در ابتدا به معرفی نانومواد و انواع آن پرداخته و سپس راه های ورود به بدن و محیط زیست و عوامل تاثیر گذار در این روند را بررسی کرده و در نهایت راه های جلوگیری از این مشکل و اقدامات ایمنی مهم که در کار با این مواد لازم است را بررسی میکنیم. لازم به ذکر است مطالب استفاده شده از مقالات فارسی و انگلیسی معتبر میباشد.

mehrnaz.motie.1378

صفحه 1:
س7 ایمنی ی با | نانو مواد + ©

صفحه 2:
2 فانومواد ناتومواد. موادى هستند كه حداقل يك بعد أنها در محدودة ‎100810-١‏ واقع ‎cla anf,‏ أن شامل موارد زير مى شود: ‎ ‏تانوصفحه ‎Nanoplatey‏ 45 داراى يك بعد خارجى در محدودة ثانو تقو 3 ‎(Nanofibery‏ که داراى دو بعد خارجى در محدودة تانو م ‎ey‏ ‎glo a5 (Nanoparticle) «5,‏ سه بعد خارجى در ‏در محدوده تاو ‏دليل استقبال فراوان از اين مواد ويزكى هاى منحصر به فرد آتها است. ‏ين ويزكى ها عبارتتد از: اندازة ذرات» شكل. بزرك هطح بار؛ ويزكى هلى شيميابى. حلاليت. توفلیی تولید اسیدانت وشدن, لین ویژگی ها در نحوة ميائكنش أتها با سيستم هلي ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 3:
مطالعات و تحقيقات نشان مى ذهد كه نانومواد مى توانند خطرناك باشتد ولى خطرات أنها هتوز كاملا شتاخته تاکنون فقط بخش کوچکی به مطلعات سميت

صفحه 4:
ورود نانومواد به بدن ‎Qe‏ تماس با تانومواد ممكن است در طی تولید و ساخت. استفاده ويا دفع زباله هاى آنها باشد. راه هاى ورود نانوذرات شامل تنفس. تماس بوستى. بلع و در مورد كاربردهاى بزشكى, به صورت تزريقى ات كه فر ميان اين روش .هد استتكاق يكى از اصلی تردن طرق وروت تتوذرات به بدن می باشد لته دستگاه تنفسی خودبه عنون اولن فیترکنندهتاتوذرات عمل می کند ما با توجه به اندازه تانوذرات احتمال عبور oe برخی از تانوذرات از شش ها زياد اسنت. :4 مطالعات اپیدمیولوژیک در افراد در معرض اثروسل های حاوی نانوذرات. معرف وجود کاهش عملکرد رید مشکلات مزسن تدفسی, و فیبروز است. همچنین شواهدی دال بر افزایش بروز رطان ريه مشکلات نورولوزیک در افراد در معرض نانوذرات ماندد ذرات ناشی از احترای سوخت در موتورهای دیزل یا بخارات جوشکاری. می باشد. © اثرات يوستى نانوذرات در جوندكان در برخى موارد. مؤيد آسيب چزئی و ملایم است ‎gal walle‏ شود اکثر موارد آسیب

صفحه 5:
ورود نانومواد به بدن بن غذاها و لب الوده. بلعيدن نانوذرات پراکنده شده در هو و

صفحه 6:
OUST ae hs ‏يذ #تقنى‎ ad SUSE Say ‏یک ره اشلی برای‎ ٩ CHS ly ise le ‏می توانندبه کمک حرکت های بروتیمسافت‎ ‏ذرات به راحتى به داخل ريه ها كشيده مئ شوند ودر داخل كيسه هلى‎ ‏هوایی ذخیره می شوند.‎ * در بین تمم تنومودی که تاکنون استقاده شده لند.شلید شناخته شدهترین آنا اتولوله هاى كربنى باشد. تانولوله هاى كرينى كاريرد وسيعى دارند از تحقيقات بسرطان كرفته تا علوم و صنايع غنابى. متأسفانه لين مواد أخيراً به خاطرشباهتهان با آزیست باعت تكرلتى هه الدد قيبرهاق باريك وتطؤيل بست از نظر شكل و سايز. بسيار به تنو لوله هاى كربنى شبيه است.

صفحه 7:
عوامل موثر در میزان تماس با نانومواد عواملى که در ميزان هر معرض قرار كرفتن فرد با تانومواد مؤثرئد عبارتند از: مقدار ماده اى كه مورد استفاده را مى كيرد ابتكه ليا لين ماده يه راختى براكنده مى شود (در مورد بودرها) و يا به راحتى تشكيل قطرات كوجك قابل حمل با جريان هوا را مى دهد (در مورد سوسيانسيون ها) و تيز زمان كار با آن ماد ‎OD‏ بستهه سایزذرات وسرعت تنفس» ‎٩۰۴۰‏ حرصد تقوفرنی كه يه حال سیستم تتفسی ورد می شوند احتمالاً در سیستم تقسی باقی می مانند. تا *۵ حزضه تتوفرات نز تحدوده نی ۱۰۰21 نلومتر در تحبه ‎ide‏ ‏هولیی ذخیرهمی شوند درحالیکهناوذات کوچکنر از انانومتر در ناحية سر و توراسيك باقى مى مانند. ‏لا اصولا در ارزيابى خطرات ناتوذرات ويزكى هاى أنها شامل سايز. شكل. وضعيت أكلومره شدن. ميزان محلول بودن و ويزكى هاى سطع (ماتند اندازة ‎ak (oy ples fh‏ در نظر گرفته شود ‎

صفحه 8:
عوامل موثر در میزان تماس با نانومواد برخی عوالی که می تواند فود وأ در معرض تانومواد قار دهد عبارتتد از اب تانوموكد در حلت مليع بدون استفاده از لوازم حفاظت شخصى مناسب (مثلاً دستكشش) ۲- کار با تانومواد در حالت ملیع (در طی ریختن, مخلوط کردن با هتگام لرزش و تکان های شدید مایع حوی ‎pep‏ ۳- توليد نأنومواد در از گازی در سیستم های غیربسته. ۴-حست ورزی (مانند وزنکردن: مخلوط کردن. اسپری كردن) يودرها ۵تعمیر و نگهداری دستگاههایی که برای تولید نانومواد استفاده می 8- باك كردن و نظاقت فضاهاى كار ب ‎Lay ado peg‏ ۷اتجام فالیت های مکانیکی بر روی تانومواد که باعث تولید اتزوسل ‎ls‏ وید می شود

صفحه 9:
سلسله مراتب كنترل ميزان تماس با نانو مواد ‎po‏ ‎le gl J‏ كه خطرات نلنو مواد برلى سلامتى انسان ها هتوز كاملاً شناخنه شده نيست. بايد اقدامات لازم جهت پیشگیری از تماس فرد با اين مواد انجام شود. ‎Gib‏ همائكونه كه ناتومواد مى تواند براى انسان بسيار خطرناك باشند. احتمالاً اثرات مشايهى بر ككيافان و ساير موجودات خواهتد داشت. از أنجائيكه راه هاى ‏وجود دارد. يهترين ره بای جلو ‎ ‎ ‏رونی برای ورود لین نانومواد به سبستم های زنده ‏ممانعت از ‎ ‎ ‎ ‏ی از بروز خطرات با ‎ ‏ود آنها یه محبط زیست است. ‏سلسله مراتب کنتول تماس افرد با نات مواد به فرار زير اسث: ۱- حذف خطر ننومواد از طریق تغیبر در طراحی آن نانوماده ۲- جایگزین کردن نانومدة خطرناک با مدة مشاب ا خطرات کمتر ۳- کتثرل مهندسی ماتند جداسازی متبع توليد از کاربره استفا ‎ ‏هلى تهويه با ‎pg le ally‏ بل حمل توسط ها و ؟- روش هاى مديريتى شامل اجرلبى كردن سياست ها و شبوه های صحبح کاره سباست ها و طراحی شیفت های کاری کارکتان ‏وسایل حفافلت شخصی مان لباس مناسب» دستکشن» عینک و ‎

صفحه 10:
اثرات زیست محیطی در طی چرحه عمر نانومواد. از تولید ولبه تا به كاركيرى و دفع نهابى: مواقعى وجود دارد كه تانومواد به طبيقت وارد وجا آن فيانكتش مى دهند. ین مود به خاطر انازه. شیمی و ترکیات زیست تجزیه ناپذیری که دارند و ايتكه بسيارى از نها به گینه ای طراحی و مهندسی شد اند َا بايدار و واكتش تابفير باشند. يه سرعت مى توانند در طبیعت پخش شده و در موجودات زنده تجمع يابند و باعث اختلال در اكوسيستم ها شوند. هر حقيقت غلظت ناومواد در لين موجودات جندين يرابر غلظت لن ماده در محيط اطراف مى باشد كه به نوبة خود مى تواند اثرات سمى تانومواد را تشديد كند. لذا بررسى احتمال و را هاى ورود اين مواد به طبيعت بسيار ‎le‏ اهمیت است. مسئله دیگر, تولایی محدود ما در تشخیص ننومواد ورد شده به طبیعت است. هنگامی که ناتومود وارد طبیعت می شوند(متل آب و خاک و توان ما در تشخیص آن به شدت محدود می شود نكتة مهم دربارة ناتومواد ابن اسث كه ميزان خطرات انومواد را مى توان تغيير داد. هر يسيارى از مطالعات نجام شده تاکنن, رلبطه اى بين ويذكى هاى تانوماده و توع اثرات و خطرات لن مشاهده شده است و لذا اين قابلیت تتظیم می تواند در راسناى زيسث سازكار و ايمن بودن نانومواد مهندسى شونده به كار برده شود با ابن وجود به منظور كنثرل تماس با نانومواد بايد مواردى.را در سطوح مختلف رعايث كرد.

صفحه 11:
‎OLS‏ و اقدامات مهم ایمنی در کار با نانومواد ‎ ‏طراحی محیط کار بیدبه کته ای باشد که ‎gag‏ توسظ لبان کاربر یا های وینه. فضاى بافر(فضايى كه در بين ورود به أزمايشكاه و ای کارکنان (مانتد امک ‎ ‏به طور منظم كارابى فيلثرها و سیستم های تهوه را کنتل نماید.

صفحه 12:
‎OLS‏ و اقدامات مهم ایمنی در کار با نانومواد ‎ ‏علائم هشداردهنده شامل خطرات. لوازم حفاظت شخصی موردنازء کنرل مدیریتیمورد از در محل های ورودی مکان های کار ‎Spb al LST lag‏ ” كارير بايد از خطرات تانوماده ای که با آن کار می کند و حنی پیش سازهای ان و محصولات نهایی حاصل أن به طور كامل كاه باشد. با بوشيدن لوازم حفاظت شخصىء تماس بوسنى با ين مواد را به حداف هر هتكام كار با تانومواد از كفش هاى جلو بسته كه از مواد تقوذنايذير ساخته شده اسث استقاده كنيد رجا كفش به خارج از أزمايشك ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎>> ‏ده نمایید تا نو ‎ ‏قبل از کار مطمئن شوید که دستکش آن معلق شده است مقاوم می باشد. که امکان اتتشار خرات نان ‎

صفحه 13:
‎OLS‏ و اقدامات مهم ایمنی در کار با نانومواد ‎ ‎ ‏از وسایل حفاظت شخصی متاسب برای حفاظت از چشم ها استفادهتماید. ‎

صفحه 14:
تجهیزات حفاظتی نانو ۷ - کقش های جلو بسته با قابليث نقوذ کم در صورث وجود احتمال خطر اتفجار. مثل كار با نانوذرات فلزى. اين كفش ها بايد از نوع آنتى استاتيك نيز باشند. ؟- شلوارهاى بلند بدون درزء بيراهن هاى أستين بلند و رويوش هلى أزمايشكاهى ؟- دستكش هلى استين يلند بليمرى از جنس تيتريل (استفاده از دو جفت دستکش بطور همزمان توصیه می شود) ,7 ؟- كاكل هاى ایمنی شکل(ماسک های پوشاننده تمام صورت) ق- بوشاك حقاظتى از جنس يارجه هاى غيربافتنى مثل بارجه هلى بلى اتيلن با 8 دانسيته بالا كه حفاظت زيادى دربرابر نفوذ تانوذرات دارند. لذا از يوشيدن بوشاك كتانى هنكام كار با تانوذرات اجتناب كنيد. ¥ ار با نو *- بعد ااستفاده از دستكش: دست ها را تا ای آرنج با آب و صابون بشولید

صفحه 15:

صفحه 16:
— علامت گذاری و برچسب زنی نانومواد خز وزو سحل :هلين كد ودرا متحي ده دز ال مناد ‎oes Gay aes aa ashy gene a‏ تجهيزات حفاظت فردى و كنثرل هأى مديربتى لازم ا نشان دهند. لين محل ها ممكن اسث كل ما بخشى از قضای یک محبط كارى تلنويا يك وسيله مورد استفاده براى كار با انوذرات مهندسی شده مثل يك هود ازمايشكاهى يا يك جعبه دستکش وا پاش كليه ظروف مورد استفاده براى تكهدارى مواد حاوى تانوثرات مهندسى شده وما جابجلبى أنها در داخل ما ببرون از محيط های کاری تن باید دارای برچسب مناسب باشند. ‎Warning‏ Nano Hazard

صفحه 17:
اطفاء حریق ناشی از نانو مواد جهت اطفاء حريق هاى نی از نانومواد از مواد اطفاء كتنده مناسب استفاده نمائید .چو رای کاهش ریسک حريق و ممائمت از سوختن سريع نانومواده همجنين ميتوان از فرأيتد با اتمسقر تحت كنترل؛ با استفاذه از كازهاى دى اكسيد كرينه استفاد ازاين كازها ريسك يروز خذكى ناشى از آنه ايد

صفحه 18:
ره فاطمه و محمدیان؛ یوسف» ۰۱۳۹۲ اصول ایمنی و بهداشت کار با نانو مواد در مراکز تولیدی نیقاتی وآزمایشگاه هاء دهمین همایش دانشجویی تازه های علوم بهداشتی کشور؛ تهران جكيده: فتاورئ تقو از فناورى هلى به روز دنيا مى بأشد که با سرعت قزاینده ای در حال رشد می باشد.نانومود در حالص حاضر به صورت صنعتیتولید شده و در صنایعمختلف. مراکزتحتیقنی و زماشگاهی استفده می گردند و احتمل مواجهه يا آها وجود دارد. با توجه بهنوظهوربودن فناوری تلو آگاهی از امول ایمنی و بهداشت كار ما تقو مواد هربين كاركنان. محققين و دنشجوبان با لو مود در مرکز تلیدی: محدود می باشد. لین مطلعه با هدف تهیه دستورلعمل جامع و کربردی اصول ایمنی و بهداشت تحقيقانى و أزمايشكاه ها اجامشده است. يافته ها؛ نتليج حاصل از مطالنهمتبع موجودنشان داد که در حال حاض اطلاعات محدودی در مورد سمیت و تاد های مواجهه با انوذرات موجود مى باشد. روش هاى كنترل مهندسى از قبيل طراحى ايمن. حذف و جايكزينى و محصورسازى مهمثرين راهكار براى كنترل مواجهه با نانوذرات مى باشد. روش هاى كنترل اجرليى واستقاده از وسايل حفافلت فر ‎Jas‏ مواجهه با نانوذرات مى باشد. بهثرين روش براى اطفاء حريق ناشى از نانو ذرات استفاده از أب ميباشد. به جزء تانودرات فلزى كه بليد از دى اكسيد كيبن براى اطفاء حريق استقاده كردد. مناسب ترين روش مديريث ريخت باش تنو مواد در مراكز تحقيقاتى و آزمایشگاهی نیز توضیح دده شده ست. نتیجه گیری: با توجه بهموجهه با انذراث در بخش های مختلف. در دسترس بودن اصول ايمنى و بهداشت کار با نو مود و آموزش این اصول برای کارکتان و محققین در مراکز تولیدی تحقیقاتی و آزمایشگاه ها ضروری می باشد. اى ازاولويت هاى بعد

صفحه 19:
نشریه دانشگاه مراغه؛ دوره(.شماره ۲ زمستان ۰۱۳۹۲ صفحه ۱۷۷-1۹ سیامک علی‌پورمحمد مالکی شهرکی / مروری برستیت انومواد و ایمنی در محیط کار و آزمایشگاه جكيده: كاريردهاى توآورلنه و تجارى روزافزون نانومواد. نكرلتى ها را درمورد اثرات سمى لين مواد بر روى سلامتى انسان براتكيخته است. نانومواد را مى توان به نانوذرات اكسيدى و فلزى. تانولوله هاى كربنى و نقاط كوانتومى تفسيم ‎pln ek gs ay‏ معظف أن ‎Slog calle aye deh Jad‏ أرايشى و يزشكن ‎Malle jo fag‏ مروری بر آخرین تحقیقات نجام شده بر روى سميت نانومواد. مكانيزم ايجاد سميت و عوامل مؤثر بر ميزان سميت لين نانومواد برداخته مى شود. مكانيزم ايجاد سميت و مكانيزم هلى تانومواد ر| مى توان به دو دسته مكلنيزم كونة هاى فعال اكسيّن وغير از كونه هاى فعال اكسيزن تقسيم بندى كرد. در نانوذرات فلزى و اكسيد فلزى. عموماً هر دو مكانيزم قعال ست در حللى كه در نانولوله هاى كربنى علاوه بر اين مكانيزم هاء تاخالصی در نانولوله ها سبب سميت خواهد شد. در نقاط كوانتومى. كادميوم به عنوان عامل سمیت می تواند ارات سمی را تشدید کند در نهایت. دستورالممل هاییبرای کاهش ريسك خطر مواجهه با نان شود ایمنی در محل کار و آزمایشگاه رنه می

صفحه 20:
نتبجه گیری هر چند که هنوز, به دلیل گزارش های گاه متتافض در مورد سم شناسی نانومواد نمی توان به صورت ی دوز به طورقاپل ملاحظه رفتار مشر و سمی شدیدی از خود گرفت و فدامات احتیاطی از قبیل استفاده از نا ايد سوسم تهب مواد را آتجام داد علاوه بر اين

صفحه 21:
منابع ا-علی‌پورس. و مالکیمم(۱۳۹۶) مروری برسقیّث نانومواد دانشگاهمرفه,(۲) ۰۱ ۱۷۷-۶۹ ۲-علک پورف. و محمدیانی(۱۳۹۶) اصول ایمنی و بهداشت کار ب تن مواد در مراکز ولیدی: ابمنى در مخيط كار و أزمايشكاء. تحقيقاتى و ازمايشكاه هاء دهمين همايش دانشجوبى تازه هاى علوم بهداشتى كشورء تهران 3: Approaches to Safe Nanotechnology, Managing the Health and Safety Concerns Associated with Engineered Nanomaterials, 2009, DHHS (NIOSH) Publication No. 2009-125, 4- Nanomaterial safety plan, 2010, http://wwwgroup.slac.stanford.edu/esh/eshmanual/referencesihazmatPla nNano.pdf 5; Stephan,T. Stem. and Scott,£.McNeil. }2008( Nanotechnology Safety Concems Revisited, Toxiocological sciences, 101(1), 4-21 6- Joseph,H. Lavoie.)2010( Process Safety Progress, Review of Nanomaterial Safety Concerns , 29(3)

صفحه 22:

39,000 تومان