایمونولوژی و هورمون
) 8نگاهداری پیشگیرانه تجهیزات بخش هورمون و ایمونواسی
()Daily & weekly & monthly PM
preventive maintenance
نکات کیفی و نگاهداری روزانه االیزا ریدر یا ایمونو آناالیزر یا سایر تجهیزات
وابسته به بخش هورمون مطابق جدول نگاه دارنده پیشگیرانه دستگاه ها
:ت صدیقو ص حه گ ذاریک یتهایجدید ی ا روشهایجدید ی ا ت جهیزاتجدید )9
& Verification & validation of new method
equipment
مقایسه دقت و صحت دو روش آزمایشگاهی برای یک نوع آزمایش یا دو کیت از
یک نوع آزمایش به شکلی یک شرکت الزاما معتبر و داری تائیدیه کیفی باشد .
انجام يك یا چند تست با نتیجه غير طبيعي با دو كيت االيزا متفاوت جهت مقايسه
میزان خطی بودن وهمبستگی نتایج در اعداد باال و پائین و بررسی مقایسه ای
تکرار پذیری و صحت و حساسيت و ويژگي کیت جدید االیزا با کیت معتبر و
مرجع االیزا
میکروبیولوژی و ایمونولوژی
بخش هورمون
کنترل
ارزیابی و
چک لیست خود
بخش
کنترل
چک لیست
آیا روش های مورد نظر ،به وسیله مقایسه با روش رفرانس ( PCR, Western blotو غیره) تعیین اعتبار ()Validate
می شوند؟
آیا روش های مورد نظر ،بر اساس دستورات سازنده کیت ها (تهیه کننده کیتها) تعیین اعتبار ( )Validateمی شوند؟
آیا روش های مورد نظر ،به وسیله مقایسه با آزمایشگاه رفرانس یا آزمایشگاه مورد اعتماد ( )Mantle Labتعیین اعتبار
( )Validateمی شوند؟
آیا روش های مورد نظر ،به وسیله سایر روش ها هم تعیین اعتبار ( )Validateمیشوند؟
آیا تایید اعتبار شامل تعیین حساسیت آنالیتیکال (آزمایش) و اختصاصی بودن روش کار می باشد؟
آیا تایید اعتبار شامل تداخل ها میباشد؟
آیا تایید اعتبار شامل واکنش متقاطع میباشد؟
آیا تایید اعتبار شامل محدوده تشخیصی می باشد؟
آیا روش کار با استفاده از مواد قابل ردیابی به مواد رفرانس ملی ی بین المللی ،کالیبره می شود؟ (اگر موجود باشند).
آیا آزمایشگاه در برنامه های ملی یا بین المللی تبادل سرم شرکت دارد؟ (نمونه های بیماران)
میکروبیولوژی و ایمونولوژی
بخش هورمون
کنترل
ارزیابی و
چک لیست خود
بخش
کنترل
چک لیست
آیا آزمایشگاه قابل اعتمادی برای همکاری ،شناسایی و تعیین شده است؟
آیا نتایج پیچیده و یا مبهم ،به آزمایشگاه قابل اعتماد دیگری ارسال میشود؟
آیا کنترل داخلی ،برای بررسی دقت و صحت (درست بودن) نتایج انجام می شود؟
آیا مواد کنترل ،در تمام سری های کاری ( )Batchگذاشته می شود؟
آیا کنترلهای مثبت و منفی ،برای تستهای کیفی( ،که نیاز به تعیین غلظت یا تیتر ندارند) به کار می روند؟
آیا غلظت یا تیتر کنترل مثبت به کار رفته ،در حد قابل قبول برای روش کار مورد نظر می باشد؟
آیا نمونه ها پس از دریافت ،فوراً آزمایش می شوند؟ یا در c , -20°c°70-نگهداری می شوند؟
آیا حل کردن ،نگهداری و استفاده از مواد لیوفیلیزه ،شرح داده شده است؟
آیا روش کار ،احتیاج به غیر فعال کردن کمپلمان در نمونه بیمار دارد؟
میکروبیولوژی و ایمونولوژی
بخش هورمون
کنترل
ارزیابی و
چک لیست خود
بخش
کنترل
چک لیست
اگر آزمایش به رو$ش ایمونودیفیوژن شعاعی ( )Radial immunodiffusionانجام میشود ،آیا درجه حرارت ،ثابت نگه داشته میشود؟
اگر آزمایش به روش نفلومتری انجام میگیرد آیا تمامی محلول های رقیق کننده برای خارج کردن ذرات اضافی موجود ،صاف می شوند؟
اگر آزمایش به روش نفلومتری انجام می گیرد آیا برای تمامی تست ها و سرم های رفرانس ،بالنک گذاشته میشود؟
اگر آزمایش به روش هماگلوتیناسیون انجام می گیرد آیا احتیاطهای الزم ،برای جلوگیری از تداخل آنتی بادی های هتروفیل انجام میشود؟
اگر آزمایش به روش هماگلوتیناسیون انجام می گیرد آیا سوسپانسیون گلبول های قرمز ،استاندارد شده است؟
برنامه اجرائی تضمین کیفیت ایمونولوژی و هورمون
-1آموزش مستمر کارکنان
-2ارزیابی صالحیت کارکنان
هورمون و ایمونولوژی در حوزه های کاربردی و بر اساس نیاز سنجی آموزشی
هورمون و ایمونولوژی متناسب با نوع و حجم کار ( بدو خدمت و حین خدمت)
در فرکانس زمانی تعریف شده (حداقل ساالنه یک بار در حین خدمت ) توسط مسئول فنی و سوپر وایزر آزمایشگاه
مبتنی بر شواهد عینی حین کار و سوابق کیفی ارائه شده توسط کارکنان
-3پيگيري و ثبت روزانه عدم انطباق های بخش هورمون و ایمونولوژی
در هر سه حوزه
مرتبط با بخش میکرب شناسی شامل
قبل از آنالیز(ارسال نمونه معیوب از نمونه برداری نظیر ظرف آلوده به دترژان و حجم ناکافی و)...
حین آنالیز (استفاده از منحنی ذخیره االیزا و عدم استفاده از کالیبراتور ها در هر ردیف کاری )...
پس از آنالیز( ثبت جابجا نتایج تست ها در لیست کار /نداشتن کامنت های مناسب جهت تفسیر نتایج و )...
الف) ثبت عدم انطباق ها ( خطاهاي ) ماژور در فرم عدم انطباق بخش همراه با ثبت الزامي اقدام اصالحي و پيشگيرانه
ب) ثبت خطاي مينور در فرم عدم انطباق بخش بدون ضرورت ثبت اقدام اصالحي و پيشگيرانه
-4برنامه اجرائی کنترل کیفی خارجی هورمون و ایمونولوژی
الف) دریافت 3نمونه سرم مجهول از موسسات کنترل کیفی خارجی ( موسسات مورد تائید آزمایشگاه رفرانس) در
فواصل 4ماهه
ب) دریافت و ارسال نمونه های مشکوک یا مجهول از آزمایشگاه های ریفرال و معتبر نظیر ارسال نمونه با جواب مثبت
ضعیف ( ارزیابی مقایسه ای نتایج مشکوک در بخش هورمون و ایمونولوژی)
آزمون تائید صالحیت پرسنل ایمونولوژی و سرولوژی
$تی
$ار
$ه
$ن تست م
$ا
$نو
ع
$دیف
ر
A
$ی
$ژ
$و
$ل
$سی /سرو
$ا
$و
$ن
$یمو
$ا
$یج در
$ا
$ع خطا ر
$ناب
م
1
$یه
$ل
$و
$ی ا
$از
$آم$اده س
$یون و
$س
$یبرا
کال
2
$ص$حت
$رم کنترل دقت و
س
3
$د
$ار
$تگ
$س
$ای کنترل کیفی و
$ت ه
چار
4
$تا چک تست
دل
5
$اع$ف (کنترل دقت)
$ض
تست م
6
$ا
$ه
$اخص
$ی ش
$از
$م$ستندس
$ی فرد در
$ائ
$ن
توا
7
$ی
$ژ
$ل$و
$سرو
$و
$ن
$یمو
$خلی ا
$ی کنترل کیفی دا
$بان
م
$ده
$کسب ش
$تیاز
$م
$ا
$تیاز
$م
$کثرا
د
حا
30
10
10
10
10
10
$ع$دم ص$حت
$ی ع$دم دقت و
$های آم$ار
$اخص
$تحلیل ش
$ت در
م$هار
15
15
9
$م
$دو
$ن
$ا
$ر
$ای سیستماتیک و
$یج خطاه
$ا
$ع ر
$ناب
$ا م
$ی ب
آشنائ
15
10
$
$یمار
$طالع$ات ب
$ین ا
$گ
$یان
م
5
8
B
$نل فنی
$ای فردی پرس
$ت ه
$هار
م
$یز
$ال
$آن
$ز
$ع خطا قبل ا
$ناب
$کنترل م
$ت در
$هار
11م
12
13
14
15
16
17
18
$ا
$ه
$عرف
$م
$ها و
$ی کنترل
$از
$اده س
$آم
$ت در
$هار
م
20
20
$پیپتینگ
$مپلینگ و
$س
$ت در
$طح م$هار
س
20
$ی
$س
$مون$وا
$ی
$ت ا
$جهیزا
$ت
$ز
$ی ا
$ر
$اه دا
$ن$گ
$ت در
$هار
م
20
$یتر
$به ت
$حاس
$م
$ال و
$ری
$قت س
$هیه ر
$ت
$ت در
$هار
م
20
$حجمی
$ر
$زا
$ب
$ن دستی ا
$سیو
$یبرا
$کال
$ت در
$ار
$ه
م
20
$ل
د
$ا
$ی
$ت/و
$ی
$ا
$ست ر
$ت
$در
$ب$ردکنترل ب$یمار
$ت کار
$هار
م
$ا
$کنترل ه
$ا و
$ه
$رف
$ع
$ب$هینه م
$ص$رف
$م
$ت در
$هار
م
19
$ی
$ژ
$ل$و
$ی تفسیر تستهای سرو
$ائ
$ن
$ا
تو
$
$تیاز
$م
جمع کل ا
$تی
$م$ون م$هار
$یخ آز
تار
$ده
$ن گیرن
$و
$م
$ید آز
تائ
$ص$الحی
$م ا
$قدا
$ت ا
$ص$یه جه
تو
20
20
10
300
$تی
$ون م$هار
$م
$ان آز
$ک
م
$ایشگاه
$م
$دیر آز
$ل فنی و $م
$سئو
$ید م
تائ
$یدص$الحیت فنی )
$ل قبول (تائ
$قاب
$عیار
$م
$اب و
$ص
د
)$ح ن
$م$تیاز
$عادل 1 8 0 -2 1 0ا
$جموع (م
$م
$م$تیاز
کسب %6 0 -7 0ا
$اال)
$خوب(ص$الحیت ب
$عیار
)$م
$م$تیاز
$عادل 2 1 0 -2 4 0ا
( %7 0 - %8 0 $م
$تیاز
$م
کسب ا
$ی
$ص$الحیت فنی ع$ال
$عیار
)$م
$م$تیاز
$االی 2 4 0ا
$االی ( %8 0ب
$ب
$تیاز
$م
کسب ا
پیشنهاد :
$ن$جام گیرد
$جی ا
$اب خار
$ی
$ز
$ر
$ط ا
$س
$و
$ت
$کبار
$االن$ه ی
$س
$جد ص$الحیت و
$ا
$خلی و
$اب دا
$ی
$ز
$ر
$ط ا
$س
$و
$خلی ت
$دا
$ر
$و
$ب$ه ط
$کبار
$اه ی
$ه م
$ر س
$ت ه
$س
$اب$یب$هترا
$ی
$ز
$ر
$ن ا
ای
$ات
$الع
$ط
$طح ا
$ع$ملی س
$ی و
$ر
$ئو
$ی ت
$ش
$ز
$و
$ای آم
$گاه ه
$کار
$رکت در
$تب$ا ش
$س
$لزم ا
$د م
$ده ب$اش
$یین ش
$ع
$حد ت
$ز
$ص$اب کمتر ا
د
$ی ح ن
$ا
$ر
$نل فنی که دا
$رس
$ر پ
ه
$م جهت
$ا ص$الحیت فنی الز
$گیرد ت
$ر
$جدد قرا
$ن م
$و
$م
$د آز
$ر
$و
$خلی م
$اب دا
$ی
$ز
$ر
$ا
$ل فنی و
$سئو
$ادگیب$ه م
$ع$الم آم
$ب$ا ا
$قا ب$خشیده و
$ت
$ر
$ا
$ا
$ش ر
$ی
$ب$ردی خو
کار
د
. $
$خذن$مای
$ا
$ا
$حد ر
$ا
$آن و
$یت در
$ل
$سئو
$رش م
$ذی
پ
Principle of
immunoassay
labeled material
• All immunoassays require the use of
labeled material in order to measure the
amount of antigen or antibody present.
• A label is a molecule that will react as
part
of the assay, so a change in signal can be
measured in the blood:reagent solution.
Examples of a label
• Examples of a label include a radioactive
compound, an enzyme that causes a change of
color in a solution, or a substance that
produces light.
• The label can be applied during the
manufacture of the reagent to either the
antibody (Ab*, see Figure 1-5) or antigen
(Ag*, see Figure 1-6).
• Immunoassay technologies utilize different
formats to distinguish the bound antigenantibody complex from the free unbound label.
Competitive and
Noncompetitive Immunoassays
• The measurement of analyte in an
immunoassay is achieved by using
either
a competitive
or
a noncompetitive format.
Competitive Format
• In competitive formats,
• unlabelled analyte (usually antigen) in
the test sample is measured by its
ability to compete with labeled
antigen in the immunoassay.
• The unlabeled antigen blocks the
ability of the labeled antigen to bind
because that binding site on the
antibody is already occupied.
Con’ted
• Thus, in a competitive immunoassay,
less label measured in the assay means
more of the unlabeled (test sample)
antigen is present. The amount of
antigen in the test sample is inversely
related to the amount of label measured
in the
• competitive format (Figure 1-7).
One step competitive
format
• In the one step competitive format (see
Figure 1-8), both the labeled antigen
reagent (Ag*) and the unlabeled
specimen (or test sample analyte)
compete for a limited amount of
antibody.
Two step competitive
format
• In the two step competitive format, the
antibody concentration of the reaction
solution is present in excess in comparison
to the concentration of antigen. Antibody
reagent is first incubated with specimen
containing antigens of interest; then in the
second step, labeled antigen is added.
Remember that in the competitive format,
less bound labeled antigen indicates more
antigen present in the test sample. Two step
competitive assay formats provide several
fold improved assay sensitivity compared to
one step assay formats.
Noncompetitive (Sandwich)
Method
• Noncompetitive assay formats generally
provide the highest level of assay sensitivity
and specificity and are applied to the
measurement of critical analytes such as
cardiac and hepatitis markers. This format is
referred to as a “sandwich” assay because
analyte is bound (sandwiched) between two
highly specific antibody reagents (Figure 110).
Noncompetitive assay
• Noncompetitive assay formats can also
utilize either one step or two step methods,
as with the competitive assay.
• The two step assay format employs wash
steps in which the sandwich binding complex
is isolated and
washed to remove excess unbound labeled
reagent and any other interfering
substances.
• The two step noncompetitive format usually
offers the highest specificity and sensitivity
of all the assay formats discussed here.
Chemiluminesence
Immuno Assay
CIA
Dr mehrdad vanaki
Consultant of QMS & QA in medical
lab
مقدمه
تکنولوژی که به تازگی طراحی گردیده و به نام کمی لومینسانس می باشد
.و بر اساس اندازه گیری محصول نهائی ( نور) می باشد
در واکنش کمی لومینسانس تحت اثر اکسیژن یا پراکسید ها بر روی برخی مواد
معدنی منجر به برگشت الکترون به مدار پایه می گردد که این برگشت
الکترون با آزاد سازی انرژی نوری بوده یا به عبارتی انرژی آزاد شده از
ملکول ها به صورت تولید نور یا فوتون افشانی خواهد بود .میزان فوتون
افشانی در واکنش های بیولومینسانس چندین برابر واکنش های کمی
.لومینسانس می باشد
میزان حساسیت روش کمی لومینسانس از روش رادیوایمونواسی و
فلوئوروایمونواسی بیشتر است و حساسیت روش فلوئوروایمونواسی نیز از
روش انزیم ایمونواسی بیشتر
.می باشد
21-10 -109
مقایسه حساسیت سنجش در انواع روش های ایمونواسی
کمی لومینسانس
زپتامول 10-21
رادیو ایمونو اسی
18-10
فلوئورو ایمونو اسی
12-10
انزیم ایمونو اسی نسل سوم
9-10
اگلوتیناسیون التکس
5-10
Chemiluminesence
ک میل ومینسانس
:تاریخچه
اولین بار انسان نور کمی لومینسانس را در کرم شب تاب پیدا نمود که شامل
انرژی نورانی حاصل از فوتون های آزاد شده بدون دخالت حرارت می باشد
:مفاهیم اولیه روش کمی لومینسانس ایمونواسی
اصول کمی لومینسانس مشابه سایر روش های ایمونو اسی است (نظیر رادیو
ایمونو اسی /آنزیم ایمونواسی /فلوئوروایمونو اسی و )...با این تفاوت که
لیبل بکار گرفته شده به عنوان اندیکاتور ایمونو اسی شامل لومینول و
آکریدینیوم یا ایزولومینول می باشد لومینول با تاثیر بر روی ملکول ها منجر
به تولید فوتون و مجموعه فوتون های نوری توسط دستگاه لومینومتر( فوتون
سنج) و توسط یک سیستم فتومولتی پالیر دتکتور تبدیل به انرژی الکتریکی
شده و به صورت
دیژیتال و کمی نشان داده می شوند
Chemiluminesence
ک میل ومینسانس
گرچه لومینول اولین نشانگری است که مورد استفاده واقع شده
ولی ایزو لومینول کارآئی بهتری دارد این واکنش با افزودن
مخلوطی از پراکسید هیدروژن و یک کاتالیست اجرا می شود
Chemiluminesence
مزایایروشک میل ومینسانسن سبتب ه س ایر روشهایایمونواسی
:حساسیتب سیار ب ا الروشک میل ومینسانس 1-
مزیت غالب روش کمی لومینسانس به سایر روش های ایمونو اسی حساسیت باال روش می باشد و در برخی متدها تا حد
زپتامول ( ) 10 -21می باشد /حساسیت کمی لومینسانس هزاران برابر بیشتر از روش االیزا و رادیو ایمونو اسی می
باشد این موضوع منجر به کاهش دفعات تکرار بی مورد تست ها و مقرون به صرفه شدن این گروه از آزمایشات
) گردیده است
دقتو ت کرارپذیریمناسبروشک میل ومینسانسن سبتب ه س ایر روشها ب ه دلیلت اثیر پ ذیریک
روشاز عواملمحیطیو پ ایداریب یشتر مع رفها
الروشک
میل ومینسانس 3-
متر این 2-
ویژگ یو اختصاصیتب ا
نیمه عمر طوالنیو پ ایداریک یتهایک میل ومینسانسن سبتب ا رادیو ایمونو اسیو ا الیزا 4-
گ ستردگ یت ستهایق ابلانجام ب ا روشک میل ومینسانسب ه دلیلحساسیتو ویژگ یمناسبو ب ا الروشو 5-
امکاناندازه گ یریغلظتهایب سیار پ ائینآنا لیت
ک م خطر و ایمنب ودنروشک میل ومینسانسن سبتب ه س ایر روشهایایمونواسی 6-
استفاده از روشک میل ومینسانسب ه عنوانروشمرجع از جمله ک اربرد ف
از
7-
گازی کمی لومینسانس به عنوان ردیاب در روش مرجع کروماتوگرافی گازی
عدم ن یاز ب ه منبع ن وریو ف یلتر خاص و ن داشتنمحدودیتهایروشرنگس نجیا الیزا 8-
تفاوت کمی لومینسانس و الکترو کمی لومینسانس
CL & ECL
در روش کمی لومینسانس انرژی اولیه جهت تهییج اتم ها به واسط
یک واکنش شیمیائی تامین می گردد در حالی که در روش
الکترو کمی لومینسانس انرژی اولیه جهت تهییج اتم ها به کمک
انرژی الکتریکی حاصل از یک واکنش الکتروشیمیائی تامین
می گردد
در هردو حالت پس از تهییج اتم ها و در برگشت به حالت پایه فوتون
ساطع می گردد و فوتون های ساطع شده توسط فوتون سنج یا
لومینومتر اندازه گیری کمی یا دیژیتال می شوند
الکترو کمی لومینسانس
ECL
در روش الکترو کمی لومینسانس اکسیداسیون الکترو شیمیائی
استر آکریدین در حضور آب اکسیژنه منجر به تولید کمی
لومینسانس آبی رنگ می گردد که در طول موج 430
خوانش می گردد
الکترود های دستگاه الکترو کمی لومینسانس معموال در مجاورت
محلول قرار گرفته و نور منتشره بین سطح الکترود و محلول
توسط دتکتور اندازه گیری می گردد
Classification of Chemiluminesence
س رعتواک نش ک میل ومینسانس
:واکنش کمی لومینسانس به لحاظ سرعت واکنش به دو گروه زیر تقسیم می شوند
Flash methodواکنش فالش
در طول 0.5تا 3ثانیه شروع و به اوج می رسد و در طول 2الی 4ثانیه کامل از بین رفته و حذف می
گردد
ویژگی مثبت واکنش فالش حساسیت بسیار باال روش (در حد اتو مول) است که کاربرد آن را محدود به
آزمایشگاه های مرجع و تحقیقاتی می نماید
ویژگی های منفی روش فالش گرانی روش و کوتاه بودن زمان واکنش است که جهت خوانش فوتون ها الزاما
دتکتور باستی در مجاورت نزدیک با سیستم واکنش باشد که به محض آزاد شدن فوتون ها خوانش با
دتکتور انجام گردد
GLOW methodواکنش گالو
در طول 2الی 7دقیقه به اوج رسیده و به مدت 20الی 30دقیقه پایدار و ثابت باقی می ماند
ویژگی مثبت روش گالو کاربرد آن در آزمایشگاه های بالینی روتین است که به دلیل ثبات و پایداری سیگنال
های نهائی و امکان بازخوانی مجدد تست ها در این روش می باشد
ویژگی منفی روش گالو حساسیت آن است که کمی کمتر از روش فالش می باشد
Chemiluminesence
معیار هایمناسبدر خرید س یستم ک میل ومینسانس
خرید ل ومینومتر استاندارد و دارایت ائید ی ه ب ینا لمللیو ت ائیدیه 1-
ص حتو دقت(ص حه گ ذاری) در ش رک تپ شتیبانو آزمایشگاه ها
پ شتیبانیو خدماتپ ساز ف روشب ا س طح ب ا ال( ت حقیقو استعالم 2-
اعتبار ش رک ت
)پشتیبان از مراکز نصب شده /ترجیحا نماینده انحصاری یا اصلی
دارا ب ودنس یستم ب از ک یتک میل ومینسانسی ا س یستم ب سته ب ا 3-
اعتبار ب ا الو ت نوع گ سترده در ت ستهایق ابلانجام
ق یمتمناسبک یتها ی س یستم متناسبب ا ت ع رفه هایآزمایشگاهیایران 4-
ت رجیحا استفاده از س یستم هایف ولاتومیشنک میل ومینسانسب ه دلیل 5-
ک اهشق ابلمالحظه خطا هایپ رسنلی
دارا ب ودنحداقلحساسیتدر روشهایک میل ومینسانس( ف متو 6- -15
)10
ELISA TROUBLESHOOTING
• Dr. mehrdad vanaki
• 88/10/17
تعریف و طبقه بندی روش االیزا
ELISA
Enzyme Linked Immuno Sorbent Assay
سنجش ایمونومتریک واکنش انتی ژن و آنتی بادی با هدف جستجوی انتی ژن یا آنتی •
بادی بواسطه آنزیم های لیبل شده
:طبقه بندی انزیم ایمونواسی
هموژنوسانزیم ایمونواسی :واک نشف اقد مرحله ش ستشو و جداسازیب وده 1-
و اندازه گ یریب ر اساست غییراتف ع ا لیتآنزیم میب اشد (ک اربرد در
اندازه گ یریس طح داروها )
ی روشمبتنیب ر ف از جامد ب وده و دارای2-
هتروژنوسانزیم ایمونواس :
مرحله ش ستشو و جداسازیمیب اشد و انزیم در اینروشص رفا ی ک
اندیکاتور جهتت ایید حضور ک مپلکسانتیژنو انتیب ادیمیب اشد (عمده
روشها از اینگ روه میب اشد) روشهتروژنانزیم ایمونو اسیدو ن وع
.رقابتیو غیر رقابتیت قسیم میگ ردد
Ab sandwich
or Ag Captureاالیزا ساندویچ
بادی اختصاصی قرار می
Sandwichآنتی
در این روش یک آنتی ژن در بین دو
Elisa
گیرد
و ساندویچ می گردد و شایعترین روش االیزا محسوب می گردد مثل
PSA/TSH/FSH/LH/HCGتست
در روش آنتی ژن کپچر یا آنتی بادی ساندویچ ملکول آنتی ژن حداقل
بایستی دارای دو سایت یا ناحیه آنتی ژنیک متفاوت باشد
Ag Sandwich or Ab Capture
این روش که برای جستجوی آنتی بادی به کار می رود یک ملکول آنتی بادی
.بین دو ملکول انتی ژن ساندویچ و کاپچر می گردد
Antibody capture
•
•
•
•
•
ب) روش Antibody capture
Ag sandwich or direct Ab capture-1
اين روش براي تعيين سنجش آنتي بادي مورد استفاده قرار مي گيرد بدين صورت كه از
يك آنتي ژن كوت شده بر روي فاز جامد براي به دام انداختن آنتي بادي اختصاصي آن
استفاده مي شود و همان آنتي بادي از طريق بازوي ديگر خود ( )Fabپذيراي همان
آنتي ژن اما به صورت نشان دار مي باشد در نتيجه آنتي بادي اختصاصي در بين 2
آنتي ژن ساندويچ مي گردد .در اين روش آنتي بادي توتال از هر كالس ايمونوگلوبولين
ميسر است و يكي از اختصاصي ترين و حساس ترين روش ها براي تشخيص آنتي بادي
در نمونه است مثال بارز اين روش كيت اندازه گيري آنتي بادي بر عليه پالسموديوم
ويواكس و ترپونماپاليدوم و HBs Abمي باشد.
Indirect Ag Sandwich or Indirect Ab capture-2
در اين روش پس از به دام انداختن آنتي بادي توسط آنتي هيومن گلوبولين كوت شده در
كف چاهك ها با اضافه كردن آنتي ژن اختصاصي و تشكيل كمپلكس از يك آنتي بادي
اختصاصي نشان دار بر عليه آنتي ژن به عنوان سيستم شناساگر استفاده مي شود.
االیزارقابتی
: Elisa Competetiveاالیزا
رقابتی و مهاری
Elisaبا هم (همزمان)
Competetiveنشاندار
بادی&نشاندار و غیر
اگر هردو آنالیت یا آنتی
Blocking
به محیط
اضافه شوند روش االیزا رقابتی نامیده می شود
: Elisa Blockingاالیزا مهاری
ابتدا آنالیت یا آنتی بادی غیر نشاندار ( نمونه بیمار) اضافه شده و پس
از یک دوره انکوباسیون ( با شستشو یا بدون شستشو) در مرحله
بعدی آنالیت یا آنتی بادی نشاندار اضافه می گردد
االيزای رقابتی يا مهاری
• در روشهاي رقابتي اساس سنجش بر رقابت دو آنتي ژن يا دو آنتي
بادي ( كه يكي از آن دو نشاندار است) براي اتصال به ليگاند با
مقدار محدود استوار است .اگر هر دو آناليت نشاندار و غير
نشاندار با هم به سيستم اضافه شوند روش را رقابتي مي نامند ولي
چنانچه ابتدا آناليت اضافه شده و پس از يك دوره انكوباسيون
آناليت نشاندار اضافه گردد روش را مهاري يا بالكينگ مي نامند.
• در روش مهاري ممكن است در بين 2مرحله و قبل از اضافه
نمودن آناليت بعدي شستشو انجام شود يا انجام نشود مثال بارز
روشهاي رقابتي و مهاري سنجش 4T3,Tمي باشد.
• انواع روشهاي رقابتي عبارتند از:
االيزای رقابتی يا مهاری
• الف) روش رقابتي يا مهاري براي انتي ژن:
•
•
•
•
اساس اين روش بر رقابت بين آنتي ژن نشاندار و آنتي ژن موجود در نمونه براي اتصال به يك آنتي بادي
اختصاصي كوت شده در چاهك استوار است .در اين روش مقدار آنتي بادي كوت شده بايد محدود باشد و
ملكول سيگنال دهنده همان آنتي ژن نشاندار است ,اساس RIAو EIAكالسيك به همين روش استوار است.
در اين روش منحني پاسخ -دوز به صورت معكوس خواهد بود ,بدين معني كه آناليت نشاندار در حضور
مقادير زيادي از آناليت غير نشاتندار موجود در نمونه به مقدار كمتري به آنتي بادي متصل مي شود و در
نتيجه سيگنال هم بوجود خوههد آمد.
محدوده تعيين آناليت با اين روش ممكن است بوسيله استفاده از مولكول نشاندار با فعاليت اختصاصي زياد
تقويت شود اما حداقل مقدار قابل تشخيص (كمترين مقدار از آناليت كه قابل تشخيص خواهد بود) توسط
تمايل آنتي بادي مورد استفاده تعيين مي شود ,با اين وجود غلظتهاي خيلي كم از هاپتن ها عموما توسط
همين روش قابل تعيين اند و حساس ترين روشي است كه مي تواند مقدار كمتر fmolرا هم تشخيص دهد.
در برخي از موارد نشاندار كردن روي خصوصيات هاپتن اثر مي گذارد در نتيجه در روش رقابتي براي
تعيين آنتي ژن از يك آنتي بادي نشاندار استفاد مي شود ,در اين نوع از سنجش ها اين مطلب ضروري است
كه فاز جامد توسط آنتي ژن با مقدار كم و ثابت پوشيده مي شود ,در اين روش آناليت موجود در نمونه با
آناليت كوت شده در چاهك براي اتصال به آنتي بادي نشاندار رقابت مي كند .در اينجا هم منحني استاندار
معكوش است ,از اين روش بيشتر براي سنجش به روش كمي لومينسانس استفاده مي شود.
االيزای رقابتی يا مهاری
• ب)روش رقابتي براي آنتي بادي:
• دراين روش رقابت بين دو آنتي بادي يكي در نمونه به
صورت غير نشاندار و يكي به صورت نشاندار شده با آنزيم
برا اتصال به يكي آنتي ژن كوت شده در چاهك صورت مي
پذيرد ,بديهي است كه هر چه مقدار آنتي بادي نمونه بيشتر
باشد انتی بادي نشاندار كمتري به چاهكها متصل شده و
سيگنال نيز كمتر خواهد بود و در نتيجه منحني استاندارد نيز
معكوس مي باشد ,شاخص ترين مثال اين روش اندازه گيري
آنتی بادی بر ضد HBc &HBc Abاست
)DIRECT ELISAا اليزايمستقيم)
• در اين روش آنتي ژن يا آنتي بادي موجود در نمونه ي كه
بايد تشخيص داده شود به طور مستقيم بر سطح فاز جامد
كوت مي شود و سپس آنتي بادي يا آنتي ژن مكمل آن كه
نشان دار شده است به سيستم اضافه ميشود .در صورت
وجود آنتي ژن يا آنتي بادي مورد نظر در نمونه ي سيگنال
مناسب ايجاد مي شود.
• اين روش مشابه ايمونوفلورسانس مستقيم است اما كاربرد
چنداني در كيت هاي تشخيصي ندارد و بيشتر در كارهاي
تحقيقاتي استفاده مي شود
)indirect ELISAا اليزايغیرمستقيم )
اين روش براي تعيين آنتي بادي اختصاصي و يا تيتراسيون آنتي بادي در
.نمونه هاي سرم مورد استفاده قرار مي گيرد
اساس آزمايش بدين نحو است كه معموال سرم رقيق شده به آنتي ژن هاي
كوت شده در فاز جامد (ميكرو ول يا چاهك) اضافه مي شود .آنتي ژن
كوت شده آنتي ژت اختصاصي مربوط به آنتي بادي است كه قرار است
در نمونه رديابي شود پس از افزودن نمونه و طي زمان انكوباسيون و
يك مرحله ي شستشو آنتي هيومن گلوبولين نشان دار شده با آنزيم به
چاهك اضافه مي شود بر حسب اينكه چه كالسي از انتي بادي براي
مورد استفاده نيز متفاوت است مثال Igرديابي اهميت دارد نوع آنتي
و براي IgGاز انتي هيومن IgGبراي رديابي آنتي بادي كالس
.استفاده مي شود IgAاز آنتي هيومن IgAرديابي كالس
Antibody capture ELISA
• اختصاصيت سنجش مستقيما توسط آنتي ژن كوت شده در فاز جامد تعيين مي شود كه
ممكن است كامال خالص و اختصاصي باشد و يا نسبتا خام و غير اختصاصي باشد .
سرم حاوي انتي بادي اختصاصي مي تواند در يك بافر براي جلوگيري از جذب غير
اختصاصي پروتئين ها و جلوگيري از اشغال نقاط اتصال آنتي ژن رقيق شود .به
چنين بافري محلول رقيق كننده نمونه sample diluentگفته مي شود.
حساسيت و ويژگي چنين روشهايي مي تواند با به كار گيري روش Antibody
captureبا كاهش تداخل اثر آنتي بادي غير اختصاصي بهتر شود.
• بهترين مثالها در مورد اين روش تعيين آنتي بادي بر عليه
توكسوپالسما,روبال ,ويروس سيتومگال و هليكوباكترپيلوري از كالسهاي IgMو
IgAو IgGدر سرم مي باشد.البته امروزه براي تعيين IgMبر عليه اين عوامل
عموما از روش captureاستفاده مي شود در روش captureآنتي بادي هاي
موجود در نمونه از كالس IgMبه روي چاهك هاي كد شده با آنتي هيومن IgM
جذب شده و سپس براي تشخيص ,از آنتي ژن اختصاصي مربوطه كه آنزيم نشان
دار شده اسنت و يا آنتي بادي نشان دار ضد آن به صورت مزدوج استفاده مي شود.
ELISA
TROUBLESHOOTING
No Signal or Weak Signal
High Background
Poor Duplicate
Poor Standard Curve
Poor Linearity
Poor Assay Sensitivity
Poor Correlation
Unexpected Clinical Classification
Apparent Shift in Reference Interval
ELISA Stage
No Signal or Weak Signal
Expire date, incorrect
storage, reagent not to
RT
Omission of key
reagents
Collection system
Inactivation, Incomplete or
incorrect preparation of
chromogen
Scratch
Wrong filter
incubation
Incorrect time or temperature
Inactivation of conjugate
Wash too
stringent
No Signal or Weak Signal
حذفی کیاز مع رفهایک لیدین ظیر ک نژوک ه در روشاجرائیک ار منجر ب ه 1-
سیگنال منفی ( عدم واکنش ) می گردد
افت تیتر کنژوکه غیر فعال شدن کنژوگه ) یا کاهش اثر ترکیب سوبسترا و کروموژن که
معموال به دلیل آلودگی معرف ها یا در انتهای مصر ف هر کیت ( در مراکزی که تعداد
نمونه کم بوده و کیت مکررا و در چندین نوبت مورد استفاده قرار می گیرد )
خروج از ک ا لیبر ابزار هایحجمیب رداشتن مونه و استاندارد منجر ب ه ک اهش 2-
س یگنا لن هائیمیگ ردد ب ه عنوانمثا لاگر از منحنیاستاندارد ذخیره ش ده در حافظه
دستگاه استفاده ن مائیم و ابزار حجمیدر حینک ار از ک ا لیبر خارج گ ردد ب ه دلیل
اینکه ت ستو استاندارد در هر ردیفک اریهمزمانگ ذاشته ن میش وند در ص ورتک اهش
ب رداشتحجم ن مونه درسیگنا لمربوط ب ه ت ستها ک اهشو ض عفایجاد میگ ردد و
ن تایج منفیک اذبی ا مثبتک اذبب سته ب ه ن وع منحنیحاصلمین ماید
خراشدر ک فپ لیتها میت واند منجر ب ه ک اهشس یگنا لش ود 3-
کاهشزمانانکوباسیونی ا دمایانکوباسیونب ر خالفدستور ا لعملک یتمنجر ب ه ک اهش 4-
س یگنا لمیگ ردد ک ه ب ه دلیلک اهشت ع داد ت رک یبهایاتصا لین هائیمیب اشد
No Signal or Weak Signal
شستشو ب یشاز ت ع داد دفع اتت ع ریفش ده و ی ا استفاده از ب افر ب ا 5-
پ هاشن امناسبی ا دچار آ لودگ یب اک تلایر و ق ارچیمنجر ب ه دفع
واک نشهایاختصاصیایمنک مپلکسو ن هایتا افتو ک اهشس یگنا لی ا
رنگ هائیمیگ ردد
ن
کاربرد ف یلتر ن امناسبدر ا الیزا منجر ب ه ک اهشس یگنا لمیگ ردد 6-
شروع انجام ت ستا الیزا ب دونانتظار جهتب ه دمایاطاقرساندنمع رف7-
ها و پ لیتهایک یتا الیزا از جمله عواملش ایع افتس یگنا لو ک اهشرنگ
میب اشد
حرارتپ ائینمحیط ک ار ب خشا الیزا ( خرابب ودنس یستم گ رمایش 8-
آزمایشگاه ) منجر ب ه افتس یگنا لو رنگدهیواک نشو ب سته ب ه واک نش
غیر رقابتیی ا رقابتیمنجر ب ه افتی ا افزایشک اذبمقادیر ت ستها می
گ ردد ( خصوصا در ش رایط ک ه ت ستها ب دوناستاندارد همزمان
خوانده ش وند )
HIGH BACKGROUND
Wrong filter in ELISA reader
Contaminating
enzyme present in
sample
Improperly set up blank
Chromogen exposed to light
Cross contamination
from other specimen or
positive control
Contaminated substrate
solution with metal ions or
oxidizing reagent
Incorrect assay temperature
Evaporation of well during
incubation
Concentration of
conjugate too high
Contamination of pipette , dispenser
or substrate with conjugate
Inadequate washing
HIGH BACKGROUND
چاهک مونه ب یمارانب ه دلیلمجاورتب ا ک نترلمثبتی ا استاندارد ی ا 1-
ن
چاهک ه
ب
آ لودگ ی
ن مونه مثبتمجاور
افزایشزمانانکوباسیونی ا دمایانکوباسیونب ر خالفدستور ا لعملک یتمنجر ب ه افزایشس یگنا لمی2-
گ ردد ک ه ب ه دلیلافزایشت ع داد ت رک یبهایاتصا لین هائیمیب اشد
شستشو ک متر از ت ع داد دفع اتت ع ریفش ده و ی ا استفاده از ب افر ب ا پ هاشن امناسب3-
ی ا دچار آ لودگ یب اک تلایر و ق ارچیمنجر ب ه عدم دفع واک نشهایغیر اختصاصیو
رنگ هائیمیگ ردد
ن
ن هایتا افزایشس یگنا لی ا
کاربرد ف یلتر ن امناسبدر ا الیزا منجر ب ه افزایشس یگنا لمیگ ردد 4-
حرارتب ا المحیط ک ار ب خشا الیزا ( خرابب ودنس یستم س رمایشآزمایشگاه 5-
خصوصا در مناطقگ رم و مرطوبش ما لی ا جنوبک شور) منجر ب ه ت غییر س یگنا لو
رنگدهیواک نشو ب سته ب ه واک نشغیر رقابتیی ا رقابتیمنجر ب ه افتی ا افزایشک اذب
مقادیر ت ستها میگ ردد ( خصوصا در ش رایط ک ه ت ستها ب دوناستاندارد همزمان
خوانده ش وند )
•
HIGH BACKGROUND
افزایشغلظتو ت یتر ک نژوک ه ک یتا الیزا ب ه دلیلت بخیر ی ا ت غلیظ 6-
( ب از ماندندربظرفک نژوک ه ب ه مدتطوالنیدر حرارتاطاقدر چند
ن وبتمکرر) ی ا اشتباه
کارخانه سازنده در تعیین تیتر مناسب
ت بخیر و ت غلیظ ن مونه هایاستاندارد ک یتب ه دلیلب از ماندنطوالنیدرب7-
ویا لاستاندارد ها در چند ن وبتمکرر
آ لودگ یپ یپتو دیسپنسر مورد استفاده ب رایس وبسترا ب ا مع رف8-
ک یپتاست
ک نژوک ه /عمدتا ب ه دلیلاشتباه پ رسنلیو استفاده مشترکاز ی پ
آ لودگ یس وبسترا ب ه ی ونهایف لزیو اک سیدانها ی ا مجاورتب ا ن ور 9-
ک ه منجر ب ه ت شکیلرنگزمینه ایآبیپ ر رنگ( پ ساز اختالط
س وبسترا و ک روموژن) ق بل
از مجاورت با پلیت می گردد (جهت سوبسترا و کروموژن تیمیدین متیلن بلو)
Poor Duplicate
Dirty microwell
Particulate or
precipitate
in sample
Edge effect
Plate scratch
Incorrect dispensing of reagents
Pipetting error of standard sample
Transfer liquid from well to well
Poor Duplicate
ن مونه مضاعفض عیف(ب دونهم خوانی)
ن مونه خوبمیکسن شده ( ن مونه خارج ش ده از 1-
ف ریزر و دارایش یبغلظتیو رسوب)
خراشزیر پ لیت2-
دیسپنسینگ ادرستن مونه ی ا مع رفها در پ لیت3-
ن
اثر ل به ای4-
چاهک لوده ی ا ب یاثر 5-
آ
چاهک ه چاهک6-
ب
آ لودگ ی
Poor Standard Curve
Reagent from different
kit or different lot
Plate not clean
Pipetting error
poor dilution
Poor mixing of reagents
Improper , insufficient washing
Plate scratch
Poor Standard Curve
رف ا استاندارد ی کک یتدیگر خصوصا 1-
استفاده از مع ی
ب ا س ریس اختمتفاوت
خطا در حینآماده س ازیاستاندارد ها ن اشیاز پ یپتینگ2-
...ن امناسبو
اختالط ن امناسباستاندارد ها 3-
ف لیتها در ن احیه استاندارد ها 4-
خراشو ک دورتک پ
ک فپ لیتک ثیفو ت میز ن شده 5-
ش ستشوین ادرستی ا ن اکافی6-
ویژگی های منحنی استاندارد یا کالیبراسیون
Calibration curve or Dose Response Curve
منحنی استاندارد چون رابطه بین دوز آنالیت و پاسخ ( جذب نوری یا
سیگنال حاصل) را بیان می نماید به عنوان منحنی دوز – پاسخ نیز
نامیده می شود
در شرایط ایده آل منحنی کالیبراسیون یا استاندارد بایستی یکنواخت ( منو
تونیک ) باشد یا به عبارتی منحنی تغییر جهت نداشته باشد ( فاقد قله یا
دره در میانه منحنی باشد)
:منحنی های استاندارد در دو نوع کلی طبقه بندی می گردند
منحنیش یبمثبت :رابطه دوز و پ اسخ ( س یگنا )ل مستقیم است1-
منحنیش یبمنفی :رابطه دوز و پ اسخ ( س یگنا )ل غیرمستقیم است2-
افزایش تعداد استاندارد ها یا کالیبراتور ها منجر به افزایش صحت و کاهش
بایاس منحنی کالیبراسیون می گردد
Poor Assay Sensitivity
Kit lot at fault
Incomplete mixing of
reagents
Poor kit design or
optimization
Kit reagents not
allowed to RT
Dirty tube or wells
Variation of wells
Incomplete mixing of zero
calibrator
Deterioration of kit during shelf
life or exposure to extreme
temperature
Insufficient slop of curve
at very low concentration
Poor Assay Sensitivity
حساسیتض عیفس نجش
میکسینگ اقصراژنتها و ن مونه ها 1-
ن
ب ه حرارتاطاقن رساندنک یتهایا الیزا ق بلاز مصرف2-
عدم استفاده از ک ا لیبراتور ص فر در ت ستی ا اختالط ن اقص3-
ک ا لیبراتور ص فر
ت فاوتو ت نوع در چاهکها 4-
..آ لودگ یل وله ها ب ه دترژانو 5-
ف ساد مع رفها و پ لیتک یتا الیزا ق بلاز ت اریخ انقضا ب ه دلیل6-
حرارتن امناسبمحیطیو استفاده مکرر
ش یبن اکافیمنحنیاستاندارد در غلظتهایپ ائین7-
ن قصدر س ریس اختک یت8-
Poor Correlation Between
Two Kits
Incorrect Standardization
Kit lot at fault
of Kit
Instability of
reference standard
Use of different units or
international standard
Used of old
samples
Equipment fault
Limited range of concentration
used
Limited number of patient sample
used for study
Curve fit bias with either
or both kits
Only one or two assay
performed
Poor Correlation Between Two Kits
همبستگیپ ائینن تایج دو ک یت
استفاده از ک یتغیر استاندارد 1-
ن اپایداریاستاندارد هایمرجع 2-
رنج محدود استاندارد ها در ک یتا الیزا 3-
استفاده از ت جهیزاتمتفاوتو غیر ک ا لیبر 4-
ت ع داد محدود ن مونه ب یماراندر مطا لعه مقایسه ایدو روشب ه ن وانمثا لدر 5-
ک ستب ایستیحداقل 10ن مونه
ب ررسیمقایسه ایدو ک یتی ا دو روشب رایی ت
در س ه س طح غلظتیمتفاوتمورد ارزیابیق رار گ یرد ت ا اختالفمعنیدار حاص
قابل ارزیابی باشد
ک ا رتسترویهر ن مونه ب یمار /ب هتر استهر ن مونه حداقلدو ت ا 6-
انجام ی ب
سه بار انجام شود و میانگین آن مورد استناد قرار گیرد
استفاده از دو ن وع واحد استاندارد ب ینا لمللیدر گ زارشن تایج 7-
نقصدرسری س اختک یت8-
Unexpected or Inconsistent Clinical
Classification
Unusual type of patient
Change in
sample
protocol
High dose hook
effect
Kit lot at fault
Error or instability in
store calibration curve
Interference by cross
reactant (drug
metabolites)
Incomplete mixing or warming
up of reagents
Incorrect storage of sample or
reagents
Equipment fault
Wrong sample tested or wrong
label
Poor assay design
Use incorrect unite
Unexpected or Inconsistent Clinical Classification
عدم انطباقن تایج ک یتب ا انتظاراتب ا لینی
استفاده از ن مونه ن ادرستو غیر معمولب یمار ( غیر ن اشتا /همولیز ا لقائی /ل یپمیکو 1-
آ لوده )...
اثر ق البیب ا دوز ب ا المثلب تا س ابی ونیت /ف ریتین /پ روالک تین2-
تداخلت ستا الیزا ب ا متابولیتهایداروئیو غیر داروئی /ویژگ یپ ائینک یت3-
اختالط ن اکافین مونه و راژنتها /گ رم ک ردنن امناسبک یت4-
ذخیره س ازین امناسبن مونه ب یمار 5-
خطا در ت جهیزات6-
واحد ن ادرستت ست7-
ن اپایداریمنحنیاستاندارد ذخیره 8-
ن قصدر س ریس اختک یت9-
اشتباهاتو خطا هایپ رسنلی( راندوم مثلجابجا ریختنن مونه دو ب یمار ی ا ک م وزیاد 10-
ریختنن مونه ی ا مع رفدر ی کچاهک /س یستماتیکمثلک م ی ا زیاد ش ستنپ لیتها /عادتب ه
خواندنت وام ب ا ت اخیر پ لیتها /س رعتپ ائیندستپ رسنلدر زمانریختنی ا ب رداشتن
ن مونه و مع رفها
Apparent Shift in Reference
Interval
Change in technician
Use of expired kit
Change in sample
Error or instability in
store calibration curve
collection method
Change in laboratory
temp/humidity
Equipment fault
Change in protocol
Poorly calibrated or unstable
calibrator
Change in curve fit program
جابجائی آشکار نتایج در محدوده مرجع
ت ع ویضت کنسین1-
ت غییر عمده در روشجمع آورین مونه 2-
ت غییر عمده در حرارتو میزانرطوبتآزمایشگاه 3-
ک ا لیبراتور ن اپایدار 4-
عدم اطالع ت کنسیناز ت غییر روشک ار متد ا الیزا 5-
ک اربرد منحنیک ا لیبراسیونذخیره 6-
ن قصدر ت جهیزاتن ظیر ا لیزا ریدر 7-
ک یتت اریخ گ ذشته 8-
ALL WELL YELLOW
• Contaminated substrate
• Contaminated stop solution
• Incorrect dilution
• Inefficient washing
ALL WELL CLEAR
• ELISA not performed
correctly
• Contaminated conjugate
• Incorrect storage of kit
• Over washing of plate
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
حداک ثر زمانمجاز جهتن گاه داریخونک امل جدا ن شده در 37درجه 5دقیقه می1-
ب اشد ( زمانطوالنیت ر عالوه ب ر ت خریبس اختار پ روتئینیب رخیهورمونها و انا لیت
هایحساسمنجر ب ه ازاد س ازیب رخیف اک تور هایس رمیدر محیط ش ده ک ه منجر ب ه
افزایشک اذبجذبمیگ ردد
ایکتریک اشد دلیلانت داخلرنگاضافی2-
ب
یپمیک ا
ی
ن مونه حتیا المکانن بایستهمولیز /ل
در واک نشرنگس نجیا الیزا ریدر است
ن مونه هایهورمونی ا س ایر انا لیتها حداک ثر ت ا 48س اعتب دونش رایط انجماد در 3-
ی خچا ل 2ا لی 8درجه ق ابلن گاه داریاستو در زمانهایب ا الی 48س اعتب هتر است
در – 20ف ریز و ن گاه داریگ ردد
ذوبو ف ریز مکرر ن مونه منجر ب ه ک اهشس طح هورمونهایس رم خصوصا هورمون 4-
هایت یروئیدیمیگ ردد ل ذا ب هتر استاگر ن مونه س رم در چند ردیفک ارین یاز ب ه ذوب
دارد در چند ویا لف ریز و در هر ن وبتی کویا لدفریز گ ردد در ض منن مونه س رم
ک ه از ف ریزر خارج میگ ردد ب ه دلیلش یبغلظتیک ه در ت ه ل وله حاصلش ده است
.ب ایستیب ه خوبیق بلاز استفاده میکسگ ردد و ب ه حرارتاطاقرسانده ش ود
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
اجزا ک یتپ ساز خروج از ی خچا ال لزاما ب ایستیب ه حرارتاطاقو 5-
ت ع ادلدمائیب ا محیط ب رسد .دمایپ ایینب ا ک اهشس رعتواک نشانزیمی
منجر ب ه ایجاد جذبهایغیر ی کنواختخصوصا در استریپهایابتدائیپ لیتمی
گ ردد
رطوبتمحیط ک ار ایمونواسیب ایستیک متر از %70درصد ب اشد 6-
اسیدیی ا ق لیائیش دنب افر (ب ه دلیلا لودگ یق ارچیی ا ب اک تلایر) منجر 7-
ب ه افزایشی ا ک اهشک اذبجذبمیگ ردد و پ هاشاپتیما لپ روسه ف ع ا لیت
انزیمیرا از ب ینمیب رد ل ذا ت هیه ت ازه ب ه ت ازه ب افر مورد ن یاز در
.هر ردیفک اریق ابلت وصیه میب اشد
دمایمحیط آزمایشگاه ب ایستی 20ت ا 25درجه ب اشد و ب ا دماسنج 8-
دقیقروزانه ک نترلو ث بتگ ردد .دمایب ا المحیط افزایشک اذبجذبو
ب ا لعکسحاصلمین ماید
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
.ت غییراتدمائیمجاز انکوباتور 37درجه -+2درجه میب اشد9-
Edge effectاثر لبه ای
خطای ناشی از شوک حرارتی به پلیت در انزیم ایمونو اسی می باشد که در
قسمت مجاور درب انکوباتور 37و در مجاورت پنجره ها بر روی میز
کار هورمون شناسی ممکن است بر روی پلیت رخ داده و منجر به ایجاد
جذب های غیر یکنواخت در استریپ های شوک خورده و سایر استریپ می
گردد(شوک سرمائی یا گرمائی) لذا قابل توصیه می باشد پلیت ها در عمق
انکوباتور قرار داده شود و میز کار هورمون در مجاور پنجره یا سیستم
.های سرمایش و گرمایش نباشد
ایجاد حبابهوا در چاهکهایپ لیتمانع ت ماسک املک نژوک ه و س رم ی ا 10-
ب روز جذبهایغیر ی کنواختمیگ ردد
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
استفاده از پ ارافیلم ی ا ک اور چسبنده مناسبدر س طح پ لیتدر هر مرحله از 11-
انکوباسیون ا لزامیب وده و مانع ت بخیر و حضور گ رد و غبار در محیط حساسواک نش
.انزیمیمیگ ردد .ت بخیر مع رفها منجر ب ه ب روز افزایشک اذبجذبن وریمیگ ردد
ق رار دادنپ لیتدر ت اریکیپ ساز اضافه ن مودنس وبسترا و ک روموژنا لزامیاست12-
و مانع ب روز واک نشجذباضافیو ک اذبمیگ ردد
ف ک نترلس المت13-
مصرف لزامیاستک ه ش امل :ا ل )
ا
ک نترلمع رفهایک یتا الیزا ق بلاز
مع رفس وبسترا و ک روموژنب ا اختالط حجم مساویاز ک نژوک ه و مخلوط س وبسترا و
ک وله ن و جداگانه استک ه ب ایستیب ا ت غییر رنگس ریع ب ه رنگآبی
کروموژندر ی ل
ب ک نترلماکروسکوپیمع رفهایک یتب ه ل حاظ ک ودرتن اشیاز ا لودگ ی
همراه ب اشد )
قارچیی ا ب اک تلایر و ی ا حضور جسم خارجیدر مع رفها ا لزامیاستج) ظهور رنگابی
در محلولک روموژنب یرنگق بلاز واک نشن هائین شانه ا لودگ یک روموژنب ه مواد
اک سیدانو غیر ق ابلمصرفب ودنانمیب اشد
ت هیه محلولس وبسترا ب یشاز حد مورد ن یاز و ماندناندر محیط ازمایشگاه منجر 14-
ب ه ا لودگ یق ارچیب اک تلایر مع رفو ب یاثر ش دنمع رفمیگ ردد ل ذا محلولآماده ب ه
ک ار س وبسترا ک روموژن ب ایستیحداک ثر ی کس اعتق بلاز مصرفت هیه گ ردد و در
.ت اریکین گاه داریگ ردد
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونو اسی
ممانعتاز ت ماسمستقیم دستب ا محلولک روموژنک ه حاویحال لمتانولو دیمتیل 15-
س ولفوک ساید میب اشد ک ه س میتداشته و دارایجذبپ وستیمیب اشد
میکسک ردنارام و زماندار ک ا لیبراتور ها و ن مونه ها ق بلاز ش روع ک ار ا لزامی16-
است
ب ا ت وجه ب ه ت غییر ش رایط محیطیو پ رسنلیدر هر ردیفک اریاستفاده از 17-
ک ا لیبراتور ها در هر ردیفک اریا لزامیاستو استفاده از منحنیذخیره ش ده در دستگاه
ص رفا جهتموارد ض روریو در ص ورتعدم دسترسیب ه ک ا لیبراتورهایک یتق ابل
ت وجیه میب اشد .استفاده از منحنیذخیره ک ا لیبراسیوناز مهمترینمنابع خطا های
.س یستماتیکدر روشهایایمونو اسیمیب اشد
جابجائیل یبلها در ک ا لیبراتور در هنگام مونتاژ ک یتها امکانپ ذیر ب وده و از علل 18-
.مشاهده منحنیهایغیر معتبر میب اشد
در ب وروشور ک یتها ت وصیه میگ ردد در اولینردیفک اریاستاندارد ها 19-
مضاعف گ ذاشته ش ود ت ا ض ریبدقتو ص حتمنحنیحاصل
)
( ک ا لیبراتور ها) دوپلیکیت(
ب ا الب رود
در ص ورتعدم همخوانیک انا لهایس مپلر مولتیک انا ل( 8ک انا له) ی ا رسوبن مک20-
در ی کیاز ش اخه هایس مپلرمولتیک انا لی ا واشر احتما لب روز جذبهایغیر ی کنواخت
در ن مونه ها و استاندارد هایمضاعفوجود دارد
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونواسی
soaking Time
زمانخیسخوردن :زمانخیسخوردندر ف واصلش ستشو ب ایستحداقل 20و 21-
حداک ثر 40ث انیه ب اشد ت ا منجر ب ه دفع اتصا التغیر اختصاصیاز مجاور اتصا الت
.اختصاصیگ ردد
لیت حداقل 20ث انیه) پ ساز اضافه ن مودنمحلولاسیدیت وقف22-
عدم ت کاندادنپ (
دهنده واک نشمنجر ب ه عدم اختالط ک املاسید ب ا مع رفها و عدم ت وقفک املواک نش
انزیمیو در ن هایتپ یشرفتواک نشانزیمیدر پ ایانک ار و ت غییرجذبن مونه ها و
استاندارد ها و ش یبمنحنیک ا لیبراسیوندر زمانهایمختلفمیگ ردد
ب ا ت وجه ب ه اینکه مسیر خوانشو عبور ن ور در میکرو پ لیتا الیزا از ب ا الب ه 23-
پ اییناستپ اکن کردنک فپ لیتق بلاز خوانشن هائیب ا ا الیزاریدر منجر ب ه ظهور
جذبهایغیر ی کنواختمیگ ردد خصوصا ا لودگ یک فپ لیتب ه چربیس طحیپ وستدست
ی ا ب افر س رریز ش ده و خشکش ده ی ا ا لودگ یس طح میز ک ار
ف اک تور روماتوئیدیمثبتدر ب یمار منجر ب ه ب روز ن تیجه مثبتک اذبدر ت ستهای24-
ک ستروماتویید ف اک تور در افراد
ا الیزا میگردد ل ذا گ رفتنش رح حا لو انجام ی ت
.مشکوکک مکک ننده میب اشد
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونواسی
Well to well contamination
چاهک ه چاهک :ن اشیاز س رعتب ا الیت خلیه ی ا ت خلیه عمودیمحلولب ه 25-
ب
آ لودگ ی
داخلمیکرو پ لیتمیب اشد ی ا ب ه دلیلپ رکردنب یشاز حد ب افر داخلچاهکها میب اشد .
ت کنیکص حیح ت خلیه ب ه طور مایلو چسبیده ب ه جدار جانبیو ف وقانیچاهکمی
چاهک ه چاهکدر ت ستهایک یفیی ا ک میت وصیه می
ب
ب اشد .جهتجلوگ یریا لودگ ی
گ ردد ک نترلمنفیابتدا ریخته ش ود و س پشک نترلمثبتریخته ش ود در ض منت ست
.مجاور ک نترلمثبتب ه طور مضاعفو در انتهایپ لیتمجددا ریخته ش ود
Hook effect
اثر ق البیی ا ت له ای :همانپ دیده پ روزوندر واک نشهایایمونواسیمیب اشد ک ه ب ه 26-
دلیلغلظتب سیار ب ا الانتیژنب روز ک رده و منجر ب ه ب روز جوابهایمنفیک اذب
( ب ینابینی) میگ رد د خصوصا در ت ستهایک میب تا س ابی ونیت /ف ریتین /ا لفا
پ روتئین /TSH - PSA/-CA 125-ف تو
اثر قالبی یا تله ای به دلیل پرشدن کلیه انتی ژن بایندینگ سایت ها ی کنژوکه توسط انتی
ژن های فراوان موجود در محیط می باشد که به عبارتی با نوترالیزه کردن انتی ژن
.مانع تماس انتی ژن با انتی بادی کف پلیت می گردد
:راه پیشگیری از اثر قالبی در کیت های االیزا
اضافه ن مودنی کمرحله ش ستشو ق بلاز افزودنآنتیب ادین هائی( ث انویه) 1-
استفاده اولیه از رقتمناسبب راین مونه هایس رم ب ا استفاده از رقیقک ننده خود ک یتو 2-
در ص ورتعدم دسترسیاستفاده از س رم افراد ن رما ل
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونواسی
high back ground noise
ی ب یش 26-
جذبزمینه ایب ا الپ لیت :زمانیک ه جذبب افر ف سفاتدر چاهک( ب ه ت نهائ )
از 0.1ب اشد ( ب ایستیک متر از 0.05ب اشد) /در جذبزمینه ایب ا المیت وانب ا
ک ا دو ن وبتش ستشو اضافیایناثر زمینه ایرا ازبینب رد /در
اضافه ک ردنی ت
ص ورتیک ه جذبک نترلمنفیک یتب ا ال 0.2ب اشد ب ا مجاورتانب ا س رم ن رما ل
انسان( )%1میتوانس ایتهایغیر اختصاصیرا حذفو جذبن موده ت ا جوابهایمناسب
ب دستاوریم
ت نظیم ف یلتر دستگاه ت وسط ف یلتر خاک ستری( گ ریف یلتر ) در س ه طولموج – 27
پ ایینو متوسط و ب ا الت وسط ش رک تپ شتیبان( ش شماهه ی ا س ا النه ) منجر ب ه
افزایشاعتماد ب ه ص حتطولموج هایاندازه گ یریدر ا الیزا ریدر میگ ردد
جهتک نترلت کرار پ ذیریف تومتر میت واناز ی کمحلولرنگیی کنواختو پ ایدار 28-
مثلدیک روماتپ تاسدر میکروپلیتاستفاده ن مود و دریافتجذبهایی کنواختن شانه س المت
س یستم ن وریف تومتر است(در غیر اینص ورتجذبهایغیر ی کنواختب دست
) می اید
منابع خطا شایع در روش انزیم ایمونواسی
:DRIFT29رانش در سنجشرانش عبارت است از اختالف غلظت حاصل از یک نمونه واحد در موقعیت های مختلف /
یک پلیت در یک نوبت کاری /بهترین راه شناسائی رانش استفاده دوپلیکیت کنترل یا
نمونه از قبل تعیین شده در ابتدا و انتهای پلیت در یک ردیف کاری می باشد
:دالیل اصلی رانش در سنجش
ش ایعترینعلتدریفتی ا رانشس نجشت ع داد آزمایشب ا الدر ی کرانی ا ردیفک اریمی1-
.ب اشد ب ه ن حویک ه ب ینافزودنمحلولها ف اصله زمانیطوالنیوجود داشته ب اشد
ن اهمگونیب ینچاهکها 2-
عدم رعایتت رتیبدر ریختنراژنتها از ابتدا ت ا انتها پ لیت3-
چاهک ا 4-
ب
س رد ب ودنمع رفها در هنگام ش روع ب ه ک ار منجر ب ه اختالفدما اولین
آخرینچاهکو رانشدر س نجشمیگ ردد
مخلوط ن شدنمع رفها در زمانریختنب ه چاهکها 5-
واک نشک ند و س ریع محلولمتوقفک ننده ن هائیجهتت وقفن هائیواک نش 6-
نحوه کاربرد صحیح نوک سمپلر و سمپلردر انزیم ایمونواسی
در ص ورتا لزام ب ه استفاده از ن وکس مپلر مصرفش ده ن وکس مپلر ب ایستیاتوک الو ش ده و ب ازبودنن وک1-
ک وکس مپلر ها چکش ده ب اشد در ض منن وکمصرفش ده ف اقد ماهیتن چسبب ودنمیب اشد و در اثر
ک ن
ت ت
اتوک الو ت غییر ش کلو حجم میدهد
محکم ن شدنن وکرویب دنه س مپلر منجر ب ه ریزشن مونه ی ا مع رفو ب روز خطا میگ ردد 2-
ب د جا انداختناورینگس مپلر در هنگام ن ظافتو س رویسس مپلر منجر ب ه ریزشمایع از ن وکس مپلر وبروز 3-
خطا میگ ردد
ت ماسدستب ا ن وکس مپلر و ا لودگ یب اک تلایر انمیت واند منجر ب ه ا لودگ یمحلولک نژوک ه و ت ضعیفی ا 4-
خنثیش دنمع رفک نژوک ه گ ردد .استافو استرپتوکوکب واسطه رسپتور افس یق ادر ب ه جذبغیر اختصاصی
ایمونوگ لوبینجی در محیط ب وده و منجر ب ه جذبانتیب ادیک نژک ه و ت ضعیفت یتر ک نژوک ه میگ ردد
چسبندگ یت رک یباتپ روتئینیس رم و پ السما ب ه س طح ن وکس مپلر ( خصوصا ا لبومین) خصوصا زمانیک ه 5-
ن وکرا داخلل وله غوطه ور مین ماییم منجر ب ه ت خلیه س رم اضافیو ب روز خطا میگ ردد ( راه حلاساسی
ب رداشتن مونه از س طح خارجیس رم و عدم غوطه ورکردنن وکدر س رم ی ا پ اکک ردنمتناوبن وکها ب ا
گ از ی ا دستما لب دونپ رز میب اشد )
ک نترلروزانه ی ا هفتگیمخروط س مپلر ب ه ل حاظ ا لودگ یب ه س رم ی ا مع رفی ا اسید 6-
کنیک رداشتمعکوسن مونه در حجم هایپ ایینس رم 7-
ب
اشنائیب ه ت
ک ار ب ه طور منظم) و ک نترل 8-
ک نترلک یفیوزنیس مپلر هایک متر از 200ال ندا ( س ه ت ا ش شماه ی ب
ص حت
و دقت مجاز هر سمپلر ( بایاس کمتر از %3و ضریب تغییرات کمتر از )%5
ن وکرا حتیا المکانت ا حد ص حیح در ن مونه پ ائینب برید ( 2ت ا 5میلیمتر پ ائینت ر از ت قع ر س طح 9-
ن مونه
)در لوله
چاهک ماسی ابد و ن بایستیاز ب ا الب ه داخلچاهکچکانده ش ود 10-
ت
ن وکس مپلر ن بایستیب ا ت ه
نکات مهم در آماده سازی نمونه های ایمونو اسی
س رم هایب یمارانیک ه غلظتب ا الئیاز ایمونوگ لوبولینو پ روتئینهایاختصاصیو آنزیم ها را دارا میب اشد دچار • 1-
ت غییر ماتریکسش ده و ن تایج ن ادرستن شانخواهد داد ل ذا رقیقن مودناینن مونه ها ب ا ی کرقیقک ننده مناسبمنجر
ب ه ت ع دیلماتریکسو ارائه جوابهایص حیح میگ ردد .از ب رخیرقیقک ننده هایمناسبمیتوانن ام ب رد :استاندارد
ص فر /محلولب افرسنجشحاویپ روتئین /س رم عاریاز هورمونو آنا لیت /پ ولد س رم ب ا غلظتپ ائین
ت قریبا در ت مام س نجشهایایمنین مونه اصلیس رم میب اشد و درصورتاستفاده از پ السما ب ایستیا لزاما ب ا • 2-
دقتب روشور ک یتخوانده ش ود و در ص ورتب المانع ب ودنک اربرد پ السما از ن مونه پ السما استفاده گ ردد در
ض منن وع ض د انعقاد ن یز مهم استب ه عنوانمثا لدر روشهایانزیم ایمونو اسیک ه آنزیم آ لکا لنف سفاتاز ب ه
عنوانآنزیم ن شاندار ک اربرد دارد استفاده از ض د انعقاد س یتراتو اتیلندیآمینت ترا استیکاسید ممنوع استک ه هر
/دوشالتور ق ویی ونهایف لزیو مهار ک ننده آنزیم آ لکا لنف سفاتاز /میب اشد
پ اراپروتئینمیمنجر ب ه افزایشویسکوزیته س رم و ک اهشب رداشتس رم و ن هایتا جوابهای• 3-
ب ا ک اهشک اذبمیگ ردد
در س نجشهایانزیم ایمونو اسیک ه ن شانگر آنزیمیآنپ راک سیداز استمطلقا ن بایستیاز • 4-
ن مونه حاویس دیم آزاید استفاده ن مود
همولیز ن مونه منجر ب ه افزایشک اذبجذبن وریدر روشایمونو اسیمیگ ردد ( خصوصا در • 5-
اندازه گ یریت یروک سینآزاد ک ه منجر ب ه ک اهشک اذبمیگ ردد)
•
•
نکات مهم در مراحل شستشو چاهک ها با بافر
محلولهایش ستشو عمدتا حاویدترژنتمیب اشند ک ه منجر ب ه ت ولید حبابی ا ک فدر 1-
حینس اختمحلولک ار ب افر میگ ردد ل ذا ب ایستیمراقب ب ود در زمانش ستشو این
حبابی ا ک فها وارد چاهکها ن شوند ک ه منجر ب ه ک اهشس طح ت ماسب افر ب ا چاهک
ها و ک اهشاثر ش ستشو میگ ردند
اندازه گ یریپ هاشب افر ش ستشو ن هائی( محلولک ار ب افر ) از ک ارهایاصولیاست2-
ک ه ب هتر استانجام گ ردد .ب ه عنانمثا لدر ب افر ف سفاتپ هاشایده آ ل 7.2استو
ش رایط اسیدیی ا ق لیائیمنجر ب ه ظهور جذبن وریک اذبب ا الی ا پ ائینمیگ ردد .جهت
اینک ار ت حتک نترلب ودنپ هاشآبمقطر مورد ن یاز جهتت هیه ب افر ا لزامیاست
ت اریخ ت هیه ب افر رویظرفب افر ق ید ش ود و محلولب افر ت ازه ب ه ت ازه و ب ه 3-
میزانن یاز ت هیه گ ردد
اتوماتیک ایستیس رعتریختنب افر و آسپیراسیونب افر ب ه ش کلیت نظیم 4-
ب
در واشر های
.گ ردد ت ا زمانخیسخوردنپ لیتب ه طور ک املرعایتگ ردد
تهیه ب افر غلیظ ی ا رقیقخارج از رنج رقتب روشور منجر ب ه ک اهشی ا افزایشق درت5-
بافر و ن هایتا س یگنا لمثبتی ا منفیک اذبدر روشمیگ ردد ب ه عنوا لمثا لب افر ک ه
بیشاز حد رقیقش ده ب اشد ق ادر ب ه جداسازیاتصا التغیر اختصاصیاز محیط چاهک
نبوده و س یگنا لمثبتک اذبحاصلمین ماید و ب رایب افر غلیظ عکساینموضوع ص دقمین ماید
نقش تکان دادن (شیکینگ ) پلیت درسرعت واکنش ایمونو اسی
زمانی که پلیت الیزا شیک می گردد انرژی کافی برای انتقال ملکول
آنالیت به فاز جامد فراهم می شود و انتشار کمتر اهمیت می یابد
به طور کلی شیک 1200دور در دقیقه به مدت یک ساعت
واکنش را به تعادل می رساند که همین سیستم در مدت زمان 16
الی 32ساعت بدون شیک به تعادل خواهد رسید
مخلوط کردن کافی و مناسب معرف ها زمان انکوباسیون را کوتاهتر
می نماید ( انکوباسیون طوالنی هم حساسیت و هم ویژگی سنجش
را در روش های غیر رقابتی ایمونو اسی افزایش می دهد
خصوصا در تست هائی که حساسیت یک جز
ضروری است رعایت دقیق زمان انکوباسیون الزامی است نظیر
TSH&Hbs Ag
شاخص های پایداری معرف های االیزا
موارد نقص پایداری فیزیکی معرف شامل :تغییر رنگ یا بیرنگ
شدن معرف و رسوب گذاری معرف
موارد نقص پایداری باکتریواستاتیک معرف :غلظت نامناسب و نوع
نامناسب مواد ضد باکتری در معرف ها منجر به رشد باکتری در
معرف ها و آلودگی معرف می گردد
موارد نقص پایداری شیمیائی معرف ها :کاهش تمایل اتصال به دلیل
تخریب آنتی بادی یا آنزیم موجود در کنژوکه یا تغییر رنگ معرف
کروموژن به دلیل هیدرولیز یا اکسیداسیون یا احیا
تعیین شاخص های عملکردی کیت های االیزا
حساسیت تشخیصی /ویژگی تشخیصی
Diagnostic sensivity / Diagnostic Specifity
•
حساسیتت شخیصی Diagnostic sensivity
شامل تعداد افراد دارای بیماری است که دارای آزمایش مثبت می باشند و •
و ارزش اصلی حساسیت تشخیصی شناساندن افراد بیمار که آزمایش
منفی دارند (گروه منفی کاذب ) می باشد
ویژگ یت شخیصیDiagnostic Specifity
•
ویژگی تشخیصی شامل تعداد افراد غیر بیمار است که آزمایش منفی دارند و و ارزش اصلی •
ویژگی تشخیصی تعیین افراد غیر بیمار که نتیجه آزمایش مثبت دارند
•
میب اشد ) گ روه مثبتک اذب(
:روش اندازه گیری ویژگی تشخیصی و حساسیت تشخیصی در کیت های االیزا •
اندازه گ یریب ر رویت ع داد زیادین مونه س رم ک نترلمثبتو منفی( ی ا س رم رفرانس) • 1-
جداسازیافراد ب یمار از غیر ب یمار ب ا روشهایاستاندارد و مرجع • 2-
مقایسه دو روشاندازه گ یریمعمولو روشمرجع و محاسبه آماریش اخص ها • 3-
تعیین شاخص های عملکردی کیت های االیزا
حساسیت آنالیتیکال /ویژگی آنالیتیکال
Analytical sensivity / Analytical Specifity
حساسیتآنا لیتیکا ل :Analytical sensivity
حساسیت آنالیتیکال یا سنجش شامل کمترین مقدار قابل اندازه گیری یک آنالیت با
پذیری قابل قبول و قابل گزارش می باشد
تکرار
روش تعیین حساسیت آنالیتیکال استفاده از طریق روش آنالیز آخرین تیتر رقت
قابل شناسائی می باشد در این روش یک کالیبراتور با غلظت پائین را به شکل سلایر
دایلوشن رقیق نموده و آخرین تیتر که در آن آنالیت قابل شناسائی باشد تحت عنوان
حساسیت آنالیتیکال نامیده می شود
:Analytical Specifity
ویژگ یآنا لیتیکا ل
ویژگی آنالیتیکال به معنای عدم ایجاد واکنش متقاطع با سایر آنالیت های مرتبط را شامل
می شود .روش اندازه گیری ویژگی آنالیتیکال :کاربرد پانل سرم هائی حاوی آنالیت
های مشابه یا آنتی بادی های مشابه که احتمال واکنش متقاطع در آن وجود دارد
Serology QC
Affinity
قدرت اتصال بین یک اپی توپ یک آنتی ژن با یک جایگاه اتصال انتی
بادی را گویند
افینیتی یک ثابت تعادلی است که قدرت واکنش بین یک سایت اپی توپ
آنتی ژن ویک سایت گیرنده انتی بادی را توصیف می نماید
Avidity
اویدیتی یه طور کلی و مجموع قدرت سایت های آنتی ژنیک یک آنتی ژن
را در اتصال به مجموع سایت های یک آنتی بادی را بیان می کند
قدرت و نماد عددی اویدیتی همواره از مجموع عددی افینیتی باالتر است
•
Acquiring Positive and
Negative
Sera
Negative serum samples may come from
specific pathogenfree (SPF) animals, if they
exist, or from animals that have repeatedly
tested negative by other tests or
laboratories.
• Positive serum samples are frequently
the most difficult to accumulate in large
enough numbers for assay development.
Ideally, they should come from natural
infections that are confirmed by other
diagnostic techniques and should represent
a wide range of time points after infection
•
Acquiring Positive and
Negative
Sera
For assay development,
control
sera should be
accumulated and pooled, when necessary, to
achieve volumes of several milliliters for each
sample, which should then be placed in single-use
aliquots (e.g., 0.1 ml) and frozen at –70ºC until use.
• Representative aliquots of frozen sera should be
qualified by comparison to existing assays or
by outside laboratories, where appropriate, and
the results recorded in the serum lot documentation
records.
• Known positive and negative serum samples for
assay prevalidation and validation must also be
accumulated and aliquoted in a similar manner.
نکات تهیه رقت در سرولوژی
رقت های مختلف سرم با با ترکیب یک نسبت معین سرم با ماده رقیق کننده
بدست می آید که ساده ترین مسیر آن تهیه رقت سریالی است
در تهیه رقت سریالی تهیه رقت اول مناسب و اوت کردن حجم ثابت از
مخلوط در رقت اخر نکات کلیدی کار می باشد که در تهیه رقت سرم در
تست رایت و ویدال و سی آر پی و روماتوئید فاکتور و ..کاربرد روتین
.دارد
بهترین ماده رقیق کننده در سرولوژی نرمال سالین است به عنوان مثال
جهت تهیه یک رقت 1به 8بایستی یک بخش سرم را با 7بخش نرمال
سالین مخلوط نمائیم
Seroconversion
س رو ک انورشن
ایجاد و توسعه آنتی بادی اختصاصی قابل تشخیص بر علیه •
یک میکرو ارگانیسم در سرم خون را سرو کانورشن گویند
که به دلیل ایمونیزه شدن ان فرد بر علیه ان میکرو
ارگانیسم می باشد
Testing paired Samples
• Testing paired Samples Testing for
infectious diseases is performed on
acute and convalescent specimens
(about 2 weeks apart) Paired
sample.
• Must see 4-fold or 2-tube rise
in titre to be clinically
significant
•
Sero reversion
• Sero reversion is the opposite of
seroconversion.
• This is when the tests can no
longer detect antibodies or
antigens in a patient’s serum
•
• Antigen and Antibody
reactions can be identified by
different methods
Precipitation
• Precipitation Principle Soluble antigen +
antibody (in proper proportions) –>
visible precipitate Lattice formation
(antigen binds with Fab sites of 2
antibodies)
• Examples Double diffusion
(Ouchterlony)
• Single diffusion (radial immunodiffusion)
• Imunoelectrphoresis Immunofixation
Neutralization reactions
• Neutralization reactions Similar in principle and
interpretation of results Antibody-binding
Hemagglutination inhibition (serum antibody
reacts with known nonparticulate antigen –>
binding occurs) Neutralization (antibody
neutralizes toxin) After binding, antibody is not
available to react in indicator system Results:
NO agglutination or NO hemolysis = positive
reaction Agglutination or hemolysis = negative
reaction (antibody not bound in origin
•
• Neutralization reactions :
• Generally, positive control samples used in
inhibition or neutralization tests show no reaction
and negative control samples show a reaction
(opposite of results in direct agglutination
testing)
• Example of inhibition: Hemagglutination
inhibition test for rubella
• Example of neutralization: antistreptolysin O
test (ASO) Neutralization reactions
•
Complement fixation
(CF)
• Complement fixation (CF) Antibody and
antigen allowed to combine in presence
of complement If complement is fixed by
specific antigen-antibody reaction, it will
be unable to combine with indicator
system Precautions Serum must be heatactivated Stored serum becomes anticomplementary Extensive
QC/standardization required Only use for
IgM antibodies
Imunoelectrphoresis
(IEP)Qualitative
• Imunoelectrphoresis (IEP)Qualitative A
serum sample is electrophoresed
through an agar medium
• A trough is cut in the agar and filled
with Ab.
• A precipitin arc is then formed. Because
Ag diffuses radially and Ab from a
trough diffuses, the reactants meet in
optimal proportions for precipitation
Nephelometry
• Nephelometry Procedure Serum
substance reacts with specific
antisera and forms insoluble
complexes Light is passed through
suspension Scattered (reflected)
• light is proportional to number of insoluble
complexes; compare to standards
Examples Complement component
concentration Antibody concentration
(IgG, IgM, IgA, etc.) Immunofluorescence
Immunofluorescence
• Immunofluorescence Direct – add fluoresceinlabeled antibody to patient tissue, wash, and
examine under fluorescent microscope
• Indirect – add patient serum to tissue
containing known antigen, wash, add labeled
antiglobulin, wash, and examine under
fluorescent microscope Examples Testing for
Antinuclear Antibodies (ANA) Fluorescent
Treponemal Antibody Test (FTA-Abs)
Agglutination
• Agglutination Principle Particulate antigen +
antibody –> clumping Lattice formation
(antigen binds with Fab sites of 2 antibodies
forming bridges between antigens)
• Examples Direct agglutination (Blood Bank)
• Passive Hemagglutination (treat RBC's with
tannic acid to allow adsorption of protein
antigens)
• Passive latex agglutination (antigen
attached to latex particle)
Flow cytometry
• Flow cytometry Method of choice for T- and B-cell
analysis (lymphocyte phenotyping)
• Principle Incubate specimen with 1 or 2 monoclonal
antibodies tagged with fluorochrome Single cells pass
through incident light of instrument (laser) which excites
fluorochrome and results in emitted light of different
wavelength Intensity of fluorescence measured to detect
cells possessing surface markers for the specific
monoclonal antibodies that were employed Forward
light scatter indicates cell size or volume
• 90° side-scattered light indicates granulation
•
Common uses Flow
cytometry
•
•
•
•
DNA analysis
Reticulocyte counts
Leukaemia/lymphoma
classification CD 4 cell estimations
in AIDS/HIV patients.
Widal test is century old ,Is it
loosing importance ?
• Widal test is century old ,Is it loosing importance
?
• In this reaction antibodies react with antigens on
the surface of particulate objects and cause the
objects to clump together, or agglutinate. These
reactions were the earliest to be adapted to
diagnostic laboratory.
• Widal test is used for diagnosis of typhoid fever.
This test, developed by Georges Fernand I. Widal
(French physician) in 1896, is now supplemented
by more sophisticated procedures.
•
Causes Of False-positive
Widal Agglutination Tests
• Causes Of False-positive Widal Agglutination
Tests
• Previous immunization with Salmonella antigen.
• Cross-reaction with non – typhoidal Salmonella.
• Variability and poorly standardized commercial
antigen preparation.
• Infection with malaria other Enterobacteriaceae
charring the same s-LPS .
• Causes of Negative Widal Agglutination
Test :
• Causes of Negative Widal Agglutination Test
The carrier state An inadequate inoculum of
bacterial antigen in the host to induce
antibody production Technical difficulty or
errors in the performance of the test
• Previous antibiotic treatment Variability in
the preparation of commercial antigens.
• Declining importance of Widal test :
• Declining importance of Widal test The value of the
salmonella agglutination tests has declined as the incidence
of typhoid fever has decreased, at least in the developed
world, the general use of vaccines has increased, and ever
increasing -numbers of antigenically related serotypes of
Salmonella have been recognised
Serology - Importance of
repeated tests
• Serology - Importance of repeated tests
Criteria for diagnosing Primary Infection 4
fold or more increase in titre of IgG or total
antibody between acute and convalescent
sera Presence of IgM Seroconversion
• A single high titre of IgG (or total antibody)
- very unreliable Criteria for diagnosing
Reinfection Four fold or more increase in
titre of IgG or total antibody between acute
and convalescent sera Absence or slight
increase in IgM
با تشکر از توجه و حوصله شما •