باقیمانده سموم حشره‌کش در میوه‌ها و سبزی‌ها و اثرات سوء آن‌ها بر سلامت انسان

باقیمانده سموم حشره‌کش در میوه‌ها و سبزی‌ها و اثرات سوء آن‌ها بر سلامت انسان

اسلاید 1: باقيمانده سموم حشره کش در ميوه ها و سبزيها و اثرات سوء آنها بر سلامت انساندکتر مهدي بلالي موداستاد و رئيس مرکز سم شناسي پزشکيبيمارستان امام رضا (ع) دانشکده پزشکي دانشگاه علوم پزشکي مشهد

اسلاید 2: تاريخچه کاربرد سموم حشره کشبدو پيدايش تمدن بشريمواد معدني: گوگرد و ارسنيکگياهان: گل پيرتروم و نيکوتينانقلاب حشره کش ها: دهه 1940 د.د.تPoul Muller 1939, Giegy

اسلاید 3: طبقه بندي سموم حشره کش 1- کلردار آلي: د.د.ت، ديلدرين، آلدرين، کلردان، هپتا کلر، آندوسولفان2- فسفردار آلي: مالاتيون، پاراتيون، ديازينون، کلرپيروفوس متاسيستوکس،3- کاربامات ها: کارباريل، آلديکارپ، پروپوکسور، فورادان4- پايرتروئيد: آلترين، بيوآلترين، رزمترين، پرمترين، فنتريل5- سموم جديد:Bacillus Thuringiensis → Biopesticide Difluorobenzorone, Boric acid…

اسلاید 4: سموم کلردار آليدر جنگ جهاني دوم براي کنترل بيماري تيفوس.کنترل مالاريا در ايران و کشورهاي ديگر.طيف وسيع حشره کشي و جذب آسان.اثر بر روي کانالهاي يوني Na+)، K+ (سيستم عصبي.اثرات حاد (لرزش، تشنج و اغماء)پايداري طولاني در محيط و بدن موجودات زنده.اثرات جهش زائي و سرطانزائي.منع توليد و کاربرد از دهه 1990.

اسلاید 5: حداکثر ميزان مجاز باقيمانده آلدرين و ديلدرين ( به تنهائي يا مخلوط)شير و فرآورده هاي آن mg/Kg125/0 حد عملي باقيمانده PRLهويج، کاهو و سيب زميني mg/Kg 10/0 تحمل موقت (TT)

اسلاید 6: حداکثر ميزان ليندان، کلردان (سيس و ترانس) و اکسي کلردان و کاهش آن بوسيله کميسيون غذائي کودکس (CAC)غلات خام →0.05 mg/Kg 10/0 حد عملي موقت باقيمانده(TPRL) ذرت→0.02 mg/Kg 10/0 تحمل موقت(TT) آناناس→0.05 mg/Kg 20/0 تحمل موقت(TT) سيب و فلفل →0.02 mg/Kg 10/0 تحمل موقت(TT)

اسلاید 7: سموم فسفردار آلي استراسيدهاي فسفريک ، فسفونيک و يا فسفوروتيوئيک حشره کش و عوامل اعصاب شيميائي جنگي سميت حاد بيشتر از بقيه حشره کش ها پاراتيون ← پاروکسون

اسلاید 8: وقفه دهنده آنزيم کولين استراز کولين استرازاسيد استيک + کولين -------------→ آب + استيلتجمع استيل کولين در پايانه هاي عصبي موجب تحريک گيرنده هاي موسکاريني و نيکوتيني

اسلاید 9: سندرم موسکارينيافزايش ترشحات بزاق، بيني و مجاري تنفسيکاهش ضربان قلب و فشارخونتنگ شدن مردمک هاتهوع، استفراغ، دردهاي شکمي واسهال

اسلاید 10: سندرم نيکوتينيلرزش و تشنجافزايش ضربان قلب و فشار خونگشادي مردمک ها

اسلاید 11: سندرم بينابيني در مسموميت حاد سموم فسفردار آلي ضعف عضلات مخطط بويژه عضلات تنفسي نارسائي تنفسي منجر به مرگ

اسلاید 12: عوارض ديررس عصبي سموم فسفردار آلي پلي نوروپاتي محيطي چهار اندام فلج چهار اندام ( بسيار نادر)

اسلاید 13: باقيمانده حشره کش هاي فسفردار آلي در ميوه ها و سبزيهاي يک منطقه چيندي کلروفوس، ديمتوات، پاراتيون، متيل پاراتيون و متيل پيريميفوس mg/Kg 275/0- 004/0 ميانگين غلظت ديمتوات در ميوه ها و پاراتيون در سبزيها از حداکثر مجاز وزارت بهداشت چين بالاتر بود

اسلاید 14: کاربامات ها وقفه دهنده ناقص آنزيم کولين استراز.سميت کمتر از سموم فسفردار آلي.استفاده به عنوان جونده کش.حداکثر مجاز دريافت روزانه mg/Kg02/0.

اسلاید 15: آمار سازمان بهداشت جهاني 1990 ساليانه سه ميليون مورد مسموميت حاد گزارش شده ناشي از حشره کش هاي فسفردار آلي. تعداد بيشتري که گزارش نشده اند.مسموميت مزمن که اغلب تشخيص داده نميشوند.اختلال در توليد مثل (غدد داخلي).

اسلاید 16: مقاومت حشرات به سموم قرن ها حشرات با طبيعت همزيستي داشتند.از زماني که انسان سموم حشره کش ساخت مقاومت آغاز شد.حشرات مکانيسم هائي براي تعادل خود و نسل هاي آينده بکار بردند.

اسلاید 17: مکانيسم هاي ايجاد مقاومت حشرات به سموم1- کاهش نفوذ سم بعلت تغييرات در جلد حشره.2- شکستن سم توسط آنزيم هاي حشره: استرازها، گلوتاتيون ترانسفرازها و اکسيدازها. 3- تغيير در سيستم هدف مانند کاهش کانالهاي يوني. 4- تغييرات رفتاري- دوري از تماس با سم بعلت تغييرات فيزيولوژيک حشره.5- عدم جذب گوارشي سم و دفع آن از مقعد حشره.

اسلاید 18: عوامل مؤثر در مقاومت حشرات به سموم1- ژنتيک: جهش فراوان ژنهاي غالب.2- توليد مثل: افزايش تعداد نسل در سال باعث ازدياد جمعيت حشرات.3- رفتارهاي اکولوژيک: مهاجرت حشرات، عادت درون خواري و برون خواري.

اسلاید 19: راه هاي مقابله با مقاومت حشرات به سموم1- افزايش غلظت سم و دفعات سم پاشي.2- استفاده سم در مواقع ضروري بصورت منطقه اي.3- کاربرد سموم در اپيدمي بيماريها.4- استفاده از سموم با خاصيت ابقائي کمتر.5- کاربرد همزمان دو سم.6- جايگزيني سموم.7- فرمولاسيون مناسب.8- استفاده از سموم جديد.9- روش هاي کنترل غير شيميائي حشرات.

اسلاید 20: مشکلات مقاومت حشرات به سموم1- افزايش غلظت سم براي کنترل بهتر حشرات2- آلودگي محيط زيست ناشي از استفاده بيشتر سموم3- ورود سموم به چرخه غذائي انسان4- سرمايه گذاري براي کشف سموم جديد5- بقاي حشرات مقاوم به سموم موجب خسارت بهداشتي و اقتصادي6- مقاومت حشرات مثل پشه آنوفل باعث بيماري مانند مالاريا

اسلاید 21: تقسيم بندي سموم فسفردار آلي بر اساس ثبات شيميائي1- ثبات کم: محلول در آب و تا حدي محلول در چربي مونيفوس (فوسدرين)، TEPP2- ثبات متوسط (نيمه نفوذي): کمتر محلول در آب و بيشتر محلول در چربي مالاتيون، پاراتيون، ديازينون، اتيون3- ثبات زياد (سموم نفوذي يا سيستميک): حلاليت متوسط يا زياد در آب و حلاليت متوسط در چربي ديمتوات، متيل ديمتيون (متاسيستوکس)، اکاتين، ديميکرون

اسلاید 22: تقسيم بندي سموم فسفردار آلي بر اساس استفاده عملي 1- تماسي (محلول در آب): سريع الاثر، مونيفوس (فوسدرين)، تري آزوفوس (هوستاتيون)، TEPP2- تماسي نفوذي (محلول در چربي): متوسط الاثر، مالاتيون، پاراتيون، متيل پاراتيون، فتيون، ديازينون، متيل آزينفوس (گزاتيون)، متيل پريمفوس (آکتيليک)3- سيستميک: ديمتوات، متيل ديميتون (متاسيستوکس)، منوکروتوفوس (آزودرين- نوواکرون)4- تدخيني (گلخانه اي): ديکلوفوس، سولفوتپ5- گرانوله: ديمتوات، کلرفنوتيفوس (آپاکلر)

اسلاید 23: تقسيم بندي سموم فسفردار آلي بر اساس شدت سميتالف- ضعيف: مالاتيون، ديازينونب- متوسط: دي متوات، آپاکلرج- شديد: پاراتيون، TEEP

اسلاید 24: مزاياي سموم فسفردار آلي تأثير سريعدوام متوسط تا زياداثر حشره کشي و کنه کشي بيشترعدم تجمع در بافت چربيميزان مصرف کمتر در سطح واحد

اسلاید 25: معايب سموم فسفردارآليبروز مقاومت حشرات بويژه چند نسليسميت شديد براي انسان و جانوران خونگرمطيف تأثير وسيع باعث آفات ثانوي

اسلاید 26: باقيمانده حشره کش ها در ميوه ها و سبزيهاي نواحي تانژين چين سوء استعمال حشره کش ها 65% باقيمانده سموم فسفردار آلي 6/31%کاهش مشخصات باقيمانده سموم در ميوه ها پس از پوست کندن و شستشو در محلول 3/0% ضدعفوني کننده80% باقيمانده سموم ميوه ها پس از شستشو با آب گرم

اسلاید 27: ميوه هائي که باقيمانده سموم بيشتري دارند و ميتوان جايگزين آنها را استفاده کرد (1)1- توت فرنگي (ويتامينC)← شاه توت، توت، کيوي، پرتغال2- فلفل سبز (ويتامين C) ← نخود سبز، بروکلي، کاهو3- فلفل قرمز (ويتامين C و A) ← هويج، بروکلي، گوجه فرنگي4- اسفناج (ويتامين C و A) ← بروکلي، کاهو5- گيلاس و آلبالو (ويتامين C) ← گريب فروت، شاه توت، پرتغال

اسلاید 28: ميوه هائي که باقيمانده سموم بيشتري دارند و ميتوان جايگزين آنها را استفاده کرد (2)6- هلو (ويتامينC) ← نکتارين، نارنگي، هندوانه، کريب فروت7- کرفس (کارتنوئيد) ← هويج، بروکلي، کاهو، تربچه8- سيب درختي (ويتامين C، K و A) ← پرتغال، نکتارين، موز9- زردآلو (ويتامين C ، K و A) ← کتارين، هندوانه10- لوبيا سبز (کارتنوئيد) ← نخود سبز، بروکلي، گل کلم

اسلاید 29: ميوه هائي که باقيمانده سموم بيشتري دارند و ميتوان جايگزين آنها را استفاده کرد (3)11- خيار سبز (چنير) (ويتامين K و A) ← هويج، تربچه، کاهو، بروکلي12- گلابي (ويتامين C و A و اسيد فوليک) ← کمپوت گلابي، پرتغال، نکتارين13- کدو زمستاني (ويتامين C و A و اسيد فوليک) ← هويج، سيب زميني 14- سيب زميني آمريکا (ويتامين C و اسيد فوليک) ← سيب زميني مکزيکو، هندوراس

اسلاید 30:

اسلاید 31:

اسلاید 32: Exceeding GuidanceExceeding GuidanceWithout ResiduesWithout ResiduesTotal # SamplesType of Feed%#%#Total # SamplesType of Feed1.8464.1139217Whole/Ground Grains4.8560.063105Plant By-products0.0035.13394Mixed Feed Rations0.0064.52031Animal by-products00066.746Supplements0.0050.012Hay & Hay Products2.0956.1260455Total

اسلاید 33: Summary of Results of Domestic vs. Import Sample