اهمیت و چگونگی تعیین وزن خشک

اهمیت و چگونگی تعیین وزن خشک

اسلاید 1: به نام خدا اهمیت و چگونگی تعیین وزن خشکمحسن طالبی ،کارشناس پرستاریبیمارستان شهید دکتر فقیهیمنبع:کتاب پرستارودیالیزچاپ1388

اسلاید 2: Dry weight وزن خشک

اسلاید 3:

اسلاید 4: فیزیولوژیدرهنگام همودیالیزتنها مایع داخل عروقی(املاح و یون های محلول دراب) حین اولترافیلتراسیون برداشت می شود ودراین زمان حجم پلاسما ازکمپارتمان بینابینی پر میشود.مقدارپرشدگی حجم پلاسمابه دوعامل بستگی دارد:1.فشارهیدرواستاتیک2.فشاراسموتیک

اسلاید 5: تعریف وزن خشکوزن خشک وزنی که بیماربدون آب اضافه جمع شده دربدن بین دودیالیزدارد که این مانند وزن فردی با کلیه های طبیعی پس از ادرار کردن استپایین ترین وزنی که پس ازدیالیزمیتوان به آن رسید بدون آن که علائم کمبود حجم مانند افت فشارخون دربیماربروزنماید. دراین وزن بیمارباید کاملا هیدراته باشد واحساس تشنگی نکند.

اسلاید 6: وزن خشک چگونه تخمین زده می شودوزن خشک توسط پزشک وبراساس تجربه بالینی وباتوجه به معیارهای زیرتخمین زده می شود.1.فشارخون طبیعی2.فقدان ادم3.عدم اتساع وریدهای گردنی4.فقدان رالز و کراکل ناشی ازاحتباس مایعات درریه ها5.فقدان تنگی نفس یا نارسائی احتقانی قلب6.اندازه طبیعی قلب در C×R

اسلاید 7: علائم کاهش بیش از حد وزن خشک1.تشنگی2.خشکی دهان3.سرگیجه که با استراحت بهتر می شود4.کرامپ5.تهوع6.بی قراری7.اندام های سرد8.تاکیکاردیا

اسلاید 8: کاهش بیش ازحد وزن خشک دربیماری رخ می دهد که به تدریج افزایش وزن پیدا کرده (چاقی) وازآن اطلاع ندارد.این افزایش وزن سبب گمراهی پرستار و بیمار شده و میزان UF را افزایش داده و باعث هایپوولمی می شود.حداکثر میزان اولترافیلتراسیون cc/kg/hr10 می باشد که این میزان توسط پزشک محاسبه وتعیین میگردد.

اسلاید 9: علائم افزایش مایعات بدن1.افزایش وزن2.افزایش فشارخون (80-90% بیماران دچار افزایش فشار خون دارای افزایش حجم مزمن هستند.)3.ادم درپاها، مچ پاها، مچ دستها، صورت واطراف چشم ها4.اتساع شکم5.تنگی نفس به علت تجمع مایع درریه ها6.تاکی کاردی، بزرگ شدن قلب ، نارسائی قلبی

اسلاید 10: برداشت حجم زیاد مایعات در هر جلسه منجر به افت فشار خون ،سرگیجه و کرامپ می شود.کاهش برداشت مایعات در دیالیز منجر به افزایش تدریجی وزن و هایپرتنشن و نارسایی احتقانی قلب میگردد.- پس بسیار ضروری است که بیمار با محدود کردن مصرف مایعات و نمک و توزین روزانه در منزل از افزایش وزن بیش از 1/5 تا 2 کیلو گرم در بین دو جلسه دیالیز پرهیز کند.

اسلاید 11: روشهای پاراکلینیکی تخمین وزن خشک1.بررسی قطر ورید اجوف تحتانی2.بررسی مارکرهای بیوشیمیایی3.روشهای بیوایمپدانس4.مانیتورینگ حجم خون5.اندازه گیری میزان سدیم قبل دیالیز6.روش آزمون-خطا

اسلاید 12: قطروریداجوف vena cava Diameterباتوجه به این که روش اکوکاردیوگرافی ورید اجوف روش ساده وغیرتهاجمی می باشد بسیارمورد توجه قرارمی گیرد.قطرvena cava با تغییرحجم خون افزایش یا کاهش می یابد. Over load>11 mmUnder hydration<8 mm

اسلاید 13: مارکرهای بیوشیمیاییANP : Atrial Natriuretic peptideCGMP : cyclic guanidin Monophospate

اسلاید 14: ANP Atrial Natriuretic peptideهورمونی است که درپاسخ به تغییرات حجم وفشارعضلانی دهلیز از دیواره دهلیزآزاد می گردد.این هورمون نیمه عمری کوتاه دارد ودر کلیه وسایر بافت ها متابولیزه می شود. توسط همودیالیز برداشت نمی شود و می تواند مارکر خوبی از وضعیت آب بدن باشد.

اسلاید 15: CGMP cyclic guanidin Monophospateپس از آغاز اثر ANP بر روی غشاء سلول CGMP فعال میشود و در نتیجه ممکن است به عنوان مارکر حجم مایعات در بیماران دیالیزی کمک کند.-CGMPپس از دیالیز در حد pmol/l20 نشانه رسیدن به وزن خشک است.اکثر بیماران که پس از دیالیز CGMPبیش از 20 دارند دچار احتباس مایعات و نارسایی احتقانی قلب هستند.- کاهش CGMPدر بیماران با کاهش وزن و رفع ادم همراه است.

اسلاید 16: پیوند ایمپدانساین روش بر اساس هدایت الکتریکی است به طوری که جریان الکتریکی حین عبور از فضای سلولی ظرفیت و مقاومت سلول را نشان میدهد.-single frequency-------TBWمایع بینابینی -Double frequency-----icf,ecfمایع بینابینی -spectroscopy-----------icf,ecf,

اسلاید 17: مانیتورینگ حجم خوناولترافیلتراسیون در طی دیالیز باعث برداشت مایع و املاح و یون ها میگردد. که این کاهش حجم خون با مایع بینابینی جایگزین میگردد.مانیتورینگ حجم خون بوسیله تغییرات Pr,HCTسرم صورت میگیرد.ثبت مداوم میزان هماتوکریت در طی دیالیز میتواند از میزان Blood volume خبر داده و ثابت بودن HCTنشان دهنده volume over load است.

اسلاید 18: اندازه گیری میزان سدیم قبل از دیالیزدر این روش با اندازه گیری میزان سدیم قبل از دیالیز که میتواند منعکس کننده هیدراتاسیون بیمار باشد استفاده شده و از فرمول زیر وزن خشک محاسبه میشود.درصد نرمال آب بدن برآب آقایان60% و خانمها 50% میباشد.در بیماران چاق و آتروفی عضلانی این درصد به ترتیب 57% و 47% محاسبه میشود.بعنوان مثال وزن خشک بیمار مذکر63کیلو گرم با سدیم 131 و آتروفی عضلانی بشکل زیر محاسبه میشود.

اسلاید 19: ارزیابی بیماران با شرح حال و معاینات فیزیکی1.ارزیابی قبل از دیالیزA.بررسی علائم حیاتیB.ارزیابی قلبی عروقیC.ارزیابی ریویD.ارزیابی گوارشی2.ارزیابی حین دیالیز3.ارزیابی بعد از دیالیز

اسلاید 20: ارزیابی آزمایشگاهیآزمایشات سدیم ، گلوکز، آلبومین، هموگلوبین، و هماتوکریت برای ارزیابی وزن خشک مهم است.

اسلاید 21: توصیه1- وزن خشک در بیمار هر سه ماه یک بار محاسبه و در نظر گرفته می شود.2- وضعیت تغذیه بیماران هر سه ماه یکبار بررسی و کاهش یا بهبود وضعیت تغذیه برای بیمار در محاسبه وزن خشک منظور گردد.3- وزن خشک به خصوص در بیماران با افت BP و کرامپ های متعدد مورد تجدید نظر قرار بگیرد.4- در بیماران که به دلیل UF دچار افت شدید BP و قطع مکرر دیالیز می شوند و هنوز هایپرتانسیو نیز هستند. در صورت امکان به PD سوئیچ شوند.

اسلاید 22: 5- این نکته ضروری می باشد که اثر کاهش ECF بر کاهش فشار خون پس از چند هفته ظاهر می گردد. جهت رسیدن به وزن خشک از افزایش زمان و تعداد دفعات دیالیز استفاده گردد.6- بیماران هیپوتانسیو فقط اجازه افزایش وزن دو و نیم تا سه درصد از وزن کل خود را ما بین دو جلسه دیالیز دارند.7- به هیچ عنوان برداشت مایعات اضافی از بدن بیمار در یک یا دو جلسه دیالیزانجام نگردد. بلکه در طی چندین جلسه با افزایش زمان و تعداد دفعات دیالیز تنظیم گردد.

اسلاید 23: وزن خشک بر اساس Trial – error برای محاسبه وزن خشک بر اساس این روش ابتدا باید وزن خشک توسط فرمول سدیم مشخص گردد و سپس بر اساس جدول زیر از 3 هفته بعد بررسی آغاز گردد.