باغبانی گل رز

باغبانی گل رز

اسلاید 1: گل رزدانلود باغبانی دانلود کتاب،جزوه،مقالات،پاورپوینت،فیلم های آموزشی، کاملا رایگان در http://mohamadalizadeh20.blogfa.com/

اسلاید 2: گیاهشناسی گل رزگل رز به صورت بوته ای و درخچه ای با برگ های متناوب و مرکب پنج برگچه ای و اغلب خاردار گل آذین آن به صورت منفرد و خوشه ای است و میوه آن میوه ای کاذب به نام هیپ (hip ) می باشد. رز جز گیاهان برگ ریز بوده به جز گونه Rosa blanksia که پایا می باشد. این گل همه جا زی بوده ولی بیشتر در مناطق معتدله رشد می کند. این گل در صنایع عطر سازی ( گونه ی Bourbon ) و به عنوان فضای سبز زینتی استفاده می شود.طبقه بندی رزها1. رز وحشی : که گلی کم پر می باشد و گلدهی آن اوایل تابستان است.2. رز قدیمی: این رزها مشتق شده از رزهای وحشی بوده و در اثر دورگ گیری به وجود می آید و از معروفترین آنها رز چینی و دمشقی و سفید می باشد3. رز جدید: چنین گونه ای چند بار گلدهی می کند و معروف ترین آنها رز خزنده، رز پا کوتاه، رز مینیاتوری، رز بالا رونده می باشد.

اسلاید 3: کشت رزگل رز در خاک های آلی و هوموس دار و در زمین های آفتابگیر کشت می گردد. گل های رز نمی توانند در خاک هایی که در آن ارقام مختلف رز کاشته شده است پی در پی رشد کنند یکی از تکنیک هایی که برای تسریع در رشدشان بکار می رود این است که پیوندک رز مورد نظر را روی پایه ی رزها وحشی پیوند می زنند، در این حالت از محل پایه در زیر شاخه ی گل شاخه هایی به نام پاجوش تولید می شود که باید پاجوش ها را از محل اتصال به ساقه برای رشد سریع تر حذف گردند. گل های رزبه کود دهی ز یاد نیاز دارند که با کود حیوانی، کود شیمیایی، یا محلول پاش های کودی تغذیه می شوند.در زمستان به گل ها کود داده نمی شود، رزها رزها کمبود آب خود را به صورت کوچک شدن گل هایشان بروز می دهند و برای جلوگیری از کمبود آب در رزها توصیه می شود که به بستر کشت آنها مالچ اضافه شود به این دلیل که مالچ سبب کاهش علف های هرز و از دست رفتن رطوبت آنها توسط تبخیر می شود زمان پاشیدن مالچ اوایل بهار می باشد.

اسلاید 4: تکثیر رز روش های تکثیر رز عبارتند از قلمه زنی ، خوابانیدن ، پیوند.قلمه زنی: برای قلمه زندن کل های رز از قلمه های خشبی یا نیمه خشبی استفاده می کنیم. قلمه های نیمه خشبی را در طول تابستان می گیرند. به این صورت که شاخه های جانبی سبزولی در حال چوبی شدن درخچه رز را قطع می کنیم ( بالای یک جوانه رو به خارج و انتهای قلمه را در زیر پایین ترین جوانه قطع می کنیم.) سپس برگ ها و تیغ های قسمت پایین را حذف می کنیم و قلمه ها را در محلول رشد یا در بستری که شامل یک قسمت پیت و یک قسمت ماسه بادی است قرار می دهند و روی قلمه ها را با پلاستیک می پوشانند و در فصل بهار بعد از ریشه کردن آنها را می کارند. خوابانیدن ساقه: برای تکثیر به این روش در محل تماس ساقه با خاک چند برش در شاخه ایجاد می کنیم و ساقه را در خاک می خوابانیم و مقداری روی آن خاک می ریزیم.پیوند: پیوند در رز اغلب به روش شکمی انجام می شود. فصل پیوند اوایل پاییز و اوایل بهار که هوا معتدل است انجام می شود. ما قبل از پیوند زدن باید پایه های گل را خوب آب دهیم و پیوندک را در بالاتر از سطح خاک به پایه پیوند متصل شوند تا میکروارگانیسم ها باعث پوسیدن پایه درخچه نشود. همچنین در هنگام پیوند زدن پیوندک ها نباید از شاخه تازه و نورسته انتخاب شوند. مهمترین مزیت پیوند این است که به شما اجازه می دهد که بتوانیم سیستم ریشه ای مناسبی برای شرایط اقلیمی و خاکی منطقه و همینطور مقاومت به آفات و بیماری های محلی استفاده کردو همچنین گیاهان پیوندی نسبت به بذری زودتر گل می دهند.

اسلاید 5: هرس کردنشاخه های گل رز گلدانی را هرس نمی کنند چون هر چه شاخه ها بیشتر باشد به نفع ما می باشد و هرس کردن بیشتربرای گل های رز باغچه ای انجام می شود ما گل های رز را هرس می کنیم تا جوانه های در حال رکود آنها فعال شوندبعد از هرس محل زخم شده ی گیاه با ایجادبافت سفیدگی رنگی به نام کالوس ترمیم می شود هرس کردن به ما کمک میکند تا میزان قابل توجه ای اکسین از جوانه های بالایی به جوانه های پایین برسد و همین امروز رشد گیاه را بالا می برد.بندینگاین روش ابتدا در کشور ونزوئلا انجام شد. فایده این روش این است که باعث تولید گل های درشت تر و ساقه های بلند تر می شود و تولید برگ های بیشتر در گیاه می شود. در نتیجه فتوسنتز افزایش یافته و مواد آلی بیشتری توسط گیاه ساخته می شود همچنین بندینگ باعث جوان شدن گیاه می شود.روش کار: درخچه های و بوته هایی که قوی هستند برای این کار انتخاب می شوند و گل ها کوچک و دمگل آن را در مرحله ای که کاسبرگ ها در حال باز شدن هستند (غنچه نخودی) راقطع می کنیم سپس ساقه های دارای برگ را به سمت بستربا زاویه 45 درجه خم می کنیم و بعد از بندیگ گیاه را به مدت یک ماه به حال خود رها می کنند سپس شاخه های گل دهنده اضافی و ساقه هایی که خشک می شوند را حذف می کنیم.

اسلاید 6: اصلاح رزدورگ گیری: ابتدا غنچه گلی که 2 تا 3 گلبرگ دارد را انتخاب می کنیم و کاسبرگ های آن را حذف کرده و میله پرچم آنها را قطع می کنیم بعد از اخته نمودن گلی که فقط کلاله ی مرطوب و چسبناک دارد آماده ی گرده افشانی می باشد. در مرحله بعد گل هایی که دارای گرده بارور هستند را انتخاب کرده و گلبرگ های آن را حذف می کنیم و نهنج آن را جدا می کنیم تا بساک ها شکافته شوند ، بعد از شکافته شدن بساک ها ، گرده را روی مادگی می پاشیم و بعد از انجام گرده افشانی گل ماده را در یک پاکت کاغذ قرار داده و درب آن را می بندیم.اصلاح درخچه: گل رز زمانی که به بلوغ خود رسید یعنی 3 تا 4 ماه بعد از کاشت، غنچه های اولیه آن را حذف می کنند تا گیاهچه ای قوی و مناسب برای پیوند به وجود آید. دومین مرحله اصلاح درخچه وقتی است که این گیاه 2 تا 2.5 ساله شود و گیاهانی که خصوصیات خوبی دارند را به عنوان کوالتیوار جدید انتخاب می کنند و 2 تا 3 فصل پی در پی آنها را تکثیر می کنن تا اینکه آنها را به عنوان کوالتیوار جدید معرفی کنند.اصلاح بذر به طریق استراتیفیکاسیون: چون پوشش بذر گل سخت می باشد نیازمند است یک دوره ی سرمایی را پشت سر بگذارد، یکی از متد های این کار روش چینه سرمایی یا استرا تیفیکاسیون می باشد که وقتی میوه های گل رز رنگشان صورتی شد آنها را برداشت کرده و 2 تا 3 روز در جای خشک نگه می داریم. سپس بذرهای آن را با آب می شویند سپس از خراش دهی بذر با ماسه ی نرم و مرطوب مخلوط نموده و در داخل کیسه پلاستیکی کوپک قرار داده و در یخچال به مدت 3 ماه قرار می دهند.

اسلاید 7: کاربرد تنظیم کننده های رشد در رزازدیاد1. ازدیاد به وسیله بذر: میوه گل رز استعداد ریزش را دارد و در صورتی که اکسین و جیبرلین در مجاورت میوه قرار داشته باشد ریزش میوه متوقف می شود. فندقه در رز حاوی آبسیزین می باشد که حذف آنها منجر به جوانه زنی آنها نمی گردد. کاهش اکسین در چینه سرمایی فندقه های گل رز برای تحریک جوانه زدن آنها کافی نمی باشد.2. ازدیاد به وسیله قلمه: اکسین بر ریشه دار کردن قلمه ها موثر است که یکی از انواع آن ایندول بوتیریک اسید (IBA) می باشد که همراه با پودر تالک می باشد و قلمه در صورتی که در مجاورت آن قرار گیرد درصد ریشه زایی آنها 100 برابر می شود در ایستگاه ملی گل ثابت شده که تیمار بلند مدت با غلظت های پایین اکسین از تیمار کوتاه مدت با غلظت های زیاد آن موثرتر است .3. ریز ازدیادی: یکی از روش های معمول رز کشت و پرورش گل رز ، کشت درون شیشه ای است که با قرار دادن گل رز در جیبرلین با غلظت 20 میلی گرم در لیتر و نفتالین اتیک اسد با غلظت 0.5 میلی گرم در لیتر و کینتین با غلظت 0.2 میلی گرم در لیتر برگ های جدیدی ایجاد می شود در واقع آزمایشات نشان می دهد که جیبرلین در توسعه ی سر شاخه ها گل رز در کشت بافت اثرات تحریک کننده دارد و افزودن آن بعد از اتو کلاو کردن باعث تحریک گیاهچه در درون شیشه می شودو ریشه زایی در محیط کشتی که در آن سیتوکنین است غیر ممکن گزارش شده است، بنابراین ریشه زایی گیاهچه رز به وسیله انتقال گیاهچه به داخل محیط کشت شامل یک غلظت پایین از اکسین و بدون سیتوکین انجام می شود.پیری گل1. اتیلن: یکی از هورمون های باز دارنده رشد می باشد که علاوه بر افزودن عمر گیاه می شود، در همه گل ها به جز گل رز باعث پیچش برگ ها هم می شود. گیاه در تنظیم مکانیزم عملکردی اتیلن سه فاز را پشت سر می گذارد: اول حالتی با دوام و ثبات کم ، دوم افزایش سریع به یک مقدار ماکزیمم، و سوم کاهش در تولید اتیلن. فاز دوم در رزهایی با عمر کوتاه مشاهده می شود. علت اینکه گل ها رز در سرد خانه نگه می دارند این است که با سرما میزان تولید اتیلن افزایش یافته و با افزایش اتیلن عمر گل رز هم افزایش می یابد. گاها از بازدارنده های رشد سنتز اتیلن مانند تیو سولفات نقره استفاده می شود. علت آن این است که با اینکه میزان تولید اتیلن را پایین می آورد ولی باعث افزایش طول عمر گل های رز در انبار و جلوگیری از ریزش برگ ها می شود.2. آبسیزین: یکی دیگر از تنظیم کننده ها ی پیری آبسیزین می باشد آبسیزین موجود در گیاه یک تا سه روز بعد از جدا شدن کاهش می یابد و روز چهارم به بعد افزایش می یابد در صورتی که ABA روی گل اسپری کنیم مشاهده می شود که اتیلن کمتری توسط گیاه تولید می شود. هورمون ABA از پژمردگی دمگل جلوگیری کرده و باعث طولانی شدن عمر گلدانی آن می شود، چون ABA باعث نگهداری آب رد گل رز می شود3. سیتوکنین: میزان سیتوکنین به مرور زمان در گل رز به خصوص در ارقام طولانی عمر آنها کاهش می یابد یکی از انواع سیتوکنین ها، بنزیل آدنین (BA) می باشد که با نگهداری آب در رزها باعث افزایش طول عمر آنها می شود همچنین در گل های شاخه بریده رز غلظت 50 – 100 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین(BA) سبب گاهش کلروز می گردد.4. مواد تنظیم کننده رشد دیگر: هورمون اکسین باعث تاخیر در بروز پژمردگی دمگل می شود چون هورمون اکسین کانال کلسیمی را فعال کرده و کلسیم وارد سلول می شود که کلسیم مانع پژمردگی می شود. با تیمار گل های رز به وسیله جیبرلین نشت مواد الکترولیت از گلبرگ های جدا شده متوقف می شود گزارش شده است با محلول جیبرلیک اسید از توسعه بیماری کپک خاکستری جلوگیری به عمل می آید.

اسلاید 8: اثر شرایط گلخانه بر اساس تحقیقات وآزمایشات انجام شده، در صورتی که در گلخانه دمای ریشه کاهش یابد باعث کاهش تعداد غنچه ها، وزن جوانه ها و طول ساقه می گردد در صورتی که رزها را در گلخانه ای که گرم بوده اند دمای گلخانه را بالا ببریم هیچ گونه تاثیری بر رشد محصول و گلدهی آنها ندارد ولی در صورتی که رزهایی که در داخل گلخانه سرد بوده اند را دمایشان را بالا ببریم باعث افزایش کیفیت و گلدهی آنها می شود. لازم به ذکر است نباید دمای گلخانه از شش درجه سانتیگراد پایین تر رودئ، چون باعث نقصان رشد رزها می گردد. بررسی ها نشان داده است در صورتی که پوشش گلخانه از پلی اتیلن همراه با اتیلن وینیل استات باشد محصول دهی افزایش می یابد و در صورتی که سقف گلخانه های رز را با CuSO4 فیلتر کنیم باعث افزایش مقاومت گل رز به شوری می شویم و رکود جوانه ها را کاهش داده و زمان فصل کاشت تا فروش را کم می کنیم.

اسلاید 9: فیزیولوژی پس از برداشتبرای تولید رزها دمای بهینه وجود ندارد ولی گل های رز در فصل زمستان با تابش نور بالا(8500 لوکس) باعث تولید ساقه های سنگین تر و افزایش کربوهیدرات در برگ ها می گردد وقتی گل رز برداشت می شود برای جلوگیری از پژمردگی آن باید گل را 4 ساعت در تاریکی قرار دهیم در صورتی که گل های رز را در زمستان برداشت کنیم نباید در محل شدیدا مرطوب قرار دهیم چون باعث بروز بیماری های قارچی و کاهش عمر گیاه می شود. گل ها را باید بلافاصله بعد از رسیدگی و در اواخر بعد از ظهر برداشت نمود.روابط آبیگل های رز را نباید بعد از چیدن بلا فاصله برای شکوفایی غنچه هایشان در محلول قند بگذاریم و بعد از چیدن باید آنها را برای جلوگیری از پژمردگی در انباری که رطوبت نسبی آن 80 – 95 % است قرار دهیم. عامل از بین رفتن گل رز بعد از برداشت انسداد آوند ها به دلیل رشد میکروارگانیسم ها و حباب دارشدگی و فرآیند هایی که در پی برش ساقه اتفاق می افتد می باشد. بنابراین توصیه می شود آبی که گل بعد از چیدن در آن قرار می گیرد عاری از هر گونه میکروارگانیسم باشد که برای این منظور هیپو کلریت سدیم سودمندترین مورد است و همچنین استفادهاز نیترات نقره و اسید سیتریک و استفاده کردن از کلرید کبالت که باعث کاهش باکتری های جذب کننده ساکارز هستند توصیه می شود که از جمله مواردی است که می تواند پژمردگی را در گل رز به تاخیر بیندازد.

اسلاید 10: تغذیه و آبیاریشرایط خاکمناسبترین خاک جهت کاشت رزها، خاک نیمه سنگین شنی رسی هوموس دار و ماسه دار می باشد. بافت خاک جهت کاشت رزها، لوم و لوم رسی است. خاک بایستی عمیق حدود 90 – 120 سانتی متر دارای 30 درصد حجمی تخلخل و ظرفیت نگهداری آب و زهکشی خوب باشد. تهویه خاک برای خروج CO2 حاصل از تنفس ریشه و همچنین ورود اکسیژن به داخل مناسب باشد.PH مطلوب محیط ریشه رزها بین 6 – 7.5 و بهترین مقدار آن PH 6.5 می باشد، شوری بین 2 – 3 ds/m جهت رویش رز مناسب است.( در محیط هیدروپونیک PH مناسب 5.5 و هدایت الکتریکی بهینه 2 ds/m است.توصیه کودیتوصیه کودهای شیمیایی به روش های مختلف صورت می گیرد، یکی از روش ها تشخیص کمبود عناصر غذایی بر اساس علائم ظاهری گیاه است که روش دقیقی نمی باشد. بهترین روش، توصیه کودی بر اساس آزمون خاک و اندازه گیری میزان عناصر قابل جذب گیاه در خاک می باشد، تجزیه گیاه نیز می تواند به این روش کمک کند.خاک ها در شرایط مناسب معمولا دارای 2 – 4 درصد مواد آلی هستند و رز احتیاج به 7 در صد مواد آلی دارد. بنابراین توصیه می گردد 5 – 10 کیلو گرم در متر مربع کود دامی پوسیده شده با خاک مخلوط شود.در هندوستان کود دامی را با یک فنجان پودر استخوان به ازای هر بوته مخلوط می کنند.در باغات رز نوادا در امریکا از ترکیباتی شامل پودر استخوان یا سوپر فسفات، کنجاله تخم پنبه، پودر خون، پودر ماهی و سولفات منیزیم استفاده می گردد. درصد . عناصر غذایی زیاد مطلوب کم N 2.8–2.99 3–5 >5 P 0.21–0.24 0.25–0.5 >0.5K 1.1–1.49 1.5–3 >3 Ca 0.8–0.99 1–2 >2Mg 0.21–0.24 0.25–0.5 >0.5S 0.2–0.24 0.25–0.7 >0.7 ppm .B 25–29 30–60 60 Cu 4–5 7–25 >25Fe 50–59 60–200 >200Mn 25–29 30–200 >200Mo 0.06–0.09 0.1–0.9 >0.9Zn 15–17 18–100 >100میزان عناصر در برگ رز

اسلاید 11: ازتازت یکی از عناصر غذایی اصلی در تغذیه رز می باشد. علائم کمبود ازت به صورت رشد نا کافی، کوچک شدن برگ ها، تغییر رنگ آنها به زرد-سبز ، رشد ضعیف و کوتاه شدن شاخه ها و کم و کوچک شدن گل ها نمایان می شود.کود ازت اضافی در انتهای فصل موجب جلوگیری از چوبی شدن شاخه ها و کاهش مقاومت آنها در مقابل سرما و بیماریهای پوسته ای می شود. بنابراین در آخرین مرحله کود دهی ازت نمی دهیم. در مناطق خیلی گرم در ماه های گرم سال میزان کودهی را تا نصف می توان تقلیل داد زیرا به علت مصرف بالای آب و کند بودن سرعت رشد کود با غلظت کمتر سودمند تر است و بالعکس.در خاک با بافت سنگین ( مانند لوم رسی) توصیه می گردد که نیمی از کود ازت را به هنگام هرس در ابتدای بهار و نیمی دیگر یک ماه بعد از مرحله اول توزیع کود مصرف شود. فرم اصلی ازت مورد استفاده در رز به صورت نیترات می باشد. دررز حداکثر جذب ازت و پتاسیم طی دوره های مختلف تشکیل جوانه گل می باشد. پتاسیم پتاسیم نیز از عناصر اصلی تغذیه رز می باشد، که جهت رشد مناسب آن لازمست خاک رز حاوی 450 میلی گرم بر کیلو گرم پتاسیم قابل استفاده باشد. علائم کمبود پتاسیم به صورت کلروز و سپس نکروزه شدن حاشیه ونوک برگهای مسن ، رنگ پریدگی شکوفه ها ، کاهش کمیت وکیفیت گل ها ،کاهش مقاومت به سرمازدگی وامراض می باشد. از این رو پتاسیم موجب سلامتی گیاه شده و گاتالیزور مناسبی برای جذب فسسفر و ازت است. حرکت پتاسیم در درون خاک به استثنای خاک های شنی به طور آهسته صورت گرفته وبه راحتی هم شسته نمی شود ولی در عوض پتاسیم درون گیاه بسیار متحرک می باشد. زمان مصرف کودهای پتاسه در خاک های دارای بافت سنگین می تواند به طور یکجا در زمان هرس بهاره باشد. رزها کود های کلر دار را ترجیح نمی دهند از این رو بهتر است از ترکیبات سولفات پتاسیم به جای کلرور پتاسیم برای اینم گیاه استفاده کرد.

اسلاید 12: فسفریکی دیگر از عناصر اصلی تغذیه رز فسفر می باشد. کمبود فسفر موجب کلفتی وتاول زدگی و همچنین تغییر رنگ برگ ها شده به طوریکه برگ ها به رنگ سبز مایل به آبی وپشت و اطراف آنها به صورت بنفش رنگ دیده می شودو رشد ریشه ها کندتر می گردد. تغذیه مناسب فسفر کمک به تولید بالاتر وکیفیت بهتر گل می کند. فسفر دارای حرکت بسیار کند در خاک می باشد. مصرف اضافه بر نیاز گیاه موجب تجمع فسفر در خاک شده که می تواند موجب مسمومیت خاک و جلوگیری از جذب عناصر غذایی ریز مغذی به ویژه روی ،آهن و مس در گیاه گردد. از این رو در مصرف این کود موکدا توصیه می شود که بر اساس آزمون خاک باشد تا موجب خسارت بعدی نگردد. کود فسفر بایستی در عمق خاک و در جوار ریشه های موئین قرار گیرد. از این رو مصرف کود در سطح خاک باعث کاهش اثر کود می شود. معمولا به هنگام کاشت بوته ها رز مقداری کود فسفاته را همراه با کود دامی در ته چاله قرار داده تا در رشد بعدی بوته ها کود فسفره مورد نیاز در جوار ریشه وجود داشته باشد. کلسیماز عناصر ثانویه و ضروری در تغذیه رز می باشد. کلسیم موجب بهبود کیفیت گل و طول عمر آنمی گردد. مشکل اصلی کلسیم در خاک های آهکی مسئله جذب آن نبوده، بلکه مشکل جذب فیزیولوژیکی آن در گیاه می باشد بنابراین محلول پاشی این کود توصیه می شود.منیزیماز عناصر ضروری ثانویه گیاه رز می باشد. کمبود آن باعث ایجاد لکه های موزائیکی سبز مایل به زرد به خصوص روی برگ های مسن می شود. حاشیه برگ ها به صورت بر آمدگی دیده می شود. کمبود نسبی منیزیم در صورت زیاد بودن پتاسیم و کلسیم مشاهده می شود.

اسلاید 13: گوگردکمبود گوگرد در خاک مشاهده نشده است ولی در محیط آبکشت علائم کمبود مشاهده شده و به صورت کلروز خفیف بین رگ برگ های برگ های جوان که به سبز – زرد روشن می انجامد بروز می کند.در خاکها ی با PH بالای 7، بعضی از عناصر ریز مغذی به صورت نامحلول و غیر قابل استفاده گیاه در می آیند، به ویژه در مورد آهن و منگنز و در درجه کمتر در مورد مس ، روی و بر. گام اول جهت حل این معضل تصحیح PH خاک بین 6- 7 می باشد.آهنکمبود آهن در خاک های آهکی که به آن کلروز آهن نیز گفته می شود شایع ترین نوع کمبود عناصر غذایی در رز می باشد. به علت وجود مقادیر زیاد آهک در خاک جذب آهن دچار مشکل می شود . علائم کمبود آهن به صورت کاهش کلروفیل در برگهای جوان می باشد که در این حالت برگها به رنگ زرد روشن بوده، اما رگبرگ ها به رنگ سبز دیده می شود. همچنین برگها کوچک وشاخه ها ضعیف ، نازک و اغلب بدون گل می باشد و رشد گیاه به صورت ناقص بوده وگیاه بالاخره از شدت کمبود ممکن است از بین برود .

اسلاید 14: منگنز کمبود منگنز در رز در برگ های مسن و به صورت لکه های سبز مایل به زرد مابین رگبرگ های سبز نمایان می شود. کمبود منگنز در برگ شبیه یک کاج مطبق دیده می شود. کمبود مس در خاک های آهکی و خاک های اشباع دیده می شود.مسکمبود مس معمولا در خاک های حاوی مواد الی فراوان که کاملا تجزیه نشده است مشاهده می شود. علائم اولیه تغییر شکل از جمله کج و لوله شدن برگ های جوان با نوک زردی برگ که بعدا به صورت نکروزه در می آید دیده می شود.رویکمبود روی اغلب به وسیله آهک زیاد در محیط رشد ریشه شدت می یابد. همچنین در خاک های شنی و اسیدی که به مقدار زیاد شستشو شده مشاهده می شود. کمبود روی در رز علائمی شبیه به کمبود مس ایجاد می کند با این تفاوت که جوانه های جانبی کاهش یافته و موجب علائم ریزبرگی یا روزت می شود.بربه علت تعادل خاصی که بین بر و کلسیم برای رشد طبیعی لازم است ، اگر میزان کلسیم در گیاه زیاد باشد میزان بر نیز بایستی زیاد باشد در غیر این صورت کمبود بر محتمل است. کمبود بر باعث کاهش بازار پسندی گلها می گردد و در مواردی به عنوان عامل سقط شدن جوانه گل ذکر گردیده است.مولیبدنعلائم کمبود مولیبدن همانند علائم تنش رطوبتی می باشد، بدین معنی که نوک و لبه برگ ها قهوه ای و نکروزه می شوند. گاهی اوقات نقاط بنفش رنگ بر روی قسمتهایی از برگ ها ظاهر می گردد. بر گهای دچار کمبود ، زودتر خزان می کنند . کاهش مولیبدن موجب از دست رفتن شادابی گلها وزیبایی آنها شده و بازار پسندی آن کاهش می یابد

اسلاید 15: محلول پاشی برگیمعمولا محلول پاشی برگی در صبح زود و قبل از باز شدن غنچه ها موجب شفافیت و رشد مناسب بوته های رز می شود. برای تهیه محلول به میزان مشخص از کودهای پرمصرف اوره، دی هیدروژن آمونیوم فسفات، نیترات پتاسیم و فسفات پتاسیم به همراه مقداری ماده خیس کننده برگ یا مانع ظرفشوئی تهیه می کنندو یک محلول جداگانه از عناصر ریز مغزی و کم مصرف تهیه می کنند و هر دو محلول را هر یک تا سه ماه یکبار بر اساس نیاز محلول پاشی برگی می کنند.برای جلوگیری از سوختگی برگ ها ، محلول پاشی برگی در هوا آفتابی و گرم نباید صورت گیرد و بهترین زمان روزهای ابری و عصرها می باشدآبیاری رزخاک خیلی خشک مانع تامین آب و مواد غذایی رزها می شود. خاک خیلی خیس و اشباع به صورتی که آب در پروفیل خاک راکد بماند موجب کاهش تهویه و اکسیژن در محیط ریشه شده که مانع از استفاده از عناصر غذایی از جمله آهن می گردد و نهایتارشد گیاه کم و ضعیف می شود. قابلیت نگهداری آب در خاک را هم در خاک های شنی، رسی و شنی رسی را با افزودن مواد آلی تصحیح کرد. خاک های سبک نیاز به دفعات آبیاری بیشتر نسبت به خاک های سنگین دارند. آبیاری باید طوری تنظیم گردد که خاک مرطوب بوده ولی حالت خیس واشباع نباشد. آبیاری در خاک بهتر است در دو مرحله یکی آبیاری سبک و بعد از نیم ساعت آبیاری سنگین انجام شود تا ابتدا درزها وشکاف ها بسته شود واز بین برود واز اتلاف آب جلوگیری شود. البته برای جلوگیری از بستن سله از مالچ مواد آلی استفاده می کنیم.

اسلاید 16: 2. لکه سیاه رزعامل بیماری: قارچ Diprocarpon rosae می باشد که دارای فرم غیر جنسی Marssonina rosae می باشد.علائم بیماری: لکه های مشخص با قطر 2 – 12 میلی متر روی سطح بالایی برگ که گرد یا نامنظم هستند. اطراف لکه ها زرد رنگ می شود و حالت کلروز تا ریزش برگ وجود دارد. زردی دور لکه ها و ریزش برگ در ارتباط با تولید اتیلن می باشد( برگ های بیمار مقادیر زیادی اتیلن تولید می کنند.)محل بیماری: برگ ها، شاخه های یکساله ارقام جوان، ممکن است به صورت لکه های قرمز رنگ روی گلبرگ ها ایجاد شود.عوامل تشدید بیماری: رطوبت (تقریبا 100 درصد)، درجه حرارت (اپتیمم رشد این قارچ 19 – 21 درجه سانتیگراداست .) وقتی سطح برگ 24 ساعت مرطوب باشد بهترین شرایط می باشد.کنترل بیماری: جریان هوا در اطراف بوته ها رز در گلخانه که باعث کاهش رطوبت و خشکی سطح برگ می شود. جلوگیری از از قرار گرفتن برگ در رطوبت نسبی بالا بیشتر از 7 – 12 ساعت، عدم آبپاشی سطح گیاه ، حذف برگ و هرس شاخه های آلوده ، کاهش تراکم برای جریان بهتر هوا، استفاده از قارچ کش ها (در شرایط توسعه بیماری هر 15 روز یک بار استفاده شود).1. سفیدک پودری رزعامل بیماری: قارچی با نام Sphaerotheca pannosa می باشد.علائم بیماری: ابتدا به صورت نواحی قرمز شبیه تاول در سطح بالایی برگ و پوشش سفید قارچ به صورت لکه های مشخص روی برگ های جوان ایجاد می شود، برگ ها در حالت تشدید بیماری پیچ خورده و بد شکل می شوند در نهایت برگ ها به طور کامل با پوشش سفید قارچ پوشانده می شوند.محل بیماری: برگ ها ، ساقه ها به ویژه قاعده خارها ، گل هاعوامل تشدید بیماری: حساسیت بافت میزبان، درجه حرارت (در رطوبت بالا دمای 18 – 25 درجه سانتیگراد)، رطوبت نسبی (بالای 90%) و وجود آب.کنترل بیماری: استفاده از ارقام مقاوم، سمپاشی حفاظتی، استفاده از قارچ کش های سیستمیک، هرس شاخه های آلوده، جمع آوری ونابود کردن برگ های ریخته شده در اطراف درخچه ها.بیماری های رز

اسلاید 17: 4. زنگ رزعامل بیماری : گونه های متعدد قارچ Phragmidium می باشد.علائم بیماری: جوش های حاوی اسپورهای نارنجی رنگ قارچ در قسمت های زیرین برگ ظاهر می شود. با افزایش بیماری و توسعه جوش ها ، آنها بر روی سطح بالایی برگ به صورت لکه های نارنجی یا قهوه ای مشاهده می شود.محل بیماری: علاوه بر برگ ممکن است ساقه های جوان وکاسبرگ ها نیز آلوده شوند.عوامل تشدید بیماری: مناسبترین درجه حرارت برای توسعه بیماری 18 – 21 درجه سانتیگراد می باشد ورطوبت ممتد 2 – 4 ساعتبرای استقرار آلودگی مورد نیاز است. در گلخانه ، نزدیک دستگاه تهویه هوا آلودگی بیشتر اتفاق می افتد.کنترل بیماری: حذف برگ های آلوده، حذف برگ های پیر در زمستان و اوایل بهار قبل از ایجاد برگ های جدید، جلوگیری از متراکم شدن رطوبت در گلخانه ، استفاده از سم پاشی حفاظتی در طی دوره های هفت روزه. 3. کپک خاکستری این بیماری که به نام های سوختگی گل و جوانه نیز معروف است یکی از بیماریهای رز می باشد که در شرایط انباری و حمل و نقل شاخه های رز بیشتر دیده می شود.عامل بیماری: قارچ Botrytis cinerea می باشد.علائم بیماری: در شرایط آب و هوایی مرطوب و خنک جوانه های آلوده رزهای باغچه ای نمی توانند باز شوند و با میسلیوم قهوه ای مایل به خاکستری قارچ پوشیده می شوند. جوانه های آلوده پژمرده می شوند و لکه های سیاه مایل به خاکستری در قسمت قاعده جوانه در روی ساقه ایجاد می شود. علائم کبودی و نقاط ریزی روی گلبرگ ها ظاهر می شودو نوک و حاشیه گلبرگ ها نرم و قهوه ای می شوند.محل بیماری: گل ها و جوانه ها، قارچ ممکن است انتهای شاخه هایی که بر اثر برداشت گل و هرس بریده شده اند را آلوده و باعث سوختگی ساقه شود.عوامل تشدید بیماری: در جه حرارت مناسب برای رشد قارچ 15 درجه سانتیگراد است، رطوبت بالا، زخم های ایجاد شده در گیاه.کنترل بیماری: گل ها، جوانه ها و ساقه های آلوده را حذف و از بین برده، تهویه مناسب در بستر های تکثیر و گلخانه ها، سمپاشی با قارچ کش های حفاظتی برای پوشاندن زخم های ایجاد شده، رزهای بریده در انبار سم پاشی ویا در محلولهای سمی فرو برده شوند، قارچ کش های بنومیل و زینب برای کنترل بیماری توصیه می شود. استفاده از کلسیم به عنوان یک عامل غذایی و استفاده از پلاستیک های جذب کننده نور ماورای بنفش.

اسلاید 18: 5. پژمردگی ورتیسیلیومیعامل بیماری: قارچ Verticilium albo – atrum یا V.dahliae می باشد که در محیط خاک به سر می برد.علائم بیماری: در مراحل اولیه، پژمردگی برگ ها در نوک ساقه های جوان و زردی برگ های پیر می باشد. بعد از چند روز پژمردگی دائم اتفاق می افتد و برگ ها به رنگ زرد تغییر رنگ داده و سرانجام قهوه ای شده و خواهد مرد. ریزش برگ از پایین گل ها شروع شده و به طرف بالا پیشرفت می کند. ساقه هایی که علائم را نشان می دهند ممکن است دچار مرگ سر شاخه شوند که پیشرفت آن باعث مرگ کامل گیاه می شود. علائم بیماری در طی دوره های تنش بیشتر ظاهر می شود. در بعضی موارد برگها در طی روز پژمرده شده و در شب دوباره به حالت اولیه بر می گردد. خطر بیشتر به این دلیل است که گیاه آلوده و بیمار است و علائم بیماری به دلیل شرایط مناسب رشد گیاه رز نمایان نشود.کنترل بیماری: با توجه به خصیصه خاکزی بودن این قارچ، ضد عفونی کردن خاک قبل از کاشت رز ضروری است. در گلخانه تولید رزهای شاخه بریده کنترل بیماری بسیار مشکل است و باید قبل از ظهور بیماری اقدامات لازم انجام شود. 6. سفیدک داخلیعامل بیماری: قارچ Peronospora sparsa می باشد.علائم بیماری: روی برگ ها لکه های قرمز، صورتی تا قهوه ای تیره به صورت اشکال نا منظم ایجاد می شود. برگچه ها ممکن است به رنگ زرد تغیر رنگ دهند. ریزش شدید برگ ها ، در شرایط سرد و مرطوب اپرانژیوم اپرانژیوفور به طور فراوان روی سطح پایینی برگ ها آلوده دیده می شوند. نواحی ارغوانی تا سیاه با اندازه مختلف روی ساقه و دمگل ظاهر می شود.محل بیماری: برگ ، ساقه ، کاسه گل، کاسبرگ و گلبرگعوامل تشدید بیماری: دمای مناسب برای جوانه زنی اسپور این قارچ 18 درجه سانتیگراد است. رطوبت بالای 85% کنترل بیماری: پایین آوردن رطوبت با استفاده از تهویه و هوا دهی در گلخانه، رساندن درجه حرارت محیط به 27 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی نباید به مدت 3 ساعت بیشتر از 85% باقی بماند. در زمانمی که شرایط محیطی برای بیماری مناسب است باید از قارچ کش های حفاظتی استفاده کرد. برگ ها و ساقه های آلوده باید حذف واز بین بروند.

اسلاید 19: 7. گال طوقه (سرطان طوقه)عامل بیماری: باکتری Agrobacteriuom tumifaciens می باشد که یک باکتری گرم منفی است.علائم بیماری: علائم بیماری با تکثیر سریع سلول ها در بافت های مریستمی و تشکیل تومور ها و مناطق برآمده با بافت کم و بیش حلقوی سفت و یا نرم می شود. اندازه قطر گال از 0.5 سانتی متر تا چندین سانتی متر و بستگی به توانایی و رشد گیاه و مدت آلودگی دارد.محل بیماری: اغلب در زیر سطح خاک و قاعده طوقه دیده می شوند. گال ها ممکن است روی ریشه ها به طور فراوان تشکیل شود و در قسمت های هوایی کمتر دیده می شوند.عوامل تشدی بیماری: باکتری از طریق زخم های ایجاد شده روی ریشه به طور طبیعی یا غیر طبیعی ( مثل: هرس، قلمه زنی و....) وارد گیاه می شود. میزان توسعه بیماری به نوع میزبان، توانایی و رشد میزبان و شرایط محیطی بستگی دارد.کنترل بیماری: اجتناب از خسارت ریشه و طوقه در طی عملیات کشاورزی ، کشت در خاک های ضد عفونی شده، حذف سزیع گیاه آلوده شده و خاک اطراف آن، شستشو ابزار برش و هرس ، مبارزه بیولوژیک با استفاده از باکتری A.radiobacter استرین K84 . 8. ریشه موییعامل بیماری: باکتری Agrobacteriuom rhizogenes می باشد.علائم بیماری: علائم به صورت تورم های سخت و سفت روی سطح ریشه و یا ساقه زیر سطح خاک دیده می شوند. و ریشه های مجزا از محل این تورم ها بیرون می زنند. معمولا روی قسمت های هوایی گیاه علائم مشخصه خاصی تشکیل نمی شود.محل بیماری: ریشه و ساقه های زیر خاکعوامل تشدی بیماری: توسعه بیماری زمانی است که رشد گیاه بهینه می باشد. بیماری در خاک های 20 درجه سانتیگراد شدیدتر از خاک هایی با دمای 26 درجه سانتیگراد می باشد.کنترل بیماری: ضد عفونی کردن خاک، ضد عفونی کردن پایه های کشت و رعایت بهداشت زراعی در کنترل بیماری اهمیت زیادی دارد. ضد عفونی با استفاده از بخار آب یک تیمار مناسب است. قلمه ها را می توان با فرو بردن در محلول 0.5 در صد هیپو کلریت سدیم ضد عفونی کرد.

اسلاید 20: 9. موزائیک رزعامل بیماری: ویروس موزائیک رز ( Rose mosaic virus ) می باشد.علائم بیماری: علائم مشخصه بیماری به صورت الگو های خطی، (کلروز) لکه های مدور و موزائیک خفیف در برگ ها می باشد و همچنین علائم شبکه زردی و موزائیک زرد در رابطه با این بیماری است. گیاهان آلوده قدرت خود را از دست داده و به سرمای زمستان حساس است.10. Strawbery latent ringspot virus (SLRV)این ویروس باعث ایجادلکه های زرد کوچک نامنظم روی برگ ها شده و کوتولگی واضحی را در قسمت های هوایی و برگ ها به وجود می آورد. برگ ها حالت چرمی به خود گرفته و بد شکل می شوند.11. Rose streak virusاین ویروس سبب ایجاد حلقه های سبز مایل به قهوه ای در برگ های کامل می شود. این علائم برگی گاهی با الگو های حلقوی روی ساقه ویا میوه نیز همراه می باشد.

اسلاید 21: آفات رز1. شته رزآفت مهم و فراوان رز است. این آفت دارای 1.7 – 3.6 میلی متر طول به رنگ سبز، صورتی و قهوه ای مایل به قرمز می باشد.حمله شته ها موجب توقف رشدجوانه ها و قسمت های هوایی جدید شده و گیاهان معمولا با یک پوشش چسبنده از عسلک و کپک سیاه پوشیده می شوند.برای کنترل این آفت، کاربرد فراوان شته کش های تماسی و سیستمیک در سرتاسر فصل رشد مورد نیلز است.( از اواسط فروردین طی دوره های ممتد تا انتهای تابستان).2. کنه تار عنکبوتی یا دو نقطه ایمهمترین وجدی ترین آفت رز های گلخانه ای است. طول آفت 0.5 – 0.6 میلی متر است و به رنگ سبز دیده می شود که دو نقطه تیره روی بدن آن دیده می شود.برگ های آلوده به صورت لکه لکه زرد می شود. آلودگی شدید در مناطق خشک وگرم سبب کوتولگی بارز و مرگ ناگهانی می شود.این آفت در دمای بالای 20 درجه سانتیگراد طی دو هفته یک نسل کامل می دهد.برای کنترل انتخاب یک کنه کش که باعث گیاه سوزی نشود و همچنین مقاومت را در کنه ایجاد نکند مفید تر خواهد بود.3. تریپس رزیکی از آفات مشترک گیاهان زینتی گلخانه ای و باغچه ای می باشد. حشرات ماده به رنگ قهوه ای مایل به زرد تا قهوه ای تیره به طول 1.2 – 1.6 میلی متر می باشند.بافت های آلوده تغییر رنگ داده و تخریب می شود. حمله به گل ها در حال تشکیل موجب بد شکلی و ایجاد نوارهای قهوه ای روی گلبرگ ها می شود. برای کنترل باید به محض مشاهده علائم مخرب شروع به سمپاشی متناوب کرد و چون این حشره از دریچه های ته ویه وارد گلخانه می شود لذا استفاده از پرده های محافظ در کناره های دریچه تهویه موثر است.

اسلاید 22: 5. زنبور ساقه خوار رزحشره بالغ زنبوری به طول 5.5 – 6.5 میلی متر به رنگ سیاه می باشد. لاروها 12 میلی متر طول داشته و به رنگ سفید مایل به قهوه ای با سری به رنگ قهوه ای مات دیده می شوند. نوک شاخه های آلوده پژمرده می شود و می میرند. لارو آفت بعد از ورود به ساقه از محتویات درون آن استفاده می کند و به مدت 3 هفته در آنجا می ماند، قسمت های آلوده به رنگ سیاه در می آِد.برای کنترل آفت در صورت عملی بودن باید قسمت های آلوده بریده شده و سوزانده شود. سمپاشی با حشره کش دارای ارزش محدودی است مگر در زمان دوره های تخم گذاری حشره کامل.4. زنبور برگ پیچ رزآفت زنبوری است به طول 3 – 4.5 میلی متر که اغلب سیاه رنگ می باشد. لارو ها دارای سر تبره 8 – 10 میلی متر طول داشته و به رنگ سبز مات با مو های کوتاه خار مانند روی قسمت پشتی بدنشان دیده می شود.حشره ماده اطراف برگ را به طرف رگبرگ میانی کشیده و با ایجاد یک تونل محافظ، لارو را دوران تغذیه محافظت می کند.برگ ها پیچیده و پژمرده گیاه ظاهر بوته و کیفیت گیاهان بستر تکثیر را تحت تاثیر قرار می دهد. حملات شدید آفت توان گیاه را کاهش می دهد.برای کنترل آفت در مقیاس کوچک برگ های آلوده را می توان از گیاه جدا کرد. استفاده از حشره کش ها به دلیل بودن لارو ها در داخل برگ پیچ خورده مشکل است.

اسلاید 23: منابعمستوفی، یونس – مستوفی، یوسف (1379) دنیای رزها. نشر مترجمین تبریزافیونی، م - مجتبی پور رها، ر- نور بخش، ف (1379) خاک های شور و سدیمی و اصلاح آنها. نشر ارکان اصفهانملکوتی، م .ج و غیبی،م . ن. (1379) تعیین حد بحرانی عناصر غذایی موثر در خاک ، گیاه و میوه. موسسه تحقیقات خاک و آب. سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی. وزارت کشاورزیملکوتی، م .ج و کافی، م . (1377) مبانی تغذیه صحیح گل وگیاهان زینتی برای بهبود کمی وکیفی گل های تولیدی در کشور. موسسه تحقیقات خاک و آب. سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی. وزارت کشاورزیادریسی، ب. 1382 . بررسی اثر تیمارهای شیمیایی بر طول عمر و کیفیت گل شاخه بریده رز رقم ایلونا. دومین سمینار علمی کاربردی گل و گیاهان زینتی محلات. قهرمان، ا . (1372) کرموفیتهای ایران ( سیستماتیک گیاهی) جلد دوم. مرکز نشر دانشگاهی.